ΠΛΗ42 ΟΣΣ1

1η ΟΣΣ για ΠΛΗ 42
Ειδικά Θέματα Τεχνολογίας
Λογισμικού
Νίκος Τσέλιος
2014-2015: Τμήμα Αθήνας 01 (ΑΘΗ01)
1

Ατζέντα της 1ης ΟΣΣ
 Γνωριμία
 Διαδικαστικά θέματα
 Γνωριμία με την ΠΛΗ42
 Παρουσίαση θεμάτων που πραγματεύεται η
1η Γραπτή Εργασία
 Παρουσίαση 1ης Γραπτής Εργασίας
 Απορίες - Συζήτηση
2

Disclaimer
 Πάντα θα έχουμε περισσότερες διαφάνειες
από όσες είναι ανθρωπίνως δυνατό να πούμε
σε 3:30 ώρες.
 Πάντα θα επιλέγουμε παραδείγματα και θα
έχουμε κάποια άλλα για backup.
 Είναι προτιμότερο να «φάμε» χρόνο σε ένα
παράδειγμα με απορίες, παρά να τα
περάσουμε όλα χωρίς συζήτηση…
 Άρα επιτυχημένη ΟΣΣ είναι αυτή που μας
έμεινε υλικό αχρησιμοποίητο και έτσι την
έχουμε σχεδιάσει! 3

Γνωριμία
 Τμήμα ΑΘΗ2
 25 Φοιτητές
 Σύμβουλος - Καθηγητής
 Νίκος Τσέλιος
 Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Τεχνολογίας
Υπολογιστών (Πανεπιστήμιο Πάτρας)
 Διδακτορικό στην Αλληλεπίδραση Ανθρώπου
Υπολογιστή
 ΔΕΠ στο Πανεπιστήμιο Πατρών (από το 2008)
 ΣΕΠ στο ΕΑΠ από το 2005 (ΠΛΗ37 ή ΠΛΗ42)
44

Τι περιμένετε από την ΠΛΗ42
1. Να ξέρω από την
αρχή τι περιμένετε
από εμένα
2. Να ξέρω από την
αρχή τι περιμένω
από εσάς
3. Να έχω υλικό
διαθέσιμο
4. Να μου αρέσει αυτό
που μαθαίνω
5. Να νιώθω ότι
μαθαίνω κάτι χρήσιμο
6. Να “περάσω” εύκολα
5
Να
ξέρω
από
τηναρχή
τι...
Να
ξέρω
από
τηναρχή
τι...
Να
έχω
υλικό
διαθέσιμο
Να
μου
αρέσειαυτό
που...
Να
νιώθω
ότιμαθαίνω
κά..
Να
“περάσω”εύκολα
0% 0% 0%0%0%0%

Διαδικαστικά θέματα
 Κεντρικό forum συζήτησης
 Υπέρ:
 Είμαστε 21 (ΑΘΗ1)+22(ΑΘΗ2)+11(ΠΕΙ1)+3 ΣΕΠ=54+3 άρα
πιο «ενεργό»
 Πιο πολλές και πιο στοχευόμενες απαντήσεις (π.χ.
συντάκτης της εργασίας)
 Δεν υπάρχουν διακρίσεις ανάμεσα σε τμήματα
 Κατά:
 Πιο πολλές απαντήσεις, άρα και κίνδυνος να χαθούμε
 Πιο απρόσωπη απάντηση (δεν απαντά ο καθηγητής μου)
 Κίνδυνος παρεξηγήσεων από φοιτητές που δεν γνωρίζω
προσωπικά
6

 Ημερομηνίες και τόποι ΟΣΣ (
http://open.eap.gr)
 Εργασίες
 5 Γραπτές Εργασίες
 Πρέπει να παραδώσετε τουλάχιστον 4 ΓΕ
 Παράδοση λευκής Εργασίας = Παράδοση
Εργασίας.
 Μη παράδοση εργασίας = -1
 Βαθμολογία Εργασίας: ακέραιο πολλαπλάσιο
του 0,5 (δηλαδή 0 – 0.5 – 1.0 – 1.5 – ... – 9.0
– 9.5 – 10.0)
7

 Αποστολή εργασιών ηλεκτρονικά στο “study”.
 Αποστολή βαθμολογίας και διορθωμένης
εργασίας ηλεκτρονικά στο “study” (πάντα
εντός προθεσμίας).
 Ανάρτηση ενδεικτικών σωστών απαντήσεων
στο “study”.
 Απορίες εργασιών μόνο γραπτά , και όχι την
τελευταία στιγμή (θα εξηγήσω).
8

 Οι εργασίες σας θα έχουν:
 Ημερομηνία παράδοσης (Παρασκευή)
 Παράταση αυτόματα έως (Τετάρτη 23:55)
 Ημερομηνία ανάρτησης λύσεων (Τετάρτη)
 Ημερομηνία παραλαβής απαντήσεων (Τ+15)
 Το σύστημα κλείνει 23:55 και τέλος!
 Απορίες απαντάμε μέχρι και αυτές που
τέθηκαν και Κυριακή βράδυ!
9

Σημαντικό θέμα για τμήμα ΠΕΙ01
 Είμαστε μόνο 11.
 Θα έχουμε ΟΣΣ παράλληλα με ΑΘΗ01 και
ΑΘΗ02.
 Πάντα υπάρχουν φοιτητές που χάνουν τις
ΟΣΣ.
 Να κάνουμε virtual ΟΣΣ για όλους;
 Εξηγώ τη διαδικασία.
10

 Για τις επόμενες ΟΣΣ (2η
, 3η
και 4η
) θα γίνουν δια ζώσης στη
Θεσσαλονίκη και στα δύο από τα τρία τμήματα της Αθήνας. Αντίθετα
στο 3ο
τμήμα της Αθήνας οι ΟΣΣ θα γίνουν με χρήση εικονικής
αίθουσας και μετά από την ολοκλήρωση των ΟΣΣ των άλλων
τμημάτων.
 Οι ΟΣΣ αυτές θα είναι ανοικτές σε όλους τους φοιτητές κάθε τμήματος.
Έτσι αν κάποιος φοιτητής έχασε για οποιοδήποτε λόγο την ΟΣΣ του
τμήματός του, να μπορεί να την παρακολουθήσει από τον υπολογιστή
του μέσω της εικονικής αίθουσας.
 Ταυτόχρονα όσοι φοιτητές ανήκουν στο τμήμα της Αθήνας που οι
συγκεκριμένες ΟΣΣ θα γίνουν με χρήση εικονικής αίθουσας, θα
μπορούν αν επιθυμούν, να παρακολουθήσουν την ΟΣΣ ενός από τα
άλλα δύο τμήματα που θα γίνει διά ζώσης.
 Φυσικά μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει και τις δύο εναλλακτικές
μορφές, αλλά να γνωρίζει ότι στην ΠΛΗ42 οι ΟΣΣ γίνονται με ακριβώς
το ίδιο υλικό και το ίδιο πρόγραμμα, άρα δεν θα δει κάτι διαφορετικό
πέρα από το προσωπικό στυλ κάθε καθηγητή. 11

 Γνωρίζουμε ότι η πρότασή μας αυτή δημιουργεί κάποια προβλήματα,
συγκεκριμένα: Παρά τη μεγάλη πρόοδο της τεχνολογίας τίποτε δεν μπορεί να
υποκαταστήσει την προσωπική επαφή συμβούλου καθηγητή - φοιτητή και κατά
συνέπεια οι 3 ΟΣΣ με χρήση εικονικής αίθουσας δεν έχουν σκοπό να
αντικαταστήσουν τις ΟΣΣ που γίνονται διά ζώσης, αλλά να δώσουν μία
δυνατότητα παρακολούθησης στους φοιτητές που λόγω ανωτέρας βίας θα
έχαναν αυτή την ευκαιρία.
 Επίσης, επειδή μελέτες αποδεικνύουν ότι η προσήλωση σε ένα μέσο (αυτό
δυστυχώς ισχύει και για τις διά ζώσης συναντήσεις) είναι δύσκολη μετά την
πάροδο κάποιας ώρας, οι ΟΣΣ με χρήση εικονικής αίθουσας θα γίνονται σε δύο
διαδοχικές μέρες (πιθανότατα τη Δευτέρα και την Τρίτη το βράδυ μετά το ΣΚ των
ΟΣΣ διά ζώσης) και σε δύο συναντήσεις διάρκειας περίπου 2 ωρών κάθε μία.
 Για λόγους ισοτιμίας και τήρησης του προγράμματος ο καθηγητής που θα
παρίσταται στην ΟΣΣ που θα γίνεται με χρήση εικονικής αίθουσας δεν θα
μπορεί ταυτόχρονα να λειτουργεί και ως τεχνική υποστήριξη (αλλιώς δεν θα
τηρούσε το πρόγραμμα όπως οι άλλες ΟΣΣ), αν και θα γίνει προσπάθεια, αν η
συμμετοχή είναι μεγάλη, να παρίστανται και άλλοι καθηγητές για να βοηθήσουν.
Τέλος, οι ΟΣΣ με χρήση εικονικής αίθουσας δεν θα καταγράφονται, όπως ισχύει
και με τις ΟΣΣ που γίνονται διά ζώσης. 12

Πείτε μας τις απόψεις σας
A. Θέλω αυστηρά ΟΣΣ όπως τις
ήξερα
B. Δεν με τρελαίνει η ιδέα, αλλά το
δέχομαι, αν και μάλλον θα
έρχομαι μόνο στις “live”.
C. Είναι αδιάφορο
D. Είναι καλή ιδέα, μάλλον θα
παρακολουθώ και τις δύο
E. Είναι καλή ιδέα, θα έρχομαι
μόνο στις virtual συναντήσεις
F. Επιτέλους θα μπορώ να
παρακολουθώ ΟΣΣ χωρίς
μετακίνηση!
13
Θέλω
αυστηρά
ΟΣΣόπως...
Δενμετρελαίνειη
ιδέα,...
Είναιαδιάφορο
Είναικαλή
ιδέα,μάλλον...
Είναικαλή
ιδέα,θα
έρχο...
Επιτέλουςθα
μπορώ
να
...
0% 0% 0%0%0%0%

 Οργάνωση της ΠΛΗ42
 Προσπαθούμε να έχουμε μία ΘΕ που
ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα
ποιότητας
 Εργασία 1 μήνα πριν το deadline
 Εκτενείς ενδεικτικές λύσεις
 Διορθώσεις
 Απαντήσεις στα fora, κτλ…
 Προσπαθούμε να έχουμε services ανεξάρτητα
από πρόσωπα (απαντήσεις σε forum)
14

Τι θα θέλατε από την ΠΛΗ42;
A. Να ξέρω από την αρχή τι
περιμένετε από εμένα
B. Να ξέρω από την αρχή τι
περιμένω από εσάς
C. Να έχω υλικό διαθέσιμο
D. Να μου αρέσει αυτό που
μαθαίνω
E. Να νοιώθω ότι μαθαίνω
κάτι χρήσιμο
F. Να «περάσω» εύκολα
15
Να
ξέρω
από
τηναρχή
τι...
Να
ξέρω
από
τηναρχή
τι...
Να
έχω
υλικό
διαθέσιμο
Να
μου
αρέσειαυτό
που...
Να
νοιώ
θω
ότιμαθαίνω
...
Να
«περάσω
»
εύκολα
0% 0% 0%0%0%0%

Γνωριμία με την ΠΛΗ42
 ΠΛΗ42/Α: Τυπικές Προδιαγραφές
 ΠΛΗ42/Β: Εγκυροποίηση Λογισμικού
 ΠΛΗ42/Γ: Διαχείριση και Ποιότητα Λογισμικού
 ΕΔΥ
 Στο “study”(Συμπληρωματικό Υλικό -> ΕΔΥ)
 Στο CD που λάβατε
 Στο http://edy.eap.gr
16

 Θεωρεί γνωστές τις Βασικές Αρχές της
Τεχνολογίας Λογισμικού.
 Εστιάζει σε γνωστές φάσεις του κύκλου ζωής
λογισμικού (π.χ. Προδιαγραφές Απαιτήσεων-
ΠΛΗ11, Επαλήθευση & Επικύρωση-ΠΛΗ11 ,
Ποιότητα Λογισμικού-ΠΛΗ24).
 Εισάγει την έννοια της διαχείρισης έργου.
 Προγραμματισμός Έργου (Project Planning)
 Ομάδα Ανάπτυξης Έργου.
 Εκτίμηση & Ανάλυση Κινδύνων (Risk Analysis-
Management).
17

 Ορισμός (Τεχνολογία Λογισμικού. Αρχές και
Μεθοδολογίες, Ξένου - Χριστοδουλάκη).
Τεχνολογία Λογισμικού: Επιστημονικός
κλάδος που θεωρεί ότι η παραγωγή λογισμικού
είναι μία διαδικασία που απαιτεί «μηχανικούς»
(software engineering) και δεν είναι μία μορφή
τέχνης ή ένας στόχος που επιτυγχάνεται
τυχαία.
18

 Ορισμός (Τεχνολογία Λογισμικού Ι, Βεσκούκη)
Τεχνολογία Λογισμικού: η περιοχή εκείνη της
επιστήμης της μηχανικής η οποία ασχολείται µε
την εύρεση και θεμελίωση μεθόδων για να
περιγράφεται, να κατασκευάζεται και να
συντηρείται λογισμικό.
 Πώς θα μπορούσαμε να εμπλουτίσουμε αυτόν
τον ορισμό;
19

 Τεχνολογία Λογισμικού: η περιοχή εκείνη
της επιστήμης της μηχανικής η οποία
ασχολείται µε την εύρεση και θεμελίωση
μεθόδων για να περιγράφεται, να
κατασκευάζεται, να ελέγχεται και να
συντηρείται ποιοτικό λογισμικό. Επίσης
παρέχει μεθόδους και υποδείξεις για τη
διαχείριση έργων λογισμικού και την
οργάνωση της ομάδας ανάπτυξης με σκοπό
την αποδοτικότερη συνεργασία.
20

Μέχρι εδώ…
A. I ♥ ΠΛΗ42
B. I like ΠΛΗ42
C. Ουδέτερο
D. Δεν έχω τρελαθεί!
E. Δεν μου αρέσει η
ΠΛΗ42
21
Ilike
ΠΛΗ42
Ουδέτερο
Δενέχω
τρελαθεί!
Δενμου
αρέσειη
ΠΛΗ42
0% 0% 0%0%0%

Θεματολογία 1ης Γραπτής Εργασίας
 Τόμος Γ, κεφ. 1-2 και ΕΔΥ «Τεχνικές
Διαχείρισης Λογισμικού», «Τεχνικές
Διαχείρισης Κινδύνου και Ανθρώπινου
Δυναμικού».
 Διαχείριση Έργου
 Διαγράμματα PERT, Gantt, Ανάθεσης Έργου
σε Ανθρώπινο Δυναμικό
 Διαχείριση Χρόνου και Πόρων
22

Θεματολογία 1ης ΓΕ
Διαχείριση Έργου
23

Διαχείριση και Υπεύθυνος Έργου
 Διαχείριση είναι το σύνολο των ενεργειών
που κάνει κανείς, για να τακτοποιήσει, να
επιλύσει ή να προωθήσει θέματα της
αρμοδιότητάς του, ο τρόπος με τον οποίο τα
χειρίζεται.
 Υπεύθυνος έργου είναι αυτός που έχει την
ευθύνη για την πορεία του έργου, δηλαδή την
τεχνική, οικονομική και διαχειριστική ευθύνη
για το έργο.
24

 Αρχικές (ρητορικές) ερωτήσεις Υπευθύνου Έργου:
 Πόσο χρόνο θα χρειαστώ και πώς θα προγραμματίσω τις
ενέργειες που απαιτούνται; (Τον έχω;)
 Ποιους πόρους πρέπει να χρησιμοποιήσω και πώς; (Τους
έχω;)
 Πόσο θα μου κοστίσει; (Θα βγάλω κέρδος;)
 Πώς θα αποφύγω τους κινδύνους που μπορεί να
παρουσιαστούν (και τι μπορώ να κάνω για αυτό);
 Πώς θα εξασφαλίσω την ποιότητα του λογισμικού που θα
αναπτύξω; (Πώς θα το επιτύχω αυτό;)
Οι αρχικές απαντήσεις δίνονται συνήθως κατά προσέγγιση.
25

 Αρχικές ερωτήσεις ενός πελάτη
 Πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να αναπτύξετε το
σύστημα που θα καλύπτει τις ανάγκες µου;
 Πόσο θα κοστίσει το έργο;
 Για να απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις
θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε διαδικασίες
διαχείρισης έργου.
26

Ιδιαιτερότητες Διαχείρισης στην
ανάπτυξη λογισμικού
 Το λογισμικό αναπτύσσεται, δεν
κατασκευάζεται.
 Ισχύει πάντα αυτό;
 Για πολλά έργα ανάπτυξης λογισμικού δεν
υπάρχουν ιστορικά δεδομένα.
 Η διαδικασία ανάπτυξης λογισμικού είναι
σχετικά αδιαφανής.
 Στην ανάπτυξη λογισμικού οι άνθρωποι είναι
σημαντικός παράγοντας της διαδικασίας.
27

Η κρίση του λογισμικού
 Αποτυχία στην εκπλήρωση των αρχικών
προδιαγραφών και στην ικανοποίηση του
πελάτη.
 Βγαίνουμε εκτός χρονοδιαγράμματος ή και
προϋπολογισμού
 Μεγάλο μέρος της προσπάθειας μεταφέρεται
στη συντήρηση.
 Η κρίση του λογισμικού τις περισσότερες
φορές οφείλεται σε λάθη διαχείρισης.
28

Διαδικασίες διαχείρισης έργων
 Συγγραφή αρχικής πρότασης.
 Προγραμματισμός (planning) έργου:
 Τμηματοποίηση έργου - Αλληλουχίες.
 Χρονοπρογραμματισμός.
 Εκτίμηση μεγεθών (προσπάθεια, κόστος).
 Ανάλυση & Διαχείριση Ρίσκου.
 Ανάθεση έργου σε ανθρώπινο δυναμικό.
 Επίβλεψη έργου (project monitoring).
 Τεκμηρίωση – εκπροσώπηση έργου.
29

Προγραμματισμός Έργου
 Τμηματοποίηση έργου σε δραστηριότητες
(tasks).
 Αλληλουχία μεταξύ δραστηριοτήτων.
 Χρονική εκτίμηση για την ολοκλήρωση κάθε
δραστηριότητας.
 Καθορισμός ξεκάθαρων βασικών οροσήμων.
 Κατάρτιση Διαγραμμάτων (PERT ή/και
Gantt).
30

Ορόσημα
 Σκοπός ενός ορόσημου (milestone) είναι να
καθορίζει ένα σημαντικό σημείο του έργου
που σχετίζεται με την ολοκλήρωση ενός
μετρήσιμου στόχου.
 Ο καθορισμός των ορόσημων είναι σημαντική
και δύσκολη εργασία
 Ένα ορόσημο θα πρέπει να συνδέεται με ένα
μετρήσιμο στόχο ώστε να είναι ξεκάθαρο
πότε επιτεύχθηκε
31

Έκθεση προόδου
 Η έκθεση προόδου (progress report) είναι
ένα τεχνικό κείμενο το οποίο συγγράφεται
(συνήθως από τον υπεύθυνο έργου) με την
επίτευξη κάποιου ορόσημου.
 Στην έκθεση προόδου γίνεται ανάλυση της
συνολικής προόδου του έργου με αφορμή την
επίτευξη του ορόσημου.
32

Δίκτυο δραστηριοτήτων έργου
 Το δίκτυο δραστηριοτήτων έργου είναι μία
γραφική αναπαράσταση των διαφόρων
δραστηριοτήτων (activities ή tasks) που
συνθέτουν ένα έργο.
Αρχή Τέλος
TY 1
TY 2
TY 3
TY 4
TY 5
TY 6
TY 7
TY 8
33

Διάγραμμα αξιολόγησης έργου
 Το διάγραμμα αξιολόγησης έργου
(Program Evaluation and Review Technique
ή συνοπτικά PERT Chart) είναι μία γραφική
αναπαράσταση των διαφόρων
δραστηριοτήτων (activities ή tasks) που
συνθέτουν ένα έργο, εμπλουτισμένη με
πληροφορίες όπως εκτιμήσεις διάρκειας και
ορόσημα.
34

Διάγραμμα αξιολόγησης έργου
1073 2,5 μ 3 μ 5 μ
ΤΥ 7
Σχεδίαση Βάσης Δεδομένων
15-01-2001 15-04-2001
κωδικός
κόμβου
αισιόδοξη
εκτίμηση
διάρκειας
κανονική
εκτίμηση
διάρκειας
απαισιόδοξη
εκτίμηση
διάρκειας
περιγραφή
ημερομηνία
έναρξης
εκτίμηση για
ημερομηνία
λήξης
1 5 εβ 6 εβ 8 εβ
ΤΥ 1
08-01-07 16-02-07
2 3 εβ 4 εβ 6 εβ
ΤΥ 2
19-02-07 16-03-07
3 6 εβ 7 εβ 9 εβ
ΤΥ 3
19-02-07 06-04-07
4 2 εβ 3 εβ 5 εβ
ΤΥ 4
09-04-07 27-04-07
35

Σημαντικά Σημεία
 Οι δραστηριότητες πρέπει να είναι ίδιου
επιπέδου αφαίρεσης. Π.χ., δεν μπορεί η μία
δραστηριότητα να είναι «Ανάπτυξη
Περιβάλλοντος Διεπαφής» και η άλλη
«Συγγραφή SQL κώδικα για τη δημιουργία
του πίνακα Students».
 Δεν πρέπει να βάζουμε πολλά ορόσημα στο
έργο γιατί οι εκθέσεις προόδου απασχολούν
την ομάδα ανάπτυξης. Τα τοποθετούμε μετά
την ολοκλήρωση σημαντικών φάσεων του
έργου.
36

Σημαντικά Σημεία
 Προσοχή στις χρονικές εκτιμήσεις κάθε
δραστηριότητας.
 Μην επιλέγετε τυχαία το χρόνο ολοκλήρωσης.
 Ερευνήστε προηγούμενα έργα (π.χ.
Δραστηριότητα 1.5 Τόμου 3) για να σας
βοηθήσουν σε καλύτερες εκτιμήσεις.
 Κάποιοι παράγοντες που επηρεάζουν τις
χρονικές εκτιμήσεις είναι η δυσκολία κάθε
δραστηριότητας, ο αριθμός των ατόμων που
θα πραγματοποιήσουν τη δραστηριότητα, η
εμπειρία της ομάδας, κλπ.
37

Κατασκευή PERT διαγράμματος
 Κατασκευή διαγράμματος PERT στο
Microsoft Project, OmniPlan, OpenProj ή σε
κάποιο άλλο λογισμικό ή σχεδιαστικό
πρόγραμμα (ακόμα και Visio αν θέλει
κάποιος).
 Κρίσιμη διαδρομή με κόκκινο ή με κάποιο
τρόπο που να είναι εμφανής.
 Τα διαγράμματα να είναι ευανάγνωστα και να
είναι μέσα στο Word document της λύσης
σας.
38

Για να δω πόσο με προσέχετε!
A. True
B. False
39
True
False
0%0%
Το PERT Chart είναι ένα
επαυξημένο δίκτυο
δραστηριοτήτων

Ορόσημα και Έλεγχος
A. True
B. False
40
True
False
0%0%
Περισσότερα ορόσημα
σημαίνει καλύτερος
έλεγχος του έργου

 Έργο «Τράπεζα».
 ΤΥ1 – Επαφή με τον πελάτη.
 ΤΥ2 – Σχεδιασμός περιβάλλοντος διεπαφής.
 ΤΥ3 – Σχεδιασμός υποσυστήματος δανείων.
 ΤΥ4 – Σχεδιασμός υποσυστήματος καταθέσεων.
 ΤΥ5 – Σχεδιασμός βάσης δεδομένων.
 ΤΥ6 – Ανάπτυξη περιβάλλοντος διεπαφής.
 ΤΥ7 – Ανάπτυξη υποσυστήματος δανείων.
 ΤΥ8 – Ανάπτυξη υποσυστήματος καταθέσεων.
 ΤΥ9 – Ανάπτυξη βάσης δεδομένων.
 ΤΥ10 – Ολοκλήρωση και Έλεγχος συστήματος.
 ΤΥ11 – Αξιολόγηση από τον Πελάτη.
 ΤΥ12 – Τροποποιήσεις Συστήματος.
 ΤΥ13 – Αποδοχή και Εγκατάσταση.
41

Δραστηριότητα Διάρκεια Προαπαιτούμενες
ΤΥ1 45 μέρες
ΤΥ2 40 μέρες ΤΥ1
ΤΥ10 60 μέρες ΤΥ6, ΤΥ7, ΤΥ8, ΤΥ9
42

Χρονοδιάγραμμα
 Το χρονοδιάγραμμα θα το βρείτε στην
αγγλική βιβλιογραφία είτε ως bar chart, είτε
ως timeline chart, είτε ως Gantt chart.
 Σκοπός του Gantt chart είναι
 να δείξει, με χρήση οπτικών μέσων, το χρόνο
που εκτιμάται ότι θα χρειαστεί κάθε τμήμα
του έργου,
 να χρησιμοποιηθεί από τον υπεύθυνο έργου
κατά τη διάρκεια της επίβλεψης του έργου για
παρακολούθηση της προόδου κάθε έργου
και του ποσοστού ολοκλήρωσης κάθε
τμήματος του έργου.
43

Διαγράμματα Gantt
 Τα διαγράμματα Gantt δείχνουν τη χρονική
αλληλουχία μεταξύ των δραστηριοτήτων.
 Επιτρέπουν την καταγραφή της προόδου του
έργου.
 Οριζόντιος άξονας → χρόνος (μήνες ή
εβδομάδες).
 Κατακόρυφος άξονας → δραστηριότητες.
 ◊ → ορόσημο.
44

Κατασκευή Διαγράμματος Gantt
Τμήμα διαγράμματος Gantt Τράπεζας
Μήν
ες
Ιανουάριος 06 Φεβρουάριος 06 Μάρτιος 06 Απρίλιος 06
ΤΥ1
ΤΥ2
ΤΥ3
ΤΥ4
ΤΥ5
45
Σημερινή
ημερομηνία:
5/3/2006

Ανάθεση Έργου σε Ανθρώπινο
Δυναμικό
 Κάποια βασικά κριτήρια:
 Ικανότητα παραγωγής αποτελέσματος.
 Ενδιαφέρον στη δουλειά.
 Εμπειρία µε
 Παρόμοιες εφαρμογές
 Παρόμοια εργαλεία/γλώσσες
 Παρόμοιες τεχνικές
 Ικανότητα επικοινωνίας.
 Ικανότητες διαχείρισης/διοίκησης.
46

Ανάθεση Έργου σε Ανθρώπινο
Δυναμικό
Προσωπικό
Χρόνος
Ανάθεση (%)
Υποέργο
47

Μεθοδολογία Ανάθεσης Έργου σε
Ανθρώπινο Δυναμικό
 Η διαδικασία ανάθεσης είναι δυναμική σε όλη τη διάρκεια υλοποίησης
του έργου με χρήση πολύπλοκων αλγορίθμων ανάθεσης.
 Βασικές αρχές ανάθεσης :
 Ξεκινούμε από την έναρξη του έργου παίρνοντας με προτεραιότητα
τις δραστηριότητες του κρίσιμου μονοπατιού.
 Χρησιμοποιούμε την διάρκεια της δραστηριότητας, την απαιτούμενη
προσπάθεια και την διαθεσιμότητα των πόρων και προχωρούμε
στην ανάθεση.
 Ολοκληρώνοντας μία δραστηριότητα του κρίσιμου μονοπατιού
προχωρούμε στην επόμενη μέχρι τέλους του έργου. Από τις
υπόλοιπες δραστηριότητες έχουν προτεραιότητα αυτές με το
μικρότερο χρονικό περιθώριο καθυστέρησης.
 Σε κάθε ανάθεση ελέγχουμε την περίπτωση καθυστέρησης της
δραστηριότητας εφόσον δεν επαρκούν οι διαθέσιμοι ανθρώπινοι
πόροι και αν αυτή η καθυστέρηση επηρεάζει τις υπόλοιπες
δραστηριότητες και συνολικά την διάρκεια του έργου.
 Αν ΝΑΙ σχεδιάζουμε ξανά το GANTT και συνεχίζουμε την ανάθεση
μέχρι και την τελευταία δραστηριότητα. 48

Μήνας και Ανθρωπομήνας (1)
 Η διάρκεια ενός ΤΥ μετριέται π.χ. σε μήνες, ενώ η
προσπάθεια που απαιτεί για να ολοκληρωθεί
μετριέται σε ανθρωπομήνες.
 Αν σε ένα taskA δουλέψουν x άτομα (με ποσοστό
100%) για y μήνες, τότε η διάρκεια του taskA είναι y
μήνες, ενώ η προσπάθεια που απαιτεί είναι x*y
ανθρωπομήνες.
 Για παράδειγμα αν για να βγει ένα ΤΥ σε 2 μήνες
χρειάζεται να δουλέψουν 5 άτομα με ποσοστό 100%,
τότε η προσπάθεια που απαιτεί το ΤΥ είναι 2*5=10
 Αν όμως για αυτό το ΤΥ έχουμε μόνο 1 άτομο
διαθέσιμο, τότε προφανώς θα ολοκληρώσει το ΤΥ
αναγκαστικά σε 10 μήνες (αυξάνει η διάρκεια, ενώ η
απαιτούμενη προσπάθεια μένει σταθερή). 49

 Υπάρχουν tasks στα οποία δεν μπορούμε να
μειώσουμε τη διάρκεια αν προσθέσουμε πολλά
άτομα σε αυτό. Για παράδειγμα:
 Συγγραφή ρουτίνας 100 γραμμών κώδικα από 1 άτομο
σε 50 λεπτά. Δεν γίνεται να βάλουμε 100 άτομα
ταυτόχρονα να γράψουν τη ρουτίνα σε 0,5 λεπτό!
 ΤΥ που εξαρτώνται από άλλους (π.χ. προμήθεια
εξοπλισμού).
 ΤΥ που έχουν συγκεκριμένη διάρκεια (π.χ. εκπαίδευση
του πελάτη για 1 εβδομάδα).
 Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι άλλοι περιορισμοί.
50

 Έστω ένα δωμάτιο σε σχήμα κύβου, στο οποίο
πρέπει να βάψουμε τους 4 τοίχους και το ταβάνι και
πρέπει να γυαλίσουμε το πάτωμα.
 Το βάψιμο κάθε τοίχου μπορεί να γίνει από 1 μόνο
άτομο και παίρνει 1 ώρα.
 Το βάψιμο του ταβανιού μπορεί να γίνει από 1 μόνο
άτομο και παίρνει 1 ώρα.
 Το γυάλισμα του πατώματος μπορεί να γίνει από 1
μόνο άτομο και παίρνει 1 ώρα.
 Έχουμε διαθέσιμους 6 εργάτες.
 Πόση είναι η συνολική προσπάθεια που απαιτείται
και μετά από πόσες ώρες το λιγότερο θα τελειώσουν
οι εργασίες;
51

Πότε προσθέτουμε άτομα σε ένα
έργο που καθυστερεί;
A. Ποτέ, θα
καθυστερήσει κι άλλο!
B. Πάντα, για να
σταματήσει να
καθυστερεί
C. Υπό προϋποθέσεις
και μόνο αν μπορούν
να ενταχθούν εύκολα
στην ομάδα εργασίας
D. Μόνο μέχρι το 20%
των ατόμων που ήδη
δουλεύουν
52
Ποτέ,θα
καθυστερήσεικ...
Πάντα,για
να
σταματήσε...
Υπό
προϋποθέσειςκαιμό..
Μ
όνο
μέχριτο
20%
των
...
0% 0%0%0%

 Κάθε ένα από τα 6 tasks απαιτεί 1 ανθρωποώρα,
οπότε η συνολική προσπάθεια είναι 6 ανθρωποώρες
(4 τοίχοι, 1 ταβάνι, 1 πάτωμα).
 Είναι λάθος να βάλουμε και τους 6 να κάνουν από
κάτι ταυτόχρονα.
 Πρώτα πρέπει να γίνει το ταβάνι μόνο του.
 Μετά να γίνουν οι 4 τοίχοι ταυτόχρονα.
 Στο τέλος να γίνει το πάτωμα μόνο του.
 Οι εργασίες θα τελειώσουν το λιγότερο σε 3 ώρες.
 Ποιο είναι το PERT Chart του παραπάνω;
53

Παράδειγμα: κατασκευή e-shop (1)
 Ένα ηλεκτρονικό κατάστημα το οποίο
προβάλει πληροφορίες από μία ΒΔ
 Επιπλέον ανάγκες:
 Εισαγωγή δεδομένων στη ΒΔ
 Εξοπλισμός και σύνδεση πελάτη στο Internet
54

e-shop: Τμηματοποίηση (2)
 ΤΥ 1: Ανάλυση αναγκών πελάτη
 ΤΥ 2: Σχεδίαση λογισμικού διεπαφής
 ΤΥ 3: Σχεδίαση βάσης δεδομένων
 ΤΥ 4: Ανάπτυξη περιβάλλοντος διεπαφής
 ΤΥ 5: Ανάπτυξη βάσης δεδομένων
 ΤΥ 6: Εγκατάσταση εξοπλισμού
 ΤΥ 7: Ολοκλήρωση και δοκιμή
 TY 8: Εκπαίδευση
 ΤΥ 9: Εγκατάσταση
55

e-shop: PERT (3)
2 0,5 mons 1 m on 1,5 mons
YE2: Σχεδίαση Λογισμικού & Διεπαφής
Wed 1/11/06 Thu 30/11/06
ΥΕ3: Σχεδίαση Βάσης Δεδομένων
Wed 1/11/06 Thu 30/11/06
4 0,5 mons 1 m on 2 mons
ΥΕ4: Ανάπτυξη Λογισμικού & Διεπαφής
Fri 1/12/06 Fri 29/12/06
5 2 mons 3 m ons 4 mons
ΥΕ5: Ανάπτυξη Βάσης Δεδομένων
Fri 1/12/06 Wed 28/2/07
7 0,5 mons 0,5 m ons 1 mon
ΥΕ7: Ολοκλήρωση και Δοκιμή
Thu 1/3/07 Fri 16/3/07
ΥΕ6: Εγκατάσταση Σύνδεσης Πελάτη στο Internet
Thu 1/3/07 Fri 30/3/07
ΥΕ8: Εκπαίδευση Διαχειριστή
Mon 19/3/07 Fri 20/4/07
9 0,5 mons 0,5 m ons 1 mon
ΥΕ9: Εγκατάσταση Λογισμικού & Αποδοχή
Mon 23/4/07 Fri 11/5/07
1 0,5 mons 1 m on 2 mons
ΥΕ1: Ανάλυση Αναγκών Πελάτη
Mon 2/10/06 Tue 31/10/06
56

e-shop: Παραδοτέα (4)
 Παραδοτέα 1ου ορόσημου:
 Η ΒΔ με ψηφιοποιημένα και καταχωρημένα τα ζητούμενα
στοιχεία των προϊόντων.
 Tο ολοκληρωμένο interface της εφαρμογής και το λογισμικό
διασύνδεσης του πακέτου με το λογιστικό πρόγραμμα της
εταιρίας.
 Παραδοτέα 2ου ορόσημου (τελικού):
 Η πλήρης τελική έκδοση του λογισμικού, εγκατεστημένου
στον πελάτη με ενημερωμένη ΒΔ που προέκυψε από τη
ψηφιοποίηση των δοθέντων στοιχείων προϊόντων και τη
διασύνδεση με το λογιστικό πακέτο.
 Το εγχειρίδιο διαχειριστή και ο εκπαιδευμένος διαχειριστής
του λογισμικού όπως απαιτείται από τη συμφωνία για το
έργο και η σύνδεση του πελάτη στο internet.
57

e-shop: Gantt (4)
Υποέργο
ΥΕ 1
ΥΕ 2
ΥΕ 3
ΥΕ 4
ΥΕ 5
ΥΕ 6
ΥΕ 7
ΥΕ 8
ΥΕ 9
October 2006 November 2006 December 2006 January 2007 February 2007 March 2007 April 2007 May 2007 J
58

e-shop : ανάθεση σε ανθρώπινο
δυναμικό (1)
 Διαθέσιμο προσωπικό:
59

e-shop : ανάθεση σε ανθρώπινο
δυναμικό (2)
 Διάγραμμα ανάθεσης:
60

Τι είναι το πιο σημαντικό στη
διαχείριση έργων;
A. Το Gantt chart
B. Το PERT chart
C. Το διάγραμμα
ανάθεσης έργου
σε προσωπικό
D. Όλα τα παραπάνω
E. Κανένα από αυτά
61
Το
GanttchartΤο
PERTchart
Το
διάγραμμα
ανάθεσης...
Όλα
τα
παραπάνω
Κανένα
από
αυτά
0% 0% 0%0%0%

Το πιο σημαντικό…
 Είναι πάντα οι άνθρωποι!
62

Οι άνθρωποι…
 …δεν ενστερνίζονται τις αλλαγές αν δεν νιώθουν
ασφαλείς.
 …νιώθουν ανασφαλείς είτε με άμεσες απειλές
είτε με την αίσθηση της εξουσίας.
 …δεν σκέφτονται πιο γρήγορα κάτω από πίεση
 …όταν δουλεύουν περισσότερες ώρες δεν
βγάζουν περισσότερη δουλειά, κάνουν όμως
περισσότερα λάθη.
 …ξέρουν ότι ο θυμωμένος manager απλά
φοβάται.
63

Ερώτηση
 «Η διαδικασία προγραμματισμού ενός έργου λογισμικού (project
planning) είναι μία επαναλαμβανόμενη διαδικασία που μπορεί
να εξελίσσεται καθώς εξελίσσεται το έργο»
[Sommerville, 1998]
Γιατί ;
64

 Οι αλλαγές στις απαιτήσεις, ειδικά σε έργα που χρειάζονται πολύ
καιρό για να ολοκληρωθούν (Sommerville 1998).
 Οι κακές αρχικές εκτιμήσεις του χρόνου και της προσπάθειας που
απαιτείται (Βεσκούκης 2000).
 Η διαθεσιμότητα του ανθρώπινου δυναμικού στο οποίο έχει ανατεθεί
κάποια εργασία την χρονική στιγμή που χρειάζεται (Ξένος 2003).
 Καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση κάποιας δραστηριότητας, η οποία
βρίσκεται στο κρίσιμο μονοπάτι (Pfleeger 2003).
 Οι νέες και καλύτερες ιδέες που προτείνονται από την ομάδα
ανάπτυξης καθώς εξελίσσεται το έργο (Dvir & Lechler 2002).
 Η αλλαγή του υπευθύνου του έργου από κάποιο νέο που έχει
διαφορετικές απόψεις για το έργο (Dvir & Lechler 2002).
Λόγοι αναθεώρησης του σχεδιασμού ενός
έργου ανάπτυξης λογισμικού
65

Ισχύει απαραίτητα το
«progress=effort» ;
A. True
B. False
66
True
False
0%0%

Ερώτηση
 Ισχύει απαραίτητα το «progress=effort» ;
 Ή αλλιώς, ότι «αυτό που μπορεί να κάνει 1 υπάλληλος σε 6 μήνες
μπορεί να το κάνουν 6 υπάλληλοι σε 1 μήνα»;
67

Απάντηση
 Ισχύει μόνο όταν η εργασία μπορεί να διαμοιραστεί σε πολλούς
υπαλλήλους και δεν χρειάζεται να επικοινωνούν μεταξύ τους ώστε
να διεκπεραιωθεί
 Ισχύει δηλαδή όταν η εργασία μπορεί να διαμοιραστεί και να
εκτελεστεί παράλληλα
 Όταν χρειάζεται επικοινωνία μεταξύ των υπαλλήλων που εκτελούν
τις επιμέρους εργασίες προστίθεται ο φόρτος της επικοινωνίας
(συνεννόηση, συντονισμός)
 Μεγάλο ποσοστό των εργασιών που σχετίζονται με την ανάπτυξη
λογισμικού έχουν σειριακή φύση και δε μπορούν να διασπαστούν
σε επιμέρους υπο-εργασίες
Our estimating techniques fallaciously confuse effort with
progress, hiding the assumption that men and months are
interchangeable.
- Fred Brooks, The Mythical Man-Month
68

Ερώτηση
 Οι καθυστερήσεις ξεκινούν σταδιακά (σε επίπεδο ημέρας)
 Όσο πιο μικρή είναι η καθυστέρηση τόσο πιο δύσκολο είναι να
εντοπιστεί, να αποφευχθεί και να αντιμετωπιστεί
 Συνήθως όταν εντοπίζεται μια απόκλιση από τον προγραμματισμό του
έργου είναι ήδη μεγάλη.
 Για να αντιμετωπίσουμε μια απόκλιση (καθυστέρηση), είναι καλή ιδέα
το να προσθέσουμε νέους υπαλλήλους στην εργασία που έχει
καθυστερήσει;
How does a software project get to be a year late?..
One day at a time!
69

Απάντηση
 Στις περισσότερες εργασίες ανάπτυξης λογισμικού απαιτείται
επικοινωνία μεταξύ των εργαζομένων
 Εκπαίδευση
 Διαμοίραση πληροφοριών (συντονισμός)
 Η εκπαίδευση επηρεάζει το effort στη χειρότερη περίπτωση γραμμικά με
τον αριθμό των εκπαιδευομένων
 Για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους n εργαζόμενοι αυξάνεται το effort
κατά n(n-1)/2
 Συνεπώς το να προσθέσουμε νέα άτομα στην ομάδα ανάπτυξης μιας
ήδη καθυστερημένης εργασίας επιδεινώνει σημαντικά την κατάσταση
Adding manpower to a late software project makes it
later.
70

Διαχείριση Χρόνου
71

Διαχείριση Χρόνου
 Είναι επαρκής ο αρχικός χρονοπρογραμματισμός;
 Αβεβαιότητα στην εκτίμηση κρίσιμων παραγόντων
(π.χ. χρόνου, κόστους) και υλοποίηση έργων εκτός
προϋπολογισμού και χρονοδιαγράμματος με
πιθανότατα καταστροφικές συνέπειες.
 Η αβεβαιότητα πάντα υπάρχει. «Ποια είναι η
πιθανότητα να τελειώσει το έργο σε τουλάχιστον 7
μήνες»
 Στόχος: Συνεχής προσπάθεια διασφάλισης με τις
καλύτερες δυνατές εκτιμήσεις.
 Τρόπος: Χρήση κατάλληλων τεχνικών διαχείρισης
χρόνου, κόστους και πόρων.
72

Διαχείριση Χρόνου - Παράδειγμα

1 1μ
01/7/2007
ΤΥ1: Ανάλυση Αναγκών
31/7/2007
2 0,5μ
01/8/2007
ΤΥ2: Σχεδίαση ΒΔ
14/8/2007
3 0,5μ
1/8/2007
ΤΥ3: Σχεδίαση Διεπαφής
14/8/2007
4 2μ
15/8/2007
ΤΥ4: Ανάπτυξη ΒΔ &
Εισαγωγή Στοιχείων
14/10/2007
5 1μ
15/8/2007
ΤΥ5: Ανάπτυξη Διεπαφής
15/9/2007
6 0,5μ
15/10/2007
ΤΥ6: Ολοκλήρωση
Συστήματος
31/10/2007
8 0,5μ
16/12/2007
ΤΥ8: Εκπαίδευση &
Αποδοχή
31/12/2007

7 1,5μ
01/11/2007
ΤΥ7: Εγκατάσταση &
Έλεγχος
15/12/2007
31/10/2007
16/12/2007
73

Τεχνικές διαχείρισης χρόνου
Βασικές Έννοιες 1
 Ενωρίτερος χρόνος έναρξης (ES)
ES(X) = max EF(J) για τις αμέσως
προηγούμενες δραστηριότητες J
 Ενωρίτερος χρόνος πέρατος (EF)
EF(X) = ES(X) + dx
 Βραδύτερος χρόνος πέρατος (LF)
LF(X) = min LS(J), για τις αμέσως
επόμενες δραστηριότητες J
 Βραδύτερος χρόνος έναρξης (LS)
LS (X) = LF (X) - dx
 Ολικό Περιθώριο (TF)
TF(X) = LS(X) – ES(X) = LF(X) –
EF(X)
 Ελεύθερο Περιθώριο (FF)
FF(X) = min ES(J) – EF(X), για τις
αμέσως επόμενες δραστηριότητες J
74

Έστω: tai, tbi και tmi ο Αισιόδοξος, Απαισιόδοξος και Πιθανός χρόνος
υλοποίησης της δραστηριότητας i
 Αναμενόμενη Διάρκεια μιας δραστηριότητας i:
E(di) = tei = 1/6 (tai + 4 tmi + tbi)
 Διακύμανση (Variation) μιας δραστηριότητας i: Var(di) = [(tbi-tai)/6]2
Τυπική Απόκλιση: (tbi-tai)/6 = Var(di) 1/2
 Έστω ο υπεύθυνος έργου θεωρεί ότι η υλοποίηση του ΤΥ2 με διάρκεια
15 ημέρες μπορεί να γίνει σε 10 μέρες αλλά μπορεί να υπάρχει και
καθυστέρηση με συνολική διάρκεια 40 ημερών.
 Η αναμενόμενη διάρκεια της δραστηριότητας 2 είναι:
te2 = 1/6 (ta2 + 4 tm2 + tb2) = 1/6 (10 + 4 x 15 + 40) = 110/6 = 18,33 ημ.
 H εκτίμηση για την διακύμανση της δραστηριότητας 2 είναι:
Var(d2) = [(tb2-ta2)/6]2
= [(40-10)/6]2
= 52
= 25
 Σημείωση: Η διακύμανση δεν εκφράζει κάποιες χρονικές μονάδες (π.χ.
μέρες, μήνες, ή οτιδήποτε άλλο) αλλά απλά είναι ένας αριθμός που
75

 Ποια η πιθανότητα P(x) να ολοκληρωθεί το έργο σε διάστημα
μικρότερο ή ίσο με x χρονικές μονάδες;
 Βήματα:
1. Υπολόγισε την αναμενόμενη τιμή και διακύμανση για κάθε
δραστηριότητα του δικτύου.
2. Υπολόγισε τον αναμενόμενο χρόνο (μ) υλοποίησης του έργου
που είναι ο αναμενόμενος χρόνος του κρίσιμου μονοπατιού
3. Υπολόγισε την διακύμανση (Var) του κρίσιμου μονοπατιού. Όταν
υπάρχουν 2 ή περισσότερα κρίσιμα μονοπάτια με την ίδια
διάρκεια, κρίσιμο είναι το μονοπάτι με τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα
δηλαδή την μεγαλύτερη διασπορά (συνώνυμο της διακύμανσης)
4. Υπολόγισε την τιμή της τυποποιημένης κανονικής μεταβλητής z:
z = (Προγραμματιζόμενη– Αναμενόμενη) / Τυπική Απόκλιση
z = (x-μ) / Var ½
5. Υπολόγισε την πιθανότητα να ολοκληρωθεί το έργο σε διάστημα
μικρότερο ή ίσο με x χρονικές μονάδες χρησιμοποιώντας τον
Στατιστικό Πίνακα Κανονικής Κατανομής.
P(x) = P(διάρκεια <= x) = Φ(z) = Φ( (x-μ) / Var ½
) 76

Παράδειγμα
 Ακολουθώντας τα βήματα:
1. Αναμενόμενος χρόνος
και διασπορά δραστηριοτήτων:
2. Το κρίσιμο μονοπάτι του έργου είναι το : 1, 2, 4, 6, 7 και 8.
Αναμενόμενος χρόνος έργου = 30 + 18 + 62 + 16 + 53 + 15 =
= 194 μέρες
3. Var(Κρίσιμης Διαδρομής) = 11.1 + 17.4 + 25 + 6.25 + 100 + 2.8 =
= 162,55
4. Ποια η πιθανότητα να ολοκληρωθεί το έργο σε 7 μήνες;
z = (x – μ)/σ = (210-194)/162,551/2
= 16/12.75 = 1,255
Άρα P(x<=210) = 0,89 ή 89%(από στατιστικό πίνακα καν. κατανομής)
5. Ποιο είναι το χρονικό διάστημα που απαιτείται από το έργο ώστε να
ολοκληρωθεί με πιθανότητα 95%;
P[(x-194)/ 162,551/2
] = 0,95 => (x-194)/ 162,551/2
= 1,65 =>
(x-194)/ 12.75 = 1,65 => x-194 = 21.0375 => x = 215.0375 77

Παράδειγμα διαχείρισης έργου και
χρόνου (1)
78

 Σημαντικά σημεία στην όλη διαδικασία θεωρούνται η
ολοκλήρωση του ΤΥ1 και η ολοκλήρωση του ΤΥ8. Η ομάδα
εργασίας αποτελείται από 4 άτομα που μπορούν να δουλέψουν
σε οποιοδήποτε τυπικό υποέργο. Για κάθε υποέργο τα άτομα
που θα το αναλάβουν θα πρέπει να απασχοληθούν σε αυτό
από την αρχή ως το τέλος με ποσοστό συμμετοχής τους 100%.
Κανένα άτομο δεν μπορεί να εμπλακεί σε κάποιο ΤΥ αν αυτό
έχει ήδη ξεκινήσει, κανένα άτομο δεν μπορεί να απεμπλακεί
από κάποιο ΤΥ αν αυτό δεν έχει ολοκληρωθεί. Η χρονική
διάρκεια του κάθε ΤΥ είναι υποχρεωτικά η κανονική εκτίμηση
που δίνεται και δεν επιδέχεται συμπίεση (ακόμα και αν
υπάρχουν διαθέσιμα άτομα να απασχοληθούν σε αυτό).
Θέλουμε το έργο να τελειώσει όσο το δυνατόν νωρίτερα.
χρόνου (2)
79

 Μετά την ανάθεση προσωπικού και με βάση την κανονική
εκτίμηση διάρκειας χρόνου κάθε ΤΥ, σχεδιάστε ένα διάγραμμα
αξιολόγησης (PERT Chart) για το παραπάνω έργο, αγνοώντας
πιθανές αργίες και σαββατοκύριακα. Θεωρήστε ότι όλοι οι μήνες
έχουν ίση διάρκεια (30 μέρες) και ότι το έργο ξεκινάει την
1/1/2009. Ποιο είναι το κρίσιμο μονοπάτι στο διάγραμμα που
προτείνετε και γιατί; Σύμφωνα με το PERT Chart που
σχεδιάσατε, πόσο θα διαρκέσει το έργο;
 Δεδομένου του διαγράμματος που προκύπτει από το ερώτημα α
και με βάση τις κανονικές (πιθανές), τις αισιόδοξες και τις
απαισιόδοξες εκτιμήσεις για τη διάρκεια του κάθε ΤΥ να
υπολογίσετε τον αναμενόμενο χρόνο υλοποίησης του έργου.
χρόνου (3)
80

χρόνου (4) – Αρχικό PERT Chart
81

 Έχουμε 2 κρίσιμα μονοπάτια, τα 1,3,5,8,9,11 και 1,3,6,8,9,11 με
διάρκεια 20 μήνες. Επομένως μία πρώτη εκτίμηση είναι ότι το
έργο θα υλοποιηθεί σε ελάχιστο χρόνο 20 μηνών.
 Όμως έχουμε μόνο 4 άτομα, διαθέσιμα κατά 100%.
 Έτσι τα ΤΥ4, ΤΥ5, ΤΥ6, ΤΥ7 δεν μπορούν να γίνονται όλα μαζί
ταυτόχρονα, αφού καθένα απαιτεί 2 άτομα.
 Επομένως, σωστές λύσεις είναι (με 2 παράλληλα μονοπάτια):
 μονοπάτια 2-4-5 και 3-6-7
 Ας επιλέξουμε τη δεύτερη περίπτωση.
χρόνου (5)
82

χρόνου (6) – Τελικό PERT Chart
 Το κρίσιμο μονοπάτι του έργου είναι το ΤΥ1, ΤΥ3,
ΤΥ5, ΤΥ7, ΤΥ8, ΤΥ9, ΤΥ11 με ελάχιστη διάρκεια
υλοποίησης έργου τους: 2+4+5+2+3+4+2 = 22 μήνες.
83

 Ο αναμενόμενος χρόνος ενός υποέργου i, δίνεται από τον τύπο:
E(di
) = tei
= 1/6 (tai
+ 4tmi
+ tbi
). Πιο συγκεκριμένα για το νέο κρίσιμο
μονοπάτι 1-3-5-7-8-9-11:
 tΤΥ1
= 1/6 (taΤΥ1
+ 4 tmΤΥ1
+ tbΤΥ1
) = 1/6 (1+4*2+3)=12/6=2 ή 60 μέρες
 tΤΥ3
= 1/6 (3+4*4+6)=25/6=4.16 ή 125 μέρες
 tΤΥ5
= 1/6 (4+4*5+6)=30/6=5 ή 150 μέρες
 tΤΥ7
= 1/6 (1+4*2+3)=12/6=2 ή 60 μέρες
 tΤΥ8
= 1/6 (2+4*3+4)=18/6=3 ή 90 μέρες
 tΤΥ9
= 1/6 (3+4*4+6)=25/6=4.16 ή 125 μέρες
 tΤΥ11
= 1/6 (1+4*2+3)=12/6=2 ή 60 μέρες
 Ο αναμενόμενος χρόνος υλοποίησης του έργου είναι 22 μήνες
και 10 μέρες.
χρόνου (7)
84

Διαχείριση Κόστους
85

 Άμεσο κόστος: Δαπάνες που μπορούν να
αποδοθούν άμεσα σε μία συγκεκριμένη
δραστηριότητα του έργου
 Έμμεσο κόστος: Δαπάνες που αφορούν
λειτουργικά έξοδα
86

Το κούρεμα του γκαζόν είναι;
A. Άμεσο κόστος
B. Έμμεσο κόστος
C. Άμεσο ή έμμεσο
ανάλογα με το
έργο
87
Άμεσο
κόστος
Έμμεσο
κόστος
Άμεσο
ή
έμμεσο
ανάλογα...
0% 0%0%

 Κάθε δραστηριότητα i έχει:
 Κανονική διάρκεια Ti
max υπό κανονικές
συνθήκες εργασίας στην οποία αντιστοιχεί το
ελάχιστο δυνατό άμεσο κόστος ΑΚi
min
 Ελάχιστη διάρκεια Ti
min ως η μέγιστη δυνατή
χρονική συμπίεση που μπορεί να γίνει με τους
διαθέσιμους πόρους στην οποία αντιστοιχεί
μέγιστο δυνατό κόστος υλοποίησης ΑKi
max
 Επιπρόσθετο κόστος επίλυσης της
δραστηριότητας i κατά μία χρονική μονάδα λ:
λi
= (ΑΚi
max - ΑΚi
min) / (Ti
max - Ti
min)
88

Τεχνικές διαχείρισης κόστους
Παράδειγμα 1
 Έστω η δραστηριότητα ΤΥ4 Ανάπτυξη Βάσης
Δεδομένων υλοποιείται από 2 μηχανικούς ανάπτυξης
λογισμικού 8 ώρες ημερησίως και 5 μέρες την
εβδομάδα για διάστημα 1.5 μήνα (προσπάθεια
δραστηριότητας 3 αμ). Το ωριαίο άμεσο κόστος για
κάθε μηχανικό είναι 10 ευρώ συνολικά.
 Επειδή απαιτείται η χρονική επιτάχυνση του έργου
αποφασίστηκε να συμπιεστεί ο χρόνος της
δραστηριότητας ΤΥ4. Απαιτείται επομένως η
υπερωριακή απασχόληση των μηχανικών κατά 2
ώρες το μέγιστο. Η αποζημίωση για την υπερωριακή
απασχόληση είναι 50% μεγαλύτερη όμως η απόδοση
των μηχανικών πέφτει κατά 20%.
 Ποιο είναι το πρόσθετο κόστος που απαιτείται ανά
ημέρα;
89

Λύση Παραδείγματος 1
 Κανονική απασχόληση:
2 μηχανικοί x 1.5 μήνα x 22 ήμερες / μήνα x 8 ώρες / ημέρα =
528 ανθρωποώρες
Άμεσο Κόστος = 528 x 10 = 5.280 ευρώ
 Υπερωρίες:
2 μηχανικοί x (8 ώρες / ημέρα + 2 ώρες / ημέρα x 0.8) = 19.2
ανθρωποώρες/ημέρα
Άρα απαιτούνται 528/19.2 = 27.5 ημέρες
 Συνολικό κόστος υλοποίησης:
2 x 27.5 x (8 x 10 + 2 x 10 x 1.5) = 6.050 ευρώ
 Επομένως:
λTY4
= (6050 – 5.280)/(33 - 27.5) = 140 ευρώ / ημέρα
Δηλαδή κάθε μέρα που «γλιτώνει» το έργο τη χρεώνεται με 140
ευρώ
90

Παράδειγμα 2 (Βελτιστοποίηση)
 Με γνωστό το έμμεσο κόστος κάθε δραστηριότητας, ποια η
βέλτιστη χρονική διάρκεια του έργου στο ελάχιστο δυνατό
συνολικό άμεσο κόστος του;
 Έστω δίνεται η δυνατότητα συμπίεσης κάθε δραστηριότητας με
το αντίστοιχο κόστος.
 Το ΣΑΚ του έργου είναι 20.000 ευρώ.
 Έστω το κόστος συμπίεσης κατανέμεται εξίσου σε κάθε
χρονική μονάδα συμπίεσης.
 Το έργο ολοκληρώνεται κανονικά με τον αρχικό
προγραμματισμό σε 24 εβδομάδες.
 Ποινική ρήτρα 2.000 ευρώ αποζημίωση για κάθε εβδομάδα
καθυστέρησης πέρα των 17.
 Επίσης, το έμμεσο κόστος του έργου είναι 500 ευρώ για
κάθε εβδομάδα υλοποίησης.
 Ποια η διάρκεια του έργου με σκοπό τη βέλτιστη από
πλευράς κόστους λύση; 91

Παράδειγμα 2
92
XXX 2000

Αρχικό χρονοδιάγραμμα
 Αρχικά σε διάστημα 24 εβδομάδων το κόστος του έργου είναι:
 Άμεσο κόστος = 20.000 ευρώ
 Έμμεσο κόστος = 24 x 500 = 12.000 ευρώ
 Ποινική Ρήτρα = 7 εβδομάδες x 2.000 ευρώ = 14.000 ευρώ
 Συνολικό Κόστος = 46.000 ευρώ
93

Τελικό χρονοδιάγραμμα
Αποτελέσματα Αλγορίθμου
94

Μέχρι τώρα…
A. Πολύ δύσκολα!
B. Δύσκολα, αλλά
αντέχω!
C. Εντάξει…
D. Σχετικά εύκολα
E. Πολύ εύκολα!
95
Πολύ
δύσκολα!
Δύσκολα,αλλά
αντέχω!
Εντάξει…Σχετικά
εύκολαΠολύ
εύκολα!
0% 0% 0%0%0%

Διαχείριση Κινδύνου
96

Ανάλυση κινδύνου (2.3 + ΕΔΥ)
 “Plans are nothing, planning is everything”
D. Eisenhower
 Κίνδυνος: ανεπιθύμητο γεγονός που υπάρχει
πιθανότητα να συμβεί και θα προκαλέσει κάποια
απώλεια στο έργο (χρόνου, ποιότητας, χρημάτων,
κλπ).
 Αν υπάρχει βεβαιότητα ότι κάτι θα συμβεί, αυτό δεν
είναι κίνδυνος αλλά πρόβλημα.
 Για κάθε κίνδυνο προσδιορίζει ο υπεύθυνος έργου τι
θα πρέπει να γίνει για να ελαχιστοποιηθεί ή να
εξαλειφθεί ο κίνδυνος (risk control).
 Η ανάλυση κινδύνου είναι μία διαδικασία brain
storming όπου πολλές φορές καλούνται και
εξωτερικοί ειδικοί. 97

Μερικοί κίνδυνοι
 Αλλαγές στα μέλη
 Αλλαγή των αρχικών στόχων
 Αλλαγή της επικρατούσας τεχνολογίας
 Μικρός βαθμός εμπειρίας του ανθρώπινου
δυναμικού
 Αλλαγή του επιχειρηματικού περιβάλλοντος
 Διορθωτικές κινήσεις στη διάρκεια της
υλοποίησης
 Οικονομικοί λόγοι, αλλάζουν το απαιτούμενο
τεχνολογικό υπόβαθρο ή το προσωπικό
98

Από τι αποτελείται ένας κίνδυνος
 Πιθανότητα (να εξελιχθεί σε πρόβλημα – να
«συμβεί»)
 Συνέπειες (που επηρεάζουν το έργο)
π.χ. Κίνδυνος: λάθος στη σχεδίαση του
λογισμικού
Πιθανότητα: 20%
Συνέπειες: λάθη στην ανάπτυξη
99

Τύποι κινδύνου
 Ποιοτικός Κίνδυνος -> ποιότητα των διαδικασιών
και των παραδοτέων που με τη σειρά τους
επηρεάζουν την απόδοση του έργου
 Κίνδυνος Κόστους -> οικονομικοί στόχοι του έργου
 οι αρχικές εκτιμήσεις κόστους και στόχων δεν είναι
ακριβείς ή/και ρεαλιστικές
 ο κίνδυνος να μην εκπληρωθούν οι οικονομικοί στόχοι
ως αποτέλεσμα αποτυχίας αντιμετώπισης των
διαφόρων κινδύνων
 Κίνδυνος Σχεδιασμού -> χρονοπρογραμματισμός
 οι αρχικές εκτιμήσεις για τον απαιτούμενο χρόνο
εκτέλεσης του έργου δεν είναι ακριβείς και ρεαλιστικές
 ο κίνδυνος να μην εκπληρωθούν οι στόχοι
χρονοπρογραμματισμού ως αποτέλεσμα αποτυχίας
αντιμετώπισης των διαφόρων κινδύνων
100

Παθολογία ενός αποτυχημένου έργου
λογισμικού
1. Αρχική κατάσταση αισιοδοξίας
2. Φάση ρεαλισμού
3. Κατάσταση απαισιοδοξίας
4. Κατάσταση απογοήτευσης
101

Κύκλος Ζωής Διαχείρισης Κινδύνου
102

Βασικά Θέματα Ανάλυσης Κινδύνου
 Μέγεθος έργου.
 Εξάρτηση από τον ανθρώπινο παράγοντα.
 Εξελίξεις στην αγορά.
 Τεχνολογία.
 Μη ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα και
προϋπολογισμοί.
 Υπεργολαβίες.
 Πελάτης.
 Περιβάλλον Υλοποίησης.
 Λάθη αρχικού σχεδιασμού τμημάτων ή
περιβάλλοντος διεπαφής.
103

Διαχείριση Κινδύνου: η διαδικασία
104

Αναγνώριση κινδύνων
 Ελέγχουμε μία – μία τις πηγές και εμπειρικά
«αναγνωρίζουμε» τους κινδύνους
 Κανονικά εμπλέκονται όλα τα μέλη της
ομάδας έργου
 Μέσο: συναντήσεις, απλά ερωτηματολόγια
105

Πίνακας αξιολόγησης συνεπειών
 Ο Boehm προτείνει στους υπεύθυνους έργου,
αφού θέσουν μία σειρά από ερωτήματα για
να εντοπίσουν περιπτώσεις κινδύνου, να
δημιουργήσουν έναν πίνακα αξιολόγησης
συνεπειών (impact assessment table) όπου
κάθε πιθανός κίνδυνος να τοποθετείται σε μία
κατηγορία (1.Καταστροφικό, 2.Κρίσιμο,
3.Μέτριο, 4.Αμελητέο), ανάλογα με τις
συνέπειες που θα είχε στην επιχείρηση.
106

Το ότι υπάρχει κρίση και οι πελάτες δεν θα
αγοράσουν το προϊόν μας είναι κίνδυνος;
A. True
B. False
107
True
False
0%0%

Το ότι το προϊόν μας θα είναι ακριβό έτσι
όπως το σχεδιάζουμε είναι κίνδυνος;
A. True
B. False
108
True
False
0%0%

Παράδειγμα e-shop
109

Φόρμας Καταγραφής Κινδύνων (1)
110

Φόρμας Καταγραφής Κινδύνων (2)
111

Παράδειγμα: φόρμα καταγραφής
κινδύνων
 Ένα έργο λογισμικού έχει αρκετά μεγάλη
διάρκεια και κόστος. Ο Μάκης Π.,
διαχειριστής του έργου έχει αναγνωρίσει έναν
σημαντικό κίνδυνο: την κακή διαχείριση των
οικονομικών και των άλλων πόρων που
υπάρχουν στη διάθεσή του.
 Η δραστηριότητα η οποία παρουσιάζει αυτόν
τον κίνδυνο είναι η υπ. 1. «Διαχείριση
Έργου». Με την έναρξη του έργου το μήνα 0,
συμπληρώνει την ανάλογη φόρμα:
112

κινδύνων (1)
113

114

115

Εκτίμηση παραγόντων
116

Εκτίμηση
 Εκτίμηση παραγόντων όπως οι ανάγκες σε
ανθρώπινο δυναμικό, το κόστος και ο χρόνος
είναι η ικανότητα πρόβλεψης της εξέλιξης
μιας κατάστασης πριν ακόμα αυτή
δρομολογηθεί.
 Για τη γνώση αυτή χρησιμοποιούνται τεχνικές
που βασίζονται σε δεδομένα από αντίστοιχες
προηγούμενες καταστάσεις.
117

Αντικείμενα Εκτίμησης
 Οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό →
Εκτίμηση προσπάθειας (effort).
 Ο χρόνος που θα χρειασθεί για την ανάπτυξη
του έργου.
 Το κόστος του έργου.
118

Παράγοντες Εκτίμησης
 Μέγεθος
 Πολυπλοκότητα
 Ιστορικά δεδομένα
 Σχετικά δεδομένα
 Λεπτομέρεια και σταθερότητα απαιτήσεων
του πελάτη
119

Εκτίμηση Κόστους - Προσπάθειας
 Συχνοί λόγοι αστοχίας στην εκτίμηση του κόστους:
 Συχνές αιτήσεις για αλλαγές από τους χρήστες.
 Δραστηριότητες που παραβλέφθηκαν.
 Έλλειψη κατανόησης απαιτήσεων από τους χρήστες.
 Έλλειψη ιστορικών δεδομένων.
 Έλλειψη συντονισμού μεταξύ ομάδων.
 Κακή επίβλεψη έργου.
 Έλλειψη μεθόδων εκτίμησης.
 Έλλειψη εμπειρίας της ομάδας ανάπτυξης.
 Πολυπλοκότητα του έργου.
 Απαιτούμενη ολοκλήρωση με ήδη υπάρχοντα
συστήματα.
120

Μέθοδοι Εκτίμησης
 Καθυστερούμε την εκτίμηση τόσο ώστε να έχει
προχωρήσει αρκετά το έργο και να έχει αποκτηθεί
αρκετή γνώση για αυτό.
 Βασίζουμε τις εκτιμήσεις μας σε παρόμοια έργα που
έχουν ήδη τελειώσει.
 Χρησιμοποιούμε απλές τεχνικές τμηματοποίησης,
ώστε να διασπάσουμε το πρόβλημα.
 Χρησιμοποιούμε ένα ή περισσότερα εμπειρικά
μοντέλα για εκτίμηση κόστους και προσπάθειας.
 Μέθοδοι μηχανικής μάθησης (π.χ. Case Based
Reasoning - CBR).
121

Τεχνικές Εκτίμησης
 Εκτίμηση από κάτω προς τα πάνω
(bottom-up estimation).
 Εκτίμηση που βασίζεται στο τελικό κόστος
(pricing to win).
 Εκτίμηση που βασίζεται σε γραμμές
κώδικα (LOC based estimation).
 Εκτίμηση που βασίζεται σε λειτουργικά
σημεία (function point based estimation).
 Εμπειρικά Μοντέλα με γνωστότερο το
COCOMO.
122

COCOMO
 Αναπτύχθηκε από τον Barry Boehm το 1981.
 Είναι προσαρμοσμένο στο γραμμικό μοντέλο
του Καταρράκτη.
 Υπολογίζει μία εκτίμηση της διάρκειας και του
κόστους ενός έργου λογισμικού, βασιζόμενο
στο μέγεθος του προϊόντος (KLOF) και την
ποιότητα της ομάδας ανάπτυξης.
123

COCOMO
 Τύποι του μοντέλου:
 Βασικό (basic) μοντέλο
 Ενδιάμεσο (intermediate) μοντέλο
 Προηγμένο (advanced) μοντέλο
 Κατηγορίες Έργων:
 Οργανική (organic): μικρές ομάδες, ικανοποιητική εμπειρία,
μικρά έργα. Το σύστημα έχει μικρή διασύνδεση με το
περιβάλλον (π.χ. πρόγραμμα που επεξεργάζεται στοιχεία
μετά το τέλος μίας εγχείρισης).
 Ημι-προσαρτημένη (semi-detached): άτομα με διαφορετική
εμπειρία, μικρή γνώση για το σύστημα. Μικρή διασύνδεση
με το περιβάλλον (π.χ. εξομοιωτής πραγματοποίησης
εγχείρισης).
 Ενσωματωμένη (embedded): αυστηρές απαιτήσεις και
περιορισμοί από το έργο. Μεγάλη διασύνδεση με το
περιβάλλον (λογισμικό ελέγχου κατάστασης ασθενούς κατά
την εγχείριση).
124

Βασικό Μοντέλο
 Απαιτούμενη προσπάθεια σε ανθρωπομήνες
E = a * (KLOC)b
KLOC= 1000 γραμμές κώδικα
 Υπάρχουν πίνακες για τα a, b ανάλογα με την
κατηγορία του έργου.
 Π.χ. για έργο οργανικής κατηγορίας:
 E = 2.4 * (KLOC)1,05
 Ενδιαφέρον Σημείο: ο εκθέτης του KLOC είναι
σχεδόν ίσος με τη μονάδα, άρα η προσπάθεια
ανάπτυξης είναι γραμμική συνάρτηση του
μεγέθους του κώδικα. 125

COCOMO → COCOMO II
 To 1990, o Boehm βελτίωσε το αρχικό
μοντέλο COCOMO, δημιουργώντας το
COCOMO II.
 To COCOMO II αντανακλά τους τρόπους με
τους οποίους ωρίμασε η ανάπτυξη
λογισμικού και διορθώνει ατέλειες του
αρχικού COCOMO.
126

Η καλύτερη εκτίμηση γίνεται όταν
τελειώσει το έργο
A. True
B. False
127
True
False
0%0%

1η Γραπτή Εργασία 2010-2011
Παρακάτω δίνονται τα τυπικά υποέργα του έργου, τα προαπαιτούμενα για
το καθένα, η κανονική διάρκεια ανάπτυξης και οι ανθρωπομήνες που
απαιτούνται:
Σημαντικό και δύσκολο σημείο στην όλη διαδικασία θεωρείται η
ολοκλήρωση του ΤΥ6.
128

1η ΓΕ 2010-2011 - i
a. Με βάση μόνο την κανονική εκτίμηση διάρκειας
χρόνου κάθε ΤΥ, σχεδιάστε το διάγραμμα
αξιολόγησης (PERT Chart) για το έργο, αγνοώντας
πιθανές αργίες και σαββατοκύριακα.
b. Υποθέστε ότι όλοι οι μήνες έχουν ίση διάρκεια (30
μέρες) και ότι το έργο ξεκινά την 1/1/2011. Ποιο είναι
το κρίσιμο μονοπάτι; Σύμφωνα με το PERT Chart
που σχεδιάσατε, πόσο θα διαρκέσει το έργο;
b. Κατασκευάστε το διάγραμμα Gantt.
129

1η ΓΕ 2010-2011 – i Λύση
a. PERT Chart
ΤΥ1
1/1/11-31/1/11
1 μήνας
ΤΥ2
1/2/11-30/4/11
3 μήνες
ΤΥ3
1/2/11-31/05/11
4 μήνες
ΤΥ4
1/5/11-31/08/11
4 μήνες
ΤΥ5
1/6/11-31/08/11
3 μήνες
ΤΥ6
1/6/11-29/02/12
9 μήνες
ΤΥ7
1/9/11-31/01/12
5 μήνες
ΤΥ9
1/2/12-31/05/12
4 μήνες
ΤΥ8
1/3/12-30/04/12
2 μήνες
ΤΥ10
1/6/12-30/06/12
1 μήνας
29/2/1012
130

1η ΓΕ 2010-2011 – i Λύση
Σημείωση 1: Εφόσον δεν δίνεται από την εκφώνηση λεπτομερής περιγραφή των ΤΥ
εκτός από ένα, δεν είναι εύκολο να μπουν ορόσημα στο PERT. Ένα πιθανό
ορόσημο μπορεί να μπει στο τέλος του ΤΥ6 το οποίο θεωρείται ¨δύσκολο¨ υποέργο
και διαισθητικά πριν τα ΤΥ7 και ΤΥ10 όπου συνδυάζονται αποτελέσματα πολλών
ΤΥ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα ορόσημα συνδέονται άμεσα με τα αποτελέσματα που
παράγονται, άρα χωρίς ακριβή γνώση των αποτελεσμάτων, όπως για λόγους
απλότητας συμβαίνει στην άσκηση αυτή, δεν θα πρέπει να μπαίνουν.
Σημείωση 2: Η διάρκεια κάθε μήνα για λόγους απλότητας είναι 30 ημέρες. Οι
ημερομηνίες αρχής-τέλους κάθε ΤΥ στο PERT μπορούν να ακολουθήσουν αυτή την
αρχή (κάθε μήνας τελειώνει την 30η ημέρα του) ή για λόγους κομψότητας να
εισαχθούν πραγματικές ημερομηνίες (π.χ. 29/02/2012 αντί για 30/02/2012).
Η απλοποίηση που αναφέρεται στη διάρκεια κάθε μήνα χρησιμοποιείται κατά κύριο
λόγο στον υπολογισμό της διάρκειας του κρίσιμου μονοπατιού (εφόσον
χρησιμοποιηθούν ημέρες αντί για μήνες και στο υπο-ερώτημα ii).
131

1η ΓΕ 2010-2011 – i Λύση
Υπάρχουν 3 μονοπάτια στο διάγραμμα:
1. το ΤΥ1-TY2-TY4-TY7-ΤΥ9-ΤΥ10 με διάρκεια: 1+3+4+5+4+1 =
18 μήνες,
18 μήνες,
3. το ΤΥ1-TY3-TY6-TY8-ΤΥ10 με διάρκεια: 1+4+9+2+1 = 17 μήνες.
Υπάρχουν δύο μονοπάτια με τη μέγιστη διάρκεια των 18 μηνών, το
1ο και τα 2ο. Άρα και τα δύο είναι κρίσιμα μονοπάτια.
Η διάρκεια του έργου είναι όση η διάρκεια του κρίσιμου
μονοπατιού, άρα το έργο θα διαρκέσει 18 μήνες.
132

1η ΓΕ 2010-2011 – i Λύση
b. GANTT Chart
133

1η ΓΕ 2010-2011 - ii
Έστω ότι:
 οι δραστηριότητες ΤΥ1–TY4 και ΤΥ7-ΤΥ10 θα
μπορούσαν με τις κατάλληλες συνθήκες να εκτελεστούν
μέχρι και 20 ημέρες νωρίτερα, αλλά στη χειρότερη
περίπτωση μέχρι και 20 ημέρες αργότερα,
 η δραστηριότητα ΤΥ6 θα μπορούσε με τις κατάλληλες
συνθήκες να εκτελεστεί μέχρι και 30 ημέρες νωρίτερα,
αλλά στη χειρότερη περίπτωση μέχρι και 210 ημέρες
αργότερα,
 η δραστηριότητα ΤΥ5 θα μπορούσε με τις κατάλληλες
συνθήκες να εκτελεστεί μέχρι και 50 μέρες νωρίτερα,
αλλά στη χειρότερη περίπτωση μέχρι και 50 μέρες
αργότερα. 134

1η ΓΕ 2010-2011 - ii
a. Σχεδιάστε το νέο PERT όπου θα απεικονίζονται οι
αναμενόμενοι χρόνοι για κάθε ΤΥ.
b. Ποια είναι η αναμενόμενη διάρκεια του έργου;
c. Ποιο είναι το χρονικό διάστημα που απαιτείται ώστε
το έργο να ολοκληρωθεί με πιθανότητα 90%;
d. Ποια είναι η πιθανότητα το έργο να ολοκληρωθεί
μέσα στο χρονικό διάστημα που προβλέπει η μέθοδος
του κρίσιμου μονοπατιού; Σχολιάστε το αποτέλεσμα.
135

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
a. Η αναμενόμενη διάρκεια κάθε ΤΥ (με αναγωγή της διάρκειας σε ημέρες):
ΤΥ1: μ1 = te1 = 1/6 (ta1 + 4*tm1 + tb1) = 1/6(10+4*30+50) = 30 ημέρες
ΤΥ5: μ5 = te5 = 1/6 (ta5 + 4*tm5 + tb5) = 1/6(40+4*90+140)= 90 ημέρες
ΤΥ10: μ10 = te10 = 1/6 (ta10 + 4*tm10 + tb10) =1/6(10+4*30+50) = 30 ημέρες
136

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
a. Το νέο PERT Chart με τις αναμενόμενες διάρκειες
κάθε ΤΥ σε ημέρες.
ΤΥ1
1/1/11-31/1/11
30
ΤΥ2
1/2/11-30/4/11
90
ΤΥ3
1/2/11-31/05/11
120
ΤΥ4
1/5/11-31/08/11
120
ΤΥ5
1/6/11-31/08/11
90
ΤΥ6
1/6/11-31/03/12
300
ΤΥ7
1/9/11-31/01/12
150
ΤΥ9
1/2/12-31/05/12
120
ΤΥ8
1/4/12-31/05/12
60
ΤΥ10
1/6/12-30/06/12
30
31/3/2012
137

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
b. Υπάρχουν 3 μονοπάτια στο διάγραμμα:
18 μήνες = 540 ημέρες,
18 μήνες = 540 ημέρες,
3. το ΤΥ1-TY3-TY6-TY8-ΤΥ10 με διάρκεια: 1+4+10+2+1 = 18
μήνες = 540 ημέρες.
Τα τρία μονοπάτια έχουν την ίδια διάρκεια η οποία είναι 18 μήνες,
άρα αυτή είναι και η διάρκεια του έργου.
138

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
c. Και τα τρία υποψήφια έχουν την ίδια διάρκεια. Κρίσιμο μονοπάτι θα είναι αυτό
με τη μεγαλύτερη διακύμανση. Οι διακυμάνσεις των ΤΥ είναι οι εξής:
Var(ΤΥ1) = ( 1/6(tb1 – ta1 ) )2
= ( 1/6(50 – 10 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ2) = ( 1/6(tb2 – ta2 ) )2
= ( 1/6(110 – 70 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ3) = ( 1/6(tb3 – ta3 ) )2
= ( 1/6(140 – 100 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ4) = ( 1/6(tb4 – ta4 ) )2
= ( 1/6(140 – 100 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ5) = ( 1/6(tb5 – ta5 ) )2
= ( 1/6(140 – 40 ) )2
= 277,78
Var(ΤΥ6) = ( 1/6(tb6 – ta6 ) )2
= ( 1/6(480 – 240 ) )2
= 1600
Var(ΤΥ7) = ( 1/6(tb7 – ta7 ) )2
= ( 1/6(170 – 130 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ8) = ( 1/6(tb7 – ta7 ) )2
= ( 1/6(80 – 40 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ9) = ( 1/6(tb9 – ta9 ) )2
= ( 1/6(140 – 100 ) )2
= 44,44
Var(ΤΥ10) = ( 1/6(tb10 – ta10 ) )2
= ( 1/6(50 – 10 ) )2
= 44,44
139

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
Η διακύμανση του 1ου μονοπατιού είναι:
Var(1) = 44,44+44,44+44,44+44,44+44,44+44,44 = 266,67
Var(2) = 44,44+44,44+277,78+44,44+44,44+44,44 = 499.98
Var(3) = 44,44+44,44+1600+44,44+44,44 = 1777,76
Άρα το κρίσιμο μονοπάτι είναι αυτό με τη μεγαλύτερη διακύμανση
δηλαδή το 3ο: ΤΥ1-TY3-TY6-TY8-ΤΥ10.
140

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
c. Η τελική μορφή του PERT είναι η παρακάτω:
ΤΥ1
1/1/11-31/1/11
30
ΤΥ2
1/2/11-30/4/11
90
ΤΥ3
1/2/11-31/05/11
120
ΤΥ4
1/5/11-31/08/11
120
ΤΥ5
1/6/11-31/08/11
90
ΤΥ6
1/6/11-31/03/12
300
ΤΥ7
1/9/11-31/01/12
150
ΤΥ9
1/2/12-31/05/12
120
ΤΥ8
1/4/11-31/05/12
60
ΤΥ10
1/6/12-31/06/12
3031/3/2012
141

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
Εφόσον επιθυμούμε να ολοκληρωθεί το έργο με
πιθανότητα 90%, τότε η προγραμματιζόμενη διάρκεια
του πρέπει να είναι:
P[(x-540)/1777,761/2
] = 0,90 =>
(x-540)/1777,761/2
= 1,28 =>
(x-540)/ 42,16 = 1,28 =>
x-540 = 53,96 => x = 593,96 ημέρες
(με στρογγυλοποίηση 594 ημέρες).
Επομένως, το έργο θα ολοκληρωθεί με πιθανότητα 90%
σε περίπου 594 ημέρες δηλαδή σε 19,8 μήνες.
142

1η ΓΕ 2010-2011 – ii Λύση
d. Υπολογίζουμε τον παράγοντα z μέσω του παρακάτω τύπου,
γνωρίζοντας ότι x = 540 ημέρες, μ = 540 ημέρες και σ = Var1/2
:
z = (x-μ)/σ = (540-540)/1777,761/2
= 0/42,16 = 0
Σύμφωνα με τον πίνακα κατανομής, για z = 0 η αντίστοιχη
πιθανότητα είναι 50%. Άρα η πιθανότητα να τελειώσει το έργο
σε 18 μήνες είναι 50%.
Δηλαδή η ακρίβεια που μας έδωσε η μέθοδος του κρίσιμου
μονοπατιού επί τη βάσει των αναμενόμενων τιμών είναι αρκετά
χαμηλή. Όταν η αναμενόμενη διάρκεια του κρίσιμου
μονοπατιού και η διάρκεια που δίνεται για να υπολογιστεί το
ποσοστό είναι ίδιες, τότε (εφόσον το z = 0) το ποσοστό είναι
πάντα 50% σύμφωνα με τον πίνακα. Δηλαδή ανεξαρτήτως της
διακύμανσης, το ποσοστό παραμένει το ίδιο.
143

1η ΓΕ 2010-2011 - iii
Επειδή το κρίσιμο μονοπάτι λογικά είναι το πιο σημαντικό, η
εταιρεία δίνει στη διάθεσή σας τους πιο έμπειρους εργαζομένους
για να τους χρησιμοποιήσετε αποκλειστικά στην υλοποίησή του. Το
ανθρώπινο δυναμικό το οποίο έχετε διαθέσιμο, η διαθεσιμότητά
του και το κόστος δίνονται στον επόμενο πίνακα:
144

1η ΓΕ 2010-2011 - iii
a. Με βάση το PERT που προέκυψε από το υπο-ερώτημα ii,
καλείστε να κάνετε ανάθεση σε ανθρώπινο δυναμικό για τα ΤΥ του
κρίσιμου μονοπατιού. Υπολογίστε πώς θα κάνετε την ανάθεση εάν
η κατανομή των εργαζομένων θα πρέπει να είναι η βέλτιστη δυνατή
όσον αφορά το χρόνο (δηλαδή αν χρειαστεί να παραταθεί κάποιο ή
κάποια ΤΥ, η παράταση να είναι η μικρότερη δυνατή).
Υπολογίστε το συνολικό κόστος του κρίσιμου μονοπατιού.
Σημείωση: Θεωρήστε ότι είναι δυνατή και επιθυμητή η συμπίεση
του χρόνου ενός ΤΥ (δηλαδή να ολοκληρωθεί γρηγορότερα όταν το
επιτρέπει η ανάθεση σε ανθρώπινο δυναμικό). Δεν μας ενδιαφέρει
η πιθανή αύξηση του κόστους.
145

1η ΓΕ 2010-2011 - iii
b. Θεωρήστε ότι η ανάθεση σε ανθρώπινο δυναμικό στα
μονοπάτια εκτός του κρίσιμου δεν έχει επηρεάσει τη
διάρκειά τους. Πώς θα επηρεαστεί το έργο (διάρκεια,
κρίσιμο μονοπάτι(α)) με βάση τα αποτελέσματα του
προηγούμενου ερωτήματος;
146

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
a. Μας ενδιαφέρει η μικρότερη δυνατή καθυστέρηση ανεξαρτήτως του
κόστους:
Για το ΤΥ1: Αν δουλέψουν και οι 3 εργαζόμενοι 50% του χρόνου τους
για τη διάρκεια του ΤΥ1, δηλαδή για 1 μήνα παράγουν εργασία:
3 εργαζόμενοι * 50% του χρόνου τους * 1 μήνα = 1,5 ανθρωπομήνες
(αμ).
Υπολείπεται 0,5 ανθρωπομήνας. Άρα το ΤΥ θα καθυστερήσει όσο
χρειάζεται για να παραχθεί 0,5 αμ. Κάνοντας τη μέγιστη δυνατή
ανάθεση από άποψη ανθρωπίνου δυναμικού, δηλαδή 3 εργαζομένους
στο 50% του χρόνου τους, υπολογίζεται η καθυστέρηση Υ:
3 εργαζόμενοι * 50% του χρόνου τους * Υ μήνες = 0,5 αμ => Υ= 0,33
μήνες = 10 ημέρες.
Άρα το ΤΥ1 θα καθυστερήσει 10 ημέρες.
147

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
Για το ΤΥ3: αν δουλέψουν και οι 3 εργαζόμενοι 50% του χρόνου τους
για τη διάρκεια του ΤΥ2, δηλαδή για 4 μήνες παράγουν εργασία πολύ
μεγαλύτερη των απαιτούμενων 4αμ. Άρα υπάρχουν αρκετοί
συνδυασμοί που παράγουν την απαιτούμενη εργασία χωρίς
καθυστέρηση. Άρα το ΤΥ3 δεν θα καθυστερήσει. Αντίθετα μπορεί να
εκτελεστεί γρηγορότερα αν και οι 3 εργαζόμενοι δουλέψουν σε αυτό το
μέγιστο δυνατό της επιτρεπόμενης διαθεσιμότητάς τους για 2,67 μήνες:
3 εργαζόμενοι*50%διαθεσιμότητα*2,67μήνες = 4αμ.
Άρα είναι δυνατή συμπίεση κατά 120-80 = 40 ημέρες.
148

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
Για το ΤΥ6: ισχύει η ίδια κατάσταση όπως και στο ΤΥ3. Άρα το ΤΥ6 δεν
θα καθυστερήσει. Αντίθετα, μπορεί να εκτελεστεί γρηγορότερα αν και οι
3 εργαζόμενοι δουλέψουν σε αυτό το μέγιστο δυνατό της
επιτρεπόμενης διαθεσιμότητάς τους για 8 μήνες:
3 εργαζόμενοι*50% διαθεσιμότητα*8μήνες = 12αμ.
Άρα στο ΤΥ6 είναι δυνατή συμπίεση κατά 300-240 = 60 ημέρες.
149

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
Για το ΤΥ8: ισχύει η ίδια κατάσταση όπως και στο ΤΥ1, δηλαδή
οποιοσδήποτε συνδυασμός δεν παράγει 4αμ στο διαθέσιμο χρόνο. Άρα
το ΤΥ8 θα καθυστερήσει. Ακολουθώντας την ίδια μέθοδο όπως και στο
ΤΥ1, ο απαιτούμενος χρόνος για την παραγωγή 4αμ είναι 2,66 μήνες
(80 ημέρες):
Πράγματι: 3 εργαζόμενοι *50% διαθεσιμότητα * 2,67μήνες = 4αμ.
Άρα το ΤΥ8 θα καθυστερήσει κατά 80-60 = 20 ημέρες.
Για το ΤΥ10: ισχύει η ίδια κατάσταση όπως και στο ΤΥ1. Άρα το ΤΥ10
θα καθυστερήσει 10 ημέρες.
150

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
Το σύνολο των αμ του κρίσιμου μονοπατιού είναι: 2+4+12+4+2 = 24 αμ
Ο κάθε εργαζόμενος χρησιμοποιήθηκε συνολικά για τον ίδιο αριθμό αμ,
δηλαδή από 24/3 = 8 αμ.
Άρα το κόστος ανά εργαζόμενο είναι:
Οlli = 8αμ ανθρωπομήνες * 4000Ε/αμ = 32.000Ε
Poul = 8αμ ανθρωπομήνες * 3000 Ε/αμ = 24.000Ε
Dominic = 8αμ ανθρωπομήνες * 2000Ε/αμ = 16.000Ε
Συνολικά: 32000+24000+16000 = 72.000Ε
151

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
b. Με το ανθρώπινο δυναμικό που έχουμε στη διάθεσή μας το έργο θα
έχει καθυστερήσεις συνολικά 10+10+20 = 40 ημερών και συμπιέσεις
συνολικά 40+60 = 100 ημερών.
Άρα, η συνολική διάρκεια του 3ου μονοπατιού που προκρίθηκε ως
κρίσιμο στο υπο-ερώτημα ii θα είναι:
540+40-100 = 480 ημέρες.
Ας δούμε πώς επηρεάζεται το 1ο μονοπάτι. Εφόσον τα ΤΥ1 και ΤΥ10
έχουν καθυστέρηση από 10 ημέρες, το 1ο μονοπάτι έχει πλέον διάρκεια
540+10+10 = 560 ημέρες.
152

1η ΓΕ 2010-2011 – iii Λύση
Ας δούμε πώς επηρεάζεται το 2ο μονοπάτι. To ΤΥ3, η διάρκεια του
οποίου μειώθηκε κατά 40 ημέρες, ανήκει στο 2ο μονοπάτι. Σε αυτό το
μονοπάτι ανήκουν και τα ΤΥ1 και ΤΥ10 που έχουν καθυστέρηση από
10 ημέρες. Άρα η διάρκεια του 2ου μονοπατιού είναι 540-40+10+10 =
520 ημέρες.
Άρα όσον αφορά τη διάρκειά ισχύει:
1ο μονοπάτι: 560 ημέρες
Οπότε κρίσιμο πλέον είναι το 1ο μονοπάτι και άρα η διάρκεια του έργου
είναι 560 ημέρες δηλαδή 18,66 μήνες.
153

Παρουσίαση 1ης Εργασίας
 H 1η
Γραπτή Εργασία ασχολείται με:
 Πλάνο έργου: Τμηματοποίηση,
χρονοπρογραμματισμό, διαχείριση πόρων,
κοστολόγηση
 Εκτίμηση χρόνου συνυπολογίζοντας
αβεβαιότητα στις επιμέρους διάρκειες
 Διαχείριση αλλαγών (χρονική επίσπευση
έργου, υπολογισμός κόστους επίσπευσης)
 Απαιτεί κριτική ικανότητα (εντοπισμός
βέλτιστης λύσης για το δεδομένο σενάριο)
 Ερωτήσεις - Απορίες
154

1η Γραπτή Εργασία
Ημερομηνία Παράδοσης: 21/11/2014 (Παρασκευή)
Ημερομηνία Ανάρτησης Ενδεικτικών Λύσεων: 27/11/2014
Ημερομηνία παραλαβής απαντήσεων από Καθηγητή: 12/12/2014
Ημερομηνία Ανακοίνωσης Βαθμολογίας 1ης ΓΕ: 12/12/2014
Τελευταία προθεσμία παράδοσης ΓΕ:
Τετάρτη 26/11/2014, ώρα 23:55:00
Μετά ΤΕΛΟΣ 
155

1 αρχείο Word (ή zip)
Όνομα_φοιτητή-ergasiaXX.doc
π.χ.
PapadopoulosK-ergasia1.doc
ή
PapadopoulosK-ergasia1.zip που περιέχει το
PapadopoulosK-ergasia1.doc
Μορφοποίηση Γραπτών Εργασιών
156

Συζήτηση και γενικές απορίες
 Forum ΘΕ(ΠΛΗ42): http://study.eap.gr/
 Web site Ερευνητικής Ομάδας Ποιότητας
Λογισμικού στο ΕΑΠ: http://quality.eap.gr
 Προσωπικό Web site
http://Tselios.weebly.com
157

Η ΟΣΣ;
A. Πολύ χρήσιμη
B. Μάλλον χρήσιμη
C. Ουδέτερη
D. Μάλλον έχασα χρόνο
που ήρθα
E. Έχασα το χρόνο μου
F. Πώς να απαντήσω με
ειλικρίνεια όταν το
διαβάζει και ο
καθηγητής;
158
Πολύ
χρήσιμη
Μ
άλλονχρήσιμη
Ουδέτερη
Μ
άλλονέχασα
χρόνο
πο...
Έχασα
το
χρόνο
μου
Πώ
ςνα
απαντήσω
μεειλι...
0% 0% 0%0%0%0%

ΠΛΗ42 ΟΣΣ1

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

Similaire à ΠΛΗ42 ΟΣΣ1

Similaire à ΠΛΗ42 ΟΣΣ1 (20)

Plus de Nikolaos Tselios

Plus de Nikolaos Tselios (20)

Dernier

Dernier (14)

ΠΛΗ42 ΟΣΣ1