1. 1881, Το Γεφύρι της Άρτας Φωτογραφικό Αρχείο Εθνικού
Ιστορικού Μουσείου

3. Θϋμα: Η θυςύα τησ νεαρόσ και όμορφησ
γυναύκασ του Πρωτομϊςτορα προκειμϋνου να ςτερεωθεύ το γεφύρι που χτύζει
/ Το ςτερϋωμα, το «ςτούχειωμα» του γεφυριού.

4. ► Το χτύςιμο του γεφυριού
- Εύχε μεγϊλη ςημαςύα τισ παλαιότερεσ εποχϋσ και ςηματοδοτούςε την
προςπϊθεια του ανθρώπου να τιθαςεύςει τη φύςη (ωςτόςο κϊποιεσ
φορϋσ η φύςη εκδικεύται).
- Επειδό εύναι ςπουδαύο το ϋργο, απαιτεύται και μεγϊλη θυςύα και
μϊλιςτα ϋνα ςπουδαύο πρόςωπο, όπωσ ο Πρωτομϊςτορασ, πρϋπει να
κϊνει τη θυςύα. Εδώ υπϊρχουν ςτοιχεύα-μνόμεσ του πανϊρχαιου εθύμου
των ανθρωποθυςιών.
- Η γυναύκα του Πρωτομϊςτορα που θυςιϊζεται γύνεται το καλό
ςτοιχειό του γεφυριού.

5. ► Δοξαςύα τησ «ςτοιχειώςεωσ»: ςύμφωνα με τη δοξαςύα
(=πύςτη, αντύληψη) τησ ςτοιχειώςεωσ ό του
«ςτοιχειώματοσ», δηλαδό τησ θυςύασ ζώου ό ανθρώπου ςτα
θεμϋλια ενόσ οικοδομόματοσ για να ςτεριώςει, το θύμα γύνεται το
καλό ςτοιχειό του οικοδομόματοσ και η ψυχό του με τισ
υπερφυςικϋσ ικανότητεσ, όχι μόνο το ςτεριώνει, αλλϊ και το
προφυλϊςςει από κϊθε κύνδυνο.

7. ► Οι ψυχολογικϋσ διακυμϊνςεισ (μεταπτώςεισ) τησ Λυγερόσ
- αρχικϊ εύναι ξϋνοιαςτη και χαρούμενη.
- ανυποψύαςτη γι αυτό που πρόκειται να ςυμβεύ.
- αιςθϊνεται μεγϊλη αγϊπη για τον ϊντρα τησ και εύναι πρόθυμη να τον βοηθόςει
όπωσ μπορεύ
 θυςύα τησ Λυγερόσ.
Η Λυγερό δϋχεται να κατεβεύ ςτην καμϊρα για να βρει το δαχτυλύδι και μόνο τότε
ςυνειδητοποιεύ την πρόθεςη του Πρωτομϊςτορα να τη χτύςει μϋςα ςτο γεφύρι για
να ςτεριώςει.
- (μετϊ το χτύςιμο) νιώθει θυμό και οργό απϋναντι ςτον Πρωτομϊςτορα που την
ξεγϋλαςε.
- νιώθει ακόμη λύπη, πύκρα, πόνο, απογοότευςη, αύςθημα προδοςύασ.

8. ► Οι ψυχολογικϋσ διακυμϊνςεισ (μεταπτώςεισ) τησ Λυγερόσ
 κατϊρα τησ Λυγερόσ
«ωσ τρϋμει το καρυόφυλλο, να τρϋμει το γιοφύρι/ κι ωσ πϋφτουν τα
δεντρόφυλλα, να πϋφτουν οι διαβϊτεσ).
- αιςθϊνεται μεγϊλη αγϊπη για τον μονϊκριβο αδερφό τησ (ιςχυρού οι δεςμού
αύματοσ)
- τελικϊ αποδϋχεται τη Μούρα τησ.
- Η κατϊρα τησ Λυγερόσ
γύνεται
ευχό
«Αν τρϋμουν τ΄ ϊγρια βουνϊ, να τρϋμει το γιοφύρι/ κι αν πϋφτουν τ΄ ϊγρια πουλιϊ
να πϋφτουν οι διαβϊτεσ».

9. ► Το δύλημμα (οι εςωτερικϋσ ςυγκρούςεισ) του Πρωτομϊςτορα:
- νιώθει μεγϊλη αγϊπη για τη γυναύκα του.
-όταν μαθαύνει από το πουλύ ότι ο μόνοσ τρόποσ για να ςτεριώςει το γεφύρι
εύναι να ςτοιχειώςει τη γυναύκα του αιςθϊνεται θλύψη και πόνο, καταρρϋει
ςυναιςθηματικϊ και ψυχικϊ (του θανϊτου πϋφτει).
-προςπαθεύ όςο περνϊει από το χϋρι του να αναβϊλει ό να ματαιώςει το
κακό (τησ παραγγϋλλει να ϋρθει αργϊ).
-αναγκϊζεται να χρηςιμοποιόςει δόλο προκειμϋνου να πεύςει τη Λυγερό να
κατεβεύ ςτην καμϊρα του γεφυριού.
(η αγϊπη για τη γυναύκα του λειτουργεύ ςε ατομικό επύπεδο).
- ταυτόχρονα ϋχει ϋντονη την αύςθηςη του χρϋουσ, τησ ευθύνησ, του
καθόκοντοσ, απϋναντι ςτουσ ςυνανθρώπουσ του, εφόςον αυτόσ εύναι ο
βαςικόσ υπεύθυνοσ ενόσ πολύ ςημαντικού ϋργου
(η αύςθηςη του χρϋουσ λειτουργεύ ςε ςυλλογικό επύπεδο) .

10. ► Το δύλημμα (οι εςωτερικϋσ ςυγκρούςεισ) του Πρωτομϊςτορα:
- νιώθει βύαιη ςύγκρουςη των δύο καθηκόντων.
- ςτο τϋλοσ όμωσ υποτϊςςεται ςτη Μούρα.
- βϊζει το ςυλλογικό / κοινωνικό χρϋοσ πϊνω από τα ατομικϊ του
ςυναιςθόματα.
· Η ςύγκρουςη του Πρωτομϊςτορα εύναι κατϊ βϊςη τραγικό διότι
ςυγκρούεται με δυνϊμεισ υπϋρτερεσ (Μούρα). Τραγικότητα επύςησ
ςτοιχειοθετεύται και όταν ο ϊνθρωποσ εμπλϋκεται ςε τρομερϊ διλόμματα
και αδιϋξοδα με επακόλουθο την ψυχικό του οδύνη, την ενοχό, τη ςυντριβό
ό τη λύτρωςη.

11. ► Χαρακτηριςτικϊ δημοτικού τραγουδιού που υπϊρχουν ςτο πούημα
- Μϋτρο ιαμβικό, ςτύχοσ δεκαπενταςύλλαβοσ που χωρύζεται ςε δύο ημιςτύχια (8+7
ςυλλαβϋσ)
- Κϊθε ςτύχοσ εκφρϊζει ϋνα πλόρεσ και ολοκληρωμϋνο νόημα ⇒ δεν υπϊρχει
διαςκελιςμόσ νοόματοσ.
- Επανϊληψη του α΄ ημιςτιχύου ςτο β΄.
- Δεν υπϊρχει ομοιοκαταληξύα
- Γλώςςα ζωντανό και παραςτατικό, λόγοσ λιτόσ και πυκνόσ, κυριαρχύα ρόματοσ και
ουςιαςτικού.
- Παραλεύπονται τα αςόμαντα, τα περιττϊ και όςα εύκολα εννοούνται –ϋτςι η δρϊςη
προχωρεύ με γοργότερο ρυθμό
-Ο νόμοσ των τριών. Αναφϋρονται τρύα πρϊγματα-πρόςωπα- ϋννοιεσ από τα οπούα
ςυνόθωσ δύδεται ϋμφαςη ςτο τρύτο.
- Σχόματα λόγου (υπερβολϋσ, αντιθϋςεισ, προςωποποιόςεισ, μεταφορϋσ, επαναλόψεισ)
- Το θϋμα του αδυνϊτου (ςτ. 44-45)
- Συμβατικϊ πρόςωπα(τα πουλιϊ λειτουργούν ωσ μαντατοφόροι).Πρόςωπα που ϋχουν
ςυγκεκριμϋνο ρόλο.

12. ► ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
 Αφόγηςη
Διϊλογοσ
 Μονόλογοσ
Μαγικϊ ςτοιχεύα / ςτοιχεύα παραμυθιού
· το γκρϋμιςμα του γεφυριού χωρύσ αιτύα
· η εμφϊνιςη του πουλιού που μιλϊ ςαν ϊνθρωποσ (δύνει λύςη ςτον
Πρωτομϊςτορα, μεταφϋρει το μόνυμα ςτη Λυγερό)
· το ςτούχειωμα του γεφυριού
· το δαχτυλύδι που εύναι ςύμβολο γϊμου, ενότητασ, αγϊπησ (το δαχτυλύδι
εδώ εύναι παραμυθικό ςτοιχεύο, χωρύσ όμωσ να ϋχει μαγικό λειτουργύα).