2. Әйгілі Сталинград шайқасының басталуы
1942 жылдың 15 ші шілдесінде
Сталинград облысы аймағы мен
Серафимович қаласы маңына неміс-
фашист әскерлерінің алдыңғы шебі
жақындағанда Сталинград облысы
әскери жағдайға көшірілді.
3.
4. НЕМІС ӘСКЕРЛЕРІНІҢ ВОЛГАДАН ӨТУІ,СТАЛИНГРАД ТҮБІНДЕ
ҚОРҒАНЫС ҰРЫСТАРЫНЫҢ БАСТАЛУЫ
Сталинград күн сайын неміс
ұшақтарының шабуылына
ұшырады. Отқа оранған қалада
жұмысшы отрядтары,дәрігерлік-
санитарлық взводтар,өрт сөндіру
топтары ерлікпен әрекет
етті.Бейбіт халықты
эвакуациялау ауыр жағдайда
жүргізілді.Неміс ұшқыштары
өтелдер мен жағалауларды
аяусыз бомбалады
6. Сталинградтың солтүстік аймағындағы
шайқас
Неміс әскерлері Сталинградтың
Ворошилов ауданын басып
алып,Киров ауданы территориясын
басып алуға ұмтылды,бірақ оладың
шабуылын генерал-майор М С
Шумилов басқарған 64 армия
тоқтатты,және жекелеген соқыллар
арқылы неміс-фашист әскерлерін
қаланың орталығы мен солтүстік
бөлігінен ығыстырды.
Қазан айының басында «Красный
октябрь», «Баррикада» және Мамай
қорғанының солтүстігінде орналасқан
трактор заводтары маңында
шайқастар басталды.
7. Сталинград шайқасы қорғанысының аяқталу
кезеңі
Неміс-фашист басқыншылары басып
алған жерлерде жергілікті халық үлкен
қарсылық көрсетті және ауыр
жазалауларға ұшырады.Басып алған
аймақтарда басқыншылар мыңдаған
жергіліті бейбіт халықты атты,дарға
асты және ауыр соққыларға жықты.28
мың адамды Германияға күштеп
әкетті.
.
1942 жылдың қараша айының ортасында
неміс-фашист әскерлерінің шабуылы
Сталинград жерінде тоқтатылды.1942
жылдың 18 ші қарашасында Сталинград
қорғаныс ұрысы аяқталды.
8. Кеңес әскерлерінің қарсы шабуылы
24 және 30 шы қараша күндері қоршаудың
сыртқы майданында ауыр шайқастар жүрді.
Басқыншылардың жанталаса
қарсыласқандарына қарамастан Оңтүстік-
Батыс майданның екі армиясы едәуір
шығынға ұшырай отырып,Кривая және Чир
өзендеріне бекінді.Олар басқыншылардың
батыстан жасайтын соққысын тойтаруға
дайын болды.Осы уақытта 51 ші армия мен
Сталинград майданының 4 ші кавелерлер
корпусы қоршаудың оңтүстік-батыс
аймағында шайқастар жүргізді.
9. «Сақина» операциясы
«Сақина» операциясының жоспары бойынша қоршауға
түскен неміс әскерлері топтарын,батыстан шығысқа қарай
соққы бере отырып талқандау міндетін қойды.Операцияның
бірінші кезеңінде жаудың оңтүстік-батыс қорғанысын
талқандау жоспарланды.Одан кейін кезегімен қоршауда
қалған әскерлерді бөлшектеп жою міндеттелген еді.
10. Күштер айырмасы
Қарулы Күштер
мен құралдар
Кеңес әскерлері Неміс-фашист
әскерлері
Күштер айырмасы
Жеке құрамның
саны
212 000 250 000 1:1,2
Қарулар және
минометтер
6860 4130 1,5:1
Танкілер 257 300 1:1,2
Әскери ұшақтар 300 100 3:1
11. Неміс әскерлерінің талқандалуы
Еңселері түсккен, ашыққан,суыққа
үсіген неміс-фашист әскерлері енді
шағын топтармен емес,бүкіл
бөлімдерімен тұтқынға берілді.27 ші-
29 шы қаңтар аралығында 15 мың
солдаттар мен офицерлер қаруларын
тастап ,тұтқынға түсті. 30 қаңтарда
қаланың орталық бөлігі үшін,ұрыстар
басталды. Түнге қарай 38 ші
мотоатқыштар бригадасы 329 шы
инженерлік батальонмен бірге
универмаг ғимаратын
иеленіп,вермахтың 6 шы дала
армиясының штабын басып алды.
12. Тізе бүгу
1943 жылдың 2 ші ақпанында Сталинградтың зауыт
ауданында вермах әскерлерінің солтүстік тобы тізе
бүкті.40 мыңнан астам солдат пен офицерлер
қаруларын тастады.Волга өзені жағасындағы әскери
қимылдар тоқтады.1943 жылдың 10 шы қаңтар мен 2
ақпанында қоршаудағы жау әскерлерлерін
Дон майданы әскерлері талқандады.22 дивизия мен
160 әртүрлі бөлімдер талқандалды.90 мыңнан астам
неміс және румын солдаттары,2500 ден аса офицер
мен 24 генерал және генерал-фельдмаршал Ф
Паулюс тұтқынға алынды.Бұл ұрыстарда неміс
әскерлері 140 мыңнан аса содаты мен офицерлерінен
айырылды.