Презентация.құқық негіздері 9 с. iv бөлім. әкімшілік құқық әкімшілік жаза
1. Әкімшілік жаза
Білімі: әкімшілік жауапкершіліктің түрлерін,
әкімшілік жазаны, оның түрлерін,
жағдайларын, құқық қорғау органдарын
білу.
Біліктілігі: Әкімшілік құқық құжаттарымен
жұмыс жасай білу, өз пікірін дәлелдей білу,
қосымша сұрақтарға жауап беру.
2. Әкімшілік жаза – ол
әкімшілік құқық бұзушылық
жасағаны үшін мемлекеттің
уәкілетті органы (судья, ішкі
істер органы, т.б.)
қолданатын мемлекеттік
мәжбүр ету шарасы.
4. Әкімшілік жаза түрлері
Ескерту
Әкімшілік айыппұл
ӘҚБ жасау құралы
немесе тікелей оның
объектісі болған
затты алып қою
ӘҚБ жасау құралы немесе
оның тікелей объектілері
болған заттарды тәркілеу
Жеке тұлғаға берілген
арнаулы құқықтан айыру
(көлік құралдарын жүргізу)
Өз бетімен салып жатқан
немесе салынған құрылысты
мәжбүрлеп бұзу
Шетелдіктерді немесе
азаматтығы жоқ тұлғаларды ҚР
шегінен әкімшілік жолмен
кетіру
Лицензиясынан, арнайы
рұқсаттан, біліктілік аттестатынан
(куәлігі) айыру
Әкімшілік қамауға алу
5. Әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты жеңілдететін
мән-жайлар болып мыналар танылады (61 бап):
кінәлі адамның өкінуі
кінәлі адамның құқық бұзушылықтың зиянды зардаптарды бодырмауы,
залалды өз еркімен өтеуі немесе келтірген зиянды жоюы
әкімшілік құқық бұзушылықты күшті жан толқынысының әсерімен не
жеке басының немесе отбасының ауыр жағдайлары салдарынан жасау
әкімшілік құқық бұзушылықты кәмелетке толмаған адамдардың жасауы
әкімшілік құқық бұзушылықты жүкті әйелдің немесе 3 жасқа дейінгі
баласы бар әйелдің жасауы
әкімшілік құқық бұзушылықты күш қолдану немесе психикалық мәжбүрлеу
нәтижесінде жасау;
әкімшілік құқық бұзушылықты қажетті қорғанудың заңдылығы
шарттарын бұзу, құқыққа қарсы қол сұғушылық жасаған адамды ұстау,
бұйрықты немесе өкімді орындау кезінде жасау
6. Әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты ауырлататын мән-жайлар
болып мыналар танылады (62 бап):
Уәкілетті адамдардың талап етуіне қарамастан құқыққа қарсы мінез-құлықты жалғастыра
беру
Бұрын жасаған әкімшілік құқық бұзушылығы үшін әкімшілік жазалауға ұшыратылған, ол бойынша
осы Кодекстің 66 бабында көзделген мерзімі бітпеген адамның біртекті әкімшілік құқық
бұзушылықты 1 жыл ішінде қайталап жасауы
Кәмелетке толмаған адамдарды әкімшілік құқық бұзушылыққа тарту
Ұлттық, нәсілдік және діни жек көрушілік немесе жауласушылық себебі бойынша,
басқа адамдардың заңы әрекеті үшін кек алу, сондай-ақ басқа құқық бұзушылықты жасыру немесе
оның жасалуын жеңілдету мақсатында әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Адамға немесе оның жақындарына қатысты белгілі бір адамның өзінің қызметтік, кәсіптік
немесе қоғамлық борышын орындауына байланысты әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Кінәлі адамның біле тұра жүкті әйелдерге қатысты, сондай-ақ жас балаға, басқа да қорғаныс немесе
дәрменсіз адамға не кінәліге тәуелді адамға қатысты әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Адамдар тобының әкімшілік құқық бұзушылық жасауы
Табиғи апат жағдайында немесе басқа да төтенше жағдайлар кезінде әкімшілік құқық бұзушылық
жасау
Маскүнемдік, нашақорлық немесе уытқұмарлық күйінде әкімшілік құқық бұзушылық жасау
7. Әкімшілік жауаптылықты болдырмайтын мынадай мән-
жайлар ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің 38 -
43 бабарында қарастырылған:
Қажетті қорғану
Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау
Аса қажеттілік
Негізді тәуекел
Күштеп немесе санаға әсер етіп мәжбүрлеу
Бұйрықты немесе өкімді орындау
Ақыл есінің кемдігі
8. Әкімшілік құқық бұзушылықты қарайтын
органдар, уәкілеттіктер
Кәмелетке толмағандардың
құқықтарын қорғау жөніндегі
комиссиялар
Ішкі істер органдары
Сот (судьялар)
Мемлекеттік
инспекциялар
Қадағалау мен бақылау
органдары
9. Аудандық сот 14 жасар С. Арғынбаевты 10
тәулік қамауға алу түрінде әкімшілік жауапқа
тарту жөнінде қаулы шығарды. Арғынбаевқа
берілген жаза заңды ма?
10. 2009 жылы 2 шілдедегі соттың шешімімен К.
Әсенов сот отырысына келмегені үшін 15
күндік қамауға алынып, сотта жауапқа
тартылады. Пошта бөлімінің анықтамасы
бойынша сотқа келуі жөніндегі соттың
шақыру қағазы мерзімінен кеш тапсырылған.
Қ. Әсеновтың іс-әрекетінің субъективті
белгілерінің маңызы қандай?
11. Берілген ықпал ету шараларын: ескерту, сөгіс,
әкімшілік қамау, жұмыстан босату, түзеу
жұмыстары, автокөлік жүргізуқұқығынан
айыруды жіктеңдер. Аталған шаралардың
қайсысы әкімшілік жазаға жатады?
12. 17 жасар 10 сынып оқушысы А. Ғалиевті
полицейлер қоғамдық жерде мас күйінде
тоқтатады. Полицейлердің ескертуіне А.
Ғалиев балағаттап жауап береді. Осындай
әрекеті үшін А.Ғалиевті жауапкершіліктің қай
түріне тартуға болады?
13. А. Әлиев өз бетінше тұрғызған құрылысты
анықтаған полиция оны үш күн ішінде бұзуға
бұйрық береді. Полицияның әрекеті заңды ма?
Мұндай құрылысты бұзуға қандай орган
қабылдауға тиіс?