Ang Rebolusyong Siyentipiko at ang Panahon ng Enlightenment

2.  Panahon ng malawakang pagbabago sa pag-iisip at paniniwala na nagsimula sa kalagitnaan ng ika -16 hanggang ika -17 siglo.

3.  Panahon ng kalinawagan sa Europe noong ika -18 siglo kung saan nakuha ang ilang mga iskolar ng mga teorya sa Pilosopiya , konsepto ng pamahalaan , Demokrasya at Edukasyon sa modernong panahon ; tiningnan.

5. Ito ay hindi naimbento sa panahon ng rebolusyong Siyentipiko. Malaon na itong ginamit ng mga Greek bilang “scientia” na nangangahulugang “kaalaman”. Subalit wala pang konsepto ng agham bilang isang disiplina at hindi pa nila tinatawag ang sarili bilang Siyentista. Ang medieval na pagtinggin sa kalawakan ay maiuugat sa mga pananaw ng dalawang Greek , sina Ptolemy at Aristotle.

6. Teorya ni Ptolemy na nagtataguyod na ang daigdig ang sentro ng kalawakan at ang ilang mga Heavenly Body ay umiikot dito.

7. Likas na bagay na makikita sa kalawakan Ambag ni Aristotle sa teorya ni Ptolemy komposisyon ng mga bagay sa kalawaan at daigdig.

8. Ayon kay Aristotle, malaki ang pagkakaiba ng komposisyon ng mga bagay na matatagpuan sa kalangitan at sa daigdig. Samantalang ang huli ay binubuo ng apat na elemento Lupa , Tubig , Apoy at Hangin. Hindi gaya ng ng Aether na, ang apat na elemento ay nagbabago.

10. Astronomer mula sa Poland. Ayon sa kanya , hindi daigdig ang sentro ng kalawakan ; kundi ang araw at ang daigdig ay umiikot sa paligid nito.

11. Ang ideyang ito ay sinulat niya sa kanyang akdang DE REVOLUTION ORBIUM CEOLESTIUM ( On the Revolution of the Heavenly Sphere ). Ang kanyang teorya ay nakilala bilang Heliocentric View sa kalawakan.

12. Ito ay pananaw ni Copernicus tungkol sa kalawakan ; ayon sa kanya hindi daigdig ang sentro ng solar system kung hindi ang araw at ang daigdig ay umiikot sa paligid nito.

13. Nakaimbento ng teleskopyo na ginamit niya sa pag-aaral ng kalawakan. Nahikayat siya sa katotohanan ng teorya ni Copernicus

14. Ilan sa mga nakuhang resulta ng kanyang pag-aaral ay ang realisasyong na hindi patag ang ibabaw ng buwan. Ang pag-oobserba sa planetang Jupiter at Venus at marami pang iba. Bilang konklusyon sinabi niyang ang lahat ng bagay sa kalawakan ay napasailalim sa parehong likas na mga batas. Ang mga obserbasyong ito ay inilathala niya sa kanyang aklat na dialogue concerning the two chief World System noong 1632.

15. Pinatunayan ng akdang ito sa unang pagkakataon na ang daigdig (Earth) ay umiikot sa paligid ng araw. Inilagay ang aklat na ito sa index o listahan ng mga aklat na ipinagbabawal ng simbahan dahil dito sumasailalim si Galileo sa Roman Inquisition at inilagay sa house arrest hanggang pagkamatay .

16. Sumusuporta at lalong nagpatibay ng teorya ni copernicus. Mula sa Denmark. Pinatunayan niyang ang kometa ay hindi lamang phenomenong atmosperiko o gas na nagliliyab sa atmospera tulad ng pahayag ni Aristotle.

17. Masusi rin niyang inobserbahan ang pagkilos ng buwan at mga planeta. Maging ang kabuuan ng orbit nito ay pinag-aralan din niya. Dahil dito, nakita niya ang irregularidad sa orbit ng mga ito. Nakatulong ang kanyang mga obserbasyon sa pagkakatuklas ni Kepler na eliptikal ang orbit ng mga planeta. Nakadiskubre din siya ng bagong bituin sa Cassiopeia.

18. Nagmula sa Germany at naging katuwang ni Brahe ay syang naglathala ng akda ni Brahe pagkamatay nito. Iminungkahi ni Kepler na hindi pabilog o sirkular ang orbit ng mga planeta sa araw kundi eliptikal.

19. Natukalasan niyang ang paggalaw ng isang planeta sa orbit ay bumibilis habang lumalapit ito sa araw. Naipaliwanag din ni Kepler kung bakit hindi akma ang kalkulasyon ng mga siyentista batay sa naniniwala sa sirkular na orbit ng mga planeta.

20. Unang English Mathematician na ibinase ang pananaliksik sa mga naunang pag- aaral nina Copernicus, Galileo, Brahe, Kepler at iba pa.

21. Natuklasan niya ang Law of Gravity bilang paliwanag sa paggalaw ng mga planeta Ayon dito , kung mas malaki ang mass , mas malakas ang Gravitational Pull mula sa Mass ng araw , ang mga planeta ay maglalakbay sa isang tuwid na linya. Gaya ng ipinamahala ng Teoryang Law of Inertia.

22. Bilang konlusiyon , sinabi ni Newton na ang parehong puwersang nagpapagalaw sa mga planeta sa paligid ng araw ay siya ring puwersang nagiging dahilan sa pagbagsak ng mansanas sa lupa. Ang kanyang ideya ay makikita sa akdang MATHEMATICAL PRINCIPLE of NATURAL PHILOSOPHY na nailathala noong 168.

24. Ang tumutukoy sa pag-aaral ng pisikal na daigdig at ang mga pangyayari rito.

25. Ang nanguna sa Pag- aaral ng Anatomiya ng tao sa pamamagitan ng pag-aaral ng mga bangkay at kalansay na isang pagsasanay na ipinagbawal sa kanyang panahon.

26. Isang doktor na Ingles. Siya ang nakatuklas at nakapag-paliwanag sa sirkulasyon ng dugo at mga bagay na may kinalaman sa puso sa pamamagitan ng pagaaral ng puso ng hayop.

27. Isang Dutch. Nakatuklas sa daigdig ng mga Singled-Celled na organismo sa pamamagitan ng Microscope.

28. Isang Botanistang Swedish. Nanguna sa pagaaral ng halaman at hayop. Ang akdang inilathala niya noong 1753 ay nakapagpaunlad ng sistema ng pagppangalan at pagkaklasipika ng mga halaman at hayop.

30. SIR FRANCIS BACON Isang Ingles na nagsimula bilang abogado subalit mas nakilala bilang pilosopo at bilang tagapagtanggol ng Rebolusyong Siyentipiko. Ambag niya sa agham ang pamamaraang Baconian kung saan ang tuon ay sa Inductive Method sa siyentipikong pag-aaral.

31. Nagsisimula sa mga obserbasyon sa kalikasan at pag- sasagawa ng ekspirimentasyon na ang layunin ay makabuo ng mga pangkalahatang paliwanag o makatotohanang pangungusap. Ito ay mula sa isang pangalahatang paliwanag , makatotohanang pangungusap patutunayan ang isang hypothesis.

33.  Isang pilosopo at mathematician na French. Ipinaliwanag niya ang mga suliranin na agham at piloposiya gamit ang pamamaraang matematikal.

34. Isinantabi niya ang sistema ng scholasticism at napagtantong isang bagay lamang ang hindi dapat pagdudahan – ang pagdududa mismo. Ang pilosopiyang ito ay masasalamin na kanyang teoryang tanyag na linyang “Cogito, Ergo Sum” (“I think , therefore I am”) Naniniwala si Descartes na ang katwiran (Reason) ang susi sa pagkamit ng kaalaman.

36. Tumutukoy sa pilosopiyang umunlad sa Europe noong ika-18 siglo. Maari ring sabihing ito ay isang kilusang intelektwal. Binubuo ng mga iskolar na nagtangkang iahon ang mga europeo mula sa mahabang panahon na kawalan ng katwiran at namayani ang pamahiin at bulag na paniniwala noong middle ages.

37. Grupo ng intelekwal na humihiayat sa paggamit ng katwiran, kaalaman at edukasyon sa pagsugpo ng pamahiin at kamang-mangan.

39. Isang pilosopong Ingles. Ang kanyang ideyang politikal ay makikita sa kanyang akdang Leviathan ( 1651 ). Tinalakay niya dito ang kalikasan ng tao at ng estado.

40. Sinabi niyang ang taong makasarili kung kaya palagi niyang katunggali ang kapwa tao. Ang takot sa marahas na kamatayan ang pagbunsod sa tao upang lumikha ng estado kung saan niya ibinigay ang kanyang likas na katapatan at napasailim sa kapangyarihan ng hari. Para ay Hobbes, monarkiya ang pinakamabisang paraan ng pamumuno. Siya ang unang tumalakay sa ideya ng kasunduang panlipunan o Social Contract sa pagitan ng mamamayan at pinuno.

41. Isang pilosopong Ingles na sumulat ng Two Treatises of Government ( 1689 ). Binigyang diin niya ang ang paniniwalang mahalaga ang gitnang uri at ang kanilang sa pamamay-ari , pananampalataya sa agham at pagtitiwala sa kabutihan ng sangkatauhan.

42. Kaiba kay Hobbes, naniniwala si Locke na ang tao ay likas na mabuti, magkakapantay at masaya. Naniniwala siya na ang tao ay natuto mula sa karanasan at may kakayahang paunlarin ang sarili. Wala ni isa man ang may karapatang magdulot ng banta sa buhay, kalusugan, kalayaan o pag-aari ng iba.

43. Isang Swiss-French na pilosopo. Siya ang sumulat ng The Social Contract. Ipinaliwanag niya na ang social contract ay kasunduan ng mga malayang mamamayanna lumikha ng isang lipunanat pamahalaan. Nagtatag sila ng isang mabuting pamahalaan na pinapatnubayanng panmgkalahatang kagustuhan ( General Will ) sa

44. Mas kilala bilang Voltaire Isang pilosopong French na nagtaguyod ng paniniwalang ang demokrasya ay lalo lamang nagtataguyod ng pagiging mang-mang sa masa.

45. Para sa kanya naliwanagang hari lamang na; pinapayuhan ng mga intelekwal na tulad niya ang hari na makapagdulot ng pagbabago dahil ang interes ng hari ay ang paunlarin ang kapangyarihan at kayamanan ng France sa daigdig Sa madaling salita monarkiya ang sagot sa pag- unlad at pagbabago.

46. Ilan sa mga maituturing na naliwanagang mga hari at reyna ay sina : Catherine the Joseph II Frederick II Great ng Russia ng Austria ng Prussia

47. Tinawag silang mga enlightened despot o naliwanagang mga hari na labis at walang takda ang kapangyarihan. Naniniwala sila na ang ideya ng mga pilosophe ay nakatutulong sa lalong pagpapatatag ng estado at makadagdag sa kanilang kapangyarihan.

48. Sa kanyang On The Spirit of Laws nagsagawa ng paghahambing sa tatlong uri ng pamahalaan (Republika, Monarkiya at Depotismo) Sa nasabing akda , itinaguyod niya ang Meteorological Climate Theory

49. Paniniwalang klima at pagkakataon ang nagtatakda ng anyo ng pamahalaan. Sakanyang teorya , sinabi niya na ang ibang klima ay mas superyor kaysa sa iba Para sa kanya ang pinakamahusay na klima ay ang France.

50. Pagkakaroon ng tatlong sangay ng pamahalaan na may hiwa-hiwalay na kapangyarihan. Tumutukoy ang checks and balances sa sistema kung saan ang tatlong sangay ng pamahalaan ay may pantay-pantay na kapangyarihan at maaring hadlangan ang pagmamalabis sa kapanyarihan ng alin man sa tatlo.

52. Grupo ng mga pilosopong French na nagtulong-tulong noong ika-18 siglo upang mabuo ang Encyclopedie.

53. Koleksiyon ng mga impormasyon tungkol sa iba’t ibang tema , partikular sa agham at teknolohiya. Naging daan ito upang maipahayag ng mga batikang pilosopo ang kanilang puna at hinaing sa lipunan.

54. Naging patnugot ng Encyclopedie. Tumipon ng halos lahat ng mahahalagang manunjulat sa French sa panahon ng enlightement upang mag-ambag sa nasabing akda.

55. Isang Italian Criminologist. Tumuligsa sa parusang kamatayan sa kanyang akdang Of Crimes and Punishment.

56. Isa sa pinakaunang argumento laban sa parusang kamatayan at hindi makataong pagtrato sa mga kriminal.

57. Isang Ingles na Prison Repormist. May impluwensy sa pagpapabuti ng kondisyong pangkalinisan at makataong pagtrato sa mga bilanggo sa mga kulungansa europe. Nahikayat niya ang House of Common

58. Lehislatura ng England na nagpapatupad ng mga batas ukol sa reporma sa kulungan.

60. Akda ni John Locke Tinalakay niya ang konsepto ng Tabula Rasa. Ayon dito, Ang utak ng tao ay parang blangkong papel na magkakaroon lamang ng laman sa pamamagitan ng paggamit ng limang pandama.

61. Kung ang tao ay likas na mabuti , maari siyang maging masama kung hindi maayos ang pagpapalaki sa kanya, mali ang edukasyon na nakukuha niya at hindi maayos ang pamumuno sa pamamahalaan.

62. Akda ni Jean Jacques Rousseau. Tinuligsa niya ang tradisyonal na ideya na ang edukasyon ay pagtuturo ng katotohanan ,ito ay pagpapalabas o pagpapalitaw ng ung anuman ang naroon na.

64. Tagpuan ng mga manunulat, pilosopo at mga alagad ng sining upang magsagawa ng mga talakayang intelekwal o ipamalas ng galing sa sining.

65. Tumalakay sa karapatan ng kababaihan sa kanyang akdang A Vindication of the Rights of Women ( 1792 ). Sinabi dito na na dapat magkaroon ng kababaihan ng karapatang bumoto at magkaroon ng posisyon sa pamahalaan.

66. Itinaguyod din niya ang ang paniniwalang dapat maging edukado ang kababaihan. Inilahad din ni Wollstonecraft sa kanyang akda ang mga dahilan kung bakit ang pag-iisip ng kalalakihan at pag-iisip ng kababaihan ay magkapantay. Ayon sa kanya , maling mapasailalim sa kagustuhan ng kalalakihan ang kababaihan.

67. ANG PANAHONG ENLIGHTMENT AT ANG SINING

68. NEOCLASSICAL Ito ay simple at eleganteng estilo na hiniram mula sa klasikal na Greece at Rome at sa mga disenyo ng isang Italian architect na si Andrea Palladio. Palazzo Chiericati in Vicenza, Italy Mga Katangian: *Balanse ang estruktura *Madalas ay gumagamit ng mga columns at archs para sa mas magandang suporta.

69. Nanggaling ito sa salitang Greek na neos na nangangahulgang new at sa salitang Latin na classicus na nangangahulugang first class. ANDREA PALLADIO (Nov. 30, 1508 – August 19, 1580) An italian architect that is widely considered as the most influential individual in the history of Western architecture. His works have been valued as the quintessence of High Renaissance calm and harmony

70. Sa panahon ng Enligtenment , ang naging lugar para sa pagpapahayg ng artistiko ay hindi ang simbahan kundi ang mga museo at pampublikong bulwagang pangkorsiyerto. Sa panahon pagkatapos ng 1750 ay itinuturing na panahong klasikal sa larangan ng musika. Tinatawag ring Age of Reason PANAHONG KLASIKAL

71. FRANZ JOSEPH HAYDN (1732-1809) Isa sa mga pangunahing kompositor sa klasikal na panahon. Itinuring na “Ama ng Symphony” at “Ama ng String Quartet”  Ang String Quartet ay isang grupo na may apat na string players – 2 violin, 1 viola at 1 cello  Mga komposisyon: *Surprise Symphony *The Clock *The Military

72. WOLFGANG AMADEUS MOZART (1756-1791) Bihasa sa halos lahat ng uri at anyo ng musika, maging ito ay religious, hymns, chamber music, solo piano, symphony o opera. Isang child prodigy at ang pinakakamangha-manghang henyo sa kasaysayan ng musika. Mga komposisyon: *The Marriage of Figaro *Don Giovanni *The Magic Flute

73. LUDWIG VAN BEETHOVEN (1770- 1827) Kompositor ng musikang klasikal at romantika. Itinuturing na isa siya sa mga pinakamagaling na kompositor at nagsilbing inspirasyon ng mga sumunod na musikero at kompositor. Mga komposisyon: *Missa Solemnis *Fidelio *Symphony No. 3

74. PAMANA NG REBOLUSYONG SIYENTIPIKO AT PANAHON NG ENLIGHTMENT Ang Panahon ng Enlightenment ang humubog sa mga modernong ideya hinggil sa pamahalaan, demokrasya, edukasyon at maging sa sining at panitikan. Ang panahong ito ang nagluwal sa “naliwanagang pamumuno” at sa dalawang dakilang republika ( France at U.S )

75. Isang Ingles na journalist, writer, pamphleteer at spy na gumawa ng Robinson Crusoe. DANIEL DEFOE (1660-1731) ROBINSON CRUSOE (1719) Kwento ng isang castaway na si Robinson Crusoe sa isang tropikal na isla. Hango ito sa buhay ni Alexander Selkirk.

76. IGNACY KRASICKI (1735-1801) Isang Polish bishop, kritiko ng mga clergy at ang “Prince of Poets” Ang gumawa ng The Adventures of Nicholas Experience.THE ADVENTURES OF NICHOLAS EXPERIENCE (1776) Ang kauna-unahang nobelang ginawa gamit ang lengwahe ng mga Polish. Tungkol ito sa paglalakbay ni Nicholas Experience sa Nipu (Japan) para maging isang

Ang Rebolusyong Siyentipiko at ang Panahon ng Enlightenment

Ang Rebolusyong Siyentipiko at ang Panahon ng Enlightenment

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances(20)

En vedette

En vedette(20)

Similaire à Ang Rebolusyong Siyentipiko at ang Panahon ng Enlightenment

Similaire à Ang Rebolusyong Siyentipiko at ang Panahon ng Enlightenment(20)

Dernier

Dernier(19)

Ang Rebolusyong Siyentipiko at ang Panahon ng Enlightenment