2. Të kuptojmë c’është elektriciteti.
Të analizojmë si funksionon ai.
Të shpjegojmë zbatimet e
elektricitetit në jetën e
përditshme dhe teknikë.

3.  C’është elektriciteti?
 Zbatimet në jetën e përditshme
 Zbatimet në shtëpi
 Zbatimet në transport
 Pajisjet elektonike
 Zbatimet në industri
 Zbatimet në komunikim.
 Zbatimet në mjekësi.
 Rrufeja
 Elektroshok-u

4.  Elektriciteti është një emërtim i përgjithshëm për
llojshmërinë e dukurive që ndodhin nga prania
dhe rrjedhja e ngarkesës. Nëse një trup është i
ngarkuar me një lloj ngarkesë ai konsiderohet
trup i ngarkuar elektrikisht. Nëse një trup ka
numër të barabartë ngarkesash të kundërta
atëherë ai nuk është i ngarkuar elektrikisht, është
elektroasnjëanës. Shumë trupa janë përcjellës dhe
të tjerë janë vecues. Ato lëndë të cilat përmbajnë
elektrone të lira apo elektrone të cilat levizin
lirisht në brendësi të trupit quhen përcjellës. Të
tjerët janë vecues.

5.  Elektriciteti është një nevojë integrale e shoqërisë modern, e lidhur me
cdo gjë, që nga frika e errësirës deri te puna e botës së super
industrializuar. E gjithë bota funksionon në sajë të elektricitetit, në një
formë apo në një tjetër. Elektriciteti lidhet jo vetëm me jetën e kohëve
tona por edhe me të ardhmen. Kjo pasi, lëndet e djegshme megjithëse
shumë të nevojshme për jetën tonë, janë në mbarim. Të gjitha
strategjitë moderne ekonomike janë të fokusuara në prodhimin e
energjisë elektrike me anë të burimeve të rinovueshme, si nëpërmjet:
erës, rrezeve diellore, ngrohjes gjeotermike, ujit etj. Elektriciteti nuk
është vetëm e ardhmja, por edhe e tashmja dhe e kaluara. Në ditët tona
një pjesë shumë e madhe e trajtimeve mjekësore do të ishin shumë të
rrezikshme, për të mos thënë të pamundura për t’u realizuar pa praninë
e elektricitetit. Rëndësia e elektricitetit lidhet që te ndricimi. Pa ndricim
jeta dhe zhvillimi ynë do të pësonin regres. Edhe sikur të udhëtosh në
cepin më të humbur të botës do të gjesh elektricitet. Njerëzimi nuk e
përfytyron më ekzistencën e tij pa këtë gjigand të zhvillimit. Ai luan një
rol të rëndësishëm në shtëpi, shkollë, punë, rrugë, industri kudo. Shekuj
më parë njeriu mbështetej te zjarri për gatim, ndricim, ngrohje. Zjarri
tani është zëvendësuar nga elektriciteti.

7.  Që nga momenti kur zgjohemi deri në
momentin që biem të flemë jemi të
rrethuar e të varur nga elektriciteti.
Në mëngjës zgjohemi nga alarmi
(punon me elektricitet). Drita e
dhomës së gjumit ashtu sic do dritë
tjetër në shtëpi funksionon në bazë të
elektricitetit. Do të ishin të pafundme
pajisjet që lehtësojnë jetën tonë të
cilat përdorin elektricitetitn. Të
përmendim vetëm disa prej tyre:
soba, mikrovala, toster, TV, frigorifer,
DVD, kompjuter, dush, lavatrice,
kondicioner e mijëra pajisje të tjera.
Telefoni, I-Podi, telekomanda e
televizorit, ora, elektriku e shume të
tjera punojnë me bateri, por bateritë
funksionojnë në sajë të parimeve të
elektricitetit.

8.  Edhe mjetet e
transportit përdorin
elektricitetin për të
funksionuar. Ato
përdorin bateritë por
edhe motori funksion
duke përdorur
dinamon, e cila zbaton
parimet e elektricitetit.
Po kështu funksionojnë
edhe trenat, avionët,
satelitët, anijet kozmike
e të gjitha mjetet e
transportit.

9.  Pajisjet elektronike - e
bëjnë përdorimin e
tranzistorit një nga
shpikjet më të
rëndësishme të shek.
XX dhe një bllok
themelor të ndërtimit të
të gjitha qarqeve
moderne. Një qark
modern i integruar
mund të përmbajë disa
miliardë tranzistorë në
një rajon të vetëm disa
centimetra katrore.

10.  Elektriciteti gjen një
përdorim të gjerë në
industri. Rreth 27% e
energjisë elektrike
shfrytëzohet nga degët e
shumta të industrisë.
Pothuaj në cdo degë të
industrisë makineritë
vihen në përdorim duke
përdorur elektricitetin.
Dyqanet, zyrat,
shërbimet nuk do të
funksiononin nëse do të
mungonte elektriciteti.

11.  Radio, televizioni,
interneti, telefoni, faksi
lidhin njerëzit në gjithë
botën. Ne i telefonojmë
një miku, i dërgojmë një
mail, shohim një film,
dëgjojmë muzikë në
kompjuter. Po vallë nga
vijnë gjithë këto? Cfarë i
vë në punë? Sigurisht që
elektriciteti.

12.  Elektriciteti gjen përdorim edhe
në fushën e mjekësisë. Për
pacientët të cilët vuajnë nga
kanceri i mëlcisë mjekët
këshillojnë terapi me pulse
elektrike. Duke iu nënshtruar
një terapie me pulse elektrike
për 45 sekonda, ato krijojnë
boshllëqe të shumta në
membranën e qelizave të
kancerit, duke shkatërruar
tumorin. Trupi në mënyrë
natyrale largon strukturën e
mbetur të qelizës kanceroze. Kjo
është një metodë efektive vetëm
në fazat e para të shfaqjes së
sëmundjes. Në faza të
avancuara kjo metodë nuk
funksionon.

13.  Një shkëndijë e fuqishme elektrike është
rrufeja. Rrufeja ndodh ndërmjet dy reve të
ngarkuara me shenja të kundërta. Tensioni
ndërmjet reve, kur ndodh rrufeja është disa
milionë volt dhe rryma është shuma e madhe,
kurse rrufeja është disa të milionat pjesë të
sekondës. Ajo ndodh jo vetëm ndërmjet dy
reve, por edhe ndërmjet reve dhe tokës. Kur
një re e elektrizuar i afrohet sipërfaqes së
tokës, nën ndikimin e saj në sipërfaqen e
tokës shfaqen ngarkesa të kundërta me të.
Sasia e ngarkesës elektrike mund të jetë aq e
madhe (sidomos në majat e maleve), saqë
mund të ndodhë shkarkesa ndërmjet resë dhe
tokës. Rrufeja, që bie mbi një pemë, e
shkatërron dhe e djeg atë. Gjatë rënies së
rrufesë në ndonjë ndërtesë, shkaktohet edhe
zjarr. Njeriu, që ndodhet pranë vendit të
rënies së rrufesë, mund të plagoset ose mund
të vdesë.

14. Cfarë ndodh kur pësojmë një elektroshok???
1. Muskujt shtrëngohen shumë dhe bëhet i pamundur
funksionimi i tyre.
2. Zemra ngushtohet,shtrëngohet dhe vështirësohet
frymëmarrja.
3. Rrahjet e zemrës ndërpriten dhe damarët e gjakut
ngushtohen shumë.
4. Shkaktohet djegia kur elektriciteti kalon nëpër
trupin e njeriut.