proB,16-17

1. Αγιορείτικος Μοναχισμός
Βογιατζής Ιωάννης
Βρατσίδης Ιωάννης
Ζέρβας Αλέξανδρος
Ζωσιμίδης Αλέξανδρος
Ελληνόπουλος Παναγιώτης
Ομάδα 1η
Θέμα: Γενικά περί μοναχισμού
- Έννοια
- Ιστορική Πορεία
- Σε άλλες θρησκείες

2. Έννοια Μοναχισμού : Με τον όρο μοναχισμός
στον Χριστιανισμό εννοείται το θρησκευτικό
κίνημα των λαϊκών -κυρίως- που με βάση το
κήρυγμα του Ιησού και την αποστολική
γραμματεία αναζητούν την πνευματική
τελειότητα (θέωση) μέσω της αναχώρησης
από τα αστικά κέντρα και της καταφυγής σε
ερημικούς τόπους. Η αρχή του ανάγεται στην
περίοδο των διωγμών ενάντια των Χριστιανών
και την ανάγκη ασφάλειας των μελών της
Εκκλησίας μέσω της απόσυρσης σε
απομονωμένες περιοχές, εκεί υποβοηθούμενοι
από τις κλιματολογικές συνθήκες επιδίδονταν
στην άσκηση.

3. Ο μοναχισμός έλαβε διαστάσεις τον 4ο
αιώνα, παρουσιαζόμενος ως κίνημα
διαμαρτυρίας προς την εκκοσμίκευση,
η οποία παρατηρήθηκε μετά την
αναγνώριση του Χριστιανισμού ως
επίσημης θρησκείας.Τον γενικό όρο
μοναχισμός ακολουθούν δύο διακριτές
εκφάνσεις του, ο αναχωρητικός
μοναχισμός και ο κοινοβιακός
μοναχισμός.

4. Λόγοι Που Οδήγησαν Στον Μοναχισμό:
Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες για την προέλευση του μοναχισμού,
είτε από τους εκκλησιαστικούς ιστορικούς της εποχής εκείνης, είτε από
σύγχρονους ερευνητές του Χριστιανισμού ή ειδικότερα του μοναχισμού.
Η πρώτη θεωρία ανάγει τη γένεση του μοναχισμού στο γεγονός της
γενίκευσης των διωγμών των χριστιανών από τα μέσα του τρίτου
αιώνα.

5. Τότε πολλοί Χριστιανοί για να αποφύγουν τον
κρατικό έλεγχο και κατά συνέπεια το διωγμό
τους αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από τις
κατοικημένες περιοχές και να καταφύγουν σε
ερημικές. Αν και η θεωρία αυτή είναι ελκυστική
δεν αρκεί από μόνη της να εξηγήσει την
οργάνωση του μοναχισμού που ακολούθησε
μετά τους διωγμούς. Ίσως θα δικαιολογούνταν αν
συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή, «μετά
την παύση των διωγμών, αν αυτή ήταν η
μοναδική αιτία, θα έπρεπε όλοι εκείνοι που
απομακρύνθηκαν να επιστρέψουν στα σπίτια
τους, όπως και συνέβη σε αρκετές περιπτώσεις.»

6. Η δεύτερη θεωρία εξηγεί το φαινόμενο του μοναχισμού με βάση την
εκκοσμίκευση της χριστιανικής ζωής που συνέβηκε μετά το τέλος των
διωγμών και την αναγνώριση του Χριστιανισμού ως ελεύθερης
θρησκείας.Λόγω της εισχώρησης πολλών εθνικών στη Χριστιανική
Εκκλησία, σταδιακά άχισε να εκκοσμικεύεται η χριστιανική ζωή.
Αντιδρώντας στην κατάσταση αυτή αρκετοί πιστοί έφυγαν στην έρημο.
Η τρίτη θεωρία συνδέει τη γένεση του μοναστικού φαινομένου με τη
γενικότερη οικονομική κατάσταση και την κοινωνική κρίση της
εποχής. Η διεύρυνση της φτώχειας, η επαχθής αύξηση των φόρων, η
νομισματική κρίση, η μεγάλη διαφθορά του διοικητικού μηχανισμού και η
κοινωνική ακαταστασία που εμφανίστηκαν κατά την εποχή του
Διοκλητιανού, ήταν εκείνοι οι παράγοντες που ευνόησαν τη φυγή στην
έρημο. Η καταφυγή στην έρημο ήταν μια αποφυγή στις έντονες
οικονομικές και κοινωνικές καταπιέσεις.
Η τέταρτη θεωρία αποδίδει τη γένεση του μοναχισμού στην αντίδραση
προς την έντονη θεσμοποίηση της Εκκλησίας.Αυτό όμως συνεπαγόταν
τον περιορισμό των κάθε είδους χαρισματικών τάσεων.Έτσι αρκετοί
πιστοί αναζήτησαν ένα χώρο έκφρασης μιας πιο χαρισματικής ζωής
μακριά από κάθε κοσμική μέριμνα.

7. Ο Μοναχισμός Στην Ελλάδα: Στην απογραφή πληθυσμού
του 2001 εμφανίζονται 230 μονές σε όλη την Ελλάδα, με
πραγματικό πληθυσμό 5.884 άτομα. Από τις μονές αυτές, οι
21 δεν είχαν κανένα κάτοικο. Στην απογραφή του 1991 ο
πληθυσμός των μονών ήταν 4.951 άτομα, επομένως υπήρξε
αύξηση κατά 19% των μοναζόντων από το 1991 μέχρι το
2001.
Κέντρο του μοναχισμού στην Ελλάδα είναι το ΆγιονΌρος,
μια αυτοδιοικούμενη μοναστική κοινότητα με ορθόδοξους
μοναχούς και πληθυσμό 1.496 άτομα των μονών του Αγίου
Όρους σε σύνολο πληθυσμού 2.262 άτομα (απογραφή του
2001). Μετά το ΆγιονΌρος, οι περιοχές με το μεγαλύτερο
πληθυσμό που κατοικεί σε μονές είναι ο νομός Ηρακλείου
(500 άτομα), ο νομός Αρκαδίας (370 άτομα) και η Νομαρχία
Δυτικής Αττικής με 272 άτομα.
Δεδομένου ότι τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από την
απογραφή, ενδεχομένως να διαφέρουν από στοιχεία που
προέρχονται από την ίδια την εκκλησία.

8. Βουδιστικός Μοναχισμός
Δέκα υποχρεώσεις των Βουδιστών
1. Να σέβονται κάθε μορφή ζωής και να αποφεύγουν
την καταστροφή της
2. Να μην λαμβάνουν ότι δεν τους προσφέρεται
3. Να αποφεύγουν κάθε μορφή ασέλγειας
4. Να αποφεύγουν το ψέμα
5. Να αποφεύγουν τα οινοπνευματώδη
6. Να τρώνε με μέτρο κι όχι ύστερα από τις
μεσημεριανές ώρες
7. Να μη γίνονται θεατές τραγουδιού, χορού, θεάτρου
8. Να μη χρησιμοποιούν στεφάνια, μυρωδιές, κρέμες,
έλαια
9. Να μη χρησιμοποιούν ψηλά και φαρδιά κρεβάτια
10. Να μη δέχονται χρυσό ή άργυρο.

11. Περιεχόμενα
 Η ονομασία του ΑγίουΌρους
 Αστικοί μύθοι
 Πρώτα σημάδια μοναστικού βίου
 Οι κύριοι λόγοι της ανάπτυξης του
μοναχισμού (1)
 Οι κύριοι λόγοι της ανάπτυξης του
μοναχισμού (2)

12. Η ονομασία του ΑγίουΌρους
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, το
όρος Άθως συνδέεται με τη γιγαντομαχία
μεταξύ των Γιγάντων και των ολύμπιων
θεών, ηγέτης των πρώτων ήταν ο Άθως. Ο
Άθως πέταξε από τη Θράκη έναν τεράστιο
βράχο εναντίον του Ποσειδώνα, αλλά
αστόχησε και ο βράχος έπεσε στη θάλασσα,
δημιουργώντας το όρος, στο οποίο δόθηκε
το όνομά του. Περιεχόμενα

13. Σύμφωνα με άλλο μύθο, ο
θεός Απόλλωνας ερωτεύτ
ηκε τη Δάφνη, κόρη του
βασιλιά της Αρκαδίας. Η
Δάφνη, προκειμένου να
κρατηθεί αγνή, βρήκε
καταφύγιο στον κύριο
λιμένα του Άθωνα,
δίνοντας έτσι το όνομά
της σε αυτόν. Από αυτόν
το μύθο φαίνεται ότι από
τους αρχαίους χρόνους η
περιοχή συνδέθηκε με τον
αγώνα κατά της σάρκας.
Αστικοί μύθοι

14. Πρώτα σημάδια μοναστικού βίου
Το πότε ακριβώς διαδόθηκε ο Χριστιανισμός
στον Άθω δεν είναι γνωστό. Κατά μία ρωσική
παράδοση φέρεται η ίδια η Θεοτόκος να
εμφανίζεται στην περιοχή και οι κάτοικοι να
ασπάζονται τον Χριστιανισμό. Συγκεκριμένα η
Θεοτόκος μαζί με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη
παραπλέοντας τον Άθω, πηγαίνοντας στην
Κύπρο για να επισκεφθούν τον Λάζαρο, λόγω
φοβερής θαλασσοταραχής αποβιβάστηκαν
στην ακτή όπου βρίσκεται σήμερα η Ιερά Μονή
των Ιβήρων.

15. Οι κύριοι λόγοι της ανάπτυξης του
μοναχισμού (1)
Τρεις υπήρξαν οι κύριοι
λόγοι της ανάπτυξης
του μοναχισμού του Αγίου
Όρους.
 Η προηγούμενη
διάλυση των αρχαίων
πόλεων, με συνέπεια
όλος ο χώρος να είναι
κενός και επομένως
κατάλληλος για
ασκητές.

16. Οι κύριοι λόγοι της ανάπτυξης του
μοναχισμού (2)
 Η εξάπλωση των εχθρών των Βυζαντινών στις
ανατολικές περιοχές, όπου και κατέστρεψαν τα
παλαιότερα εκεί μοναστήρια.
 Η εικονομαχία που ξέσπασε στην
Κωνσταντινούπολη, ένεκα της οποίας πολλοί
μοναχοί αναζήτησαν κάποιο νέο χώρο ως
"καταφύγιο".

17. Άβατο (1)
 Η εις την χερσόνησον του
ΑγίουΌρους είσοδος των
θηλέων κατά τα ανέκαθεν
κρατούντα απαγορεύεται". Η
απαγόρευση αυτή κυρώνεται
και ποινικά με τη διάταξη του
άρθρου 43β του Ν.Δ. της 10ης
Σεπτεμβρίου 1926 "περί
κυρώσεως του Καταστατικού
Χάρτου επισύρει την ποινήν
φυλακίσεως δύο μηνών μέχρις
ενός έτους".

18. Άβατο (2)
 Ο περιορισμός αυτός
έχει την πνευματική του
βάση στην παρθενία
των μοναχών και την
αφιέρωση τουΌρους
στη Θεοτόκο.
Ονομάζεται άβατον και
ισχύει από την αρχή της
σύστασης της
ιδιόρρυθμης πολιτείας,
αν και κατά το
παρελθόν σε στιγμές
ανάγκης έχει καμφθεί.

19. Πηγές
 Google
 Wikipedia
 www.agiooros.net

20. Την εργασία επιμελήθηκαν:
Ευθυμιάδης Αλέξανδρος
Ηλίου Κωνσταντίνος
ΤσαρτσάφηςΑθανάσιος
Αλεξανδρίδης Μιχαήλ
Βακουφτσής Ιωάννης
Γκιαγκιάεβ Σάββας

22. Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ
• ΛΑΤΡΕΙΑ
• ΔΙΑΚΟΝΗΜΑΤΑ
• ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

23. ΔΙΑΚΟΝΗΜΑΤΑ
Ακολουθεί η καταγραφή
διακονημάτων, που αναλαμβάνουν
στα κοινόβια οι διάφοροι μοναχοί:
 Αγιογράφος: ο καταγινόμενος με
την ιστόρηση ιερών εικόνων και
γενικά την αγιογραφία.
 Αμπελικός: ο επιμελούμενος τον
αμπελώνα.
 Αντιπρόσωπος: ο εκπρόσωπος
της Μονής στην Ιερά Κοινότητα.
 Αρσανάρης: ο υπεύθυνος για τον
αρσανά, λιμενίσκο γενικά της
Μονής.
 Αρχειοφύλαξ: ο υπεύθυνος του
αρχείου
 Βαγενάρης: ο υπεύθυνος του
βαγεναριού (κρασαριού).
 Βδομαδιάρης: ο ιερομόναχος
που εφημερεύει τη βδομάδα.
 Βηματάρης: ο επιμελούμενος
το ιερό βήμα του καθολικού
με τα ιερά λείψανα, σκεύη,
άμφια κλπ.
 Βιβλιοδέτης: ο μοναχός που
δένει βιβλία.
 Βιβλιοφύλαξ: ο
βιβλιοθηκάριος.

24.  Γραμματικός: ο
επιμελούμενος τη
γραμματεία, αλληλογραφία
κλπ της Μονής.
 Δευτερεύων: ο
αναπληρωτής του διαβαστή.
 Διαβαστής: ο αναγνώστης
στην τράπεζα.
 Δοχειάρης: ο υπεύθυνος του
δοχειού (αποθήκης
τροφίμων).
 Εκκλησιαστικός: ο
αρμόδιος για το ναό.
 Επιστάτης: ο μοναχός ή
ιερομόναχος που στέλνεται
από τα 15 μοναστήρια που
δικαιούνται κάθε 5 χρόνια
συμμετοχή στην Επιστασία.
 Επιστημονάρχης: ο επόπτης
των διαφόρων
διακονημάτων.
 Εσοδιαστής: ο μοναχός που
φέρνει τη σοδειά από το
μετόχι.

26. Το 24ωρο των μοναχών
Η καθημερινή ζωή των μοναχών χωρίζεται σε 3 μέρη: Οκτώ ώρες για
μελέτη και ατομική προσευχή, οκτώ ώρες για εργασία και οκτώ για
ανάπαυση.
Η προσευχή είναι δύο ειδών, η ατομική και η κοινή. Η ατομική
προσευχή που λέει ο μοναχός από μέσα του είναι συνήθως η φράση
«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού ελέησον με» όπου την λέει
παράλληλα με το κομποσκοίνι του.
Η Κοινή Προσευχή είναι οι Ακολουθίες του Μεσονυκτίου, του
Όρθρου, της Θείας Λειτουργίας, των Ωρών, του Απόδειπνου και του
Εσπερινού. Οι αγρυπνίες τις Κυριακές και τις ημέρες των εορτών
διαρκούν περισσότερες ώρες ώστε οι ώρες προσευχής των μοναχών να
αυξάνονται.
Οι μοναχοί κατά την διάρκεια της μελέτης τους συνήθως διαβάζουν
Ευεργετινό, Πηδάλιο, Βιογραφίες Αγίων, συγγράμματα πατέρων και
άλλα. Πολλοί μοναχοί μάλιστα μελετούν τόσο πολύ ώστε να γνωρίζουν
από έξω ολόκληρη την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη.

27. Δυσκολίες
Στο μυαλό μας το Άγιον Όρος είναι ένα ησυχαστήριο όπου
μπορεί κανείς να βρει τον εαυτό του, να ηρεμήσει και να νιώσει
πιο κοντά στο Θεό. Είναι τόσο απλό, όπως οι «απλοί» άνθρωποι
το φαντάζονται;
Καταρχήν δεν είναι απλοί οι άνθρωποι. Είναι σύνθετοι, και αυτό
είναι το πρόβλημα. Ο Θεός μας έπλασε «μονοειδείς», με έναν
λογισμό, και εμείς έχουμε διασκορπίσει την ενότητα του νου μας
σε χιλιάδες περισπασμούς. Αυτό που προσπαθούν να επιτύχουν
οι πλείστοι των μοναχών, των κατοίκων του Αγίου Όρους, είναι
η ενοποίηση των λογισμών, ή αλλιώς η Θέωση, ή νήψη, ή
φωτισμός ή όπως θέλει κανείς να το πει. Είναι ένας δρόμος
δύσκολος όμως, και πολλές φορές αποκάμνει ο οδοιπόρος-
μοναχός. Γι’ αυτό θα δείτε πολλές φορές και ανθρώπινα πάθη.
Όμως υπάρχει η μετάνοια, οπότε η ζωή εδώ μοιάζει με ένα
σφυροκόπημα, άλλοτε χτυπάς, άλλοτε σταματάς για μια ανάσα,
αλλά ξαναχτυπάς, μέχρι να πάρει ο εσωτερικός σου άνθρωπος το
επιθυμητό σχήμα. Χωρίς ηρεμία, δεν μπορείς να δεις τον έσω
άνθρωπο, όπως στο θολό νερό δεν μπορείς να δεις το πρόσωπό
σου. Μόλις ηρεμήσει το νερό θα το δεις.

29. ΟΙ ΣΚΗΤΕΣ ΚΑΙΤΑ ΚΕΛΛΙΑΤΟΥ
ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

30. Κελλί
 Το Αγιορείτικο Κελί αποτελεί ογκώδες οίκημα
πολλών δωματίων και άλλων βοηθητικών
χώρων. Περιβάλλεται από ευρεία περιοχή
καλλιεργημένης γης, της οποίας η επικαρπία
ανήκει στον κάτοχο του Κελιού (Γέροντα).
 Το Κελί, μικρότερο από τη Μονή και τη Σκήτη,
μεγαλύτερο όμως από την Καλύβα, βρίσκεται κι
αυτό, όπως κάθε κτίσμα στο ΆγιοΌρος,
εξαρτημένο από Μονή, ανεξάρτητο όμως από
κανονισμούς Σκήτης. Δεν έχειΤυπικό, αλλά
ακολουθεί την παράδοση των Κτητόρων ή των
Γερόντων

31. Ιερομόναχος Αντίπας Αγιορείτης

32. Περιγραφή Κελλιού
 Τα μοναστικό κελί, (καθαρεύουσα κελλίον),
αποτελεί όπως και η σκήτη, μοναστικό ίδρυμα
που υπάγεται σε κυρίαρχη Μονή ή Μοναστήρι.
Τα μοναστικά Κελιά φέρουν ενσωματωμένο
ναΐδριο ή και ναό και στα οποία έχει
παραχωρηθεί κάποια εδαφική περιοχή της
κυρίαρχης Μονής ανάλογα του μεγέθους και
της ιστορίας τους. Αυτά παραχωρούνται
συνήθως σε πολύ ολιγάριθμες ομάδες των 2 - 3
μοναχών που ασχολούνται παράλληλα με τα
θρησκευτικά τους καθήκοντα σε γεωργικές,
κτηνοτροφικές, οικοδομικές και άλλες
εργασίες.

33. Σκήτη
 Με το όνομα Σκήτη φέρεται μοναστικό ίδρυμα που
υπάγεται σε Κυρίαρχη Μονή ή Μοναστήρι.
 Οι Σκήτες είναι μικρές μονές που και αυτές διακρίνονται
όπως οι Αθωνικές Ιερές Μονές σε "κοινόβιες" και
"ιδιόρρυθμες". Πρόκειται για οργανωμένες κοινότητες που
συγκροτούνται από πολλές μοναστικές καλύβες. Στο μέσον
της κάθε Σκήτης βρίσκεται το λεγόμενο "Κυριακό" που
είναι ο κοινός ναός για όλους και γύρω απ’ αυτόν είναι
κτισμένες οι καλύβες.Τη διοίκηση στη Σκήτη ασκεί ο
επονομαζόμενος "Δίκαιος", που εκλέγεται κάθε χρόνο
συνήθως στις 8 Μαΐου από τους "γέροντες" της Σκήτης με
τη βοήθεια 2 ή 4 συμβούλων εκ των οποίων οι μισοί
προέρχονται από την ίδια τη Σκήτη και οι άλλοι μισοί από
την Κυρίαρχη Μονή στην οποία υπάγεται η Σκήτη.

34. ΣΚΗΤΗ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΑ
Ιδρύθηκε το 1759 από τον Ρώσο μοναχό Παϊσιο Βελιτσόφσκυ. Λίγο
αργότερα κτισθήκαν μεγάλα οικοδομήματα και ο μεγαλοπρεπής
κεντρικός ναός. Από τα κειμήλια που φυλάσσονται εκεί, ξεχωρίζει
ένα θαυμάσιο αρτοφόριο, σταυροί, άμφια κ.α. Η Σκήτη είναι
εξάρτημα της Ι. Μονής Παντοκράτορος.

35. ΣΚΗΤΗΤΙΜΙΟΥ
ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ (Μ.
ΛΑΥΡΑΣ)
Η ΣκήτηΤιμίου Προδρόμου είναι Ρουμάνικη και βρίσκεται στην ανατολική άκρη της Χερσονήσου
σε μία ερημική πετρώδη περιοχή που ονομάζεται Βίγλα, σε 250 μέτρα υψόμετρο.Έχει μορφή
ενιαίου κοινοβιακού συγκροτήματος. Στη θέση της ήταν μέχρι το 1854 το Κελί τουΤιμίου
Προδρόμου με μοναχούς καταγόμενους από τη Χίο.

36. ΤΕΛΟΣ
ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΙΔΟΥΑΝΤΙΟΠΗ
ΑΟΥΡΣΑΛΙΔΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ
ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ ΣΟΦΙΑ
ΓΡΟΠΑΛΗΑΝΝΑ

39. Ιερά Μονή Βατοπεδίου
 Η Μονή κτίσθηκε στο β΄ μισό
του 10ου αιώνα από τρεις
μοναχούς τον Αθανάσιο, τον
Νικόλαο και τον Αντώνιο από
την Αδριανούπολη. Πρόκειται
για μεγάλο μνημειακό σύνολο
που περικλείεται από υψηλό
τείχος και κτίρια οργανωμένα
σε σχήμα τριγώνου. Μέσα στην
ευρύχωρη αυλή βρίσκεται ο
κεντρικός ναός, η τράπεζα σε
σχήμα σταυρού και πολλά
παρεκκλήσια.Στον κεντρικό ναό
σώζονται τα μοναδικά εντοίχεια
ψηφιδωτά που υπάρχουν στο
΄ΑγιονΌρος.

40. Ιερά Μονή Ιβήρων
 Είναι μια από τις μεγαλύτερες
Μονές του Αγίου Όρους και
τρίτη σε ιεραρχία. Κτίστηκε το
980 από τον ΙωάννηΤορνικιο
τον Ιβηρα - αυλικό του ηγεμόνα
της Ιβηρίας (Γεωργία) και
στρατηγό του Βυζαντίου - στην
θέση όπου παλαιότερα υπήρχε
η Μονή του Κλήμεντος.Το
Καθολικό κτίσθηκε από τον
Ιβηρα Γεώργιο Βαρασβατζε το
1030.Το 1357 με Πατριαρχικό
σιγίλιο η Μονή έγινε Ελληνική
και γνώρισε μεγάλη άνθηση
κατά τον 16ο αιώνα όπου
μεγάλα ζωγραφικά έργα
εκτελέστηκαν την εποχή αυτή.

41. Ιερά Μονή Χιλανδαρίου ή Χελανδαριου (Σέρβικη)
 Από τις μεγαλύτερες σε έκταση
και πλουσιότερες σε κειμήλια
Μονές τουΑγίουΌρους . Η
Μονή Χελανδαρίου αποτελεί το
κύριο πνευματικό κέντρο των
Σέρβων από τον 12ο αιώνα
μέχρι σήμερα. Εκτός από τον
κεντρικό Ναό ( Καθολικό) που
τιμάται στη μνήμη των
Εισοδίων της Θεοτόκου,
υπάρχουν πλήθος
παρεκκλησιών, η τράπεζα και οι
πτέρυγες με τα κελλιά των
μοναχών και τα άλλα βοηθητικά
κτίρια (Ξενώνας, Βιβλιοθήκη
κ.λπ.).

42. Ιερά Μονή Διονυσίου
 Κτίσθηκε στα μέσα του 14ου
αιώνα από τον μοναχό
Διονύσιο με οικονομική
ενίσχυση του αυτοκράτορα
Αλεξίου Γ΄ Κομνηνού από την
Τραπεζούντα. Αρχικά
ονομαζόταν «Νέα Πέτρα».Το
1535 καταστράφηκε από
πυρκαγιά και
ανοικοδομήθηκε εκ νέου.
Πρόκειται για ένα από τα πιο
τολμηρά μοναστηριακά
κτίρια, στηριγμένο σε ένα
βράχο που υψώνεται
κατακόρυφα 80 μέτρα πάνω
από την θάλασσα.

43. Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου
 Η Μονή βρίσκεται σε
απόσταση 500μ από τις
Καρυες. Ιδρύθηκε τον 13ο αι.
από τον Κωνσταντίνο,
εκχριστιανισμένο γιο του
Αζζεδίν Β’. της οικογένειας
Κουτλουμούς.Αργότερα
καταστράφηκε και ξανά
αναπτύχθηκε στα χρόνια του
ηγουμένου Χαρίτωνος από
τηνΊμβρο.Αργότερα
προσαρτηθήκαν στη Μονή
Κουτλουμουσιου οι Μονές
Αλυπίου,Φιλαδέλφου και
Καλιαγρας.

44. Ιερά Μονή Παντοκράτορος
 Η Μονή είναι κτισμένη
πάνω στη θάλασσα, στη
Β.Α. πλευρά του Αγίου
Όρους. Ιδρύθηκε στα
μέσα του 14ου αι. από τον
μέγα στρατοπεδάρχη
Αλέξιο και τον αδελφό
μέγα πριμικηριο Ιωαννη.
Το Καθολικό της Μονής
είναι αφιερωμένο στην
Μεταμόρφωση του
Σωτήριος (6 Αυγούστου)
και έχει τοιχογραφηθεί
από τον Ναουσαιο
αγιογράφο Ματθαίο
Ιωαννη το 1854.

45. Ιερά Μονή Ξηροποτάμου
 Συμφωνά με την
παράδοση ιδρύθηκε
γύρω στο 450 από την
αυτοκράτειρα
Πουλχερία. Σύμφωνα
όμως με άλλες πηγές,
ιδρύθηκε από τον
μοναχό Παύλο
Ξηροποταμηνό.Το
Καθολικό της Μονής το
οποίο κτίστηκε το 1761
και τοιχογραφήθηκε το
1783 είναι αφιερωμένο
στη μνήμη των 40
Μαρτύρων.

46. Ιερά Μονή Ζωγράφου (Βουλγάρικη)
 Η Μονή βρίσκεται σε
υψόμετρο 160 μέτρων,
σε μια πλαγιά του Ν.Δ.
μέρους της χερσονήσου
και είναι αφιερωμένη
στον 'Άγιο Γεώργιο.
Ιδρύεται, σύμφωνα με
την παράδοση, τον 10ο
αι.στα χρόνια του
Λέοντος Σοφού από
τρία αδέλφια, τον
Μωυσή, τον Ααρών και
τον Ιωάννη από την
Αχρίδα.

47. Ιερά Μονή Δοχειαρίου
 Η ίδρυση της Μονής
ανάγεται στο 10ο αιώνα
και ιδρυτής της είναι ο
Ευθύμιος, μαθητής και
συνασκητής του Οσίου
Αθανασίου του
Αθωνίτη, ο οποίος είχε
την υπηρεσία του
"Δοχειάρη" στη Μονή
της Μεγίστης Λαύρας,
εξού και η ονομασία
Δοχειαρίου. Στην αρχή
κτίστηκε στο όνομα του
Αγίου Νικολάου.

48. Ιερά Μονή Καρακάλλου
 Η Μονή βρίσκεται
ανάμεσα στις Μονές
Μεγίστης Λαύρας και
Ιβήρων, σε υψόμετρο
200μ. από την
θάλασσα. Σύμφωνα
με την παράδοση,
ιδρύθηκε από τον
αυτοκράτορα της
Ρώμης Καρακάλλα,
υπάρχουν όμως και
άλλες εκδοχές.

49. Ιερά Μονή Φιλοθέου
 Ιδρύθηκε τον 10ο αι.
από τονΌσιο Φιλόθεο.
Η μονή παλιότερα
λεγόταν Μονή Φτέρης.
Το Καθολικό χτίστηκε
το 1746 πάνω στο παλιό
που είχε πέσει και
τιμάται στον
Ευαγγελισμό της
Θεοτόκου. Η
τοιχογράφηση του
αποπερατώθηκε το
1752 και του
εξωνάρθηκα το 1765.

50. Ιερά Μονή Αγίου Παύλου
 Βρίσκεται σε υψόμετρο
140 μέτρων από την
θάλασσα και είναι
αφιερωμένη στην
Υπαπαντή του Χριστού
(2 Φεβρουαρίου).
Ιδρύθηκε στα τέλη του
9ου με αρχές του 10ου
αι., από τον Παύλο
Ξεροποταμηνό ή
Ξεροποταμίτη επάνω
στα ερείπια ενός μικρού
κελλιού των Εισοδίων
της Θεοτόκου, το οποίο
είχε ιδρυθεί το 377.

51. Ιερά Μονή Σταυρονικήτα
 Είναι η μικρότερη σε
κτιριακές εγκαταστάσεις και
η φτωχότερη Μονή του
ΑγίουΌρους. Πήρε το όνομα
της συμφώνα με μια
μαρτυρία από δυο μοναχούς
τον Σταύρο και το Νικήτα οι
οποίοι είχαν κελιά εκεί
κοντά. Μια άλλη μαρτυρία
αναφέρει ότι ιδρύθηκε από
τον Νικηφόρο Σταυρονικήτα,
αξιωματικό του
αυτοκράτορα Ιωάννη
Τσιμισκή πιθανώς τον 10ο αι.

52. Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρα
 Η επταόροφη Μονή της
Σίμωνος Πέτρας είναι το
τολμηρότερο οικοδόμημα
του ΑγίουΌρους. Είναι
κτισμένη πάνω σε ένα
απόκρημνο και απότομο
βράχο στη Ν.Δ. πλευρά
της χερσονήσου και είναι
αφιερωμένη στην
Γέννηση του Χριστού. Ο
ιδρυτής της, ο όσιος
Σίμωνας, έζησε στο Άγιον
Όρος στα μέσα του 14ου
αι.