SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  111
Télécharger pour lire hors ligne
ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 3
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΒΙΟΛΟΓΙΑΑ ΛΥΚΕΙΟΥ
Οργάνωση του ανθρωπίνου σώματος
Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από διαφορετικά τμήματα τα οποία μπορεί να μελετηθούν
σε διάφορα επίπεδα.
Άτομο
Μόρια
Μακρομόρια Οργανίδια
Κύτταρο
Ιστός
Σύστημα
Ανθρώπινο σώμα
Όργανο
Δομή Κυκλοφορικού Συστήματος
 Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από:
 Καρδιά
 Αγγεία
 Αίμα
Λειτουργίες Κυκλοφορικού
Συστήματος
 Η μεταφορά θρεπτικών ουσιών σε όλα τα
κύτταρα του οργανισμού.
 Η απομάκρυνση άχρηστων ουσιών από όλα
τα κύτταρα του οργανισμού.
 Η μεταφορά οξυγόνου.
Εισαγωγή:
•Το κυκλοφορικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά οξυγόνου και
θρεπτικών συστατικών στους ιστούς και την παραλαβή των άχρηστων
προϊόντων από αυτούς και την απόρριψη τους
•Η καρδιά αποτελεί τον πιο δυνατό μυ στο σώμα
•Η καρδιά αντλεί (κυκλοφορεί) το αίμα σε όλο το σώμα
•Η καρδιά αποτελείται από δύο αντλίες που λειτουργούν ταυτόχρονα
•Η αντλία προς τα δεξιά (δεξιά καρδιά) αντλεί το αίμα προς τους
πνεύμονες όπου αποβάλει το CO2 και προσλαμβάνει Ο2
•Η αντλία προς τα αριστερά (αριστερή καρδιά) αντλεί το αίμα με το Ο2
προς τους ιστούς της περιφέρειας
Δ. καρδιά
Αρ. καρδιά
πνεύμονες
Η καρδιά
πνεύμονες
Αρ. καρδιάΔ. καρδιά
Οι δύο αντλίες χωρίζονται σε δύο διαφορετικούς χώρους που ονομάζονται
κοιλότητες
Η καρδιά αποτελείται από 4 διαφορετικές κοιλότητες
Οι δύο διαφορετικές αντλίες συγχρονίζονται, ώστε να έχουν τη μέγιστη
αντλιτική ικανότητα
Δ. κόλπος
Δ. κοιλία
Αρ. κόλπος
Αρ. κοιλία
Πρόσθια όψη του θώρακα – Φαίνεται η καρδιά, τα μεγάλα αγγεία και οι πνεύμονες
Η καρδιά είναι μία μυϊκή αντλία που βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα του
μεσοθωρακίου αμέσως πίσω από το στέρνο.
καρδιά
πνεύμονες
Το περικάρδιο είναι ινώδης ιστός
Αποτελείται από το σπλαχνικό (εσωτερικό) και τοιχωματικό (εξωτερικό)
Μεταξύ των δύο πετάλων του περικαρδίου βρίσκεται μικρή ποσότητα υγρού,
που ονομάζεται περικαρδιακό υγρό
Τα τοιχώματα της καρδιάς είναι:
Επικάρδιο (σπλαχνικό περικάρδιο) είναι ένα προστατευτικό κάλλυμα
που αποτελείται από συνδετικό ιστό, που καλύπτεται από επιθηλιακά
κύτταρα, αγγεία και περιέχει τα στεφανιαία αγγεία
Μυοκάρδιο: αποτελείται από μυϊκό ιστό, που αντλεί το αίμα προς την
περιφέρεια.
Ενδοκάρδιο: αποτελεί ένα εσωτερικό κάλλυμα του μυοκαρδίου
Υπάρχει διπλή κυκλοφορία
1) Πνευμονική κυκλοφορία: η δεξιά καρδιά στέλνει το αίμα στους πνεύμονες το
οποίο επιστρέφει οξυγονωμένο την αριστερή
2) Συστηματική κυκλοφορία: η αριστερή καρδιά στέλνει το οξυγονωμένο αίμα
στην περιφέρεια και επιστρέφει στην δεξιά
Η καρδιά αποτελείται από 4 κοιλότητες
2 κόλπους (δεξιός και αριστερός): υποδοχή αίματος
2 κοιλίες (δεξιά και αριστερή): εξώθηση αίματος
Οι κόλποι χωρίζονται από τις αντίστοιχες κοιλίες με βαλβίδες για να μην
επιτρέπεται η αντίστροφη ροή του αίματος
Το οξυγονωμένο αίμα εισέρχεται στον αριστερό κόλπο με την πνευμονική
φλέβα, περνά στην αριστερή κοιλία και μέσω της αορτής διοχετεύεται στην
περιφέρεια. Το οξυγόνο απορροφάται στην περιφέρεια και στη συνέχεια το
αίμα μέσω της άνω και κάτω κοίλης φλέβας επιστρέφει στο δεξιό κόλπο και
από τη δεξιά κοιλία διοχετεύεται μέσω της πνευμονικής αρτηρίας στους
πνεύμονες
Δεξιά καρδία
Δεξιός κόλπος: Δέχεται αίμα από δύο μεγάλες φλέβες την άνω και κάτω
κοίλη φλέβα και επίσης από τους στεφανιαίους κόλπους που αποχετεύουν το
αίμα από το μυοκάρδιο
Τριγλώχινα βαλβίδα: Μία βαλβίδα μεταξύ του δεξιού και δεξιάς κοιλίας που
επιτρέπει τη ροή αίματος από τον κόλπο προς την κοιλία αλλά όχι το αντίθετο
Δεξιά καρδία
Δεξιά κοιλία: Έχει λεπτότερα τοιχώματα από την αριστερή και διοχετεύει το
αίμα στην πνευμονική αρτηρία η οποία στη συνέχεια χωρίζεται σε δεξιά και
αριστερή – μία για κάθε πνεύμονα
Πνευμονική βαλβίδα: ανοίγει με τη συστολή της δεξιάς κοιλίας και εμποδίζει
την παλινδρόμηση του αίματος
Αριστερή καρδιά
Αριστερός κόλπος: δέχεται το οξυγονωμένο αίμα με τις πνευμονικές φλέβες
από τους πνεύμονες
Μιτροειδής βαλβίδα: χωρίζει τον αριστερό κόλπο από την αριστερή κοιλία.
Εμποδίζει τη παλινδρόμηση του αίματος κατά τη σύσπαση της αριστερής κοιλίας
Αριστερή κοιλία: στέλνει το αίμα στην περιφέρεια μέσω της αορτής
Αορτική βαλβίδα: εμποδίζει την παλινδρόμηση του αίματος από την αορτή στην
αριστερή κοιλία
«Η διαδρομή του αίματος»
Το αίμα με αυξημένη περιεκτικότητα σε CO2 εισέρχεται στο δεξιό
κόλπο με την άνω και κάτω κοίλη φλέβα.
Στη συνέχεια περνάει στη δεξιά κοιλία και με τις πνευμονικές
αρτηρίες φθάνει στους πνεύμονες όπου το CO2 αποβάλλεται και
το αίμα οξυγονώνεται.
Από εκεί με τις πνευμονικές φλέβες φθάνει στον αριστερό κόλπο
και περνάει στην αριστερή κοιλία.
Με τη σύσπαση της διοχετεύει το αίμα στην αορτή και από εκεί
στα διάφορα όργανα, τα οποία απορροφούν το οξυγόνο και
αποβάλλουν το CO2, για να επιστρέψει στη συνέχεια στο δεξιό
κόλπο.
Στεφανιαία κυκλοφορία: Οι στεφανιαίες αρτηρίες
ξεκινούν από τη συστηματική κυκλοφορία (αορτή) και
αιματώνουν την καρδιά
Όταν σταματήσει η παροχή Ο2 στον καρδιακό μυ π.χ
απόφραξη αρτηρίας, ο καρδιακός μυς αρχίζει να
νεκρώνεται –
Αν η νέκρωση είναι εκτεταμένη, τότε συμβαίνει το
έμφραγμα
Καρδιακή λειτουργία
Συστολή: σύσπαση του κόλπου ή της κοιλίας
Διαστολή: χαλάρωση του κόλπου ή της κοιλίας
Καρδιακός κύκλος: οι κόλποι συστέλλονται, όταν οι κοιλίες
διαστέλλονται και οι κόλποι διαστέλλονται, όταν οι κοιλίες
συστέλλονται
Κολπική συστολή
Κοιλιακή συστολή
Προκειμένου να γίνεται συντονισμένη η συστολή και η διαστολή των
κόλπων και κοιλίων χρειάζεται ένα ερέθισμα, που θα φτάνει στα
διάφορα μέρη της καρδιάς.
Εξειδικευμένα καρδιακά κύτταρα που βρίσκονται σε όλη την
καρδιά, παράγουν και μεταφέρουν το ερέθισμα σε όλη την καρδιά.
Αυτά τα κύτταρα αποτελούν το καρδιακό σύστημα αγωγής
Καρδιακό σύστημα αγωγής
Ο καρδιακός μυς συσπάται χωρίς κανένα ερέθισμα από το νευρικό
σύστημα
Το ερέθισμα ξεκινά από μία περιοχή που ονομάζεται φλεβόκομβος και
βρίσκεται στην επάνω γωνία του δεξιού κόλπου.
φλεβόκομβος
Το ερέθισμα μεταδίδεται στα μυϊκά κύτταρα των κόλπων και στη συνέχεια
φτάνει στον κολποκοιλιακό κόμβο
Ο κολποκοιλιακός κόμβος είναι μία περιοχή συνδετικού ιστού που μεταδίδει
το ερέθισμα από τους κόλπους στις κοιλίες, ώστε να συντονίζεται η συστολή
των κόλπων και των κοιλιών
Ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός κυμαίνεται 60-80/λεπτό
κολποκοιλιακό
κόμβος
Ο καρδιακός κύκλος ρυθμίζεται από:
•Φυσική άσκηση
•Θερμοκρασία
•Συγκέντρωση ιόντων
Το αυτόνομο νευρικό σύστημα επηρεάζει τον καρδιακό κύκλο:
Το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα μειώνει τον καρδιακό ρυθμό
Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό
Ηλεκτροκαρδιογράφημα
Είναι η απεικόνιση σε χαρτί του καρδιακού κύκλου
Μπορούν να αναγνωρισθούν:
•Διαταραχές της αγωγής του ερεθί-
σματος (αρρυθμίες)
•Ιστολογικές βλάβες (πχ έμφραγμα)
Πρόταση για ερευνητική
εργασία σε ομάδα
Άσκηση στην τάξη
Τα αγγεία
Αγγεία μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς την
περιφέρεια (αρτηρίες)
και από την περιφέρεια προς την καρδιά (φλέβες)
Διακρίνονται σε:
1. Αρτηρίες
2. Αρτηρίδια
3. Τριχοειδή
4. Φλέβες
5. Φλεβίδια
Αρτηρίες και αρτηρίδια
Αγγεία που μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς την
περιφέρεια
Έχουν παχύ τοίχωμα
Έχουν μεγαλύτερη πίεση από τις φλέβες
Φλέβες
Περιέχουν βαλβίδες που εμποδίζουν την παλινδρόμηση του
αίματος προς τα πίσω
Το τοίχωμα των αγγείων αποτελείται από:
Την εσωτερική στοιβάδα ή ενδοθήλιο αποτελείται από απλό
πλακώδες επιθήλιο, πλούσιο σε ελαστικές ίνες και κολλαγόνο.
Προσφέρει μία λεία επιφάνεια που επιτρέπει τη ροή του αίματος χωρίς
να προκαλεί βλάβες στα στοιχεία του αίματος όπως για παράδειγμα στα
ερυθρά αιμοσφαίρια ή αιμοπετάλια
ενδοθήλιο
ελαστίνη
μεσαία στοιβάδα
(λείες μυϊκές ίνες)
Εξωτ. στοιβάδα
Μεσαία στοιβάδα:
Είναι παχύτερη στις αρτηρίες από τις φλέβες και
αποτελείται από λείες μυϊκές ίνες και ελαστικό συνδετικό
ιστό, ώστε να αγγεία να μπορούν να διαστέλλονται
ενδοθήλιο
ελαστίνη
μεσαία στοιβάδα
(λείες μυϊκές ίνες)
Εξωτ. στοιβάδα
βαλβίδα
Εξωτερική στοιβάδα: λεπτό στρώμα συνδετικού ιστού
συνδέει τα αγγεία με τους γύρω ιστούς
Εξωτ. στοιβάδα
μεσαία στοιβάδα
(λείες μυϊκές ίνες)
Συστηματική κυκλοφορία
Η αριστερή κοιλία συνδέεται με την αορτή – η μεγαλύτερη
αρτηρία του σώματος – που διακλαδώνεται σε αρτηρίες και
μεταφέρει το αίμα στην περιφέρεια
Τριχοειδή αγγεία
Είναι τα μικρότερα αγγεία που παρεμβάλλονται μεταξύ των
μικρότερων αρτηριδίων και των μικρότερων φλεβιδίων
Το πάχος του τοιχώματος του είναι ένα κύτταρο
Σχηματίζουν δίκτυο που παρέχει θρεπτικά συστατικά στους ιστούς
Το πάχος τους επιτρέπει τη διάχυση ουσιών προς τις δύο
κατευθύνσεις καθώς επίσης τα κύτταρα του αίματος
Ο2, CO2, θρεπτικά συστατικά και άχρηστα προϊόντα μεταβολισμού
ανταλλάσσονται από το αίμα στους ιστούς και το αντίστροφο μέσω
των τριχοειδών
Αρτηριακή Πίεση
Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται από το αίμα
προς το τοίχωμα της αρτηρίας κατά τη διάρκεια της
καρδιακής συστολής
Κατά τη μέτρηση, αναφέρονται δύο τιμές:
Η συστολική είναι η πίεση που ασκείται κατά τη συστολή
της καρδιάς
Η διαστολική είναι η πίεση που ασκείται κατά τη διαστολή
της καρδιάς
Καρδιακή παροχή: είναι ο όγκος αίματος που εξωθείται σε ένα λεπτό
Όγκος παλμού: είναι ο όγκος αίματος που εξωθείται σε κάθε συστολή
Παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση:
α) καρδιακός ρυθμός
β) όγκος αίματος
γ) όγκος παλμού
δ) περιφερική αντίσταση
ε) γλοιότητα του αίματος
Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης:
Αύξηση της καρδιακής
παροχής
Αύξηση της
αρτηριακής πίεσης
Διεγείρονται οι
υποδοχείς πίεσης
(αορτή, καρωτίδα)
Διεγείρεται το
παρασυμπαθητικό
Δρα στο
φλεβόκομβο
Μείωση καρδιακού
ρυθμού
Επιστροφή της
αρτηριακής πίεσης
στο φυσιολογικό
Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης:
Αύξηση της
αρτηριακής πίεσης
Διεγείρονται οι
υποδοχείς πίεσης
(αορτή, καρωτίδα)
Μείωση των ερεθι-
σμάτων από το
συμπαθητικό στο
τοίχωμα των αρτη-
ριδίων
Αγγειοδιαστολή των
αρτηριδίων
Μείωση της περιφερικής
αντίστασης
Επιστροφή της
αρτηριακής πίεσης
στο φυσιολογικό
Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης:
Μείωση της ροής
αίματος στα νεφρά
Απελευθέρωση ρενίνης
από τα νεφρά
Η ρενίνη προκαλεί παρα-
γωγή αγγειοτενσίνης ΙΙ
Προκαλεί
αγγειοσύσπαση
Αύξηση της
αρτηριακής πίεσης
Αύξηση της αιμα-
τικής ροής στα
νεφρά
Φλεβική επιστροφή
Διαταραχές του κυκλοφορικού συστήματος
Υπέρταση: είναι η αυξημένη αρτηριακή πίεση. Αυτό έχει ως
αποτέλεσμα η καρδιά να χρειάζεται να δουλεύει πιο σκληρά
για να αντλεί αίμα και προκαλεί βλάβη στα αγγεία
Εγκεφαλικό: κατάσταση που προκαλείται από διακοπή της
κυκλοφορίας σε ένα τμήμα του εγκεφάλου
Έμφραγμα: κατάσταση που προκύπτει από μειωμένη παροχή
οξυγόνου στο μυοκάρδιο
Προτάσεις για ερευνητικές εργασίες
Προβλήματα στη λειτουργία του
κυκλοφορικού συστήματος
Πρόταση για εργασία
Πρόταση για εργασία
Πρόταση για εργασία
Ερώτηση
Οι κοιλότητες που βρίσκονται στο άνω τμήμα της καρδιάς ονομάζονται ________
και οι κοιλότητες που βρίσκονται στο κατώτερο τμήμα της καρδιάς ονομάζονται
__________.
Ερώτηση
Ο αριστερός κόλπος δέχεται αίμα από _________.
Ο δεξιός κόλπος δέχεται αίμα από _________.
Η δεξιά κοιλία στέλνει αίμα στ _________.
Η αριστερή κοιλία στέλνει αίμα στ _________.
Ερώτηση
Ο ρόλος των βαλβίδων στην καρδιά είναι
α) να εμποδίζουν την παλινδρόμηση του αίματος
β) να επιτρέπουν τη διοχέτευση του αίματος
γ) να επιτρέπουν τη διοχέτευση του αίματος όταν είναι αναγκαίο
δ) να χωρίζουν τις κοιλότητες μεταξύ τους
Ερώτηση
Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή;
α) το μυϊκό τοίχωμα της δεξιάς και αριστερής καρδιάς είναι ίδιο
β) το μυϊκό τοίχωμα των κόλπων είναι παχύτερο από των κοιλίων
γ) το μυϊκό τοίχωμα της δεξιάς κοιλίας είναι λεπτότερο από αυτό της αριστεράς
δ) το μυϊκό τοίχωμα του αρ. κόλπου είναι παχύτερο από την αριστερή κοιλία αλλά
το μυϊκό τοίχωμα του δ. κόλπου λεπτότερο από τη δεξιά κοιλία
Ερώτηση
Ο αρ. κόλπος συστέλλεται ταυτόχρονα με την αρ. κοιλία
α) σωστό β) λάθος
Ο αρ. κόλπος συστέλλεται ταυτόχρονα με το δ. κόλπο
α) σωστό β) λάθος
Ερώτηση
Το ερέθισμα για την έναρξη της καρδιακής συστολής ξεκινά από
α) φλεβόκομβο
β) κολποκοιλιακό κόμβο
γ) αριστερό κόλπο
δ) στεφανιαία αγγεία
Ερώτηση
Το αγγείο που γίνεται η ανταλλαγή ουσιών μεταξύ του αίματος και των ιστών είναι
τα
α) αρτηρίδια
β) τριχοειδή
γ) πνευμονικά αγγεία
δ) φλεβίδια
Ερώτηση
Που είναι χαμηλότερη η πίεση;
α) αορτή
β) φλέβες
γ) τριχοειδή
δ) αρτηρίδια
Ερώτηση
Η κυριότερη διαφορά στη δομή των αρτηριών και φλεβών είναι:
α) οι φλέβες έχουν παχύτερο συνδετικό ιστό
β) οι φλέβες μεταφέρουν αίμα από την περιφέρεια προς την καρδιά
γ) οι φλέβες έχουν λιγότερες λείες μυϊκές ίνες
δ) οι φλέβες έχουν περισσότερες σκελετικές μυϊκές ίνες
Ερώτηση
Κατά τη μέτρηση της αρτηριακή πίεσης, μεγαλύτερη είναι η συστολική
α) σωστό β) λάθος
Ερώτηση
Ο όγκος αίματος που εξωθείται από τις κοιλίες σε κάθε συστολή ονομάζεται
_________.
Ερώτηση
Ποια από τα παρακάτω αγγεία δεν περιέχουν οξυγονωμένο αίμα;
α) αορτή
β) μηριαία αρτηρίας
γ) πνευμονική αρτηρία
δ) καρωτίδα αρτηρία
Ερώτηση
Η πνευμονική φλέβα μεταφέρει αίμα στον/στην ________.
Αίμα
Το αίμα:
•Αποτελεί συνδετικό ιστό
•Μεταφέρει Ο2 στους ιστούς και απομακρύνει το CO2
•Μεταφέρει θρεπτικές ουσίες στην περιφέρεια (πχ
πρωτεΐνες, λίπη)
•Συλλέγει από τους ιστούς άχρηστα προϊόντα
•Μεταφέρει τις ορμόνες
•Διανέμει θερμότητα στο σώμα
•Διατηρεί την ισορροπία του υγρού μεταξύ των
κυττάρων
•Συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού
Τα κύτταρα του αίματος σχηματίζονται κυρίως στο μυελό των
οστών και οι κύριες ομάδες είναι:
Ερυθρά αιμοσφαίρια
Λευκά αιμοσφαίρια Αιμοπετάλια
Ο όγκος του αίματος εξαρτάται από το:
•Μέγεθος του σώματος
•Μεταβολές στη συγκέντρωση υγρών
•Μεταβολές στη συγκέντρωση ηλεκτρολυτών
•Ποσότητα λιπώδους ιστού
Είναι περίπου το 8% του βάρους σώματος ή 5lt
Αν μια ποσότητα αίματος φυγοκεντηθεί τότε τα κύτταρα και τα
κυτταρικά θραύσματα διαχωρίζονται από το υγρό στοιχείο.
Τα κύτταρα είναι βαρύτερα από το υγρό και συγκεντρώνονται στο
κάτω μέρος του σωλήνα.
Το υγρό ονομάζεται πλάσμα
Πλάσμα
Το πλάσμα αποτελεί το 55% του αίματος
Αποτελείται κατά 90% από νερό
Μεταφέρει θρεπτικά και άχρηστα προϊόντα στο σώμα
Το πλάσμα περιέχει
•Πρωτεΐνες
•Υδατάνθρακες
•Λίπη
•Ηλεκτρολύτες
•Άλατα
•Ορμόνες
Ας τα ξεχωρίσουμε …
Η παραγωγή των κυττάρων του αίματος ονομάζεται αιματοποίηση
Στην εμβρυϊκή ηλικία, αυτή ξεκινά από το ήπαρ και το σπλήνα και σε
μικρότερη ποσότητα στο θύμο αδένα, το λεμφικό ιστό και τον ερυθρό
μυελό των οστών
Μετά τη γέννηση, η αιματοποίηση πραγματοποιείται σχεδόν αποκλειστικά
στον ερυθρό μυελό των οστών
Όλα τα κύτταρα του αίματος
προέρχονται από ένα πολυδύναμο
κύτταρο (αιματοκυττοβλάστη), που
με τη βοήθεια αυξητικών
παραγόντων διαφοροποιείται στα
διαφορετικά κύτταρου του αίματος
Ερυθρά αιμοσφαίρια ή ερυθροκύτταρα
7.5μm
2.5μm
•Αποτελούν αμφίκοιλους δίσκους
•Δεν περιέχουν πυρήνα ή μιτοχόνδρια
•Περιέχουν αιμοσφαιρίνη
•Λόγω του σχήματος τους μπορούν να
συμπιεστούν μέσω των τριχοειδών
•Ο αριθμός τους για τους άνδρες είναι
4,600,000 – 6,200,000/ml
•Για τις γυναίκες είναι
4,200,000 – 5,400,000/ml
•Αντανακλούν την ικανότητα του αίματος να
μεταφέρουν οξυγόνο
•Ο ρόλος τους είναι η μεταφορά οξυγόνου
στους ιστούς και η διοχέτευση του CO2 από τους
ιστούς προς τους πνεύμονες
Η αιμοσφαιρίνη αποτελείται από:
4 πολυπεπτίδια
2 α αλυσίδες
2 β αλυσίδες
Καθεμιά από αυτές συνδέεται με ένα μόριο
αίμης
Ένα άτομο σιδήρου είναι συνδεδεμένο με
κάθε μόριο αίμης
Ένα μόριο οξυγόνου μπορεί να συνδεθεί με
ένα μόριο αίμης
Ηb + 4 Ο2
Ηb ( Ο2)4
οξυαιμοσφαιρίνη
•Μείωση της θερμοκρασίας
•Αύξηση του pH
•Αυξημένη πίεση του O2
Μεταφορά του CO2
CO2 + H20 H2CO3
H+ + HCO3
-
To 95% CO2 που παράγεται στους ιστούς μεταφέρεται προς του πνεύμονες
με τα ερυθρά αιμοσφαίρια, ενώ το υπόλοιπο 5% μεταφέρεται με το πλάσμα
Μετά την είσοδο στο ερυθρό αιμοσφαίριο το 50% περίπου του CO2
συνδέεται με την αιμοσφαιρίνη
Το υπόλοιπο μετατρέπεται σε Η+ και HCO-
3 που στη συνέχεια διαλύονται στο
πλάσμα
Παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων
Μειωμένο Ο2 στο αίμα
Παραγωγή ερυθροποι-
ητίνης από νεφρά και ήπαρ
Διέγερση του μυελού για
παραγωγή ερυθρών
αιμοσφαιρίων
Αύξηση του Ο2 στο αίμα
μείωση
Ο κύκλος ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων
Η διάρκεια ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι 120
ημέρες
Στο τέλος της ζωής τους τα φθαρμένα ερυθρά
αιμοσφαίρια καταστρέφονται από τα μακροφάγα του
σπληνός και του ήπατος
Η αιμοσφαιρίνη διασπάται σε σφαιρίνη και αίμη
Το σίδηρο από την αίμη μεταφέρεται στον ερυθρό μυελό
των οστών
Αναιμία: είναι η μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και/η μείωση της
αιμοσφαιρίνης
Λευκά Αιμοσφαίρια:
Είναι λιγότερα από τα ερυθρά αιμοσφαίρια
Έχουν πυρήνα
Προστατεύουν τον οργανισμό από λοιμώξεις
Αποτελείται από α) λεμφοκύτταρα β) μονοκύτταρα γ) τρία είδη
κοκκιοκυττάρων (ουδετερόφιλα, ηωσινόφιλα, βασεόφιλα)
Λευκά Αιμοσφαίρια - Λεμφοκύτταρα
Υπάρχουν διαφορετικά είδη λεμφοκυττάρων που έχουν διαφορετικές
λειτουργίες αλλά μοιάζουν κάτω από το μικροσκόπιο
Β λεμφοκύτταρα: παράγουν τα αντισώματα
Τ λεμφοκύτταρα: υπάρχουν διάφορα υποείδη
Βοηθητικά λεμφοκύτταρα: βοηθούν την παραγωγή αντισωμάτων από
τα Β λεμφοκύτταρα
Κυτταροτοξικά λεμφοκύτταρα: εξουδετερώνουν τα κύτταρα
μολυσμένα με ιούς
Φλεγμονώδη Τ κύτταρα: προσελκύουν τα ουδετερόφιλα και τα
μακροφάγα στην περιοχή της λοίμωξης ή καταστροφής του ιστού
Τα λεμφοκύτταρα παράγονται στον ερυθρό μυελό αλλά μεταφέρονται στο
θύμο αδένα, όπου διαφοροποιούνται σεΤ λεμφοκύτταρα
Αντιγόνα: είναι χημικές ουσίες που προκαλούν την παραγωγή
αντισωμάτων
Αντισώματα: είναι ειδική πρωτεΐνη που παράγεται από τα Β-
λεμφοκύτταρα η οποία εξουδετερώνει τα αντιγόνα. Κάθε αντίσωμα είναι
ειδικό για ένα αντιγόνο
Λευκά Αιμοσφαίρια - Λεμφοκύτταρα
Τα λεμφοκύτταρα παράγονται στον ερυθρό μυελό αλλά μεταφέρονται στο
θύμο αδένα, όπου διαφοροποιούνται σεΤ λεμφοκύτταρα
Τόσο τα Β όσο και τα Τ λεμφοκύτταρα κατανέμονται στους λεμφαδένες, το
σπλήνα και άλλους ιστούς όπου
•Έρχονται σε επαφή με αντιγόνα
•Συνεχίζονται να διαιρούνται
•Ωριμάζουν σε λειτουργικά κύτταρα
Λευκά Αιμοσφαίρια – Μονοκύτταρα
Τα μονοκύτταρα φεύγουν από το αίμα και φθάνουν στους ιστούς όπου
μετατρέπονται σε μακροφάγα
Έχουν την ιδιότητα να φαγοκυτταρώνουν
•Αντιγόνα
•Νεκρά κύτταρα
Λευκά Αιμοσφαίρια – Ουδετερόφιλα
Είναι τα πολυπληθέστερα λευκά αιμοσφαίρια
Διαπερνούν διαμέσου των τριχοειδών και φτάνουν στους ιστούς όπου
εξουδετερώνουν τα βακτηρίδια
Λευκά Αιμοσφαίρια – Βασεόφιλα
Ο αριθμός τους αυξάνεται στις λοιμώξεις
Φτάνουν στην περιοχή της λοίμωξης και απελευθερώνουν ουσίες που
αυξάνουν την αιμάτωση
Τα λευκά αιμοσφαίρια περνούν ανάμεσα στα κύτταρα των τριχοειδών και
φτάνουν στους ιστούς. Αυτό ονομάζεται διαπήδηση
Στην περιοχή της καταστροφής του ιστού ή της λοίμωξης
απελευθερώνονται χημικές ουσίες που έλκουν άλλα λευκά αιμοσφαίρια.
Αυτή η διαδικασία ονομάζεται χημειοταξία
Αιμοπετάλια
Προέρχονται από τα μεγακαρυοκύτταρα
Βοηθούν στον έλεγχο της αιμορραγίας
Ο θρόμβος που σχηματίζεται κατά την πήξη του αίματος αποτελείται από
αιμοπετάλια και ένα δίκτυο ινώδους
Ερώτηση
Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος προέρχονται από το
αιματοκυττοβλάστη
α) σωστό β) λάθος
Ερώτηση
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν μπορούν να διπλασιαστούν επειδή δεν
διαθέτουν __________ .
Ερώτηση
Στους ενήλικες, τα ερυθρά αιμοσφαίρια παράγονται στον/στο
α) ερυθρό μυελό των οστών
β) ήπαρ
γ) σπλήνα
δ) ήπαρ και σπλήνα
Ερώτηση
Η παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων διεγείρεται από μία ορμόνη
________, που παράγεται _________ όταν υπάρχει χαμηλή συγκέντρωση
οξυγόνου.
Ερώτηση
Η αιμοσφαιρίνη αποτελείται από
α) αίμη, 4 αλυσίδες πεπτιδίων και σίδηρο
β) αίμη, οξυγόνο και σίδηρο
γ) 4 αλυσίδες πεπτιδίων και σίδηρο
δ) αίμη και οξυγόνο
Ερώτηση
Ποια είναι περισσότερα λευκά αιμοσφαίρια
α) βασεόφιλα
β) ουδετερόφιλα
γ) Β-λεμφοκύτταρα
δ)Τ-λεμφοκύτταρα
Ερώτηση
Τα κύτταρα του αίματος που συμμετέχουν στην πήξη του αίματος είναι
_________ .
Αίμα
Πρόταση για εργασία. Πώς
λύνεται πλέον αυτό το
πρόβλημα;
Ομαδική εργασία στην τάξη
… Για να μελετήσουμε μια
γενική εξέταση αίματος.
Πώς διαβάζω τα αποτελέσματα
μιας εξέτασης.
Άσκηση στην τάξη
Ευχαριστώ για την προσοχή
σας !
Βιβλιογραφία
 Σχολικό Βιβλίο Βιολογίας Α λυκείου.
 Εργαστηριακός οδηγός Βιολογίας Α λυκείου
 Ppt δρ. Μιλτιάδη Πίτσου, Ιατρού
«Οργάνωση ανθρώπινου σώματος»
στα πλαίσια του ΜΠΣ «Περιβάλλον και υγεία .
Μελέτη περιβαλλοντικών θεμάτων με
επιπτώσεις στηνΥγεία»

Contenu connexe

Tendances

Το πεπτικό σύστημα
Το πεπτικό σύστημαΤο πεπτικό σύστημα
Το πεπτικό σύστημαGepsi Mos
 
ΤΟ ΑΙΜΑ
ΤΟ ΑΙΜΑΤΟ ΑΙΜΑ
ΤΟ ΑΙΜΑkatkalos
 
Κύτταρα και ιστοι
Κύτταρα και ιστοιΚύτταρα και ιστοι
Κύτταρα και ιστοιGepsi Mos
 
Biology a lyk-kef9
Biology a lyk-kef9Biology a lyk-kef9
Biology a lyk-kef9ht101
 
Πεπτικό Σύστημα
Πεπτικό ΣύστημαΠεπτικό Σύστημα
Πεπτικό ΣύστημαPetros Karapetros
 
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥKεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥNatassa Pechtelidou
 
Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1ht101
 
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου   Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου Vincent Vince
 
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωποΜεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωποDespina Setaki
 
Οξέα Βάσεις κλίμακα pH
Οξέα Βάσεις κλίμακα pHΟξέα Βάσεις κλίμακα pH
Οξέα Βάσεις κλίμακα pHathinaeconomou1
 
βιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουβιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουHIOTELIS IOANNIS
 
1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
1. Από το κύτταρο στον οργανισμό1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
1. Από το κύτταρο στον οργανισμόIordanis Garipidis
 
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουDe La Salle College - Thessaloniki
 
παρουσιαση ερειστικο συστημα οστα-σπονδυλικη στηλη
παρουσιαση ερειστικο συστημα  οστα-σπονδυλικη στηληπαρουσιαση ερειστικο συστημα  οστα-σπονδυλικη στηλη
παρουσιαση ερειστικο συστημα οστα-σπονδυλικη στηληStavros Mangavelas
 
Biology a lyk-kef12
Biology a lyk-kef12Biology a lyk-kef12
Biology a lyk-kef12ht101
 
ηλεκτρικα διπολα 2.3
ηλεκτρικα διπολα 2.3ηλεκτρικα διπολα 2.3
ηλεκτρικα διπολα 2.3tvagelis96
 
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργανα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργαναΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργανα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργαναNatassa Pechtelidou
 

Tendances (20)

Το πεπτικό σύστημα
Το πεπτικό σύστημαΤο πεπτικό σύστημα
Το πεπτικό σύστημα
 
ΤΟ ΑΙΜΑ
ΤΟ ΑΙΜΑΤΟ ΑΙΜΑ
ΤΟ ΑΙΜΑ
 
Κύτταρα και ιστοι
Κύτταρα και ιστοιΚύτταρα και ιστοι
Κύτταρα και ιστοι
 
Biology a lyk-kef9
Biology a lyk-kef9Biology a lyk-kef9
Biology a lyk-kef9
 
κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημακυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημα
 
Πεπτικό Σύστημα
Πεπτικό ΣύστημαΠεπτικό Σύστημα
Πεπτικό Σύστημα
 
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥKεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Kεφάλαιο 1ο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
 
Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1Biology a lyk-kef1
Biology a lyk-kef1
 
Οξέα
ΟξέαΟξέα
Οξέα
 
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου   Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου
 
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωποΜεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
Μεταφορά και αποβολή ουσιών στον άνθρωπο
 
Οξέα Βάσεις κλίμακα pH
Οξέα Βάσεις κλίμακα pHΟξέα Βάσεις κλίμακα pH
Οξέα Βάσεις κλίμακα pH
 
βιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειουβιολογια α λυκειου
βιολογια α λυκειου
 
1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
1. Από το κύτταρο στον οργανισμό1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
1. Από το κύτταρο στον οργανισμό
 
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 3ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
 
παρουσιαση ερειστικο συστημα οστα-σπονδυλικη στηλη
παρουσιαση ερειστικο συστημα  οστα-σπονδυλικη στηληπαρουσιαση ερειστικο συστημα  οστα-σπονδυλικη στηλη
παρουσιαση ερειστικο συστημα οστα-σπονδυλικη στηλη
 
Biology a lyk-kef12
Biology a lyk-kef12Biology a lyk-kef12
Biology a lyk-kef12
 
ηλεκτρικα διπολα 2.3
ηλεκτρικα διπολα 2.3ηλεκτρικα διπολα 2.3
ηλεκτρικα διπολα 2.3
 
αίμα + ουροποιητικό σύστημα
αίμα + ουροποιητικό σύστημααίμα + ουροποιητικό σύστημα
αίμα + ουροποιητικό σύστημα
 
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργανα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργαναΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργανα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ- Κεφ.10: Αισθητήρια όργανα
 

Similaire à Κεφαλαιο3 - Κυκλοφορικό σύστημα

ΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑ
ΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑ
ΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑmarinawafmast
 
κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημα κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημα MARIANTHI LOUKAIDOU
 
κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημακυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημαKostas Chorianopoulos
 
3ο Κεφάλαιο.docx
3ο Κεφάλαιο.docx3ο Κεφάλαιο.docx
3ο Κεφάλαιο.docxΤΟΝΙ
 
το κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουρας
το κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουραςτο κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουρας
το κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης ΚάβουραςKon Vasiliadis
 
Κυκλοφορικό σύστημα
Κυκλοφορικό σύστημαΚυκλοφορικό σύστημα
Κυκλοφορικό σύστημαtheodora tz
 
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.ppt
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.pptΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.ppt
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.pptsaniktheteacher
 
Καρδιά και υγεία - γιάννης ταχμαζίδης
Καρδιά και υγεία -  γιάννης ταχμαζίδηςΚαρδιά και υγεία -  γιάννης ταχμαζίδης
Καρδιά και υγεία - γιάννης ταχμαζίδης4gymsch
 
η κυκλοφορια του αιματοσ
η κυκλοφορια του αιματοση κυκλοφορια του αιματοσ
η κυκλοφορια του αιματοσElsa Kamba
 
ΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
ΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
ΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑstergiani
 
Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.
Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.
Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.Natassa Pechtelidou
 
Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄
Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄
Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄Χρήστος Χαρμπής
 
1. apo to kyttaro ston organismo 3
1. apo to kyttaro ston organismo 31. apo to kyttaro ston organismo 3
1. apo to kyttaro ston organismo 3Iordanis Garipidis
 
2 pal st1 1 kapnisma kai kardia
2 pal st1 1 kapnisma kai kardia2 pal st1 1 kapnisma kai kardia
2 pal st1 1 kapnisma kai kardiapefstathiou
 
ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..
ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..
ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..2ο Δημοτικό Σχολείο Ξάνθης
 

Similaire à Κεφαλαιο3 - Κυκλοφορικό σύστημα (20)

ΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑ
ΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑ
ΤΟ_ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ_ΣΥΣΤΗΜΑ
 
κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημα κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημα
 
κυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημακυκλοφορικό σύστημα
κυκλοφορικό σύστημα
 
Kykl syst
Kykl systKykl syst
Kykl syst
 
3ο Κεφάλαιο.docx
3ο Κεφάλαιο.docx3ο Κεφάλαιο.docx
3ο Κεφάλαιο.docx
 
το κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουρας
το κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουραςτο κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουρας
το κυκλοφορικό σύστημα Βαγγέλης Κάβουρας
 
Κυκλοφορικό σύστημα
Κυκλοφορικό σύστημαΚυκλοφορικό σύστημα
Κυκλοφορικό σύστημα
 
Kikloforiko sistima
Kikloforiko sistimaKikloforiko sistima
Kikloforiko sistima
 
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.ppt
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.pptΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.ppt
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ - ΦΕ 2.ppt
 
Φυσικη
ΦυσικηΦυσικη
Φυσικη
 
Καρδιά και υγεία - γιάννης ταχμαζίδης
Καρδιά και υγεία -  γιάννης ταχμαζίδηςΚαρδιά και υγεία -  γιάννης ταχμαζίδης
Καρδιά και υγεία - γιάννης ταχμαζίδης
 
Φυσικη
ΦυσικηΦυσικη
Φυσικη
 
η κυκλοφορια του αιματοσ
η κυκλοφορια του αιματοση κυκλοφορια του αιματοσ
η κυκλοφορια του αιματοσ
 
η σύσταση του αίματος
η σύσταση  του αίματοςη σύσταση  του αίματος
η σύσταση του αίματος
 
ΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
ΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
ΑΙΜΑ- ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ -ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
 
Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.
Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.
Επαναληπτικό σταυρόλεξο- ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝ. 3ο Κεφ.
 
Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄
Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄
Φυσικά ΣΤ΄. 8. 1. ΄΄Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά΄΄
 
1. apo to kyttaro ston organismo 3
1. apo to kyttaro ston organismo 31. apo to kyttaro ston organismo 3
1. apo to kyttaro ston organismo 3
 
2 pal st1 1 kapnisma kai kardia
2 pal st1 1 kapnisma kai kardia2 pal st1 1 kapnisma kai kardia
2 pal st1 1 kapnisma kai kardia
 
ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..
ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..
ΦΥΣΙΚΗ Κυκλοφορικο Συστημα -Ενας ακούραστος μυς η καρδιά..
 

Plus de Παναγιώτα Γκογκόση

Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;
Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;
Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;Παναγιώτα Γκογκόση
 
Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.
Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.
Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.Παναγιώτα Γκογκόση
 
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β Γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β ΓυμνασίουΕξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β Γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β ΓυμνασίουΠαναγιώτα Γκογκόση
 
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίουΕξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίουΠαναγιώτα Γκογκόση
 
Περιβαλλοντική ομάδα 2015, Ανακύκλωση
Περιβαλλοντική ομάδα 2015, ΑνακύκλωσηΠεριβαλλοντική ομάδα 2015, Ανακύκλωση
Περιβαλλοντική ομάδα 2015, ΑνακύκλωσηΠαναγιώτα Γκογκόση
 
Επαναληπτικές ασκήσεις για το Πάσχα
Επαναληπτικές ασκήσεις για το ΠάσχαΕπαναληπτικές ασκήσεις για το Πάσχα
Επαναληπτικές ασκήσεις για το ΠάσχαΠαναγιώτα Γκογκόση
 
Διαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίου
Διαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίουΔιαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίου
Διαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίουΠαναγιώτα Γκογκόση
 
διαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανση
διαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανσηδιαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανση
διαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη ΡύπανσηΠαναγιώτα Γκογκόση
 

Plus de Παναγιώτα Γκογκόση (20)

Kefalaio 7
Kefalaio 7Kefalaio 7
Kefalaio 7
 
Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;
Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;
Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα βιομόρια ;
 
H βιολογία μέσα από την τέχνη
H βιολογία μέσα από την τέχνηH βιολογία μέσα από την τέχνη
H βιολογία μέσα από την τέχνη
 
17noemvri
17noemvri17noemvri
17noemvri
 
Κεφαλαιο2
Κεφαλαιο2Κεφαλαιο2
Κεφαλαιο2
 
"Μάντεψε τι κρύβεις"
"Μάντεψε τι κρύβεις""Μάντεψε τι κρύβεις"
"Μάντεψε τι κρύβεις"
 
Η ακτινοβολία των κινητών
Η ακτινοβολία των κινητώνΗ ακτινοβολία των κινητών
Η ακτινοβολία των κινητών
 
P53
P53P53
P53
 
κεφάλαιο9 βιολογία Α λυκείου
κεφάλαιο9 βιολογία Α λυκείουκεφάλαιο9 βιολογία Α λυκείου
κεφάλαιο9 βιολογία Α λυκείου
 
Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.
Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.
Μελέτη περίπτωσης στους DNA ιούς και τον κύκλο ζωής τους.
 
Η βιολογία κυττάρου στο γυμνάσιο
Η βιολογία κυττάρου στο γυμνάσιοΗ βιολογία κυττάρου στο γυμνάσιο
Η βιολογία κυττάρου στο γυμνάσιο
 
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β Γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β ΓυμνασίουΕξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β Γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Β Γυμνασίου
 
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίουΕξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίου
Εξετάσεις Ιουνίου στη Βιολογία Γ γυμνασίου
 
Πρόσληψη ουσιών & πέψη
Πρόσληψη ουσιών & πέψηΠρόσληψη ουσιών & πέψη
Πρόσληψη ουσιών & πέψη
 
Περιβαλλοντική ομάδα 2015, Ανακύκλωση
Περιβαλλοντική ομάδα 2015, ΑνακύκλωσηΠεριβαλλοντική ομάδα 2015, Ανακύκλωση
Περιβαλλοντική ομάδα 2015, Ανακύκλωση
 
Επαναληπτικές ασκήσεις για το Πάσχα
Επαναληπτικές ασκήσεις για το ΠάσχαΕπαναληπτικές ασκήσεις για το Πάσχα
Επαναληπτικές ασκήσεις για το Πάσχα
 
Α γυμνασίου :Στήριξη και κίνηση
Α γυμνασίου :Στήριξη και κίνησηΑ γυμνασίου :Στήριξη και κίνηση
Α γυμνασίου :Στήριξη και κίνηση
 
Κεντρικό δόγμα μοριακής βιολογίας
Κεντρικό δόγμα μοριακής βιολογίαςΚεντρικό δόγμα μοριακής βιολογίας
Κεντρικό δόγμα μοριακής βιολογίας
 
Διαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίου
Διαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίουΔιαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίου
Διαγώνισμα στο 4 κεφάλαιο βιολογίας Γ γυμνασίου
 
διαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανση
διαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανσηδιαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανση
διαγώνισμα βιολογίας β γυμνασίου στη Ρύπανση
 

Dernier

5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptxAthina Tziaki
 
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOYEKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOYssuser369a35
 
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxΗ Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxeucharis
 
ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24
ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24
ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-242lykkomo
 
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptx
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptxΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptx
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptxssuserb0ed14
 
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της ΙταλίαςKonstantina Katirtzi
 
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008Θεόδωρος Μαραγκούλας
 
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΓιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΟΛΓΑ ΤΣΕΧΕΛΙΔΟΥ
 
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑΜια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑDimitra Mylonaki
 
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 

Dernier (14)

5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
 
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOYEKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
 
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
 
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxΗ Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
 
ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24
ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24
ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΕΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ endosxolikes 2023-24
 
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptx
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptxΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptx
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε..pptx
 
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
 
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
 
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΓιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
 
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑΜια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
 
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
 

Κεφαλαιο3 - Κυκλοφορικό σύστημα

  • 2. Οργάνωση του ανθρωπίνου σώματος Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από διαφορετικά τμήματα τα οποία μπορεί να μελετηθούν σε διάφορα επίπεδα. Άτομο Μόρια Μακρομόρια Οργανίδια Κύτταρο Ιστός Σύστημα Ανθρώπινο σώμα Όργανο
  • 3. Δομή Κυκλοφορικού Συστήματος  Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από:  Καρδιά  Αγγεία  Αίμα
  • 4. Λειτουργίες Κυκλοφορικού Συστήματος  Η μεταφορά θρεπτικών ουσιών σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού.  Η απομάκρυνση άχρηστων ουσιών από όλα τα κύτταρα του οργανισμού.  Η μεταφορά οξυγόνου.
  • 5. Εισαγωγή: •Το κυκλοφορικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στους ιστούς και την παραλαβή των άχρηστων προϊόντων από αυτούς και την απόρριψη τους •Η καρδιά αποτελεί τον πιο δυνατό μυ στο σώμα •Η καρδιά αντλεί (κυκλοφορεί) το αίμα σε όλο το σώμα •Η καρδιά αποτελείται από δύο αντλίες που λειτουργούν ταυτόχρονα •Η αντλία προς τα δεξιά (δεξιά καρδιά) αντλεί το αίμα προς τους πνεύμονες όπου αποβάλει το CO2 και προσλαμβάνει Ο2 •Η αντλία προς τα αριστερά (αριστερή καρδιά) αντλεί το αίμα με το Ο2 προς τους ιστούς της περιφέρειας
  • 9. Οι δύο αντλίες χωρίζονται σε δύο διαφορετικούς χώρους που ονομάζονται κοιλότητες Η καρδιά αποτελείται από 4 διαφορετικές κοιλότητες Οι δύο διαφορετικές αντλίες συγχρονίζονται, ώστε να έχουν τη μέγιστη αντλιτική ικανότητα Δ. κόλπος Δ. κοιλία Αρ. κόλπος Αρ. κοιλία
  • 10. Πρόσθια όψη του θώρακα – Φαίνεται η καρδιά, τα μεγάλα αγγεία και οι πνεύμονες Η καρδιά είναι μία μυϊκή αντλία που βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα του μεσοθωρακίου αμέσως πίσω από το στέρνο.
  • 12. Το περικάρδιο είναι ινώδης ιστός Αποτελείται από το σπλαχνικό (εσωτερικό) και τοιχωματικό (εξωτερικό) Μεταξύ των δύο πετάλων του περικαρδίου βρίσκεται μικρή ποσότητα υγρού, που ονομάζεται περικαρδιακό υγρό
  • 13. Τα τοιχώματα της καρδιάς είναι: Επικάρδιο (σπλαχνικό περικάρδιο) είναι ένα προστατευτικό κάλλυμα που αποτελείται από συνδετικό ιστό, που καλύπτεται από επιθηλιακά κύτταρα, αγγεία και περιέχει τα στεφανιαία αγγεία Μυοκάρδιο: αποτελείται από μυϊκό ιστό, που αντλεί το αίμα προς την περιφέρεια. Ενδοκάρδιο: αποτελεί ένα εσωτερικό κάλλυμα του μυοκαρδίου
  • 14. Υπάρχει διπλή κυκλοφορία 1) Πνευμονική κυκλοφορία: η δεξιά καρδιά στέλνει το αίμα στους πνεύμονες το οποίο επιστρέφει οξυγονωμένο την αριστερή 2) Συστηματική κυκλοφορία: η αριστερή καρδιά στέλνει το οξυγονωμένο αίμα στην περιφέρεια και επιστρέφει στην δεξιά Η καρδιά αποτελείται από 4 κοιλότητες 2 κόλπους (δεξιός και αριστερός): υποδοχή αίματος 2 κοιλίες (δεξιά και αριστερή): εξώθηση αίματος Οι κόλποι χωρίζονται από τις αντίστοιχες κοιλίες με βαλβίδες για να μην επιτρέπεται η αντίστροφη ροή του αίματος
  • 15. Το οξυγονωμένο αίμα εισέρχεται στον αριστερό κόλπο με την πνευμονική φλέβα, περνά στην αριστερή κοιλία και μέσω της αορτής διοχετεύεται στην περιφέρεια. Το οξυγόνο απορροφάται στην περιφέρεια και στη συνέχεια το αίμα μέσω της άνω και κάτω κοίλης φλέβας επιστρέφει στο δεξιό κόλπο και από τη δεξιά κοιλία διοχετεύεται μέσω της πνευμονικής αρτηρίας στους πνεύμονες
  • 16. Δεξιά καρδία Δεξιός κόλπος: Δέχεται αίμα από δύο μεγάλες φλέβες την άνω και κάτω κοίλη φλέβα και επίσης από τους στεφανιαίους κόλπους που αποχετεύουν το αίμα από το μυοκάρδιο Τριγλώχινα βαλβίδα: Μία βαλβίδα μεταξύ του δεξιού και δεξιάς κοιλίας που επιτρέπει τη ροή αίματος από τον κόλπο προς την κοιλία αλλά όχι το αντίθετο
  • 17. Δεξιά καρδία Δεξιά κοιλία: Έχει λεπτότερα τοιχώματα από την αριστερή και διοχετεύει το αίμα στην πνευμονική αρτηρία η οποία στη συνέχεια χωρίζεται σε δεξιά και αριστερή – μία για κάθε πνεύμονα Πνευμονική βαλβίδα: ανοίγει με τη συστολή της δεξιάς κοιλίας και εμποδίζει την παλινδρόμηση του αίματος
  • 18. Αριστερή καρδιά Αριστερός κόλπος: δέχεται το οξυγονωμένο αίμα με τις πνευμονικές φλέβες από τους πνεύμονες Μιτροειδής βαλβίδα: χωρίζει τον αριστερό κόλπο από την αριστερή κοιλία. Εμποδίζει τη παλινδρόμηση του αίματος κατά τη σύσπαση της αριστερής κοιλίας Αριστερή κοιλία: στέλνει το αίμα στην περιφέρεια μέσω της αορτής Αορτική βαλβίδα: εμποδίζει την παλινδρόμηση του αίματος από την αορτή στην αριστερή κοιλία
  • 19. «Η διαδρομή του αίματος» Το αίμα με αυξημένη περιεκτικότητα σε CO2 εισέρχεται στο δεξιό κόλπο με την άνω και κάτω κοίλη φλέβα. Στη συνέχεια περνάει στη δεξιά κοιλία και με τις πνευμονικές αρτηρίες φθάνει στους πνεύμονες όπου το CO2 αποβάλλεται και το αίμα οξυγονώνεται. Από εκεί με τις πνευμονικές φλέβες φθάνει στον αριστερό κόλπο και περνάει στην αριστερή κοιλία. Με τη σύσπαση της διοχετεύει το αίμα στην αορτή και από εκεί στα διάφορα όργανα, τα οποία απορροφούν το οξυγόνο και αποβάλλουν το CO2, για να επιστρέψει στη συνέχεια στο δεξιό κόλπο.
  • 20.
  • 21. Στεφανιαία κυκλοφορία: Οι στεφανιαίες αρτηρίες ξεκινούν από τη συστηματική κυκλοφορία (αορτή) και αιματώνουν την καρδιά Όταν σταματήσει η παροχή Ο2 στον καρδιακό μυ π.χ απόφραξη αρτηρίας, ο καρδιακός μυς αρχίζει να νεκρώνεται – Αν η νέκρωση είναι εκτεταμένη, τότε συμβαίνει το έμφραγμα
  • 22. Καρδιακή λειτουργία Συστολή: σύσπαση του κόλπου ή της κοιλίας Διαστολή: χαλάρωση του κόλπου ή της κοιλίας Καρδιακός κύκλος: οι κόλποι συστέλλονται, όταν οι κοιλίες διαστέλλονται και οι κόλποι διαστέλλονται, όταν οι κοιλίες συστέλλονται Κολπική συστολή Κοιλιακή συστολή
  • 23. Προκειμένου να γίνεται συντονισμένη η συστολή και η διαστολή των κόλπων και κοιλίων χρειάζεται ένα ερέθισμα, που θα φτάνει στα διάφορα μέρη της καρδιάς. Εξειδικευμένα καρδιακά κύτταρα που βρίσκονται σε όλη την καρδιά, παράγουν και μεταφέρουν το ερέθισμα σε όλη την καρδιά. Αυτά τα κύτταρα αποτελούν το καρδιακό σύστημα αγωγής
  • 24. Καρδιακό σύστημα αγωγής Ο καρδιακός μυς συσπάται χωρίς κανένα ερέθισμα από το νευρικό σύστημα Το ερέθισμα ξεκινά από μία περιοχή που ονομάζεται φλεβόκομβος και βρίσκεται στην επάνω γωνία του δεξιού κόλπου. φλεβόκομβος
  • 25. Το ερέθισμα μεταδίδεται στα μυϊκά κύτταρα των κόλπων και στη συνέχεια φτάνει στον κολποκοιλιακό κόμβο Ο κολποκοιλιακός κόμβος είναι μία περιοχή συνδετικού ιστού που μεταδίδει το ερέθισμα από τους κόλπους στις κοιλίες, ώστε να συντονίζεται η συστολή των κόλπων και των κοιλιών Ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός κυμαίνεται 60-80/λεπτό κολποκοιλιακό κόμβος
  • 26. Ο καρδιακός κύκλος ρυθμίζεται από: •Φυσική άσκηση •Θερμοκρασία •Συγκέντρωση ιόντων Το αυτόνομο νευρικό σύστημα επηρεάζει τον καρδιακό κύκλο: Το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα μειώνει τον καρδιακό ρυθμό Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό
  • 27. Ηλεκτροκαρδιογράφημα Είναι η απεικόνιση σε χαρτί του καρδιακού κύκλου Μπορούν να αναγνωρισθούν: •Διαταραχές της αγωγής του ερεθί- σματος (αρρυθμίες) •Ιστολογικές βλάβες (πχ έμφραγμα)
  • 30.
  • 32. Αγγεία μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς την περιφέρεια (αρτηρίες) και από την περιφέρεια προς την καρδιά (φλέβες) Διακρίνονται σε: 1. Αρτηρίες 2. Αρτηρίδια 3. Τριχοειδή 4. Φλέβες 5. Φλεβίδια
  • 33. Αρτηρίες και αρτηρίδια Αγγεία που μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς την περιφέρεια Έχουν παχύ τοίχωμα Έχουν μεγαλύτερη πίεση από τις φλέβες Φλέβες Περιέχουν βαλβίδες που εμποδίζουν την παλινδρόμηση του αίματος προς τα πίσω
  • 34. Το τοίχωμα των αγγείων αποτελείται από: Την εσωτερική στοιβάδα ή ενδοθήλιο αποτελείται από απλό πλακώδες επιθήλιο, πλούσιο σε ελαστικές ίνες και κολλαγόνο. Προσφέρει μία λεία επιφάνεια που επιτρέπει τη ροή του αίματος χωρίς να προκαλεί βλάβες στα στοιχεία του αίματος όπως για παράδειγμα στα ερυθρά αιμοσφαίρια ή αιμοπετάλια ενδοθήλιο ελαστίνη μεσαία στοιβάδα (λείες μυϊκές ίνες) Εξωτ. στοιβάδα
  • 35. Μεσαία στοιβάδα: Είναι παχύτερη στις αρτηρίες από τις φλέβες και αποτελείται από λείες μυϊκές ίνες και ελαστικό συνδετικό ιστό, ώστε να αγγεία να μπορούν να διαστέλλονται ενδοθήλιο ελαστίνη μεσαία στοιβάδα (λείες μυϊκές ίνες) Εξωτ. στοιβάδα βαλβίδα
  • 36. Εξωτερική στοιβάδα: λεπτό στρώμα συνδετικού ιστού συνδέει τα αγγεία με τους γύρω ιστούς Εξωτ. στοιβάδα μεσαία στοιβάδα (λείες μυϊκές ίνες)
  • 37.
  • 38. Συστηματική κυκλοφορία Η αριστερή κοιλία συνδέεται με την αορτή – η μεγαλύτερη αρτηρία του σώματος – που διακλαδώνεται σε αρτηρίες και μεταφέρει το αίμα στην περιφέρεια
  • 39. Τριχοειδή αγγεία Είναι τα μικρότερα αγγεία που παρεμβάλλονται μεταξύ των μικρότερων αρτηριδίων και των μικρότερων φλεβιδίων Το πάχος του τοιχώματος του είναι ένα κύτταρο Σχηματίζουν δίκτυο που παρέχει θρεπτικά συστατικά στους ιστούς Το πάχος τους επιτρέπει τη διάχυση ουσιών προς τις δύο κατευθύνσεις καθώς επίσης τα κύτταρα του αίματος Ο2, CO2, θρεπτικά συστατικά και άχρηστα προϊόντα μεταβολισμού ανταλλάσσονται από το αίμα στους ιστούς και το αντίστροφο μέσω των τριχοειδών
  • 40.
  • 41.
  • 42.
  • 44. Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται από το αίμα προς το τοίχωμα της αρτηρίας κατά τη διάρκεια της καρδιακής συστολής Κατά τη μέτρηση, αναφέρονται δύο τιμές: Η συστολική είναι η πίεση που ασκείται κατά τη συστολή της καρδιάς Η διαστολική είναι η πίεση που ασκείται κατά τη διαστολή της καρδιάς Καρδιακή παροχή: είναι ο όγκος αίματος που εξωθείται σε ένα λεπτό Όγκος παλμού: είναι ο όγκος αίματος που εξωθείται σε κάθε συστολή
  • 45. Παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση: α) καρδιακός ρυθμός β) όγκος αίματος γ) όγκος παλμού δ) περιφερική αντίσταση ε) γλοιότητα του αίματος
  • 46. Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης: Αύξηση της καρδιακής παροχής Αύξηση της αρτηριακής πίεσης Διεγείρονται οι υποδοχείς πίεσης (αορτή, καρωτίδα) Διεγείρεται το παρασυμπαθητικό Δρα στο φλεβόκομβο Μείωση καρδιακού ρυθμού Επιστροφή της αρτηριακής πίεσης στο φυσιολογικό
  • 47. Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης: Αύξηση της αρτηριακής πίεσης Διεγείρονται οι υποδοχείς πίεσης (αορτή, καρωτίδα) Μείωση των ερεθι- σμάτων από το συμπαθητικό στο τοίχωμα των αρτη- ριδίων Αγγειοδιαστολή των αρτηριδίων Μείωση της περιφερικής αντίστασης Επιστροφή της αρτηριακής πίεσης στο φυσιολογικό
  • 48. Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης: Μείωση της ροής αίματος στα νεφρά Απελευθέρωση ρενίνης από τα νεφρά Η ρενίνη προκαλεί παρα- γωγή αγγειοτενσίνης ΙΙ Προκαλεί αγγειοσύσπαση Αύξηση της αρτηριακής πίεσης Αύξηση της αιμα- τικής ροής στα νεφρά
  • 50.
  • 51.
  • 52.
  • 53.
  • 54. Διαταραχές του κυκλοφορικού συστήματος Υπέρταση: είναι η αυξημένη αρτηριακή πίεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η καρδιά να χρειάζεται να δουλεύει πιο σκληρά για να αντλεί αίμα και προκαλεί βλάβη στα αγγεία Εγκεφαλικό: κατάσταση που προκαλείται από διακοπή της κυκλοφορίας σε ένα τμήμα του εγκεφάλου Έμφραγμα: κατάσταση που προκύπτει από μειωμένη παροχή οξυγόνου στο μυοκάρδιο
  • 55.
  • 56. Προτάσεις για ερευνητικές εργασίες Προβλήματα στη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος
  • 60. Ερώτηση Οι κοιλότητες που βρίσκονται στο άνω τμήμα της καρδιάς ονομάζονται ________ και οι κοιλότητες που βρίσκονται στο κατώτερο τμήμα της καρδιάς ονομάζονται __________.
  • 61. Ερώτηση Ο αριστερός κόλπος δέχεται αίμα από _________. Ο δεξιός κόλπος δέχεται αίμα από _________. Η δεξιά κοιλία στέλνει αίμα στ _________. Η αριστερή κοιλία στέλνει αίμα στ _________.
  • 62. Ερώτηση Ο ρόλος των βαλβίδων στην καρδιά είναι α) να εμποδίζουν την παλινδρόμηση του αίματος β) να επιτρέπουν τη διοχέτευση του αίματος γ) να επιτρέπουν τη διοχέτευση του αίματος όταν είναι αναγκαίο δ) να χωρίζουν τις κοιλότητες μεταξύ τους
  • 63. Ερώτηση Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή; α) το μυϊκό τοίχωμα της δεξιάς και αριστερής καρδιάς είναι ίδιο β) το μυϊκό τοίχωμα των κόλπων είναι παχύτερο από των κοιλίων γ) το μυϊκό τοίχωμα της δεξιάς κοιλίας είναι λεπτότερο από αυτό της αριστεράς δ) το μυϊκό τοίχωμα του αρ. κόλπου είναι παχύτερο από την αριστερή κοιλία αλλά το μυϊκό τοίχωμα του δ. κόλπου λεπτότερο από τη δεξιά κοιλία
  • 64. Ερώτηση Ο αρ. κόλπος συστέλλεται ταυτόχρονα με την αρ. κοιλία α) σωστό β) λάθος Ο αρ. κόλπος συστέλλεται ταυτόχρονα με το δ. κόλπο α) σωστό β) λάθος
  • 65. Ερώτηση Το ερέθισμα για την έναρξη της καρδιακής συστολής ξεκινά από α) φλεβόκομβο β) κολποκοιλιακό κόμβο γ) αριστερό κόλπο δ) στεφανιαία αγγεία
  • 66. Ερώτηση Το αγγείο που γίνεται η ανταλλαγή ουσιών μεταξύ του αίματος και των ιστών είναι τα α) αρτηρίδια β) τριχοειδή γ) πνευμονικά αγγεία δ) φλεβίδια
  • 67. Ερώτηση Που είναι χαμηλότερη η πίεση; α) αορτή β) φλέβες γ) τριχοειδή δ) αρτηρίδια
  • 68. Ερώτηση Η κυριότερη διαφορά στη δομή των αρτηριών και φλεβών είναι: α) οι φλέβες έχουν παχύτερο συνδετικό ιστό β) οι φλέβες μεταφέρουν αίμα από την περιφέρεια προς την καρδιά γ) οι φλέβες έχουν λιγότερες λείες μυϊκές ίνες δ) οι φλέβες έχουν περισσότερες σκελετικές μυϊκές ίνες
  • 69. Ερώτηση Κατά τη μέτρηση της αρτηριακή πίεσης, μεγαλύτερη είναι η συστολική α) σωστό β) λάθος
  • 70. Ερώτηση Ο όγκος αίματος που εξωθείται από τις κοιλίες σε κάθε συστολή ονομάζεται _________.
  • 71. Ερώτηση Ποια από τα παρακάτω αγγεία δεν περιέχουν οξυγονωμένο αίμα; α) αορτή β) μηριαία αρτηρίας γ) πνευμονική αρτηρία δ) καρωτίδα αρτηρία
  • 72. Ερώτηση Η πνευμονική φλέβα μεταφέρει αίμα στον/στην ________.
  • 74. Το αίμα: •Αποτελεί συνδετικό ιστό •Μεταφέρει Ο2 στους ιστούς και απομακρύνει το CO2 •Μεταφέρει θρεπτικές ουσίες στην περιφέρεια (πχ πρωτεΐνες, λίπη) •Συλλέγει από τους ιστούς άχρηστα προϊόντα •Μεταφέρει τις ορμόνες •Διανέμει θερμότητα στο σώμα •Διατηρεί την ισορροπία του υγρού μεταξύ των κυττάρων •Συμβάλλει στην άμυνα του οργανισμού
  • 75. Τα κύτταρα του αίματος σχηματίζονται κυρίως στο μυελό των οστών και οι κύριες ομάδες είναι: Ερυθρά αιμοσφαίρια Λευκά αιμοσφαίρια Αιμοπετάλια
  • 76. Ο όγκος του αίματος εξαρτάται από το: •Μέγεθος του σώματος •Μεταβολές στη συγκέντρωση υγρών •Μεταβολές στη συγκέντρωση ηλεκτρολυτών •Ποσότητα λιπώδους ιστού Είναι περίπου το 8% του βάρους σώματος ή 5lt
  • 77. Αν μια ποσότητα αίματος φυγοκεντηθεί τότε τα κύτταρα και τα κυτταρικά θραύσματα διαχωρίζονται από το υγρό στοιχείο. Τα κύτταρα είναι βαρύτερα από το υγρό και συγκεντρώνονται στο κάτω μέρος του σωλήνα. Το υγρό ονομάζεται πλάσμα
  • 78. Πλάσμα Το πλάσμα αποτελεί το 55% του αίματος Αποτελείται κατά 90% από νερό Μεταφέρει θρεπτικά και άχρηστα προϊόντα στο σώμα Το πλάσμα περιέχει •Πρωτεΐνες •Υδατάνθρακες •Λίπη •Ηλεκτρολύτες •Άλατα •Ορμόνες
  • 80. Η παραγωγή των κυττάρων του αίματος ονομάζεται αιματοποίηση Στην εμβρυϊκή ηλικία, αυτή ξεκινά από το ήπαρ και το σπλήνα και σε μικρότερη ποσότητα στο θύμο αδένα, το λεμφικό ιστό και τον ερυθρό μυελό των οστών Μετά τη γέννηση, η αιματοποίηση πραγματοποιείται σχεδόν αποκλειστικά στον ερυθρό μυελό των οστών Όλα τα κύτταρα του αίματος προέρχονται από ένα πολυδύναμο κύτταρο (αιματοκυττοβλάστη), που με τη βοήθεια αυξητικών παραγόντων διαφοροποιείται στα διαφορετικά κύτταρου του αίματος
  • 81. Ερυθρά αιμοσφαίρια ή ερυθροκύτταρα 7.5μm 2.5μm •Αποτελούν αμφίκοιλους δίσκους •Δεν περιέχουν πυρήνα ή μιτοχόνδρια •Περιέχουν αιμοσφαιρίνη •Λόγω του σχήματος τους μπορούν να συμπιεστούν μέσω των τριχοειδών •Ο αριθμός τους για τους άνδρες είναι 4,600,000 – 6,200,000/ml •Για τις γυναίκες είναι 4,200,000 – 5,400,000/ml •Αντανακλούν την ικανότητα του αίματος να μεταφέρουν οξυγόνο •Ο ρόλος τους είναι η μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς και η διοχέτευση του CO2 από τους ιστούς προς τους πνεύμονες
  • 82. Η αιμοσφαιρίνη αποτελείται από: 4 πολυπεπτίδια 2 α αλυσίδες 2 β αλυσίδες Καθεμιά από αυτές συνδέεται με ένα μόριο αίμης Ένα άτομο σιδήρου είναι συνδεδεμένο με κάθε μόριο αίμης Ένα μόριο οξυγόνου μπορεί να συνδεθεί με ένα μόριο αίμης
  • 83. Ηb + 4 Ο2 Ηb ( Ο2)4 οξυαιμοσφαιρίνη •Μείωση της θερμοκρασίας •Αύξηση του pH •Αυξημένη πίεση του O2
  • 84. Μεταφορά του CO2 CO2 + H20 H2CO3 H+ + HCO3 - To 95% CO2 που παράγεται στους ιστούς μεταφέρεται προς του πνεύμονες με τα ερυθρά αιμοσφαίρια, ενώ το υπόλοιπο 5% μεταφέρεται με το πλάσμα Μετά την είσοδο στο ερυθρό αιμοσφαίριο το 50% περίπου του CO2 συνδέεται με την αιμοσφαιρίνη Το υπόλοιπο μετατρέπεται σε Η+ και HCO- 3 που στη συνέχεια διαλύονται στο πλάσμα
  • 85. Παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων Μειωμένο Ο2 στο αίμα Παραγωγή ερυθροποι- ητίνης από νεφρά και ήπαρ Διέγερση του μυελού για παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων Αύξηση του Ο2 στο αίμα μείωση
  • 86. Ο κύκλος ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων Η διάρκεια ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι 120 ημέρες Στο τέλος της ζωής τους τα φθαρμένα ερυθρά αιμοσφαίρια καταστρέφονται από τα μακροφάγα του σπληνός και του ήπατος Η αιμοσφαιρίνη διασπάται σε σφαιρίνη και αίμη Το σίδηρο από την αίμη μεταφέρεται στον ερυθρό μυελό των οστών
  • 87. Αναιμία: είναι η μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και/η μείωση της αιμοσφαιρίνης
  • 88. Λευκά Αιμοσφαίρια: Είναι λιγότερα από τα ερυθρά αιμοσφαίρια Έχουν πυρήνα Προστατεύουν τον οργανισμό από λοιμώξεις Αποτελείται από α) λεμφοκύτταρα β) μονοκύτταρα γ) τρία είδη κοκκιοκυττάρων (ουδετερόφιλα, ηωσινόφιλα, βασεόφιλα)
  • 89. Λευκά Αιμοσφαίρια - Λεμφοκύτταρα Υπάρχουν διαφορετικά είδη λεμφοκυττάρων που έχουν διαφορετικές λειτουργίες αλλά μοιάζουν κάτω από το μικροσκόπιο Β λεμφοκύτταρα: παράγουν τα αντισώματα Τ λεμφοκύτταρα: υπάρχουν διάφορα υποείδη Βοηθητικά λεμφοκύτταρα: βοηθούν την παραγωγή αντισωμάτων από τα Β λεμφοκύτταρα Κυτταροτοξικά λεμφοκύτταρα: εξουδετερώνουν τα κύτταρα μολυσμένα με ιούς Φλεγμονώδη Τ κύτταρα: προσελκύουν τα ουδετερόφιλα και τα μακροφάγα στην περιοχή της λοίμωξης ή καταστροφής του ιστού Τα λεμφοκύτταρα παράγονται στον ερυθρό μυελό αλλά μεταφέρονται στο θύμο αδένα, όπου διαφοροποιούνται σεΤ λεμφοκύτταρα
  • 90. Αντιγόνα: είναι χημικές ουσίες που προκαλούν την παραγωγή αντισωμάτων Αντισώματα: είναι ειδική πρωτεΐνη που παράγεται από τα Β- λεμφοκύτταρα η οποία εξουδετερώνει τα αντιγόνα. Κάθε αντίσωμα είναι ειδικό για ένα αντιγόνο
  • 91. Λευκά Αιμοσφαίρια - Λεμφοκύτταρα Τα λεμφοκύτταρα παράγονται στον ερυθρό μυελό αλλά μεταφέρονται στο θύμο αδένα, όπου διαφοροποιούνται σεΤ λεμφοκύτταρα Τόσο τα Β όσο και τα Τ λεμφοκύτταρα κατανέμονται στους λεμφαδένες, το σπλήνα και άλλους ιστούς όπου •Έρχονται σε επαφή με αντιγόνα •Συνεχίζονται να διαιρούνται •Ωριμάζουν σε λειτουργικά κύτταρα
  • 92. Λευκά Αιμοσφαίρια – Μονοκύτταρα Τα μονοκύτταρα φεύγουν από το αίμα και φθάνουν στους ιστούς όπου μετατρέπονται σε μακροφάγα Έχουν την ιδιότητα να φαγοκυτταρώνουν •Αντιγόνα •Νεκρά κύτταρα
  • 93. Λευκά Αιμοσφαίρια – Ουδετερόφιλα Είναι τα πολυπληθέστερα λευκά αιμοσφαίρια Διαπερνούν διαμέσου των τριχοειδών και φτάνουν στους ιστούς όπου εξουδετερώνουν τα βακτηρίδια
  • 94. Λευκά Αιμοσφαίρια – Βασεόφιλα Ο αριθμός τους αυξάνεται στις λοιμώξεις Φτάνουν στην περιοχή της λοίμωξης και απελευθερώνουν ουσίες που αυξάνουν την αιμάτωση
  • 95. Τα λευκά αιμοσφαίρια περνούν ανάμεσα στα κύτταρα των τριχοειδών και φτάνουν στους ιστούς. Αυτό ονομάζεται διαπήδηση
  • 96. Στην περιοχή της καταστροφής του ιστού ή της λοίμωξης απελευθερώνονται χημικές ουσίες που έλκουν άλλα λευκά αιμοσφαίρια. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται χημειοταξία
  • 97. Αιμοπετάλια Προέρχονται από τα μεγακαρυοκύτταρα Βοηθούν στον έλεγχο της αιμορραγίας Ο θρόμβος που σχηματίζεται κατά την πήξη του αίματος αποτελείται από αιμοπετάλια και ένα δίκτυο ινώδους
  • 98. Ερώτηση Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος προέρχονται από το αιματοκυττοβλάστη α) σωστό β) λάθος
  • 99. Ερώτηση Τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν μπορούν να διπλασιαστούν επειδή δεν διαθέτουν __________ .
  • 100. Ερώτηση Στους ενήλικες, τα ερυθρά αιμοσφαίρια παράγονται στον/στο α) ερυθρό μυελό των οστών β) ήπαρ γ) σπλήνα δ) ήπαρ και σπλήνα
  • 101. Ερώτηση Η παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων διεγείρεται από μία ορμόνη ________, που παράγεται _________ όταν υπάρχει χαμηλή συγκέντρωση οξυγόνου.
  • 102. Ερώτηση Η αιμοσφαιρίνη αποτελείται από α) αίμη, 4 αλυσίδες πεπτιδίων και σίδηρο β) αίμη, οξυγόνο και σίδηρο γ) 4 αλυσίδες πεπτιδίων και σίδηρο δ) αίμη και οξυγόνο
  • 103. Ερώτηση Ποια είναι περισσότερα λευκά αιμοσφαίρια α) βασεόφιλα β) ουδετερόφιλα γ) Β-λεμφοκύτταρα δ)Τ-λεμφοκύτταρα
  • 104. Ερώτηση Τα κύτταρα του αίματος που συμμετέχουν στην πήξη του αίματος είναι _________ .
  • 106. Πρόταση για εργασία. Πώς λύνεται πλέον αυτό το πρόβλημα;
  • 107. Ομαδική εργασία στην τάξη … Για να μελετήσουμε μια γενική εξέταση αίματος. Πώς διαβάζω τα αποτελέσματα μιας εξέτασης.
  • 109.
  • 110. Ευχαριστώ για την προσοχή σας !
  • 111. Βιβλιογραφία  Σχολικό Βιβλίο Βιολογίας Α λυκείου.  Εργαστηριακός οδηγός Βιολογίας Α λυκείου  Ppt δρ. Μιλτιάδη Πίτσου, Ιατρού «Οργάνωση ανθρώπινου σώματος» στα πλαίσια του ΜΠΣ «Περιβάλλον και υγεία . Μελέτη περιβαλλοντικών θεμάτων με επιπτώσεις στηνΥγεία»