SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  18
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΤΠΕ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ, ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2013 ,ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΚΑΤΣΟΥΓΚΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΕ02
ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ»
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»

ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ ΤΙΣ Τ.Π.Ε.
Ονοματεπώνυμο: ΚΑΤΣΟΥΓΚΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΠΕ02 , [ ΙΔΙΩΤΙΚΟ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ « ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ »].
ΤΑΥΤΌΤΗΤΑ ΣΕΝΑΡΊΟΥ
Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου.
Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία.
Διδακτική ενότητα: Ενότητα 8η.
Τίτλος: Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης ( 1821-1827 ).
Τόπος διεξαγωγής σεναρίου εργασίας: Αίθουσα προβολών και Εργαστήριο
Πληροφορικής.
Αριθμός μαθητών: Όλοι οι μαθητές του τμήματος (18 μαθητές).
Απαιτούμενος χρόνος: 2 ώρες στο εργαστήριο πληροφορικής και 1 ώρα
στην αίθουσα διδασκαλίας.
Διαθεματικό εύρος σεναρίου: Εικαστικές τέχνες , νεοελληνική λογοτεχνία.
Χρησιμοποιούμενα εργαλεία (έντυπα και ηλεκτρονικά) και εποπτικά μέσα:


σχολικό εγχειρίδιο



πίνακας



διαδίκτυο



Comic lab



Drop box



Blog



Power point



word



«Η επανάσταση του 1821» ( κλειστό εκπαιδευτικό λογισμικό στο
διαδίκτυο)



προβολέας



ηλεκτρονικά (ή και έντυπα) φύλλα εργασίας
Διαδικτυακοί τόποι:
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

2
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»


http://www.youtube.com/watch?v=ub-hjFGLNNY



http://pikatsou.blogspot.gr/



http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm



http://users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm



http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/istoria_c/math/s_1-94.pdf



http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm



http://tinyurl.com/o3tc5gb



http://www.parliament.gr/1821/ekthesi/polemika.asp



http://tinyurl.com/paezwq7



http://www.agiotatos.gr/greekhistory/greekhistory/-1821.html

Προαπαιτούμενα μαθήματος:


Η προηγούμενη γνώση από τους μαθητές των επαναστατικών

κινημάτων στην Ευρώπη και της δράσης της Φιλικής εταιρείας.


επαρκής χειρισμός του διαδικτύου (φυλλομετρητή)



ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα



προγενέστερη εξοικείωση των μαθητών με την ομαδοσυνεργατική

αντίληψη επικοινωνίας, μέσω της οποίας υλοποιείται η διδακτική
πρόταση.
ΣΎΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΣΕΝΑΡΊΟΥ
Οι στόχοι του παρόντος σεναρίου ανταποκρίνονται στους ειδικούς σκοπούς
της διδασκαλίας του μαθήματος που τίθενται στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο
Προγράμματος Σπουδών και το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ. –
Α.Π.Σ.) του Γυμνασίου και βασίζεται σε τρεις σύγχρονες θεωρίες μάθησης, σε
τρία σύγχρονα διδακτικά μοντέλα που καθιστούν το μαθητή από αντικείμενο σε
ενεργό υποκείμενο της διαδικασίας της γνώσης.
Η πρώτη θεωρία είναι η ανακαλυπτική θεωρία της μάθησης που
βασίζεται στην αρχή ότι για να μάθει το υποκείμενο πρέπει να δράσει σε
συγκεκριμένα αντικείμενα. Αποτέλεσμα αυτής της δράσης είναι η κατάκτηση
του αφηρημένου ή η ανακάλυψη της γνώσης. Η μάθηση συντελείται μέσω
συνεργατικών δραστηριοτήτων, επίλυση προβλημάτων και ανώτερων

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

3
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
λειτουργιών

της

σκέψης.

Άλλα

χαρακτηριστικά

στοιχεία

είναι

η

αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών και η παραγωγική ομιλία.
Η γνώση ανακαλύπτεται μέσω της αλληλοεπίδρασης και του πλαισίου στο
οποίο συντελείται. Είναι δυναμική και ζωντανή. Στηρίζεται στην εκμάθηση
στρατηγικών και στην άσκηση των μαθητών στις επιστημονικές διαδικασίες,
ώστε να γίνουν μικροί επιστήμονες. Η άσκηση στις διαδικασίες με την
καθοδήγηση του διδάσκοντα μπορεί να οδηγήσει στην ανακάλυψη του
περιεχομένου, δηλαδή στην ερμηνεία των φαινομένων και στην κατανόηση
των εννοιών .
Το διδακτικό μοντέλο προσδιορίζεται από δύο παράγοντες. Πρώτον η
απαίτηση για δράση των μαθητών σε πραγματικά αντικείμενα επιβάλλει τη
λειτουργία της τάξης σε ομάδες. Δεύτερον η οργάνωση της τάξης σε ομάδες
δε διευκολύνει την προφορική επικοινωνία του διδάσκοντα με τους μαθητές.
Αυτό επέβαλλε τη χρήση του Φύλλου Εργασίας στο οποίο περιγράφονται οι
δραστηριότητες των ομάδων. Η διδακτική προσέγγιση είναι μαθητοκεντρικά
προσανατολισμένη, με το δάσκαλο στο ρόλο του καθοδηγητή και του
οργανωτή καταστάσεων μάθησης. Οι μαθητές με τη βοήθεια του Φύλλου
Εργασίας παρατηρούν, κάνουν μετρήσεις, καταγράφουν και συγκρίνουν
δεδομένα. Με τον τρόπο αυτό μετέχουν ενεργά στην ανακάλυψη της δικής
τους γνώσης, ανακαλύπτοντας πράγματα για τον εαυτό τους. Το γεγονός ότι
εργάζονται σε ομάδες, τους δίνει τη δυνατότητα της αλληλεπίδρασης μεταξύ
ισοτίμων, η οποία είναι αποτελεσματικότερη στη μάθηση, από την
καταλυτική παρουσία ακόμα και του ικανότερου δάσκαλου.
Η δεύτερη θεωρία είναι του Εποικοδομισμού (Constructivism). Στην
υπόθεση της εποικοδόμησης της γνώσης κυρίαρχο ρόλο παίζουν οι ιδέες των
μαθητών. Αν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τις ιδέες των μαθητών τότε θα ήταν
εύκολο να βρούμε κατάλληλες δραστηριότητες τις οποίες να εκτελέσουν οι
μαθητές και να πιστούν αυτόβουλα να αλλάξουν άποψη, δηλαδή να
αποβάλλουν τις ιδέες τους και να δεχθούν αυτό που η επιστήμη δέχεται, τότε
αυτό θα αποτελούσε μάθηση. Η γνώση είναι προσωπική και οικοδομείται
από τον καθένα χωριστά γι' αυτό είναι υποκειμενική. Συνεπώς δεν μπορεί να
μεταδοθεί από τον έχοντα και κατέχοντα στους μη έχοντες και μη
κατέχοντες. Η μάθηση είναι συνήθως προϊόν της εννοιολογικής αλλαγής που
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

4
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
επέρχεται στους μαθητές λόγω της γνωστικής σύγκρουσης στην οποία
υποβάλλονται. Η μάθηση θεωρείται ως εποικοδόμηση που γίνεται στο
πλαίσιο της κοινωνίας της ομάδας.
Το διδακτικό μοντέλο
Οι Driver και Oldham (1986) πρότειναν ένα μοντέλο της εποικοδομητικής
προσέγγισης

στη

διδασκαλία

που

περιλαμβάνει

τις

φάσεις

του

προσανατολισμού, της ανάδειξης των ιδεών των μαθητών, της αναδόμησης
των ιδεών, της εφαρμογής των νέων ιδεών και της ανασκόπησης.
Στο επιστημονικό παράδειγμα του εποικοδομισμού, εκτός από τις
γνωστικές θεωρίες της μάθησης, κινούνται και οι κοινωνικοπολιτισμικές
θεωρίες,

οι

οποίες

θα

μπορούσαμε

να

πούμε

ότι

λειτουργούν

συμπληρωματικά με αυτές, ρίχνοντας όμως το βάρος τους στον κοινωνικό
καθορισμό της γνώσης. Δηλαδή, αν δεχτούμε ότι οι θεωρίες κινούνται
ανάμεσα σε ένα δίπολο άτομο - κοινωνία, οι γνωστικές θεωρίες στρέφονται
γύρω από τον πόλο άτομο, ενώ οι κοινωνικοπολιτισμικές γύρω από τον
πόλο κοινωνία.
Σε γενικές γραμμές, οι θεωρίες αυτές υποστηρίζουν ότι η οικοδόμηση των
γνώσεων

λαμβάνει

συζητήσεων

που

χώρα

σε

εμπερικλείουν

συνεργατικά
τη

περιβάλλοντα,

δημιουργία

και

διαμέσου

κατανόηση

της

επικοινωνίας και την από κοινού (μεταξύ ατόμων ή ομάδων) υλοποίηση
δραστηριοτήτων. Συνεπώς, ο κοινωνικός εποικοδομισμός, όπως αλλιώς
ονομάζονται οι θεωρίες αυτές, διαφοροποιείται από τον κλασικό στο επίπεδο
της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, θεωρώντας πως οι γνώσεις δομούνται
μέσω των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ατόμων, όπως επίσης ότι και οι
ίδιες οι γνώσεις είναι κοινωνικά καθορισμένες μέσα από κώδικες.
Τα χαρακτηριστικά της προσέγγισης αυτής είναι:
Η ενεργός γνωστική οικοδόμηση που συντελεί στην εκ βάθους κατανόηση.
Η εγκαθιδρυμένη μάθηση (situated cognition) που λαμβάνει χώρα σε
συγκεκριμένο πλαίσιο με αυτόνομη δραστηριότητα και κοινωνική και νοητική
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

5
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
υποστήριξη. Η κοινότητα, μέσα από την οποία λαμβάνει χώρα η μάθηση,
συντελεί στη διάχυση της κουλτούρας και των πρακτικών της. Η συνομιλία
(discourse) που καθιστά εφικτή τη συμμετοχή και τη διαπραγμάτευση στο
πλαίσιο της κοινότητας.
Στην κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση της νόησης, βασική παραδοχή είναι
ότι, όταν ένα άτομο συμμετέχει σ' ένα κοινωνικό σύστημα, η κουλτούρα
αυτού του συστήματος και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την
επικοινωνία (κυρίως η γλώσσα) διαμορφώνουν τη γνωστική του συγκρότηση
και συνιστούν πηγή μάθησης και εξέλιξης. (Ράπτης, Ράπτη 2007, σελ. 109,
Κόμης 2004, σελ. 94-96)
Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί οι μαθητές προσεγγίζουν τα
γεγονότα

της

ελληνικής

επανάστασης

επιλεκτικά,

με

κριτήριο

την

παρουσίασή τους, όπως αυτή γίνεται στο σχολικό βιβλίο. Παράλληλα
επιδιώκεται να αντιληφθούν, μέσα από την περιήγησή τους στις κατάλληλες
ιστοσελίδες, ποια ιστορικά γεγονότα διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο για
την πορεία και την κατάληξη της ελληνικής επανάστασης.
Η βιωματική μέθοδος διδασκαλίας, που θα καταστήσει τη μαθησιακή
διαδικασία πιο ενδιαφέρουσα και πιο ελκυστική, επιτυγχάνεται με τη χρήση
πολλαπλών αναπαραστατικών

μορφών,

γνωστικού τύπου πληροφοριών, την

την αναζήτηση και αξιοποίηση

απόδοση και την αξιολόγηση της

πληροφορίας μέσα από την παραγωγή καθοδηγημένου και αυθόρμητου
λόγου, καθώς και την ανατροφοδότηση στην ομάδα κατά τη διάρκεια της
ενδιάμεσης αξιολόγησης μέσα από μία διαδραστική επικοινωνία. Όλα αυτά
βέβαια, τα οποία αποτελούν βασικούς άξονες της διδασκαλίας, υλοποιούνται
μέσα από τη χρήση γενικών εργαλείων των Τ.Π.Ε. και του διαδικτύου.
Έμφαση δίνεται στην παρώθηση, με τη συναίσθηση της προόδου και της
επίτευξης στόχων μέσα από την εργασία σε ομάδες, στην ενεργό συμμετοχή
αλλά και στην αυτόνομη μάθηση, στην εναλλαγή και ποικιλία στη διδακτική
πράξη , στην ανατροφοδότηση των μαθητών με πληροφορίες και
αξιολογικές κρίσεις που προέρχονται από την ίδια την ομάδα

και που

οδηγούν σε μια ανακαλυπτική πορεία μάθησης.

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

6
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»

ΣΤΌΧΟΙ
Παιδαγωγικοί
 Να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές την ομαδική συνεργασία για να
επιλέγουν

και

να

αναδιοργανώνουν

πληροφορίες

και

σχόλια

συνθέτοντας τη δική τους άποψη για τα γεγονότα που μελετούν .
 Να εξοικειωθούν με την διερευνητική – βιωματική μάθηση και να
δραστηριοποιηθούν σε αυτή.
 Να εξοικειωθούν με τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών μέσα
από το υλικό που προσφέρει το διαδίκτυο.
 Να καλλιεργήσουν την ικανότητα αξιολόγησης των προσφερόμενων
πληροφοριών όσον αφορά τη χρησιμότητά τους.
 Να καλλιεργήσουν τις εκφραστικές τους δεξιότητες στον προφορικό
αλλά και στο γραπτό λόγο και να επικοινωνούν μεταξύ τους.
 Να συνεργάζονται μεταξύ τους για την επίτευξη ενός κοινού στόχου
αναπτύσσοντας προσωπική και συλλογική ευθύνη ως μέλη μιας
ομάδας .
 Να αντιληφθούν ότι τελικά αξίζει να ασχολούμαστε με τη μελέτη του
παρελθόντος, επειδή η γνώση της ιστορίας και ο προβληματισμός μας
πάνω σε αυτή μάς καθιστά αληθινούς πολίτες.
Διδακτικοί
 Βασική προϋπόθεση επίτευξης των σκοπών του σεναρίου είναι να
δημιουργούνται εκείνες οι συνθήκες μάθησης που εξασφαλίζουν την
ενεργητική,

δημιουργική

συμμετοχή

των

μαθητών

στη

διδακτική

διαδικασία. Προφανώς, πρέπει να αποφεύγεται ο άμεσος διδακτισμός, με
τη μορφή της αφήγησης από τον διδάσκοντα, ώστε ο προβληματισμός
που

προκύπτει

από

το

κείμενο

(πρόβλημα-συζήτηση-κριτική)

να

λειτουργήσει έμμεσα, όχι δεοντολογικά, στους μαθητές.

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

7
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
 Η διδακτική μέθοδος αφορά στη σύνδεση του παρελθόντος με το
παρόν μέσα από καλά μελετημένα ερωτήματα προς τους μαθητές και
αξιοποίηση της βιωματικής προσέγγισης.
 Η επιδιωκόμενη επικοινωνία των μαθητών με το κείμενο πρέπει να
στηρίζεται: στο ενδιαφέρον που παρουσιάζουν για τους μαθητές ( ως
προς τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης ή την πορεία
ανόδου και καθόδου του ελληνικού αγώνα) β. στο σύνολο των
πληροφοριών που σε κάθε επίπεδο μπορούν να τους δώσουν.
 Επιδιώκεται επίσης οι μαθητές να παρατηρήσουν τη διάσταση του
χρόνου και τοποθετούν τα βασικά ιστορικά γεγονότα σε αυτή τη
διάσταση.
 Προβλέπεται η επιλογή και η αναδιοργάνωση πληροφοριών από την
πλευρά των μαθητών, ώστε να συνθέσουν τη δική τους άποψη για τα
γεγονότα που μελετούν, να εντοπίζουν αίτια και αποτελέσματα,
ομοιότητες και διαφορές.
 Θεμιτό είναι ακόμα οι μαθητές να κινούνται άνετα μέσα στον ιστορικό
χρόνο και να εντάσσουν τα γεγονότα που μελετούν σε ιστορικές
περιόδους.
 Η διδασκαλία επικεντρώνεται στη διαμόρφωση των βάσεων της
διαθεματικότητας.
 Η αξιοποίηση και η υποστήριξη του μαθήματος από το εποπτικό υλικό
(εικονογράφηση,

διαγράμματα,

video,

διαδίκτυο

κ.ά.)

θεωρείται

αυτονόητη.
Γνωστικοί – Μαθησιακοί
Επιδιώκεται οι μαθητές:
•

Να γνωρίσουν τα στοιχεία που ευνόησαν την επικράτηση της
ελληνικής επανάστασης στο νότιο ελλαδικό χώρο.

•

Να αντιληφθούν τους λόγους που σε κάποιες άλλες περιοχές της
Ελλάδας η επανάσταση δεν επικράτησε.

•

Να γνωρίσουν τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης και
κυρίως τις ενέργειές τους που καθόρισαν τις εξελίξεις του αγώνα.

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

8
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
•

Να παρακολουθήσουν τα κύρια στρατιωτικά γεγονότα της ελληνικής
επανάστασης τόσο κατά τη φάση των επιτυχιών (1821-1824) όσο και
κατά τη φάση της κάμψης (1824-1827).

•

Να αντιληφθούν τους λόγους οι οποίοι οδήγησαν τον ελληνικό αγώνα
σε παρακμή και να αποδώσουν τις ευθύνες σε πρόσωπα και
καταστάσεις.

•

Να εντοπίσουν γεγονότα καθοριστικά και στις δύο περιόδους της
ελληνικής επανάστασης.
Τεχνολογικοί

Η χρήση των προϊόντων και εργαλείων των Τ.Π.Ε., στη συγκεκριμένη
διδακτική πρόταση, υποστηρίζει τόσο την αυτόνομη πορεία

του μαθητή

προς τη γνώση, όσο και τη διερευνητική, βιωματική και συνεργατική
μάθηση. Ταυτόχρονα, προάγει το ρόλο του δασκάλου από αυτόν του απλού
καθοδηγητή, σε εκείνον του συντονιστή ενεργειών και του διευκολυντή για
την απόκτηση

γνώσης. Η προσέγγιση της συγκεκριμένης περιόδου της

ελληνικής ιστορίας με τη χρήση ΤΠΕ, αφίσταται της

παραδοσιακής

διδακτικής πράξης, διότι:


Παρέχει τη δυνατότητα άμεσης και εύκολης πρόσβασης σε πλήθος
πληροφοριών στο διαδίκτυο, γεγονός που λειτουργεί παρωθητικά για
το μαθητή και διευκολύνει την προσέγγιση του συγκεκριμένου
ιστορικού πλαισίου.



Δίνει τη δυνατότητα στο μαθητή να πορευθεί στο δικό του δρόμο προς
τη μάθηση, μέσα από μια ποικιλία εναλλακτικών επιλογών.



Συνειδητοποιούν όλοι οι μαθητές ότι οι Τ.Π.Ε. μπορούν να
λειτουργήσουν ως μέσα βελτίωσης της διδασκαλίας και της μάθησης,
καθώς επιτρέπουν και ενθαρρύνουν την πρόσβαση σε ευρύ πεδίο
πληροφοριών.



Αναπτύσσουν δεξιότητες αναζήτησης, επιλογής και διαχείρισης των
πληροφοριών που αντλούν από το διαδίκτυο.



Ενισχύεται η δυνατότητα αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας μέσα
από συνεργατικά περιβάλλοντα, τις ομάδες τους.



Βελτιώνεται η δυνατότητα παραγωγής λόγου μέσα από περιβάλλοντα
που επιτρέπουν τον πειραματισμό, τη δοκιμή, τον έλεγχο.
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης.

9
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»


Υποστηρίζεται

η

δημιουργική

έκφραση

του

μαθητή,

καθώς

ενσωματώνει ποικίλες μορφές έκφρασης και επικοινωνίας.


Βοηθάει το μαθητή να αντιληφθεί τις δυνατότητες και τους
περιορισμούς που θέτει το ηλεκτρονικό μέσο στην αναζήτηση και στον
εντοπισμό δεδομένων για ένα θέμα.



Προτρέπει τον μαθητή να αξιοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητες
διαφόρων προγραμμάτων (όπως είναι η χρήση ενός ιστολογίου) και
να δημιουργήσει ο ίδιος, ενδεχομένως, και το δικό του.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΉΣ ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΌΤΑΣΗΣ
Η διδασκαλία χωρίζεται σε τρεις (3) διδακτικές ώρες :
1η διδακτική ώρα (1 ώρα στο εργαστήριο πληροφορικής)
Αυτή η ώρα διακρίνεται σε δύο στάδια:
Το πρώτο στάδιο της διδασκαλίας περιλαμβάνει:
1. Εξηγήσεις προς τους μαθητές, ιδιαίτερα των σημείων εκείνων της
διδασκαλίας που είναι απαραίτητα προκειμένου να κατανοήσουν το
σκοπό και τους στόχους της και να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός
«συμβολαίου», που θα τηρηθεί από το διδάσκοντα και τους μαθητές στη
διάρκειά της. Στο μέρος αυτό εξηγείται η διαδικασία, η κυριαρχία της
ομαδοσυνεργατικότητας ως μέσο απόκτησης γνώσης, οι ρόλοι που θα
κληθούν να αναλάβουν όλοι, μαθητές και καθηγητής και το πόσο
σημαντική είναι η δική τους συμμετοχή στη βελτίωση της διδασκαλίας του
μαθήματος.
2. Τη δημιουργία κινήτρων και ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών. Ο βαθμός
ανταπόκρισης των μαθητών στις λειτουργίες που πρόκειται να αναλάβουν,
καθώς

και

η

κινητοποίησή

τους

και

η

δημιουργία

συνεργατικού

περιβάλλοντος, ενισχύονται σε κάποιο βαθμό και από τις περιστάσεις που η
ιδέα του σεναρίου δημιουργεί. Μπορούμε λοιπόν να προτείνουμε τη
δημιουργία ενός ιστολογίου, το οποίο θα αφορά την ελληνική επανάσταση
με τη λεπτομερή καταγραφή των γεγονότων από την αρχή ως το τέλος της
και με δυνατότητα ενσωμάτωσης σε αυτό εικόνας και ήχου. Η πρόταση αυτή
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 10
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
έχει ως στόχο να λειτουργήσει παρωθητικά για τους μαθητές και μάλιστα να
ενισχυθεί με την πρόταση πως το υλικό που θα συγκεντρώσουν θα
αποτελέσει και τη βάση της σχολικής γιορτής της 25 ης Μαρτίου, την οποία
μπορούν να αναλάβουν οι ίδιοι. Ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά
ενός ιστολογίου είναι:
 Η αρχειοθέτηση των αναρτήσεων με βάση την ημερομηνία
δημοσίευσης ή το θεματικό περιεχόμενο, οι

σύνδεσμοι προς

άλλα ιστολόγια ή ιστοσελίδες (blog roll),
 Η δυνατότητα δημοσίευσης

των αναρτήσεων σε

κοινωνικά

δίκτυα (Facebook, Twitter,Linkedinκ.ά.),
 η σήμανση των αναρτήσεων με ετικέτες (tags),
 η δυνατότητα που παρέχουν
λαμβάνουν τις

στους αναγνώστες τους

πληροφορίες τη στιγμή

να

που δημοσιεύονται

χωρίς να χρειάζεται να επισκεφθούν το ιστολόγιο.
Όλα αυτά

τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ιστολογίων αποδεικνύουν τη

σχέση που υπάρχει μεταξύ των ιστολογίων και των κοινωνικών δικτύων
αλλά και μεταξύ των ιστολογίων και άλλων εφαρμογών τουWeb 2.0.
Ενδεικτικό της ισχυρής σχέσης που υπάρχει μεταξύ
κοινωνικών δικτύων είναι το γεγονός
δημοσιεύουν άμεσα και εύκολα

ιστολογίων και

ότι το 90% των ιστολογίων

τις αναρτήσεις τους στο Twitter, ενώ το

αντίστοιχο ποσοστό για το Facebook είναι της τάξης του 40% περίπου
(Technorati,2011).

Το

σημαντικότερο

ωστόσο

χαρακτηριστικό

των

ιστολογίων είναι η δυνατότητα σχολιασμού των αναρτήσεων από τους
χρήστες,

που

αποτελεί

την

τυπικότερη

εφαρμογή

κοινωνικής

αλληλεπίδρασης, διαφοροποιώντας έτσι ένα ιστολόγιο από ένα τυπικό web
site ή μια προσωπική ιστοσελίδα. Έτσι δημιουργείται ένα κοινωνικό δίκτυο
το οποίο

βασίζεται σ’ αυτήν τη μορφή αμφίδρομης επικοινωνίας.

3. Την παιδαγωγική αρχή της Αφόρμησης. Στο σημείο αυτό ο διδάσκων
παρουσιάζει σε μια ολιγόλεπτη εισήγηση πληροφορίες για τα ευρωπαϊκά
κινήματα απελευθέρωσης που έχουν ξεσπάσει πριν το 1821 και να
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 11
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
επισημανθεί από όλους τους μαθητές, με την καθοδήγηση του διδάσκοντα,
η δράση της Φιλικής Εταιρείας και πώς αυτή προετοίμαζε τον εθνικό μας
αγώνα. Ταυτόχρονα προβάλλεται το power point που έχει ο ίδιος ετοιμάσει
και το οποίο περιέχει διάφορες πληροφορίες για τα πιο βασικά και
σημαντικά γεγονότα που συντελέστηκαν από το 1821 έως το 1827. Στη
συνέχεια ζητά από τους μαθητές να σκεφτούν ποια γεγονότα που θυμούνται
θεωρούν τα πιο σημαντικά και για ποιους λόγους. Για να μπορέσουν να
θυμηθούν επιγραμματικά, βοηθητικό υλικό μπορεί να αποτελέσει ένα video
το οποίο ο διδάσκων προβάλλει από την ιστοσελίδα:
http://www.youtube.com/watch?v=ub-hjFGLNNY
Το δεύτερο στάδιο:
Έχοντας ολοκληρωθεί η διαδικασία της αφόρμησης, η φάση αυτή της
διδασκαλίας, περιλαμβάνει το χωρισμό των μαθητών σε ομάδες. Ο χωρισμός
γίνεται από τον καθηγητή/τρια και οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις
τεχνολογικές δεξιότητες των μαθητών. Είναι αναγκαίο σε κάθε ομάδα να
υπάρχει ένας τουλάχιστον μαθητής με επαρκείς δεξιότητες στη χρήση
επεξεργαστή κειμένου, λογισμικού παρουσίασης και φυλλομετρητή. Θα
μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τους

ρόλους που αναλαμβάνουν οι

μαθητές στα πλαίσια της μικρής ομάδας, στο στάδιο της διερευνητικής
διαδικασίας ως εξής:
 Σε εκείνον του χειριστή του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του
«πλοηγητή» στο ψηφιακό υλικό.
 Σε εκείνον του αναγνώστη - συντονιστή της διαδικασίας.
 Σε εκείνον του καταγραφέα, του γραμματέα της ομάδας που κρατά τις
σημειώσεις.
 Σε εκείνον που αναλαμβάνει να ανακοινώνει

τα αποτελέσματα της

γνωστικής περιήγησης της ομάδας του στην ολομέλεια της τάξης.
Το τμήμα αποτελείται από 18 μαθητές και γι’ αυτό οι ομάδες που
δημιουργούνται είναι τέσσερις, από τέσσερα μέλη οι δύο ομάδες και από
πέντε οι άλλες δύο.

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 12
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
Για την ανάθεση των ρόλων σε κάθε μαθητή, δεν είναι αναγκαία η
παρέμβαση του δασκάλου. Οι μαθητές αναλαμβάνουν το ρόλο εκείνο που οι
ίδιοι θεωρούν ότι τους ανήκει και που η ομάδα συνήθως χωρίς αντιρρήσεις
τους αναγνωρίζει.
Αυτή η εικόνα, του μαθητή για το εαυτό του, αλλά και της ομάδας γι’ αυτόν,
που

έχει

διαμορφωθεί

σε

περιβάλλον

παραδοσιακής

τάξης

συχνά

ανατρέπεται στο σχολικό εργαστήριο.
Μετά τη συγκρότηση των ομάδων, ο διδάσκων προβαίνει στις ακόλουθες
ενέργειες:
Κάθε ομάδα έχει ήδη εγκατασταθεί μπροστά στους υπολογιστές και ζητείται
από τον χειριστή της κάθε ομάδας να αναζητήσει το φύλλο εργασίας που
αντιστοιχεί στην ομάδα του. Παράλληλα εξηγείται από τον διδάσκοντα πως
στόχος αυτής της διδακτικής ώρας είναι να μπουν τα κύρια γεγονότα της
επανάστασης σε μια χρονολογική σειρά, αφού , όπως και οι ίδιοι
διαπίστωσαν από το video που παρακολούθησαν, δεν υπάρχει μια καλή
χρονική αλληλουχία όχι μόνο σε αυτό, αλλά και στη δική τους γνώση.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας, ενεργεί ο καθηγητής καθοδηγητικά και στον
τρόπο συγκέντρωσης του υλικού από το διαδίκτυο, αλλά και στον τρόπο με
τον οποίο τα παιδιά οικοδομούν και διαμορφώνουν τη νέα γνώση τους.
Σημαντικό είναι, τα ζητούμενα στα φύλλα εργασίας να είναι σαφή και
σύντομα, ώστε να επαρκέσει ο χρόνος για τη σύνθεση των συμπερασμάτων
των μαθητών σε γραπτό λόγο, επειδή ακριβώς χρειάζονται κάποιο αναγκαίο
χρόνο για την περιήγησή τους στο διαδίκτυο.

Πιο συγκεκριμένα:
Η πρώτη ομάδα θα ασχοληθεί με τα γεγονότα του 1821, με κύριο σκοπό να
εντοπίσουν σε ποια σημεία της χώρας επικράτησε η επανάσταση κατά την
έναρξή της. Για να ανακαλύψουν οι μαθητές αυτά τα γεγονότα μεταβαίνουν
στο ιστολόγιό μου στη διεύθυνση: http://pikatsou.blogspot.gr/ και στην
ανάρτηση «χρονογραμμή ελληνικής επανάστασης 1821».Εκεί μπορούν να
εντοπίσουν

τη

σταδιακή

εξάπλωση

της

επανάστασης

και

να

την

καταγράψουν στο αντίστοιχο φύλλο εργασίας. Ταυτόχρονα καλούνται να
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 13
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
καταγράψουν

και

τους

πρωταγωνιστές

του

πρώτου

έτους

του

απελευθερωτικού αγώνα.
Η δεύτερη ομάδα θα ανακαλύψει τα γεγονότα που συντελέστηκαν κατά τα
έτη 1822-1823, καθώς και τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν σε αυτά.
Δίνεται ο ιστότοπος
αντικρίζουν οι μαθητές

http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm στον οποίο
σε χρονολογική σειρά τα γεγονότα των δύο

επόμενων χρόνων του πολέμου.
Η τρίτη ομάδα θα καταγράψει τη δράση των Ελλήνων κατά τα έτη 18241825, τα πρόσωπα και τις βασικές κινήσεις τους. Ζητείται από τα μέλη της
ομάδας να μεταβούν στην ιστοσελίδα:
http://users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm και να τοποθετήσουν τα πιο
βασικά γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
Η τέταρτη ομάδα θα αναζητήσει την ιστορική πορεία της επανάστασης κατά
τα χρόνια 1826-1827. Για το σκοπό αυτό θα αξιοποιήσει τις πληροφορίες
από τον ιστότοπο:

http://tinyurl.com/yqzkcn

και οι μαθητές θα αναζητήσουν πληροφορίες στις αντίστοιχες χρονολογίες
που εκεί υπάρχουν.
2η διδακτική ώρα ( στο εργαστήριο πληροφορικής).
Στο στάδιο αυτό οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες εκθέτουν με συντομία
τα κύρια γεγονότα, έτσι όπως τα κατέγραψαν την προηγούμενη διδακτική
ώρα. Καλό θα ήταν να επιλέξει ο διδάσκων τον εκπρόσωπο ή τους
εκπροσώπους κάθε ομάδας, ώστε να έχουν όλα τα μέλη μια πλήρη εποπτεία
της ερευνητικής φάσης που έχει προηγηθεί. Η συμφωνία αυτή θα έχει ήδη
γίνει από την αρχή, για να είναι όλοι προετοιμασμένοι.
Κάθε ομάδα καταγράφει τα αποτελέσματα της ερευνητικής της
προσπάθειας και της ερμηνευτικής της προσέγγισης σε έγγραφα Word,
στα φύλλα εργασίας και τα αποθηκεύει στην επιφάνεια εργασίας της, σε
ειδικό φάκελο, τον οποίο από πριν ο διδάσκων έχει ανοίξει. Είναι θεμιτό
να έχει εγκατασταθεί στους υπολογιστές εργασίας των μαθητών το Drop
Box, στο οποίο να μεταφέρουν όσες πληροφορίες βρίσκουν, ώστε ο
καθηγητής να μπορεί να τις επεξεργαστεί καλύτερα. Η εγκατάσταση του
Drop Box μπορεί να γίνει και στους υπολογιστές των μαθητών στο σπίτι,
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 14
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
αν βέβαια κάτι τέτοιο είναι εφικτό και αν όλοι οι μαθητές διαθέτουν
ηλεκτρονικό υπολογιστή, για να έχουν και εκείνοι μια γενική εποπτεία
των πληροφοριών που όλες οι ομάδες συγκεντρώνουν. Σε αυτή την
περίπτωση πρέπει να έχουν δοθεί οι οδηγίες εγκατάστασης στα παιδιά με
τη συνδρομή του καθηγητή της πληροφορικής πριν την έναρξη της
διδακτικής αυτής πρότασης. Αν τελικά δεν έχει πραγματοποιηθεί αυτή η
εγκατάσταση, τότε ο διδάσκων μπορεί να συγκεντρώσει το υλικό όλων
των ομάδων σε ένα USB και να το ελέγξει.
Στη συνέχεια, κάθε ομάδα αναλαμβάνει να εντοπίσει ένα ή δύο το πολύ
γεγονότα της περιόδου που έχει μελετήσει και σε ένα power point να
αποδείξει για ποιο λόγο αυτά τα γεγονότα θεωρεί πως ήταν καθοριστικά για
την έκβαση του αγώνα. Αξίζει να αναφερθεί στα μέλη όλων των ομάδων ότι
θα ήταν καλό να διακρίνουν τα γεγονότα με κριτήριο το ρόλο που
διαδραμάτισαν στην εδραίωση ή αντίστοιχα στον κίνδυνο αφανισμού της
ελληνικής επανάστασης. Εδώ ζητείται η κριτική ικανότητα των μαθητών, οι
οποίοι καλούνται οι ίδιοι να ανακαλύψουν τη σημασία των εξελίξεων και να
αντιληφθούν ποια σφάλματα, παραλείψεις και αποφάσεις ευθύνονται για την
τελική έκβαση του αγώνα. Ο απώτερος στόχος είναι να διαπιστώσουν και
την εμπλοκή των πρωταγωνιστών σε όλα αυτά και να αναγνωρίσουν τα
πάθη και τα οράματα τους. Ο διδάσκων μπορεί να συμμετέχει καθοδηγητικά,
αν κάτι τέτοιο του ζητηθεί.
Στα αντίστοιχα φύλλα εργασίας οι μαθητές συμπληρώνουν σε word τα
γεγονότα που επιλέγουν και σε λίγες γραμμές δικαιολογούν αυτή τους την
απόφαση. Αυτό το κείμενο θα είναι και το κείμενο που θα διαβάσουν, όταν
θα κάνουν την παρουσίασή τους στην ολομέλεια της τάξης την επόμενη ώρα.
Μπορούν να ανατρέξουν στις ίδιες ιστοσελίδες που χρησιμοποίησαν την
προηγούμενη, αλλά και σε κάποιες άλλες, τις οποίες θα βρουν στα νέα
φύλλα εργασίας που θα συμπληρώσουν.
3η διδακτική ώρα ( στην αίθουσα προβολών, με έναν υπολογιστή και
προβολέα ).

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 15
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
Στην τελευταία αυτή ώρα, στην αίθουσα προβολών, διδάσκων και μαθητές
καλούνται να αναφερθούν στα αποτελέσματα της συλλογικής αυτής
διδακτικής προσπάθειας, όπως αυτά διαμορφώθηκαν, τόσο κατά την πορεία
της συνεργασίας τους όσο και από τις απαντήσεις τους στα φύλλα εργασίας.
Ο διδάσκων με τη βοήθεια του προβολέα θα καλέσει κάθε ομάδα να
παρουσιάσει τα νέα φύλλα εργασίας αλλά και το power point που έχουν
ετοιμάσει . Σε αυτό το στάδιο γίνεται και η ανατροφοδότηση των μαθητών
από την προβολή της δουλειάς τους, με την παράλληλη ενθάρρυνση και
καθοδήγηση του καθηγητή προς μια ουσιαστική συζήτηση με σκοπό την
αβίαστη εξαγωγή συμπερασμάτων για τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα.
Η ανακαλυπτική μάθηση οικοδομείται σταδιακά και ο καθηγητής καλείται να
παίξει το ρόλο του συντονιστή ενός ουσιαστικού διαλόγου, με μόνους
κερδισμένους τα παιδιά.
Οι επισημάνσεις, οι διορθώσεις και η αξιολόγηση των προσπαθειών απ’ το
διδάσκοντα και τους μαθητές θα γίνει σε όλη την πορεία της συζήτησης και ο
διδάσκων θα την εκτιμήσει ως προς:
 Την επίτευξη των γνωστικών στόχων.
 Τον τρόπο λειτουργίας κάθε ομάδας σε σχέση με τις άλλες ομάδες, μέσα
σε συνεργατικά πλαίσια.
 Τη συμβολή κάθε μέλους στην επίτευξη των στόχων της ομάδας.
 Τις συνεργατικές δεξιότητες που αναπτύχθηκαν.
 Την ατομική αλλά και τη συνολική σχετική βελτίωση που παρουσιάστηκε.
Ο διδάσκων επιβάλλεται, αφού επισημαίνει στους μαθητές τις αδυναμίες ή
παραλείψεις τους, να τους ενθαρρύνει και να τους κατευθύνει προς τέτοιου
είδους ομαδοσυνεργατικές μαθησιακές πρακτικές.
Η αξιολόγηση είναι διαμορφωτική από τον εκπαιδευτικό καθ’ όλη τη
διάρκεια της διδασκαλίας. Παρακολουθεί διακριτικά την πορεία εργασιών και
τις δεξιότητες των μαθητών και παρεμβαίνει διευκολυντικά, για να
ανατροφοδοτήσει τις ομάδες. Μετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων
ακολουθεί η αθροιστική αξιολόγηση κυρίως από τον εκπαιδευτικό – αλλά και
από τους μαθητές – της συνολικής εργασίας και της λειτουργικότητας του
σεναρίου, ώστε να προβεί ο διδάσκων στις αναγκαίες βελτιώσεις.

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 16
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ελληνική
1. Ιστορία Γ ΄ Γυμνασίου - Βιβλίο μαθητή.
2. Ιστορία Γ ΄ Γυμνασίου – Βιβλίο καθηγητή.
3. Ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα για την ιστορία της Γ΄ γυμνασίου.
4. Οδηγίες αξιολόγησης του μαθήματος της ιστορίας στο γυμνάσιο.
5. Κόμης Β: «Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των τεχνολογιών της
πληροφορίας και των επικοινωνιών», εκδόσεις: Νέες Τεχνολογίες, Αθήνα
2004.
6. Α. Ράπτης- Α. Ράπτη: «Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της
πληροφορίας. Ολική προσέγγιση», εκδόσεις: Νέες Τεχνολογίες, Αθήνα 2007.
Ξενόγλωσση
1. Knud Illeris (επιμέλεια),μετάφραση: Γιώργος Κουλαουζίδης,
επιστημονική επιμέλεια: Αλέξης Κόκκος, εκδόσεις: Μεταίχμιο, Αθήνα 2009.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ


http://www.youtube.com/watch?v=ub-hjFGLNNY



http://pikatsou.blogspot.gr/



http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm



http://users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm



http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/istoria_c/math/s_1-94.pdf



http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm



http://tinyurl.com/o3tc5gb



http://www.parliament.gr/1821/ekthesi/polemika.asp



http://tinyurl.com/paezwq7



http://www.agiotatos.gr/greekhistory/greekhistory/-1821.html

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ.
Το σενάριο αυτό είχε την τύχη να εφαρμοστεί σε ένα τμήμα από 18 μαθητές,
οι οποίοι σε ένα μεγάλο ποσοστό είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία
ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 17
Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο
«Θεμιστοκλής»
(περίπου τα 12 άτομα) και παράλληλα έχουν δουλέψει σε ομάδες από την
πρώτη τάξη του γυμνασίου, στα πλαίσια πραγματοποίησης διαθεματικών
εργασιών που συντελούνται κάθε χρόνο στο σχολείο, στη βαθμίδα του
γυμνασίου. Για το λόγο αυτό, όταν τούς ζητήθηκε η εκπόνηση power point,
η αντίδραση ήταν θετική και με καλά αποτελέσματα. Επίσης και στο χωρισμό
των ομάδων δεν παρουσιάστηκαν ουσιώδη προβλήματα, τα οποία θα
μπορούσαν να καθυστερήσουν την εφαρμογή του σεναρίου. Αλλά και η
αναζήτηση ημερομηνιών και η κατάταξή τους σε χρονολογικούς πίνακες δεν
παρουσίασε δυσκολίες. Αντίθετα φάνηκε να τους άρεσε και το ολοκλήρωσαν
με επιτυχία.
Στο σημείο που δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα ήταν κατά τη δεύτερη διδακτική
ώρα, όταν κλήθηκαν να παράγουν δικό τους λόγο και κυρίως, όταν έπρεπε
να μελετήσουν πιο εμπεριστατωμένα κάποιες πηγές, γεγονός που τούς
προκάλεσε αμηχανία και αδιαφορία. Χρειάστηκε να επέμβω, για να τους
καθοδηγήσω και, ως ένα σημείο, να τους υποδείξω τα κριτήρια επιλογής
ενός ή δύο γεγονότων σημαντικών για την εξέλιξη της ελληνικής
επανάστασης.

Όπως

ήταν

φυσικό,

τα

δεύτερα

φύλλα

εργασίας

συμπληρώθηκαν και την τρίτη ώρα, στην ολομέλεια της τάξης. Τότε έγινε
και η αξιολόγηση του σεναρίου και από τα ίδια τα παιδιά, τα οποία και
επεσήμαναν τη δυσκολία κριτικής προσέγγισης των ισότοπων και την
ανάλογη δυσκολία καταγραφής και εκτίμησης πληροφοριών με κριτική
σκέψη. Αυτή η διαπίστωση προκάλεσε προβληματισμό σε όλους μας και
αποτελεί την αρχή μιας μεγάλης συζήτησης για το ποιος φταίει για την
έλλειψη μιας τόσο βασικής δεξιότητας στους μαθητές μας….

ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 18

Contenu connexe

Tendances

αυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοι
αυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοιαυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοι
αυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοιΜαυρουδης Μακης
 
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίου
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίουΤο ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίου
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίουvserdaki
 
1. Η εποχή του Διαφωτισμού
1. Η εποχή του Διαφωτισμού1. Η εποχή του Διαφωτισμού
1. Η εποχή του ΔιαφωτισμούKvarnalis75
 
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)Kats961
 
νεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητα
νεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητανεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητα
νεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότηταStella Karioti
 
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑEleni Kots
 
Περιγραφή και Αφήγηση
Περιγραφή και ΑφήγησηΠεριγραφή και Αφήγηση
Περιγραφή και ΑφήγησηAkis Ampelas
 
4η ενότητα Ν. Γλώσσα Α΄ Γυμν
4η ενότητα Ν. Γλώσσα  Α΄ Γυμν4η ενότητα Ν. Γλώσσα  Α΄ Γυμν
4η ενότητα Ν. Γλώσσα Α΄ Γυμνchavalesnick
 
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)Kvarnalis75
 
Κ. Π. Καβάφης, Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Κ. Π. Καβάφης,  Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίαςΚ. Π. Καβάφης,  Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Κ. Π. Καβάφης, Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίαςvserdaki
 
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσηςη νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσηςDimitra Stefani
 
παραγραφος περιληψη
παραγραφος περιληψηπαραγραφος περιληψη
παραγραφος περιληψηmvasiliou
 
ΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
ΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
ΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥGeorgia Sofi
 
4η εκθεση επιστολη - σχεδιαγραμμα
4η εκθεση   επιστολη - σχεδιαγραμμα4η εκθεση   επιστολη - σχεδιαγραμμα
4η εκθεση επιστολη - σχεδιαγραμμαaek2161
 
Νεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένεια
Νεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένειαΝεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένεια
Νεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένειαvserdaki
 
3. Γαλλική επανάσταση
3. Γαλλική επανάσταση3. Γαλλική επανάσταση
3. Γαλλική επανάστασηKvarnalis75
 
Γιορτή Πολυτεχνείου ppt
Γιορτή Πολυτεχνείου pptΓιορτή Πολυτεχνείου ppt
Γιορτή Πολυτεχνείου pptiordanaki2
 
ενοτητα 2-στίχοι-26-108
ενοτητα 2-στίχοι-26-108ενοτητα 2-στίχοι-26-108
ενοτητα 2-στίχοι-26-108Stavroula Deligianni
 
Ένα αγαπημένο μου πρόσωπο
Ένα αγαπημένο μου πρόσωποΈνα αγαπημένο μου πρόσωπο
Ένα αγαπημένο μου πρόσωποStefi_Dim
 

Tendances (20)

αυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοι
αυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοιαυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοι
αυτοτροφοι ετεροτροφοι οργανισμοι
 
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίου
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίουΤο ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίου
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ-Ν. Λογοτεχνία β γυμνασίου
 
1. Η εποχή του Διαφωτισμού
1. Η εποχή του Διαφωτισμού1. Η εποχή του Διαφωτισμού
1. Η εποχή του Διαφωτισμού
 
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - Α' Γυμνασίου (14 διαγωνίσματα)
 
νεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητα
νεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητανεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητα
νεοελληνικη γλωσσα α γυμνασίου διαγώνισμα 4η ενότητα
 
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
ΜΜΕ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
 
Περιγραφή και Αφήγηση
Περιγραφή και ΑφήγησηΠεριγραφή και Αφήγηση
Περιγραφή και Αφήγηση
 
4η ενότητα Ν. Γλώσσα Α΄ Γυμν
4η ενότητα Ν. Γλώσσα  Α΄ Γυμν4η ενότητα Ν. Γλώσσα  Α΄ Γυμν
4η ενότητα Ν. Γλώσσα Α΄ Γυμν
 
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)
Ε Ν Ο Τ Η Τ Α 8 Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)
 
Κ. Π. Καβάφης, Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Κ. Π. Καβάφης,  Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίαςΚ. Π. Καβάφης,  Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Κ. Π. Καβάφης, Θερμοπύλες: Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
 
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσηςη νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
η νεα παιδαγωγικη. φυλλο εργασιας εμπεδωσης
 
παραγραφος περιληψη
παραγραφος περιληψηπαραγραφος περιληψη
παραγραφος περιληψη
 
Πηνελόπη Δέλτα, Πρώτες ενθυμήσεις, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Γ΄ Γυμνα...
Πηνελόπη Δέλτα, Πρώτες ενθυμήσεις, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Γ΄ Γυμνα...Πηνελόπη Δέλτα, Πρώτες ενθυμήσεις, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Γ΄ Γυμνα...
Πηνελόπη Δέλτα, Πρώτες ενθυμήσεις, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Γ΄ Γυμνα...
 
ΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
ΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
ΝΕΓ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
 
4η εκθεση επιστολη - σχεδιαγραμμα
4η εκθεση   επιστολη - σχεδιαγραμμα4η εκθεση   επιστολη - σχεδιαγραμμα
4η εκθεση επιστολη - σχεδιαγραμμα
 
Νεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένεια
Νεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένειαΝεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένεια
Νεοελληνική Γλώσσα β΄γυμνασίου, ενότητα 2η: Ζούμε με την οικογένεια
 
3. Γαλλική επανάσταση
3. Γαλλική επανάσταση3. Γαλλική επανάσταση
3. Γαλλική επανάσταση
 
Γιορτή Πολυτεχνείου ppt
Γιορτή Πολυτεχνείου pptΓιορτή Πολυτεχνείου ppt
Γιορτή Πολυτεχνείου ppt
 
ενοτητα 2-στίχοι-26-108
ενοτητα 2-στίχοι-26-108ενοτητα 2-στίχοι-26-108
ενοτητα 2-στίχοι-26-108
 
Ένα αγαπημένο μου πρόσωπο
Ένα αγαπημένο μου πρόσωποΈνα αγαπημένο μου πρόσωπο
Ένα αγαπημένο μου πρόσωπο
 

En vedette

σεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσα
σεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσασεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσα
σεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσαparaskevikatsougri
 
σεναριο ιστορίας
σεναριο ιστορίαςσεναριο ιστορίας
σεναριο ιστορίαςparaskevikatsougri
 
φυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDoc
φυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDocφυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDoc
φυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDocparaskevikatsougri
 
φύλλα εργασίας για την ενότητα 3
φύλλα εργασίας για την ενότητα 3 φύλλα εργασίας για την ενότητα 3
φύλλα εργασίας για την ενότητα 3 paraskevikatsougri
 

En vedette (6)

Comic tonismos
Comic tonismosComic tonismos
Comic tonismos
 
Enotita 3 senario arxaion
Enotita 3 senario arxaionEnotita 3 senario arxaion
Enotita 3 senario arxaion
 
σεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσα
σεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσασεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσα
σεναριο στην αρχαια ελληνικη επιμόρφωσης γλωσσα
 
σεναριο ιστορίας
σεναριο ιστορίαςσεναριο ιστορίας
σεναριο ιστορίας
 
φυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDoc
φυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDocφυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDoc
φυλλα εργασιας.ιστοριας σεναριουDoc
 
φύλλα εργασίας για την ενότητα 3
φύλλα εργασίας για την ενότητα 3 φύλλα εργασίας για την ενότητα 3
φύλλα εργασίας για την ενότητα 3
 

Similaire à σεναριο στην ιστορια με τις τπε

ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.
ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.
ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.sofia
 
περιληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοση
περιληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοσηπεριληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοση
περιληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοσηXyla Eleni
 
θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1
θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1
θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1Xristina Fotopoulou
 
μικροί αρχαιολόγοι
μικροί αρχαιολόγοιμικροί αρχαιολόγοι
μικροί αρχαιολόγοιzafiris
 
ανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικό
ανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικόανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικό
ανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικόMichailidis Nikodimos
 
τελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγική
τελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγικήτελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγική
τελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγικήSofia Patse
 
Συστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησης
Συστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησηςΣυστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησης
Συστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησηςNikolaos Bakopoulos
 
Learning theories ergaleiatpe[1]
Learning theories ergaleiatpe[1]Learning theories ergaleiatpe[1]
Learning theories ergaleiatpe[1]Ria Papamanoli
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'anokato
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'anokato
 
Methodologia
MethodologiaMethodologia
Methodologiarounikos
 
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptx
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptxΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptx
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptxJIMKON
 
Διδακτικο Σεναριο
Διδακτικο ΣεναριοΔιδακτικο Σεναριο
Διδακτικο Σεναριοharitinitrigazi1
 
διδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιου
διδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιουδιδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιου
διδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιουapgatis
 
σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική
 σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική
σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγικήvaralig
 
σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθηση
σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθησησύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθηση
σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθησηXyla Eleni
 
Βασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκων
Βασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκωνΒασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκων
Βασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκωνSpiros Kioulanis
 
Sygrones theorisis mathisis
Sygrones theorisis mathisisSygrones theorisis mathisis
Sygrones theorisis mathisisgkotsinas
 

Similaire à σεναριο στην ιστορια με τις τπε (20)

ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.
ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.
ΛΥΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΙΩΠΗ...Η ΦΥΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙ.
 
περιληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοση
περιληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοσηπεριληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοση
περιληψη γενικου-μερουσ-γ-εκδοση
 
θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1
θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1
θεωρίες μάθησης και λογισμικά 1
 
μικροί αρχαιολόγοι
μικροί αρχαιολόγοιμικροί αρχαιολόγοι
μικροί αρχαιολόγοι
 
ανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικό
ανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικόανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικό
ανθρωπισμός ανθρώπινα δ.-τελικό
 
τελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγική
τελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγικήτελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγική
τελική μορφή εργασίας στην παιδαγωγική
 
Συστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησης
Συστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησηςΣυστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησης
Συστήματα μαθησης μεσω ανακαλυψης - διερευνησης & οικοδομησης
 
Yliko ypostirixis entypa hmerologion axiologisis
Yliko ypostirixis entypa hmerologion axiologisisYliko ypostirixis entypa hmerologion axiologisis
Yliko ypostirixis entypa hmerologion axiologisis
 
Learning theories ergaleiatpe[1]
Learning theories ergaleiatpe[1]Learning theories ergaleiatpe[1]
Learning theories ergaleiatpe[1]
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
ΙΣΤΟΡΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α'
 
Methodologia
MethodologiaMethodologia
Methodologia
 
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptx
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptxΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptx
ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ.pptx
 
Διδακτικο Σεναριο
Διδακτικο ΣεναριοΔιδακτικο Σεναριο
Διδακτικο Σεναριο
 
διδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιου
διδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιουδιδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιου
διδακτικο σεναριο ιστορια α γυμνασιου
 
σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική
 σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική
σενάριο λογοτεχνίας Α'γυμνασίου Ν. Καζαντζάκης, Νέα Παιδαγωγική
 
σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθηση
σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθησησύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθηση
σύγχρονες θεωρήσεις για τη μάθηση
 
Communication teaching
Communication teachingCommunication teaching
Communication teaching
 
Βασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκων
Βασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκωνΒασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκων
Βασικές θεωρίες της εκπαίδευσης ενηλίκων
 
Sygrones theorisis mathisis
Sygrones theorisis mathisisSygrones theorisis mathisis
Sygrones theorisis mathisis
 

Dernier

9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf
9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf
9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdfssuser2f8893
 
Μαθητικά συμβούλια .
Μαθητικά συμβούλια                                  .Μαθητικά συμβούλια                                  .
Μαθητικά συμβούλια .Dimitra Mylonaki
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 1ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ  ΜΕΡΟΣ 1ο ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ  ΜΕΡΟΣ 1ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 1ο Χρύσα Παπακωνσταντίνου
 
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2οΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2οΧρύσα Παπακωνσταντίνου
 
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑΜια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑDimitra Mylonaki
 
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptxAthina Tziaki
 
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxΗ Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxeucharis
 
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008Θεόδωρος Μαραγκούλας
 
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΓιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΟΛΓΑ ΤΣΕΧΕΛΙΔΟΥ
 
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Μαθητικές καταλήψεις
Μαθητικές                                  καταλήψειςΜαθητικές                                  καταλήψεις
Μαθητικές καταλήψειςDimitra Mylonaki
 
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνηΣουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνηTheodora Chandrinou
 
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx36dimperist
 
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο ΠάτραςDimitra Mylonaki
 

Dernier (20)

9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf
9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf
9.SPSS και δείκτες περιγραφικής στατιστικής.pdf
 
Μαθητικά συμβούλια .
Μαθητικά συμβούλια                                  .Μαθητικά συμβούλια                                  .
Μαθητικά συμβούλια .
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 1ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ  ΜΕΡΟΣ 1ο ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ  ΜΕΡΟΣ 1ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 1ο
 
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 10ο Γυμνάσιο Πάτρας
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2οΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 2ο
 
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑΜια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
Μια νύχτα σε κατάστημα παιχνιδιώνΚΕΙΜΕΝΑ
 
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
5ο Κεφάλαιο - Το Λογισμικό του Υπολογιστή.pptx
 
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docxΗ Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
Η Κινέζικη Αστρολογία - Ημερολόγιο - Ζώδια.docx
 
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ  2008
Η ΑΔΙΚΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΣΕΠ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 2008
 
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξειςΓιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ  : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
 
Σεβασμός .
Σεβασμός                                   .Σεβασμός                                   .
Σεβασμός .
 
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη              στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 11ο Γυμνάσιο Πάτρας
 
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινά αυγά από τη Β΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Μαθητικές καταλήψεις
Μαθητικές                                  καταλήψειςΜαθητικές                                  καταλήψεις
Μαθητικές καταλήψεις
 
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνηΣουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
Σουρεαλιστικά ταξίδια μέσα από την τέχνη
 
ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ 2024
 
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptxΠασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
Πασχαλινές Λαμπάδες από ΣΤ τάξη του σχολείου μας.pptx
 
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο ΠάτραςΕπίσκεψη          στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
Επίσκεψη στο 12ο Γυμνάσιο Πάτρας
 

σεναριο στην ιστορια με τις τπε

  • 1. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΤΠΕ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Β΄ ΕΠΙΠΕΔΟΥ, ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2013 ,ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΤΣΟΥΓΚΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΕ02 ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ»
  • 2. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ ΤΙΣ Τ.Π.Ε. Ονοματεπώνυμο: ΚΑΤΣΟΥΓΚΡΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, ΠΕ02 , [ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ « ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ »]. ΤΑΥΤΌΤΗΤΑ ΣΕΝΑΡΊΟΥ Τάξη: Γ΄ Γυμνασίου. Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία. Διδακτική ενότητα: Ενότητα 8η. Τίτλος: Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης ( 1821-1827 ). Τόπος διεξαγωγής σεναρίου εργασίας: Αίθουσα προβολών και Εργαστήριο Πληροφορικής. Αριθμός μαθητών: Όλοι οι μαθητές του τμήματος (18 μαθητές). Απαιτούμενος χρόνος: 2 ώρες στο εργαστήριο πληροφορικής και 1 ώρα στην αίθουσα διδασκαλίας. Διαθεματικό εύρος σεναρίου: Εικαστικές τέχνες , νεοελληνική λογοτεχνία. Χρησιμοποιούμενα εργαλεία (έντυπα και ηλεκτρονικά) και εποπτικά μέσα:  σχολικό εγχειρίδιο  πίνακας  διαδίκτυο  Comic lab  Drop box  Blog  Power point  word  «Η επανάσταση του 1821» ( κλειστό εκπαιδευτικό λογισμικό στο διαδίκτυο)  προβολέας  ηλεκτρονικά (ή και έντυπα) φύλλα εργασίας Διαδικτυακοί τόποι: ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 2
  • 3. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής»  http://www.youtube.com/watch?v=ub-hjFGLNNY  http://pikatsou.blogspot.gr/  http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm  http://users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm  http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/istoria_c/math/s_1-94.pdf  http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm  http://tinyurl.com/o3tc5gb  http://www.parliament.gr/1821/ekthesi/polemika.asp  http://tinyurl.com/paezwq7  http://www.agiotatos.gr/greekhistory/greekhistory/-1821.html Προαπαιτούμενα μαθήματος:  Η προηγούμενη γνώση από τους μαθητές των επαναστατικών κινημάτων στην Ευρώπη και της δράσης της Φιλικής εταιρείας.  επαρκής χειρισμός του διαδικτύου (φυλλομετρητή)  ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα  προγενέστερη εξοικείωση των μαθητών με την ομαδοσυνεργατική αντίληψη επικοινωνίας, μέσω της οποίας υλοποιείται η διδακτική πρόταση. ΣΎΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ ΣΕΝΑΡΊΟΥ Οι στόχοι του παρόντος σεναρίου ανταποκρίνονται στους ειδικούς σκοπούς της διδασκαλίας του μαθήματος που τίθενται στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών και το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ. – Α.Π.Σ.) του Γυμνασίου και βασίζεται σε τρεις σύγχρονες θεωρίες μάθησης, σε τρία σύγχρονα διδακτικά μοντέλα που καθιστούν το μαθητή από αντικείμενο σε ενεργό υποκείμενο της διαδικασίας της γνώσης. Η πρώτη θεωρία είναι η ανακαλυπτική θεωρία της μάθησης που βασίζεται στην αρχή ότι για να μάθει το υποκείμενο πρέπει να δράσει σε συγκεκριμένα αντικείμενα. Αποτέλεσμα αυτής της δράσης είναι η κατάκτηση του αφηρημένου ή η ανακάλυψη της γνώσης. Η μάθηση συντελείται μέσω συνεργατικών δραστηριοτήτων, επίλυση προβλημάτων και ανώτερων ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 3
  • 4. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» λειτουργιών της σκέψης. Άλλα χαρακτηριστικά στοιχεία είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών και η παραγωγική ομιλία. Η γνώση ανακαλύπτεται μέσω της αλληλοεπίδρασης και του πλαισίου στο οποίο συντελείται. Είναι δυναμική και ζωντανή. Στηρίζεται στην εκμάθηση στρατηγικών και στην άσκηση των μαθητών στις επιστημονικές διαδικασίες, ώστε να γίνουν μικροί επιστήμονες. Η άσκηση στις διαδικασίες με την καθοδήγηση του διδάσκοντα μπορεί να οδηγήσει στην ανακάλυψη του περιεχομένου, δηλαδή στην ερμηνεία των φαινομένων και στην κατανόηση των εννοιών . Το διδακτικό μοντέλο προσδιορίζεται από δύο παράγοντες. Πρώτον η απαίτηση για δράση των μαθητών σε πραγματικά αντικείμενα επιβάλλει τη λειτουργία της τάξης σε ομάδες. Δεύτερον η οργάνωση της τάξης σε ομάδες δε διευκολύνει την προφορική επικοινωνία του διδάσκοντα με τους μαθητές. Αυτό επέβαλλε τη χρήση του Φύλλου Εργασίας στο οποίο περιγράφονται οι δραστηριότητες των ομάδων. Η διδακτική προσέγγιση είναι μαθητοκεντρικά προσανατολισμένη, με το δάσκαλο στο ρόλο του καθοδηγητή και του οργανωτή καταστάσεων μάθησης. Οι μαθητές με τη βοήθεια του Φύλλου Εργασίας παρατηρούν, κάνουν μετρήσεις, καταγράφουν και συγκρίνουν δεδομένα. Με τον τρόπο αυτό μετέχουν ενεργά στην ανακάλυψη της δικής τους γνώσης, ανακαλύπτοντας πράγματα για τον εαυτό τους. Το γεγονός ότι εργάζονται σε ομάδες, τους δίνει τη δυνατότητα της αλληλεπίδρασης μεταξύ ισοτίμων, η οποία είναι αποτελεσματικότερη στη μάθηση, από την καταλυτική παρουσία ακόμα και του ικανότερου δάσκαλου. Η δεύτερη θεωρία είναι του Εποικοδομισμού (Constructivism). Στην υπόθεση της εποικοδόμησης της γνώσης κυρίαρχο ρόλο παίζουν οι ιδέες των μαθητών. Αν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τις ιδέες των μαθητών τότε θα ήταν εύκολο να βρούμε κατάλληλες δραστηριότητες τις οποίες να εκτελέσουν οι μαθητές και να πιστούν αυτόβουλα να αλλάξουν άποψη, δηλαδή να αποβάλλουν τις ιδέες τους και να δεχθούν αυτό που η επιστήμη δέχεται, τότε αυτό θα αποτελούσε μάθηση. Η γνώση είναι προσωπική και οικοδομείται από τον καθένα χωριστά γι' αυτό είναι υποκειμενική. Συνεπώς δεν μπορεί να μεταδοθεί από τον έχοντα και κατέχοντα στους μη έχοντες και μη κατέχοντες. Η μάθηση είναι συνήθως προϊόν της εννοιολογικής αλλαγής που ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 4
  • 5. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» επέρχεται στους μαθητές λόγω της γνωστικής σύγκρουσης στην οποία υποβάλλονται. Η μάθηση θεωρείται ως εποικοδόμηση που γίνεται στο πλαίσιο της κοινωνίας της ομάδας. Το διδακτικό μοντέλο Οι Driver και Oldham (1986) πρότειναν ένα μοντέλο της εποικοδομητικής προσέγγισης στη διδασκαλία που περιλαμβάνει τις φάσεις του προσανατολισμού, της ανάδειξης των ιδεών των μαθητών, της αναδόμησης των ιδεών, της εφαρμογής των νέων ιδεών και της ανασκόπησης. Στο επιστημονικό παράδειγμα του εποικοδομισμού, εκτός από τις γνωστικές θεωρίες της μάθησης, κινούνται και οι κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες, οι οποίες θα μπορούσαμε να πούμε ότι λειτουργούν συμπληρωματικά με αυτές, ρίχνοντας όμως το βάρος τους στον κοινωνικό καθορισμό της γνώσης. Δηλαδή, αν δεχτούμε ότι οι θεωρίες κινούνται ανάμεσα σε ένα δίπολο άτομο - κοινωνία, οι γνωστικές θεωρίες στρέφονται γύρω από τον πόλο άτομο, ενώ οι κοινωνικοπολιτισμικές γύρω από τον πόλο κοινωνία. Σε γενικές γραμμές, οι θεωρίες αυτές υποστηρίζουν ότι η οικοδόμηση των γνώσεων λαμβάνει συζητήσεων που χώρα σε εμπερικλείουν συνεργατικά τη περιβάλλοντα, δημιουργία και διαμέσου κατανόηση της επικοινωνίας και την από κοινού (μεταξύ ατόμων ή ομάδων) υλοποίηση δραστηριοτήτων. Συνεπώς, ο κοινωνικός εποικοδομισμός, όπως αλλιώς ονομάζονται οι θεωρίες αυτές, διαφοροποιείται από τον κλασικό στο επίπεδο της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, θεωρώντας πως οι γνώσεις δομούνται μέσω των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ατόμων, όπως επίσης ότι και οι ίδιες οι γνώσεις είναι κοινωνικά καθορισμένες μέσα από κώδικες. Τα χαρακτηριστικά της προσέγγισης αυτής είναι: Η ενεργός γνωστική οικοδόμηση που συντελεί στην εκ βάθους κατανόηση. Η εγκαθιδρυμένη μάθηση (situated cognition) που λαμβάνει χώρα σε συγκεκριμένο πλαίσιο με αυτόνομη δραστηριότητα και κοινωνική και νοητική ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 5
  • 6. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» υποστήριξη. Η κοινότητα, μέσα από την οποία λαμβάνει χώρα η μάθηση, συντελεί στη διάχυση της κουλτούρας και των πρακτικών της. Η συνομιλία (discourse) που καθιστά εφικτή τη συμμετοχή και τη διαπραγμάτευση στο πλαίσιο της κοινότητας. Στην κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση της νόησης, βασική παραδοχή είναι ότι, όταν ένα άτομο συμμετέχει σ' ένα κοινωνικό σύστημα, η κουλτούρα αυτού του συστήματος και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία (κυρίως η γλώσσα) διαμορφώνουν τη γνωστική του συγκρότηση και συνιστούν πηγή μάθησης και εξέλιξης. (Ράπτης, Ράπτη 2007, σελ. 109, Κόμης 2004, σελ. 94-96) Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί οι μαθητές προσεγγίζουν τα γεγονότα της ελληνικής επανάστασης επιλεκτικά, με κριτήριο την παρουσίασή τους, όπως αυτή γίνεται στο σχολικό βιβλίο. Παράλληλα επιδιώκεται να αντιληφθούν, μέσα από την περιήγησή τους στις κατάλληλες ιστοσελίδες, ποια ιστορικά γεγονότα διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο για την πορεία και την κατάληξη της ελληνικής επανάστασης. Η βιωματική μέθοδος διδασκαλίας, που θα καταστήσει τη μαθησιακή διαδικασία πιο ενδιαφέρουσα και πιο ελκυστική, επιτυγχάνεται με τη χρήση πολλαπλών αναπαραστατικών μορφών, γνωστικού τύπου πληροφοριών, την την αναζήτηση και αξιοποίηση απόδοση και την αξιολόγηση της πληροφορίας μέσα από την παραγωγή καθοδηγημένου και αυθόρμητου λόγου, καθώς και την ανατροφοδότηση στην ομάδα κατά τη διάρκεια της ενδιάμεσης αξιολόγησης μέσα από μία διαδραστική επικοινωνία. Όλα αυτά βέβαια, τα οποία αποτελούν βασικούς άξονες της διδασκαλίας, υλοποιούνται μέσα από τη χρήση γενικών εργαλείων των Τ.Π.Ε. και του διαδικτύου. Έμφαση δίνεται στην παρώθηση, με τη συναίσθηση της προόδου και της επίτευξης στόχων μέσα από την εργασία σε ομάδες, στην ενεργό συμμετοχή αλλά και στην αυτόνομη μάθηση, στην εναλλαγή και ποικιλία στη διδακτική πράξη , στην ανατροφοδότηση των μαθητών με πληροφορίες και αξιολογικές κρίσεις που προέρχονται από την ίδια την ομάδα και που οδηγούν σε μια ανακαλυπτική πορεία μάθησης. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 6
  • 7. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» ΣΤΌΧΟΙ Παιδαγωγικοί  Να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές την ομαδική συνεργασία για να επιλέγουν και να αναδιοργανώνουν πληροφορίες και σχόλια συνθέτοντας τη δική τους άποψη για τα γεγονότα που μελετούν .  Να εξοικειωθούν με την διερευνητική – βιωματική μάθηση και να δραστηριοποιηθούν σε αυτή.  Να εξοικειωθούν με τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών μέσα από το υλικό που προσφέρει το διαδίκτυο.  Να καλλιεργήσουν την ικανότητα αξιολόγησης των προσφερόμενων πληροφοριών όσον αφορά τη χρησιμότητά τους.  Να καλλιεργήσουν τις εκφραστικές τους δεξιότητες στον προφορικό αλλά και στο γραπτό λόγο και να επικοινωνούν μεταξύ τους.  Να συνεργάζονται μεταξύ τους για την επίτευξη ενός κοινού στόχου αναπτύσσοντας προσωπική και συλλογική ευθύνη ως μέλη μιας ομάδας .  Να αντιληφθούν ότι τελικά αξίζει να ασχολούμαστε με τη μελέτη του παρελθόντος, επειδή η γνώση της ιστορίας και ο προβληματισμός μας πάνω σε αυτή μάς καθιστά αληθινούς πολίτες. Διδακτικοί  Βασική προϋπόθεση επίτευξης των σκοπών του σεναρίου είναι να δημιουργούνται εκείνες οι συνθήκες μάθησης που εξασφαλίζουν την ενεργητική, δημιουργική συμμετοχή των μαθητών στη διδακτική διαδικασία. Προφανώς, πρέπει να αποφεύγεται ο άμεσος διδακτισμός, με τη μορφή της αφήγησης από τον διδάσκοντα, ώστε ο προβληματισμός που προκύπτει από το κείμενο (πρόβλημα-συζήτηση-κριτική) να λειτουργήσει έμμεσα, όχι δεοντολογικά, στους μαθητές. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 7
  • 8. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής»  Η διδακτική μέθοδος αφορά στη σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν μέσα από καλά μελετημένα ερωτήματα προς τους μαθητές και αξιοποίηση της βιωματικής προσέγγισης.  Η επιδιωκόμενη επικοινωνία των μαθητών με το κείμενο πρέπει να στηρίζεται: στο ενδιαφέρον που παρουσιάζουν για τους μαθητές ( ως προς τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης ή την πορεία ανόδου και καθόδου του ελληνικού αγώνα) β. στο σύνολο των πληροφοριών που σε κάθε επίπεδο μπορούν να τους δώσουν.  Επιδιώκεται επίσης οι μαθητές να παρατηρήσουν τη διάσταση του χρόνου και τοποθετούν τα βασικά ιστορικά γεγονότα σε αυτή τη διάσταση.  Προβλέπεται η επιλογή και η αναδιοργάνωση πληροφοριών από την πλευρά των μαθητών, ώστε να συνθέσουν τη δική τους άποψη για τα γεγονότα που μελετούν, να εντοπίζουν αίτια και αποτελέσματα, ομοιότητες και διαφορές.  Θεμιτό είναι ακόμα οι μαθητές να κινούνται άνετα μέσα στον ιστορικό χρόνο και να εντάσσουν τα γεγονότα που μελετούν σε ιστορικές περιόδους.  Η διδασκαλία επικεντρώνεται στη διαμόρφωση των βάσεων της διαθεματικότητας.  Η αξιοποίηση και η υποστήριξη του μαθήματος από το εποπτικό υλικό (εικονογράφηση, διαγράμματα, video, διαδίκτυο κ.ά.) θεωρείται αυτονόητη. Γνωστικοί – Μαθησιακοί Επιδιώκεται οι μαθητές: • Να γνωρίσουν τα στοιχεία που ευνόησαν την επικράτηση της ελληνικής επανάστασης στο νότιο ελλαδικό χώρο. • Να αντιληφθούν τους λόγους που σε κάποιες άλλες περιοχές της Ελλάδας η επανάσταση δεν επικράτησε. • Να γνωρίσουν τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης και κυρίως τις ενέργειές τους που καθόρισαν τις εξελίξεις του αγώνα. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 8
  • 9. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» • Να παρακολουθήσουν τα κύρια στρατιωτικά γεγονότα της ελληνικής επανάστασης τόσο κατά τη φάση των επιτυχιών (1821-1824) όσο και κατά τη φάση της κάμψης (1824-1827). • Να αντιληφθούν τους λόγους οι οποίοι οδήγησαν τον ελληνικό αγώνα σε παρακμή και να αποδώσουν τις ευθύνες σε πρόσωπα και καταστάσεις. • Να εντοπίσουν γεγονότα καθοριστικά και στις δύο περιόδους της ελληνικής επανάστασης. Τεχνολογικοί Η χρήση των προϊόντων και εργαλείων των Τ.Π.Ε., στη συγκεκριμένη διδακτική πρόταση, υποστηρίζει τόσο την αυτόνομη πορεία του μαθητή προς τη γνώση, όσο και τη διερευνητική, βιωματική και συνεργατική μάθηση. Ταυτόχρονα, προάγει το ρόλο του δασκάλου από αυτόν του απλού καθοδηγητή, σε εκείνον του συντονιστή ενεργειών και του διευκολυντή για την απόκτηση γνώσης. Η προσέγγιση της συγκεκριμένης περιόδου της ελληνικής ιστορίας με τη χρήση ΤΠΕ, αφίσταται της παραδοσιακής διδακτικής πράξης, διότι:  Παρέχει τη δυνατότητα άμεσης και εύκολης πρόσβασης σε πλήθος πληροφοριών στο διαδίκτυο, γεγονός που λειτουργεί παρωθητικά για το μαθητή και διευκολύνει την προσέγγιση του συγκεκριμένου ιστορικού πλαισίου.  Δίνει τη δυνατότητα στο μαθητή να πορευθεί στο δικό του δρόμο προς τη μάθηση, μέσα από μια ποικιλία εναλλακτικών επιλογών.  Συνειδητοποιούν όλοι οι μαθητές ότι οι Τ.Π.Ε. μπορούν να λειτουργήσουν ως μέσα βελτίωσης της διδασκαλίας και της μάθησης, καθώς επιτρέπουν και ενθαρρύνουν την πρόσβαση σε ευρύ πεδίο πληροφοριών.  Αναπτύσσουν δεξιότητες αναζήτησης, επιλογής και διαχείρισης των πληροφοριών που αντλούν από το διαδίκτυο.  Ενισχύεται η δυνατότητα αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας μέσα από συνεργατικά περιβάλλοντα, τις ομάδες τους.  Βελτιώνεται η δυνατότητα παραγωγής λόγου μέσα από περιβάλλοντα που επιτρέπουν τον πειραματισμό, τη δοκιμή, τον έλεγχο. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 9
  • 10. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής»  Υποστηρίζεται η δημιουργική έκφραση του μαθητή, καθώς ενσωματώνει ποικίλες μορφές έκφρασης και επικοινωνίας.  Βοηθάει το μαθητή να αντιληφθεί τις δυνατότητες και τους περιορισμούς που θέτει το ηλεκτρονικό μέσο στην αναζήτηση και στον εντοπισμό δεδομένων για ένα θέμα.  Προτρέπει τον μαθητή να αξιοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητες διαφόρων προγραμμάτων (όπως είναι η χρήση ενός ιστολογίου) και να δημιουργήσει ο ίδιος, ενδεχομένως, και το δικό του. ΛΕΠΤΟΜΕΡΉΣ ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΌΤΑΣΗΣ Η διδασκαλία χωρίζεται σε τρεις (3) διδακτικές ώρες : 1η διδακτική ώρα (1 ώρα στο εργαστήριο πληροφορικής) Αυτή η ώρα διακρίνεται σε δύο στάδια: Το πρώτο στάδιο της διδασκαλίας περιλαμβάνει: 1. Εξηγήσεις προς τους μαθητές, ιδιαίτερα των σημείων εκείνων της διδασκαλίας που είναι απαραίτητα προκειμένου να κατανοήσουν το σκοπό και τους στόχους της και να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός «συμβολαίου», που θα τηρηθεί από το διδάσκοντα και τους μαθητές στη διάρκειά της. Στο μέρος αυτό εξηγείται η διαδικασία, η κυριαρχία της ομαδοσυνεργατικότητας ως μέσο απόκτησης γνώσης, οι ρόλοι που θα κληθούν να αναλάβουν όλοι, μαθητές και καθηγητής και το πόσο σημαντική είναι η δική τους συμμετοχή στη βελτίωση της διδασκαλίας του μαθήματος. 2. Τη δημιουργία κινήτρων και ευνοϊκών μαθησιακών συνθηκών. Ο βαθμός ανταπόκρισης των μαθητών στις λειτουργίες που πρόκειται να αναλάβουν, καθώς και η κινητοποίησή τους και η δημιουργία συνεργατικού περιβάλλοντος, ενισχύονται σε κάποιο βαθμό και από τις περιστάσεις που η ιδέα του σεναρίου δημιουργεί. Μπορούμε λοιπόν να προτείνουμε τη δημιουργία ενός ιστολογίου, το οποίο θα αφορά την ελληνική επανάσταση με τη λεπτομερή καταγραφή των γεγονότων από την αρχή ως το τέλος της και με δυνατότητα ενσωμάτωσης σε αυτό εικόνας και ήχου. Η πρόταση αυτή ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 10
  • 11. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» έχει ως στόχο να λειτουργήσει παρωθητικά για τους μαθητές και μάλιστα να ενισχυθεί με την πρόταση πως το υλικό που θα συγκεντρώσουν θα αποτελέσει και τη βάση της σχολικής γιορτής της 25 ης Μαρτίου, την οποία μπορούν να αναλάβουν οι ίδιοι. Ορισμένα από τα βασικά χαρακτηριστικά ενός ιστολογίου είναι:  Η αρχειοθέτηση των αναρτήσεων με βάση την ημερομηνία δημοσίευσης ή το θεματικό περιεχόμενο, οι σύνδεσμοι προς άλλα ιστολόγια ή ιστοσελίδες (blog roll),  Η δυνατότητα δημοσίευσης των αναρτήσεων σε κοινωνικά δίκτυα (Facebook, Twitter,Linkedinκ.ά.),  η σήμανση των αναρτήσεων με ετικέτες (tags),  η δυνατότητα που παρέχουν λαμβάνουν τις στους αναγνώστες τους πληροφορίες τη στιγμή να που δημοσιεύονται χωρίς να χρειάζεται να επισκεφθούν το ιστολόγιο. Όλα αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ιστολογίων αποδεικνύουν τη σχέση που υπάρχει μεταξύ των ιστολογίων και των κοινωνικών δικτύων αλλά και μεταξύ των ιστολογίων και άλλων εφαρμογών τουWeb 2.0. Ενδεικτικό της ισχυρής σχέσης που υπάρχει μεταξύ κοινωνικών δικτύων είναι το γεγονός δημοσιεύουν άμεσα και εύκολα ιστολογίων και ότι το 90% των ιστολογίων τις αναρτήσεις τους στο Twitter, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το Facebook είναι της τάξης του 40% περίπου (Technorati,2011). Το σημαντικότερο ωστόσο χαρακτηριστικό των ιστολογίων είναι η δυνατότητα σχολιασμού των αναρτήσεων από τους χρήστες, που αποτελεί την τυπικότερη εφαρμογή κοινωνικής αλληλεπίδρασης, διαφοροποιώντας έτσι ένα ιστολόγιο από ένα τυπικό web site ή μια προσωπική ιστοσελίδα. Έτσι δημιουργείται ένα κοινωνικό δίκτυο το οποίο βασίζεται σ’ αυτήν τη μορφή αμφίδρομης επικοινωνίας. 3. Την παιδαγωγική αρχή της Αφόρμησης. Στο σημείο αυτό ο διδάσκων παρουσιάζει σε μια ολιγόλεπτη εισήγηση πληροφορίες για τα ευρωπαϊκά κινήματα απελευθέρωσης που έχουν ξεσπάσει πριν το 1821 και να ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 11
  • 12. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» επισημανθεί από όλους τους μαθητές, με την καθοδήγηση του διδάσκοντα, η δράση της Φιλικής Εταιρείας και πώς αυτή προετοίμαζε τον εθνικό μας αγώνα. Ταυτόχρονα προβάλλεται το power point που έχει ο ίδιος ετοιμάσει και το οποίο περιέχει διάφορες πληροφορίες για τα πιο βασικά και σημαντικά γεγονότα που συντελέστηκαν από το 1821 έως το 1827. Στη συνέχεια ζητά από τους μαθητές να σκεφτούν ποια γεγονότα που θυμούνται θεωρούν τα πιο σημαντικά και για ποιους λόγους. Για να μπορέσουν να θυμηθούν επιγραμματικά, βοηθητικό υλικό μπορεί να αποτελέσει ένα video το οποίο ο διδάσκων προβάλλει από την ιστοσελίδα: http://www.youtube.com/watch?v=ub-hjFGLNNY Το δεύτερο στάδιο: Έχοντας ολοκληρωθεί η διαδικασία της αφόρμησης, η φάση αυτή της διδασκαλίας, περιλαμβάνει το χωρισμό των μαθητών σε ομάδες. Ο χωρισμός γίνεται από τον καθηγητή/τρια και οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις τεχνολογικές δεξιότητες των μαθητών. Είναι αναγκαίο σε κάθε ομάδα να υπάρχει ένας τουλάχιστον μαθητής με επαρκείς δεξιότητες στη χρήση επεξεργαστή κειμένου, λογισμικού παρουσίασης και φυλλομετρητή. Θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τους ρόλους που αναλαμβάνουν οι μαθητές στα πλαίσια της μικρής ομάδας, στο στάδιο της διερευνητικής διαδικασίας ως εξής:  Σε εκείνον του χειριστή του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του «πλοηγητή» στο ψηφιακό υλικό.  Σε εκείνον του αναγνώστη - συντονιστή της διαδικασίας.  Σε εκείνον του καταγραφέα, του γραμματέα της ομάδας που κρατά τις σημειώσεις.  Σε εκείνον που αναλαμβάνει να ανακοινώνει τα αποτελέσματα της γνωστικής περιήγησης της ομάδας του στην ολομέλεια της τάξης. Το τμήμα αποτελείται από 18 μαθητές και γι’ αυτό οι ομάδες που δημιουργούνται είναι τέσσερις, από τέσσερα μέλη οι δύο ομάδες και από πέντε οι άλλες δύο. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 12
  • 13. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» Για την ανάθεση των ρόλων σε κάθε μαθητή, δεν είναι αναγκαία η παρέμβαση του δασκάλου. Οι μαθητές αναλαμβάνουν το ρόλο εκείνο που οι ίδιοι θεωρούν ότι τους ανήκει και που η ομάδα συνήθως χωρίς αντιρρήσεις τους αναγνωρίζει. Αυτή η εικόνα, του μαθητή για το εαυτό του, αλλά και της ομάδας γι’ αυτόν, που έχει διαμορφωθεί σε περιβάλλον παραδοσιακής τάξης συχνά ανατρέπεται στο σχολικό εργαστήριο. Μετά τη συγκρότηση των ομάδων, ο διδάσκων προβαίνει στις ακόλουθες ενέργειες: Κάθε ομάδα έχει ήδη εγκατασταθεί μπροστά στους υπολογιστές και ζητείται από τον χειριστή της κάθε ομάδας να αναζητήσει το φύλλο εργασίας που αντιστοιχεί στην ομάδα του. Παράλληλα εξηγείται από τον διδάσκοντα πως στόχος αυτής της διδακτικής ώρας είναι να μπουν τα κύρια γεγονότα της επανάστασης σε μια χρονολογική σειρά, αφού , όπως και οι ίδιοι διαπίστωσαν από το video που παρακολούθησαν, δεν υπάρχει μια καλή χρονική αλληλουχία όχι μόνο σε αυτό, αλλά και στη δική τους γνώση. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, ενεργεί ο καθηγητής καθοδηγητικά και στον τρόπο συγκέντρωσης του υλικού από το διαδίκτυο, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά οικοδομούν και διαμορφώνουν τη νέα γνώση τους. Σημαντικό είναι, τα ζητούμενα στα φύλλα εργασίας να είναι σαφή και σύντομα, ώστε να επαρκέσει ο χρόνος για τη σύνθεση των συμπερασμάτων των μαθητών σε γραπτό λόγο, επειδή ακριβώς χρειάζονται κάποιο αναγκαίο χρόνο για την περιήγησή τους στο διαδίκτυο. Πιο συγκεκριμένα: Η πρώτη ομάδα θα ασχοληθεί με τα γεγονότα του 1821, με κύριο σκοπό να εντοπίσουν σε ποια σημεία της χώρας επικράτησε η επανάσταση κατά την έναρξή της. Για να ανακαλύψουν οι μαθητές αυτά τα γεγονότα μεταβαίνουν στο ιστολόγιό μου στη διεύθυνση: http://pikatsou.blogspot.gr/ και στην ανάρτηση «χρονογραμμή ελληνικής επανάστασης 1821».Εκεί μπορούν να εντοπίσουν τη σταδιακή εξάπλωση της επανάστασης και να την καταγράψουν στο αντίστοιχο φύλλο εργασίας. Ταυτόχρονα καλούνται να ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 13
  • 14. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» καταγράψουν και τους πρωταγωνιστές του πρώτου έτους του απελευθερωτικού αγώνα. Η δεύτερη ομάδα θα ανακαλύψει τα γεγονότα που συντελέστηκαν κατά τα έτη 1822-1823, καθώς και τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν σε αυτά. Δίνεται ο ιστότοπος αντικρίζουν οι μαθητές http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm στον οποίο σε χρονολογική σειρά τα γεγονότα των δύο επόμενων χρόνων του πολέμου. Η τρίτη ομάδα θα καταγράψει τη δράση των Ελλήνων κατά τα έτη 18241825, τα πρόσωπα και τις βασικές κινήσεις τους. Ζητείται από τα μέλη της ομάδας να μεταβούν στην ιστοσελίδα: http://users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm και να τοποθετήσουν τα πιο βασικά γεγονότα σε χρονολογική σειρά. Η τέταρτη ομάδα θα αναζητήσει την ιστορική πορεία της επανάστασης κατά τα χρόνια 1826-1827. Για το σκοπό αυτό θα αξιοποιήσει τις πληροφορίες από τον ιστότοπο: http://tinyurl.com/yqzkcn και οι μαθητές θα αναζητήσουν πληροφορίες στις αντίστοιχες χρονολογίες που εκεί υπάρχουν. 2η διδακτική ώρα ( στο εργαστήριο πληροφορικής). Στο στάδιο αυτό οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες εκθέτουν με συντομία τα κύρια γεγονότα, έτσι όπως τα κατέγραψαν την προηγούμενη διδακτική ώρα. Καλό θα ήταν να επιλέξει ο διδάσκων τον εκπρόσωπο ή τους εκπροσώπους κάθε ομάδας, ώστε να έχουν όλα τα μέλη μια πλήρη εποπτεία της ερευνητικής φάσης που έχει προηγηθεί. Η συμφωνία αυτή θα έχει ήδη γίνει από την αρχή, για να είναι όλοι προετοιμασμένοι. Κάθε ομάδα καταγράφει τα αποτελέσματα της ερευνητικής της προσπάθειας και της ερμηνευτικής της προσέγγισης σε έγγραφα Word, στα φύλλα εργασίας και τα αποθηκεύει στην επιφάνεια εργασίας της, σε ειδικό φάκελο, τον οποίο από πριν ο διδάσκων έχει ανοίξει. Είναι θεμιτό να έχει εγκατασταθεί στους υπολογιστές εργασίας των μαθητών το Drop Box, στο οποίο να μεταφέρουν όσες πληροφορίες βρίσκουν, ώστε ο καθηγητής να μπορεί να τις επεξεργαστεί καλύτερα. Η εγκατάσταση του Drop Box μπορεί να γίνει και στους υπολογιστές των μαθητών στο σπίτι, ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 14
  • 15. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» αν βέβαια κάτι τέτοιο είναι εφικτό και αν όλοι οι μαθητές διαθέτουν ηλεκτρονικό υπολογιστή, για να έχουν και εκείνοι μια γενική εποπτεία των πληροφοριών που όλες οι ομάδες συγκεντρώνουν. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να έχουν δοθεί οι οδηγίες εγκατάστασης στα παιδιά με τη συνδρομή του καθηγητή της πληροφορικής πριν την έναρξη της διδακτικής αυτής πρότασης. Αν τελικά δεν έχει πραγματοποιηθεί αυτή η εγκατάσταση, τότε ο διδάσκων μπορεί να συγκεντρώσει το υλικό όλων των ομάδων σε ένα USB και να το ελέγξει. Στη συνέχεια, κάθε ομάδα αναλαμβάνει να εντοπίσει ένα ή δύο το πολύ γεγονότα της περιόδου που έχει μελετήσει και σε ένα power point να αποδείξει για ποιο λόγο αυτά τα γεγονότα θεωρεί πως ήταν καθοριστικά για την έκβαση του αγώνα. Αξίζει να αναφερθεί στα μέλη όλων των ομάδων ότι θα ήταν καλό να διακρίνουν τα γεγονότα με κριτήριο το ρόλο που διαδραμάτισαν στην εδραίωση ή αντίστοιχα στον κίνδυνο αφανισμού της ελληνικής επανάστασης. Εδώ ζητείται η κριτική ικανότητα των μαθητών, οι οποίοι καλούνται οι ίδιοι να ανακαλύψουν τη σημασία των εξελίξεων και να αντιληφθούν ποια σφάλματα, παραλείψεις και αποφάσεις ευθύνονται για την τελική έκβαση του αγώνα. Ο απώτερος στόχος είναι να διαπιστώσουν και την εμπλοκή των πρωταγωνιστών σε όλα αυτά και να αναγνωρίσουν τα πάθη και τα οράματα τους. Ο διδάσκων μπορεί να συμμετέχει καθοδηγητικά, αν κάτι τέτοιο του ζητηθεί. Στα αντίστοιχα φύλλα εργασίας οι μαθητές συμπληρώνουν σε word τα γεγονότα που επιλέγουν και σε λίγες γραμμές δικαιολογούν αυτή τους την απόφαση. Αυτό το κείμενο θα είναι και το κείμενο που θα διαβάσουν, όταν θα κάνουν την παρουσίασή τους στην ολομέλεια της τάξης την επόμενη ώρα. Μπορούν να ανατρέξουν στις ίδιες ιστοσελίδες που χρησιμοποίησαν την προηγούμενη, αλλά και σε κάποιες άλλες, τις οποίες θα βρουν στα νέα φύλλα εργασίας που θα συμπληρώσουν. 3η διδακτική ώρα ( στην αίθουσα προβολών, με έναν υπολογιστή και προβολέα ). ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 15
  • 16. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» Στην τελευταία αυτή ώρα, στην αίθουσα προβολών, διδάσκων και μαθητές καλούνται να αναφερθούν στα αποτελέσματα της συλλογικής αυτής διδακτικής προσπάθειας, όπως αυτά διαμορφώθηκαν, τόσο κατά την πορεία της συνεργασίας τους όσο και από τις απαντήσεις τους στα φύλλα εργασίας. Ο διδάσκων με τη βοήθεια του προβολέα θα καλέσει κάθε ομάδα να παρουσιάσει τα νέα φύλλα εργασίας αλλά και το power point που έχουν ετοιμάσει . Σε αυτό το στάδιο γίνεται και η ανατροφοδότηση των μαθητών από την προβολή της δουλειάς τους, με την παράλληλη ενθάρρυνση και καθοδήγηση του καθηγητή προς μια ουσιαστική συζήτηση με σκοπό την αβίαστη εξαγωγή συμπερασμάτων για τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα. Η ανακαλυπτική μάθηση οικοδομείται σταδιακά και ο καθηγητής καλείται να παίξει το ρόλο του συντονιστή ενός ουσιαστικού διαλόγου, με μόνους κερδισμένους τα παιδιά. Οι επισημάνσεις, οι διορθώσεις και η αξιολόγηση των προσπαθειών απ’ το διδάσκοντα και τους μαθητές θα γίνει σε όλη την πορεία της συζήτησης και ο διδάσκων θα την εκτιμήσει ως προς:  Την επίτευξη των γνωστικών στόχων.  Τον τρόπο λειτουργίας κάθε ομάδας σε σχέση με τις άλλες ομάδες, μέσα σε συνεργατικά πλαίσια.  Τη συμβολή κάθε μέλους στην επίτευξη των στόχων της ομάδας.  Τις συνεργατικές δεξιότητες που αναπτύχθηκαν.  Την ατομική αλλά και τη συνολική σχετική βελτίωση που παρουσιάστηκε. Ο διδάσκων επιβάλλεται, αφού επισημαίνει στους μαθητές τις αδυναμίες ή παραλείψεις τους, να τους ενθαρρύνει και να τους κατευθύνει προς τέτοιου είδους ομαδοσυνεργατικές μαθησιακές πρακτικές. Η αξιολόγηση είναι διαμορφωτική από τον εκπαιδευτικό καθ’ όλη τη διάρκεια της διδασκαλίας. Παρακολουθεί διακριτικά την πορεία εργασιών και τις δεξιότητες των μαθητών και παρεμβαίνει διευκολυντικά, για να ανατροφοδοτήσει τις ομάδες. Μετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων ακολουθεί η αθροιστική αξιολόγηση κυρίως από τον εκπαιδευτικό – αλλά και από τους μαθητές – της συνολικής εργασίας και της λειτουργικότητας του σεναρίου, ώστε να προβεί ο διδάσκων στις αναγκαίες βελτιώσεις. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 16
  • 17. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ελληνική 1. Ιστορία Γ ΄ Γυμνασίου - Βιβλίο μαθητή. 2. Ιστορία Γ ΄ Γυμνασίου – Βιβλίο καθηγητή. 3. Ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα για την ιστορία της Γ΄ γυμνασίου. 4. Οδηγίες αξιολόγησης του μαθήματος της ιστορίας στο γυμνάσιο. 5. Κόμης Β: «Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών», εκδόσεις: Νέες Τεχνολογίες, Αθήνα 2004. 6. Α. Ράπτης- Α. Ράπτη: «Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Ολική προσέγγιση», εκδόσεις: Νέες Τεχνολογίες, Αθήνα 2007. Ξενόγλωσση 1. Knud Illeris (επιμέλεια),μετάφραση: Γιώργος Κουλαουζίδης, επιστημονική επιμέλεια: Αλέξης Κόκκος, εκδόσεις: Μεταίχμιο, Αθήνα 2009. ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ  http://www.youtube.com/watch?v=ub-hjFGLNNY  http://pikatsou.blogspot.gr/  http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm  http://users.sch.gr/maritheodo/1821/timeline.htm  http://www.pi-schools.gr/books/gymnasio/istoria_c/math/s_1-94.pdf  http://users.sch.gr/akalant/1821/a016.htm  http://tinyurl.com/o3tc5gb  http://www.parliament.gr/1821/ekthesi/polemika.asp  http://tinyurl.com/paezwq7  http://www.agiotatos.gr/greekhistory/greekhistory/-1821.html ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ. Το σενάριο αυτό είχε την τύχη να εφαρμοστεί σε ένα τμήμα από 18 μαθητές, οι οποίοι σε ένα μεγάλο ποσοστό είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 17
  • 18. Επιμέλεια σεναρίου: Κατσούγκρη Παρασκευή ΠΕ2 Ιδιωτικό γυμνάσιο «Θεμιστοκλής» (περίπου τα 12 άτομα) και παράλληλα έχουν δουλέψει σε ομάδες από την πρώτη τάξη του γυμνασίου, στα πλαίσια πραγματοποίησης διαθεματικών εργασιών που συντελούνται κάθε χρόνο στο σχολείο, στη βαθμίδα του γυμνασίου. Για το λόγο αυτό, όταν τούς ζητήθηκε η εκπόνηση power point, η αντίδραση ήταν θετική και με καλά αποτελέσματα. Επίσης και στο χωρισμό των ομάδων δεν παρουσιάστηκαν ουσιώδη προβλήματα, τα οποία θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την εφαρμογή του σεναρίου. Αλλά και η αναζήτηση ημερομηνιών και η κατάταξή τους σε χρονολογικούς πίνακες δεν παρουσίασε δυσκολίες. Αντίθετα φάνηκε να τους άρεσε και το ολοκλήρωσαν με επιτυχία. Στο σημείο που δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα ήταν κατά τη δεύτερη διδακτική ώρα, όταν κλήθηκαν να παράγουν δικό τους λόγο και κυρίως, όταν έπρεπε να μελετήσουν πιο εμπεριστατωμένα κάποιες πηγές, γεγονός που τούς προκάλεσε αμηχανία και αδιαφορία. Χρειάστηκε να επέμβω, για να τους καθοδηγήσω και, ως ένα σημείο, να τους υποδείξω τα κριτήρια επιλογής ενός ή δύο γεγονότων σημαντικών για την εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης. Όπως ήταν φυσικό, τα δεύτερα φύλλα εργασίας συμπληρώθηκαν και την τρίτη ώρα, στην ολομέλεια της τάξης. Τότε έγινε και η αξιολόγηση του σεναρίου και από τα ίδια τα παιδιά, τα οποία και επεσήμαναν τη δυσκολία κριτικής προσέγγισης των ισότοπων και την ανάλογη δυσκολία καταγραφής και εκτίμησης πληροφοριών με κριτική σκέψη. Αυτή η διαπίστωση προκάλεσε προβληματισμό σε όλους μας και αποτελεί την αρχή μιας μεγάλης συζήτησης για το ποιος φταίει για την έλλειψη μιας τόσο βασικής δεξιότητας στους μαθητές μας…. ΚΣΕ ΙΛΙΟΥ 2013 Επιμορφωτής: Κ. Καλαφάτης. 18