1. ΙΟΥΔΑΙΣΜΟΣ
Είναι η παραδοσιακή θρησκεία των Εβραίων με περίπου 15 εκατομμύρια
οπαδούς (πιστούς) ,από το 2006, γεγονός που κατατάσσει ως δωδέκατη σε
τάξη μεγέθους οργανωμένη μονοθεϊστική θρησκεία και μία απ’ τις
αρχαιότερες θρησκευτικές παραδόσεις που τελούνται στον κόσμο. Διαφέρει
από πολλές θρησκείες ως προς το γεγονός ότι η κεντρική αυθεντία δεν
αποδίδεται σε κάποιο άτομο αλλά μάλλον στις ιερές Γραφές ( Τάνακ) και στις
μακραίωνες παραδόσεις (Χάλακα).
2. Υπάρχει ένας μοναδικός παντογνώστης ,
παντοδύναμος , πανάγαθος , υπερβατικός Θεός
ως Ιεχωβάς ή Γιαχβέ , ο οποίος δημιούργησε το
σύμπαν και συνεχίζει να κυβερνά. Σύμφωνα με
την εβραϊκή παραδοσιακή πίστη , ο Θεός που
δημιούργησε τον κόσμο , εγκαθίδρυσε μία
διαθήκη με τον εβραϊκό λαό και της Τορά
(συνήθως αναφέρεται κι ως «Μωσαϊκός
νόμος»). Η άσκηση του ιουδαϊσμού είναι
αφιερωμένη στη μελέτη της Τορά και την τήρηση
των νόμων και των εντολών, έτσι όπως είναι
καταχωρημένοι εκεί.
3. Πολλοί μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ ,το 70 μ.Χ.,
κατέφυγαν σε χώρες της Μεσογείου και της Μ.
Ανατολής, ενώ όσοι περίμεναν ζούσαν σε κλειστά
περιβάλλοντα , τα γκέτο. Οι Ιουδαίοι επηρεάστηκαν
από τις ιδέες της γαλλικής επανάστασης και
συμμετείχαν στην πολιτιστική ζωή της Ευρώπης. Έτσι
άρχισαν να εισάγονται διάφορες αλλαγές όπως να
χρησιμοποιείται στη λατρεία η γλώσσα της χώρας στην
οποία ζούσαν . Αναπτύχθηκε ο μεταρρυθμισμένος
Ιουδαϊσμός και διαιρέθηκε στο μεταρρυθμισμένο και
τον ορθόδοξο .Το κέντρο της Ιουδαϊκής λατρείας είναι
κυρίως η συναγωγή (οίκος συνέλευσης) που
εμφανίστηκε μετά την καταστροφή του πρώτου ναού ,
το 586 π.Χ. Ως λατρευτικός χώρος έγινε μετά την
καταστροφή του δεύτερου ναού , το 70 μ.Χ. Σήμερα η
συναγωγή αποτελείται από μία αίθουσα στο κέντρο
της οποίας και μπροστά από τα καθίσματα των
πιστών, βρίσκεται ένα υπερυψωμένο βάθρο στο οποίο
γίνονται τα αναγνώσματα απ’ την Τορά ( Πεντάτευχο)
4. 2 κατηγορίες:
• ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ: Άντρες και γυναίκες κάθονται χωριστά
στις λειτουργίες. Η λειτουργία γίνεται στην εβραϊκή
γλώσσα. Ψάλλουν χωρίς μουσικά όργανα.
Αντιμετωπίζουν τις γυναίκες σαν βρωμερά
πράγματα..Αν ένας άντρας και μία γυναίκα πνίγονται
σε ένα ποτάμι πρώτα θα σώσουν τον άντρα γιατί είναι
υποχρεωμένος να εκτελεί περισσότερες εντολές κι «η
σοφία μιας γυναίκας βρίσκεται μόνο σε μια βελόνα».
Μάλιστα, τα λόγια της Τορά είναι προτιμότερο να
καούν παρά να δοθούν σε γυναίκα. Καλύπτουν την
κεφαλή τους με καπέλο ή ένα μικρό στρογγυλό
σκούφο για τους άντρες και διάφορα καλύμματα για
τις γυναίκες.
5. • ΜΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ- ΠΡΟΟΔΕΥΤΕΣ : Στις λειτουργίες
άντρες και γυναίκες κάθονται μαζί .Η λειτουργία γίνεται
στην τοπική γλώσσα .Η ψαλμωδία συνοδεύεται με έναν
άρμωνα.
ΕΘΙΜΑ: 1. ΘΑΝΑΤΟΥ: Σχίζουν τα ρούχα τους(σημάδι
θλίψης). Ο θεός συμμετέχει σ’ αυτό.
2. ΠΑΣΧΑ : Η μεγαλύτερη γιορτή τους. Διαρκεί 8
ημέρες και θυμίζει την φυγή των Ισραηλιτών απ’ την
Αίγυπτο. Οι Εβραίοι πιστεύουν πως τη νύχτα πριν απ’
τη φυγή , άγγελος θανάτου προσπερνούσε τα σπίτια
των Ισραηλιτών , ενώ σκότωνε το μεγαλύτερο αγόρι
κάθε αιγυπτιακής οικογένειας . Ο θεός είχε ειδοποιήσει
τους Ισραηλίτες να σημαδέψουν με αίμα αρνιού τις
πόρτες τους , σημάδι για να τις προσπεράσει ο
άγγελος. Εξαφανίζεται κάθε ίχνος ψωμιού που έχει
φτιαχτεί με μαγιά, γιατί οι Ισραηλίτες έπρεπε να φύγουν
γρήγορα απ’ την Αίγυπτο και να «φουσκώσει» το ψωμί.
3. Ενδυμασία… Τάλλιν, Τέφελλιν, Κιπά.
6. Ο θεός δεν δημιούργησε το κακό , είναι μία
κατάσταση στην οποία περιέχεται ο κόσμος από
την κακή χρήση της ελευθερίας του ανθρώπου.
Γι’ αυτό ο θεός αναθέτει στον άνθρωπο δύο
αποστολές , αυτή του εργάτη και φύλακα του
κόσμου. Δημιουργείται ως μία ψυχοσωματική
ενότητα. Ως μέρος του κόσμου ο άνθρωπος
εξαρτάται απ’ το θεό αλλά ταυτόχρονα έχει
ελευθερία έναντι του θεού. Η απόπειρα
αυτοθεοποίησης του ανθρώπου έχει ως
αποτέλεσμα τον αποχωρισμό του απ’ το θεό ,
την πηγή της ζωής και άρα τον θάνατο. Κύριο
έργο του θεού είναι η σωτηρία του κόσμου που
πραγματοποιείται με εκλογή ενός τμήματος της
ανθρωπότητας που θα διατηρείται σε κοινωνία
με το θεό και θα τηρεί τις εντολές του. Το Ισραήλ
είναι ο λαός του θεού. Η τελική αυτή φράση της
ιστορίας του κόσμου ονομάζεται «Μέρα του
14. Τα ο Ιουδαϊκό έτος είναι σεληνιακό και αρχίζει
στο τέλος του Σεπτέμβρη ή αρχές Οκτωβρίου ,
με την γιορτή του νέου έτους. Μετά από ένα
δέκα ήμερο ακολουθεί η μέρα της Εξιλέωσης ,
αφιερωμένο στην μετάνοια. Μετά από πέντε
μέρες ακολουθεί η γιορτή της κοινοπηγίας. Δύο
μήνες μετά γιορτάζεται η Χανουκά. Κατά τον
μήνα Νισάν , μεταξύ Μαρτίου- Απριλίου,
γιορτάζεται το Πάσχα ( Πεσάχ = Διάβαση), δηλ.
η έξοδος απ’ την Αίγυπτο. Επτά εβδομάδες μετά
τη δεύτερη μέρα του Πάσχα γιορτάζεται η
Πεντηκοστή, σε ανάμνηση της αποκάλυψης του
Θεού στο Σινά. Και τέλος, πέντε εβδομάδες
περίπου μετά την Πεντηκοστή τηρείται πένθος
τριών εβδομάδων σε ανάμνηση της
καταστροφής των δύο ναών.
