Thailand payment Report 2010 (Thai)
•
0 j'aime•1,086 vues
รายงานการชำระเงินของประเทศไทยปี 2010
Recommandé
Recommandé
Contenu connexe
En vedette
Similaire à Thailand payment Report 2010 (Thai)
Similaire à Thailand payment Report 2010 (Thai) (20)
Plus de Pawoot (Pom) Pongvitayapanu
Plus de Pawoot (Pom) Pongvitayapanu (20)
Thailand payment Report 2010 (Thai)
- 2. รายงานระบบการชำระเงิน 2553 มิถุนายน 2554
- 4. จำนวนประชากรทั้งหมด 63.9 ล้านคน ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศราคาปีปัจจุบัน 10,102.9 พันล้านบาท โครงสร้างพื้นฐานด้านเทคโนโลยี • จำนวนเลขหมายผู้ใช้โทรศัพท์พื้นฐาน 10 เลขหมาย ต่อจำนวนประชากร 100 คน • จำนวนเลขหมายผู้ใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่ 114 เลขหมาย ต่อจำนวนประชากร 100 คน ข้อมูลด้านการชำระเงิน • ธนาคารพาณิชย์จดทะเบียนในประเทศ 17 แห่ง 5,961 สาขา • สาขาธนาคารพาณิชย์ต่างประเทศ 15 แห่ง 15 สาขา • สถาบันการเงินพิเศษของรัฐ 2002 สาขา • ไปรษณีย์ 1,281 สาขา • จำนวนเครื่องเอทีเอ็ม 44,468 เครื่อง • จำนวนเครื่อง EFTPOS 287,151 เครื่อง • จำนวนบัตรเครดิต 14,196,173 ใบ • จำนวนบัตรเดบิต 34,130,520 ใบ • จำนวนบัตรเอทีเอ็ม 20,991,627 ใบ • ปริมาณเงินสดหมุนเวียนต่อจำนวนประชากร ณ 31 ธันวาคม 2553 14,671 บาท/คน • ปริมาณการใช้เช็คเฉลี่ยต่อจำนวนประชากร1 2 ฉบับ/คน/ปี • มูลค่าการใช้จ่ายของคนไทยผ่านบัตรเครดิต เฉลี่ยต่อเดือน2 3,764 บาทต่อบัตร • มูลค่าการถอนเงินสดผ่านบัตรเอทีเอ็ม เฉลี่ยต่อเดือน 6,767 บาทต่อบัตร • มูลค่าการใช้จ่ายของคนไทยผ่านบัตรเดบิต เฉลี่ยต่อเดือน3 74 บาทต่อบัตร • มูลค่าการถอนเงินสดผ่านบัตรเดบิต เฉลี่ยต่อเดือน 9,165 บาทต่อบัตร 1 ปริมาณการใช้เช็คเฉลี่ยต่อจำนวนประชากร หมายรวมถึงการใช้เช็คระหว่างธนาคารและเช็คภายในธนาคารเดียวกัน 2 เฉพาะการใช้บัตรเครดิตที่ออกในประเทศไทยซื้อสินค้าและบริการผ่านเครื่อง EFTPOS ในประเทศไทยและต่างประเทศ 3 เฉพาะการใช้บัตรเดบิตที่ออกในประเทศไทยซื้อสินค้าและบริการผ่านเครื่อง EFTPOS ในประเทศไทยและต่างประเทศ
- 5. สารจากประธานคณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) 0 4 ธนาคาร ห่ง ระเทศไทย (ธปท.) และ ณะ รรมการ ะบบ าร ำระงิน (กรช.) มี ทบาท ำคัญน าร แ ป ค ก ร ก ช เ บ ส ใ ก เสริมสร้าง ะบบ าร ำระงิน ซึงเป็นโครงสร้าง นฐาน ำคัญของ ะบบ ารงินของ ระเทศห้มประสิทธิภาพ ร ก ช เ ่ พื้ ส ร ก เ ป ใ ี และ ี วาม ั่นคง ลอดภัย อัน ะ ำป ู่ ะบบศรษฐกิจ ี่ ี ารจริญติบโต ี่ ั่งยืน มค ม ป จ น ไ สร เ ท มก เ เ ท ย ใน ี ี่ ่าน า กรช. ได้ ิจารณา โยบาย ำคัญกี่ยว ับ ะบบ าร ำระงิน รวม ึง ลัก ันครงการ ่าง ๆ ปท ผ ม พ น ส เ ก ร ก ช เ ถผ ด โ ต หลายครงการ เช่น การ รับ ่า รรมเนียม ริการ ำระงิน ี่ ่งสริม ารอนงิน าง ิเล็กทรอนิกส์ อง าค โ ป คธ บ ช เ ทส เ ก โ เ ท อ ข ภ ธุรกิจ ทน ารช้ช็ค การ รับ ด ่า รรมเนียม ริการอทีเอ็ม ้าม ังหวัด เพื่อห้กิด วามท่าทียม ัน แ ก ใเ ป ล คธ บ เ ข จ ใ เ ค เ เ ก ระหว่าง ระชาชนน รุงเทพฯ และ าง งหวัด การ ฒนา ะบบ าร กบญชีเช็คให้มตนทุนตำลง ละ วดเร็ว ป ใก ต่ จั พั ร ก หั ั ้ ่ แ ร ี มาก ึ้น โดย ารช้ าพถ่ายช็ค ทน าร ลกปลี่ยน ัวช็ค เป็นต้น ข ก ใภ เ แ ก แ เ ตเ การ ลัก ันครงการ ัง ล่าวพื่อห้ ะบบ าร ำระงิน ี ระสิทธิภาพ มี าตรฐาน ัดเทียม านา ระเทศ ผ ด โ ด ก เ ใ ร ก ช เ มป ม ท น ป อย่างไร ็ ี ระบบ าร ำระงิน องทย ยัง ง ้องผชิญ ับ วาม ้าทายน 4 ประการ ้วย ัน กด ก ช เ ข ไ คต เ ก ค ท ใ ด ก ประการ รก คือ การ ด าร ช้งินสด เนื่องจาก าร ช้งินสด ั้น ี ้นทุน น าร ริหาร ัดการ ยู่ าก แ ล ก ใ เ ก ใ เ น มต ใ ก บ จ อ ม ใน จจุบนประเทศไทย งมการช้เงินสดน ดส่วน สง กรช. จึงมกลยุทธ์เพือสงเสริมการช้สือการ ำระงิน ปั ั ยั ใ ใ สั ี ที ู ่ ี ่ ่ ใ ่ ช เ อิเล็กทรอนิกส์ซึ่ง ี ระสิทธิภาพ ละ ระหยัด ากกว่า โดย น ะยะ รก ะ ุ่งน้นป ี่ าร ่งสริม าร มป แ ป ม ใ ร แ จ ม เ ไ ทก ส เ ก ช้ ัตรดบิตน าร ำระ ่า ินค้า ทน ารช้งินสด โดย กรช. เห็น วรห้ ี าร ัฒนา ะบบ ระมวล ล ใบ เ ใ ก ช คส แ ก ใเ ค ใ มก พ ร ป ผ รายการ ัตรน ระเทศ ทน ารช้ครือ ่าย อง ่าง ระเทศ ซึ่ง ะ ่วย ด ้นทุน อง นาคาร ละ ้าน ้า ี่ บ ใ ป แ ก ใเ ข ข ต ป จช ล ต ข ธ แ ร คท รับ ัตร รวม ึง าร ระสาน าน ับ น่วย าน ี่กี่ยวข้องน ารช้ าตรการ ่าง ๆ เพื่อป็นการ ูงใจห้กิด บ ถก ป ง ก ห ง ทเ ใ ก ใม ต เ จ ใ เ การช้ ัตรดบิต าก ึ้น ใบ เ ม ข การชื่อมยง ะบบ าร ำระงิน าง ิเล็กทรอนิกส์ ถือป็น วาม ้าทาย ำดับ ัด า โดยน ัจจุบัน ะบบ เ โ ร ก ช เ ท อ เ ค ท ล ถ ม ใ ป ร การ ำระงิน องทย ัง ี ักษณะ ระจาย ารห้ ริการ สถาบัน ู้ห้ ริการ ำระงิน ่าง ุ่ง ัฒนา ะบบ ช เ ข ไ ย มล ก ก ใ บ ผใ บ ช เ ต ม พ ร บน ื้น าน อง ต่ละ ถาบัน ซึ่ง อกจาก ะป็น ุปสรรค ่อ ารชื่อมยง ะบบน นาคต ล้ว ยังกิด าร พ ฐ ข แ ส น จเ อ ตก เ โ ร ใ อ แ เ ก ลงทุน ี่ ้ำ ้อน และม่ ่อห้กิด าร ระหยัด ่อ นาด (Economies of scale) ด้วย จึง ำเป็น ี่ ้อง ลัก ัน ทซ ซ ไ กใ เ ก ป ตข จ ทต ผ ด ให้ ี าร ัฒนา ะบบ ี่ ามารถชื่อมยง ันด้ ทั้งน ะดับ ระเทศ ละ ะดับ านาชาติ เช่น การชื่อมยง มก พ ร ท ส เ โ ก ไ ใ ร ป แ ร น เ โ ใน ลุ่ม าเซียน ก อ ความ าทาย ำดับทสาม อ การ ร้าง วัตกรรมหม่ ๆ ด้าน ริการ ำระงินให้ตอบ บกบความ องการ อง ท้ ล คื ี่ ส น ใ บ ช เ รั ั ต้ ข ผู้ ริโภค และ อดคล้อง ับ ูป บบ าง ุรกิจ ี่ ี าร ัฒนา ย่าง ่อนื่อง โดย าร อกแบบ วัตกรรม าง บ ส ก ร แ ท ธ ท มก พ อ ต เ ก อ น ท การ ำระงิน ควร ะ ยู่ น ื้น าน อง ารช้ าตรฐาน ลาง เพื่อห้อื้อ ่อ ารชื่อมยง ละช้ าน ่วม ัน ช เ จอ บ พ ฐ ข ก ใม ก ใ เ ตก เ โ แ ใง ร ก ได้ ย่าง พร่ ลาย รวม ั้ง ังป็นการ นับสนุนห้ ู้ ระกอบ าร ายหม่ข้า าห้ ริการดย ่าย เป็น ลไก อ แ ห ทยเ ส ใ ผป ก ร ใ เ มใ บ โ ง ก ให้กิด าร ข่งขัน ั้ง าง ้าน าคา ละ ระสิทธิภาพ ่อป เ ก แ ทท ด ร แ ป ตไ สำหรับความ าทาย ำดับสดท้าย คือการ ร้าง วามชือมนใน ารช้บริการ ำระงิน เนืองจากน วง ผาน า ท้ ล ุ ส ค เ ่ ั่ ก ใ ช เ ่ ใ ช่ ท ่ ม ี่ ข่าวสาร ่าง ๆ ที่กี่ยวข้อง ับ าร ุจริต หลอก วง ระชาชน ได้ ่ง ลก ะ บ ่อ วามชื่อ ั่น อง ระชาชน ต เ ก ก ท ล ป สผ รท ตค เ ม ข ป
- 6. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 พอ มควร จึงจำเป็นทจะ องร่งสร้าง วาม ความข้าใจห้กบประชาชน เพือให้เกิดความ นใจน าร กษา ส ต้ เ ค ร เ ใ ั ี่ ู้ ่ มั่ ใ ก รั 0 5 ความ ลอดภัย ใน ณะดียวกัน ถาบัน ี่กี่ยวข้อง วร ่วม ัน ัฒนาห้ ี ะบบ าร รวจ อบ ละ ร้าง ป ข เ ส ทเ ค ร ก พ ใ มร ก ต ส แ ส มาตรการ ้องกัน ย่างป็น าตรฐานดียวกัน เพื่อ ระสิทธิภาพ ละ วาม ระหยัดน ง่ อง าร งทุน ป อ เ ม เ ป แ ค ป ใ แข ก ล ใน าร ัดการ ับ วาม ้าทาย ั้ง 4 ประการ ัง ล่าว ใน ี 2554 กรช. ได้ ำหนดห้ ี าร ัด ำ ผน ลยุทธ์ ก จ ก ค ท ท ดก ป ก ใ มก จ ท แ ก ระบบ าร ำระงิน 2557 (Payment System Roadmap 2014) เพือให้เป็นก อบน าร ฒนา ะบบ าร ำระงิน ก ช เ ่ ร ใ ก พั ร ก ช เ ระหว่าง ี 2554 - 2557 ทั้งนี้ การ ำหนด ผน ัง ล่าว ะ ี วาม อดคล้อง ับ ผน ัฒนา ะบบ ป ก แ ด ก จ มค ส ก แ พ ร สถาบัน ารงิน ะยะ ี่ 2 (Financial Sector Master Plan: Phase II) ซึ่ง ีนย าย ลัก 3 ประการ ้วย ัน ือ ก เ ร ท ม โบ ห ด ก ค การ ด ้นทุน อง ะบบ การ ่งสริม าร ข่งขัน ละ ารข้า ึง ริการ างการงิน รวม ึง าร ่งสริม ล ต ข ร สเ ก แ แ ก เ ถบ ท เ ถก สเ โครงสร้างพื้น าน างการงิน ฐ ท เ ทั้งนี้ ใน าร ำเนิน โยบาย ะบบ าร ำระงิน จะห้ วาม ำคัญ ับ วาม ้องการ อง ู้ ี่กี่ยวข้อง าก ึ้น ก ด น ร ก ช เ ใ ค ส ก ค ต ข ผท เ ม ข โดยฉพาะ ย่าง ิ่ง ถาบัน ู้ห้ ริการ ำระงิน โดย อกหนือป าก าร อ วาม ่วม ือ าก ุก ่ายพื่อ เ อ ยส ผใ บ ช เ น เ ไ จ ก ข ค ร ม จ ท ฝ เ ร่วม ัน ลัก ันห้ ะบบ าร ำระงิน องทย ี าร ัฒนาปน ิศทาง ี่ างว้ ล้ว กรช. ยัง ะ ิจารณา ก ผ ด ใ ร ก ช เ ข ไ มก พ ไ ใ ท ทว ไ แ จพ ถึง าตรการ ละ รง ูงใจ ี่หมาะ ม เพื่อป็น รง ระตุ้นห้ครงการ ่าง ๆ มี วาม ืบ น้าป็นป าม ม แ แ จ ทเ ส เ แ ก ใ โ ต ค ค ห เ ไ ต เป้า มาย ห นอกจาก ั้น ธปท. ได้ ี าร ัด ลุ่ม านหม่ อง ้านสถียรภาพ ารงิน และ ้าน ริหาร โดย รับปลี่ยน น มก จ ก ง ใ ข ด เ ก เ ด บ ป เ งาน ้าน โยบาย ะบบ าร ำระงินห้ า วม ยู่ ับ าน ้าน โยบาย ถาบัน ารงิน ทั้งนี้ มีป้าประสงค์ ด น ร ก ช เ ใ มร อ ก ง ด น ส ก เ เ เพื่อห้ าน ำหนด โยบาย กำกับ ูแล ถาบัน ารงิน ละ ะบบ าร ำระงิน รวม ยู่ ายต้ านดียวกัน ใ ง ก น ด ส ก เ แ ร ก ช เ อ ภ ใ ง เ ทำให้ าร ำเนิน โยบายน ้าน ่าง ๆ ของ ธปท. เป็นป ย่าง ีอกภาพ มี วาม ัดเจนน าร ลัก ัน ก ด น ใ ด ต ไ อ มเ ค ช ใ ก ผ ด นโยบายห้ป็น ูป รรม ละ ี ระสิทธิผล รวม ึงยัง ับป็นการ วม ูนย์ าร ิดต่อ อง ถาบัน ารงิน ละ ใ เ ร ธ แ มป ถ น เ ร ศ ก ต ข ส ก เ แ บุคคล ายนอกกับ ธปท. ไว้ ี่ดียวกัน ภ ทเ ท้าย ี่สุด ี้ ใน าม อง ระธาน กรช. ผม ู้สึก าค ูมิใจ ี่ด้ป็น ่วน นึ่งน าร ัฒนา ะบบ าร ำระงิน ท น น ข ป ร ภ ภ ทไ เ ส ห ใ ก พ ร ก ช เ ของทย และ ู้สึก อบคุณ ู้ ี่กี่ยวข้อง ุก ่าน ทั้ง าค ัฐ ละ าคอกชน ที่ด้ ุ่มเท รง าย แรงจ ให้ ไ ร ข ผท เ ท ท ภ รแ ภ เ ไ ท แ ก ใ ความ ่วม ือ และ นับสนุน ผลักดันให้โครงการ ่าง ๆ เดินหน้าไปด้ด้วย ตลอด า ผมชื่อมั่นเป็นอย่าง ิ่ง ร ม ส ต ไ ดี ม เ ย ว่า ด้วย วาม งใจ งมนของ กภาค าย จะด้รวม นทำให้ระบบ าร ำระงินของ ระเทศรา ประสิทธิภาพ ค ตั้ มุ่ ั่ ทุ ฝ่ ไ ่ กั ก ช เ ป เ ม ี มั่นคง ลอดภัย และป็นป าม าตรฐาน ากล ป เ ไ ต ม ส (นายประสาร ไตรรัตน์วรกุล) ประธานคณะกรรมการระบบการชำระเงิน 5 เมษายน 2554
- 7. คณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) 0 6 รองประธานกรรมการ ประธานกรรมการ นายประสาร ไตรรัตน์วรกุล ผู้ว่าการ นายเกริก วณิกกุล หน้าที่ อง ณะ รรมการ ะบบ าร ำระงิน ข ค ก ร ก ช เ รองผู้ว่าการ มาตรา 17 แห่ ง พ ระร าชบั ญ ญั ติ ธ นาคารแ ห่ ง ป ระเทศไทย ด้านเสถียรภาพสถาบันการเงิน กำหนดให้มีการจัดตั้งคณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) เพื่อกำหนดและติดตามการดำเนินการตามนโยบายเกี่ยวกับ ระบบการชำระเงินที่ ธปท. กำกับดูแลและระบบการหักบัญชี ระหว่างสถาบันการเงิน กรรมการ 1. นางสุชาดา กิระกุล รองผู้ว่าการ ด้านบริหาร
- 8. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 กรรมการ 0 7 2. นายชาติศิริ โสภณพนิช 3. นายสมเกียรติ อนุราษฎร์ ประธานสมาคมธนาคารไทย รองประธานกรรมการ คณะกรรมการหอการค้าไทย 4. นางสาวสุทธิรัตน์ รัตนโชติ 5. นางเสาวณี สุวรรณชีพ รองอธิบดี กรมบัญชีกลาง กรรมการ คณะกรรมการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ เลขานุการ 6. นางสาวพิมพา ถาวรายุศม์ ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายนโยบายสถาบันการเงิน ณ วันที่ 15 มีนาคม 2554
- 9. สารบัญ 0 8 สรุปสถิติที่สำคัญในปี 2553 2 สารจากประธานคณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) 4 คณะกรรมการระบบการชำระเงิน (กรช.) 6 สารบัญ 8 สารบัญกรอบ 11 สารบัญภาพ 12 สารบัญตาราง 13 1. นโยบายและการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 14 1.1 การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน 16 1.1.1 ระบบเพื่อรองรับการชำระเงินค่าสินค้าและบริการด้วยบัตร 16 อิเล็กทรอนิกส์ที่ออกและใช้จ่ายภายในประเทศ (Local Switching) 1.1.2 มาตรฐานกลางข้อความการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ 17 (National Payment Message Standard) 1.1.3 มาตรฐานบัตรอิเล็กทรอนิกส์ 18 (National Payment Card Standard: NPCS) 1.1.4 แนวปฏิบัติในการแก้ไขปัญหาการโอนเงินรายย่อย 19 ระหว่างธนาคารผิดพลาด 1.2 การปรับโครงสร้างค่าธรรมเนียมบริการชำระเงิน 19 1.3 ระบบการชำระเงินที่ ธปท. ให้บริการ 22 1.3.1 ระบบบาทเนต (BAHTNET - Bank of Thailand 22 Automated High-value Transfer Network)
- 10. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT สารบัญ รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 1.3.2 ระบบการหักบัญชีเช็คด้วยภาพเช็คและระบบการจัดเก็บภาพเช็ค 27 0 9 (Imaged Cheque Clearing and Archive System: ICAS) 1.3.3 การดำเนินการในช่วงเหตุการณ์ความไม่สงบเดือนพฤษภาคม 2553 32 1.4 การเชื่อมโยงระบบการชำระเงินกับต่างประเทศ 33 1.4.1 การลดความเสี่ยงการชำระราคาธุรกรรมการแลกเปลี่ยนเงินบาท 33 กับสกุลเงินตราต่างประเทศ (FX settlement risk) 1.4.2 โครงการ ASEANPay 36 1.5 การกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 36 1.5.1 การควบคุมดูแลธุรกิจบริการการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ 36 1.5.2 การประสานงานกับสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน 40 2. ทิศทางการพัฒนาระบบการชำระเงินในอนาคต 41 2.1 แผนกลยุทธ์ระบบการชำระเงิน 2557 (Payment Systems Roadmap 2014) 41 2.2 ความร่วมมือกับองค์กรต่างประเทศ 41 3. ข้อมูลและสถิติในระบบการชำระเงิน 43 3.1 พัฒนาการของระบบโครงสร้างพื้นฐานด้านการชำระเงิน 43 3.1.1 สาขาของธนาคารพาณิชย์ ธนาคารที่มีกฎหมายจัดตั้งขึ้นโดยเฉพาะ 43 และไปรษณีย์ 3.1.2 เครื่อง ATM/ADM และ EFTPOS 44 3.1.3 บัตรเอทีเอ็ม บัตรเดบิต และบัตรเครดิต 45 3.1.4 ผู้ใช้บริการโทรศัพท์พื้นฐานและโทรศัพท์เคลื่อนที่ 46
- 11. สารบัญ 10 3.2 ช่องทางและสื่อการชำระเงินที่สำคัญ 47 3.2.1 การใช้เงินสด 47 3.2.2 ระบบการโอนเงินมูลค่าสูง 51 3.2.3 ระบบการหักบัญชีเช็ค 54 3.2.4 ระบบการโอนเงินโดยมีข้อตกลงล่วงหน้า 57 3.2.5 บริการที่เคาน์เตอร์ธนาคาร และผู้ให้บริการที่มิใช่สถาบันการเงิน 59 3.2.6 บัตรพลาสติก 63 3.2.7 ธนาคารทางอินเทอร์เน็ต 66 3.2.8 บริการเงินอิเล็กทรอนิกส์ 67 3.3 การโอนเงินและชำระเงินผ่านระบบไปรษณีย์ 69 3.4 รายได้จากบริการด้านการชำระเงิน 69 4. อภิธานศัพท์และคำย่อ 71 5. บรรณานุกรม 73 6. ตารางสถิติ 74 7. หมายเหตุประกอบตาราง 93
- 12. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 สารบัญ รอบ ก 11 กรอบ ี่ ท 1 แผนกลยุทธ์ระบบการชำระเงิน (Payment Systems Roadmap) 14 2 ประโยชน์บริการโอนเงินรายย่อยระหว่างธนาคารครั้งละหลายรายการ 21 (Bulk Payment) 3 หลักการของ Zero Hour Rule และ Finality 24 4 การใช้เช็คที่มีตราประทับในระบบ ICAS 28 5 กฎหมายเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ที่เกี่ยวข้องกับระบบ ICAS 30 6 ความเสี่ยงด้าน FX Settlement Risk 33 7 CLS Bank International (CLS Bank) 34 8 พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการควบคุมดูแลธุรกิจบริการ 38 การชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2551 9 ASEAN Economic Community 42 10 ผู้ให้บริการรับชำระเงินแทน 61 11 การควบคุมดูแลการให้บริการเงินอิเล็กทรอนิกส์ 68
- 13. สารบัญ 12 สารบัญ าพ ภ ภาพ ี่ ท 1 จำนวนสาขาของธนาคารพาณิชย์ ธนาคารที่มีกฎหมายจัดตั้งขึ้นโดยเฉพาะ 43 และไปรษณีย์ 2 จำนวนเครื่องเอทีเอ็มและจำนวนเครื่อง EFTPOS 44 3 จำนวนบัตรเครดิต บัตรเอทีเอ็มและบัตรเดบิต 45 4 สัดส่วนบัตรเครดิตที่ออกโดยสถาบันการเงินและบริษัทบัตรเครดิต ปี 2553 46 5 จำนวนผู้ใช้โทรศัพท์พื้นฐานและโทรศัพท์เคลื่อนที่ 46 6 ปริมาณเงินสดเปรียบเทียบกับ GDP, Narrow Money และ Broad Money 48 7 องค์ประกอบของเงินสดในมือ 48 8 องค์ประกอบของปริมาณเงินความหมายแคบ (Narrow Money) 49 9 เปรียบเทียบสัดส่วนปริมาณรายการการใช้สื่อการชำระเงินต่าง ๆ 50 10 เปรียบเทียบสัดส่วนมูลค่าการใช้สื่อการชำระเงินต่าง ๆ 50 11 มูลค่าการโอนเงินผ่านบาทเนตแยกตามประเภทธุรกิจ ปี 2553 53 12 ปริมาณรายการต่าง ๆของการโอนเงินผ่านระบบบาทเนต 53 13 มูลค่ารายการต่าง ๆ ของการโอนเงินผ่านระบบบาทเนต 54 14 ปริมาณรายการเช็คระหว่างธนาคาร 55 15 มูลค่าเช็คระหว่างธนาคาร 56 16 ปริมาณรายการเช็คระหว่างธนาคารประเภทต่าง ๆ 56 17 ปริมาณรายการและมูลค่าของการโอนเงินโดยมีข้อตกลงล่วงหน้า 58 18 สัดส่วนมูลค่าการโอนเงินผ่านระบบ ITMX Bulk Payment 58 19 สัดส่วนปริมาณธุรกรรมการชำระ Bill Payment ผ่านธนาคาร 62 และ Non-bank ปี 2553
- 14. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 20 สัดส่วนมูลค่าการชำระ Bill Payment ผ่านธนาคาร และ Non-bank ปี 2553 62 13 21 จำนวนรายการการใช้บัตรเครดิตผ่านช่องทางต่าง ๆ ปี 2553 63 22 มูลค่าการใช้บัตรเครดิตผ่านช่องทางต่าง ๆ ปี 2553 64 23 สัดส่วนปริมาณการทำรายการผ่านบัตรเดบิต ปี 2553 64 24 สัดส่วนธุรกรรมผ่านบัตรเอทีเอ็ม ปี 2553 65 25 สัดส่วนปริมาณรายการธนาคารอิเล็กทรอนิกส์ ปี 2553 67 26 จำนวนรายการและมูลค่าการโอนเงินผ่านระบบไปรษณีย์ 69 27 รายได้จากบริการด้านการชำระเงิน 69 28 รายได้จากบริการด้านการชำระเงินแยกตามประเภทต่าง ๆ ในปี 2553 70 สารบัญ าราง ต ตารางที่ 1 สรุปการปรับค่าธรรมเนียมบริการชำระเงินของสมาคมธนาคารไทย 20 และธนาคารแห่งประเทศไทย 2 ปริมาณเงินสดและผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP) 47 3 ธุรกรรมการใช้บัตรของธนาคารพาณิชย์ ปี 2553 66
- 15. 1 1 นโยบายและการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน นโยบายและการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 14 ธปท. ตระหนักถึงความสำคัญในการรักษาเสถียรภาพของระบบการชำระเงิน โดย พระราชบัญญัติธนาคารแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2551 ได้กำหนดให้มีคณะกรรมการ ระบบการชำระเงิน (กรช.) เพื่อกำหนดนโยบายเกี่ยวกับระบบการชำระเงินที่ ธปท. กำกับดูแลและระบบการหักบัญชีระหว่างสถาบันการเงิน เพื่อให้เกิดความปลอดภัย ตลอดจนดำเนินไปดวยดอย่างมประสิทธิภาพ และตดตามการดำเนินงานของ ธปท. ในการ ้ ี ี ิ จัดตั้งหรือสนับสนุนการจัดตั้งระบบการชำระเงิน เพื่อให้การพัฒนาระบบการชำระเงินของประเทศไทยมีความชัดเจน สอดคล้องกับ พัฒนาการของเทคโนโลยีและตอบสนองความตองการของผมสวนเกียวข้องทงผใช้บริการ ้ ู้ ี ่ ่ ั้ ู้ และผให้บริการ กรช. ได้ให้ความเห็นชอบให้มีการจัดทำแผนกลยุทธ์ระบบการชำระเงิน ู้ หรือ Payment Systems Roadmap ซึ่งเป็นกรอบในการพัฒนาระบบการชำระเงิน ระยะปานกลางถึงระยะยาว ที่มีแผนงานดำเนินการที่ชัดเจน เพื่อให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ทั้งภาครัฐและภาคธุรกิจมีส่วนร่วมในการพัฒนาระบบการชำระเงินอย่างเป็นรูปธรรม รวมถงสามารถกำหนดแนวทางดำเนินธรกิจของตนให้สอดคล้องกบแผนกลยุทธ์ดงกล่าว ึ ุ ั ั กรอบ ี่ 1: แผน ลยุทธ์ระบบ าร ำระงิน (Payment Systems Roadmap) ท ก ก ช เ ที่ผ่านมา ธปท. ได้จัดทำแผนกลยุทธ์ระบบการชำระเงิน มาแล้ว 2 ฉบับ คือ แผน ลยุทธ์ ะบบ าร ำระงิน 2547 (Payment Systems Roadmap 2004) ก ร ก ช เ ซึงเป็นกรอบการพฒนาในชวงปี 2545 - 2547 โดยมวตถุประสงค์หลักในการวางรากฐาน ่ ั ่ ี ั ที่สำคัญของระบบการชำระเงิน ประกอบด้วยแผนหลัก คือ 1) การสร้างเวทีความร่วมมือระหว่างผู้ให้บริการด้านการชำระเงิน 2) การรวบรวมข้อมูลสถิติด้านการชำระเงินของประเทศ 3) การยกร่างกฎหมายเพื่อกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 4) การกำหนดโครงสร้างพื้นฐานและมาตรฐานด้านการชำระเงิน และ 5) การเชื่อมโยงระบบการชำระเงินระหว่างประเทศ
- 16. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 ผลก ารด ำเนิ น ง านที่ ส ำคั ญ ข องแ ผนพั ฒ นาร ะบบก ารช ำระเ งิ น ดั ง ก ล่ า ว ได้ แ ก่ 15 การ อก ระ าช ฤษฎีกา ่า ้วย าร วบคุม ูแล ุรกิจ ริการ าร ำระ งิน าง อ พ ร ก วด ก ค ด ธ บ ก ช เ ท อิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2551 เพือรกษาความมนคงทางการเงินและการพาณิชย์ เสริมสร้าง ่ ั ั่ ความเชื่อถือและยอมรับในระบบข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ป้องกันความเสียหายต่อ สาธารณชน รวมทั้งส่งเสริมการใช้บริการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ การ ัดตั้ง ริษัท จ บ เนชั่นแนล ไอ ีอ็มอ๊ก ์ จำกัด (National ITMX) ทีธนาคารพาณิชย์ร่วมกันจัดตั้งขึ้น ทเ เ ซ ่ เพื่อเป็นผู้พัฒนาและให้บริการระบบการชำระเงินระหว่างธนาคาร เพื่อลดต้นทุนและ เพิ่มการเชื่อมโยงของบริการชำระเงินระบบต่าง ๆ ให้มีประสิทธิภาพและความปลอดภัย นอกจากนี้ ยังมีการ ำหนด าตรฐาน าร์ ค้ด ำหรับ าร ำระงิน ี่ ช้ ับอกสาร ก ม บ โ ส ก ช เ ทใ ก เ การ ำระงิน เช่น ใบแจ้งหนีคาไฟฟ้า น้ำประปา โทรศัพท์ ฯลฯ และการ ฒนา ครงการ ช เ ้ ่ พั โ ASEANPay เพื่อสนับสนุนการใช้บริการเอทีเอ็มระหว่างประเทศในภูมิภาคเอเซียน แผน ลยุทธ์ ะบบ าร ำระงิน 2553 (Payment Systems Roadmap 2010) ก ร ก ช เ การจัดทำแผนกลยุทธ์ระบบการชำระเงิน 2553 มีวัตถุประสงค์เพื่อให้มีความร่วมมือ ระหว่างองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน ในการผลักดันให้มีการใช้ระบบการชำระเงินทาง อิเล็กทรอนิกส์มากขึ้น ด้วยบริการที่มีประสิทธิภาพ มั่นคงปลอดภัย และค่าธรรมเนียม ที่เป็นธรรม ธปท. ได้เริ่มจัดทำแผนดังกล่าวตั้งแต่ปี 2549 โดยหารือร่วมกับหน่วยงานทมีบทบาท ี่ สำคัญในระบบการชำระเงิน ได้แก่ กลุมสถาบันการเงิน กลุมธรกิจการคา กลุมนกวชาการ ่ ่ ุ ้ ่ ั ิ อิสระ และ หน่วยงานดานกำกับดแลทเี่ กียวข้อง เพือการกำหนดปจจัยสำคัญทจะมผลตอ ้ ู ่ ่ ั ี่ ี ่ การพัฒนาระบบการชำระเงิน กำหนดวิสัยทัศน์ วัตถุประสงค์เชิงกลยุทธ์ และแผนงาน ดำเนินการในด้านต่าง ๆ และจัดตั้งคณะทำงานซึ่งประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิจาก หน่วยงานภาครัฐและเอกชน เช่น สมาคมธนาคารไทย สมาคมธนาคารนานาชาติ สถาบันการเงินเฉพาะกิจ สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) สถาบันวิจยเพือการพฒนาประเทศไทย สำนักงาน ั ่ ั คณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ กรมสรรพากร กรมบัญชีกลาง กรมศุลกากร กรมสรรพสามิต เป็นต้น
- 17. 1 นโยบายและการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน วิสัยทัศน 16 “มีความรวมมือระหวางองคกรทั้งภาครัฐและเอกชน ในการผลักดันใหมีการใช ระบบการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกสมากขึ้น ดวยบริการที่มีประสิทธิภาพ มั่นคงปลอดภัย และคาธรรมเนียมที่เปนธรรม โดยมีกฎหมายและการบังคับใชที่มีประสิทธิผล ปจจัยสำคัญที่มีผลตอการพัฒนา ระบบการชำระเงิน ภายในป 2553 วัตถุประสงคเชิงกลยุทธ 1. ขยายการใชบริการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกสของผูใชบริการทุกกลุม 1. ความตองการและความคาดหวัง 2. มีมาตรการในการลดการใชเงินสด ดานบริการชำระเงินที่สูงขึ้น 3. มีโครงสรางคาธรรมเนียมที่เหมาะสม เปนธรรม และ สงเสริมการใชบริการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส 2. ประเทศไทยมีการใชเงินสดในระดับสูง 4. นำกฎหมายที่รองรับระบบการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกสมาใชอยางเปนรูปธรรม 3. บริการสวนใหญมีลักษณะเปนระบบปด 5. มีมาตรฐาน/แนวทางการปฏิบัติตามกฎหมายตาง ๆ เพื่อลดภาระตนทุนของผูใหบริการ ที่ใหบริการเฉพาะลูกคาภายในกลุม 6. มีการพัฒนาระบบการชำระเงินที่สนับสนุนการทำการคากับประเทศในภูมิภาคอินโดจีน และ สหภาพพมา 4. โครงสรางคาธรรมเนียมบริการที่ 7. มีการกำกับดูแลใหระบบการชำระเงิน มั่นคงปลอดภัย มีประสิทธิภาพ สอดคลองกับมาตรฐานสากล ไมเหมาะสม และชวยสนับสนุนใหเกิดความเชื่อมั่นตอระบบการเงินและสถาบันการเงิน 5. ปญหาดานกฎหมายที่รองรับระบบ การชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส 6. ภาระของผูใหบริการที่เพิ่มขึ้นจากการ แผนงาน ปฏิบัติตามกฎระเบียบตาง ๆ 1. สงเสริมใหมีระบบการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกสที่จูงใจผูใชบริการ “ระดับผูบริโภค” 7. ความตองการระบบการชำระเงินที่ 2. สงเสริมใหมีระบบการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกสที่จูงใจผูใชบริการ “ระดับผูประกอบการ” สนับสนุนการทำการคาในภูมิภาค 3. ศึกษา / ทบทวนตนทุนและคาธรรมเนียมการใหบริการชำระเงิน 8. ความเสี่ยงดานระบบการชำระเงินอาจ 4. กำหนดมาตรฐาน / แนวทางปฏิบัติเพื่อใหเปนไปตามกฎหมายและระเบียบตาง ๆ ภายในประเทศ กระทบตอความเชื่อมั่นตอระบบการเงิน และระหวางประเทศ และระบบสถาบันการเงิน 5. เพิ่มประสิทธิภาพดานการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 6. การจัดการความเสี่ยงในระบบการชำระเงิน 7. การเตรียมความพรอมเพื่อการเชื่อมโยงระบบบาทเนตกับตางประเทศ 8. การเชื่องโยงระบบการชำระเงินรายยอยระหวางประเทศในกลุม ASEAN และบางประเทศในแถบเอเซีย ภายใต้แผนกลยุทธ์ระบบการชำระเงิน 2553 (Payment Systems Roadmap 2010) ธปท. ได้ดำเนินโครงการเพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของระบบการชำระเงินในด้าน ต่าง ๆ ทั้งด้านกฎหมาย เทคโนโลยี การจัดการความเสี่ยง ฯลฯ การดำเนินงานภายใต้ แผนกลยุทธ์ฯ รวมทั้งการพัฒนาระบบการชำระเงินสำคัญที่ ธปท. ให้บริการ และการ กำกับดูแลผู้ให้บริการ สรุปได้ดังนี้ 1.1 การ ัฒนาครงสร้าง ื้น าน พ โ พฐ 1.1.1 ระบบ พื่อ องรับ าร ำระ งิน ่า ินค้า ละ ริการ ้วย ัตร ิเล็กทรอนิกส์ เ ร ก ช เ คส แ บ ด บ อ ทีออก ละ ช้จ่าย ายใน ระเทศ (Local Switching) ่ แ ใ ภ ป กรช. เห็นชอบแนวทางการสงเสริมให้ผบริโภคใช้บริการดวยบตรอเล็กทรอนิกส์แทนการ ่ ู้ ้ ั ิ ใช้เงินสดได้มากขน จึงได้ผลักดนการพฒนาระบบ Local Switching เพือรองรับการใช้บตร ึ้ ั ั ่ ั ทีออกและชำระเงินในประเทศ เพือลดการพงพาการใช้เครือขายบตรของตางประเทศ และ ่ ่ ึ่ ่ ั ่
- 18. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 ลดต้นทุนของสถาบันการเงินและร้านค้าที่เกี่ยวข้องกับการใช้บัตรอิเล็กทรอนิกส์ในการ 17 ชำระค่าสินค้าและบริการ เช่น ค่าบริการที่ต้องจ่ายให้ผู้ให้บริการเครือข่ายต่างประเทศ ต้นทุนการจัดการเงินสด เป็นต้น โดยในปี 2553 ธปท. ร่วมกับคณะทำงานซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากธนาคารพาณิชย์ ภาคธุรกิจ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ศึกษาความเป็นไปได้ในการพัฒนาระบบงาน ในสวนทเี่ กียวกบระบบการรกษาความปลอดภัย ต้นทุนทประหยัดได้ ประเด็นดานกฎหมาย ่ ่ ั ั ี่ ้ และติดตามความคืบหน้าการพัฒนาระบบของบริษัท เนชั่นแนล ไอทีเอ็มเอ๊กซ์ จำกัด ซึ่งทำหน้าทีเป็นผู้ให้บริการ Local Switching Center ่ สำหรั บ แ นวทางก ารด ำเนิ น ก ารใ นร ะยะต่ อ ไ ป ธปท. และค ณะท ำงานจ ะจั ด ท ำ แนวนโยบายและแผนการพัฒนาระบบให้สามารถพร้อมใช้งาน และกำหนดโครงสร้าง ค่าธรรมเนียมทเี่ หมาะสมสะท้อนตนทุนทตำลงและเป็นธรรมกบทกฝายทเี่ กียวข้อง รวมถง ้ ี่ ่ ั ุ ่ ่ ึ กำหนดแผนส่งเสริมการใช้บัตรทดแทนเงินสด อาทิ การให้สิทธิประโยชน์ทางการ ภาษีแก่ร้านค้าและผู้ถือบัตร และผลักดันให้มีการออกบัตร local brand ซึ่งเป็นบัตร ที่ออกในประเทศเพื่อใช้กับระบบ Local Switching 1.1.2 มาตรฐาน ลาง ้อความ าร ำระงิน าง ิเล็กทรอนิกส์ (National Payment ก ข ก ช เ ท อ Message Standard) กรช. เห็นชอบให้มีการพัฒนามาตรฐานกลางข้อความการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ เพือเพิมประสิทธิภาพในการสงขอความการชำระเงินทางอเิ ล็กทรอนิกส์ระหว่างหน่วยงาน ่ ่ ่ ้ ผู้ใช้บริการกับสถาบันการเงิน ให้สามารถเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างกันได้ง่ายโดยใช้ข้อมูล ชำระเงินที่มีมาตรฐานเดียวกัน จากที่ในปัจจุบัน หน่วยงานต่าง ๆ มีการใช้รูปแบบข้อมูล ที่หลากหลายแตกต่างกัน การใช้มาตรฐานข้อความจะช่วยลดต้นทุนและภาระในการ จัดการข้อมูล และเพิ่มความสะดวกในการทำธุรกรรมของผู้ใช้บริการ ในช่วงที่ผ่านมา ธปท. ได้ว่าจ้างศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) จัดทำรางมาตรฐานกลางขอความการชำระเงินทางอเิ ล็กทรอนิกส์ทสอดคล้อง ่ ้ ี่ กับมาตรฐาน ISO 20022 และ พ.ร.บ. ว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544
- 19. 1 นโยบายและการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 18 สำหรับบริการชำระเงิน 6 ประเภท ได้แก่ การโอนเงินเข้าบัญชีภายในธนาคารเดียวกัน (Direct Credit) การหกเงินจากบญชีภายในธนาคารเดียวกัน (Direct Debit) การออกเช็ค ั ั (Cheque Direct) การโอนเงินรายย่อยข้ามธนาคาร (ITMX Bulk Payment) การโอนเงิน มูลค่าสูงผ่านระบบ BAHTNET และการชำระเงินระหว่างประเทศ (International Payment) โดยมีการหารือและรับฟังความเห็นจากภาคธุรกิจและสถาบันการเงิน นอกจากนี้ ธปท. ได้จัดให้มีการลงนามบันทึกความตกลงร่วม (Memorandum of Understanding: MOU) ร่วมกับหน่วยงานภาคธุรกิจและสถาบันการเงิน จำนวน 18 หน่วยงาน เพือเข้ารวมโครงการนำร่องการใช้มาตรฐานกลางขอความและดำเนินการ ่ ่ ้ ตามแผนส่งเสริมการใช้มาตรฐานกลางข้อความการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ในช่วง ปี 2554 - 2555 1.1.3 มาตรฐาน ัตร ิเล็กทรอนิกส์ (National Payment Card Standard: NPCS) บ อ กรช. เห็น ชอบแนวทางการส่ง เสริม การให้ บริการชำระเงิน ด้วยเงินอิเล็กทรอนิกส์ แบบเปิด เพือผให้บริการแต่ละรายสามารถเชือมโยงการให้บริการระหว่างกนได้ (e-Money ่ ู้ ่ ั open loop) ด้วยการกำหนดให้มีมาตรฐานกลางสำหรับการเชื่อมโยงการให้บริการเงิน อิเล็กทรอนิกส์โดยใช้ InterOP SAM (Interoperable Security Access Module) และ กำหนดมาตรฐานกลางสำหรับการออกบัตรอิเล็กทรอนิกส์ (National Payment Card Standard: NPCS) สำหรับใช้เป็นแนวทางในการออกบัตรอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ให้บริการ รายใหม่ มาตรฐานบตรดงกล่าวจะประกอบดวยโครงสร้างขอมูลบนบตรทมความยดหยุน ั ั ้ ้ ั ี่ ี ื ่ เพือรองรับการใช้งานลกษณะตาง ๆ สามารถเชือมโยงการรบ-ส่งขอมูลระหว่างระบบของ ่ ั ่ ่ ั ้ ผู้ให้บริการรายอื่น ๆ และสอดคล้องตามมาตรฐานสากล ซึ่งจะทำให้ผู้ใช้บริการสามารถ ใช้บัตรอิเล็กทรอนิกส์ได้สะดวกและกว้างขวางมากขึ้น โดยมาตรฐานบัตรอิเล็กทรอนิกส์ จะครอบคลุมบริการบตรเดบิตทออกใช้ภายในประเทศ (Local debit card scheme) และ ั ี่ บัตรเงินอิเล็กทรอนิกส์ชำระเงินล่วงหน้า (e-Money prepaid card) ในปี 2553 ธปท. ได้จดจางทปรึกษาเพือดำเนินการกำหนดมาตรฐานบตรอเล็กทรอนิกส์ ั ้ ี่ ่ ั ิ NPCS และพัฒนาระบบต้นแบบ InterOP SAM ตามขอบเขตงานที่ได้รับความเห็นชอบ จากค ณะท ำงานด้ า น e-Money นอกจากนี้ ธปท. ได้ห ารื อ ร่ ว มกั บ ค ณะท ำงาน เพื่อพิจารณากำหนดแนวทางการจัดตั้ง Central Clearing House และโครงสร้าง ค่าธรรมเนียม เพื่อรองรับการให้บริการเงินอิเล็กทรอนิกส์แบบเปิดด้วย
- 20. PAYMENT SYSTEMS R E P ORT รายงานระบบการชำระเงิน 2010 2 5 5 3 1.1.4 แนว ฏิบต น าร ก้ไข ญหา าร อนงินราย อย ะหว่าง นาคาร ด ลาด ป ั ใ ก แ ปั ก โ เ ย่ ร ิ ธ ผิ พ 19 กรช. ได้พิจารณาให้ความเห็นชอบแนวปฏิบัติในการแก้ไขปัญหาการโอนเงินรายย่อย ระหว่างธนาคารผดพลาด ซึง ธปท. ร่วมกบธนาคารพาณิชย์จดทำขนเพือให้ธนาคารตาง ๆ ิ ่ ั ั ึ้ ่ ่ มีมาตรฐานเดียวกันในการแก้ไขปญหาให้ลกค้ากรณีทเี่ กิดการโอนเงินระหว่างธนาคารที่ ั ู ผู้โอนเงินและผู้รับเงินมีบัญชีอยู่ต่างธนาคารกัน ผิดพลาด เพื่ออำนวยความสะดวกและ แก้ไขปัญหาให้แก่ลูกค้าได้รวดเร็วขึ้น อันจะช่วยลดข้อโต้แย้งและข้อร้องเรียนที่ลูกค้า มีต่อธนาคาร แนวปฏิบัติฯ ดังกล่าวครอบคลุมบริการโอนเงินรายย่อยระหว่างธนาคาร ทั้งที่เป็นการ โอนเงินผ่านเครื่องเอทีเอ็ม เคาน์เตอร์ธนาคาร อินเทอร์เน็ต และการโอนเงินทมีข้อตกลง ี่ ลวงหน้าตามคำสงของผโอนเงิน (Bulk Payment - Credit Transfer) ตลอดจนการฝากเงิน ่ ั่ ู้ ขามธนาคารผานเครืองรบฝากเงินอตโนมัติ ทังกรณีขอผดพลาดทเี่ กิดจากลกค้าผโอน และ ้ ่ ่ ั ั ้ ้ ิ ู ู้ กรณีข้อผิดพลาดที่เกิดจากพนักงานธนาคารผู้โอน เช่น การกรอกข้อมูลหรือการบันทึก เลขที่บัญชีผู้รับโอน หรือจำนวนเงินไม่ถูกต้อง เป็นต้น ทั้งนี้ ธปท. ได้ส่งมอบแนวปฏิบัติฯ ที่ได้รับความเห็นชอบจากสถาบันการเงินต่าง ๆ ให้ กับสมาคมธนาคารไทย สมาคมธนาคารนานาชาติ และสถาบันการเงินเฉพาะกิจเพื่อ พิจารณานำไปใช้งานต่อไปตั้งแต่เดือนมีนาคม 2553 1.2 การ รับครงสร้าง ่า รรมเนียม ริการ ำระงิน ป โ คธ บ ช เ ธปท. ได้ ห ารื อ กั บ ส มาคมธ นาคารไ ทย เพื่ อ พิ จ ารณาแ นวทางป รั บ ปรุ งโ ครงสร้ า ง ค่าธรรมเนียมบริการ เพื่อให้มีโครงสร้างค่าธรรมเนียมที่เป็นธรรมและเหมาะสม เพื่อ ลดภาระและต้นทุนการดำเนินงานของผู้ประกอบการ และผู้บริโภค รวมทั้งส่งเสริมให้มี การใช้การชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์แทนการใช้เงินสดและเช็คที่มีต้นทุนสูง จากการหารือร่วมกันส่งผลให้มีการปรับค่าธรรมเนียมของบริการโอนเงินรายย่อย ระหว่างธนาคารครั้งละหลายรายการ (ITMX Bulk Payment - Credit Next Day) ซึ่ง ได้เริ่มใช้โครงสร้างค่าธรรมเนียมใหม่ตั้งแต่กลางเดือนธันวาคม 2553 และการปรับลด ค่าธรรมเนียมการให้บริการทางการเงินผ่านเครื่องเอทีเอ็มของธนาคารพาณิชย์ จะเริ่ม ทยอยใช้ในไตรมาสแรกและไตรมาสที่สองของปี 2554 เป็นต้นไป
- 21. 1 นโยบายและการกำกับดูแลระบบการชำระเงิน 20 ตารางที่ 1: สรุปการปรับค่าธรรมเนียมบริการชำระเงินของสมาคมธนาคารไทยและธนาคารแห่งประเทศไทย ค่าธรรมเนียมปัจจุบัน ค่าธรรมเนียมใหม่ กำหนดการเริ่มใช้ 1. บริการ อนงิน าย ่อย ะหว่าง นาคาร โ เ ร ย ร ธ ครั้ง ะ ลาย ายการ (NITMX Bulk Payment - ลห ร Credit Next Day) - การโอนเงินไม่เกิน 100,000 บาท อัตราเดียวไม่เกิน 15 ธันวาคม 2553 คิดค่าธรรมเนียม 12 บาท 12 บาท ต่อรายการ - การโอนเงินเกินกว่า 100,000 ถึง 500,000 บาท (โอนเงินได้ไม่เกิน คิดค่าธรรมเนียม 40 บาท 2,000,000 บาท/ - การโอนเงินเกินกว่า 500,000 ถึง 2,000,000 บาท รายการ) คิดค่าธรรมเนียม 100 บาท 2. การ อนงินใน นาคารดียวกัน ้ามขต โ เ ธ เ ข เ ธ.พ. ส่วนใหญ่คิดหมื่นละ 10 บาท ฟรีครั้งแรกของเดือน ภายใน 31 มีนาคม (ขันตำ 10 บาท สูงสุดไม่เกิน 1,000 บาท) + ค่าบริการ ้ ่ ครั้งต่อไปไม่เกิน 2554 10 บาท 15 บาท/รายการ 3. การ อนงิน น นาคารดียวกัน ้ามขต ถ เ ใ ธ เ ข เ ธ.พ. ส่วนใหญ่คิดหมื่นละ 10 บาท (ขั้นต่ำ 10 บาท ไม่เกิน 15 บาท/ ภายใน 31 มีนาคม สูงสุดไม่เกิน 1,000 บาท) + ค่าบริการ 10 บาท รายการ 2554 4. การ อน งิน/ถาม อด ่าน ATM ต่าง นาคาร ถ เ ย ผ ธ ใน ังหวัดดียวกัน จ เ ฟรี 4 ครั้ง/เดือน กรุงเทพฯ และตั้งแต่ครั้งที่ 5 • ฟรี 4 ครั้ง/เดือน และตั้งแต่ครั้งที่ 5 เป็นต้นไป เป็นต้นไป* เพิ่มอีกไม่ ไม่เกิน 5 บาท/รายการ เกิน 10 บาท/รายการ ภายใน 30 มิถุนายน ต่างจังหวัด 2554 • ขั้นต่ำ 20 - 25 บาท/รายการ และตั้งแต่ครั้งที่ 5 อัตราเดียวกันทั้งใน เป็นต้นไป เพิ่มอีกไม่เกิน 5 บาท/รายการ กทม. และจังหวัดอื่น 5. การ อนงิน ่าน ATM ต่าง นาคาร ้ามขต ถ เ ผ ธ ข เ ธ.พ. ส่วนใหญ่คิดหมื่นละ 10 บาท ขั้นต่ำ 20 - 25 ไม่เกิน 20 บาท/ ภายใน 30 มิถุนายน บาท/รายการ และตั้งแต่ครั้งที่ 5 เป็นต้นไป เพิ่มอีก รายการ 2554 ไม่เกิน 5 บาท/รายการ และตั้งแต่ครั้งที่ 5 เป็นต้นไป* เพิ่มอีกไม่ เกิน 10 บาท/รายการ * การคิดค่าธรรมเนียมสำหรับรายการครั้งที่ 5 เป็นต้นไป เพิ่มอีกไม่เกิน 10 บาท/รายการ ในข้อ 4 และ 5 จะนับจำนวนครั้งการถอนเงิน/ถามยอดผ่าน ATM ต่างธนาคาร รวมกันทั้งการทำรายการในจังหวัดเดียวกัน (ตามข้อ 4) และข้ามจังหวัด/เขตสำนักหักบัญชี (ตามข้อ 5)