1. ภาพพิมพ์ (Printmaking)
การพิมพ์ ภาพคือการสร้ างภาพจากการใช้ แม่ พมพ์
ิ
ซึ่งวัสดุท่ ใช้ เป็ นแม่ พมพ์ มีทงวัสดุธรรมชาติและ
ี
ิ
ั้
วัสดุสังเคราะห์ ภาพที่เกิดจาการพิมพ์ ภาพมี
ลักษณะเหมือนกับแม่ พมพ์ แต่ เป็ นภาพกลับกัน
ิ
ด้ านขวามือของแม่ พมพ์ จะเป็ นด้ านซ้ ายมือของ
ิ
ภาพพิมพ์ และด้ านซ้ าของแม่ พมพ์ จะเป็ นด้ าน
ิ
ขวามือของภาพพิมพ์

2. ประวัตการพิมพ์
ิ
จากหลักฐานทางประวัตศาสตร์ ศิลปะของมนุษย์ สมัยก่ อนประวัตศาสตร์ ซึ่ง
ิ
ิ
ปรากฎอยู่บนผนังถาลาสควักซ์ (Lascaux) ในฝรั่งเศส และถาอัลตามิรา
้
้
(Altamira) ในสเปน นอกจากปรากฎผลงานด้ านจิตรกรรมที่มคุณค่ าด้ านความ
ี
งามของมนุษยชาติ ในช่ วงประมาณ 17,000 - 12,000 ปี ที่ผ่านมาแล้ ว ยัง
ปรากฎผลงานแกะสลักหิน แกะสลักผนังถาเป็ นรู ปสั ตว์ ลายเส้ นซึ่งการแกะสลักภาพ
้
ลายเส้ นบนผนังถานั้น อาจนับได้ ว่าเป็ นพยานหลักฐานในการแกะแบบพิมพ์ ของมนุษย์
้
เป็ นครั้งแรกก็ได้
ประมาณ 255 ปี ก่อนคริสต์ กาล ในภูมภาคแถบเอเชียตอนกลางและจีน ได้ ร้ ู จักการ
ิ
แกะสลักดวงตราบนแผ่ นหิน กระดูกสั ตว์ และงาช้ าง เพือใช้ ประทับลงบนดินเหนียว
่
บนขีผงซึ่งอาจกล่าวได้ ว่า เป็ นต้ นตอของแม่ พมพ์ Letter Press โดยจะเห็นได้
้ ึ้
ิ
จากพงศาวดารจีนโบราณองค์ จักรพรรดิจะมีตราหยกเป็ นตราประจาแผ่นดิน

3. แบ่ งตามประเภทของแม่ พมพ์ ได้ 4 ประเภท คือ
ิ
4.1 แม่ พมพ์ นูน ( RELIEF PROCESS )
ิ
เป็ นการพิมพ์ โดยให้ สีตดอยู่บนผิวหน้ าทีทาให้ นูนขึนมาของ
ิ
่
้
แม่ พมพ์ ภาพทีได้ เกิดจากสี ทตดอยู่ในส่ วนบนนั้น แม่ พมพ์
ิ
่
ี่ ิ
ิ
นูนเป็ นแม่ พมพ์ ททาขึนมาเป็ นประเภทแรก ภาพพิมพ์
ิ ี่ ้
ชนิดนีได้ แก่ ภาพพิมพ์แกะไม้ ( WOOD-CUT )
้
ภาพพิมพ์แกะยาง ( LINO-CUT ) ตรายาง (
RUBBER STAMP ) ภาพพิมพ์ จากเศษวัสดุต่างๆ

4. 4.2 แม่ พมพ์ร่องลึก ( INTAGLIO PROCESS ) เป็ น
ิ
การพิมพ์โดยให้ สีอยู่ในร่ องทีทาให้ ลกลง ไปของแม่ พมพ์โดยใช้
่
ึ
ิ
แผ่ นโลหะทาเป็ นแม่ พมพ์ ( แผ่ นโลหะทีนิยมใช้ คอแผ่ นทองแดง )
ิ
่
ื
และทาให้ ลกลงไปโดยใช้ นากรเรียกว่ า ETCHING แม่ พมพ์
ึ
้
ิ
ร่ องลึกนีพฒนาขึนโดย ชาวตะวันตก สามารถพิมพ์งานที่มี
้ ั
้
ความ ละเอียด คมชัดสู ง สมัยก่ อนใช้ ในการพิมพ์ หนังสือ
พระคัมภีร์ แผนที่ เอกสารต่ างๆ แสตมป์ ธนบัตร ปัจจุบนใช้
ั
ในการพิมพ์งานที่เป็ นศิลปะ และธนบัตร

5. 4.3 แม่พิมพ์ (PLANER PROCESS ) เป็ น
่
การพิมพ์โดยให้สีติดอยูบนผิวหน้า ที่ราบเรี ยบของ
แม่พิมพ์ โดยไม่ตองขุดหรื อแกะพื้นผิวลงไป แต่ใช้
้
สารเคมีเข้าช่วย ภาพพิมพ์ ชนิดนี้ได้แก่ ภาพพิมพ์
หิ น ( LITHOGRAPH )การพิมพ์ออฟเซท (
OFFSET ) ภาพพิมพ์กระดาษ ( PAPER-CUT
) ภาพพิมพ์ครั้งเดียว ( MONOPRINT )

6. 4.4 แม่ พมพ์ฉลุ ( STENCIL PROCESS )
ิ
เป็ นการพิมพ์โดยให้ สีผ่านทะลุช่องของแม่ พมพ์ลงไป
ิ
สู่ ผลงานทีอยู่ด้านหลัง เป็ นการพิมพ์ชนิดเดียวทีได้ รูป
่
่
ที่มีด้านเดียวกันกับแม่ พมพ์ ไม่ กลับซ้ าย เป็ นขวา
ิ
ภาพพิมพ์ชนิดนีได้ แก่ ภาพพิมพ์ฉลุ ( STENCIL )
้
ภาพพิมพ์ตะแกรงไหม ( SILK SCREEN )

7. แบบทดสอบ วิชาทัศนศิลป์ เรื่องการพิมพ์ ภาพ
1.
สิ่ งใดไม่ สามารถนามาเป็ นแม่ พมพ์ในการพิมพ์ภาพได้
ิ
1. มือ
2 กระดาษ
3 เศษวัสดุต่าง ๆ
4 ตับ
2.
สิ่ งทีสาคัญทีสุดในการพิมพ์ภาพ คืออะไร
่
่
1 สี
2 แม่ พมพ์
ิ
3 กระดาษ
4 ถูกทุกข้ อ
3.
แม่ พมพ์ในข้ อใดใช้ พมพ์ในกรรมวิธีพมพ์จากส่ วนนูน
ิ
ิ
ิ
1 เหล็ก
2 แผ่ นยาง
3 หิน
4 กระจก
4.
แม่ พมพ์ในข้ อใดใช้ พมพ์ในกรรมวิธีพมพ์จากส่ วนร่ องลึก
ิ
ิ
ิ
1 เหล็ก
2
แผ่ นยาง
3
หิน
4
กระจก

8. 5.
1
2
3
4
6.
1
2
3
4
7.
1
2
3
4
แม่พิมพ์ในข้อใดใช้พิมพ์ในกรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนพื้นผิว
เหล็ก
แผ่นยาง
หิ น
กระจก
กรรมวิธีพิมพ์ในข้อใดต้องใช้สีเกรยอง
กรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนนูน
กรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนร่ องลึก
กรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนพื้นผิว
่
กรรมวิธีพิมพ์ผานช่องฉลุ
หนังสื อทัวไปใช้กรรมวิธีการพิมพ์ภาพในข้อใด
่
กรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนนูน
กรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนร่ องลึก
กรรมวิธีพิมพ์จากส่ วนพื้นผิว
่
กรรมวิธีพิมพ์ผานช่องฉลุ

9. 8. ถ้ านักเรียนต้ องการพิมพ์ภาพลงบนเสื้อยืดเพือจาหน่ าย นักเรียนควรศึกษากรรมวิธีการพิมพ์ภาพ
่
ในข้ อใด
1 กรรมวิธีพมพ์ จากส่ วนนูน
ิ
2 กรรมวิธีพมพ์ จากส่ วนร่ องลึก
ิ
3 กรรมวิธีพมพ์ จากส่ วนพืนผิว
ิ
้
4 กรรมวิธีพมพ์ ผ่านช่ องฉลุ
ิ
9. แม่ พมพ์ ในข้ อใดใช้ พมพ์ภาพด้ วยกรรมวิธีพมพ์ ผ่านช่ องฉลุ
ิ
ิ
ิ
1 แม่ พมพ์เหล็ก
ิ
2 แม่ พมพ์กระจก
ิ
3 แม่ พมพ์ตะแกรงไหม
ิ
4 แม่ พมพ์ หิน
ิ
10. แม่ พมพ์คู่ใดทีใช้ กรรมวิธีการพิมพ์ทตรงข้ ามกัน
ิ
่
ี่
1 กรรมวิธีพมพ์จากส่ วนนูน และกรรมวิธีพมพ์ จากส่ วนร่ องลึก
ิ
ิ
2 กรรมวิธีพมพ์จากส่ วนนูน และกรรมวิธีพมพ์จากส่ วนพืนผิว
ิ
ิ
้
3 กรรมวิธีพมพ์จากส่ วนร่ องลึก และกรรมวิธีพมพ์จากส่ วนพืนผิว
ิ
ิ
้
4 กรรมวิธีพมพ์จากส่ วนร่ องลึก และกรรมวิธีพมพ์ ผ่านช่ องฉลุ
ิ
ิ

10. เฉลยแบบทดสอบก่อนเรี ยน (Pre-Test)
1. 4 2. 2 3. 2 4. 1 5. 4
6. 3 7. 3 8. 4 9. 3 10. 1