Edukacja osób „Trzeciego Wieku” - edukacja dorosłych. Uniwersytety Trzeciego Wieku - geneza, funkcjonowanie w Polsce i na świecie.

1. Edukacja osób „Trzeciego Wieku” Gerontologia edukacyjna

2. Wychowanie do starości To jeden z aspektów edukacji dorosłych:Wychowanie do starości przybiera postać uczenia się w trzecim wieku – O. Czerniawska A. Kamiński i jego teoretyczne podstawy wychowania do starości:[…] pomoc w nabyciu zainteresowań i umiejętności, które w czasie emerytury dadzą tryb życia wydłużający je i satysfakcję z aktywności Z teorii Kamińskiego rodzą się np. staże przygotowujące do emerytury oraz bazują na niej oferty oświatowe, np. UTW

3. Aspekty edukacji dorosłych Wybrane zagadnienia: Powrót poczucia młodości Czas edukacyjny (a czas chronologiczny bądź czas psychologiczny) Problem spożytkowania wolnego czasu

4. Czym jest edukacja w późnej fazie życia? To medytacja o samym życiu, samym sobie – H.R. Moody To uczenie się dla samego siebie – forma aktywności, ćwiczenia umysłu, przyjemność z nauki (np. języka obcego) Sprzyja kontaktom społecznym seniorów Związana jest z teorią aktywności – czynny tryb życia wpływa na lepszą kondycję psychofizyczną człowieka (R.C. Atchley)

5. Uniwersytety Trzeciego Wieku Geneza powstania: Starzenie się społeczeństwa -> emerytury starszej, dobrze wykształconej generacji -> dużo wolnego czasu Ruchy młodzieży w Europie Zachodniej mające miejsce w 1968 roku

6. Uniwersytety Trzeciego Wieku Pierwszy UTW: 1973 rok, Touluza, Francja Twórca – Pierre Velas, prof. Socjologii UTW są instytucjami uniwersyteckimi, dlatego ich zadaniami są badania. Są instytucjami gerontologicznymi, dlatego badania te głównie dotyczą procesu starzenia się i starości. Dlatego ich celem jest nie tylko poprawa życia uczestników, ale prace nad rozwojem i poprawą warunków życia osób starszych […]

7. Uniwersytety Trzeciego Wieku Słuchacze: Zróżnicowani pod względem wieku:60-80 latkowie, ale też osoby 40-50 letnie Ich liczba różna w różnych placówkach:300-500 osób do nawet 10.000 Są to osoby o zbliżonym wieku, cechuje ich aktywność, dość dobre zdrowie, wyższe od rówieśników wykształcenie, dość dobry status materialny

8. Uniwersytety Trzeciego Wieku Działalność: W kontakcie z uniwersytetem lub szkołą wyższą, niektóre są wydziałem, niektóre dodatkowo jako grupy w domach Personel może nie być związany z uniw. (Portugalia, Włochy, Hiszpania) bądź też kadra, biblioteki i pomieszczenia są od uczelni (Francja, Belgia, Polska) Model uniwersytecki (badania, kształcenie, upowszechnianie wiedzy) i model rekreacyjny (podróże, zwiedzanie zabytków związanych z zajęciami)

9. Uniwersytety Trzeciego Wieku Badania: Kierunek: starość i starzenie się Misja: służba dla społeczności lokalnej Biorą też w nich udział sami słuchacze- przygotowanie metodologii, zakres zadań Mają char. zespołowy i indywidualny Np.: badania nad starością (SUI), badania nad zanikającymi zawodami i dziejami miasteczek

10. Uniwersytety Trzeciego Wieku UTW w Polsce: 1975 – Warszawski UTW (Halina Szwarc) Mają do 1000 osób Często przy uniwersytetach i wyższych szkołach pedagogicznych Wykłady i zajęcia w grupach: lektoraty i seminaria (historia, literatura) oraz zajęcia miłośnicze (plastyka, gimnastyka) W okresie PRL jedyne placówki, które działały jako demokratyczne i samorządne

11. Dziękuję za uwagę Bibliografia: O. Czerniawska, Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii, Łódź 2000 J. Halicki, Edukacja seniorów w aspekcie teorii kompetencyjnej, Białystok 2000