Dokumen tersebut memberikan ringkasan tentang Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dan strategi untuk mempromosikan KBAT dalam kalangan murid. Ia menjelaskan bahawa KBAT merujuk kepada kemahiran berfikir aras tinggi seperti mengaplikasi, menganalisis, menilai dan mencipta. Dokumen ini juga menerangkan perlunya keseimbangan antara soalan rutin dan bukan rutin serta strategi pengajaran untuk mempromos
3. KBATadalah singkatan kepada
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
(Higher Order Thinking Skills – HOTs).
Guru perlu memperbanyakkan
aktiviti berbentuk KBAT dalam
kalangan murid ketika sesi PdP.
Aktiviti yang dikategorikan KBAT
adalah yang memerlukan murid
mengeluarkan idea kreatif dan
inovatif dalam memberi
jawapan/maklum balas.
Dalam bahasa ringkas, murid mesti
BERFIKIR, untuk menjayakan aktiviti-
aktiviti KBAT.
Apaitu
4. DEFINISI Keupayaan untuk
mengaplikasikan pengetahuan,
kemahiran dan nilai dalam
membuat penaakulan dan
refleksi bagi menyelesaikan
masalah, membuat keputusan,
berinovasi dan berupaya
mencipta sesuatu.
KBAT
5. Menghasilkan modal insan
yang cerdas, kreatif dan inovatif
bagi memenuhi cabaran
Abad Ke-21 agar negara
mampu bersaing
di persada dunia.
If we want students
to develop the
capacity to think,
reason and problem solve
then we need to start
with high level cognitively
complex tasks.
Stein & Lane 1996
Mengapa
KBAT
6. Pelaksanaan KBAT
Kurikulum
Ditulis secara
eksplisit dalam
dokumen
kurikulum
Pedagogi
Pelbagai stragegi
PdP yang
menerapkan KBAT
seperti alat berfikir,
soalan aras tinggi
dan inkuiri
Pentaksiran
Soalan berbentuk
aras tinggi dalam
peperiksaan pusat
(40% UPSR dan
50% SPM tahun
2016)
Perubahan
Pentaksiran
• Peringkat sekolah:
PBS
• Peringkat
Kebangsaan:
UPSR, SPM
• Penilaian
peringkat
antarabangsa:
contoh : TIMSS &
PISA
Sokongan
Komuniti &
Swasta
Bina Upaya
Sumber
Kokurikulum
Disokong
Murid dapat
membuat
keputusan,
menyelesai
masalah,
menginovasi
dan mencipta
8. Strategi
menggalakkan
KBAT semasa
pdp
Komunikasi arahan - Sediakan masalah serta soalan
yang memerlukan murid berfikir menjangkau kebiasaan.
Menggunakan perancah - Perancah melibatkan pemberian
sokongan kepada murid pada awal pengajaran dan secara
beransur-ansur menyerahkan tanggungjawab
kepada murid untuk meneruskan pembelajaran.
Pengajaran secara langsung – Gunakan kuliah pendek dan
ringkas sambil diselang-selikan dengan soalan, tunjuk cara,
perbincangan, tayangan berkaitan atau kuiz untuk mengelakkan
kebosanan.
Penyoalan - soalan yang dikemukakan seharusnya dapat
menghasilkan jawapan yang menarik dan belum diketahui.
Maklum balas - Berikan maklum balas segera, spesifik dan
bersifat pembetulan menggunakan intonasi positif.
Aktiviti kumpulan - Bentuk kumpulan yang berkesan dapat
menjana pemikiran aras tinggi termasuklah pembelajaran
koperatif, tutor rakan sebaya, perbincangan kumpulan kecil.
9. Adakah
kaki dan leher
zirafah
itu panjang
atau pendek?
Kaki dan leher zirafah
itu panjang kerana
kaki dan lehernya tak
pendek.
Adakah ini?
SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
10. Apakah yang
akan berlaku
sekiranya
zirafah tidak
mempunyai
kaki dan leher
yang panjang?
Terangkan.
Tentu sukar untuk
zirafah itu memakan
pucuk-pucuk kayu dan
memerhatikan musuh
yang datang.
Tentu ia tidak
dinamakan zirafah
tetapi diberi nama
lain.
Bla bla bla bla…………
Atau ini?
SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
11. Faham dan
selesaikan…
Senanglah tu….
18 boleh, 11 boleh,
22 pun boleh!!!
Atau ini?
2 3 4 5
I8
I8
Lengkapkan ayat matematik
berikut dengan menggunakan
kombinasi nombor di bawah
SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
12. Fikirkan…
Atau ini?
Lengkapkan:
2d + 1d = 3d
SK PULAU MANIS
HAK KERAJAAN MALAYSIA
Berapakah jumlah kemungkinan jawapan yang boleh
dibentuk.
Agaknya 98 + 8 =
107, betul kot!!!
14. Taksonomi Bloom
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi
Kemahiran Berfikir Aras Rendah
Bloom
Penilaian
Sintesis
Analisis
Aplikasi
Kefahaman
Pengetahuan
Taksonomiasal
Anderson
Mencipta
Menilai
Menganalisis
Mengaplikasi
Memahami
Mengingat
Taksonomisemakan
Kemahiran Berfikir
Aras Tinggi pada
kebiasaannya dirujuk
kepada EMPAT aras
teratas dalam
taksonomi Bloom;
iaitu mengaplikasi,
menganalisa, menilai
dan mencipta
15. KBAR
RUTIN
BUKAN
RUTIN
Perlunya keseimbangan
antara soalan rutin
dengan bukan rutin
“Masalah boleh diselesaikan dengan
kaedah yang biasa digunakan oleh
murid dengan mereplikasikan
kaedah yang dipelajari sebelum
secara langkah demi langkah.”
“Penyelesaian masalah rutin
menekankan penggunaan satu set
prosedur yang diketahui atau yang
ditetapkan (algoritma) untuk
menyelesaikan masalah.”
vs
KBAT
“Masalah yang memerlukan
analisis dan penaakulan
matematik; banyak masalah
bukan rutin boleh diselesaikan
dengan lebih daripada satu cara
dan mungkin mempunyai lebih
daripada satu penyelesaian.”
16. KBAR
RUTIN
BUKAN
RUTIN
• Tidak memerlukan
murid untuk
menggunakan
kemahiran berfikir pada
aras tinggi.
• Operasi yang perlu
digunakan adalah jelas.
vs
KBAT
• Memerlukan tahap pemikiran pada aras
tinggi.
• Meningkatkan kemahiran menaakul.
• Jawapan dan prosedur yang perlu
digunakan tidak serta merta jelas.
• Menggalakkan lebih daripada satu cara
penyelesaian dan strategi.
• Terdapat lebih daripada satu jawapan.
• Lebih mencabar.
• Berupaya membentuk murid yang
kreatif dan inovatif
• Penyelesaian memerlukan lebih
daripada membuat keputusan dan
memilih operasi matematik.
• Memerlukan masa yang sesuai untuk
diselesaikan.
• Menggalakkan perbincangan dalam
kumpulan dalam mendapatkan
penyelesaian.
17. Strategi
Menyoal
RUTIN
BUKAN
RUTIN
Perlunya keseimbangan antara
soalan rutin dengan bukan rutin
Penekanan kepada soalan bukan rutin
penting bagi:
Membentuk modal insan yang
berfikrah
Merealisasikan hasrat negara untuk
meningkatkan keupayaan KBAT dalam
menghadapi apa jua bentuk penilaian.
18. Ahmad membeli sekotak
susu dengan harga
RM 1.55 dan sebungkus biskut
dengan harga
RM 1.70.
Berapakah jumlah wang
dibayar oleh Ahmad?
RUTIN
BUKAN RUTIN
Ahmad membeli sekotak
susu dengan harga
RM 1.55 dan sebungkus
biskut dengan harga
RM 1.70. Dia memberikan
RM 4.00 kepada
Jurujual.
Berapakah bilangan syiling
yang diterima oleh Ahmad
sekiranya jurujual itu
memberikannya beberapa
syiling 5 sen,
10 sen dan 20 sen?
Terangkan jawapan anda.
Contoh Soalan KBAT
KBAT
19. RUTIN
BUKAN RUTIN
Cari perimeter kawasan
berbentuk segiempat tepat
yang mempunyai panjang 8
meter dan lebar 17 meter.
Mamat ingin membina pagar
bagi reban ayam yang
berbentuk segiempat. Dia
mempunyai 20 meter wayar
pagar.
1. Apakah saiz segiempat yang
boleh beliau hasilkan?
2. Bentuk manakah yang
terbaik?
Contoh Soalan KBAT
Teknik
Menyoal
KBAT
20. RUTIN
BUKAN RUTIN KBAT
Satu sisiempat mempunyai sudut-
sudut 100, 60, dan 130. Apakah
nilai sudut yang keempat?
• Bolehkah sisiempat mengandungi
empat sudut cakah? Bagaimana anda tahu?
• Bolehkah segitiga mengandungi lebih
daripada satu sudut cakah? Terangkan.
• Bolehkah sisiempat mengandungi dua
sudut cakah? Sekiranya boleh, lukiskan
rajah. Sekiranya tidak, terangkan.
• Bolehkah sisiempat mengandungi tiga
sudut cakah? Sekiranya boleh, lukiskan
rajah. Sekiranya tidak, terangkan.
Boleh dikembangkan kepada
Masalah rutin
kepada
Bukan
Rutin
21. Tunjukkan...
Andaikan tempoh masa pembakaran lingkaran nyamuk ini
ialah 1 jam. Tanpa ada peralatan lain dan diberikan hanya dua
batang anak mancis, bagaimana anda boleh tunjukkan masa
45 minit.
28. Kompleksiti
Pemikiran
Bahasa Pemikiran Kata Kerja
Mengingat Saya boleh ingat semula
maklumat
Mengecam, mengulang,
menyenaraikan, menerangkan.
Mengenal pasti, menamakan
Memahami Saya boleh ingat semula
dan menjelaskan idea dan
konsep
Mentafsir, menjelaskan, memberi
contoh, meringkaskan, membuat
kesimpulan awal, menunjukkan
pemahaman, menterjemah
Mengaplikasi Saya boleh menggunakan
pengetahuan dalam
keadaan biasa atau baharu
Melaksanakan,
menunjukkan,menjalankan,
menggambarkan, menggunakan
Menganalisis Saya boleh mengeluarkan
idea-idea penting
Membandingkan, sebaliknya,
mengklasifikasikan, menyusun
Menilai Saya boleh membuat
pertimbangan dan
keputusan
Menyemak, mempertimbangkan,
menguji, membuat keputusan,
membuat hipotesis
Mencipta Saya boleh memikirkan
idea dan cara baharu
untuk menggunakan
maklumat
Mereka bentuk, mencipta,
merancang, membina, menghasilkan
Katakerja
29. Kompleksiti
Pemikiran
Bahasa Pemikiran Soalan Pemula
Mencipta Mereka bentuk, mencipta,
menambah baik
merancang, membina,
menggubah
Bagaimanakah kita boleh mereka
bentuk…? Bolehkah kita
menambah…? Apa yang akan
berlaku jika…?
Menilai Menentukan kedudukan,
menyimpul, menilai,
mentaksir, menentukan
Mengapa anda berfikir tentang…?
Mengapa anda suka ini…? Apakah
yang terbaik….?
Menganalisis Membanding beza,
mengelas, menyusun,
meneliti, menganalisa
Bagaimana mereka sama/
membeza? Bagaimana ia
berfungsi…? Apakah bukti…?
Mengaplikasi Menunjukkan,
menggunakan,
mengaplikasi, membina,
menggambarkan
Apakah contoh-contoh lain yang ada
tentang ini?
Memahami Menyatakan semula,
menerangkan, mentafsir,
menterjemah, merumus
Apakah maknanya? Apakah
kegunaannya? Bolehkah anda
terangkan?
Mengingat Mengulangi, menamakan,
meningat semula,
menyatakan,
menyenaraikan
Siapakah…? Apakah..? Dimanakah…?
Apabila…? Yang manakah…?
SoalanKompleksSoalanMudah
PembinaanSoalan
KBAT
