2. SHQIPËRIA MES DY GRUPEVE KUNDËRSHTARE
• Periudha 1920-1924 ishte periudhe paqëndrueshmërie për
Shqipërinë. Në vitin 1920 u krijua Partia Popullore, e para parti
shqiptare në histori. Kjo parti përfaqësonte rrymën
antikonservatore, liberale, përparimtare. Në këtë parti
shquheshin disa figura : Fan Noli, Ahmet Zogu, Luigj
Gurakuqi, Bajram Curri etj. Por Ahmet Zogu mendoi
se Shqipëria nuk ishte ende e gatshme për reforma të tilla, dhe
se çështja kombëtare donte një Shqipëri të fortë dhe jo një
Shqipëri të dobët dhe të pastabilizuar. Prandaj ai mendoi ta
linte çështjen kombëtare për më vonë kur rrethanat të ishin të
përshtatshme. Por anëtaret e tjerë të partisë nuk pajtoheshin
me këtë mendim prandaj Ahmet Zogu u largua tek partia
kundërshtarë Partia Përparimtare që përfaqësonte familjet e
pasura të vendit.
3. SHQIPËRIA MES DY GRUPEVE KUNDËRSHTARE
• Nga 1920 deri 1924 u ndërruan shumë qeveri e
kryeministra ku Ahmet Zogu qendroi me shumë ne
pushtet. Në Qershor 1924 Fan Noli me mbështeteshit e
tij udhëhoqi Revolucionin Demokratik të Qershorit.
Noli premtoi se do të bënte Reformën agrare por nuk
ia arriti. Vendi u zhyt në anarki totale. Fuqitë të
Mëdha nuk e njohën qeverinë e re. Vetëm Bashkimi
Sovjetik e njohu dhe për një javë mes dy vendeve pati
marrëdhënie diplomatike. Ahmet Zogu ndodhej
në Jugosllavi dhe që aty përgatiti planin e rikthimit në
pushtet. Nga fundi i vitit 1924 Ahmet Zogu udhëhoqi
kunderrevolucionin dhe u rikthye në pushtet. Është e
vërtete se Zogu u ndihmua nga jugosllavet por ndihma
e tyre ishte shumë e vogël dhe papërfillshme.
4. Partia
Perparimtare
Partia
Popullore
•Drejtohej nga Hoxhë Kadriu
•Perfaqesonte familjet e
pasura te vendit
•Levizje perendimore
•Drejtohej nga Fan Noli
•Objektiva:
- Reforma agrare
- Mbrojtja e borgjezise vendase
- Zhvillimin kapitalist te vendit
5. FAN NOLI LINDI MË 6 JANAR 1882 NË QYTEZË . I
ATI I TIJ, STILIANI, NDONËSE TRASHËGOI TOKË SI
PRONË, NUK U MOR ME BUJQËSI, POR SHËRBEU SI
PSALT NË KISHËN E FSHATIT., NDERSA E ËMA,
MARIA, ISHTE SHTËPIAKE.
NË VITIN 1900 SHKOI NË GREQI ME QËLLIM QË
TË NXIRRTE JETESËN DHE TË NDIQTE
FAKULTETIN E FILOZOFISË. NË ATHINË U LIDH
ME NJË SHOQËRI BELGE.POR NUK I ECI MBARË,
DHE AS STUDIMET NUK I KREU.ATËHERË U HODH
NË PUNË TË TJERA SI KOPIST, SUFLER DHE
AKTOR PRANË NJË TRUPE GREKE TEATRALE. TEK
PUNONTE ATJE, IU NGJALL DËSHIRA PËR T'U
MARRË ME DRAMATURGJI DUKE SHKRUAR
DRAMËN "ZGJIMI", NË GREQISHT. MË 1903 KALOI
NË EGJIPT, KU FILLOI PUNË SI MËSUES I
GREQISHTES . NDËRKOHË, NJIHET ME LËVIZJEN
KOMBËTARE. I NDIHMUAR NGA PATRIOTË, NIS
VEPRIMTARINË POLITIKE DHE LETRARE:
SHKRUAN ARTIKUJT PUBLICISTIKË, PËRKTHEN
GREQISHT »SHQIPËRIA Ç'KA QENË, Ç'ËSHTË DHE
Ç'DO TË BËHET« TË SAMI FRASHRIT. NGA VITI
1908 DERI MË 1912 KRYEN STUDIMET E LARTA
PËR ARTE NË UNIVERSITETIN E HARVARDIT.
Fan Noli
6. AHMET ZOGU LINDI NE BURGAJET ME 8 TETOR
1895. NE MOSHEN 13 VJEC AHMET ZOGU BEHET SHEF
I KRAHINES SE MATIT.
QE I RI DERGOHET NE LICEUN FRANCEZ NE TURQI
PER TE KRYER STUDIMET.
NE VITIN 1912 ZOGU LARGOHET NGA TURQIA PER TU
KTHYER NE SHQIPERI DHE VENDOSET NE KRYE TE
2000 NJEREZVE PER TE MBROJTUR SHKODREN E
RRETHUAR NGA SERBET E MALAZEZET.
MEGJITHE MOSHEN E RE ZOGU ESHTE I
FTUAR TE MARRE PJESE NE CEREMONINE E
SHPALLJES SE PAVARESISE NE 28 NENTOR 1912.
ZOGU MERR PJESE NE LUFTIMET KUNDER SERBEVE
NE KRUJE KU ARRIN NJE FITORE ME NJEREZIT E TIJ
DUKE REFUZUAR NDIHMEN E AUSTRO-
HUNGAREZEVE.
NE 1917 ZOGUT I OFROHET GRADA E KOLONELIT
TE USHTRISE IMPERIALE DHE E FTON QE TE LIDHET
ME FORCAT AUSTRIAKE, POR AI REFUZON DUKE U
SHPREHUR KESHTU :
“AUSTRIA KA ARDHUR NE SHQIPERI SI MIKE PER TE
SMBRAPSUR USHTRINE SERBE. NE TE NJETEN KOHE PO
SI MIKE E JONA AJO NUK KA TE DREJTEN TE NDERHYJE
NE PROBLEMET TONA TE MBRENDESHME. SHQIPERIA
ESHTE NJE VEND NEUTRAL DHE NEUTRALITETI I SAJ
DUHET RESPEKTUAR.”
Ahmet Zogu
7. LËVIZJA E QERSHORIT
Gjatë Lëvizjes së Qershorit 1924 Fan Noli u
vendos në krye të saj vetëm si kërkesë e
krahut të të rinjve që shihnin tek ai një njeri
me formim perëndimoro-amerikan. Regjimi
zogist i rikthyem me
t'ashtuquajturën Fitoren e Legalitetit më 24
dhjetor, e dënoi me vdekje në mungesë.
Programi i tij me njëzet pika për
modernizimin dhe demokratizimin e
Shqipërisë, ndër të cilat edhe reforma agrare,
ishte tejet i nxituar e idealist për një vend të
prapambetur pa tradita parlamentare. Më
vonë ai i shkroi arsyet e dështimit të tij në
një letër që ia drejtonte një mikut të tij
anglez “Duke këmbëngulur tek reformat
agrare, zgjova zemërimin e aristokracisë
çifligare; duke mos i zbatuar reformat, humba
mbështetjen e masave fshatare”.
