Ppt.dlp

1. 28/12/57 1

2. ความสาคัญของไขมันในเลือด
• มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จากการกินอาหารที่ไม่ถูกต้องและขาด
การออกกาลังกาย
• “ภัยเงียบ” นาไปสู่โรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือด
สมองอุดตัน โรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายอุดตัน
• ไขมันในเลือดไม่ใช่ไขมันใต้ผิวหนังหรือไขมันในช่องท้อง
28/12/57 2

3. ไขมันในเลือดคืออะไร…
• เป็นไขมันที่ลอยอยู่ในเลือดจับกับโปรตีน
• มีหน้าที่เป็นส่วนประกอบของเซลล์ สร้างน้าดี หุ้มผนังเส้นประสาท และ
สร้างฮอร์โมนบางชนิด
• ถ้าไขมันในเลือดสูงเกินจะไปพอกที่ผนังด้านในของหลอดเลือดแดง
ทาให้อุดตัน
28/12/57 3

4. แหล่งกาเนิดของไขมันในเลือด
• 80% สร้างขึ้นที่ตับ ปริมาณที่สร้างขึ้นอยู่กับพันุุกรรม
• 20% มาจากอาหารที่ทาจากสัตว์
28/12/57 4

5. ชนิดของไขมันในเลือด
• ไขมันชนิดร้าย (LDL) นำครำบไขมันไปทิ้งไว้ตำมผนังหลอดเลือด
• ไขมันชนิดดี (HDL) ช่วยเก็บขยะครำบไขมันตำมผนังหลอดเลือด
กลับไปที่ตับ ขับออกทำงน้ำดีเข้ำสู่ลำไส้ ส่วนหนึ่งออกทำงอุจจำระ
• ไขมันผู้ช่วยฝ่ ายร้าย (TG) ทาให้ไขมันดีอายุสั้นลง ผลคือลดระดับ
ไขมันดีลดลง และทาให้ไขมันร้ายขนาดเล็กลง แทรกซึมผ่ำนผนังหลอด
เลือดไปเกำะเป็นครำบมำกขึ้น และทำให้ตับอ่อนอักเสบได้
28/12/57 5

6. ไขมันในเลือดสูง
• การที่มีร่างกายมีไขมันในกระแสเลือดสูง
• ไขมันจะทาให้ผนังหลอดเลือดเกิดการอักเสบ
• เกิดการสร้างตะกอนของไขมันบนผนังหลอดเลือด เป็นผลทาให้เส้น
เลือดตีบตันตามมา ก่อให้เกิดโรคเรื้อรังต่างๆ
28/12/57 6

7. ชนิดของไขมันในเลือด
• ไขมันในเลือดที่สาคัญมีอยู่หลายชนิด ได้แก่
–ไขมันโคเลสเตอรอล (Cholesterol) แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ
• เอชดีแอล (High density lipoprotein-HDL)
• แอลดีแอล (Low density lipoprotein-LDL)
– ไขมันไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride)
28/12/57 7

8. 28/12/57 8

9. 28/12/57 9

10. Cholesterol
• เป็นไขมันที่ร่างกายสามารถสังเคราะห์ได้ขึ้นเอง
–จากตับและลาไส้
–จากสารอาหารที่รับประทานเข้าไป
• อาหารที่มาจากพืชจะไม่พบโคเลสเตอรอล แต่พบมากในไขมัน
สัตว์
• ไขมันจะไปสะสมอยู่ตามผนังหลอดเลือดแดงทั่วร่างกาย
28/12/57 10

11. High density lipoprotein:
HDL
• มีหน้าที่นาโคเลสเตอรอลจากกระแสเลือดไปทาลายที่ตับ
• ถ้าระดับ HDLในเลือดสูง จะทาให้อัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือด
หัวใจตีบน้อยลง
• HDL จะสูงได้จากการออกกาลังกาย
• ระดับปกติในเลือด
–ผู้ชายมากกว่า 40 มล./ดล.
–ผู้หญิงมากกว่า 50 มล./ดล.
28/12/57 11

12. Low density lipoprotein:
LDL
• หากมีไขมันชนิดนี้ในเลือดสูง จะไปเกาะผนังหลอดเลือด
–ทาให้หลอดเลือดพอกหนาขึ้น
–ความยืดหยุ่นของหลอดเลือดเสียไป
–หลอดเลือดจะตีบแคบลง ทาให้การไหลเวียนเลือดไม่สะดวก
–เสี่ยงต่อการเกิดโรคเส้นเลือดตีบตันได้
–ระดับปกติในเลือดไม่ควรเกิน
130 มล./ดล.
28/12/57 12

13. Triglyceride
• เกิดจากการสร้างขึ้นเองในร่างกายจากน้าตาลและแป้ ง
• ช่วยในการดูดซึมวิตามิน เอ ดี อี และ เค
• ทาให้รู้สึกอิ่มท้องอยู่นาน
• การมีไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง
• มีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจตีบมากขึ้น
–ระดับปกติในเลือดไม่ควรเกิน 150 มล./ดล.
28/12/57 13

14. ค่าปกติของไขมันในเลือด
28/12/57 14

15. สาเหตุของการเกิดภาวะไขมันในเลือดสูง
• ความผิดปกติทางกรรมพันุุ์
• กินอาหารที่มีไขมันโคเลสเตอรอลสูง หรืออาหารที่ให้พลังงานมากเกิน
ความต้องการของร่างกาย
• โรคหรือการใช้ยาบางชนิด เช่น ต่อมไทรอยด์ทางานน้อยกว่าปกติ
โรคเบาหวาน โรคไต ยาขับปัสสาวะ ยาสเตียรอยด์ เป็ นต้น
• การดื่มสุราในปริมาณมากเป็นประจา ทาให้ไตรกลีเซอร์ไรด์สูง
• ขาดการออกกาลังกาย
28/12/57 15

16. อาการที่บ่งบอกว่าไขมันในเลือดสูง
• มีผื่นเหลืองที่ผิวหนัง เช่น หนังตา ข้อศอก
• มีเส้นวงสีขาวเกิดขึ้นระหว่างขอบตาดาและตาขาว
28/12/57 16

17. ใครบ้าง…ที่ควรตรวจหาระดับไขมันในเลือด
• อายุ 35 ปีขึ้นไป ควรตรวจอย่างน้อยปีละครั้ง
• อายุ 35 ปีขึ้นไป และมีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจขาด
เลือด
• สูบบุหรี่เป็นประจา
• มีโรคเรื้อรัง
28/12/57 17

18. ปัจจัยเสี่ยงในผู้ที่มีภาวะไขมันในเลือดสูง
• อายุ ในผู้ชาย อายุ ≥ 45 ปี ในผู้หญิง อายุ ≥ 55 ปี
• พันุุกรรม
• สูบบุหรี่เป็นประจา
• ความดันโลหิตสูง
• ภาวะอ้วน
28/12/57 18

19. ปัจจัยที่ช่วยดูแลผู้ป่ วยภาวะไขมันในเลือดสูง
• ดัชนีมวลกาย/ เส้นรอบเอว
• พฤติกรรมการบริโภคอาหาร
• การออกกาลังกาย/ กิจกรรมทางกาย
• การใช้ยา
• ความเครียดและการจัดการกับความเครียด
28/12/57 19

20. เป้ าหมายการลดภาวะไขมันในเลือดสูง
• โคเลสเตอรอล > 200 มล./ดล.
• ไตรกรีเซอไรด์ >150 มล./ดล.
• HDL-cholesterol หรือไขมันดี < 40 มล./ดล.
• LDL-cholesterol หรือไขมันเลว <130 มล./ดล.
28/12/57 20

21. อันตรายจากภาวะไขมันในเลือดสูง
• ทาให้หลอดเลือดแดงแข็ง ตีบ อุดตัน ส่งผลให้เกิดโรคแทรกซ้อน
ต่างๆ เช่น
–โรคหัวใจขาดเลือด
–อัมพฤกษ์ อัมพาต
–ไตวาย
–หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงขาตีบตัน
–ตับอ่อนอักเสบ
28/12/57 21

22. การรักษาภาวะไขมันในเลือดสูง
• หลีกเลี่ยงการปรุงอาหารด้วยวิุีการทอด หรือผัด
• หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เช่น ไข่แดง, เครื่องในสัตว์ทุกชนิด,
เนื้อสัตว์ส่วนที่ติดมัน,อำหำรทะเลบำงชนิด เช่น หอย ปลำหมึก กุ้ง ปู
• ควรงดขนมหรือของหวาน เครื่องดื่มต่างๆ ที่มีส่วนผสมของนม น้ำตำล
เนย กะทิ หรือไข่แดง รวมทั้งผลไม้ที่มีรสหวานจัด
• ควรเพิ่มการรับประทานอาหารจาพวกผักใบเขียว
และผลไม้ที่มีกากใยอาหาร เช่น ฝรั่ง แอปเปิ้ล
ชมพู่
28/12/57 22

23. การรักษาภาวะไขมันในเลือดสูง
• ออกกาลังกายสม่าเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วันละ 30 นาที
• งดสูบบุหรี่ บุหรี่ทาให้เอชดีแอลในเลือดต่าลง และเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการ
เกิดโรคหัวใจขาดเลือด
• ลดน้าหนัก ถ้าน้าหนักเกิน
• ปรึกษาแพทย์ ติดตามดูระดับไขมัน อาจต้องใช้ยาช่วยลดระดับไขมัน
28/12/57 23

24. 28/12/57 24

25. อาหารที่ควรทาน
28/12/57 25

26. อาหารที่ควรงด
28/12/57 26

27. 28/12/57 27

28. 28/12/57 28

29. อาหารกับแคลอรี…
577 กิโลแคลอรี/
วิ่ง 9.3 กม.
290 กิโลแคลอรี/
วิ่ง 4.6 กม.
630 กิโลแคลอรี/
วิ่ง 10 กม.
28/12/57 29

30. อาหารกับแคลอรี…
317 กิโลแคลอรี /
วิ่ง 5.1 กม.
398 กิโลแคลอรี /1 ชิ้น/
วิ่ง 6.4 กม.
280 กิโลแคลอรี/
วิ่ง 4.5 กม.
28/12/57 30

31. อาหารกับแคลอรี…
405 kcal/
6.5 กม.
340 kcal/
5.5 กม.
230 kcal/3.7 กม. เม็ดขนุน 4 เม็ด
164 kcal/2.65 กม.
370 kcal/6 กม.
28/12/57 31

32. 28/12/57 32

33. 28/12/57 33