2. Kompleksowy Raport o Długach
Spis treści
1. Wstęp…………………………………….……… 3 12. Portfel należności polskich
przedsiębiorstw.……….................... 73
2. Nieuregulowane w terminie długi
Polaków………………………………………… 5 13. Znajomośd i skutecznośd
Krajowego Rejestru Długów……….. 87
3. Dłużnicy w Krajowym Rejestrze
Długów………………………………….….….. 7
4. Niespłacone długi wobec
banków………………………………….……… 16
5. Podatki i cła…………………………………… 35
6. Zobowiązania wobec gmin……….…… 38
7. Mandaty……………………………………….. 43
8. Czynsze…………………………………….…… 49
9. Prąd i gaz………………………………………. 54
10. Telefony…………………………….………….. 59
11. Dłużnicy alimentacyjni………............. 68
2
3. Kompleksowy Raport o Długach
Przeterminowane długi polskich konsumentów i przedsiębiorstw nadal rosną, chod wolniej niż
w poprzednich kwartałach. W ciągu ostatnich 3 miesięcy kwota nieuregulowanych w terminie zobowiązao
Polaków wzrosła o prawie 6,5% (dla porównania – wzrost zarówno w I kw., jak i w II kw. 2009 r. wynosił ponad
12%), do 84,34 mld zł.
Szósta już edycja Kompleksowego Raportu o Długach (KRoD) jak zawsze prezentuje informacje
o poziomie przeterminowanego zadłużenia Polaków. Powstała we współpracy i przy wykorzystaniu informacji
gromadzonych przez Narodowy Bank Polski, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
i Administracji oraz danych pochodzących z Krajowego Rejestru Długów. Kompleksowy Raport o Długach wraz
z zawartymi w nim informacjami udostępniamy do dowolnego wykorzystania, prosząc jednak o każdorazowe
podanie źródła jego pochodzenia, czyli Krajowego Rejestru Długów.
Nadal ze wszystkich analizowanych w KRoD rodzajów zobowiązao najszybciej rosną nasze
nieuregulowane w terminie długi wobec banków, jednak także dynamika tego wzrostu jest niższa niż
w poprzednich kwartałach. Polacy zalegają już wobec banków na 50,15 mld zł . To prawie 60% wszystkich
przeterminowanych długów Polaków . W ostatnim kwartale bankowe zadłużenie firm przestało gwałtownie
rosnąd. Niestety, nie można tego samego powiedzied o zobowiązaniach osób prywatnych .
Rośnie, chod znacznie wolniej niż w przypadku długów bankowych, nasze zadłużenie wobec fiskusa ,
gmin i innych jednostek samorządu terytorialnego , a także z powodu niezapłaconych czynszów za mieszkania
. Nieco zmniejszyła się kwota niezapłaconych mandatów za jazdę na gapę .
Liczba dłużników notowanych w Krajowym Rejestrze Długów także rośnie, chod tempo tego wzrostu
także ostatnio zwolniło. W październiku 2009 r. odnotowano kolejny rekord liczby dłużników w KRD – ponad
914 tysięcy. 56% z nich stanowią konsumenci .
3
4. Kompleksowy Raport o Długach
92% konsumentów notowanych w KRD ma przeterminowane zobowiązania na kwotę poniżej 10.000 zł.
Wśród dłużników przeważają mężczyźni (70%). 31,6% dłużników i dłużniczek ma 26-35 lat – to najliczniejsza
grupa wiekowa . Najstarszy dłużnik ma 99 lat, mieszka w woj. warmiosko-mazurskim i zalega na niemal
1600 zł… jednemu z operatorów komórkowych .
Zadłużeni konsumenci najczęściej mieszkają w woj. śląskim (14,7%), mazowieckim (11,7%)
i dolnośląskim (10,41%) . W przypadku siedzib firm nierealizujących w terminie swoich płatności jest
podobnie, lecz w odwrotnej kolejności: Mazowieckie (17,04%), Śląskie (13,59%), Dolnośląskie (8,89%) .
Na zakooczenie KRoD prezentujemy wybrane dane z 4. edycji „Portfela należności polskich
przedsiębiorstw” – wspólnego projektu badawczego Krajowego Rejestru Długów i Konferencji Przedsiębiorstw
Finansowych w Polsce, którego celem jest cokwartalna analiza problemu przeterminowanych należności
polskich firm oraz opinii przedsiębiorców na temat obecnej i przyszłej sytuacji finansowej ich firm .
Podobnie jak dane bankowe, także wyniki tego badania potwierdzają stabilizację, a nawet poprawę kondycji
przedsiębiorstw.
4
5. Kompleksowy Raport o Długach
Nieuregulowane w terminie długi Polaków
wynoszą:
84 336 715 774 zł
100 000 000 84 336 716
70 328 900 79 238 182
80 000 000 62 735 058
59 228 302
60 000 000
tys. zł
59 177 192
40 000 000
20 000 000
0
VIII 2008 XII 2008 II 2009 V 2009 VIII 2009 XII 2009 (KRoD
(KRoD nr 1) (KRoD nr 2) (KRoD nr 3) (KRoD nr 4) (KRoD nr 5) nr 6)
5
Źródło: obliczenia KRD
6. Kompleksowy Raport o Długach
Przeterminowane długi Polaków - struktura
255 889 929 zł;
0,3%
9 820 866 845 zł;
11,6%
21 944 713 000 zł;
26,0% 50 146 035 000 zł;
59,5%
2 169 211 000 zł;
2,6%
zagrożone należności banków
czynsze lokatorskie
niezapłacone podatki i cła
należności wymagalne gmin i innych jednostek samorządu terytorialnego
mandaty 6
Źródło: statystyki KRD
8. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy w Krajowym Rejestrze Długów (2)
konsumenci, płed – cała Polska
30%
kobiety
mężczyźni
70%
8
Źródło: statystyki KRD
9. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy w Krajowym Rejestrze Długów (3)
konsumenci, wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
35%
32,77%
30%
28,76%
25%
23,34%
20%
21,31%
19,52%
19,34%
kobiety
16,76%
15% mężczyźni
15,70%
10%
9,68%
3,97%
7,46%
5%
1,39%
0,01%
0,01%
0%
do 18 lat 18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
9
Źródło: statystyki KRD
10. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy w Krajowym Rejestrze Długów (4)
procentowy rozkład liczby i płci dłużników-konsumentów – województwa
31%
5,35%
7% 69% 7,54% 28%
30% 72%
32% 6,95% 70%
68% 29%
32%
31%
1,88%
71%
3,57% 68% 69% kobiety
35%
11,7% mężczyźni
31%
7,69% 28%
65%
69%
10,41% 72% x,xx% udział proc.
6,07% województwa
2,53% w skali kraju
30% 2,27% 69% 31% 23%
4,75%
70% 77%
71% 29% 2,46%
14,74% 5,1%
27%
72% 28%
73% 10
Źródło: statystyki KRD
11. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy w Krajowym Rejestrze Długów (5)
procentowy rozkład dłużników-przedsiębiorców – województwa
3,51%
7,19%
6,15%
1,61%
5,09%
2,72%
17,04%
10,08%
8,89% x,xx% udział proc.
6,33% województwa
2,25% w skali kraju
13,59% 4,24%
1,94%
2,54%
6,83%
11
Źródło: statystyki KRD
12. Kompleksowy Raport o Długach
Jakie długi trafiają do Krajowego Rejestru Długów?
• Przeterminowane
o co najmniej 60 dni
• O wartości co najmniej:
200 zł (konsumenci)
500 zł (przedsiębiorcy),
łącznie z odsetkami
12
Źródło: Ustawa z 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych
13. Kompleksowy Raport o Długach
Z Krajowego Rejestru Długów korzystają:
Koncerny
energetyczne, Towarzystwa
gazownicze, ubezpieczeniowe
ciepłownicze Banki
komercyjne
Wywiadownie i spółdzielcze,
gospodarcze, SKOK-i
firmy
windykacyjne
Gminy
Spółdzielnie
mieszkaniowe,
TBS, zakłady
komunalne
Operatorzy
telefonii
PKP, MPK, komórkowej
inni przewoźnicy Leasing, i stacjonarnej
faktoring,
domy maklerskie
13
14. Kompleksowy Raport o Długach
Najmłodsi dłużnicy-konsumenci
poszczególne województwa
województwo wiek kwota wierzyciel województwo wiek kwota wierzyciel
w zł w zł
dolnośląskie 18 791,23 firma pożyczkowa podkarpackie 18 394,00 telewizja satelitarna
kujawsko- podlaskie 19 923,00 firma pożyczkowa
18 1029,52 telefonia komórkowa
pomorskie
pomorskie 18 1634,71 telefonia komórkowa
lubelskie 15 200,00 komunikacja miejska
śląskie 16 406,00 komunikacja miejska
lubuskie 18 840,45 firma pożyczkowa
świętokrzyskie 18 1507,75 telefonia komórkowa
łódzkie 18 822,64 telefonia komórkowa warmiosko-
18 1455,07 firma pożyczkowa
małopolskie 17 438,00 komunikacja miejska mazurskie
mazowieckie 18 2013,88 telefonia komórkowa wielkopolskie 15 232,00 komunikacja miejska
opolskie 19 317,39 bank zachodniopom. 18 1473,66 telefonia komórkowa
14
Źródło: statystyki KRD
16. Kompleksowy Raport o Długach
Niespłacane długi wobec banków
Chod zaległości Polaków wobec banków stale rosną, z kwartału na kwartał spada
dynamika tego wzrostu. W III kw. 2009 r. wyniosła 10,2% wobec 16,3% w II kw. i aż 23,85%
w I kw. 2009 r. Zagrożone należności polskich banków wynoszą teraz ponad 50,1 mld zł.
Poprawia się sytuacja przedsiębiorstw, i to zarówno prywatnych, jak i paostwowych, co
potwierdzają także wyniki badania „Portfel należności polskich przedsiębiorstw” . Kwota ich
przeterminowanych zobowiązao wobec banków co prawda się zwiększyła, jednak wzrost był
stosunkowo niewielki w porównaniu z poprzednimi kwartałami – odpowiednio o 5%
i 8,4% .
Najgorzej prezentuje się sytuacja osób prywatnych. W tym segmencie wzrost należności
zagrożonych banków wyniósł prawie 3 mld zł, tj. 18,7%, do niemal 18,5 mld zł . Coraz trudniej
spłacane są wszystkie są rodzaje kredytów z wyjątkiem zaciąganych na zakup papierów
wartościowych. Przeterminowane zadłużenie na kartach kredytowych wzrosło aż o 39,8% (do
1,5 mld zł), a tzw. zaległości z pozostałych kredytów i pożyczek, tj. głównie gotówkowych,
samochodowych i na zakupy ratalne – o 23,5% (do 10 mld zł). To najwyższy wzrost w ciągu
ostatniego roku. Stabilizuje się poziom zagrożonych kredytów na nieruchomości – przez kwartał
wzrósł o 12,6% .
Rozpatrując problem w poszczególnych województwach, na najwyższą kwotę zalegają
wobec banków firmy i mieszkaocy woj. śląskiego (8,82 mld zł). Już tylko jedno województwo
16
(podlaskie) posiada zadłużenie poniżej 1 mld zł (812 mln zł) .
17. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków wraz z odsetkami
od gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i instytucji niekomercyjnych
działających na rzecz gospodarstw domowych*, wrzesieo 2009 r.
50 146 035 000 zł
* m.in. partie polityczne, związki zawodowe, kościoły i związki wyznaniowe, organizacje humanitarne, towarzystwa,
stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowe
Źródło: NBP, obliczenia KRD 17
18. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków wraz z odsetkami
od gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw
domowych*, tys. zł
60 000 000
50 146 035
50 000 000
45 493 323
40 000 000 39 127 506
31 591 568
30 000 000 28 485 988
20 000 000
10 000 000
0
IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
* m.in. partie polityczne, związki zawodowe, kościoły i związki wyznaniowe, organizacje humanitarne, towarzystwa,
stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowe 18
Źródło: NBP, obliczenia KRD
19. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków wraz z odsetkami
od gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i instytucji niekomercyjnych
działających na rzecz gospodarstw domowych*, wrzesieo 2009 r.
w poszczególnych województwach
lp. województwo mln zł lp. województwo mln zł
1. śląskie 8 821 9. małopolskie 3 034
2. mazowieckie 6 684 10. lubelskie 1 770
3. wielkopolskie 4 969 11. warmiosko-mazurskie 1 665
4. dolnośląskie 4 212 12. lubuskie 1 459
5. pomorskie 3 676 13. podkarpackie 1 304
6. łódzkie 3 390 14. opolskie 1 073
7. kujawsko-pomorskie 3 234 15. świętokrzyskie 1 003
8. zachodniopomorskie 3 039 16. podlaskie 812
* m.in. partie polityczne, związki zawodowe, kościoły i związki wyznaniowe, organizacje humanitarne, towarzystwa,
stowarzyszenia, wspólnoty mieszkaniowe
Źródło: NBP, obliczenia KRD 19
20. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone kredyty i pożyczki
według rodzajów kredytobiorców, w tys. zł, bez odsetek
IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
22 000 000
20 000 000
20 901 884
19 844 731
18 000 000
16 000 000
16 441 252
16 009 720
14 000 000
13 275 532
12 000 000
11 795 339
11 682 309
10 000 000
10 136 009
10 009 550
8 000 000
8 616 996
3 087 638
2 698 551
2 467 335
2 228 576
2 023 935
1 696 724
1 648 921
6 000 000
1 189 944
1 128 450
1 063 634
661 439
643 798
635 401
549 071
536 997
4 000 000
2 000 000
0
osoby prywatne przedsiębiorcy rolnicy indywidualni przedsiębiorstwa przedsiębiorstwa
indywidualni i spółki paostwowe i spółki prywatne oraz
spółdzielnie
20
Źródło: NBP
21. Kompleksowy Raport o Długach
Jak osoby prywatne zadłużają się w bankach?
zaciągnięte kredyty osób prywatnych według rodzajów, w tys. zł
VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
220 000 000
212 513 558
200 000 000
210 674 930
210 126 390
192 999 571
180 000 000
160 000 000
153 617 856
140 000 000
137 446 409
120 000 000
100 000 000
107 626 542
104 558 765
100 638 701
96 527 846
80 000 000
90 067 284
82 911 038
14 370 529
13 700 163
12 883 565
12 546 383
11 444 604
11 404 951
60 000 000
10 898 631
10 770 163
10 633 865
10 653 322
10 407 962
10 071 277
1 594 325
1 222 182
1 166 689
1 166 596
1 107 135
1 088 739
40 000 000
20 000 000
0
w rachunku bieżącym na nieruchomości na zakup papierów karty kredytowe pozostałe kredyty
wartościowych i pożyczki
21
Źródło: NBP, obliczenia KRD
22. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od osób prywatnych (1)
w tys. zł
20 000 000
18 465 482
18 000 000
15 556 907
16 000 000
13 914 643
14 000 000
12 101 394
12 000 000 10 845 577
10 347 214
9 823 506
10 000 000 8 679 478 8 560 182 8 865 595 8 928 426
9 223 140 9 281 024
8 000 000
6 000 000
4 000 000
2 000 000
0
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
22
Źródło: NBP, obliczenia KRD
23. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od osób prywatnych (2)
7%
6,26%
6% 5,73%
5,47%
5,32%
5,03%
5% 4,68%
4,54%
4,39% 4,30% 4,24%
4,04% 4,09%
3,83%
4%
3%
2%
1%
0%
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
23
Źródło: NBP, obliczenia KRD
24. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone kredyty osób prywatnych
według rodzajów, w tys. zł, bez odsetek skapitalizowanych
IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
10 000 000
9 976 908
9 000 000
8 000 000
8 076 731
7 000 000
6 996 723
6 000 000
5 893 356
5 000 000
5 250 175
2 892 433
2 567 932
2 334 155
4 000 000
1 922 699
1 537 579
1 461 079
3 000 000
1 045 451
904 647
901 427
851 212
839 602
807 996
782 246
737 500
625 955
2 000 000
85 992
84 762
75 174
61 139
54 112
1 000 000
0
w rachunku bieżącym na nieruchomości na zakup papierów karty kredytowe pozostałe kredyty
wartościowych i pożyczki
24
Źródło: NBP, obliczenia KRD
25. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone kredyty mieszkaniowe osób prywatnych
w tys. zł, bez odsetek skapitalizowanych
ogółem w walutach obcych
3 000 000
2 500 000
2 000 000
2 859 547
1 500 000
2 544 202
2 317 637
1 913 188
1 000 000
1 529 194
1 233 519
1 106 555
967 380
737 518
500 000
485 201
0
IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
25
Źródło: NBP
26. Kompleksowy Raport o Długach
Kredyty mieszkaniowe osób prywatnych
z opóźnieniem w spłacie od 1 do 3 miesięcy
w tys. zł, bez odsetek skapitalizowanych
4 500 000
4 131 087
4 000 000
3 466 176
3 500 000 3 413 355
3 009 515
3 000 000
2 500 000 2 304 681
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
26
Źródło: NBP
27. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od przedsiębiorców
indywidualnych (1)
w tys. zł
4 500 000
4 080 613 4 114 093
4 000 000 3 733 451
3 732 615
3 583 181 3 587 374
3 414 254
3 500 000 3 442 805
3 265 839 3 287 967 3 331 597
3 061 366
3 000 000 2 865 174
2 500 000
2 000 000
1 500 000
1 000 000
500 000
0
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
27
Źródło: NBP, obliczenia KRD
28. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od przedsiębiorców
indywidualnych (2)
25%
20,61%
20%
18,01%
15,95%
15% 14,54%
13,02%
12,14%
11,09% 10,44%
10,23% 9,59%
10% 8,34% 8,44% 8,90%
5%
0%
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
28
Źródło: NBP, obliczenia KRD
29. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od rolników indywidualnych (1)
w tys. zł
1 200 000 1 137 665
1 093 277
1 060 260
983 976
1 000 000 955 920 940 342
901 980
886 918 858 178 847 724
829 042
800 000 739 472 751 375
600 000
400 000
200 000
0
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
29
Źródło: NBP, obliczenia KRD
30. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od rolników indywidualnych (2)
9%
8,40%
8%
7,39%
7% 6,78%
6% 5,81%
5,54%
5,41%
5,06% 4,92%
5% 4,53%
4,42%
4,60% 3,81% 3,82%
4%
3%
2%
1%
0%
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
30
Źródło: NBP, obliczenia KRD
31. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od przedsiębiorstw i spółek
paostwowych (1)
w tys. zł
2 500 000
2 177 615
2 008 616
2 000 000
1 702 046
1 600 771 1 581 172
1 476 696 1 533 780 1 556 909 1 539 280
1 500 000 1 369 245 1 376 045
1 338 459
1 251 257
1 000 000
500 000
0
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
31
Źródło: NBP, obliczenia KRD
32. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od przedsiębiorstw i spółek
paostwowych (2)
14% 13,19%
12% 11,21% 11,41% 12,38%
10,86% 10,75%
10% 9,00%
10,23% 9,64%
8,48% 9,22%
8% 8,24% 8,15%
6%
4%
2%
0%
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
32
Źródło: NBP, obliczenia KRD
33. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od przedsiębiorstw i spółek
prywatnych oraz spółdzielni (1)
w tys. zł
30 000 000
24 581 028
25 000 000 23 401 544
19 540 493
20 000 000
16 682 040
14 894 082
15 000 000 14 314 21314 107 388 14 235 236
13 263 562 12 724 922 13 626 075
12 667 435 12 504 292
10 000 000
5 000 000
0
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
33
Źródło: NBP, obliczenia KRD
34. Kompleksowy Raport o Długach
Zagrożone należności banków od przedsiębiorstw i spółek
prywatnych oraz spółdzielni (2)
16%
14% 13,75%
12% 11,82% 11,55%
10,60%
10,74%
10% 9,60%
8,45%
7,80% 8,69%
8% 7,22% 7,23%
6,62%
6% 6,25%
4%
2%
0%
IX 2006 XII 2006 III 2007 VI 2007 IX 2007 XII 2007 III 2008 VI 2008 IX 2008 XII 2008 III 2009 VI 2009 IX 2009
34
Źródło: NBP, obliczenia KRD
35. Kompleksowy Raport o Długach
Podatki i cła
Po I półroczu 2009 r. zaległe zobowiązania Polaków, zarówno firm, jak i konsumentów,
wobec fiskusa wyniosły 21,94 mld zł i były wyższe o 7,26% od kwoty zaległości odnotowanej na
koniec 2008 r.
49,5% tej sumy (10,86 mld zł) stanowi niezapłacony podatek VAT . Najbardziej znacząco,
bo o prawie 21%, wzrosły zaległości z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.
W rankingu województw, których mieszkaocy są winni fiskusowi najwięcej, wciąż
minimalnie prowadzi śląskie (4,03 mld zł) przez mazowieckim (4,01 mld zł). Na ostatniej pozycji
tradycyjnie Podlasie – 232,66 mln zł .
35
36. Kompleksowy Raport o Długach
Zaległe zobowiązania wobec fiskusa (1)
w tys. zł, stan na 30.06.2009 r., cała Polska
podatek od towarów i usług 10 861 613
podatek akcyzowy 5 028 612
podatek dochodowy od osób fizycznych 3 973 207
woj. ??
podatek dochodowy od osób prawnych 1 327 269
cła 651 150
podatki zniesione 46 810
grzywny, mandaty nałożone w postępowaniu
42 542
karnym skarbowym
podatek od gier 13 178
opłata restrukturyzacyjna 334
21 944 713 000 zł
Źródło: Ministerstwo Finansów
36
38. Kompleksowy Raport o Długach
Zobowiązania wobec gmin
W III kw. 2009 r. o 3,8% wzrosła kwota należności wymagalnych (a więc tych, które nie
zostały uregulowane, chod termin płatności minął) gmin i pozostałych jednostek samorządu
terytorialnego (JST). Według stanu na 30 września 2009 r. wyniosła ona 9,82 mld zł, z czego
6,18 mld zł stanowią zaległości gospodarstw domowych .
Analizując tytuły zobowiązao, z jakimi zalegają wobec gmin gospodarstwa domowe
i przedsiębiorstwa, widad tendencję do zmniejszającego się udziału w zadłużeniu opłat z tytułu
dostaw towarów i usług (np. czynszów), a coraz większego udziału zaległości w regulowaniu
podatków i opłat lokalnych .
W przeliczeniu należności wymagalnych na jednego mieszkaoca nadal bezkonkurencyjna
pozostaje zachodniopomorska gmina miejsko-wiejska Gryfino – 2857,06 zł. Drugi w tym
rankingu Wałbrzych to niespełna 900 zł zaległości wobec miasta na mieszkaoca .
38
40. Kompleksowy Raport o Długach
Należności wymagalne JST (1)
podział według dłużników, w tys. zł
10 000 000
513 505
9 000 000 535 487 477 190
3 131 010
3 203 292
8 000 000
3 241 613
7 000 000
6 000 000
9 820 867
9 461 429
9 344 125
5 000 000
4 000 000
6 176 352
5 780 946
5 567 026
3 000 000
2 000 000
1 000 000
0
I kw. 2009 r. II kw. 2009 r. III kw. 2009 r.
gospodarstwa domowe przedsiębiorstwa niefinansowe inni
40
Źródło: sprawozdania budżetowe jednostek i związków jednostek samorządu terytorialnego, Ministerstwo Finansów; obliczenia KRD
41. Kompleksowy Raport o Długach
Należności wymagalne JST (2)
podział według dłużników i rodzajów należności, w tys. zł
Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa niefinansowe
100% 100%
90% 90%
80% 80%
3 240 284
3 413 854
3 788 540
70% 70%
2 686 429
2 672 674
2 626 255
60% 60%
50% 50%
40% 40%
30% 30%
2 326 742
2 367 092
2 387 812
20% 20%
555 183
530 619
504 755
10% 10%
0% 0%
I kw. 2009 r. II kw. 2009 r. III kw. 2009 r. I kw. 2009 r. II kw. 2009 r. III kw 2009 r.
z tytułu dostaw towarów i usług (np. czynsze) z tytułu dostaw towarów i usług (np. czynsze)
pozostałe (np. podatki i opłaty lokalne) pozostałe (np. podatki i opłaty lokalne)
41
Źródło: Ministerstwo Finansów
sprawozdania budżetowe jednostek i związków jednostek samorządu terytorialnego, Ministerstwo Finansów; obliczenia KRD
43. Kompleksowy Raport o Długach
Mandaty
Łączna kwota nieuregulowanych mandatów wystawionych przez policję i inne służby
podległe MSWiA oraz za jazdę środkami komunikacji publicznej bez ważnego biletu wynosi w skali
całej Polski 255,8 mln zł.
Średni dług gapowicza notowanego w KRD zmniejszył się o niemal 40 zł, do niespełna
789 zł. Łączna wartośd długów gapowiczów notowanych w KRD wynosi niemal 136 mln zł.
Rekordowy dług pojedynczego gapowicza nadal należy do mieszkaoca Podlasia i wynosi niemal
30 tys. zł. Drugie miejsce w tym niechlubnym rankingu zajmuje równie młody mężczyzna
z województwa zachodniopomorskiego, tracąc do „lidera” 4754 zł (dług wynosi 24.920 zł) .
43
44. Kompleksowy Raport o Długach
Zaległości z tytułu mandatów wystawionych przez policję
i inne służby podległe MSWiA
cała Polska
119 979 037 zł
44
Źródło: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, obliczenia KRD
45. Kompleksowy Raport o Długach
Niezapłacone mandaty za jazdę bez biletu (1)
komunikacja miejska, międzymiastowa autobusowa i kolejowa,
konsumenci – cała Polska
135 910 892 zł
45
Źródło: dane KRD
46. Kompleksowy Raport o Długach
Niezapłacone mandaty za jazdę bez biletu (2)
komunikacja miejska, międzymiastowa autobusowa i kolejowa,
konsumenci – cała Polska
maksymalne 29 674,00 zł
woj. podlaskie
średnie 788,84 zł
46
Źródło: statystyki KRD
47. Kompleksowy Raport o Długach
Gapowicze (1)
komunikacja miejska, międzymiastowa autobusowa i kolejowa,
konsumenci, płed – cała Polska
18%
kobiety
mężczyźni
82%
47
Źródło: statystyki KRD
48. Kompleksowy Raport o Długach
Gapowicze (2)
komunikacja miejska, międzymiastowa autobusowa i kolejowa,
konsumenci, wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
45%
40%
40,21%
37,65%
35%
30%
25%
kobiety
22,03%
20% 19,67%
mężczyźni
19,31%
18,01%
15%
15,97%
14,84%
10%
0,63%
5%
0,48%
5,47%
0,03%
0,01%
5,68%
0%
do 18 lat 18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
48
Źródło: statystyki KRD
49. Kompleksowy Raport o Długach
Czynsze
Zadłużenie lokatorów mieszkao komunalnych, wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych oraz
Towarzystw Budownictwa Społecznego wzrosło w ciągu kwartału stosunkowo niewiele, gdyż
o 4,5%, i wynosi 2,17 mld zł.
Z kolei równie nieznacznie (o niespełna 4%) spadła kwota średniego długu lokatorów
notowanych w Krajowym Rejestrze Długów – wynosi obecnie 9565,99 zł. Podobnie jak
w przypadku gapowiczów, także w tej kategorii najwyższy dług nadal należy do tej samej osoby, co
w poprzedniej edycji KRoD – niespełna 60-letniego mężczyzny z Warmiosko-Mazurskiego, którego
zaległości z tytułu niezapłaconego czynszu sięgają niemal 168 tys. zł .
49
50. Kompleksowy Raport o Długach
Całkowite zadłużenie lokatorów
mieszkao komunalnych, wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych
oraz Towarzystw Budownictwa Społecznego
2 169 211 000 zł
50
Źródło: obliczenia KRD
51. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie lokatorów mieszkao komunalnych, wspólnot
i spółdzielni mieszkaniowych
oraz Towarzystw Budownictwa Społecznego
konsumenci – cała Polska
maksymalne 167 680,00 zł
spółdzielnia mieszkaniowa, woj. warmiosko-mazurskie
średnie 9 565,99 zł
51
Źródło: statystyki KRD
52. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużeni lokatorzy wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych
oraz Towarzystw Budownictwa Społecznego (1)
konsumenci, płed – cała Polska
kobiety
49% 51%
mężczyźni
52
Źródło: statystyki KRD
53. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużeni lokatorzy wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych
oraz Towarzystw Budownictwa Społecznego (2)
konsumenci, wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
35%
32,79%
30%
30,82%
25%
25,28%
20% 23,06%
19,19%
kobiety
16,95%
15% mężczyźni
15,53%
15,34%
10%
4,23%
3,61%
7,83%
5%
5,39%
0%
18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
53
Źródło: statystyki KRD
54. Kompleksowy Raport o Długach
Prąd i gaz
Średnie zadłużenie konsumentów, notowanych w Krajowym Rejestrze Długów za
niezapłacone rachunki za gaz lub prąd, niemal nie uległo zmianie od poprzedniej edycji KRoD
i wynosi 1569,79 zł. Co znacznie ciekawsze, w tej kategorii pojawił się nowy konsument-
rekordzista – mieszkanka Wielkopolski ma aż ponad 200 tys. zł długu . Wierzyciel potwierdził
KRD, że nie mamy do czynienia z pomyłką.
W przypadku przedsiębiorstw rekordzistą pozostaje dłużnik z Zachodniopomorskiego
(prawie 700 tys. zł długu), wzrosła zaś (o ponad 9%) kwota średniego zadłużenia .
54
55. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie z tytułu przeterminowanych faktur za dostawę
energii elektrycznej i gazu
konsumenci – cała Polska
maksymalne 204 952,29 zł
woj. wielkopolskie
średnie 1 569,79 zł
55
Źródło: statystyki KRD
56. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy z tytułu przeterminowanych faktur za dostawę
energii elektrycznej i gazu (1)
konsumenci, płed – cała Polska
46% kobiety
54% mężczyźni
56
Źródło: statystyki KRD
57. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy z tytułu przeterminowanych faktur za dostawę
energii elektrycznej i gazu (2)
konsumenci, wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
35%
32,27%
30%
27,15%
25%
24,38%
24,09%
20%
20,17%
19,32%
kobiety
15% mężczyźni
15,41%
15,15%
10%
9,45%
5%
4,00%
4,27%
4,34%
0%
18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
57
Źródło: statystyki KRD
58. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie z tytułu przeterminowanych faktur za dostawę
energii elektrycznej i gazu
przedsiębiorcy – cała Polska
maksymalne 693 925,00 zł
woj. zachodniopomorskie
średnie 14 562,20 zł
58
Źródło: statystyki KRD
59. Kompleksowy Raport o Długach
Telefony
Zadłużenie wobec operatorów telefonii stacjonarnych to jedna z najbardziej stabilnych
kategorii analizowanych w KRoD. Kolejny kwartał niemal nie zmienia się średnie zadłużenie
konsumentów – w stosunku do poprzedniej edycji raportu spadło o ok. 7 zł (poprzednim razem
wzrosło o podobną kwotę) i wynosi 1110,18 zł. Rekordzistką na ponad 24,5 tys. zł pozostaje
młoda mieszkanka Śląska.
Z bazy Krajowego Rejestru Długów zniknął z kolei obecny w poprzedniej edycji KRoD
rekordzista z grona przedsiębiorstw (426 tys. zł). Jego następca winny jest operatorowi „zaledwie”
184,6 tys. zł.
Średnie zadłużenie abonentów telefonii komórkowych – zarówno konsumentów, jak
i przedsiębiorców – również niemal nie uległo zmianie. Jest jednak nowy rekordzista wśród
przedsiębiorców – firmę z Mazowsza zastąpił dłużnik z Wielkopolski z zaległościami na kwotę
207.930,39 zł, tj. o prawie 80% wyższymi od poprzednika.
59
60. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie abonentów telefonii stacjonarnej
konsumenci – cała Polska
maksymalne 24 542,00 zł
woj. śląskie
średnie 1 110,18 zł
60
Źródło: statystyki KRD
61. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy operatorów telefonii stacjonarnej (1)
konsumenci, płed – cała Polska
47% kobiety
53% mężczyźni
61
Źródło: statystyki KRD
62. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy operatorów telefonii stacjonarnej (2)
konsumenci, wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
30%
25% 28,20%
25,84%
22,07%
22,01%
20%
21,01%
18,65%
15% kobiety
15,25%
mężczyźni
12,18%
10%
10,99%
10,24%
8,67%
5%
4,90%
0%
18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
62
Źródło: statystyki KRD
63. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie abonentów telefonii stacjonarnej
przedsiębiorcy – cała Polska
maksymalne 184 621,00 zł
woj. śląskie
średnie 2 726,40 zł
63
Źródło: statystyki KRD
64. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie abonentów telefonii komórkowej
konsumenci – cała Polska
maksymalne 21 781,82 zł
woj. zachodniopomorskie
średnie 1 434,83 zł
64
Źródło: statystyki KRD
65. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy operatorów telefonii komórkowej (1)
konsumenci, płed – cała Polska
46% kobiety
54% mężczyźni
65
Źródło: statystyki KRD
66. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy operatorów telefonii komórkowej (2)
konsumenci, wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
35%
30% 32,22%
26,64%
25%
25,09%
22,24%
20%
kobiety
18,65%
18,63%
17,58%
15% mężczyźni
10% 15,28%
9,51%
2,26%
6,49%
5%
5,41%
0%
18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
66
Źródło: statystyki KRD
67. Kompleksowy Raport o Długach
Zadłużenie abonentów telefonii komórkowej
przedsiębiorcy – cała Polska
maksymalne 207 930,39 zł
woj. wielkopolskie
średnie 3 415,16 zł
67
Źródło: statystyki KRD
68. Kompleksowy Raport o Długach
Całkowite zadłużenie dłużników alimentacyjnych
cała Polska
1 854 248 633 zł
69
Źródło: dane KRD
69. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy alimentacyjni
płed – cała Polska
4%
kobiety
mężczyźni
96%
71
Źródło: statystyki KRD
70. Kompleksowy Raport o Długach
Dłużnicy alimentacyjni
wiek, odsetek w obrębie danej płci – cała Polska
50%
45%
43,92%
40%
39,71%
35%
30%
29,77%
25%
27,03%
kobiety
25,72%
20% mężczyźni
21,06%
15%
10%
2,50%
2,39%
2,17%
0,37%
5%
5,20%
0,17%
0%
18-25 lat 26-35 lat 36-45 lat 46-55 lat 56-65 lat pow. 65 lat
72
Źródło: statystyki KRD
71. Kompleksowy Raport o Długach
Portfel należności polskich przedsiębiorstw
Na początku października 2009 r. Krajowy Rejestr Długów i Konferencja Przedsiębiorstw
Finansowych w Polsce (KPF) przeprowadziły wśród firm korzystających z usług KRD 4. edycję
badania „Portfel należności polskich przedsiębiorstw”. To zapoczątkowane w styczniu 2009 r.
cokwartalne przedsięwzięcie, którego celem jest poznanie zarówno stanu obecnego, jak i prognoz
przedsiębiorców co do terminowego regulowania zobowiązao oraz sytuacji finansowej ich firm.
4. edycję badania przeprowadzono w dniach 5-16 października 2009 r. na próbie 2498
przedsiębiorców korzystających z Krajowego Rejestru Długów. Wielkośd próby czyni „Portfel
należności polskich przedsiębiorstw” projektem nieporównywalnym z jakimkolwiek innym
kwartalnym badaniem kondycji finansowej firm realizowanym w Polsce.
Rezultaty „Portfela należności polskich przedsiębiorstw” poddano analizie w oparciu
o podział Polski na 6 regionów:
• centralny (woj. mazowieckie, łódzkie),
• południowy (woj. małopolskie, śląskie),
• wschodni (woj. lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie, podlaskie),
• północno-zachodni (woj. wielkopolskie, zachodniopomorskie, lubuskie),
• południowo-zachodni (woj. dolnośląskie, opolskie),
73
• północny (woj. pomorskie, kujawsko-pomorskie, warmiosko-mazurskie).
72. Kompleksowy Raport o Długach
Indeks Należności Przedsiębiorstw
Aby ułatwid porównywanie ze sobą rezultatów kolejnych edycji projektu „Portfel należności
polskich przedsiębiorstw”, powstał Indeks Należności Przedsiębiorstw (INP) – wskaźnik, którego
poziom uwzględnia odpowiedzi ankietowanych na temat stanu i prognozy należności, kosztów
nieterminowej obsługi, odsetek przeterminowanych należności oraz odsetek przedsiębiorstw,
które nie mogą terminowo regulowad swoich płatności na skutek opóźnieo w otrzymywaniu
płatności.
W październiku 2009 r. INP po raz pierwszy wzrósł względem poprzedniego kwartału
(z najniższego dotąd poziomu 81,5 punktu do 83,7 punktu), co oznacza, że sytuacja w zakresie
odzyskiwania należności w polskich przedsiębiorstwach uległa poprawie. Odbicie Indeksu
znacząco powyżej poziomów z pierwszych trzech kwartałów roku może wskazywad, że sytuacja
w zakresie regulowania płatności jest na podobnym poziomie jak w początkach kryzysu.
74
73. Kompleksowy Raport o Długach
Pierwszy od początku realizacji badania wzrost
Indeksu Należności Przedsiębiorstw
84,0
83,5
83,0
82,5
82,0
83,7
81,5
82,4
81,0
81,6 81,5
80,5
80,0
styczeo 2009 r. kwiecieo 2009 r. lipiec 2009 r. październik 2009 r.
75
Źródło: „Portfel należności polskich przedsiębiorstw” – projekt badawczy KRD i KPF
74. Kompleksowy Raport o Długach
Przyczyny wzrostu INP
Na wzrost wpłynęły wszystkie składowe INP, zaobserwowana została bowiem poprawa
w każdym z obszarów wchodzących w skład Indeksu. Najbardziej przyczynił się do tego spadek
średniego okresu przeterminowania płatności w przedsiębiorstwach. O ile jeszcze w poprzednim
badaniu okres ten wynosił przeciętnie 4 miesiące i 3 dni, to w bieżącym kwartale już zaledwie
3 miesiące i 24 dni.
Również w bardzo dużym stopniu na poprawę wartości Indeksu wpłynęło zmniejszenie
pesymizmu w zakresie odzyskiwania należności w polskich przedsiębiorstwach, a także udziału
należności przeterminowanych w portfelach należności polskich firm.
76
