1. Hieronim Bosch
1450 -1516
Niderlandzki malarz.
Jego twórczość charakteryzuje złożona symbolika,
dotycząca w wielu przypadkach grzeszności i
niedoskonałości człowieka, poprzez swą zawiłość nie do
końca jasna dla odbiorców.
Mówi się, że malarstwo Boscha stanowiło inspirację dla
XX-wiecznych surrealistów (Dali).
Hieronymus (Jeroen) Anthoniszoon van Aken
2. Bosch nie miał zwyczaju datowania swych obrazów,
części z nich nie sygnował,
stąd przypisuje mu się około
25 niepodpisanych obrazów malowanych w jego stylu.
3. Po śmierci artysta zyskał wielkie uznanie, a jego dziełami zainteresowali się najbogatsi
kolekcjonerzy dzieł sztuki m.in. król hiszpański, Filip II, stąd największa ich kolekcja
znajduje się obecnie w muzeum Prado w Madrycie.
5. Całość przedstawia
Stworzenie Świata oraz
wpływ zła i grzechu na ludzi.
Centralny panel - Ogród
ziemskich rozkoszy mierzy
220 centymetrów wysokości
i 195 cm szerokości.
Boczne panele - Ziemski Raj
(Ogród Eden) (z lewej)
i Piekło (z prawej) - mają 220
cm wysokości i po 95 cm
szerokości każdy.
Po zamknięciu paneli bocznych ukazuję się obraz Ziemi jako płaskiego dysku - ląd unosi się na otaczającej go wodzie.
Ziemia jest jasna od Słońca, które przebija się przez czarne sztormowe chmury. Fauna i flora tak jak na stronie wewnętrznej
jest bardzo dziwaczna i nierealna. W górnej lewej części Bosch umieścił mały wizerunek siedzącego na tronie Boga.
Na obu panelach w górnej części umieszczony jest wyśrodkowany napis - cytat z Biblii: "On bowiem rzekł, i powstało; on nakazał,
i zaczęło się." (Psalm 33:9) Przypuszcza się, że obraz przedstawia stworzenie świata lub ustępowanie wód po biblijnym potopie.
6. Panel lewy przedstawia Raj ziemski.
W centrum znajduje się Źródło Życia, które
przypomina jakiś dziwaczny olbrzymi kwiat.
Nieopodal, po prawej, wąż owija się wokół
drzewa poznania dobra i zła.
Niżej grupa trzech postaci - od lewej - Adam, Bóg
w postaci Jezusa i Ewa. Jezus trzyma Ewę za
rękę i poznaje ją z Adamem, obok którego
wyrasta drzewo życia.
W tle widać zwierzęta (realne i fantastyczne),
jaskinię z której wylatuje mnóstwo ptaków oraz
zupełnie fantastyczne pasmo górskie.
7. Panel prawy to przedstawienie Piekła.
Tak jak dwie poprzednie części tryptyku
są jasne, tak w tej dominują barwy ciemne.
Ludzie przeżywają straszliwe tortury, m.in. są
zjadani przez ogromne ptactwo, wydalają z
siebie duże złote monety, są przykuwani do
ogromnych instrumentów (pomiędzy struny
gigantycznej harfy).
8. Panel centralny przedstawia upadek ludzkości, zwycięstwo grzechu.
Nadzy ludzie wszystkich ras spędzają czas na cielesnych zabawach, igraszkach, jedzeniu i piciu.
W tle widać staw, niżej szpaler ludzi siedzących na różnorakich zwierzętach galopuje wokół
jeziora, w którym kąpią się nagie kobiety.
9. Hieronim Bosch
korzystał z licznych
motywów
fantastycznych,
rzeczywistych
przedmiotów i
przyrody, które
mają w różnym stopniu
określoną symbolikę.
Dzięcioł oznaczał
zwycięstwo nad
grzechem,
puszczyk oznaczał
herezję,…
10. ….szczekający pies obmowę, spróchniałe pnie drzew skutki grzechów, biały łabędź
symbolizuje obecność duszy zmarłego niebie.
12. Śmierć w sztuce nie zawsze budzi grozę. Szekspirowska Ofelia namalowana
przez Johna Everetta Millaisa w 1852 roku otwiera serię wyobrażeń o pięknych,
długowłosych topielicach.
19. Praca plastyczna
Narysuj lub namaluj,
jakie emocje w tobie wywołuje to święto
Technika dowolna
Rozmiar kartki - A4-A3
Termin oddania pracy - 7.XI
Notes de l'éditeur
Prawdziwe nazwisko artysty to Hieronymus (Jeroen) Anthoniszoon van Aken. Pochodził z rodziny malarzy van Aken, znanej już ze źródeł w XIII wieku, najprawdopodobniej z Akwizgranu; w języku niderlandzkim nazwa ta oznacza dawną stolicę cesarstwa Karola Wielkiego. Sygnował niektóre obrazy jako Bosch – skrót od miasta swego urodzenia – 's-Hertogenbosch. Niewiele wiadomo o jego życiu. Jako 13-latek był świadkiem wielkiego pożaru – temu traumatycznemu przeżyciu niektórzy przypisują dziwaczność jego dzieł.
Po zamknięciu paneli bocznych ukazuję się obraz Ziemi jako płaskiego dysku - ląd unosi się na otaczającej go wodzie. Ziemia jest jasna od Słońca, które przebija się przez czarne sztormowe chmury. Fauna i flora tak jak na stronie wewnętrznej jest bardzo dziwaczna i nierealna. W górnej lewej części Bosch umieścił mały wizerunek siedzącego na tronie Boga. Na obu panelach w górnej części umieszczony jest wyśrodkowany napis - cytat z Biblii: "On bowiem rzekł, i powstało; on nakazał, i zaczęło się." (Psalm 33:9) Przypuszcza się, że obraz przedstawia stworzenie świata lub ustępowanie wód po biblijnym potopie.