Dość szczegółowe omówienie różnych rodzajów rond i zasad korzystania z nich przez rowerzystów.

1. Rowerzyści a ronda
Nowe rondo na skrzyżowaniu ul. Daszyńskiego
z ul. Mickiewicza (na zdjęciu), ul. Sowińskiego i ul. Kozłowską
w Gliwicach

2. Rowerzyści a ronda
Podstawowe definicje dotyczące skrzyżowań i zjazdów
Skrzyżowanie – miejsce przecięcia się dróg (obiektów liniowych) biegnących
w różnych kierunkach.
Skrzyżowania zazwyczaj są czterowlotowe. Skrzyżowania trójwlotowe określane
są jako rozwidlenie, a wielowlotowe jako rozdroża – nazwy te nie występują
w oficjalnych dokumentach.
Skrzyżowania mogą być jednopoziomowe lub wielopoziomowe, te ostatnie
nazywamy węzłami drogowymi.
Przejazd – miejsce, w którym można przejechać w poprzek jakąś drogę, a także
przemieszczanie się pojazdu po drodze. Przejazdem drogowym nazywamy również
krzyżowanie się dróg na różnych poziomach, uniemożliwiające wybór kierunku jazdy.
Zjazd – miejsce, w którym można zjechać z drogi, inaczej połączenie drogi
publicznej z nieruchomością położoną przy drodze.
Ustąpienie pierwszeństwa – powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby
zmusić innego kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany
prędkości, a pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku.
[PoRD]

3. Rodzaje rond
Rondo – jednopoziomowe skrzyżowanie dróg, na którym ruch odbywa się w jedną
stronę dookoła wyspy lub placu.
Dwunastowlotowe rondo na Placu Charles'a De Gaulle'a na Polach Elizejskich w Paryżu

4. Największe w Polsce rondo, to pl. Konstytucji 3 Maja w Głogowie.
Prawdopodobnie najdziwniejszym rondem na świecie jest rondo w kształcie nerki
w Będzinie.
Rondo w kształcie nerki w Będzinie

5. W zależności od sytuacji przepisy traktują rondo jako jedno skrzyżowanie
lub zespół kilku skrzyżowań.
W zależności od wielkości wyspy centralnej ronda dzielą się na duże, średnie,
małe lub mini.
Podział rond z uwagi na organizację ruchu wszystkich rodzajów pojazdów:
– ronda wielopasowe – zwykłe lub turbinowe,
– ronda jednopasowe,
– ronda z drogą w poprzek wyspy centralnej,
– ronda z omijającymi je łącznicami,
– ronda z omijającymi je estakadami lub tunelami,
– ronda pierścieniowe (magiczne) i inne eksperymentalne.
Podział z uwagi na organizację ruchu rowerowego na rondzie.
Rowerzyści korzystają:
– z jezdni, poruszając się w ruchu ogólnym,
– z pasa dla rowerów po zewnętrznej stronie jezdni,
– z jednokierunkowej drogi dla rowerów wokół ronda,
– z dwukierunkowych dróg dla rowerów,
– z dwukierunkowych dróg dla rowerów.
Są też ronda:
– z chodnikami i drogami dla rowerów na drugim poziomie (w tunelach
lub na estakadach),
– dla rowerów, ze skrzyżowaniem dla samochodów na drugim poziomie.

6. Oznakowanie rond
wyłącznie z ruchem okrężnym
Ostrzeżenie przy dojeździe
do ronda. Znak A-8.
Skrzyżowanie o ruchu okrężnym
Znaki przed wlotami na rondo.
Znaki A-7. Ustąp pierwszeństwa
i C-12. Ruch okrężny
Znaki przed wlotami na rondo, które
stanowi zespół kilku skrzyżowań.
Znaki A-7. Ustąp pierwszeństwa
i C-2. Nakaz jazdy w prawo
Oznakowanie rond
z ruchem okrężnym
i drogą w poprzek
wyspy centralnej
Znaki przed wlotem na rondo,
na przedłużeniu którego
znajduje się droga prowadząca
przez wyspę centralną.
Znaki A-7. Ustąp pierwszeństwa
i C-2. Nakaz jazdy w prawo
(wyłączenia mogą dotyczyć
również tramwajów i ciężarówek)
Znak na rondzie przed drogą
w poprzek wyspy centralnej.
Znak C-5. Nakaz jazdy prosto

7. Ronda wielopasowe zwykłe
Rondo bez formalnego podziału na pasy Rondo z podziałem na 2 pasy ruchu
Pojazdy wjeżdżające na rondo ustępują pierwszeństwa pojazdom poruszającym
się wokół ronda. Pojazdy poruszające się po rondzie mogą wyprzedzać się, ale
pojazdy zmieniające pas lub skręcające z ronda muszą ustępować pojazdom, które
nie zmieniają pasa ruchu. Ten rodzaj wymuszenia pierwszeństwa jest najczęstszą
przyczyną wypadków, wynikającą z ograniczonej widoczności z kabiny kierowcy.
Na rondzie rowerzyści poruszają się po zewnętrznym pasie i są narażeni
na wymuszanie pierwszeństwa ze strony innych pojazdów, w szczególności
autobusów i ciężarówek, które mogą ich wyprzedzać, korzystając z pozostałych
pasów ruchu.

8. Rondo z podziałem na 3 pasy ruchu

9. Rondo im. Jerzego Ziętka w Katowicach

10. Ronda turbinowe
Ronda turbinowe wymyślono
w 1998 roku w Holandii.
Pojazdy wjeżdżające na rondo
ustępują pierwszeństwa pojazdom
poruszającym się wokół ronda.
Przed wjazdem na rondo pojazdy
ustawiają się na odpowiednim pasie
i jadą nim aż do opuszczenia ronda.
Nie występuje tutaj problem
wymuszania pierwszeństwa
po wjeździe na rondo, ale wolno
poruszające się pojazdy zmuszają
pozostałe do jazdy za nimi przez
całe skrzyżowanie.
Na rondzie rowerzyści poruszają
się razem z innymi pojazdami, które
nie mają możliwości ich wyprze-
dzania. Rowerzyści odczuwają
dyskomfort z powodu jadących
za nimi samochodów.

11. Rondo turbinowe na skrzyżowaniu ul. Wałowej z ul. Barlickiego i ul. Cechową w Bielsku-Białej

12. Ronda jednopasowe
Rondo jednopasowe średnie Rondo jednopasowe małe
Pojazdy wjeżdżające na rondo ustępują pierwszeństwa pojazdom poruszającym
się wokół ronda. Pojazdy poruszają się po rondzie środkiem pasa i nie mogą się
wyprzedzać, a wolno poruszające się pojazdy zmuszają pozostałe do jazdy za nimi
przez całe skrzyżowanie.
Na rondzie rowerzyści poruszają się tak jak inne pojazdy środkiem pasa i nie ma
możliwości ich wyprzedzenia. Rowerzyści odczuwają dyskomfort z powodu jadących
za nimi samochodów.

13. Małe rondo na skrzyżowaniu ul. Mazowieckiej i ul. Świętokrzyskiej w Krakowie

14. Dwukierunkowa droga dla rowerów jako samodzielny wlot małego ronda

15. Mini rondo na skrzyżowaniu ul. Inwalidzkiej i ul. Maronia w Chorzowie
(ciężarówki i autobusy nie mają możliwości ominięcia wysepki)

16. Eksperymentalne rondo z pasem ruchu dla rowerów po środku jezdni w Lelystad w Holandii

17. Tablica informująca o rondzie z pasem ruchu dla rowerów po środku jezdni w Lelystad w Holandii

18. Ronda z drogą w poprzek wyspy centralnej
Rondo Grunwaldzkie w Krakowie
Autobusy i tramwaje korzystają ze wspólnej drogi przecinającej wyspę centralną
Rondo stanowi zespół 6 skrzyżowań wyposażony w sygnalizację świetlną

19. Ronda z omijającymi je łącznicami
Rondo na skrzyżowaniu ul. Piekarskiej z ul. Lwowską w Bielsku-Białej

20. Ronda z omijającymi je estakadami lub tunelami
Rondo im. Jerzego Ziętka w Katowicach, ul. Chorzowska z wylotem tunelu
(pojazdy poruszające się ul. Chorzowską i al. Roździeńskiego omijają rondo)

21. Ronda pierścieniowe (magiczne)
Znak informujący o magicznym rondzie w Swindon w Wielkiej Brytanii

22. Plan ronda w Swindon w Wielkiej Brytanii

23. Zdjęcie lotnicze ronda w Swindon w Wielkiej Brytanii

24. Ronda z pasem dla rowerów
Plan ronda z pasem dla rowerów w Houten w Holandii
Na rondzie rowerzyści poruszają
się pasem ruchu dla rowerów po
stronie zewnętrznej i są narażeni
na wymuszanie pierwszeństwa
ze strony innych pojazdów,
w szczególności autobusów
i cięża-rówek, które mogą ich
wyprzedzać, korzystając
z pozostałych pasów ruchu, a
następnie skręcać w pra-wo, aby
opuścić rondo.

25. Propozycja wybudowania pasa dla rowerów wokół ronda na skrzyżowaniu
ul. Daszyńskiego z ul. Mickiewicza, ul. Kozłowską i ul. Sowińskiego w Gliwicach.

26. Ronda z jednokierunkową drogą dla rowerów
Rondo z jednokierunkową drogą dla rowerów w Enschede w Holandii
Rondo w Enschede zostało uznane za bezpieczne – na rondzie miały miejsce
tylko 3 wypadki z udziałem 1 motorowerzysty i 2 rowerzystów, którzy jechali „pod
prąd”.

27. Rowerzyści poruszają się
jednokierunkową drogą dla rowerów,
korzystając na przejazdach dla rowe-
rzystów z prawa pierwszeństwa, jakie
przysługuje pojazdom poruszającym
się wokół ronda, a pojazdy
dojeżdżające i opuszczające rondo
muszą im ustępować.
Rozwiązanie to jest dość
bezpieczne, ponieważ kierowcy
samochodów dojeżdżających do
ronda koncentrują się wyłącznie
na obser-wacji tego, co dzieje się
po ich lewej stronie, a podczas
opuszczania ronda dość dobrze widzą
rowerzystów dojeżdżających
do przejazdów dla rowerzystów.

28. Projekt ronda turbinowego z okrężną drogą dla rowerów, Holandia

29. Projekt małego ronda z okrężną drogą dla rowerów w Jaworznie

30. Projektowane rondo w Jaworznie-Niedzieliskach.

31. Ronda z dwukierunkowymi drogami dla rowerów
Jeżeli przejazdy dla rowerzystów
znajdują się w obrębie ronda,
to formalnie rowerzyści korzystają
z prawa pierwszeństwa, które przy-
sługuje pojazdom poruszającym się
wokół niego, a pojazdy dojeżdżające
i opuszczające rondo muszą
im ustępować.
Rozwiązanie to nie jest zbyt
bezpieczne, ponieważ kierowcy
samochodów dojeżdżających do
ronda koncentrują się na obserwacji
tego, co dzieje się po ich lewej stronie.
Zalecane jest odsunięcie prze-
jazdów dla rowerzystów od ronda
i pozbawienie rowerzystów pierwszeń-
stwa przejazdu, jak na rysunku obok.

32. Skrzyżowanie ul. Daszyńskiego z ul. Mickiewicza, ul. Kozłowską i ul. Sowińskiego w Gliwicach.
Dwukierunkowy przejazd dla rowerzystów przez wylot ul. Sowińskiego

33. Skrzyżowanie ul. Daszyńskiego z ul. Mickiewicza, ul. Kozłowską i ul. Sowińskiego w Gliwicach.
Dwukierunkowy przejazd dla rowerzystów przez wylot ul. Daszyńskiego

34. Skrzyżowanie ul. Perseusza
z ul. Gwiazdy Polarnej.
Rondo z dwukierunkowymi drogami dla rowerów
„przyczepionymi” do krawężników.
Na planie propozycja poprawienia przebiegu
dróg dla rowerów, aby manewry wykonywane
przez rowerzystów nie myliły kierowców
samochodów co do dalszego kierunku jazdy
rowerzystów, a także aby wyeliminować
niepotrzebne zakręty w obrębie skrzyżowania
Nieprawidłowa, niedopuszczalna lokalizacja
przejazdu dla rowerzystów, która wprowadza
w błąd kierowców samochodów
co do dalszego kierunku jazdy rowerzystów

35. Skrzyżowanie ul. Rybnickiej
z ul. Armii Krajowej
i ul. Marklowickiej
w Wodzisławiu Śląskim.
Dwukierunkowe przejazdy
dla rowerzystów obok ronda
i przez łącznice
Na przejazdach dla rowerzystów rowerzyści korzystają z pierwszeństwa,
ale geometria przejazdów przez łącznice sugeruje coś innego.

36. Ronda z chodnikami i drogami dla rowerów na drugim poziomie
Rondo Mogilskie w Krakowie

37. Ronda dla rowerów
(skrzyżowanie dla samochodów na drugim poziomie)
Zdjęcie lotnicze ronda dla rowerów w Harderwijk w Holandii

38. Zdjęcie lotnicze dla rowerów w Veldhoven w Holandii

39. Rondo dla rowerów w Eindhoven w Holandii, widok z góry

40. Rondo dla rowerów w Eindhoven w Holandii, widok z dołu

41. Zdjęcie lotnicze dla rowerów w Houten w Holandii

42. Pinavia
Bezkolizyjne dwupoziomowe
skrzyżowanie
przypominające rondo turbinowe
Opracowanie:
Gliwicka Rada Rowerowa
Piotr Rościszewski
Gliwice, 2016-03-16
W opracowaniu zostały wykorzystane rysunki
z podręcznika C.R.O.W. „Postaw na rower”
i rozporządzenia o warunkach technicznych
dla znaków drogowych oraz zdjęcia i rysunki
techniczne udostępnione w Internecie.4