SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  575
 
 
 
 
 
 
CURRICULUM GUIDE FOR K TO 12 
EDUCATION SYSTEM IN THE PHILIPPINES 
 
KINDERGARTEN 
ARALING PANLIPUNAN  (Grade 1 to 7) 
EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO (Grade 1 to 10) 
HEALTH  (Grade 1 to 10) 
MATHEMATICS  (Grade 1 to 10) 
MUSIC AND ART (Grade 1 to 10) 
PHYSICAL‐EDUCATION (Grade 1 to 10) 
SCIENCE (Grade 3 to 10) 
VALUES  (Grade 7) 
Republic of the Philippines
Department of Education
DepEd Complex, Meralco Avenue
Pasig City
K to 12 Curriculum Guide
KINDERGARTEN
January 31, 2012
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 1
I. INTRODUCTION
“The first years of life are important because what happens in early childhood can matter in a lifetime.”
(Harvard, 2009)
The Department of Education (DepEd) having been a strong advocate of early childhood education has implemented various programs for preschoolers for
decades now. The Department further strengthens this through the inclusion of kindergarten in the K to 12 basic education curriculum in the country.
DepEd believes Kindergarten is a transition stage between informal literacy and formal literacy (grade 1-12). This is the period of greatest growth and
development, when the brain develops most rapidly, almost at its fullest. It is a period when walking, talking, self- esteem, vision of the world and moral
foundations are established. Children at this stage should be immersed with activities, games, and plays to naturally acquire the skills/competencies
appropriate for their holistic development as emergent literates and be ready for formal school.
According to National Association for the Education of Young Children (NAEYC) kindergarten is a critical year where children’s experiences nurture
positive approaches to learning and prepare children for the more rigorous academic expectations of the primary grades (NAEYC, 2009). Therefore,
kindergarten teachers should guide the learners using an engaging and creative curriculum that is developmentally appropriate.
Republic ACT 10157 also known as the Kindergarten Education Act which was signed into law by President Benigno Aquino III on Jan. 20 makes
kindergarten “the first stage of compulsory and mandatory formal education.” For public schools, the kindergarten education program will be free of tuition and
other school fees. With the Kindergarten Education Act, the kindergarten education program will be comprised of one year of preschool education for
children aged five and above. The act also pushes for the conceptualization and development of a regular training program for kindergarten teachers to
ensure that teaching styles, methodologies and approaches are always in line with modern trends in and issues on education.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 2
II. FRAMEWORK
The Kindergarten Curriculum Framework draws from the principles and goals of the K to 12 Philippine Basic Education Curriculum Framework. It
is likewise aligned with National Early Learning Framework (NELF). It clearly depicts the developmental tasks and milestones of 5 to 6 year-olds and
how educators can guide them to develop holistically.
Figure 1. The Kindergarten Curriculum Framework
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 3
The framework is composed of two parts. The rectangular figures show the teaching-learning theoretical bases, beginning with the comprehensive
Developmentally Appropriate Practices (DAP), then moving up to the principles and leading to the approaches. The circle consists of three main
components, (1) Developmental Domains, (2) Learning Areas, and the (3) Curricular Themes. At the center is the Filipino child who is envisioned to be
functionally literate and holistically developed.
A. PRINCIPLES
A developmentally appropriate curriculum is one that is age-appropriate, individually appropriate and socio-culturally appropriate ( NAEYC,
2009) This Kindergarten framework considers the developmental benchmarks of Filipino five-year-olds, recommends the use of strategies that
address needs and interests of the learners, and uses the mother tongue as medium of instruction.
Kindergarteners are constantly developing in the different domains (cognitive, language, physical, creative and aesthetic, socio-emotional, and
values and character). The National Early Learning Framework (NELF), formulated by the Early Childhood Care and Development Council, views the
Filipino Child as the most important asset of the nation. NELF furthers its view of the Filipino Child as…
…as a human being who loves God, parents, and country; is proud to be a Filipino; honors the customs , traditions and good values
of the people, knows his/her basic rights; respects other cultures and is able to live in peace and harmony with all.
Thus beginning at an early age the child must be cared for and given all the opportunities to address current developmental needs and prepare
him/her for lifelong learning. Kindergarten classrooms, therefore, should multi-level because kindergarteners will differ in their development in each domain.
The following are situations that a kindergarten teacher should put to mind.
1. every classroom is a multi-level classroom
2. every teacher is a multi-level facilitator
3. every learner is unique
4. every learner has particular intelligence or intelligences
5. every learner has his/her own learning styles
6. every learner has his/her own particular needs
a. cognitive
b. physical
c. socio-emotional
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 4
7. every learner has his/her own particular wants and interests
8. every learning has a right to develop uniquely from the others
This framework upholds the sixteen (16) general principles of the NELF as guides on (1) child growth and development (2)
learning program development and (3) learning assessment development:
1. ON CHILD GROWTH AND DEVELOPMENT
The following are the general guiding principles on child growth and development:
1. Every child is unique. Growth and development varies from child to child of which the first six years of life are most vital. He/she has an
innate desire to learn and is best done through meaningful and real experiences.
2. Every aspect of growth and development is interrelated and interdependent. The child needs to be nurtured in a good and caring
environment that enhances healthy and dependable relationships with other children and most significant adults.
3. The learning and development of every child involves a series of complex and dynamic processes that are best attended to in a more
positive and responsive manner.
4. The child must be encouraged to aspire beyond one’s own level of achievements and to practice newly acquired competencies.
5. Every child is a thinking, moving, feeling and interactive human being able to actively participate in the learning and development of self in the
context of one’s family and community including cultural and religious beliefs.
2. ON LEARNING PROGRAM DEVELOPMENT
The following are the general guiding principles on learning program development:
6. The learning program is child centered. It promotes the holistic way by which young children grow and develop; and recognizes the role of
families and communities to support the child through various stages of growth and development.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 5
7. The learning program is appropriate for developing the domains of development identified in the NELF; and must sustain interest in active
learning of all young children including those with special abilities, are marginalized and/or at
risk.
8. The learning program is implemented by way of diverse learning activities that may be enhanced with technologies such as interactive radio
and audio/video clips for learning areas.
9. The use of learning materials and other resources that are locally developed and/or locally available is encouraged.
10. The mother tongue shall be used as the child’s language of learning in the early years and shall be recognized as a bridge language of
learning.
3. ON LEARNING ASSESSMENT
The following are the general guiding principles on learning assessment development:
11. Assessment is done to monitor learning, know where the child and inform parents of the child’s progress.
12. Assessment is essential to identifying the child’s total developmental needs and does not determine academic achievement.
13. Assessment is best conducted on a regular basis so that a timely response may be made to improve learning areas.
14. The results of the assessment of learning of a child shall be kept strictly confidential
15. Ratings should be qualitative/descriptive and not only numerical.
16. The family and community may be informed of the general outcomes of learning in the early years so as to encourage further cooperation and
partnerships
The framework espouses teaching-learning approaches that are constructivist, integrative, thematic, collaborative, inquiry-based and
reflective, in order to be aligned with Developmentally Appropriate Practices, NELF and K to 12 Framework.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 6
B. Component 1: The Developmental Domains and Benchmarks/Expectations
Component 1 : shows the developmental domains represented by the six interlocked ellipses. They are arranged to form a flower in order to emphasize
Erikson’s epigenetic principle. This principle states that development happens through a gradual unfolding. The child is seen as being
in the process of blossoming, a little like a rose bud, that should not be hurried, lest it loses its chance to fully develop.
These domains are the developmental tasks or milestones that kindergarteners are expected to attain. These includes: (1) Physical Health, Well-being and
Motor Development, (2) Social-Emotional Development, (3) Character and Values Development (4) Cognitive/ Intellectual Development (5) Language
Development, and (6) Creative and Aesthetic Development.
The following are the six domains.
1. Physical Health, Well-being and Motor Development refers to a child’s physical growth, health and safety, and the development of skills
related to the use of large and small muscle groups.
Domain 1: PHYSICAL HEALTH, WELL-BEING AND MOTOR DEVELOPMENT
Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds
Physical Health • The child demonstrates adequate growth (weight, head circumference)
• The child has adequate sensory systems to participate in daily activities.
• The child has adequate stamina to participate in daily activities.
Gross Motor Skills Development • The child shows control and coordination of body movements involving large muscle groups.
Fine Motor Skills Development
• The child can control and coordinate hand and finger movements.
o Copies a simple pattern of different basic shapes
o Draws a human figure (head, eyes, mouth, trunk, arms, legs, etc.) without prompts
o Draws a house without prompts using geometric forms
o Colors with strokes staying within the lines
Personal Care and Hygiene
• The child participates in basic personal care routines
o Feeds self-using fingers without spillage
o Prepares own food
o Dresses without assistance, including buttoning and tying
o Wipes/Cleans him/herself after a bowel movement
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 7
o Brushes teeth after meals without having to be told
o Washes and dries face independently without having to be told
2. Social - Emotional Development refers to the child’s ability to know one’s self, express and understand feelings, and relate to others.
Domain 2: SOCIAL AND EMOTIONAL DEVELOPMENT
Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds
Emotional Expression • The child expresses different basic emotions.
• The child demonstrates ability to self –regulate feelings/emotions and follows
schedules as well as rules and regulations.
• The child comprehends and displays self-appraisal emotions (shame, pride, guilt).
Emotional
(Receptivity to Other’s Emotions)
• The child is receptive to the different emotions of other people and shows empathy.
Social
(Emerging Sense of Self)
• The child expresses knowledge of self and basic roles of people in his/her immediate environment.
Social
(Forming Attachments)
• The child forms healthy attachments to primary caregivers and other significant adults and children in
his/her life.
(Interactions with Other Children) • The child plays and has positive interactions with other children.
Social
(Interactions with Adults)
• The child has positive relations and interactions with adults.
Social
(Sensitivity)
• The child takes social cues from the environment and adjusts his behavior
accordingly.
Social
(Appreciating Diversity)
• The child recognizes and respects similarities and differences in people, language,
culture.
3. Character and Values Development refers to a developing understanding of justice and fairness, right and wrong, love and respect for different arenas
of the child’s life.
Domain 3: CHARACTER AND VALUES DEVELOPMENT
Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds
Personal Values (Honesty) • The child demonstrates honesty in words and in actions.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 8
Personal Values
(Responsibility)
• The child takes on responsibility and accomplishes these as best he/she can.
o Does his/her share of work in the classroom
o Does and finishes assigned tasks without prompting
Interpersonal Values
(Love of Family)
• The child loves, respects and feels he/she belongs to a family unit.
Interpersonal Values
(Pakikipagkapwa)
• The child shows respect for others, children, and adults alike.
• The child demonstrates concern for others.
• The child opts for cooperative, non-aggressive means for achieving goals and resolving conflict.
O Works well with others
Nationalism
(Love of Community)
• The child demonstrates knowledge and love for his/her community or neighborhood.
Nationalism
(Love of Country)
• The child shows respect and love for the Philippines.
o Knows he/she is Filipino
o Keeps during flag ceremony
o Knows name of country
Spiritual
(Appreciation of Nature)
• The child shows interest in and wonder at nature.
Spiritual
(Care for Nature and Its
Resources)
• The child demonstrates a caring attitude towards nature’s creatures and its resources.
Spiritual
(Love for the Creator)
• The child shows respect and love for the Creator.
4. Cognitive/Intellectual Development refers to a child’s ability to abstract, understand concepts and their logical relations, and to manipulate them to
arrive at new ideas or conclusions.
Domain 4: COGNITIVE DEVELOPMENT
Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds
Attention and Activity Level • The child is able to sustain attention and modulate his activity at age-expected
levels.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 9
o Sustains attention and concentration on a tabletop activity for 15-20 minutes
o Can work on a school assignment with minimal supervision
o Can work on a school assignment independently
Higher-Ordered Mental Abilities
(Concept Formation)
• The child develops basic concepts pertaining to object constancy, space, time, quantity, seriation, etc. and
uses these as the basis for understanding how materials are categorized in his/ her environment.
o Can tell which is the left and right people facing him/her
o Knows the difference between yesterday, today, and tomorrow
o Understands the concept of number-quantity relations for 1-10
o Demonstrates concept of addition using finger or objects
o Demonstrates concept of subtraction using fingers or objects
Higher-Ordered Mental Abilities
(Cause-Effect Relationships)
• The child is able to understand the cause –effect relationships.
Memory
(Memory for Experiences: Episodic
Memory)
• The child is able to recall people he has met, events, and places he has been to.
Memory
(Memory for Concept-Based
Knowledge: Semantic Memory
• The child is able to store verbal information in short and long –term memory.
o Can recite the days of the week with some errors
o Remembers lessons learned in school even after several days have passed
o Can recite the days of the week with no errors
o Can recite the months of the year with some errors
Higher-Ordered Mental Abilities
(Logical Reasoning)
• The child is able to follow the logic of events (i.e., reasons why these happen) and
draw accurate conclusion by evaluating the facts presented to him.
o Knows that certain elements remain the same even if their positions
changes
o Able to predict what will happen next in a story
o Can predict how a story will end half-way through
Higher-Ordered Mental Abilities
(Planning and Organizing)
• The child is able to plan and organize a simple, familiar activity.
o Can plan how he/she will carry out an activity without adult guidance
Higher-Ordered Mental Abilities
(Creative Thoughts)
• The child is able to generate new ideas or concepts, or new associations between existing ideas or
concepts.
o Can draw things or scenes from experience but with no actual model or reference
o Can draw or paint things that do not exist in real life
Higher-Ordered Mental Abilities
(Cognitive Flexibility)
• The child is able to shift to more adaptive cognitive processing strategies in order to effectively deal
with new and unexpected conditions in his/her environment, including problem situations.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 10
5. Language Development refers to a child’s ability to understand and use language to communicate ideas, learn to acquire language skills in
preparation for reading, writing and counting.
Domain 5: LANGUAGE, PRE-READING AND PRE-MATH
Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds
Receptive Skills Development • The child is able to understand both verbal and non-verbal forms of communication.
Expressive Skills Development • The child is able to use words and gestures to express his thoughts and feelings.
o Draw and tells a story about his drawing
Pre-Reading and Pre-Math
(Matching)
• The child is able to match identical objects, colors, shapes, symbols.
Pre-Reading and Pre-Math
(Rote Sequencing)
• The child is able to recite the alphabet and numbers in sequence.
o Sings the alphabet song perfectly
o Names more than 5 letters
o Associates 2 letters with their sounds
o Counts from 1 to 10 perfectly
o Associates more than 5 letters with their sounds
Pre-Reading and Pre-Math
• The child is able to copy letters and numbers.
o Prints complete name without model
o Prints upper case letters with a model with no reversals
(Copying Letters and Numbers) o Prints lower case letters with a model with some reversals
o Prints numbers 1-5 with a model with some reversals
o Prints upper case letters without a model and with no reversals
o Prints lower case letters without a model and with no reversals
o Prints numbers 1-5 without a model and with no reversals
6. Creative and Aesthetic Development refers to the child’s awareness of and development of their innate talent and creative skills. The domain
includes music, visual arts, drama, dance and creative movements. This domain is a recent addition because it is recognized as equally important
as the other five domains in the development of the young learner. Thus, the benchmarks and expectations particular to this domain are yet to be
finalized.
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 11
C. Component 3: The Curricular Themes
Component 3 provides the curricular themes for integrating the five (5) learning
areas to develop the six (6) domains for the holistic and functional development of the
kindergartner. These curricular themes adheres to Brofenbenner’s Bio-ecological Theory,
that defines “layers of environment, each having an effect on a child’s environment.”
1. Myself – concepts and ideas that help the learners understand
himself/herself better so that he/she will develop as an individual.
2. My Family – concepts, ideas, practices that guides the child to be
responsible and proud of himself and his family.
3. My School – concepts, ideas, practices, and situations that help the child
understand how to be an individual and socialize with other learners, teachers,
school personnel and other members of the school.
4. My Community– concepts, ideas, practices, situations, and responsibilities that
the learner should acquire and understand so that he/she will become functional
and responsive member of the community.
5. More Things Around Me – all other concepts, ideas, practices,
situations, and responsibilities not covered by themes 1 to 4 but which may be
relevant to the community, culture, and interest of the leaner.
Figure 2
The Curricular Themes
K TO 12 – KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 12
III. OVERALL GOAL AND OUTCOMES
A. Overall Goal: Five-year old Filipino children will be prepared for life.
B. Outcomes:
By the end of the KINDERGARTEN year, we will have children who are:
effective communicators in their mother tongues;
healthy and physically active;
respectful, honest, God-loving;
proud of themselves, their family, culture, heritage and country;
creative and appreciative of the arts, and caring of the environment;
inquisitive, enthusiastic and engaged learners.
K TO 12 – KINDERGARTEN
TRANSITION FROM KINDERGARTEN TO GRADE 1
Figure 3. Kindergarten-Grade 1 Transition Paradigm
Transition Paradigm
Kindergarten Education generally addresses the different developmental domains of the 5-year olds. But, as mentioned earlier, the domains are amorphous
or do not have shape; hence
learning areas are identified.
The learning areas transition the domain-based curriculum of kindergarten to the content-based curriculum of grade 1 to 12. This design allows for a
smooth transition from Kindergarten to grade 1 thereby making it seamless.
IV. CONTENT AND PERFORMANCE STANDARDS
Domains : CHARACTER AND VALUES DEVELOPMENT
Strand Content Standards Performance Standards
Social –Emotional Development
 Kagandahang Asal Ang bata ay …
 Nagkakaroon ng kaalaman sa
pagpapahalaga sa sarili
Ang bata ay inaasahang…
• nakapagpapakita ng paggalang sa sarili sa lahat ng pagkakataon
• nakapagpapakita ng katapatan sa kanyang ginagawa
 Nagkakaroon ng kaalaman ukol
pakikipagkapwa
• nakapagpapakita ng pagmamahal at paggalang sa mga kasapi ng mag-
anak
• nakapagpapakita ng pagmamahal at paggalang sa kapwa
 Nagkakaroon ng kamalayan sa
konsepto ng disiplina
• nakatatanggap at naisasagawa ang mga itinakdang tungkulin
• nakapagpapakita ng pagmamalasakit sa kalinisan at kaayusan ng
kapaligiran
 Nagkakaroon ng pagpapahalaga sa
Panginoon
• nakapagpapakita ng pagmamahal sa Panginoon
 Nagkakaroon ng kamalayan sa
pananagutang panlipunan
(tungkuling pantahanan at
pampaaralan
• nakikisali nang may sigla sa mga pangkatang Gawain
• nakakatulong sa mga gawaing tahanan at paaralan sa kanyang gawin
 Pagpapaunlad sa
kakayahang
sosyo-emosyunal
 Nagkakaroon ng kaalaman sa
sariling damdamin
• nakapagpapahayag ng iba’t ibang damdamin sa tamang paraan
• nakapagpapahayag ng kakayahang mapigil ang mga damdamin at
emosyon at nakasusunod sa mga pang-araw-araw na gawain/tuntunin
• nakauunawa at nakapagpapakita ng sariling emosyon
 Nakikilala at natatanggap ang • nakapagpapakita ng pagtanggap at pag-unawa ng emosyon ng ibang tao
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 15
emosyon ng ibang tao at nakapagpapahiwatig ng pagdamay sa damdamin ng iba (empathy)
• naipahihiwatig ang akma at katanggap-tangap na reaksiyon sa damdamin
ng iba
• naisasaalang-alang and damdamin ng iba at nakikisali sa kasiyahan
/nakikiramay sa kalungkutan ng iba
 Nagkakaroon ng mabuting
pakikipag-ugnayan sa kapwa at
nakatatanda
• nakapagsisimula ng laro
• naipadadama at naipakikita ang pagmamahal sa mga nakatatanda at
mga bata
• nakikisalamuha sa mga kilalang nakatatanda sa pamamagitan
pakikipag-usap at pakikipaglaro
 Nagkakaroon ng kamalayan ukol sa
pagkakaiba ng tao
• nakikilala at natatanggap ang pagkakaiba ng tao
o wika
o kasuotan
o kagamitan
o kakayahan
o kulay
Pamilya  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng
pamilya
• nakikilala ang mga kasapi ng pamilya
• nailalarawan ang iba’t-ibang bahagi ng bahay
Paaralan  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng
paaralan
• natutukoy ang mga tao sa paaralan
• natutukoy ang mga lugar sa paaralan
Pamayanan  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng
pamayanan
• natutukoy ang mga katulong sa pamayanan(community helpers)
• natutukoy ang mga lugar sa pamayanan
Bansa  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng
bansa
• naipapakita ang paggalang sa pambansang watawat at pambansang awit
Domains: HEALTH, WELL-BEING AND MOTOR DEVELOPMENT
Strand Content Standards Performance Standards
Physical Education and Health
Health
The learner…
 acquires and practice sound
health habits
The learner…
• demonstrates health habits that keep their bodies clean and sanitary.
 acquires attitudes, knowledge, and
skills about physical activity
for maintaining physically fit
lifestyles
• shows sufficient energy to participate in daily activities (Physical
Fitness)
Safety  identifies and practices appropriate • demonstrate safety practices at home, in school, at the playground and
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 16
safety procedures the neighborhood.
Physical Education  demonstrates fundamental gross
motor skills properly
• demonstrates locomotor skills such as walking, running, skipping,
jumping climbing correctly
• demonstrates non-locomotor skills such as pushing, pulling, turning,
swaying, bending correctly.
• demonstrates receptive and projective (manipulative) skills such
throwing, catching, kicking correctly
 demonstrates competence in
various fine motor skills
• demonstrates fine motor skills such as cutting, writing, drawing, using
spoon and fork correctly
Sensory-perceptual  demonstrates sensory perceptual skills • demonstrates awareness of the position and movement of one’s body.
(Body awareness)
• demonstrates visual discrimination skills like, identifying same and
different, missing parts, which does not belong (Visual Discrimination)
• creates representations like shapes, letters, pictures (Form perception
representations)
Domains: CREATIVE AND AESTHETIC DEVELOPMENT
Strand Content Standards Performance Standards
Discovery The learner…
 appreciates the beauty of nature
The learner…
• observes things and occurrences in nature
• shows interest in examining various things found in nature
Exposure  appreciates the different art forms
(music, dance, drama and visual arts)
• identifies the various art forms
• demonstrates interest and enjoyment in viewing, and listening to artistic
performances and works of art
Evaluation
 evaluates music, dance, drama
and visual arts
• chooses music, dance, drama and visual art that they prefer
• describes the characteristics of music, dance, drama and visual art that
they prefer
Production
 uses a variety of materials, tools,
techniques and processes in the arts
(music, dance, drama and visual art)
• participates in the creation of music, dance, drama and visual art
• creates visual arts using different materials
• creates rhythm
• responds to different beat, pitch, melody, dynamics, tempo, mood,
dynamics using creative movement
• role plays a story
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 17
Domains : LANGUAGES DEVELOPMENT
Strand Content Standards Performance Standards
Listening and
Viewing
The learner…
 discriminates sounds
The learner…
• distinguishes different types of sounds
 listens for directions • follows simple directions
 listens to stories • comprehends simple and familiar stories
Speaking
 expresses oneself • increases his/her vocabulary for describing things and expressing
ones feelings
 asks and answers questions • answers and responds to questions accordingly
 shares information • increases his/her vocabulary in sharing information
 tells stories • narrates simple and familiar stories
 gives directions • gives simple directions
Reading  analyzes meaning sounds (Phonemic
Awareness)
• Identifies and distinguishes sounds
• distinguishes vowel and consonant sounds
• blends and segments words
• blends and segments words
• matches letters to their sounds (and vice versa)
 decodes words • recognizes and names all uppercase and lowercase letters of the
alphabet.
• decodes basic sight words
• identifies common words
 demonstrates book knowledge and print
awareness
• understands that printed materials provide information
• reads using correct directionality
• reads using proper intonation
 comprehends simple texts • analyzes and comprehends simple narrative
• analyzes and comprehends simple information/factual texts
Writing  writes using the correct mechanics • writes words and phrases using a mix of invented and conventional
spelling
• writes words and phrases using manuscript form
 writes narrative and informational/ factual
texts
• composes own stories with a clear beginning, middle and end
• composes own stories using pictures
• composes informational/factual texts using own words
• composes information/factual texts using illustrations
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 18
Domains : COGNITIVE / INTELLECTUAL DEVELOPMENT
Strand Content Standards Performance Standards
MATHEMATICS
Number Sense of
Whole Numbers
The learner…
 begins to understand the relationship
between numbers and quantities up to
10.
The learner…
• recognizes sets of objects up to 10
• compares two or more sets of objects up to 10
• recognizes, represents, matches, names, reads, counts, and writes whole
numbers up to 10
• compares and orders whole numbers up to 10
Operations of Whole
Numbers
 begins to understand, to describe
simple addition and subtraction, and to
use them to solve problems.
• uses the words “put together,” add to,” and “plus” to understand the
concept of addition
• uses the words “take away” and “minus” to understand the concept of
subtraction
• uses manipulative to explore the concepts of addition and subtraction with
sums or differences between 0 to 10
• uses concrete objects to determine answers to addition and subtraction
problems
Number Sense of
Fractions
 understands the concept of dividing
wholes into equal parts.
• divides a whole into two or four equal parts
Geometry  begins to identify the common 2- to 3-
dimensional objects in the environment
and describes their shapes, sizes, and
positions.
• explores the environment to observe, identify, describe, and compare
2- to 3- dimensional objects
• compares shapes, sizes, and positions of 2- to 3-dimensional objects
• uses manipulative to create 2- to 3-dimensional objects
Measurement  understands the concept of time,
length, mass and capacity and the non-
standard units to
 measures them.
• observes sunrise and sunset to tell the time of the day (morning,
noontime, evening)
• tells the number of days in a week and the months in a year
• measures and compares the length, mass, and capacity of familiar
objects using non-standard units
Statistics  starts to make a graph or chart based on
the information gathered about objects
or events in their environment.
• participates actively in gathering information about objects or
events in their environment
• makes a graph or chart based on the information gathered
• answer questions about the graph or chart
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 19
Strand Content Standards Performance Standards
SCIENCE
Scientific Thinking and
Practice
The learner…
• understands the processes of
scientific investigations
The learner…
• uses observation and questioning skills in the science inquiry
• asks and answers questions about surroundings and share findings
with classmates
• records observations and data with pictures, numbers and/or symbols
People, Animals and
Plants
• knows the similarities and
differences of living things
• knows that living things are made
up of parts that have specific
functions
• knows the changes in living things
over time
People
• identifies the similarities and differences of people
• identifies the body parts of living things and its specific functions
• identifies the five senses and how they are used
• uses the senses to observe surroundings and classifying objects
observed
• describes changes in people over time
Animals
• identifies the similarities and differences of animals
• sorts animals according to shared characteristics(body covering,
movement, habitat)
• describes the basic needs of animals
• identifies ways to care for animals
Plants
• identifies the similarities and differences of plants
• sorts plants according to their shared characteristics
• identifies the body parts of plants and its specific functions
• describes basic needs of plants
• describes changes in plants over time
Earth (Weather) • knows that weather changes and
that it affects people
• observes the changes in weather
• tells the different kinds of weather
• describes clothes people wear according to the type of weather
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 20
References
Copple, Carol and Bredecamp, Sue. eds. Developmentally Appropriate Practices in Early Childhood Program: Serving Children from
Birth through age Eight., USA: National Association for the Education of Young Children (NAEYC), 2009.
Curriculum Development Division- DepEd. Standards and Competencies for Five Year Filipino Children. Philippines: Department of
Education, May 2009.
Early Childhood Care and Development (ECCD) Council. National Early Learning Framework. Philippines: ECCD, 2011.
Early Childhood Care and Development (ECCD) Council . Early Learning and Development Standards, Philippines: ECCD, 2011. Kostelnik,
Marjorie et al. Developmentally Appropriate Curriculum: Best Practices in Early Childhood Education. USA: Pearson
Education Inc., 2011
Philippine Senate. The Kindergarten Act. (Senate Bill 2700), 2011.
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 21
CURRICULUM DEVELOPERS/WRITERS/REACTORS in the DEVELOPMENT of K to 12 CURRICULUM
KINDERGARTEN
A. Writeshop on the Finalization of the Curriculum Standards
Venue: RELC, Calabarzon
Date: May 19-21,2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Dr. Maria Rita Dacanay Lucas Head, Education Program Centro Escolar University
2. Nerisa Marquez Beltran Education Program Specialist DepEd, Central Office
3. Roderick Motril Aguirre Consultant Region 8, DepEd/PNU
CESS/Benedictine Institute of Learning
4. Dante D. Vermon, Jr. Encoder/Teacher I A. F. G. Bernardino Memorial Trade School
B. Workshop on the Review and Refinement of the K to 12 Curriculum Framework and Standards
Venue: DAP,Tagaytay City
Date: May 10-13,2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Dr. Maria Rita Dacanay Lucas Head, Education Program Centro Escolar University
2. Nerisa Marquez Beltran Education Program Specialist DepEd, Central Office
3. Roderick Motril Aguirre Consultant Region 8, DepEd/PNU
CESS/Benedictine Institute of Learning
4. Dante D. Vermon, Jr. Encoder/Teacher I A. F. G. Bernardino Memorial Trade School
C. Consultative Workshops for the Validation of the K to 12 Curriculum Framework and Standards
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 22
1. Regions I,II,III and CAR
Venue: Teachers’ Camp, Baguio City
Date: April 29, 2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Barbara Elena M. Lagos Saint Louis University
2. Jesusa L. Aguinaldo Ugac E/S Tug. City, Cagayan
3. Mageline O. Canceran Barabac Este, Balaoan, La Union
4. Mary Jane L. Wayang UB Laboratory Elem. School Baguio City
5. Daisy C. Mamaradlo Casilagan, San Juan, La Union
6. Echel S. Antero First City Providential College, SJDM, Bul.
7. Anel Martin S. Antero First City Providential College, SJDM, Bul.
8. Elizabeth Teotico - Aseaten Tarlac Montessori School
9. Plorwa C. Orillen Tarlac Montessori School
10. Norma C. Guillermo Region II
2. Regions VI,VII and VIII
Venue: Ecotech, Lahug Cebu City
Date: May 4, 2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Sr. Lea A. Galvan FDNSC
2. Ms. Maria Frenchie VI A. Regino
3. Ms. Cheeryl A. Apas
4. Mrs. Raquel M. Jabal
5. Mrs. Joyce Endoso
6. Ms. Marietta Baldo
7. Maria Alma C. Tibon Region VIII – Southern Leyte Division
8. Crisanta L. Orais Region VIII, Maasin City Division
9. Michelle F. delos Santos DepEd Cebu City
10. Josephine D. Abadia Region VII
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 23
3. Regions IX,X and ARMM
Venue: RELC, Cagayan de Oro City
Date: May 5, 2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Cynthia Rose A. Cartojano DepEd RO IX
2. Marilou SJ. Balber DepEd
3. Mengelie T. Ares DepEd RO IX
4. Irene Carina N. Requintor XUGS
5. Gyusel S. Precillas Corpus Christi
6. Roselene D. Dequito Dep. Ed. Malaybalay City
7. Johanna Hope B. Fernandez Dep. Ed
4. Regions XI,XII, ARMM (Shariff Kabunsuan,Maguindanao) Venue:
RELC, Davao City and CARAGA
Date: May 6,2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Lanny Coching-go Digos Seventh – Day Adventist Elem.
School
2. Vrenelie A. Decal DepEd Maguindanao 2
3. Maria Gina Flores DepEd Davao Oriental
4. Jennifer P. Dequito Usep. Davao City
5. Felina M. Mendoza DepEd ROXII
6. Ramona G. Gahuman Ford Academy of the Arts
7. Jennelyn M. Jamoner Ford Academy of the Arts
8. Eva P. Ońez DepEd – South Cotobato
9. Loida G. Casas Southern Phils. Polytechnic College Inc.
10. Loelina C.Guillermo DepEd ROXII
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 24
D. Workshop on the K to 12 Curriculum Mapping
Venue: DAP, Tagaytay City
Date: March 16 - 18, 2011
NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL
1. Simeona Ebol CDD – BEE
SECRETARIAT
NAME DESIGNATION
1. Rachelle C. Fermin DepEd
2. Prescy Ong DepEd
3. Magdalena Mendoza DAP
4. Tristan Suratos DAP
5. Kimberly Pobre DAP
6. Cristina Villasenor DAP
7. Lani Garnace DAP
8. Kidjie Saguin DAP
9. Maria Boncan Accountant, DepEd
10. Daylinda Guevarra Accountant, DepEd
11. Fenerosa Maur Accountant, DepEd
12. Divina Tomelden Accountant, DepEd
13. Nilva Jimenez Disbursing Officer, DepEd
FACILITATORS/ SUPPORT TEAM
NAME DESIGNATION
1. Irene C. De Robles CDD – BEE
2. Jose Tuguinayo, Jr. CDD – BSE
3. Marivic Abcede CDD – BSE
4. Mirla Olores SPED – BEE
5. Simeona Ebol CDD – BEE
6. Fe Villalino SDD – BEE
K TO 12 - KINDERGARTEN
K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 25
ADVISORY TEAM
NAME DESIGNATION
1. Usec. Yolanda S. Quijano Undersecretary, DepEd OSEC
2. Dr. Lolita Andrada Director, BSE – DepEd, Pasig
3. Dr. Angelita Esdicul Director, BEE – DepEd, Pasig
4. Dr. Ricardo de Lumen OIC, Director III – Tech Voc, DepEd
5. D. Paraluman R. Giron Chair, K – 10 TWG
6. Dr. Avelina T. Liagas Consultant, TEC, DepEd
7. Dr. Dina Ocampo Dean, COE, UP Diliman
8. Dr. Ester Ogena President, PNU
9. Dr. Brenda B. Corpuz Technical Adviser to the Office of USEC, Pograms and
Standards
10. Dr. Dennis Faustino Headmaster, SMS Sagada, Mt. Prov.
11. Dr. Merle Tan Director, UP – NISMED
12. Dr. Cristina Padolino President, CEU
13. Mr. Napoleon Imperial CHED
14. Diane Decker Consultant, MTB – MLE
15. Dr. Nelia Benito Director, NETRC
16. Dr. Socorro Pilor Director, IMCS
17. Dr. Beatriz Torno Executive Director, TEC
18. Dr. Carolina Guerrero Director, BALS
19. Dr. Irene Isaac Director, TESDA
20. Dr. Imelda Taganas Director, TESDA
Republic of the Philippines
Department of Education
DepEd Complex, Meralco Avenue
Pasig City
K to 12 Curriculum Guide
ARALING PANLIPUNAN
(Grade 1 to Grade 7)
January 31, 2012
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 2
CONCEPTUAL FRAMEWORK
Figure 1. The Conceptual Framework of Araling Panlipunan
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 3
I. LEARNING AREA STANDARD
Naipamamalas ang pag-unawa sa mga konsepto at pag-aaral ng mga tao at grupo, komunidad at lipunan kung paano sila namuhay at
namumuhay, ang kanilang ugnayan at interaksyon sa kapaligiran at sa isa’t isa, at ang kanilang mga paniniwala at kultura upang makabuo ng
pagkakakilanlan bilang Pilipino, tao at miyembro ng bansa at mundo; maunawaan ang sariling lipunan gamit ang mga kasanayan sa
pananaliksik, pagsisiyasat, mapanuring pag-iisip, matalinong pagpapasya, pagkamalikhain, pakikipagkapwa, likas-kayang paggamit ng
pinagkukunang-yaman at pakikipagtalastasan tungo sa isang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at
makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa
pagpanday ng kinabukasan.
II. Pangunahing Pamantayan ng Bawat Yugto (Key Stage Standards):
K – 3 4 – 6 7 – 10 11 – 12
Naipamamalas ang panimulang pag-
unawa at pagpapahalaga sa sarili,
pamilya, paaralan at komunidad at
mga batayang konseptong
pagpapatuloy at pagbabago,
distansya at direksyon tungo sa
pagbuo ng kamalayan tungkol sa
sarili at kapaligiran bilang kasapi ng
isang lipunan na may karapatan at
pananagutan sa sarili, sa kapwa at
sa kapaligiran.
Naipamamalas ang batayang pag-
unawa sa mga pangunahing
konseptong heograpiya at ang
aplikasyon ng mga ito sa iba’t ibang
pamayanan sa Pilipinas at
kasaysayan ng bansa; at ang
pagpapahalagang pansibiko tungo
sa paghubog ng mamamayang
mapanuri, mapagmuni, responsible,
produktibo, makakalikasan, makatao
at makabansa
.
Naipamamalas ang malalim na
pag-unawa sa kasaysayan, kultura
at aspetong panlipunan, pang-
ekonomiya, pampulitika sa
Pilipinas, sa rehiyon ng Asya at sa
mundo, ang ugnayan sa rehiyon at
daigdig at ang batayang
konseptong ekonomiks at
aplikasyon nito sa buhay gamit ang
mga kasanayang napapaloob sa
kakayahan ng pagsisiyasat,
mapanuring pag-iisip at matalinong
pagpapasya
Naipamamalas ang malawak at
integratibong pag-unawa sa mga
hamon, isyu at tugon sa
kontemporaryong lipunang Pilipino,
Asyano at pandaigdig batay sa
masusing pagsasaliksik at
mabisang paghayag ng resulta ng
pagsasaliksik tungo sa pagbuo ng
solusyon o tugon upang marating
ang isang makatarungan,
mapayapa, makakalikasan at
makataong lipunan at mundo.
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 4
III. GRADE LEVEL STANDARD:
Grade Level Grade Level Standards
Kindergarten Naipamamalas ang pag-unawa sa kaalaman tungkol sa sarili at mga gawain ng tao sa kanyang kapaligiran at pagpapaunlad ng
kakayahang sosyo-emosyunal at positibong pakikipag-ugnay at pakikisalamuha sa tahanan, paaralan at pamayanan
Baitang 1 Naipamamalas ang kamalayan bilang batang Pilipino at kasapi ng pamilya at paaralan at pag-unawa sa batayang konseptong
pagpapatuloy at pagbabago, distansya at direksyon at ang pagpapahalaga sa kapaligiran ng tahanan at paaralan tungo sa paglinang
ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa
at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng
kinabukasan.
Baitang 2 Naipamamalas ang pagkilala, pag-unawa at pagpapahalaga sa kinabibilangang komunidad ngayon at sa nakaraan gamit ang mga
konseptong pagpapatuloy at pagbabago, pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari, mga simpleng konseptong heograpikal tulad ng
lokasyon tungo sa isang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa
at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng
kinabukasan.
Baitang 3 Naipamamalas ang pag-unawa sa kasaysayan ng sariling lalawigan at rehiyon kasama ang aspetong pangkultura , pampulitika,
panlipunan at produksyon at distribusyon ng lokal na produkto gamit ang mga natutunang konsepto at pamamaraan sa mga naunang
baitang para sa mas malalim na pag-unawa ng impormasyon at pagkakakilanlan bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas tungo sa
paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may
pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday
ng kinabukasan.
Baitang 4 Naipamamalas ang pag-unawa sa batayang konseptong pangheograpiya at ang aplikasyon nito sa iba’t ibang pamayanan ng
Pilipinas katulad ng mga komunidad sa itaas at ibaba, sa tabi ng dagat at ilog, at iba pa, ang ugnayan ng tao, lipunan at kalikasan at
ang epekto ng ugnayang ito sa pamayanan at kapaligiran tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni,
responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa
mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Baitang 5 Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa pagkabuo ng kapuluan at mga sinaunang
lipunan hanggang sa simula ng ika-20 siglo gamit ang batayang konseptong katulad ng kahalagahang pangkasaysayan (historial
significance), pagpapatuloy at pagbabago, ugnayang sanhi at epekto tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri,
mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 5
Grade Level Grade Level Standards
pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Baitang 6 Naipamamalas ang patuloy na pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika-20 siglo hanggang sa
kasalukuyan tungo sa pagbuo ng tiyak na pagkakakilanlan bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas tungo sa paglinang ng isang
mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at
pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng
kinabukasan.
Baitang 7 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa kasaysayan ng Pilipinas batay sa pagsusuri ng sipi ng nakasulat, pasalita awdyo-
biswal at kombinasyon ng mga ito, mula sa sa iba’t-ibang panahon, tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri,
mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at
pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Baitang 8 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga ng heograpiya, kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan, ekonomiya,
at ugnayan ng mga bansa sa rehiyong Asya tungo sa paggalang at pagpapahalaga ng mga pagkakatulad at pagkakaiba sa rehiyon at
sa papel ng Pilipinas sa Asya t ungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo,
makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan
sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Baitang 9 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa iba’t-ibang aspeto ng kasaysayan ng mundo, tungo sa pag-unawa, paggalang at
pagpapahalaga ng mga pagkakatulad at pagkakaiba sa daiddig at sa pagbuo ng pandaigdigang pananaw tungkol sa lugar at papel ng
Pilipinas sa mundo, tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan,
makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at
kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Baitang 10 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa batayang konseptong ekonomiks at ang aplikasyon ng mga ito sa sariling buhay at sa
bansa, gamit ang pamamaraang matematikal tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable,
produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin
sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
Baitang 11 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga hamon at napapanahong isyung hinaharap ng Pilipinas upang makabuo ng tugon
na batay sa masusing pag-aaral ng isyu at nararapat at sapat na impormasyon tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri,
mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at
pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 6
Grade Level Grade Level Standards
Baitang 12 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga hamon at napapanahong isyung hinaharap ng Asya at ng mundo upang makabuo
ng tugon na batay sa masusing pag-aaral ng isyu at nararapat at sapat na impormasyon tungo sa paglinang ng isang mamamayang
mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang
pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
BILANG NG ORAS SA PAGTUTURO: 10 weeks/quarter; 4 quarters/year
Grade Time Allotment
1-2 30 min/day x 5 days
3-6 40 min/day x 5 days
7-10 3 hrs/week
MGA TEMA
Grade 1 Grade 7
A. Tao, Kapaligiran at Lipunan
B. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago
C. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa
D. Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan
A. Tao, Kapaligiran at Lipunan
B. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago
C. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa
D. Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan
E. Kapangyaraihan, Awtoridad at Pamamahala
F. Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 7
GRADE 1
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Grade 1 - UNANG MARKAHAN
I. Ako ay Natatangi
A. Pagkilala sa Sarili
Ang mag-aaral ay…
 naipamamalas ang pag-unawa
sa kahalagahan ng pagkilala sa
sarili
Ang mag-aaral ay…
 nakapagpapahayag ng
pagpapakilala sa sarili ng may
pagmamalaki sa sariling
pagkakakilanlan at katangian
Ang mag-aaral ay. . .
 Nasasabi ang batayang impormasyon
tungkol sa sarili: pangalan, kaarawan, edad,
tirahan, paaralan
 Naipakikilala ang sarili sa pamamagitan ng
sariling larawan (self-portrait)
 Naisasaayos ang mga batayang
impormasyon tungkol sa sarili sa
pamamagitan ng simpleng graphic organizer
 Nasasabi ang sariling pangangailangan
(pagkain, kasuotan at iba pa.)
 Nailalarawan at naiguguhit ang pansariling
kagustuhan tulad ng: paboritong kapatid,
kamag-anak, kulay, pagkain, damit, laruan,
lugar at iba pa
B. Ang Aking Kwento  naipamamalas ang pag-
unawa sa konsepto ng
pagpapatuloy at pagbabago
batay sa kwento ng sarili
 nakapagsasalaysay ng
kwento ng sarili
 Nakabubuo ng kwento ng sarili sa
pamamagitan ng inilarawang timeline ng
sariling buhay
 Natutukoy ang mahahalagang pangyayari o
conjuncture sa sariling buhay sa
pamamagitan ng timeline
 Nakababasa ng timeline at
nakapagsasalaysay ng buhay base rito
Ang mag-aaral ay…….
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 8
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay . . . Ang mag-aaral ay . . . Ang mag-aaral ay . . .
 Nakapaghihinuha sa konsepto ng
pagpapatuloy at pagbabago sa
pamamagitan ng pagsasaayos ng mga
larawan ayon sa pagkakasunod-sunod nito
 Naipakikita ang mga pagbabago sa buhay at
sa personal na gamit (tulad ng laruan) mula
noong sanggol hanggang sa kasalukuyang
edad
 Naihahambing ang sariling kwento o
karanasan sa buhay sa karanasan ng mga
kamag-aral
C. Pagpapahalaga sa
Sarili  naipamamalas ang
pagpapahalaga at
pagmamalaki sa sarili
 nakapagpapahayag ng
personal na pagnanais para sa
sarili
 Naipapakilala ang sarili sa pamamagitan ng
nabuong collage o scrapbook ng mga
larawan o bagay na nagpapakilala sa sarili
 Nakapagsasaad ng mga pangarap o
ninanais para sa sarili sa pamamagitan ng
graphic organizer
 Naipaliliwanag kung bakit mahalaga ang
mga personal na pagnanais para sa sarili
Grade 1 - IKALAWANG MARKAHAN
II. Ang Aking Pamilya
A. Pagkilala sa mga
Kasapi ng Pamilya
 naipamamalas ang pag-unawa
sa mga kasapi ng pamilya at
ang papel na ginagampanan ng
bawat kasapi nito
 nakagaganap ng nararapat na
papel bilang kasapi ng pamilya
 Natutukoy ang mga kasapi ng pamilya.
 Nailalarawan ang bawat kasapi sa
pamamagitan ng isang likhang sining
 Naipakikita ang iba’t ibang papel na
ginagampanan ng bawat kasapi ng pamilya
sa pamamagitan ng concept map o graphic
organizer
 Nakabubuo ng sariling kwento tungkol sa
pang-araw-araw na gawain ng mga kasapi
ng pamilya
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 9
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
B. Ang Kwento ng Aking
Pamilya
Ang mag-aaral ay…
 naipamamalas ang pang-
unawa sa sa konsepto ng
pagbabago at pagpapatuloy
batay sa kwento ng pamilya
Ang mag-aaral ay…
 nakapagsasalaysay ng katangi-
tanging katangian at kwento ng
sariling pamilya at ng iba pang
mga pamilya gamit ang
konsepto ng pagpapatuloy at
pagbabago
Ang mag-aaral ay…
 Naisasalaysay ang kwento ng pamilya sa
pamamagitan ng family tree at/o album ng
pamilya
 Natutukoy ang ang mga mahahalagang
pangyayari sa buhay ng pamilya batay sa
inilarawang timeline
 Nakapagsasalaysay ng kwento ng pamilya
sa pamamagitan ng timeline
 Natutukoy ang mga nagbago at patuloy na
tradisyon o nakagawiang gawain ng pamilya
 Nakapaghahambing ng mga tradisyon at
nakagawiang gawain ng pamilya noon at
ngayon
 Nakapaghahambing ng kwento ng sariling
pamilya sa kwento ng pamilya ng mga
kamag-aral
 Napahahalagahan ang pagkakatulad at
pagkakaiba ng mga pamilya
C. Mga Alituntunin sa
Pamilya
 naipamamalas ang pag-
unawa sa mga alituntuning
ipinatutupad ng pamilya
 nagpapamalas ng matapat at
kusang loob na pagsunod at
pagtupad sa mga alituntunin ng
pamilya.
 Nakatutugon sa iba-ibang sitwasyon sa
pang-araw-araw na buhay ng pamilya
 Nahihinuha ang mga alituntunin ng pamilya
na tumutugon sa iba-ibang sitwasyon ng
pang-araw-araw na buhay ng pamilya
 Naikakategorya ang iba’t ibang alituntunin
ng pamilya
 Nasusuri ang batayan ng mga alituntunin
ng pamilya
 Naihahambing ang alituntunin ng sariling
pamilya sa alituntunin ng pamilya ng mga
kamag-aral
 Napahahalagahan ang pagtupad sa mga
alintuntunin ng pamilya
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 10
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
D. Pagpapahalaga sa
Pamilya
Ang mag-aaral ay…….
 naipamamalas ang pag-
unawa sa pagpapahalaga
ng sariling pamilya at ng
ibang mga pamilya
Ang mag-aaral ay….
 nakalalahok sa mga gawain na
nagpapamalas sa mga
pagpapahalaga ng sariling
pamilya at ugnayan ng sariling
pamilya sa ibang pamilya.
Ang mag-aaral ay…..
 Nakapaghihinuha sa mga pagpapahalaga
ng pamilya mula sa pakikinig ng kwento
tungkol sa pamilya tulad ng ―Pamilyang
Ismid‖ (Aklat Batibot)
 Nakaguguhit ng larawan ng sariling pamilya
upang makabuo ang klase ng malaking
mosaic
 Nailalarawan ang batayang pagpapahalaga
ng pamilya at nabibigyang katwiran ang
pagtupad sa mga ito
 Nakikilala ang mga pagpapahalaga ng iba’t
ibang pamilya
 Naihahambing ang mga
pagpapahalaga ng iba’t ibang pamilya
 Nakalalahok sa pagbuo ng consensus sa
klase tungkol sa mga pagpapahalaga sa
pamilya
 Nakapagbibigay ng halimbawa ng ugnayan
ng sariling pamilya sa ibang pamilya
 Nakabubuo ng paglalahat tungkol sa
kabutihan ng mabuting pakikipag-ugnayan
ng sariling pamilya sa iba pang pamilya
IKATLONG MARKAHAN
III. Ang Aking Paaralan
A. Pagkilala sa aking
Paaralan
 Naipamamalas ang pag-unawa
sa kahalagahan ng batayang
impormasyon at pisikal na
kapaligiran ng sariling paaralan
at ang kahalagahan ng
paaralan sa paghubog ng mga
batang mag-aaral.
 Nakapagpapahayag ng
pagmamalaki at pagkilala sa
sariling paaralan at ang
kahalagahan ng paaralan sa
buhay ng isang batang mag-
aaral
 Nasasabi ang batayang impormasyon
tungkol sa sariling paaralan: pangalan nito,
lokasyon, mga bahagi nito at taon ng
pagkatatag nito/edad
 Nakapagsasaliksik ng mga impormasyon
tungkol sa sariling paaralan
 Naisasaayos ang mga mga nakalap na
impormasyon tungkol sa paaralan sa
simpleng graphic organizer
 Nailalarawan at/o naiguguhit ang pisikal na
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 11
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
kapaligiran ng paaralan
 Nakapaghihinuha sa epekto ng pisikal na
kapaligiran ng paaralan sa buhay ng mga
mag-aaral
 Naipaliliwanag ang kahalagahan ng
paaralan sa buhay ng bata
B. Ang Kwento ng Aking
Paaralan
Ang mag-aaral ay….
 naipamamalas ang pang-
unawa sa sa konsepto ng
pagbabago at pagpapatuloy
batay sa kwento ng
paaralany
Ang mag-aaral ay….
 nakapagkukwento o
nakakaguhit ng kasaysayan ng
paaralan
Ang mag-aaral ay…..
 Naisasalaysay ang kwento ng paaralan sa
iba’t-ibang panahon batay sa timeline ng
paaralan o album ng mga larawan ng
paaralan
 Nasasabi kung paano nagbago ang paaralan
sa iba’t-ibang panahon: ang laki nito,
pangalan, lokasyon, tauhan, bilang ng mag-
aaral
 Naisasaayos ang mga pagbabago sa
paaralan sa simpleng graphic organizer
 Naihahambing ang mga pagbabago ng
paaralan sa iba’t ibang aspeto noon at ngayon
C. Ako Bilang Mag-aaral  Naipamamalas ang pag-
unawa sa papel na
ginagampanan ng mag-
aaral
 Nakatutupad sa itinakdang
papel at tungkulin na dapat
gampanan bilang mag-aaral sa
sariling paaralan
 Nasasabi kung bakit nag-aaral
 Nailalarawan ang isang araw sa paaralan
 Nailalarawan ang isang tipikal na araw sa
paaralan sa pamamagitan ng timeline
 Nasasabi ang mga tungkulin bilang mag-aaral
 Nahihinuha ang kahalagahan ng pagtupad sa
itinakdang papel at tungkulin sa paaralan.
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 12
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
D. Mga Alituntunin sa
Silid-Aralan
Ang mag-aaral ay…
 naipamamalas ang pag-
unawa sa mga alituntuning
ipinatutupad ng paaralan
Ang mag-aaral ay….
 nakapagpapakita ng pagsunod
at pagtupad sa mga alituntunin
ng paaralan.
Ang mag-aaral ay:
 Nasasabi ang mga alituntunin sa silid-aralan
at nabibigyang katwiran ang pagtupad nito
 Nakapagbibigay ng halimbawa ng mga
pagsunod at paglabag sa mga alituntuning ito
 Naihahambing ang epekto sa sarili at sa klase
ng pagsunod at hindi pagsunod sa mga
alituntunin
 Nakapaghihinuha sa kahalagahan ng
alituntunin sa paaralan at sa buhay ng mga
mag-aaral
E. Pagpapahalaga sa
Paaralan
 naipamamalas ang
pagpapahalaga at
pagmamalaki sa paaralan
 nakapagpapakita ng mga
pagkilos at gawain bilang
pagpapahalaga at pagmamalaki
sa sariling paaralan
 Naiisa-isa ang mga gawain at pagkilos na
nagpapamalas ng pagpapahalaga sa sariling
paaralan
 Nakagagawa ng kwento o larawan tungkol sa
batang nag-aaral at hindi nakapag-aaral
 Nahihinuha ang kahalagahan ng paaralan sa
buhay ng bata mula sa kwento o larawan ng
batang nag-aaral at hindi nakapag-aaral
IKA-APAT NA MARKAHAN
IV. Ako at ang Aking
Kapaligiran
A. Ako at ang Aking
Tahanan at Paaralan
 naipamamalas ang pag-unawa
sa kahalagahan ng pisikal na
kapaligiran na ginagalawan sa
buhay ng mga bata
 nakapaglalarawan o nakakaguhit
ng pisikal na kapaligirang
ginagalawan batay sa konsepto
ng distansya
 nakapagpapahayag ng pag-
unawa sa kaugnayan ng
kapaligiran sa bahay at paaralan
 Nahihinuha ang konsepto ng lokasyon, lugar
at distansiya sa pamamagitan ng nabuong
mapa ng bahay
 Nagagamit ang ilang terminolohiya sa
pagsukat ng lokasyon at distansiya ito (kanan,
kaliwa, itaas, ibaba, harapan at likuran) sa
pamamagitan ng pagtukoy sa nilalaman at
gamit sa bahay at klasrum at kung saan
matatagpuan ang mga ito
 Naipapaliwanag ang konsepto ng distansiya
sa pamamagitan ng nabuong mapa ng
klasrum at ang distansiya ng mag-aaral sa
ibang bagay dito
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 13
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…
 Nasususi ang konsepto ng distansiya sa
pamamagitan nabuong mapa mula sa
klasrum patungo sa aklatan at ibang bahagi
ng paaralan
 Naiuugnay ang konsepto ng lugar, lokasyon
at distansiya sa pang-araw-araw na buhay sa
pamamagitan ng iba’t ibang uri ng
transportasyon mula sa bahay patungo sa
paaralan
 Naiisa-isa ang mga bagay at istruktura na
nakikita at nadadaanan mula sa bahay
patungo sa paaralan
 Nailalarawan at naiguguhit ang panahon at
ang pagbabago sa mga istruktura at bagay
mula sa bahay patungo sa paaralan
 Naipapaliwanag i kung paano naaapektuhan
ng panahon ang kasuotan at pang-araw-araw
na gawain
B. Pangangalaga sa
Kapaligiran
 naipamamalas ang pag-
unawa sa kahalagahan ng
pangangalaga sa
kapaligiran
 nakapagsasasagawa ng mga
gawain at aktibidad sa
pangangalaga at
pagpapahalaga sa kapaligiran.
 Naiguguhit ang iba’t ibang paraan ng
pangangalaga sa kapaligiran
 Naikakategorya ang mga kagawian at ugali
na nakatutulong at nakasasama sa
kapaligiran
 Naisasagawa ang mga paraan ng
pangangalaga sa kapaligiran
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 14
GRADE 7
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
UNANG MARKAHAN
Pag-unlad, Pagpapatuloy at
Pagbabago ng lipunang
Pilipino mula sa sinaunang
pamayanan hanggang sa
pagtatag ng kolonyang
Espanya sa pamamagitan ng
primaryang sanggunian
Pangkalahatang Tema :
Panahon , Pagpapatuloy at
Pagbabago ,
Mga Kaugnay na Tema:
Kultura, Pagkakakilanlan at
Pagkabansa
Karapatan, Pananagutan at
Pagkamamayan
Kapangyarihan, Awtoridad at
Pamamahala
Produksyon, Distribusyon at
Pagkonsumo
A. Pagpapakilala sa
Primaryang Sanggunian
- Kahulugan at kahalagahan
ng primaryang sanggunian at
ang kaibahan nito sa mga aklat
at ibang sekondaryang
Ang mag-aaral ay…
Naipamamalas ng mag-aaral ang
malalim na pag-unawa sa pag-unlad,
pagbabago at pagpapatuloy ng
lipunang Pilipino mula sa sinaunang
pamayanan hanggang sa pagtatag ng
kolonyang Espanya sa pamamagitan
ng mga primaryang sanggunian
Ang mag-aaral ay…
Ang mag-aaral ay kritikal na
nakapagsusuri sa pag-unlad,
pagpapatuloy at pagbabago ng
lipunang Pilipino mula sa
sinaunang pamayanan hanggang
sa pagtatag ng kolonyang
Espanya sa pamamagitan ng mga
primaryang sanggunian.
Ang mag-aaral ay…
Naipapaliwanag ang kahulugan at
pagkakaiba ng mga primaryang sanggunian
at sekondaryang sanggunian
Natutukoy ang mga uri ng primaryang
sanggunian at sekondaryang sanggunian
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 15
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
sanggunian
- Uri ng primaryang
sangguniana at sekondaryang
sanggunian
-Mga halimbawa ng
primaryang sanggunian at
sekondaryang sanggunian
- Kahalagahan ng primaryang
at sekondaryang sanggunian
sa pag-aaral ng kasaysayan
B. Sinaunang Pilipino Ayon
sa mga Primaryang
Sanggunian
- Sinaunang paniniwala at
buhay pampamilya: larawan ng
bangang manunggul, sipi ng
salaysay ng prayle at iba pang
primaryang sanggunian
-Pang-araw araw na buhay,
teknolohiya at hanapbuhay
ayon sa sipi ng salaysay ng
prayle at iba pang kaugnay na
primaryang sanggunian
Ang mag-aaral ay…
Nakikilala ang mga halimbawa ng
primaryang sanggunian at sekondaryang
sanggunian
Nasusuri ang mga uri ng primaryang
sanggunian: nakasulat (liham,opisyal na
report, balita);pasalita (teyp o transkrip ng
panayam); biswal ((karikatura, larawan);
awdyo-biswal (video, pelikula)
Natataya ang kahalagahan ng mga
primaryang at sekondaryang sanggunian sa
pag-aaral ng kasaysayan.
Nakatataya ng impormasyon sa
pamamagitan ng pagkilala sa pagkiling (bias)
o punto de bista ng may-akda ng sanggunian
Nakakakuha ng datos mula sa iba’t-ibang
primaryang sanggunian
Nakapaghahambing ng impormasyon mula
sa magkaugnay na sanggunian at nakikilala
ang mga punto ng pagkakasundo at di
pagkakasundo sa mga primaryang
sanggunian ukol sa mga sinaunang Pilipino
Nasusuri ang sinaunang paniniwala at buhay
pampamilya ayon sa bangang manununggul,
sipi ng salaysay ng mga prayle at iba pang
primaryang sanggunian
Nakapaghihinuha mula sa mga impormasyon
at datos ng mga primaryang sanggunian sa
sinaunang paniniwala at buhay pampamilya
ng mga Pilipino
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 16
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
C. Pagtatag ng Kolonyang
Espanya Batay sa mga
Primaryang Sanggunian
- Paglakbay ng mga Espanyol
sa Pilipinas at pagtatag ng
kolonya ayon sa sipi ng
salaysay ni Antonio Pigafetta,
mga historikal na palatandaan
nina Magellan at Lapu-Lapu sa
Isla ng Mactan
-Reduccion, tributo at
sapilitang pagtratrabaho
(forced labor) ayon sa sipi ng
prayle at iba pang primaryang
sanggunian
Ang mag-aaral ay…
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa
magkaiba at posibleng magkasalungat na
paliwanag ng ilang pangyayari ng mga
primaryang sanggunian ukol sa pang-araw-
araw na buhay, teknolohiya at hanapbuhay
ng mga sinaunang Pilipino
Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng
impormasyon – pangunahing salita at ideya-
sa sariling salita ukol sa mga sinaunang
Pilipino
Nakabubuo ng kamalayan ng
pagpapahalaga, gawi at kaugalian sa
panahon ng sinaunang Pilipino at nakikilalala
ang pagkakaiba at/o pagkakatulad ng mga ito
sa kasalukuyan
Nasusuri ang sanhi-bunga (cause and effect)
ng ilang mahahalagang pangyayari o
penomeno sa panahon ng kolonyalismong
Espanyol
Natutukoy ang opinyon at katotohanan sa
ilang pangyayari sa panahon ng
kolonyalismong Espanyol tulad ng
paglalakabay ng mga Espanyol sa Pilipinas
at pagtatag ng kolonya ayon sa sipi ng
salaysay ni Antonio Pigafetta, sipi ng
salaysay ng prayle at/o ng iba pang
primaryang sanggunian
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 17
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay…
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa
magkaiba at posibleng magkasalungat na
paliwanang sa ilang pangyayari sa panahon
ng kolonyalismong Espanyol tulad ng
paglalakbay ng mga Espanyol sa Pilipinas at
pagtatag ng kolonya ayon sa sipi ng salaysay
ni Antonio Pigafetta, mga historical na
palatandaan nina Magellan at Lapu-Lapu
Isla ng Mactan, at siping salaysay ng prayle
at sa pagpapatupad ng ilang kolonyal na
patakaraan
Natataya ang historical na kahalagahan ng
mga tao, grupo, pangyayari, proseso at
institusyon sa panahon ng kolonyalismong
Espanyol sa bansa
Nasusuri ang mga datos tungkol sa
reduccion, tributo at sapilitang pagtatatrabaho
forced labor) ayon sa sipi ng prayle at iba
pang primaryang sanggunian
Natataya ang mga impormasyon at
nakabubuo ng interprestayon tungkol sa
magkaiba at posbileng magkasalungat na
paliwanang ng isang pangyayari tulad ng
reduccion, tributo at sapilitang pagtratrabaho
ayon sa sipi ng prayle at iba pang primaryang
sanggunian
Nakabubuo ng kamalayan ng
pagpapahalaga, gawi at kaugalian ng
panahon ng kolonyalismong Espanol at
nakikilalala ang pagkakaiba at/o
pagkakatulad ng mga ito sa kasalukuyan
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 18
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
IKALAWANG MARKAHAN
Pagbubuo ng Bansang
Pilipinas
Pangkalahatang Tema:
Kultura, Pagkakakilanlan at
Pagkabansa
Mga Kaugnay na Tema:
Karapatan, Pananagutan at
Pagkamamayan,
Kapangyarihan , Awtoridad at
Pamamahala
Produksyon, Distribusyon at
Pagkonsumo
Panahon Pagpapatuloy at
Pagbabago
A. Simula ng Pagtutol sa
Imperyong Espanyol
-Laban sa pang-aabuso
ayon sa sipi ng salaysay ng
prayle at ulat na opisyal
_ Mga panimulang ideya ng
progreso ayon sa sinulat ni
Sinibaldo de Mas, Padre Jose
Burgos (tungkol sa
sekularisasyon ng mga
parokya), Gregorio Sanciano
(El Progreso de Filipinas)
Ang mag-aaral ay…
Naipapamalas ng mag-aaral ang
malalim na pag-unawa sa pagkabuo
at pag-unlad ng bansang Pilipinas sa
konteksto ng kolonyalismong
Espanyol ayon sa primarya at
sekondaryang sanggunian
Ang mag-aaral ay…
Ang mag-aaral ay
nakapagpapahalaga sa naging
pagsisikap ng mga Pilipino sa
pagbuo at pag-unlad ng bansang
Pilipinas sa konteksto ng
kolonyalismong Espanyol mula sa
pagbasa sa mapanuring
pamamaraan ng ilang piling
primaryang sanggunian
Ang mag-aaral ay…
Nasusuri ang sanhi at bunga ng iba’t-ibang
pagtutol ng mga Pilipino sa Imperyong
Espanyol batay sa ipinapahayag ng mga
primaryang sanggunian
Natutukoy at nasusuri ang patterns at trends
sa pamamagitan ng timeline ang iba’t-ibang
pagtutol ng mga Pilipino sa Imperyong
Espanyol
Naikakategorya ang pagpapamalas ng
pagtutol ng mga Pilipino sa kolonyalismong
Espanyol mula sa datos at impormasyon sa
iba’t-ibang sanggunian
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 19
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
B. Pagsibol ng Kamalayang
Pilipino
- Kilusang Propaganda ayon
sa mga painting nina Juan
Luna at Resurreccion Hidalgo,
liham at/o diary ni Jose Rizal,
―Dasalan at Toksohan‖ ni
Marcelo del Pilar, sipi ng mga
artikulo ni Rizal sa La
Solidaridad, news clipping
Ang mag-aaral ay…
Nasusuri ang iba’t-ibang paglaban ng mga
Pilipino sa pang-aabuso ayon sa sipi ng
salaysay ng prayle at ulat opisyal
Natataya ang historikal na perspektibo sa
naging paglaban ng mga Pilipino sa pang-
aabuso ayon sa salaysay ng prayle at ulat na
opisyal.
Nakapaghihinuha sa adhikain ng mga
Pilipino sa paglaban sa kolonyalismo mula sa
mga panimulang ideya ng progreso ayon sa
sinulat ni Sinibaldo de Mas, Padre Jose
Burgos (tungkol sa sekularisasyon ng mga
parokya), Gregorio Sanciano (El Progreso de
Filipinas)
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa
magkaiba at posibleng magkasalungat na
paliwanag sa panimulang ideya ng progreso
ng mga Pilipino batay sa paghahambing sa
sipi ng mga sinulat nina Sinibaldo de Mas,
Padre Jose Burgos (tungkol sa
sekularisasyon ng mga parokya), Gregorio
Sanciano (El Progreso de Filipinas)
Nahihinuha mula sa mga datos at
impormasyon sa mga primaryang
sanggunian ang mga pangyayari na nakapag-
ambag at/o nakahadlang sa pagsibol ng
kamalayang Pilipino
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 20
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
- Pagtatag ng Katipunan ayon
sa sipi ng ―Dapat Mabatid ng
mga Tagalog‖ ni Andres
Bonifacio, ang kanyang tula,
―Pag-ibig sa Tinubuang Lupa,‖
Kartilya ni Emilio Jacinto
-
Ang mag-aaral ay…
Natataya ang historikal na kahalagahan ng
Kilusang Propaganda bilang kilusan at mga
kasapi nito sa pakikibaka ng mga Pilipino sa
Imperyong Espanyol mula sa datos at
impormasyon sa ilang primaryang
sanggunian tulad ng painting nina Juan Luna
at Resurreccion Hidalgo, liham at/o diary ni
Jose Rizal, ―Dasalan at Toksohan‖ ni Marcelo
del Pilar, sipi ng mga artikulo ni Rizal sa La
Solidaridad, news clipping
Napaghahambing ang impormasyon mula sa
mga magkakaugnay na primaryang
sanggunian at nakikilala ang mga punto ng
pagkakasundo at di-pagkakasundo tungkol sa
adhikain at kahalagahan ng Kilusang
Propaganda mula sa sipi ng mga sinulat ng
mga Kilusang Propandista at artikulo mula sa
La Solidaridad
Nakikilala ang historikal na perspektibo ng
awtor ng mga primaryang sanggunian na may
kaugnayan sa kilusang Propaganda tulad ng
mga painting nina Juan Luna at Resurreccion
Hidalgo, liham at/o diary ni Jose Rizal,
―Dasalan at Toksohan‖ ni Marcelo del Pilar,
sipi ng mga artikulo ni Rizal sa La
Solidaridad, news clipping
Naipapahayag ang damdamin ng
pagpapahalaga sa bahaging ginampanan ng
Katipunan sa pagsibol ng kamalayang
Pilipino ayon ayon sa mensahe ng ilang
primaryang sanggunian tulad ng
―Dapat Mabatid ng mga Tagalog‖ at ―Pag-ibig
sa Tinubuang Lupa‖ ni Andres Bonifacio, at
―Kartilya‖ ni Emilio Jacinto
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 21
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay…
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa
magkaiba at posibleng magkasalungat na
paliwanag tungkol pagkakatatag at iba pang
usapin sa Katipunan mula sa mga datos at
impormasyon sa mga primaryang sanggunian
Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng
impormasyon sa sariling salita ng mga
pangunahing katotohanan at ideya tungkol sa
Katipunan sa konteksto ng pakikibaka ng
mga Pilipino sa kolonyalismong Espanyol
mula sa pagsusuri sa mga primaryang
sanggunian tulad ng sipi ng ―Dapat Mabatid
ng mga Tagalog‖ ni Andres Bonifacio, ang
kanyang tula, ―Pag-ibig sa Tinubuang Lupa,‖
Kartilya ni Emilio Jacinto
IKATLONG MARKAHAN
Ang Pagkakamit ng
Kalayaan at Kasarinlan laban
sa Kolonyalismong
Espanyol, Amerikano at
Hapon
Pangkalahatang Tema:
Kapangyariahan, Awtoridad at
Pamamahala
Mga Kaugnay na Tema:
Kultura, Pagkakakilanlan at
Pagkabansa
Karapatan, Pananagutan at
Pagkamamamayan
Produksyon, Distribusyon at
Pagkonsumo
Naipapamalas ng mag-aral ang
malalim na pag-unawa sa
mahahalagang pangyayari at naging
tugon ng mga Pilipino sa pagkamit ng
kalayaan at kasarinlan laban sa
kolonyalismong Espanyol, Amerikano
at Hapon
Ang mag-aaral ay
nakapagsasaliksik gamit ang
kasanayan sa pagsusuri at pagbuo
ng interpretasyon ng impormasyon
mula sa primaryang sanggunian
sa mahahalagang pangyayari at
naging tugon ng mga Pilipino sa
pagkamit ng kalayaan at kasarinlan
laban sa kolonyalismong Espanyol,
Amerikano at Hapon
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 22
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Panahon , Pagpapatuloy at
Pagbabago
A. Pakikibaka para sa
Kalayaan
-Rebolusyon laban sa
Espanya: news clipping ng
labanan sa San Juan del
Monte, larawan ng mga
bandila ng rebolusyon ayon sa
sipi ng salaysay nina Bonifacio
at Aguinaldo at kasunduang
Biyak-na-Bato
B. Ang Imperyong Amerikano
hanggang Ikalawang
Digmaang Pandaidig
Digmaang Pilipino-
Ang mag-aaral ay…
Nasusuri ang mga hugpungang pangyayari
(conjunctures) sa pamamagitan ng timeline
ang mga mahahalagang pangyayari sa
pakikibaka ng mga Pilipino para makamit ang
kalayaan at kasarinlan laban sa
kolonyalismong Espanyol, Amerikano at
Hapon
Natataya ang historikal na kahalagahan sa
mga tao, grupo, pangyayari, proseso o
kilusan at institusyon sa naging pagkakamit
ng mga Pilipino ng kalayaan at kasarinlan sa
ilalim ng kolonyalismong Espanyol,
Amerikano at Hapon batay sa pagsusuri sa
mga primaryang sanggunian
Natutukoy ang mga salik at pangyayari na
nakatulong at nakahadlang sa pagkakamit ng
mga Pilipino ng kalayaan at kasarinlan sa
ilalim ng kolonyalismong Espanyol,
Amerikano at Hapon mula sa pagsusuri ng
mga datos at impormasyon ng mga
primaryang sanggunian
Nakasasagot ng tanong batay sa angkop at
sapat na ebidensiya sa ilang pangyayari na
may kaugnayan sa pagkakamit ng kalayaan
ng mga Pilipino laban sa kolonyalismong
Espanyol, Amerikano at Hapon
Nakapag-aayos ng resulta ng pagsasaliksik
partikular ng mga datos at impormasyon sa
lohikal na paraan
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 23
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ammerikano ayon sa
deklarasyon ng kasarinlan sa
Kawit, probisyon ng
Konstitusyong Malolos, ayon
sa sipi ng ―El Verdadero
Decalogo‖ ni Apolinario Mabini,
karikaturang pampulitika sa
magasin sa E.U.,
proklamasyon ng ―Benevolent
Assimilation larawan ng
digmaan, mapa ng labanan,
news clipping
Filipinisasyong pampulitika at
kontrol sa ekonomiya ayon
sipi ng ulat ng Philippine
Commission, sensus ng 1903,
Ang mag-aaral ay…
Nakagagamit ng teknolohikal na instrumento
sa pagsasaliksik, pagsusuri ng datos,
pagsulat ng sanaysay o papel, at
paghahanda ng presentasyon sa pananaliksik
ukol sa naging pagiging ng mga Pilipino para
makamit ang kalayaan laban sa kolonyalismo
Nakapagbubuod ng mga pangunahing
katotohanan at ideya sa Rebolusyon laban
sa Espanyan ayon sa news clipping ng
labanan San Juan del Monte, larawan ng
mga bandila ng rebolusyon ayon sa sipi ng
salaysay nina Bonifacio at Aguinaldo at
kasunduang Biyak-na-Bato
Nakapaghahambing ng impormasyon mula
sa mga magkaugnay na sanggunian at
nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at
di-pagkakasundo ng awtor tungkol sa
Rebolusyon laban sa Espanya ayon sa news
clipping ng labanan sa San Juan del Monte,
larawan ng mga bandila ng rebolusyon ayon
sa sipi ng salaysay nina Bonifacio at
Aguinaldo at kasunduang Biyak-na-Bato
Nasasaliksik ang ugnayan ng sanhi at bunga
ng Rebolusyon laban sa Espanya ayon sa
sa news clipping ng labanan sa San Juan del
Monte, larawan ng mga bandila ng
rebolusyon ayon sa sipi ng salaysay nina
Bonifacio at Aguinaldo at kasunduang Biyak-
na-Bato
Nakapagpapahayag ng sariling ideya o
pagtingin at/o interpretasyon tungkol sa
pinag-uusapan at mga natutuhan
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 24
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
larawan ng 1904 St. Louis Fair,
Jones Law, news clipping,
Bates Treaty, Payne-Aldrich
Act
Limitasyon sa paghayag ng
nasyonalismong Pilipino ayon
sa Brigandage Act,
Reconcentration Act, news
clipping, sipi ng ―Aves de
Rapiña,‖ sipi ng talumpati ni
Manuel Quezon, probisyon ng
Konstitusyon ng 1935
Ang mag-aaral ay…
Rebolusyong Pilipino batay sa impormasyon
ng ilang primaryang sanggunian tulad ng
deklarasyon ng kasarinlan sa Kawit,
probisyon ng Konstitusyong Malolos, at sipi
ng ―El Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario
Mabini
Nasusuri ang mga pagkaka-ugnay-ugnay ng
ng sari-saring datos ng Digmaang Pilipino-
Amerikano ayon sa deklarasyon ng
kasarinlan sa Kawit, probisyon ng
Konstitusyong Malolos, ayon sa sipi ng ―El
Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario Mabini,
karikaturang pampulitika sa magasin sa E.U.,
proklamasyon ng ―Benevolent Assimilation
larawan ng digmaan, mapa ng labanan, news
clipping
Nakabubuo ng konklusyon base sa
interpretasyon ng impormasyon sa
Digmaang Pilipino-Amerikano ayon sa
deklarasyon ng kasarinlan sa Kawit,
probisyon ng Konstitusyong Malolos, ayon sa
sipi ng ―El Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario
Mabini, karikaturang pampulitika sa magasin
sa E.U., proklamasyon ng ―Benevolent
Assimilation larawan ng digmaan, mapa ng
labanan, news clipping
Natataya ang kahalagahang historikal sa
pagkakamit ng mga Pilipino ng kalayaan ng
mga ebidensiya sa Filipinisasyong
pampulitika at kontrol sa ekonomiya ayon
sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus
ng 1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair,
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 25
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Okupasyong Hapon ayon sa
opisyal na ulat, memoir ng
beterano ng digmaan, larawan
ng Maynila bilang open city,
larawan ng death march,
clipping ng dyaryo o magasin
Jones Law, news clipping, Bates Treaty,
Payne-Aldrich Acta ayon sa sipi ng ulat ng
Philippine Commission, sensus ng 1903,
larawan ng 1904 St. Louis Fair, Jones Law,
news clipping, Bates Treaty, Payne-Aldrich
Act
Nakapipili ng mga makatotohanan at
mahahalagang ebidensiya sa Filipinisasyong
pampulitika at kontrol sa ekonomiya upang
mataya ang historikal na impluwensiya nito
sa Imperyo ng Amerikano ayon sa sipi ng
ulat ng Philippine Commission, sensus ng
1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair, Jones
Law, news clipping, Bates Treaty, Payne-
Aldrich Act
Nasusuri sa malinaw at maayos na paraan
ang sariling kaisipan tungkol sa kaganapan o
isyung pinagaaraalan na pinagtitibay ng
nararapat na datos sa Filipinisasyong
pampulitika at kontrol sa ekonomiya ayon
sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus
ng 1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair,
Jones Law, news clipping, Bates Treaty,
Payne-Aldrich Act
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa mga
magkapareho o magkaibang paliwanag sa
limitasyon sa paghayag ng nasyonalismong
Pilipino ayon impormasyon ng ilang
primaryang sanggunian tungkol sa
Brigandage Act, Reconcentration Act, news
clipping, sipi ng ―Aves de Rapiña,‖ sipi ng
talumpati ni Manuel Quezon, probisyon ng
Konstitusyon ng 1935
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 26
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay…
Nakapaghahambing ng impormasyon mula
sa mga magkaugnay na sanggunian at
nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at
di pagkakasundo batay sa pagsusuri ng mga
primaryang sanggunian sa ilang pangyayari
tungkol sa limitasyon sa paghayag ng
nasyonalismong Pilipino ayon sa Brigandage
Act, Reconcentration Act, news clipping, sipi
ng ―Aves de Rapiña,‖ sipi ng talumpati ni
Manuel Quezon, probisyon ng Konstitusyon
ng 1935.
Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng
impormasyon sa sariling salita ng mga
pangunahing katotohanan at ideya sa ilang
pangyayari batay sa datos o ebidensiya sa
ilang pangyayari sa pagkakamit ng kalayaan
sa ilalim ng kolonyalismong Amerikano
Nakatutuklas ng mga kaisipan at
makatotohanang ebidensya sa okupasyong
Hapon mula sa mga opisyal na ulat, memoir
ng beterano ng digmaan, larawan ng Maynila
bilang open city, larawan ng Death March,
clipping ng dyaryo o magasin
Nakapagbubunyag ng mga historikal na
kamalian sa okupasyon ng Hapon ayon sa
opisyal na ulat, memoir ng beterano ng
digmaan, larawan ng Maynila bilang open
city, larawan ng death march, clipping ng
dyaryo o magasin
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 27
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…
Napapalim ang mga implikasyon at aral sa
okupasyon ng Hapon ayon sa opisyal na
ulat, memoir ng beterano ng digmaan,
larawan ng Maynila bilang open city, larawan
ng death march, clipping ng dyaryo o
magasin
IKA-APAT NA MARKAHAN
Mga Hamon ng Bagong
Republika mula 1946
hanggang sa kasalukuyan
Pangkalahatang Tema:
Karapatan, Pananagutan at
Pagkamamayan
Mga Kaugnay na Tema:
Kultura, Pagkakakilanlan at
Pagkabansa
Kapangyarihan, Awtoridad at
Pamamahala
Produksyon, Distribusyon at
Pagkonsumo
Panahon, Pagpapatuloy at
Pagbabago
A. Hamon sa Bagong
Republika
Naipamamalas ng mag-aaral ang
malalim na pag-unawa sa mga
mahahalagang pangyayari at hamon
ng pagsasarili ng bagong republika
mula 1946 hanggang sa kasalukuyan
 Ang mag-aaral ay nakabubuo ng
panukalang programa, proyekto
o gawain na nagpapapamalas
sa malalim na pagkaunawa sa
mga suliranin at hamon ng
Pilipinas bilang isang bagong
republika gamit ang kasanayan
sa pagsisiyasat at pananaliksik
ng impormasyon mula sa mga
primaryang sanggunian
 Ang mag-aaral ay
nakapaghahayag ng matatag na
paninindigan batay sa masusing
pagsisiyasat/pagsasaliksik at
matalinong pagpapasaya sa
mga usaping panlipunan at
kontrobersiya sa panahon ng
Bagong Republika
Natutukoy ang mga hamong kinaharap ng
Bagong Republika simula 1946 batay sa
pagsusuri sa mga datos at impormasyon sa
ilang primaryang sanggunian
Nasusuri ang mga patterns at trends sa
pamamagitan ng timeline ang mahahalagang
pangyayari at conjunctures sa mga hamong
kinaharap ng bagong Republika mula 1946
hanggang sa kasalukuyan
Nagiging maingat sa sariling naisin,
paniniwala, punto de bista o posisyon sa mga
isyu at usaping panlipunan
Nakapagpapakita ng pantay na pakikitungo at
paggalang sa mga may ibang pag-iisip kahit
hindi ito sumasang-ayon sa sariling ideya,
posisyon o pagtingin
Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng
impormasyon—pangunahing katotohanan at
ideya—sa sariling salita tungkol sa mga
pangyayari, tao, kilusan at institusyon na may
kaugnayan sa mga hamon ng pagsasarili ng
isang Bagong Republika
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 28
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Kahulugan ng kasarinlan ayon
larawan ng 100 peso bill na
nagpapakita ng pag-angat ng
bandilang Pilipinas at pagbaba
ng bandilang E.U., Philippine
Rehabilitation Act, parity at
Kasunduang Base Militar
-Mga problema sa lupa ayon
sa sipi ng memoir ni Luis
Taruc, dyaryo at opisyal na
ulat
- Kamalayan at pag-unawa sa
nasyonalismong Pilipino ayon
sa patakarang Filipino First,
mga batas na nag-aalaga ng
ekonomiya at industriya ng
bansa, sipi ng talumpati ni
Recto, pagbuo ng kamalayang
Moro
Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…
Nakapagbibigay ng historikal na kahalagahan
sa mga tao, grupo, pangyayari, proseso o
kilusan at institusyon sa panahon ng Bagong
Republika mula 1946 hanggang sa
kasalukuyan batay sa ipinapahayag ng mga
primaryang sanggunian
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa
magkaiba at posibleng magkasalungat na
paliwanag ng isang pangyayari sa panahon
ng Bagong Republika mula 1946 hanggang
sa kasalukuyan
Nakapagpapakita ng pantay na pakikitungo at
paggalang sa mga may ibang pag-iisip o
ideya tungkol sa kahulugan ng
kalayaan/kasarinlan ayon sa larawan ng 100
peso bill na nagpapakita ng pag-angat ng
bandilang Pilipinas at pagbaba ng bandilang
E.U., Philippine Rehabilitation Act, parity at
Kasunduang Base Militar
Nakapaghahambing ng impormasyon mula
sa mga magkaugnay na sanggunian at
nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at
di pagkakasundo sa ilang usapin na may
kaugnayan sa mga hamon ng pagsasarili
ayon ipinapahayag ng ilang di-panatay na
kasunduan tulad ng Philippine Rehabilitation
Act, parity rights at Kasunduang Base Militar
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 29
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
B. Batas Militar at Pagsikap
tungo sa Pagbabago
- Batas military ayon sa
Proklamasyon 1081, ibang
mga utos ng pamahalaan, awit
na ―Bayan Ko,‖ manifesto ng
oposisyon sa batas militar,
larawan ng EDSA 1986
Ang mag-aaral ay…
Nakatataya ng impormasyon sa
pamamagitan ng pagkilala sa bias o punto de
bista ng awtor sa ilang usaping panlipunan
tulad ng problema sa lupa ayon sa memoir ni
Luis Taruc at iba pang primaryang
sanggunian
Nakabubuo ng paghihinuha sa
nasyonalismong nalinang ng mga Pilipino
batay sa pagsusuri ng ilang primaryang
sanggunian tulad ng patakarang Filipino First,
mga batas na nag-aalaga ng ekonomiya at
industriya ng bansa, sipi ng talumpati ni
Recto, at pagbuo ng kamalayang Moro
Nakabubuo ng konklusyon base sa
interpretasyon ng impormasyon sa
nasyonalismong Pilipino ayon sa patakarang
Filipino First, mga batas na nag-aalaga ng
ekonomiya at industriya ng bansa, sipi ng
talumpati ni Recto, pagbuo ng kamalayang
Moro
Nakapag-uugnay-ugnay ng mga historikal
na ebidensya sa mga kaisipan sa batas
militar ayon sa Proklamasyon 1081, ibang
mga utos ng pamahalaan, awit na ―Bayan
Ko,‖ manifesto ng oposisyon sa batas militar,
larawan ng EDSA 1986
Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa
magkaiba at posibleng magkasalungat na
paliwanag tungkol sa Batas Militar batay sa
pagsusuri sa mga primaryang sanggunian na
may kaugnayan sa naturang pangyayari.
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 30
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Pagbabago sa ilalim ng
demokrasy ayon sa sipi ng
Konstitusyon ng 1987, sensus,
sipi ng Comprehensive
Agrarian Reform na batas,
istatistiko tungkol sa mga OFW
Ang mag-aaral ay…
Napapahalagahan ang mga aral na
pangkasaysan ng Batas Militar ayon sa
Proklamasyon 1081, ibang mga utos ng
pamahalaan, awit na ―Bayan Ko,‖ manifesto
ng oposisyon sa batas militar, larawan ng
EDSA 1986
Nakabubuo ng kamalayan sa mga
pagpapahalaga, gawi at kaugalian ng
panahon at nakikilala ang pagkakaiba at/o
pagkakatulad ng mga iyon sa kasalukuyan
batay sa mga datos at impormasyon tulad ng
ng sipi ng Konstitusyon ng 1987, sensus, sipi
ng Comprehensive Agrarian Reform na
batas, istatistiko tungkol sa mga OFW
Nakapaghahambing ng impormasyon mula
sa mga magkaugnay na sanggunian at
nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at
di pagkakasundo ilang usaping panlipunan
matapos ang pagbabalik ng demokrasya
noong 1986 hanggang sa kasalukuyan
Naisasaalang-alang ang historikal na
perspektibo ng awtor ng primaryang
sanggunian sa pagbuo ng pansariling
interpretasyon, kongklusyon at paninindigan
sa isang pangyayari o isyung
pangkasaysayan.
Nagagamit ang kasanayan sa pagtukoy sa
sanhi at bunga, fact o opinion, at pagkiling ng
awtor ng sanggunian sa pagbuo ng sariling
ideya o pagtingin tungkol sa pinag-uusapan
at mga natutunan mula sa sanggunian
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN
*Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 31
Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies
Ang mag-aaral ay…
Nakapaghahambing ng sariling kaisipan sa
kaisipan ng awtor/manlilikha at naipaliliwanag
kung saan at bakit sumasang-ayon o hindi
ang dalawang kaisipan
Nakabubuo ng konglusyon batay sa
interpretasyon ng impormasyon mula sa ilang
sanggunian tulad ng sipi ng
Konstitusyon ng 1987, sensus, sipi ng
Comprehensive Agrarian Reform na batas,
istatistiko tungkol sa mga OFW
Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
DepEd Complex, Meralco Avenue
Lungsod ng Pasig
Gabay sa Kurikulum ng
K to 12
Edukasyon sa Pagpapakatao
(Unang Baitang at Ika-10 Baitang)
Enero 31, 2012
K TO 12 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
*TWG on K to 12 Curriculum-bersiyon ng Enero 31, 2012 2
ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
Ang tunguhin o outcome ng pag-aaral sa batayang edukasyon ay ang panlahatang pag–unlad taglay ang mga kasanayan sa ika–dalawampu’t isang siglo.
Taglay ito ng isang mag-aaral kung mayroon siyang mga kakayahang pangkaalaman, pandamdamin at asal na magbibigay sa kanya ng kakayahan upang:
 mamuhay at magtrabaho
 linangin ang kanyang mga potensiyal
 gumawa ng mga pasyang mapanuri at batay sa impormasyon, at
 kumilos nang epektibo sa lipunan at pamayanan sa konteksto ng sandaigdigan upang mapabuti ang uri ng pamumuhay niya at ng kanyang lipunan
(Literacy Coordinating Council, Setyembre 1997).
Ang kahulugan at ang limang palatandaan nito ay batay sa Apat na Batayan (Pillar) ng Edukasyon at ang konsepto ng UNESCO tungkol sa mga
panghabangbuhay na kakayahan (life skills) na binuo ng International Commission on Education para sa ika-21 siglo. Ang limang palatandaan nito ay ang
mga sumusunod: (a) may kakayahang makipagtalastasan, (b) nag-iisip nang mapanuri at may kakayahang lumutas ng suliranin, (c) ginagamit ang mga likas
na yaman nang mapanagutan para sa susunod na salinlahi at (d) produktibo, napauunlad ang sarili at ang pakikipagkapwa, at (e) may malawak na pananaw
sa daigdig.
Sa Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP), ang palatandaan o batayang kakayahan ng functional literacy ay nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo
sa kabutihang panlahat. Ibig sabihin, nilalayon ng EsP na linangin at paunlarin ang pagkataong etikal ng mag-aaral. Ang EsP ay naglalayong gabayan ang
mag-aaral na mahanap / matagpuan ang kabuluhan ng kanyang buhay, ang papel niya sa lipunang Pilipino upang makibahagi siya sa pagtatayo ng
pamayanang pinaiiral ang katotohanan, kalayaan, katarungan at pagmamahal. Upang maipamalas ito, kailangang taglay niya ang limang pangunahing
kakayahan (macro skills)*: pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasya at pagkilos.
 Pag-unawa. Mahalagang maipamalas niya ang kakayahang mahinuha ang mga konsepto at prinsipyong nagbibigay-paliwanag sa sariling karanasan,
mga sitwasyong namasid, sinuri at pinagnilayan gamit ang obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
 Pagninilay. Sa gitna ng mabilis na daloy ng impormasyon at ingay ng kapaligiran, kailangang mag-ukol ng panahon ang mag-aaral sa maingat at
malalim na pag-iisip sa mga sitwasyong namasid at mga konseptong natutuhan tungkol sa moral na pamumuhay.
 Pagsangguni. Kailangang humihingi siya ng payo o gabay sa mga taong may higit na kaalaman o kasanayan sa moral na pamumuhay at marunong
magsala (weigh) ng mga impormasyong mula sa iba’t ibang uri ng media batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
K TO 12 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
*TWG on K to 12 Curriculum-bersiyon ng Enero 31, 2012 3
 Pagpapasya. Kailangang matuto siyang bumuo ng sariling posisyon, paniniwala, paninindigan o kilos na isasagawa batay sa obhektibong
pamantayan ng moral na pamumuhay.
 Pagkilos. Mahalagang mailapat niya ang konsepto o prinsipyong nahinuha mula sa mga konkretong sitwasyon ng buhay at maipakita ang kahandaang
isabuhay ang mga mabuting ugali (virtues) na natutuhan batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
Ang mga pangunahing kakayahang ito ay nililinang sa apat na tema sa bawat taon sa paraang expanding spiral mula Kindergarten hanggang Grade 12. Ang
apat na temang ito ay (a) Pananagutang Pansarili at Pagiging Kasapi ng Pamilya , (b) Pakikipagkapwa at Katatagan ng Pamilya, (c) Paggawa Tungo sa
Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d) Pagkamaka-Diyos at Preperensya sa Kabutihan. Pitong pangunahing
pagpapahalaga (core values) ang nililinang sa mga temang ito: Kalusugan at Pakikiisa sa Kalikasan, Katotohanan at Paggalang, Pagmamahal at Kabutihan,
Ispiritwalidad, Kapayapaan at Katarungan, Likas-kayang Pag-unlad, Pagkamaka-Pilipino at Pakikibahagi sa Pambansang Pagkakaisa (Values Education for
the Filipino: 1997 Revised Version of the DECS Values Education Program, ph. 10-11).
Ang Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto
Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay batay sa pilosopiyang Personalismo tungkol sa pagkatao ng tao at sa Virtue Ethics. Ayon sa
pilosopiya ng Personalismo, ang ating mga ugnayan ay nakaugat lagi sa pagpapakatao. Nililikha natin ang ating pagpapakatao sa ating pakikipagkapwa. Sa
Virtue Ethics naman, sinasabing ang isang mabuting tao ay nagsasabuhay ng mga virtue o mabuting gawi (habits) at umiiwas sa mga bisyo o masamang
gawi. Samakatwid, ang nagpapabuti sa tao ay ang pagtataglay at ang pagsasabuhay ng mga mabuting gawi.
Sa kanyang murang edad na 6 hanggang 12 taon, maaaring hindi pa lubos na maunawaan ng isang bata ang kanyang pagkatao bilang tao ayon sa
paliwanag ng pilosopiyang Personalismo. Ngunit maaari siyang sanayin sa mga virtue at pagpapahalaga upang siya’y lumaking isang mabuting tao. Sa mga
edad na ito, mauunawaan niya na siya ay dapat na magpakabuti hindi lamang sapagkat ito ang inaasahan sa kanya ng lipunan kundi dahil siya ay tao - may
dignidad at likas ang pagiging mabuti. May dignidad ang tao dahil siya ay bukod-tangi at may ugnayan sa kanyang kapwa, sa Diyos, at kalikasan.
Ang iba pang teorya na nagpapaliwanag kung paano natututo ang mag-aaral sa EP ay ang Interaktibong Teorya ng Pagkatuto ni Albert Bandura, Experiential
Learning ni David Kolb, Constructivism at Teorya ng Career Development ni Ginzberg, et. al. at Super.
Ang mga pagkatuto tulad ng pagkakaroon ng mabuting ugali at bagong impormasyon ay maaaring makuha sa pagmamasid sa ibang tao ayon sa paliwanag
ng Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert Bandura. Ayon din sa teoryang ito, mahalaga ang mga iniisip ng tao sa kanyang
pagkatuto at ang mga pagkatuto ay hindi nangangahulugang magbubunga ng pagbabago sa kilos.
Ang mga karanasan din ang pinagkukunan ng mga pagkatuto ayon kay David Kolb at sa Teorya ng Pagkatuto ng Constructivism. Ayon sa Teorya ng
Experiential Learning ni Kolb, ang mga nasa edad (adults) ay natututo sa pamamagitan ng kanilang pagninilay sa kanilang mga karanasan, pagbuo ng mga
K TO 12 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO
*TWG on K to 12 Curriculum-bersiyon ng Enero 31, 2012 4
konklusyon o insight mula sa mga ito, at paglalapat ng mga ito sa angkop na mga sitwasyon ng buhay. Sinusuportahan ang pananaw ni Kolb ng Teorya ng
Pagkatuto ng Constructivism. Ayon sa teoryang ito, nagkakaroon ng pagkatuto ang tao at gumagawa ng kabuluhan (meaning) batay sa kanyang mga
karanasan. Naipamamalas ito sa pagtuturo sa pamamagitan ng pagbibigay ng tuon sa mag-aaral. Nagkakaroon siya ng mga bagong pagkatuto gamit ang
mga tanong ng guro at ng kanyang malikhaing paraan.
Nailalapat ang mga pagkatuto sa paggawa ng mga pasya lalo na sa kukuning kurso o propesyon. Ayon sa Teorya ng Career Development nina Ginzberg, e.
al. at Super, dumadaan sa iba’t ibang yugto ang pagpapasya ng bata ukol sa kurso o propesyon batay sa kanyang pagtingin sa sarili (self-concept), saloobin
(attitude) at mga pagpapahalaga. Tinatanggap o tinatanggihan niya ang isang kurso o trabaho batay sa obserbasyon niya (halimbawa, mga kilos ng kanyang
magulang batay sa propesyon nito) at kanyang tinuturing na mahalaga (halimbawa, malaking sweldo o paglilingkod sa lipunan).
Mga Disiplina ng Edukasyon sa Pagpapakatao(EsP)
Ang nilalaman at istraktura ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay nakaankla sa dalawang disiplina: Ethics at Career Guidance. Ang Etika ay ang siyensya ng
moralidad ng kilos ng tao. Ang Career Guidance ay ang paggabay sa mag-aaral na magpasya ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal na tugma sa
kanyang mga talento, kakayahan at aptitude at mga trabahong kailangan ng industriya.
Mga Dulog sa Pagtuturo
Ang mga pangunahing dulog na gagamitin sa pagtuturo ng mga konsepto ay ang pagpapasyang etikal (ethical decision making sa pamamagitan ng pagsusuri
ng suliranin o isyu), ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning), at pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal.
Ang paggawa ng pagpapasyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasya na may preperensya sa kabutihan at magpapatingkad o maglilinang ng pagkatao ng
tao. Ito ay proseso na kinapapalooban ng (a) pag-alam sa mga detalye ng sitwasyon at (b) maingat na pagsasaalang-alang ng mga moral na pagpapahalaga
na mahalaga sa isang sitwasyon. Mahalaga rin dito ang pagiging sensitibo sa mga aspetong moral ng mga sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay at ang
kamalayan sa mga tao o pangkat na maaapektuhan ng pasya.
Ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning) ay ang pagkakaroon ng mga kakayahang kailangan sa pagkilala at pamamahala ng
sarili, paglinang ng pagmamalasakit sa kapwa, paggawa ng mapanagutang pasya, pakikipag-ugnayan, at pagharap nang epektibo sa mga mapanghamong
sitwasyon. Ito ay paraan ng paglinang ng mga kakayahan ng mag-aaral upang magtagumpay sa mga gawain sa buhay. May limang uri ang mga kakayahang
ito: Kamalayang Pansarili, Pamamahala ng Sarili, Kamalayang Panlipunan, Pamamahala ng Pakikipag-ugnayan at Mapanagutang Pagpapasya.
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)
Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)

Contenu connexe

Tendances

Aralin 2 Isyu sa Kasarian at Lipunan
Aralin 2  Isyu sa Kasarian at LipunanAralin 2  Isyu sa Kasarian at Lipunan
Aralin 2 Isyu sa Kasarian at Lipunanedmond84
 
Mga layunin sa pagkatuto sa filipino
Mga layunin sa pagkatuto sa filipinoMga layunin sa pagkatuto sa filipino
Mga layunin sa pagkatuto sa filipinoJohn Anthony Teodosio
 
Ligal at Lumalawak na Konsepto ng Pagkamamamayan
Ligal at Lumalawak na Konsepto ng PagkamamamayanLigal at Lumalawak na Konsepto ng Pagkamamamayan
Ligal at Lumalawak na Konsepto ng PagkamamamayanABELARDOCABANGON1
 
ISYUNG KALAKIP NG MIGRASYON
ISYUNG KALAKIP NG MIGRASYONISYUNG KALAKIP NG MIGRASYON
ISYUNG KALAKIP NG MIGRASYONJohn Labrador
 
dokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdf
dokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdfdokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdf
dokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdfLaylie Guya
 
Rubriks sa Pasalitang Pag-uulat
Rubriks sa Pasalitang Pag-uulatRubriks sa Pasalitang Pag-uulat
Rubriks sa Pasalitang Pag-uulatJohn Ervin
 
KARAPATANG PANTAO
KARAPATANG PANTAOKARAPATANG PANTAO
KARAPATANG PANTAOMiss Ivy
 
Aralin 2 Mga Karapatang Pantao
Aralin 2 Mga Karapatang Pantao Aralin 2 Mga Karapatang Pantao
Aralin 2 Mga Karapatang Pantao edmond84
 
Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)
Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)
Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)edwin planas ada
 
BROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATION
BROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATIONBROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATION
BROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATIONNancy Oliverio
 
Revised Blooms Taxonomy verbs.docx
Revised Blooms Taxonomy verbs.docxRevised Blooms Taxonomy verbs.docx
Revised Blooms Taxonomy verbs.docxsweetraspberry
 
Modyul 24 karapatang pantao
Modyul 24   karapatang pantaoModyul 24   karapatang pantao
Modyul 24 karapatang pantao南 睿
 
Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)
Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)
Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)faithdenys
 
Mga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraan
Mga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraanMga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraan
Mga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraanKareen Mae Adorable
 
Teaching strategies in AP and EsP
Teaching strategies in AP and EsPTeaching strategies in AP and EsP
Teaching strategies in AP and EsPRivera Arnel
 

Tendances (20)

Aralin 2 Isyu sa Kasarian at Lipunan
Aralin 2  Isyu sa Kasarian at LipunanAralin 2  Isyu sa Kasarian at Lipunan
Aralin 2 Isyu sa Kasarian at Lipunan
 
PAGKAMAMAMAYAN.pptx
PAGKAMAMAMAYAN.pptxPAGKAMAMAMAYAN.pptx
PAGKAMAMAMAYAN.pptx
 
Mga layunin sa pagkatuto sa filipino
Mga layunin sa pagkatuto sa filipinoMga layunin sa pagkatuto sa filipino
Mga layunin sa pagkatuto sa filipino
 
Ligal at Lumalawak na Konsepto ng Pagkamamamayan
Ligal at Lumalawak na Konsepto ng PagkamamamayanLigal at Lumalawak na Konsepto ng Pagkamamamayan
Ligal at Lumalawak na Konsepto ng Pagkamamamayan
 
Pamumuhay sa ilalim ng mga hapon
Pamumuhay sa ilalim ng mga haponPamumuhay sa ilalim ng mga hapon
Pamumuhay sa ilalim ng mga hapon
 
ISYUNG KALAKIP NG MIGRASYON
ISYUNG KALAKIP NG MIGRASYONISYUNG KALAKIP NG MIGRASYON
ISYUNG KALAKIP NG MIGRASYON
 
dokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdf
dokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdfdokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdf
dokumen.tips_aralin-1-konsepto-at-katuturan-ng-pagkamamamayan-citizenship.pdf
 
Lathalain
LathalainLathalain
Lathalain
 
Rubriks sa Pasalitang Pag-uulat
Rubriks sa Pasalitang Pag-uulatRubriks sa Pasalitang Pag-uulat
Rubriks sa Pasalitang Pag-uulat
 
KARAPATANG PANTAO
KARAPATANG PANTAOKARAPATANG PANTAO
KARAPATANG PANTAO
 
Aralin 2 Mga Karapatang Pantao
Aralin 2 Mga Karapatang Pantao Aralin 2 Mga Karapatang Pantao
Aralin 2 Mga Karapatang Pantao
 
Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)
Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)
Karahasan sa mga lalaki, kababaihan, at lgbt (2)
 
BROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATION
BROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATIONBROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATION
BROCHURE ON DEFENSES AGAINST DISCRIMINATION
 
Set b.hekasi.5
Set b.hekasi.5Set b.hekasi.5
Set b.hekasi.5
 
Revised Blooms Taxonomy verbs.docx
Revised Blooms Taxonomy verbs.docxRevised Blooms Taxonomy verbs.docx
Revised Blooms Taxonomy verbs.docx
 
Modyul 24 karapatang pantao
Modyul 24   karapatang pantaoModyul 24   karapatang pantao
Modyul 24 karapatang pantao
 
Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)
Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)
Tugon ng pamahalaan at mamamayan sa mga isyu ng karahasan at diskriminasyon (1)
 
Mga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraan
Mga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraanMga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraan
Mga uri ng pagsusulit ayon sa pamamaraan
 
Teaching strategies in AP and EsP
Teaching strategies in AP and EsPTeaching strategies in AP and EsP
Teaching strategies in AP and EsP
 
Q3 sex and gender
Q3 sex and genderQ3 sex and gender
Q3 sex and gender
 

En vedette

Grade 8 Learning Module in Health - Complete
Grade 8 Learning Module in Health - CompleteGrade 8 Learning Module in Health - Complete
Grade 8 Learning Module in Health - CompleteR Borres
 
Grade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - Complete
Grade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - CompleteGrade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - Complete
Grade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - CompleteR Borres
 
Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)R Borres
 
Compilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the Philippines
Compilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the PhilippinesCompilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the Philippines
Compilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the PhilippinesR Borres
 
Grade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEd
Grade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEdGrade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEd
Grade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEdR Borres
 
Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)
Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)
Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)R Borres
 
IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015
IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015
IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015Badita Florin
 
Grade 9 Learning Module in Music - Complete
Grade 9 Learning Module in Music - CompleteGrade 9 Learning Module in Music - Complete
Grade 9 Learning Module in Music - CompleteR Borres
 
Grade 8 Learning Module in Physical Education - Complete
Grade 8 Learning Module in Physical Education - CompleteGrade 8 Learning Module in Physical Education - Complete
Grade 8 Learning Module in Physical Education - CompleteR Borres
 
Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...
Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...
Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...R Borres
 
Grade 8 Learning Module in Science - Complete
Grade 8 Learning Module in Science - CompleteGrade 8 Learning Module in Science - Complete
Grade 8 Learning Module in Science - CompleteR Borres
 
Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2
Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2
Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2R Borres
 
Amphibians
AmphibiansAmphibians
AmphibiansR Borres
 
Grade 9 Learning Module in Science - Complete
Grade 9 Learning Module in Science - CompleteGrade 9 Learning Module in Science - Complete
Grade 9 Learning Module in Science - CompleteR Borres
 
Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)R Borres
 
Livre blanc performance_design_np6
Livre blanc performance_design_np6Livre blanc performance_design_np6
Livre blanc performance_design_np6Pierre Boissy
 
Social Loves Mobile
Social Loves MobileSocial Loves Mobile
Social Loves MobileNexize
 

En vedette (20)

Grade 8 Learning Module in Health - Complete
Grade 8 Learning Module in Health - CompleteGrade 8 Learning Module in Health - Complete
Grade 8 Learning Module in Health - Complete
 
Grade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - Complete
Grade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - CompleteGrade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - Complete
Grade 8 Learning Module in Edukasyon sa Pagpapakatao - Complete
 
Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Health (Quarter 1 to 4)
 
Compilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the Philippines
Compilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the PhilippinesCompilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the Philippines
Compilation of Learning Modules for Grade 7 Education System of the Philippines
 
Grade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEd
Grade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEdGrade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEd
Grade 9 (Alternate) Mathematics III - Learning Modules for EASE Program of DepEd
 
Aula moodle
Aula moodleAula moodle
Aula moodle
 
Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)
Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)
Grade 7 to Grade 9 Compilation of Assignments (General Subjects)
 
IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015
IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015
IMAGINE DE ANSAMBLU ASUPRA FIRMELOR DIN ROMANIA, IN PERIOADA 1990 - 2015
 
Grade 9 Learning Module in Music - Complete
Grade 9 Learning Module in Music - CompleteGrade 9 Learning Module in Music - Complete
Grade 9 Learning Module in Music - Complete
 
Grade 8 Learning Module in Physical Education - Complete
Grade 8 Learning Module in Physical Education - CompleteGrade 8 Learning Module in Physical Education - Complete
Grade 8 Learning Module in Physical Education - Complete
 
Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...
Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...
Compilation of Learning Module in Technology Livelihood Education (TLE) in (G...
 
Grade 8 Learning Module in Science - Complete
Grade 8 Learning Module in Science - CompleteGrade 8 Learning Module in Science - Complete
Grade 8 Learning Module in Science - Complete
 
Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2
Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2
Grade 9 Learning Module in Math - Module 1 and 2
 
Amphibians
AmphibiansAmphibians
Amphibians
 
Grade 9 Learning Module in Science - Complete
Grade 9 Learning Module in Science - CompleteGrade 9 Learning Module in Science - Complete
Grade 9 Learning Module in Science - Complete
 
Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)
Grade 7 Learning Module in Art (Quarter 1 to 4)
 
Kredyty Warszawa 08.2012
Kredyty Warszawa 08.2012Kredyty Warszawa 08.2012
Kredyty Warszawa 08.2012
 
Omagiu
OmagiuOmagiu
Omagiu
 
Livre blanc performance_design_np6
Livre blanc performance_design_np6Livre blanc performance_design_np6
Livre blanc performance_design_np6
 
Social Loves Mobile
Social Loves MobileSocial Loves Mobile
Social Loves Mobile
 

Similaire à Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)

Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....
Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....
Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....R Borres
 
Curriculum Final kindergarten
Curriculum Final kindergarten Curriculum Final kindergarten
Curriculum Final kindergarten Marivic Frias
 
Omnibus kindergarten
Omnibus kindergartenOmnibus kindergarten
Omnibus kindergartenRachel Alba
 
Basic education (k to 12 program)
Basic education (k to 12 program)Basic education (k to 12 program)
Basic education (k to 12 program)RenalynRoseMandique
 
K to 12 Basic Education Curriculum
K to 12 Basic Education CurriculumK to 12 Basic Education Curriculum
K to 12 Basic Education CurriculumJoey Valdriz
 
A journey of readiness stories from the frontline part 1
A journey of readiness stories from the frontline part 1A journey of readiness stories from the frontline part 1
A journey of readiness stories from the frontline part 1Joel Wayne Ganibe, MBA
 
Philippine curriculum_elem2010
Philippine curriculum_elem2010Philippine curriculum_elem2010
Philippine curriculum_elem2010Insel Lei
 
Philippine curriculum_elementary2010
Philippine curriculum_elementary2010Philippine curriculum_elementary2010
Philippine curriculum_elementary2010Insel Lei
 
K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)
K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)
K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)Rejulios Villenes
 
Early Childhood Education (Further)
Early Childhood Education (Further)Early Childhood Education (Further)
Early Childhood Education (Further)vien_xzquell
 
Curriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptx
Curriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptxCurriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptx
Curriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptxAlleli Faith Leyritana
 
Act 6 nelsy.buelvas-2
Act 6 nelsy.buelvas-2Act 6 nelsy.buelvas-2
Act 6 nelsy.buelvas-2nelsybuelvas
 
Improving the philippine education system through the kto12
Improving the philippine education system through the kto12Improving the philippine education system through the kto12
Improving the philippine education system through the kto12dwcc38818
 

Similaire à Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012) (20)

K to 12 Curriculum Guide for Kindergarten
K to 12 Curriculum Guide for KindergartenK to 12 Curriculum Guide for Kindergarten
K to 12 Curriculum Guide for Kindergarten
 
Kindergarten curriculum-guide
Kindergarten curriculum-guideKindergarten curriculum-guide
Kindergarten curriculum-guide
 
Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....
Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....
Complete Compilation of Curriculum Guides for K to 12 Education System (S. Y....
 
Kindergarten K to 12 Curriculum Guide
Kindergarten K to 12 Curriculum GuideKindergarten K to 12 Curriculum Guide
Kindergarten K to 12 Curriculum Guide
 
Curriculum Final kindergarten
Curriculum Final kindergarten Curriculum Final kindergarten
Curriculum Final kindergarten
 
Kinder-CG_0.pdf
Kinder-CG_0.pdfKinder-CG_0.pdf
Kinder-CG_0.pdf
 
Omnibus kindergarten
Omnibus kindergartenOmnibus kindergarten
Omnibus kindergarten
 
Basic education (k to 12 program)
Basic education (k to 12 program)Basic education (k to 12 program)
Basic education (k to 12 program)
 
K to 12 Basic Education Curriculum
K to 12 Basic Education CurriculumK to 12 Basic Education Curriculum
K to 12 Basic Education Curriculum
 
A journey of readiness stories from the frontline part 1
A journey of readiness stories from the frontline part 1A journey of readiness stories from the frontline part 1
A journey of readiness stories from the frontline part 1
 
Do s2016 47-2-omnibus-kinder
Do s2016 47-2-omnibus-kinderDo s2016 47-2-omnibus-kinder
Do s2016 47-2-omnibus-kinder
 
What is the k to 12 program
What is the k to 12 programWhat is the k to 12 program
What is the k to 12 program
 
Philippine curriculum_elem2010
Philippine curriculum_elem2010Philippine curriculum_elem2010
Philippine curriculum_elem2010
 
Philippine curriculum_elementary2010
Philippine curriculum_elementary2010Philippine curriculum_elementary2010
Philippine curriculum_elementary2010
 
Ece v3 old ppt
Ece v3 old pptEce v3 old ppt
Ece v3 old ppt
 
K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)
K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)
K to 12 enhanced basic ed by mi villenes (proj in ed m514)
 
Early Childhood Education (Further)
Early Childhood Education (Further)Early Childhood Education (Further)
Early Childhood Education (Further)
 
Curriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptx
Curriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptxCurriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptx
Curriculum innovation in the Philippines (BASIC.pptx
 
Act 6 nelsy.buelvas-2
Act 6 nelsy.buelvas-2Act 6 nelsy.buelvas-2
Act 6 nelsy.buelvas-2
 
Improving the philippine education system through the kto12
Improving the philippine education system through the kto12Improving the philippine education system through the kto12
Improving the philippine education system through the kto12
 

Dernier

USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...Postal Advocate Inc.
 
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptxProudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptxthorishapillay1
 
AMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdf
AMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdfAMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdf
AMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdfphamnguyenenglishnb
 
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)Mark Reed
 
4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx
4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx
4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptxmary850239
 
Earth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice greatEarth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice greatYousafMalik24
 
ECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptx
ECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptxECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptx
ECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptxiammrhaywood
 
Field Attribute Index Feature in Odoo 17
Field Attribute Index Feature in Odoo 17Field Attribute Index Feature in Odoo 17
Field Attribute Index Feature in Odoo 17Celine George
 
AUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY - GERBNER.pptx
AUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY -  GERBNER.pptxAUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY -  GERBNER.pptx
AUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY - GERBNER.pptxiammrhaywood
 
Inclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdf
Inclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdfInclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdf
Inclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdfTechSoup
 
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptxmary850239
 
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptxKarra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptxAshokKarra1
 
ENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choom
ENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choomENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choom
ENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choomnelietumpap1
 
INTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptx
INTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptxINTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptx
INTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptxHumphrey A Beña
 
Like-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdf
Like-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdfLike-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdf
Like-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdfMr Bounab Samir
 
Judging the Relevance and worth of ideas part 2.pptx
Judging the Relevance  and worth of ideas part 2.pptxJudging the Relevance  and worth of ideas part 2.pptx
Judging the Relevance and worth of ideas part 2.pptxSherlyMaeNeri
 
Culture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptx
Culture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptxCulture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptx
Culture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptxPoojaSen20
 
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17Celine George
 

Dernier (20)

USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
USPS® Forced Meter Migration - How to Know if Your Postage Meter Will Soon be...
 
FINALS_OF_LEFT_ON_C'N_EL_DORADO_2024.pptx
FINALS_OF_LEFT_ON_C'N_EL_DORADO_2024.pptxFINALS_OF_LEFT_ON_C'N_EL_DORADO_2024.pptx
FINALS_OF_LEFT_ON_C'N_EL_DORADO_2024.pptx
 
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptxProudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
Proudly South Africa powerpoint Thorisha.pptx
 
AMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdf
AMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdfAMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdf
AMERICAN LANGUAGE HUB_Level2_Student'sBook_Answerkey.pdf
 
YOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
YOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptxYOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
YOUVE_GOT_EMAIL_PRELIMS_EL_DORADO_2024.pptx
 
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
Influencing policy (training slides from Fast Track Impact)
 
4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx
4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx
4.16.24 21st Century Movements for Black Lives.pptx
 
Earth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice greatEarth Day Presentation wow hello nice great
Earth Day Presentation wow hello nice great
 
ECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptx
ECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptxECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptx
ECONOMIC CONTEXT - PAPER 1 Q3: NEWSPAPERS.pptx
 
Field Attribute Index Feature in Odoo 17
Field Attribute Index Feature in Odoo 17Field Attribute Index Feature in Odoo 17
Field Attribute Index Feature in Odoo 17
 
AUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY - GERBNER.pptx
AUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY -  GERBNER.pptxAUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY -  GERBNER.pptx
AUDIENCE THEORY -CULTIVATION THEORY - GERBNER.pptx
 
Inclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdf
Inclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdfInclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdf
Inclusivity Essentials_ Creating Accessible Websites for Nonprofits .pdf
 
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
4.18.24 Movement Legacies, Reflection, and Review.pptx
 
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptxKarra SKD Conference Presentation Revised.pptx
Karra SKD Conference Presentation Revised.pptx
 
ENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choom
ENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choomENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choom
ENGLISH6-Q4-W3.pptxqurter our high choom
 
INTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptx
INTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptxINTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptx
INTRODUCTION TO CATHOLIC CHRISTOLOGY.pptx
 
Like-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdf
Like-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdfLike-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdf
Like-prefer-love -hate+verb+ing & silent letters & citizenship text.pdf
 
Judging the Relevance and worth of ideas part 2.pptx
Judging the Relevance  and worth of ideas part 2.pptxJudging the Relevance  and worth of ideas part 2.pptx
Judging the Relevance and worth of ideas part 2.pptx
 
Culture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptx
Culture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptxCulture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptx
Culture Uniformity or Diversity IN SOCIOLOGY.pptx
 
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
Difference Between Search & Browse Methods in Odoo 17
 

Compilation of K to 12 Curriculum Guides (S.Y. 2012)

  • 2. Republic of the Philippines Department of Education DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City K to 12 Curriculum Guide KINDERGARTEN January 31, 2012
  • 3. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 1 I. INTRODUCTION “The first years of life are important because what happens in early childhood can matter in a lifetime.” (Harvard, 2009) The Department of Education (DepEd) having been a strong advocate of early childhood education has implemented various programs for preschoolers for decades now. The Department further strengthens this through the inclusion of kindergarten in the K to 12 basic education curriculum in the country. DepEd believes Kindergarten is a transition stage between informal literacy and formal literacy (grade 1-12). This is the period of greatest growth and development, when the brain develops most rapidly, almost at its fullest. It is a period when walking, talking, self- esteem, vision of the world and moral foundations are established. Children at this stage should be immersed with activities, games, and plays to naturally acquire the skills/competencies appropriate for their holistic development as emergent literates and be ready for formal school. According to National Association for the Education of Young Children (NAEYC) kindergarten is a critical year where children’s experiences nurture positive approaches to learning and prepare children for the more rigorous academic expectations of the primary grades (NAEYC, 2009). Therefore, kindergarten teachers should guide the learners using an engaging and creative curriculum that is developmentally appropriate. Republic ACT 10157 also known as the Kindergarten Education Act which was signed into law by President Benigno Aquino III on Jan. 20 makes kindergarten “the first stage of compulsory and mandatory formal education.” For public schools, the kindergarten education program will be free of tuition and other school fees. With the Kindergarten Education Act, the kindergarten education program will be comprised of one year of preschool education for children aged five and above. The act also pushes for the conceptualization and development of a regular training program for kindergarten teachers to ensure that teaching styles, methodologies and approaches are always in line with modern trends in and issues on education.
  • 4. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 2 II. FRAMEWORK The Kindergarten Curriculum Framework draws from the principles and goals of the K to 12 Philippine Basic Education Curriculum Framework. It is likewise aligned with National Early Learning Framework (NELF). It clearly depicts the developmental tasks and milestones of 5 to 6 year-olds and how educators can guide them to develop holistically. Figure 1. The Kindergarten Curriculum Framework
  • 5. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 3 The framework is composed of two parts. The rectangular figures show the teaching-learning theoretical bases, beginning with the comprehensive Developmentally Appropriate Practices (DAP), then moving up to the principles and leading to the approaches. The circle consists of three main components, (1) Developmental Domains, (2) Learning Areas, and the (3) Curricular Themes. At the center is the Filipino child who is envisioned to be functionally literate and holistically developed. A. PRINCIPLES A developmentally appropriate curriculum is one that is age-appropriate, individually appropriate and socio-culturally appropriate ( NAEYC, 2009) This Kindergarten framework considers the developmental benchmarks of Filipino five-year-olds, recommends the use of strategies that address needs and interests of the learners, and uses the mother tongue as medium of instruction. Kindergarteners are constantly developing in the different domains (cognitive, language, physical, creative and aesthetic, socio-emotional, and values and character). The National Early Learning Framework (NELF), formulated by the Early Childhood Care and Development Council, views the Filipino Child as the most important asset of the nation. NELF furthers its view of the Filipino Child as… …as a human being who loves God, parents, and country; is proud to be a Filipino; honors the customs , traditions and good values of the people, knows his/her basic rights; respects other cultures and is able to live in peace and harmony with all. Thus beginning at an early age the child must be cared for and given all the opportunities to address current developmental needs and prepare him/her for lifelong learning. Kindergarten classrooms, therefore, should multi-level because kindergarteners will differ in their development in each domain. The following are situations that a kindergarten teacher should put to mind. 1. every classroom is a multi-level classroom 2. every teacher is a multi-level facilitator 3. every learner is unique 4. every learner has particular intelligence or intelligences 5. every learner has his/her own learning styles 6. every learner has his/her own particular needs a. cognitive b. physical c. socio-emotional
  • 6. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 4 7. every learner has his/her own particular wants and interests 8. every learning has a right to develop uniquely from the others This framework upholds the sixteen (16) general principles of the NELF as guides on (1) child growth and development (2) learning program development and (3) learning assessment development: 1. ON CHILD GROWTH AND DEVELOPMENT The following are the general guiding principles on child growth and development: 1. Every child is unique. Growth and development varies from child to child of which the first six years of life are most vital. He/she has an innate desire to learn and is best done through meaningful and real experiences. 2. Every aspect of growth and development is interrelated and interdependent. The child needs to be nurtured in a good and caring environment that enhances healthy and dependable relationships with other children and most significant adults. 3. The learning and development of every child involves a series of complex and dynamic processes that are best attended to in a more positive and responsive manner. 4. The child must be encouraged to aspire beyond one’s own level of achievements and to practice newly acquired competencies. 5. Every child is a thinking, moving, feeling and interactive human being able to actively participate in the learning and development of self in the context of one’s family and community including cultural and religious beliefs. 2. ON LEARNING PROGRAM DEVELOPMENT The following are the general guiding principles on learning program development: 6. The learning program is child centered. It promotes the holistic way by which young children grow and develop; and recognizes the role of families and communities to support the child through various stages of growth and development.
  • 7. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 5 7. The learning program is appropriate for developing the domains of development identified in the NELF; and must sustain interest in active learning of all young children including those with special abilities, are marginalized and/or at risk. 8. The learning program is implemented by way of diverse learning activities that may be enhanced with technologies such as interactive radio and audio/video clips for learning areas. 9. The use of learning materials and other resources that are locally developed and/or locally available is encouraged. 10. The mother tongue shall be used as the child’s language of learning in the early years and shall be recognized as a bridge language of learning. 3. ON LEARNING ASSESSMENT The following are the general guiding principles on learning assessment development: 11. Assessment is done to monitor learning, know where the child and inform parents of the child’s progress. 12. Assessment is essential to identifying the child’s total developmental needs and does not determine academic achievement. 13. Assessment is best conducted on a regular basis so that a timely response may be made to improve learning areas. 14. The results of the assessment of learning of a child shall be kept strictly confidential 15. Ratings should be qualitative/descriptive and not only numerical. 16. The family and community may be informed of the general outcomes of learning in the early years so as to encourage further cooperation and partnerships The framework espouses teaching-learning approaches that are constructivist, integrative, thematic, collaborative, inquiry-based and reflective, in order to be aligned with Developmentally Appropriate Practices, NELF and K to 12 Framework.
  • 8. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 6 B. Component 1: The Developmental Domains and Benchmarks/Expectations Component 1 : shows the developmental domains represented by the six interlocked ellipses. They are arranged to form a flower in order to emphasize Erikson’s epigenetic principle. This principle states that development happens through a gradual unfolding. The child is seen as being in the process of blossoming, a little like a rose bud, that should not be hurried, lest it loses its chance to fully develop. These domains are the developmental tasks or milestones that kindergarteners are expected to attain. These includes: (1) Physical Health, Well-being and Motor Development, (2) Social-Emotional Development, (3) Character and Values Development (4) Cognitive/ Intellectual Development (5) Language Development, and (6) Creative and Aesthetic Development. The following are the six domains. 1. Physical Health, Well-being and Motor Development refers to a child’s physical growth, health and safety, and the development of skills related to the use of large and small muscle groups. Domain 1: PHYSICAL HEALTH, WELL-BEING AND MOTOR DEVELOPMENT Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds Physical Health • The child demonstrates adequate growth (weight, head circumference) • The child has adequate sensory systems to participate in daily activities. • The child has adequate stamina to participate in daily activities. Gross Motor Skills Development • The child shows control and coordination of body movements involving large muscle groups. Fine Motor Skills Development • The child can control and coordinate hand and finger movements. o Copies a simple pattern of different basic shapes o Draws a human figure (head, eyes, mouth, trunk, arms, legs, etc.) without prompts o Draws a house without prompts using geometric forms o Colors with strokes staying within the lines Personal Care and Hygiene • The child participates in basic personal care routines o Feeds self-using fingers without spillage o Prepares own food o Dresses without assistance, including buttoning and tying o Wipes/Cleans him/herself after a bowel movement
  • 9. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 7 o Brushes teeth after meals without having to be told o Washes and dries face independently without having to be told 2. Social - Emotional Development refers to the child’s ability to know one’s self, express and understand feelings, and relate to others. Domain 2: SOCIAL AND EMOTIONAL DEVELOPMENT Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds Emotional Expression • The child expresses different basic emotions. • The child demonstrates ability to self –regulate feelings/emotions and follows schedules as well as rules and regulations. • The child comprehends and displays self-appraisal emotions (shame, pride, guilt). Emotional (Receptivity to Other’s Emotions) • The child is receptive to the different emotions of other people and shows empathy. Social (Emerging Sense of Self) • The child expresses knowledge of self and basic roles of people in his/her immediate environment. Social (Forming Attachments) • The child forms healthy attachments to primary caregivers and other significant adults and children in his/her life. (Interactions with Other Children) • The child plays and has positive interactions with other children. Social (Interactions with Adults) • The child has positive relations and interactions with adults. Social (Sensitivity) • The child takes social cues from the environment and adjusts his behavior accordingly. Social (Appreciating Diversity) • The child recognizes and respects similarities and differences in people, language, culture. 3. Character and Values Development refers to a developing understanding of justice and fairness, right and wrong, love and respect for different arenas of the child’s life. Domain 3: CHARACTER AND VALUES DEVELOPMENT Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds Personal Values (Honesty) • The child demonstrates honesty in words and in actions.
  • 10. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 8 Personal Values (Responsibility) • The child takes on responsibility and accomplishes these as best he/she can. o Does his/her share of work in the classroom o Does and finishes assigned tasks without prompting Interpersonal Values (Love of Family) • The child loves, respects and feels he/she belongs to a family unit. Interpersonal Values (Pakikipagkapwa) • The child shows respect for others, children, and adults alike. • The child demonstrates concern for others. • The child opts for cooperative, non-aggressive means for achieving goals and resolving conflict. O Works well with others Nationalism (Love of Community) • The child demonstrates knowledge and love for his/her community or neighborhood. Nationalism (Love of Country) • The child shows respect and love for the Philippines. o Knows he/she is Filipino o Keeps during flag ceremony o Knows name of country Spiritual (Appreciation of Nature) • The child shows interest in and wonder at nature. Spiritual (Care for Nature and Its Resources) • The child demonstrates a caring attitude towards nature’s creatures and its resources. Spiritual (Love for the Creator) • The child shows respect and love for the Creator. 4. Cognitive/Intellectual Development refers to a child’s ability to abstract, understand concepts and their logical relations, and to manipulate them to arrive at new ideas or conclusions. Domain 4: COGNITIVE DEVELOPMENT Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds Attention and Activity Level • The child is able to sustain attention and modulate his activity at age-expected levels.
  • 11. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 9 o Sustains attention and concentration on a tabletop activity for 15-20 minutes o Can work on a school assignment with minimal supervision o Can work on a school assignment independently Higher-Ordered Mental Abilities (Concept Formation) • The child develops basic concepts pertaining to object constancy, space, time, quantity, seriation, etc. and uses these as the basis for understanding how materials are categorized in his/ her environment. o Can tell which is the left and right people facing him/her o Knows the difference between yesterday, today, and tomorrow o Understands the concept of number-quantity relations for 1-10 o Demonstrates concept of addition using finger or objects o Demonstrates concept of subtraction using fingers or objects Higher-Ordered Mental Abilities (Cause-Effect Relationships) • The child is able to understand the cause –effect relationships. Memory (Memory for Experiences: Episodic Memory) • The child is able to recall people he has met, events, and places he has been to. Memory (Memory for Concept-Based Knowledge: Semantic Memory • The child is able to store verbal information in short and long –term memory. o Can recite the days of the week with some errors o Remembers lessons learned in school even after several days have passed o Can recite the days of the week with no errors o Can recite the months of the year with some errors Higher-Ordered Mental Abilities (Logical Reasoning) • The child is able to follow the logic of events (i.e., reasons why these happen) and draw accurate conclusion by evaluating the facts presented to him. o Knows that certain elements remain the same even if their positions changes o Able to predict what will happen next in a story o Can predict how a story will end half-way through Higher-Ordered Mental Abilities (Planning and Organizing) • The child is able to plan and organize a simple, familiar activity. o Can plan how he/she will carry out an activity without adult guidance Higher-Ordered Mental Abilities (Creative Thoughts) • The child is able to generate new ideas or concepts, or new associations between existing ideas or concepts. o Can draw things or scenes from experience but with no actual model or reference o Can draw or paint things that do not exist in real life Higher-Ordered Mental Abilities (Cognitive Flexibility) • The child is able to shift to more adaptive cognitive processing strategies in order to effectively deal with new and unexpected conditions in his/her environment, including problem situations.
  • 12. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 10 5. Language Development refers to a child’s ability to understand and use language to communicate ideas, learn to acquire language skills in preparation for reading, writing and counting. Domain 5: LANGUAGE, PRE-READING AND PRE-MATH Sub-domain Benchmarks/expectation from 5 to 6 year-olds Receptive Skills Development • The child is able to understand both verbal and non-verbal forms of communication. Expressive Skills Development • The child is able to use words and gestures to express his thoughts and feelings. o Draw and tells a story about his drawing Pre-Reading and Pre-Math (Matching) • The child is able to match identical objects, colors, shapes, symbols. Pre-Reading and Pre-Math (Rote Sequencing) • The child is able to recite the alphabet and numbers in sequence. o Sings the alphabet song perfectly o Names more than 5 letters o Associates 2 letters with their sounds o Counts from 1 to 10 perfectly o Associates more than 5 letters with their sounds Pre-Reading and Pre-Math • The child is able to copy letters and numbers. o Prints complete name without model o Prints upper case letters with a model with no reversals (Copying Letters and Numbers) o Prints lower case letters with a model with some reversals o Prints numbers 1-5 with a model with some reversals o Prints upper case letters without a model and with no reversals o Prints lower case letters without a model and with no reversals o Prints numbers 1-5 without a model and with no reversals 6. Creative and Aesthetic Development refers to the child’s awareness of and development of their innate talent and creative skills. The domain includes music, visual arts, drama, dance and creative movements. This domain is a recent addition because it is recognized as equally important as the other five domains in the development of the young learner. Thus, the benchmarks and expectations particular to this domain are yet to be finalized.
  • 13. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 11 C. Component 3: The Curricular Themes Component 3 provides the curricular themes for integrating the five (5) learning areas to develop the six (6) domains for the holistic and functional development of the kindergartner. These curricular themes adheres to Brofenbenner’s Bio-ecological Theory, that defines “layers of environment, each having an effect on a child’s environment.” 1. Myself – concepts and ideas that help the learners understand himself/herself better so that he/she will develop as an individual. 2. My Family – concepts, ideas, practices that guides the child to be responsible and proud of himself and his family. 3. My School – concepts, ideas, practices, and situations that help the child understand how to be an individual and socialize with other learners, teachers, school personnel and other members of the school. 4. My Community– concepts, ideas, practices, situations, and responsibilities that the learner should acquire and understand so that he/she will become functional and responsive member of the community. 5. More Things Around Me – all other concepts, ideas, practices, situations, and responsibilities not covered by themes 1 to 4 but which may be relevant to the community, culture, and interest of the leaner. Figure 2 The Curricular Themes
  • 14. K TO 12 – KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide - Kindergarten – version as of January 31, 2012 12 III. OVERALL GOAL AND OUTCOMES A. Overall Goal: Five-year old Filipino children will be prepared for life. B. Outcomes: By the end of the KINDERGARTEN year, we will have children who are: effective communicators in their mother tongues; healthy and physically active; respectful, honest, God-loving; proud of themselves, their family, culture, heritage and country; creative and appreciative of the arts, and caring of the environment; inquisitive, enthusiastic and engaged learners.
  • 15. K TO 12 – KINDERGARTEN TRANSITION FROM KINDERGARTEN TO GRADE 1 Figure 3. Kindergarten-Grade 1 Transition Paradigm
  • 16. Transition Paradigm Kindergarten Education generally addresses the different developmental domains of the 5-year olds. But, as mentioned earlier, the domains are amorphous or do not have shape; hence learning areas are identified. The learning areas transition the domain-based curriculum of kindergarten to the content-based curriculum of grade 1 to 12. This design allows for a smooth transition from Kindergarten to grade 1 thereby making it seamless. IV. CONTENT AND PERFORMANCE STANDARDS Domains : CHARACTER AND VALUES DEVELOPMENT Strand Content Standards Performance Standards Social –Emotional Development  Kagandahang Asal Ang bata ay …  Nagkakaroon ng kaalaman sa pagpapahalaga sa sarili Ang bata ay inaasahang… • nakapagpapakita ng paggalang sa sarili sa lahat ng pagkakataon • nakapagpapakita ng katapatan sa kanyang ginagawa  Nagkakaroon ng kaalaman ukol pakikipagkapwa • nakapagpapakita ng pagmamahal at paggalang sa mga kasapi ng mag- anak • nakapagpapakita ng pagmamahal at paggalang sa kapwa  Nagkakaroon ng kamalayan sa konsepto ng disiplina • nakatatanggap at naisasagawa ang mga itinakdang tungkulin • nakapagpapakita ng pagmamalasakit sa kalinisan at kaayusan ng kapaligiran  Nagkakaroon ng pagpapahalaga sa Panginoon • nakapagpapakita ng pagmamahal sa Panginoon  Nagkakaroon ng kamalayan sa pananagutang panlipunan (tungkuling pantahanan at pampaaralan • nakikisali nang may sigla sa mga pangkatang Gawain • nakakatulong sa mga gawaing tahanan at paaralan sa kanyang gawin  Pagpapaunlad sa kakayahang sosyo-emosyunal  Nagkakaroon ng kaalaman sa sariling damdamin • nakapagpapahayag ng iba’t ibang damdamin sa tamang paraan • nakapagpapahayag ng kakayahang mapigil ang mga damdamin at emosyon at nakasusunod sa mga pang-araw-araw na gawain/tuntunin • nakauunawa at nakapagpapakita ng sariling emosyon  Nakikilala at natatanggap ang • nakapagpapakita ng pagtanggap at pag-unawa ng emosyon ng ibang tao
  • 17. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 15 emosyon ng ibang tao at nakapagpapahiwatig ng pagdamay sa damdamin ng iba (empathy) • naipahihiwatig ang akma at katanggap-tangap na reaksiyon sa damdamin ng iba • naisasaalang-alang and damdamin ng iba at nakikisali sa kasiyahan /nakikiramay sa kalungkutan ng iba  Nagkakaroon ng mabuting pakikipag-ugnayan sa kapwa at nakatatanda • nakapagsisimula ng laro • naipadadama at naipakikita ang pagmamahal sa mga nakatatanda at mga bata • nakikisalamuha sa mga kilalang nakatatanda sa pamamagitan pakikipag-usap at pakikipaglaro  Nagkakaroon ng kamalayan ukol sa pagkakaiba ng tao • nakikilala at natatanggap ang pagkakaiba ng tao o wika o kasuotan o kagamitan o kakayahan o kulay Pamilya  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng pamilya • nakikilala ang mga kasapi ng pamilya • nailalarawan ang iba’t-ibang bahagi ng bahay Paaralan  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng paaralan • natutukoy ang mga tao sa paaralan • natutukoy ang mga lugar sa paaralan Pamayanan  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng pamayanan • natutukoy ang mga katulong sa pamayanan(community helpers) • natutukoy ang mga lugar sa pamayanan Bansa  Pagkilala sa sarili bilang kabahagi ng bansa • naipapakita ang paggalang sa pambansang watawat at pambansang awit Domains: HEALTH, WELL-BEING AND MOTOR DEVELOPMENT Strand Content Standards Performance Standards Physical Education and Health Health The learner…  acquires and practice sound health habits The learner… • demonstrates health habits that keep their bodies clean and sanitary.  acquires attitudes, knowledge, and skills about physical activity for maintaining physically fit lifestyles • shows sufficient energy to participate in daily activities (Physical Fitness) Safety  identifies and practices appropriate • demonstrate safety practices at home, in school, at the playground and
  • 18. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 16 safety procedures the neighborhood. Physical Education  demonstrates fundamental gross motor skills properly • demonstrates locomotor skills such as walking, running, skipping, jumping climbing correctly • demonstrates non-locomotor skills such as pushing, pulling, turning, swaying, bending correctly. • demonstrates receptive and projective (manipulative) skills such throwing, catching, kicking correctly  demonstrates competence in various fine motor skills • demonstrates fine motor skills such as cutting, writing, drawing, using spoon and fork correctly Sensory-perceptual  demonstrates sensory perceptual skills • demonstrates awareness of the position and movement of one’s body. (Body awareness) • demonstrates visual discrimination skills like, identifying same and different, missing parts, which does not belong (Visual Discrimination) • creates representations like shapes, letters, pictures (Form perception representations) Domains: CREATIVE AND AESTHETIC DEVELOPMENT Strand Content Standards Performance Standards Discovery The learner…  appreciates the beauty of nature The learner… • observes things and occurrences in nature • shows interest in examining various things found in nature Exposure  appreciates the different art forms (music, dance, drama and visual arts) • identifies the various art forms • demonstrates interest and enjoyment in viewing, and listening to artistic performances and works of art Evaluation  evaluates music, dance, drama and visual arts • chooses music, dance, drama and visual art that they prefer • describes the characteristics of music, dance, drama and visual art that they prefer Production  uses a variety of materials, tools, techniques and processes in the arts (music, dance, drama and visual art) • participates in the creation of music, dance, drama and visual art • creates visual arts using different materials • creates rhythm • responds to different beat, pitch, melody, dynamics, tempo, mood, dynamics using creative movement • role plays a story
  • 19. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 17 Domains : LANGUAGES DEVELOPMENT Strand Content Standards Performance Standards Listening and Viewing The learner…  discriminates sounds The learner… • distinguishes different types of sounds  listens for directions • follows simple directions  listens to stories • comprehends simple and familiar stories Speaking  expresses oneself • increases his/her vocabulary for describing things and expressing ones feelings  asks and answers questions • answers and responds to questions accordingly  shares information • increases his/her vocabulary in sharing information  tells stories • narrates simple and familiar stories  gives directions • gives simple directions Reading  analyzes meaning sounds (Phonemic Awareness) • Identifies and distinguishes sounds • distinguishes vowel and consonant sounds • blends and segments words • blends and segments words • matches letters to their sounds (and vice versa)  decodes words • recognizes and names all uppercase and lowercase letters of the alphabet. • decodes basic sight words • identifies common words  demonstrates book knowledge and print awareness • understands that printed materials provide information • reads using correct directionality • reads using proper intonation  comprehends simple texts • analyzes and comprehends simple narrative • analyzes and comprehends simple information/factual texts Writing  writes using the correct mechanics • writes words and phrases using a mix of invented and conventional spelling • writes words and phrases using manuscript form  writes narrative and informational/ factual texts • composes own stories with a clear beginning, middle and end • composes own stories using pictures • composes informational/factual texts using own words • composes information/factual texts using illustrations
  • 20. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 18 Domains : COGNITIVE / INTELLECTUAL DEVELOPMENT Strand Content Standards Performance Standards MATHEMATICS Number Sense of Whole Numbers The learner…  begins to understand the relationship between numbers and quantities up to 10. The learner… • recognizes sets of objects up to 10 • compares two or more sets of objects up to 10 • recognizes, represents, matches, names, reads, counts, and writes whole numbers up to 10 • compares and orders whole numbers up to 10 Operations of Whole Numbers  begins to understand, to describe simple addition and subtraction, and to use them to solve problems. • uses the words “put together,” add to,” and “plus” to understand the concept of addition • uses the words “take away” and “minus” to understand the concept of subtraction • uses manipulative to explore the concepts of addition and subtraction with sums or differences between 0 to 10 • uses concrete objects to determine answers to addition and subtraction problems Number Sense of Fractions  understands the concept of dividing wholes into equal parts. • divides a whole into two or four equal parts Geometry  begins to identify the common 2- to 3- dimensional objects in the environment and describes their shapes, sizes, and positions. • explores the environment to observe, identify, describe, and compare 2- to 3- dimensional objects • compares shapes, sizes, and positions of 2- to 3-dimensional objects • uses manipulative to create 2- to 3-dimensional objects Measurement  understands the concept of time, length, mass and capacity and the non- standard units to  measures them. • observes sunrise and sunset to tell the time of the day (morning, noontime, evening) • tells the number of days in a week and the months in a year • measures and compares the length, mass, and capacity of familiar objects using non-standard units Statistics  starts to make a graph or chart based on the information gathered about objects or events in their environment. • participates actively in gathering information about objects or events in their environment • makes a graph or chart based on the information gathered • answer questions about the graph or chart
  • 21. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 19 Strand Content Standards Performance Standards SCIENCE Scientific Thinking and Practice The learner… • understands the processes of scientific investigations The learner… • uses observation and questioning skills in the science inquiry • asks and answers questions about surroundings and share findings with classmates • records observations and data with pictures, numbers and/or symbols People, Animals and Plants • knows the similarities and differences of living things • knows that living things are made up of parts that have specific functions • knows the changes in living things over time People • identifies the similarities and differences of people • identifies the body parts of living things and its specific functions • identifies the five senses and how they are used • uses the senses to observe surroundings and classifying objects observed • describes changes in people over time Animals • identifies the similarities and differences of animals • sorts animals according to shared characteristics(body covering, movement, habitat) • describes the basic needs of animals • identifies ways to care for animals Plants • identifies the similarities and differences of plants • sorts plants according to their shared characteristics • identifies the body parts of plants and its specific functions • describes basic needs of plants • describes changes in plants over time Earth (Weather) • knows that weather changes and that it affects people • observes the changes in weather • tells the different kinds of weather • describes clothes people wear according to the type of weather
  • 22. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 20 References Copple, Carol and Bredecamp, Sue. eds. Developmentally Appropriate Practices in Early Childhood Program: Serving Children from Birth through age Eight., USA: National Association for the Education of Young Children (NAEYC), 2009. Curriculum Development Division- DepEd. Standards and Competencies for Five Year Filipino Children. Philippines: Department of Education, May 2009. Early Childhood Care and Development (ECCD) Council. National Early Learning Framework. Philippines: ECCD, 2011. Early Childhood Care and Development (ECCD) Council . Early Learning and Development Standards, Philippines: ECCD, 2011. Kostelnik, Marjorie et al. Developmentally Appropriate Curriculum: Best Practices in Early Childhood Education. USA: Pearson Education Inc., 2011 Philippine Senate. The Kindergarten Act. (Senate Bill 2700), 2011.
  • 23. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 21 CURRICULUM DEVELOPERS/WRITERS/REACTORS in the DEVELOPMENT of K to 12 CURRICULUM KINDERGARTEN A. Writeshop on the Finalization of the Curriculum Standards Venue: RELC, Calabarzon Date: May 19-21,2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Dr. Maria Rita Dacanay Lucas Head, Education Program Centro Escolar University 2. Nerisa Marquez Beltran Education Program Specialist DepEd, Central Office 3. Roderick Motril Aguirre Consultant Region 8, DepEd/PNU CESS/Benedictine Institute of Learning 4. Dante D. Vermon, Jr. Encoder/Teacher I A. F. G. Bernardino Memorial Trade School B. Workshop on the Review and Refinement of the K to 12 Curriculum Framework and Standards Venue: DAP,Tagaytay City Date: May 10-13,2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Dr. Maria Rita Dacanay Lucas Head, Education Program Centro Escolar University 2. Nerisa Marquez Beltran Education Program Specialist DepEd, Central Office 3. Roderick Motril Aguirre Consultant Region 8, DepEd/PNU CESS/Benedictine Institute of Learning 4. Dante D. Vermon, Jr. Encoder/Teacher I A. F. G. Bernardino Memorial Trade School C. Consultative Workshops for the Validation of the K to 12 Curriculum Framework and Standards
  • 24. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 22 1. Regions I,II,III and CAR Venue: Teachers’ Camp, Baguio City Date: April 29, 2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Barbara Elena M. Lagos Saint Louis University 2. Jesusa L. Aguinaldo Ugac E/S Tug. City, Cagayan 3. Mageline O. Canceran Barabac Este, Balaoan, La Union 4. Mary Jane L. Wayang UB Laboratory Elem. School Baguio City 5. Daisy C. Mamaradlo Casilagan, San Juan, La Union 6. Echel S. Antero First City Providential College, SJDM, Bul. 7. Anel Martin S. Antero First City Providential College, SJDM, Bul. 8. Elizabeth Teotico - Aseaten Tarlac Montessori School 9. Plorwa C. Orillen Tarlac Montessori School 10. Norma C. Guillermo Region II 2. Regions VI,VII and VIII Venue: Ecotech, Lahug Cebu City Date: May 4, 2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Sr. Lea A. Galvan FDNSC 2. Ms. Maria Frenchie VI A. Regino 3. Ms. Cheeryl A. Apas 4. Mrs. Raquel M. Jabal 5. Mrs. Joyce Endoso 6. Ms. Marietta Baldo 7. Maria Alma C. Tibon Region VIII – Southern Leyte Division 8. Crisanta L. Orais Region VIII, Maasin City Division 9. Michelle F. delos Santos DepEd Cebu City 10. Josephine D. Abadia Region VII
  • 25. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 23 3. Regions IX,X and ARMM Venue: RELC, Cagayan de Oro City Date: May 5, 2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Cynthia Rose A. Cartojano DepEd RO IX 2. Marilou SJ. Balber DepEd 3. Mengelie T. Ares DepEd RO IX 4. Irene Carina N. Requintor XUGS 5. Gyusel S. Precillas Corpus Christi 6. Roselene D. Dequito Dep. Ed. Malaybalay City 7. Johanna Hope B. Fernandez Dep. Ed 4. Regions XI,XII, ARMM (Shariff Kabunsuan,Maguindanao) Venue: RELC, Davao City and CARAGA Date: May 6,2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Lanny Coching-go Digos Seventh – Day Adventist Elem. School 2. Vrenelie A. Decal DepEd Maguindanao 2 3. Maria Gina Flores DepEd Davao Oriental 4. Jennifer P. Dequito Usep. Davao City 5. Felina M. Mendoza DepEd ROXII 6. Ramona G. Gahuman Ford Academy of the Arts 7. Jennelyn M. Jamoner Ford Academy of the Arts 8. Eva P. Ońez DepEd – South Cotobato 9. Loida G. Casas Southern Phils. Polytechnic College Inc. 10. Loelina C.Guillermo DepEd ROXII
  • 26. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 24 D. Workshop on the K to 12 Curriculum Mapping Venue: DAP, Tagaytay City Date: March 16 - 18, 2011 NAME DESIGNATION OFFICE/SCHOOL 1. Simeona Ebol CDD – BEE SECRETARIAT NAME DESIGNATION 1. Rachelle C. Fermin DepEd 2. Prescy Ong DepEd 3. Magdalena Mendoza DAP 4. Tristan Suratos DAP 5. Kimberly Pobre DAP 6. Cristina Villasenor DAP 7. Lani Garnace DAP 8. Kidjie Saguin DAP 9. Maria Boncan Accountant, DepEd 10. Daylinda Guevarra Accountant, DepEd 11. Fenerosa Maur Accountant, DepEd 12. Divina Tomelden Accountant, DepEd 13. Nilva Jimenez Disbursing Officer, DepEd FACILITATORS/ SUPPORT TEAM NAME DESIGNATION 1. Irene C. De Robles CDD – BEE 2. Jose Tuguinayo, Jr. CDD – BSE 3. Marivic Abcede CDD – BSE 4. Mirla Olores SPED – BEE 5. Simeona Ebol CDD – BEE 6. Fe Villalino SDD – BEE
  • 27. K TO 12 - KINDERGARTEN K to 12 Curriculum Guide Science – version as of January 31, 2012 25 ADVISORY TEAM NAME DESIGNATION 1. Usec. Yolanda S. Quijano Undersecretary, DepEd OSEC 2. Dr. Lolita Andrada Director, BSE – DepEd, Pasig 3. Dr. Angelita Esdicul Director, BEE – DepEd, Pasig 4. Dr. Ricardo de Lumen OIC, Director III – Tech Voc, DepEd 5. D. Paraluman R. Giron Chair, K – 10 TWG 6. Dr. Avelina T. Liagas Consultant, TEC, DepEd 7. Dr. Dina Ocampo Dean, COE, UP Diliman 8. Dr. Ester Ogena President, PNU 9. Dr. Brenda B. Corpuz Technical Adviser to the Office of USEC, Pograms and Standards 10. Dr. Dennis Faustino Headmaster, SMS Sagada, Mt. Prov. 11. Dr. Merle Tan Director, UP – NISMED 12. Dr. Cristina Padolino President, CEU 13. Mr. Napoleon Imperial CHED 14. Diane Decker Consultant, MTB – MLE 15. Dr. Nelia Benito Director, NETRC 16. Dr. Socorro Pilor Director, IMCS 17. Dr. Beatriz Torno Executive Director, TEC 18. Dr. Carolina Guerrero Director, BALS 19. Dr. Irene Isaac Director, TESDA 20. Dr. Imelda Taganas Director, TESDA
  • 28. Republic of the Philippines Department of Education DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City K to 12 Curriculum Guide ARALING PANLIPUNAN (Grade 1 to Grade 7) January 31, 2012
  • 29. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 2 CONCEPTUAL FRAMEWORK Figure 1. The Conceptual Framework of Araling Panlipunan
  • 30. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 3 I. LEARNING AREA STANDARD Naipamamalas ang pag-unawa sa mga konsepto at pag-aaral ng mga tao at grupo, komunidad at lipunan kung paano sila namuhay at namumuhay, ang kanilang ugnayan at interaksyon sa kapaligiran at sa isa’t isa, at ang kanilang mga paniniwala at kultura upang makabuo ng pagkakakilanlan bilang Pilipino, tao at miyembro ng bansa at mundo; maunawaan ang sariling lipunan gamit ang mga kasanayan sa pananaliksik, pagsisiyasat, mapanuring pag-iisip, matalinong pagpapasya, pagkamalikhain, pakikipagkapwa, likas-kayang paggamit ng pinagkukunang-yaman at pakikipagtalastasan tungo sa isang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. II. Pangunahing Pamantayan ng Bawat Yugto (Key Stage Standards): K – 3 4 – 6 7 – 10 11 – 12 Naipamamalas ang panimulang pag- unawa at pagpapahalaga sa sarili, pamilya, paaralan at komunidad at mga batayang konseptong pagpapatuloy at pagbabago, distansya at direksyon tungo sa pagbuo ng kamalayan tungkol sa sarili at kapaligiran bilang kasapi ng isang lipunan na may karapatan at pananagutan sa sarili, sa kapwa at sa kapaligiran. Naipamamalas ang batayang pag- unawa sa mga pangunahing konseptong heograpiya at ang aplikasyon ng mga ito sa iba’t ibang pamayanan sa Pilipinas at kasaysayan ng bansa; at ang pagpapahalagang pansibiko tungo sa paghubog ng mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsible, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa . Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa kasaysayan, kultura at aspetong panlipunan, pang- ekonomiya, pampulitika sa Pilipinas, sa rehiyon ng Asya at sa mundo, ang ugnayan sa rehiyon at daigdig at ang batayang konseptong ekonomiks at aplikasyon nito sa buhay gamit ang mga kasanayang napapaloob sa kakayahan ng pagsisiyasat, mapanuring pag-iisip at matalinong pagpapasya Naipamamalas ang malawak at integratibong pag-unawa sa mga hamon, isyu at tugon sa kontemporaryong lipunang Pilipino, Asyano at pandaigdig batay sa masusing pagsasaliksik at mabisang paghayag ng resulta ng pagsasaliksik tungo sa pagbuo ng solusyon o tugon upang marating ang isang makatarungan, mapayapa, makakalikasan at makataong lipunan at mundo.
  • 31. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 4 III. GRADE LEVEL STANDARD: Grade Level Grade Level Standards Kindergarten Naipamamalas ang pag-unawa sa kaalaman tungkol sa sarili at mga gawain ng tao sa kanyang kapaligiran at pagpapaunlad ng kakayahang sosyo-emosyunal at positibong pakikipag-ugnay at pakikisalamuha sa tahanan, paaralan at pamayanan Baitang 1 Naipamamalas ang kamalayan bilang batang Pilipino at kasapi ng pamilya at paaralan at pag-unawa sa batayang konseptong pagpapatuloy at pagbabago, distansya at direksyon at ang pagpapahalaga sa kapaligiran ng tahanan at paaralan tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 2 Naipamamalas ang pagkilala, pag-unawa at pagpapahalaga sa kinabibilangang komunidad ngayon at sa nakaraan gamit ang mga konseptong pagpapatuloy at pagbabago, pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari, mga simpleng konseptong heograpikal tulad ng lokasyon tungo sa isang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 3 Naipamamalas ang pag-unawa sa kasaysayan ng sariling lalawigan at rehiyon kasama ang aspetong pangkultura , pampulitika, panlipunan at produksyon at distribusyon ng lokal na produkto gamit ang mga natutunang konsepto at pamamaraan sa mga naunang baitang para sa mas malalim na pag-unawa ng impormasyon at pagkakakilanlan bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 4 Naipamamalas ang pag-unawa sa batayang konseptong pangheograpiya at ang aplikasyon nito sa iba’t ibang pamayanan ng Pilipinas katulad ng mga komunidad sa itaas at ibaba, sa tabi ng dagat at ilog, at iba pa, ang ugnayan ng tao, lipunan at kalikasan at ang epekto ng ugnayang ito sa pamayanan at kapaligiran tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 5 Naipamamalas ang pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa pagkabuo ng kapuluan at mga sinaunang lipunan hanggang sa simula ng ika-20 siglo gamit ang batayang konseptong katulad ng kahalagahang pangkasaysayan (historial significance), pagpapatuloy at pagbabago, ugnayang sanhi at epekto tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at
  • 32. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 5 Grade Level Grade Level Standards pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 6 Naipamamalas ang patuloy na pag-unawa at pagpapahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas mula sa ika-20 siglo hanggang sa kasalukuyan tungo sa pagbuo ng tiyak na pagkakakilanlan bilang Pilipino at mamamayan ng Pilipinas tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 7 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa kasaysayan ng Pilipinas batay sa pagsusuri ng sipi ng nakasulat, pasalita awdyo- biswal at kombinasyon ng mga ito, mula sa sa iba’t-ibang panahon, tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 8 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa at pagpapahalaga ng heograpiya, kasaysayan, kultura, lipunan, pamahalaan, ekonomiya, at ugnayan ng mga bansa sa rehiyong Asya tungo sa paggalang at pagpapahalaga ng mga pagkakatulad at pagkakaiba sa rehiyon at sa papel ng Pilipinas sa Asya t ungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 9 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa iba’t-ibang aspeto ng kasaysayan ng mundo, tungo sa pag-unawa, paggalang at pagpapahalaga ng mga pagkakatulad at pagkakaiba sa daiddig at sa pagbuo ng pandaigdigang pananaw tungkol sa lugar at papel ng Pilipinas sa mundo, tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 10 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa batayang konseptong ekonomiks at ang aplikasyon ng mga ito sa sariling buhay at sa bansa, gamit ang pamamaraang matematikal tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. Baitang 11 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga hamon at napapanahong isyung hinaharap ng Pilipinas upang makabuo ng tugon na batay sa masusing pag-aaral ng isyu at nararapat at sapat na impormasyon tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan.
  • 33. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 6 Grade Level Grade Level Standards Baitang 12 Naipamamalas ang malalim na pag-unawa sa mga hamon at napapanahong isyung hinaharap ng Asya at ng mundo upang makabuo ng tugon na batay sa masusing pag-aaral ng isyu at nararapat at sapat na impormasyon tungo sa paglinang ng isang mamamayang mapanuri, mapagmuni, responsable, produktibo, makakalikasan, makatao at makabansa na may pambansa at pandaigdigang pananaw at pagpapahalaga sa mga usapin sa lipunan sa nakaraan at kasalukuyan tungo sa pagpanday ng kinabukasan. BILANG NG ORAS SA PAGTUTURO: 10 weeks/quarter; 4 quarters/year Grade Time Allotment 1-2 30 min/day x 5 days 3-6 40 min/day x 5 days 7-10 3 hrs/week MGA TEMA Grade 1 Grade 7 A. Tao, Kapaligiran at Lipunan B. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago C. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa D. Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan A. Tao, Kapaligiran at Lipunan B. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago C. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa D. Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan E. Kapangyaraihan, Awtoridad at Pamamahala F. Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo
  • 34. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 7 GRADE 1 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Grade 1 - UNANG MARKAHAN I. Ako ay Natatangi A. Pagkilala sa Sarili Ang mag-aaral ay…  naipamamalas ang pag-unawa sa kahalagahan ng pagkilala sa sarili Ang mag-aaral ay…  nakapagpapahayag ng pagpapakilala sa sarili ng may pagmamalaki sa sariling pagkakakilanlan at katangian Ang mag-aaral ay. . .  Nasasabi ang batayang impormasyon tungkol sa sarili: pangalan, kaarawan, edad, tirahan, paaralan  Naipakikilala ang sarili sa pamamagitan ng sariling larawan (self-portrait)  Naisasaayos ang mga batayang impormasyon tungkol sa sarili sa pamamagitan ng simpleng graphic organizer  Nasasabi ang sariling pangangailangan (pagkain, kasuotan at iba pa.)  Nailalarawan at naiguguhit ang pansariling kagustuhan tulad ng: paboritong kapatid, kamag-anak, kulay, pagkain, damit, laruan, lugar at iba pa B. Ang Aking Kwento  naipamamalas ang pag- unawa sa konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago batay sa kwento ng sarili  nakapagsasalaysay ng kwento ng sarili  Nakabubuo ng kwento ng sarili sa pamamagitan ng inilarawang timeline ng sariling buhay  Natutukoy ang mahahalagang pangyayari o conjuncture sa sariling buhay sa pamamagitan ng timeline  Nakababasa ng timeline at nakapagsasalaysay ng buhay base rito Ang mag-aaral ay…….
  • 35. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 8 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay . . . Ang mag-aaral ay . . . Ang mag-aaral ay . . .  Nakapaghihinuha sa konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago sa pamamagitan ng pagsasaayos ng mga larawan ayon sa pagkakasunod-sunod nito  Naipakikita ang mga pagbabago sa buhay at sa personal na gamit (tulad ng laruan) mula noong sanggol hanggang sa kasalukuyang edad  Naihahambing ang sariling kwento o karanasan sa buhay sa karanasan ng mga kamag-aral C. Pagpapahalaga sa Sarili  naipamamalas ang pagpapahalaga at pagmamalaki sa sarili  nakapagpapahayag ng personal na pagnanais para sa sarili  Naipapakilala ang sarili sa pamamagitan ng nabuong collage o scrapbook ng mga larawan o bagay na nagpapakilala sa sarili  Nakapagsasaad ng mga pangarap o ninanais para sa sarili sa pamamagitan ng graphic organizer  Naipaliliwanag kung bakit mahalaga ang mga personal na pagnanais para sa sarili Grade 1 - IKALAWANG MARKAHAN II. Ang Aking Pamilya A. Pagkilala sa mga Kasapi ng Pamilya  naipamamalas ang pag-unawa sa mga kasapi ng pamilya at ang papel na ginagampanan ng bawat kasapi nito  nakagaganap ng nararapat na papel bilang kasapi ng pamilya  Natutukoy ang mga kasapi ng pamilya.  Nailalarawan ang bawat kasapi sa pamamagitan ng isang likhang sining  Naipakikita ang iba’t ibang papel na ginagampanan ng bawat kasapi ng pamilya sa pamamagitan ng concept map o graphic organizer  Nakabubuo ng sariling kwento tungkol sa pang-araw-araw na gawain ng mga kasapi ng pamilya
  • 36. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 9 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies B. Ang Kwento ng Aking Pamilya Ang mag-aaral ay…  naipamamalas ang pang- unawa sa sa konsepto ng pagbabago at pagpapatuloy batay sa kwento ng pamilya Ang mag-aaral ay…  nakapagsasalaysay ng katangi- tanging katangian at kwento ng sariling pamilya at ng iba pang mga pamilya gamit ang konsepto ng pagpapatuloy at pagbabago Ang mag-aaral ay…  Naisasalaysay ang kwento ng pamilya sa pamamagitan ng family tree at/o album ng pamilya  Natutukoy ang ang mga mahahalagang pangyayari sa buhay ng pamilya batay sa inilarawang timeline  Nakapagsasalaysay ng kwento ng pamilya sa pamamagitan ng timeline  Natutukoy ang mga nagbago at patuloy na tradisyon o nakagawiang gawain ng pamilya  Nakapaghahambing ng mga tradisyon at nakagawiang gawain ng pamilya noon at ngayon  Nakapaghahambing ng kwento ng sariling pamilya sa kwento ng pamilya ng mga kamag-aral  Napahahalagahan ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga pamilya C. Mga Alituntunin sa Pamilya  naipamamalas ang pag- unawa sa mga alituntuning ipinatutupad ng pamilya  nagpapamalas ng matapat at kusang loob na pagsunod at pagtupad sa mga alituntunin ng pamilya.  Nakatutugon sa iba-ibang sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay ng pamilya  Nahihinuha ang mga alituntunin ng pamilya na tumutugon sa iba-ibang sitwasyon ng pang-araw-araw na buhay ng pamilya  Naikakategorya ang iba’t ibang alituntunin ng pamilya  Nasusuri ang batayan ng mga alituntunin ng pamilya  Naihahambing ang alituntunin ng sariling pamilya sa alituntunin ng pamilya ng mga kamag-aral  Napahahalagahan ang pagtupad sa mga alintuntunin ng pamilya
  • 37. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 10 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies D. Pagpapahalaga sa Pamilya Ang mag-aaral ay…….  naipamamalas ang pag- unawa sa pagpapahalaga ng sariling pamilya at ng ibang mga pamilya Ang mag-aaral ay….  nakalalahok sa mga gawain na nagpapamalas sa mga pagpapahalaga ng sariling pamilya at ugnayan ng sariling pamilya sa ibang pamilya. Ang mag-aaral ay…..  Nakapaghihinuha sa mga pagpapahalaga ng pamilya mula sa pakikinig ng kwento tungkol sa pamilya tulad ng ―Pamilyang Ismid‖ (Aklat Batibot)  Nakaguguhit ng larawan ng sariling pamilya upang makabuo ang klase ng malaking mosaic  Nailalarawan ang batayang pagpapahalaga ng pamilya at nabibigyang katwiran ang pagtupad sa mga ito  Nakikilala ang mga pagpapahalaga ng iba’t ibang pamilya  Naihahambing ang mga pagpapahalaga ng iba’t ibang pamilya  Nakalalahok sa pagbuo ng consensus sa klase tungkol sa mga pagpapahalaga sa pamilya  Nakapagbibigay ng halimbawa ng ugnayan ng sariling pamilya sa ibang pamilya  Nakabubuo ng paglalahat tungkol sa kabutihan ng mabuting pakikipag-ugnayan ng sariling pamilya sa iba pang pamilya IKATLONG MARKAHAN III. Ang Aking Paaralan A. Pagkilala sa aking Paaralan  Naipamamalas ang pag-unawa sa kahalagahan ng batayang impormasyon at pisikal na kapaligiran ng sariling paaralan at ang kahalagahan ng paaralan sa paghubog ng mga batang mag-aaral.  Nakapagpapahayag ng pagmamalaki at pagkilala sa sariling paaralan at ang kahalagahan ng paaralan sa buhay ng isang batang mag- aaral  Nasasabi ang batayang impormasyon tungkol sa sariling paaralan: pangalan nito, lokasyon, mga bahagi nito at taon ng pagkatatag nito/edad  Nakapagsasaliksik ng mga impormasyon tungkol sa sariling paaralan  Naisasaayos ang mga mga nakalap na impormasyon tungkol sa paaralan sa simpleng graphic organizer  Nailalarawan at/o naiguguhit ang pisikal na
  • 38. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 11 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies kapaligiran ng paaralan  Nakapaghihinuha sa epekto ng pisikal na kapaligiran ng paaralan sa buhay ng mga mag-aaral  Naipaliliwanag ang kahalagahan ng paaralan sa buhay ng bata B. Ang Kwento ng Aking Paaralan Ang mag-aaral ay….  naipamamalas ang pang- unawa sa sa konsepto ng pagbabago at pagpapatuloy batay sa kwento ng paaralany Ang mag-aaral ay….  nakapagkukwento o nakakaguhit ng kasaysayan ng paaralan Ang mag-aaral ay…..  Naisasalaysay ang kwento ng paaralan sa iba’t-ibang panahon batay sa timeline ng paaralan o album ng mga larawan ng paaralan  Nasasabi kung paano nagbago ang paaralan sa iba’t-ibang panahon: ang laki nito, pangalan, lokasyon, tauhan, bilang ng mag- aaral  Naisasaayos ang mga pagbabago sa paaralan sa simpleng graphic organizer  Naihahambing ang mga pagbabago ng paaralan sa iba’t ibang aspeto noon at ngayon C. Ako Bilang Mag-aaral  Naipamamalas ang pag- unawa sa papel na ginagampanan ng mag- aaral  Nakatutupad sa itinakdang papel at tungkulin na dapat gampanan bilang mag-aaral sa sariling paaralan  Nasasabi kung bakit nag-aaral  Nailalarawan ang isang araw sa paaralan  Nailalarawan ang isang tipikal na araw sa paaralan sa pamamagitan ng timeline  Nasasabi ang mga tungkulin bilang mag-aaral  Nahihinuha ang kahalagahan ng pagtupad sa itinakdang papel at tungkulin sa paaralan.
  • 39. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 12 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies D. Mga Alituntunin sa Silid-Aralan Ang mag-aaral ay…  naipamamalas ang pag- unawa sa mga alituntuning ipinatutupad ng paaralan Ang mag-aaral ay….  nakapagpapakita ng pagsunod at pagtupad sa mga alituntunin ng paaralan. Ang mag-aaral ay:  Nasasabi ang mga alituntunin sa silid-aralan at nabibigyang katwiran ang pagtupad nito  Nakapagbibigay ng halimbawa ng mga pagsunod at paglabag sa mga alituntuning ito  Naihahambing ang epekto sa sarili at sa klase ng pagsunod at hindi pagsunod sa mga alituntunin  Nakapaghihinuha sa kahalagahan ng alituntunin sa paaralan at sa buhay ng mga mag-aaral E. Pagpapahalaga sa Paaralan  naipamamalas ang pagpapahalaga at pagmamalaki sa paaralan  nakapagpapakita ng mga pagkilos at gawain bilang pagpapahalaga at pagmamalaki sa sariling paaralan  Naiisa-isa ang mga gawain at pagkilos na nagpapamalas ng pagpapahalaga sa sariling paaralan  Nakagagawa ng kwento o larawan tungkol sa batang nag-aaral at hindi nakapag-aaral  Nahihinuha ang kahalagahan ng paaralan sa buhay ng bata mula sa kwento o larawan ng batang nag-aaral at hindi nakapag-aaral IKA-APAT NA MARKAHAN IV. Ako at ang Aking Kapaligiran A. Ako at ang Aking Tahanan at Paaralan  naipamamalas ang pag-unawa sa kahalagahan ng pisikal na kapaligiran na ginagalawan sa buhay ng mga bata  nakapaglalarawan o nakakaguhit ng pisikal na kapaligirang ginagalawan batay sa konsepto ng distansya  nakapagpapahayag ng pag- unawa sa kaugnayan ng kapaligiran sa bahay at paaralan  Nahihinuha ang konsepto ng lokasyon, lugar at distansiya sa pamamagitan ng nabuong mapa ng bahay  Nagagamit ang ilang terminolohiya sa pagsukat ng lokasyon at distansiya ito (kanan, kaliwa, itaas, ibaba, harapan at likuran) sa pamamagitan ng pagtukoy sa nilalaman at gamit sa bahay at klasrum at kung saan matatagpuan ang mga ito  Naipapaliwanag ang konsepto ng distansiya sa pamamagitan ng nabuong mapa ng klasrum at ang distansiya ng mag-aaral sa ibang bagay dito
  • 40. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 13 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay…  Nasususi ang konsepto ng distansiya sa pamamagitan nabuong mapa mula sa klasrum patungo sa aklatan at ibang bahagi ng paaralan  Naiuugnay ang konsepto ng lugar, lokasyon at distansiya sa pang-araw-araw na buhay sa pamamagitan ng iba’t ibang uri ng transportasyon mula sa bahay patungo sa paaralan  Naiisa-isa ang mga bagay at istruktura na nakikita at nadadaanan mula sa bahay patungo sa paaralan  Nailalarawan at naiguguhit ang panahon at ang pagbabago sa mga istruktura at bagay mula sa bahay patungo sa paaralan  Naipapaliwanag i kung paano naaapektuhan ng panahon ang kasuotan at pang-araw-araw na gawain B. Pangangalaga sa Kapaligiran  naipamamalas ang pag- unawa sa kahalagahan ng pangangalaga sa kapaligiran  nakapagsasasagawa ng mga gawain at aktibidad sa pangangalaga at pagpapahalaga sa kapaligiran.  Naiguguhit ang iba’t ibang paraan ng pangangalaga sa kapaligiran  Naikakategorya ang mga kagawian at ugali na nakatutulong at nakasasama sa kapaligiran  Naisasagawa ang mga paraan ng pangangalaga sa kapaligiran
  • 41. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 14 GRADE 7 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies UNANG MARKAHAN Pag-unlad, Pagpapatuloy at Pagbabago ng lipunang Pilipino mula sa sinaunang pamayanan hanggang sa pagtatag ng kolonyang Espanya sa pamamagitan ng primaryang sanggunian Pangkalahatang Tema : Panahon , Pagpapatuloy at Pagbabago , Mga Kaugnay na Tema: Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa Karapatan, Pananagutan at Pagkamamayan Kapangyarihan, Awtoridad at Pamamahala Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo A. Pagpapakilala sa Primaryang Sanggunian - Kahulugan at kahalagahan ng primaryang sanggunian at ang kaibahan nito sa mga aklat at ibang sekondaryang Ang mag-aaral ay… Naipamamalas ng mag-aaral ang malalim na pag-unawa sa pag-unlad, pagbabago at pagpapatuloy ng lipunang Pilipino mula sa sinaunang pamayanan hanggang sa pagtatag ng kolonyang Espanya sa pamamagitan ng mga primaryang sanggunian Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay kritikal na nakapagsusuri sa pag-unlad, pagpapatuloy at pagbabago ng lipunang Pilipino mula sa sinaunang pamayanan hanggang sa pagtatag ng kolonyang Espanya sa pamamagitan ng mga primaryang sanggunian. Ang mag-aaral ay… Naipapaliwanag ang kahulugan at pagkakaiba ng mga primaryang sanggunian at sekondaryang sanggunian Natutukoy ang mga uri ng primaryang sanggunian at sekondaryang sanggunian
  • 42. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 15 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies sanggunian - Uri ng primaryang sangguniana at sekondaryang sanggunian -Mga halimbawa ng primaryang sanggunian at sekondaryang sanggunian - Kahalagahan ng primaryang at sekondaryang sanggunian sa pag-aaral ng kasaysayan B. Sinaunang Pilipino Ayon sa mga Primaryang Sanggunian - Sinaunang paniniwala at buhay pampamilya: larawan ng bangang manunggul, sipi ng salaysay ng prayle at iba pang primaryang sanggunian -Pang-araw araw na buhay, teknolohiya at hanapbuhay ayon sa sipi ng salaysay ng prayle at iba pang kaugnay na primaryang sanggunian Ang mag-aaral ay… Nakikilala ang mga halimbawa ng primaryang sanggunian at sekondaryang sanggunian Nasusuri ang mga uri ng primaryang sanggunian: nakasulat (liham,opisyal na report, balita);pasalita (teyp o transkrip ng panayam); biswal ((karikatura, larawan); awdyo-biswal (video, pelikula) Natataya ang kahalagahan ng mga primaryang at sekondaryang sanggunian sa pag-aaral ng kasaysayan. Nakatataya ng impormasyon sa pamamagitan ng pagkilala sa pagkiling (bias) o punto de bista ng may-akda ng sanggunian Nakakakuha ng datos mula sa iba’t-ibang primaryang sanggunian Nakapaghahambing ng impormasyon mula sa magkaugnay na sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di pagkakasundo sa mga primaryang sanggunian ukol sa mga sinaunang Pilipino Nasusuri ang sinaunang paniniwala at buhay pampamilya ayon sa bangang manununggul, sipi ng salaysay ng mga prayle at iba pang primaryang sanggunian Nakapaghihinuha mula sa mga impormasyon at datos ng mga primaryang sanggunian sa sinaunang paniniwala at buhay pampamilya ng mga Pilipino
  • 43. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 16 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies C. Pagtatag ng Kolonyang Espanya Batay sa mga Primaryang Sanggunian - Paglakbay ng mga Espanyol sa Pilipinas at pagtatag ng kolonya ayon sa sipi ng salaysay ni Antonio Pigafetta, mga historikal na palatandaan nina Magellan at Lapu-Lapu sa Isla ng Mactan -Reduccion, tributo at sapilitang pagtratrabaho (forced labor) ayon sa sipi ng prayle at iba pang primaryang sanggunian Ang mag-aaral ay… Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na paliwanag ng ilang pangyayari ng mga primaryang sanggunian ukol sa pang-araw- araw na buhay, teknolohiya at hanapbuhay ng mga sinaunang Pilipino Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng impormasyon – pangunahing salita at ideya- sa sariling salita ukol sa mga sinaunang Pilipino Nakabubuo ng kamalayan ng pagpapahalaga, gawi at kaugalian sa panahon ng sinaunang Pilipino at nakikilalala ang pagkakaiba at/o pagkakatulad ng mga ito sa kasalukuyan Nasusuri ang sanhi-bunga (cause and effect) ng ilang mahahalagang pangyayari o penomeno sa panahon ng kolonyalismong Espanyol Natutukoy ang opinyon at katotohanan sa ilang pangyayari sa panahon ng kolonyalismong Espanyol tulad ng paglalakabay ng mga Espanyol sa Pilipinas at pagtatag ng kolonya ayon sa sipi ng salaysay ni Antonio Pigafetta, sipi ng salaysay ng prayle at/o ng iba pang primaryang sanggunian
  • 44. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 17 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay… Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na paliwanang sa ilang pangyayari sa panahon ng kolonyalismong Espanyol tulad ng paglalakbay ng mga Espanyol sa Pilipinas at pagtatag ng kolonya ayon sa sipi ng salaysay ni Antonio Pigafetta, mga historical na palatandaan nina Magellan at Lapu-Lapu Isla ng Mactan, at siping salaysay ng prayle at sa pagpapatupad ng ilang kolonyal na patakaraan Natataya ang historical na kahalagahan ng mga tao, grupo, pangyayari, proseso at institusyon sa panahon ng kolonyalismong Espanyol sa bansa Nasusuri ang mga datos tungkol sa reduccion, tributo at sapilitang pagtatatrabaho forced labor) ayon sa sipi ng prayle at iba pang primaryang sanggunian Natataya ang mga impormasyon at nakabubuo ng interprestayon tungkol sa magkaiba at posbileng magkasalungat na paliwanang ng isang pangyayari tulad ng reduccion, tributo at sapilitang pagtratrabaho ayon sa sipi ng prayle at iba pang primaryang sanggunian Nakabubuo ng kamalayan ng pagpapahalaga, gawi at kaugalian ng panahon ng kolonyalismong Espanol at nakikilalala ang pagkakaiba at/o pagkakatulad ng mga ito sa kasalukuyan
  • 45. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 18 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies IKALAWANG MARKAHAN Pagbubuo ng Bansang Pilipinas Pangkalahatang Tema: Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa Mga Kaugnay na Tema: Karapatan, Pananagutan at Pagkamamayan, Kapangyarihan , Awtoridad at Pamamahala Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo Panahon Pagpapatuloy at Pagbabago A. Simula ng Pagtutol sa Imperyong Espanyol -Laban sa pang-aabuso ayon sa sipi ng salaysay ng prayle at ulat na opisyal _ Mga panimulang ideya ng progreso ayon sa sinulat ni Sinibaldo de Mas, Padre Jose Burgos (tungkol sa sekularisasyon ng mga parokya), Gregorio Sanciano (El Progreso de Filipinas) Ang mag-aaral ay… Naipapamalas ng mag-aaral ang malalim na pag-unawa sa pagkabuo at pag-unlad ng bansang Pilipinas sa konteksto ng kolonyalismong Espanyol ayon sa primarya at sekondaryang sanggunian Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay nakapagpapahalaga sa naging pagsisikap ng mga Pilipino sa pagbuo at pag-unlad ng bansang Pilipinas sa konteksto ng kolonyalismong Espanyol mula sa pagbasa sa mapanuring pamamaraan ng ilang piling primaryang sanggunian Ang mag-aaral ay… Nasusuri ang sanhi at bunga ng iba’t-ibang pagtutol ng mga Pilipino sa Imperyong Espanyol batay sa ipinapahayag ng mga primaryang sanggunian Natutukoy at nasusuri ang patterns at trends sa pamamagitan ng timeline ang iba’t-ibang pagtutol ng mga Pilipino sa Imperyong Espanyol Naikakategorya ang pagpapamalas ng pagtutol ng mga Pilipino sa kolonyalismong Espanyol mula sa datos at impormasyon sa iba’t-ibang sanggunian
  • 46. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 19 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies B. Pagsibol ng Kamalayang Pilipino - Kilusang Propaganda ayon sa mga painting nina Juan Luna at Resurreccion Hidalgo, liham at/o diary ni Jose Rizal, ―Dasalan at Toksohan‖ ni Marcelo del Pilar, sipi ng mga artikulo ni Rizal sa La Solidaridad, news clipping Ang mag-aaral ay… Nasusuri ang iba’t-ibang paglaban ng mga Pilipino sa pang-aabuso ayon sa sipi ng salaysay ng prayle at ulat opisyal Natataya ang historikal na perspektibo sa naging paglaban ng mga Pilipino sa pang- aabuso ayon sa salaysay ng prayle at ulat na opisyal. Nakapaghihinuha sa adhikain ng mga Pilipino sa paglaban sa kolonyalismo mula sa mga panimulang ideya ng progreso ayon sa sinulat ni Sinibaldo de Mas, Padre Jose Burgos (tungkol sa sekularisasyon ng mga parokya), Gregorio Sanciano (El Progreso de Filipinas) Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na paliwanag sa panimulang ideya ng progreso ng mga Pilipino batay sa paghahambing sa sipi ng mga sinulat nina Sinibaldo de Mas, Padre Jose Burgos (tungkol sa sekularisasyon ng mga parokya), Gregorio Sanciano (El Progreso de Filipinas) Nahihinuha mula sa mga datos at impormasyon sa mga primaryang sanggunian ang mga pangyayari na nakapag- ambag at/o nakahadlang sa pagsibol ng kamalayang Pilipino
  • 47. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 20 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies - Pagtatag ng Katipunan ayon sa sipi ng ―Dapat Mabatid ng mga Tagalog‖ ni Andres Bonifacio, ang kanyang tula, ―Pag-ibig sa Tinubuang Lupa,‖ Kartilya ni Emilio Jacinto - Ang mag-aaral ay… Natataya ang historikal na kahalagahan ng Kilusang Propaganda bilang kilusan at mga kasapi nito sa pakikibaka ng mga Pilipino sa Imperyong Espanyol mula sa datos at impormasyon sa ilang primaryang sanggunian tulad ng painting nina Juan Luna at Resurreccion Hidalgo, liham at/o diary ni Jose Rizal, ―Dasalan at Toksohan‖ ni Marcelo del Pilar, sipi ng mga artikulo ni Rizal sa La Solidaridad, news clipping Napaghahambing ang impormasyon mula sa mga magkakaugnay na primaryang sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di-pagkakasundo tungkol sa adhikain at kahalagahan ng Kilusang Propaganda mula sa sipi ng mga sinulat ng mga Kilusang Propandista at artikulo mula sa La Solidaridad Nakikilala ang historikal na perspektibo ng awtor ng mga primaryang sanggunian na may kaugnayan sa kilusang Propaganda tulad ng mga painting nina Juan Luna at Resurreccion Hidalgo, liham at/o diary ni Jose Rizal, ―Dasalan at Toksohan‖ ni Marcelo del Pilar, sipi ng mga artikulo ni Rizal sa La Solidaridad, news clipping Naipapahayag ang damdamin ng pagpapahalaga sa bahaging ginampanan ng Katipunan sa pagsibol ng kamalayang Pilipino ayon ayon sa mensahe ng ilang primaryang sanggunian tulad ng ―Dapat Mabatid ng mga Tagalog‖ at ―Pag-ibig sa Tinubuang Lupa‖ ni Andres Bonifacio, at ―Kartilya‖ ni Emilio Jacinto
  • 48. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 21 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay… Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na paliwanag tungkol pagkakatatag at iba pang usapin sa Katipunan mula sa mga datos at impormasyon sa mga primaryang sanggunian Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng impormasyon sa sariling salita ng mga pangunahing katotohanan at ideya tungkol sa Katipunan sa konteksto ng pakikibaka ng mga Pilipino sa kolonyalismong Espanyol mula sa pagsusuri sa mga primaryang sanggunian tulad ng sipi ng ―Dapat Mabatid ng mga Tagalog‖ ni Andres Bonifacio, ang kanyang tula, ―Pag-ibig sa Tinubuang Lupa,‖ Kartilya ni Emilio Jacinto IKATLONG MARKAHAN Ang Pagkakamit ng Kalayaan at Kasarinlan laban sa Kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon Pangkalahatang Tema: Kapangyariahan, Awtoridad at Pamamahala Mga Kaugnay na Tema: Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa Karapatan, Pananagutan at Pagkamamamayan Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo Naipapamalas ng mag-aral ang malalim na pag-unawa sa mahahalagang pangyayari at naging tugon ng mga Pilipino sa pagkamit ng kalayaan at kasarinlan laban sa kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon Ang mag-aaral ay nakapagsasaliksik gamit ang kasanayan sa pagsusuri at pagbuo ng interpretasyon ng impormasyon mula sa primaryang sanggunian sa mahahalagang pangyayari at naging tugon ng mga Pilipino sa pagkamit ng kalayaan at kasarinlan laban sa kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon
  • 49. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 22 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Panahon , Pagpapatuloy at Pagbabago A. Pakikibaka para sa Kalayaan -Rebolusyon laban sa Espanya: news clipping ng labanan sa San Juan del Monte, larawan ng mga bandila ng rebolusyon ayon sa sipi ng salaysay nina Bonifacio at Aguinaldo at kasunduang Biyak-na-Bato B. Ang Imperyong Amerikano hanggang Ikalawang Digmaang Pandaidig Digmaang Pilipino- Ang mag-aaral ay… Nasusuri ang mga hugpungang pangyayari (conjunctures) sa pamamagitan ng timeline ang mga mahahalagang pangyayari sa pakikibaka ng mga Pilipino para makamit ang kalayaan at kasarinlan laban sa kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon Natataya ang historikal na kahalagahan sa mga tao, grupo, pangyayari, proseso o kilusan at institusyon sa naging pagkakamit ng mga Pilipino ng kalayaan at kasarinlan sa ilalim ng kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon batay sa pagsusuri sa mga primaryang sanggunian Natutukoy ang mga salik at pangyayari na nakatulong at nakahadlang sa pagkakamit ng mga Pilipino ng kalayaan at kasarinlan sa ilalim ng kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon mula sa pagsusuri ng mga datos at impormasyon ng mga primaryang sanggunian Nakasasagot ng tanong batay sa angkop at sapat na ebidensiya sa ilang pangyayari na may kaugnayan sa pagkakamit ng kalayaan ng mga Pilipino laban sa kolonyalismong Espanyol, Amerikano at Hapon Nakapag-aayos ng resulta ng pagsasaliksik partikular ng mga datos at impormasyon sa lohikal na paraan
  • 50. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 23 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ammerikano ayon sa deklarasyon ng kasarinlan sa Kawit, probisyon ng Konstitusyong Malolos, ayon sa sipi ng ―El Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario Mabini, karikaturang pampulitika sa magasin sa E.U., proklamasyon ng ―Benevolent Assimilation larawan ng digmaan, mapa ng labanan, news clipping Filipinisasyong pampulitika at kontrol sa ekonomiya ayon sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus ng 1903, Ang mag-aaral ay… Nakagagamit ng teknolohikal na instrumento sa pagsasaliksik, pagsusuri ng datos, pagsulat ng sanaysay o papel, at paghahanda ng presentasyon sa pananaliksik ukol sa naging pagiging ng mga Pilipino para makamit ang kalayaan laban sa kolonyalismo Nakapagbubuod ng mga pangunahing katotohanan at ideya sa Rebolusyon laban sa Espanyan ayon sa news clipping ng labanan San Juan del Monte, larawan ng mga bandila ng rebolusyon ayon sa sipi ng salaysay nina Bonifacio at Aguinaldo at kasunduang Biyak-na-Bato Nakapaghahambing ng impormasyon mula sa mga magkaugnay na sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di-pagkakasundo ng awtor tungkol sa Rebolusyon laban sa Espanya ayon sa news clipping ng labanan sa San Juan del Monte, larawan ng mga bandila ng rebolusyon ayon sa sipi ng salaysay nina Bonifacio at Aguinaldo at kasunduang Biyak-na-Bato Nasasaliksik ang ugnayan ng sanhi at bunga ng Rebolusyon laban sa Espanya ayon sa sa news clipping ng labanan sa San Juan del Monte, larawan ng mga bandila ng rebolusyon ayon sa sipi ng salaysay nina Bonifacio at Aguinaldo at kasunduang Biyak- na-Bato Nakapagpapahayag ng sariling ideya o pagtingin at/o interpretasyon tungkol sa pinag-uusapan at mga natutuhan
  • 51. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 24 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies larawan ng 1904 St. Louis Fair, Jones Law, news clipping, Bates Treaty, Payne-Aldrich Act Limitasyon sa paghayag ng nasyonalismong Pilipino ayon sa Brigandage Act, Reconcentration Act, news clipping, sipi ng ―Aves de Rapiña,‖ sipi ng talumpati ni Manuel Quezon, probisyon ng Konstitusyon ng 1935 Ang mag-aaral ay… Rebolusyong Pilipino batay sa impormasyon ng ilang primaryang sanggunian tulad ng deklarasyon ng kasarinlan sa Kawit, probisyon ng Konstitusyong Malolos, at sipi ng ―El Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario Mabini Nasusuri ang mga pagkaka-ugnay-ugnay ng ng sari-saring datos ng Digmaang Pilipino- Amerikano ayon sa deklarasyon ng kasarinlan sa Kawit, probisyon ng Konstitusyong Malolos, ayon sa sipi ng ―El Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario Mabini, karikaturang pampulitika sa magasin sa E.U., proklamasyon ng ―Benevolent Assimilation larawan ng digmaan, mapa ng labanan, news clipping Nakabubuo ng konklusyon base sa interpretasyon ng impormasyon sa Digmaang Pilipino-Amerikano ayon sa deklarasyon ng kasarinlan sa Kawit, probisyon ng Konstitusyong Malolos, ayon sa sipi ng ―El Verdadero Decalogo‖ ni Apolinario Mabini, karikaturang pampulitika sa magasin sa E.U., proklamasyon ng ―Benevolent Assimilation larawan ng digmaan, mapa ng labanan, news clipping Natataya ang kahalagahang historikal sa pagkakamit ng mga Pilipino ng kalayaan ng mga ebidensiya sa Filipinisasyong pampulitika at kontrol sa ekonomiya ayon sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus ng 1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair,
  • 52. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 25 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Okupasyong Hapon ayon sa opisyal na ulat, memoir ng beterano ng digmaan, larawan ng Maynila bilang open city, larawan ng death march, clipping ng dyaryo o magasin Jones Law, news clipping, Bates Treaty, Payne-Aldrich Acta ayon sa sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus ng 1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair, Jones Law, news clipping, Bates Treaty, Payne-Aldrich Act Nakapipili ng mga makatotohanan at mahahalagang ebidensiya sa Filipinisasyong pampulitika at kontrol sa ekonomiya upang mataya ang historikal na impluwensiya nito sa Imperyo ng Amerikano ayon sa sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus ng 1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair, Jones Law, news clipping, Bates Treaty, Payne- Aldrich Act Nasusuri sa malinaw at maayos na paraan ang sariling kaisipan tungkol sa kaganapan o isyung pinagaaraalan na pinagtitibay ng nararapat na datos sa Filipinisasyong pampulitika at kontrol sa ekonomiya ayon sipi ng ulat ng Philippine Commission, sensus ng 1903, larawan ng 1904 St. Louis Fair, Jones Law, news clipping, Bates Treaty, Payne-Aldrich Act Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa mga magkapareho o magkaibang paliwanag sa limitasyon sa paghayag ng nasyonalismong Pilipino ayon impormasyon ng ilang primaryang sanggunian tungkol sa Brigandage Act, Reconcentration Act, news clipping, sipi ng ―Aves de Rapiña,‖ sipi ng talumpati ni Manuel Quezon, probisyon ng Konstitusyon ng 1935
  • 53. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 26 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay… Nakapaghahambing ng impormasyon mula sa mga magkaugnay na sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di pagkakasundo batay sa pagsusuri ng mga primaryang sanggunian sa ilang pangyayari tungkol sa limitasyon sa paghayag ng nasyonalismong Pilipino ayon sa Brigandage Act, Reconcentration Act, news clipping, sipi ng ―Aves de Rapiña,‖ sipi ng talumpati ni Manuel Quezon, probisyon ng Konstitusyon ng 1935. Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng impormasyon sa sariling salita ng mga pangunahing katotohanan at ideya sa ilang pangyayari batay sa datos o ebidensiya sa ilang pangyayari sa pagkakamit ng kalayaan sa ilalim ng kolonyalismong Amerikano Nakatutuklas ng mga kaisipan at makatotohanang ebidensya sa okupasyong Hapon mula sa mga opisyal na ulat, memoir ng beterano ng digmaan, larawan ng Maynila bilang open city, larawan ng Death March, clipping ng dyaryo o magasin Nakapagbubunyag ng mga historikal na kamalian sa okupasyon ng Hapon ayon sa opisyal na ulat, memoir ng beterano ng digmaan, larawan ng Maynila bilang open city, larawan ng death march, clipping ng dyaryo o magasin
  • 54. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 27 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Napapalim ang mga implikasyon at aral sa okupasyon ng Hapon ayon sa opisyal na ulat, memoir ng beterano ng digmaan, larawan ng Maynila bilang open city, larawan ng death march, clipping ng dyaryo o magasin IKA-APAT NA MARKAHAN Mga Hamon ng Bagong Republika mula 1946 hanggang sa kasalukuyan Pangkalahatang Tema: Karapatan, Pananagutan at Pagkamamayan Mga Kaugnay na Tema: Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa Kapangyarihan, Awtoridad at Pamamahala Produksyon, Distribusyon at Pagkonsumo Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago A. Hamon sa Bagong Republika Naipamamalas ng mag-aaral ang malalim na pag-unawa sa mga mahahalagang pangyayari at hamon ng pagsasarili ng bagong republika mula 1946 hanggang sa kasalukuyan  Ang mag-aaral ay nakabubuo ng panukalang programa, proyekto o gawain na nagpapapamalas sa malalim na pagkaunawa sa mga suliranin at hamon ng Pilipinas bilang isang bagong republika gamit ang kasanayan sa pagsisiyasat at pananaliksik ng impormasyon mula sa mga primaryang sanggunian  Ang mag-aaral ay nakapaghahayag ng matatag na paninindigan batay sa masusing pagsisiyasat/pagsasaliksik at matalinong pagpapasaya sa mga usaping panlipunan at kontrobersiya sa panahon ng Bagong Republika Natutukoy ang mga hamong kinaharap ng Bagong Republika simula 1946 batay sa pagsusuri sa mga datos at impormasyon sa ilang primaryang sanggunian Nasusuri ang mga patterns at trends sa pamamagitan ng timeline ang mahahalagang pangyayari at conjunctures sa mga hamong kinaharap ng bagong Republika mula 1946 hanggang sa kasalukuyan Nagiging maingat sa sariling naisin, paniniwala, punto de bista o posisyon sa mga isyu at usaping panlipunan Nakapagpapakita ng pantay na pakikitungo at paggalang sa mga may ibang pag-iisip kahit hindi ito sumasang-ayon sa sariling ideya, posisyon o pagtingin Nakapag-aayos at nakagagawa ng buod ng impormasyon—pangunahing katotohanan at ideya—sa sariling salita tungkol sa mga pangyayari, tao, kilusan at institusyon na may kaugnayan sa mga hamon ng pagsasarili ng isang Bagong Republika
  • 55. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 28 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Kahulugan ng kasarinlan ayon larawan ng 100 peso bill na nagpapakita ng pag-angat ng bandilang Pilipinas at pagbaba ng bandilang E.U., Philippine Rehabilitation Act, parity at Kasunduang Base Militar -Mga problema sa lupa ayon sa sipi ng memoir ni Luis Taruc, dyaryo at opisyal na ulat - Kamalayan at pag-unawa sa nasyonalismong Pilipino ayon sa patakarang Filipino First, mga batas na nag-aalaga ng ekonomiya at industriya ng bansa, sipi ng talumpati ni Recto, pagbuo ng kamalayang Moro Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Ang mag-aaral ay… Nakapagbibigay ng historikal na kahalagahan sa mga tao, grupo, pangyayari, proseso o kilusan at institusyon sa panahon ng Bagong Republika mula 1946 hanggang sa kasalukuyan batay sa ipinapahayag ng mga primaryang sanggunian Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na paliwanag ng isang pangyayari sa panahon ng Bagong Republika mula 1946 hanggang sa kasalukuyan Nakapagpapakita ng pantay na pakikitungo at paggalang sa mga may ibang pag-iisip o ideya tungkol sa kahulugan ng kalayaan/kasarinlan ayon sa larawan ng 100 peso bill na nagpapakita ng pag-angat ng bandilang Pilipinas at pagbaba ng bandilang E.U., Philippine Rehabilitation Act, parity at Kasunduang Base Militar Nakapaghahambing ng impormasyon mula sa mga magkaugnay na sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di pagkakasundo sa ilang usapin na may kaugnayan sa mga hamon ng pagsasarili ayon ipinapahayag ng ilang di-panatay na kasunduan tulad ng Philippine Rehabilitation Act, parity rights at Kasunduang Base Militar
  • 56. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 29 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies B. Batas Militar at Pagsikap tungo sa Pagbabago - Batas military ayon sa Proklamasyon 1081, ibang mga utos ng pamahalaan, awit na ―Bayan Ko,‖ manifesto ng oposisyon sa batas militar, larawan ng EDSA 1986 Ang mag-aaral ay… Nakatataya ng impormasyon sa pamamagitan ng pagkilala sa bias o punto de bista ng awtor sa ilang usaping panlipunan tulad ng problema sa lupa ayon sa memoir ni Luis Taruc at iba pang primaryang sanggunian Nakabubuo ng paghihinuha sa nasyonalismong nalinang ng mga Pilipino batay sa pagsusuri ng ilang primaryang sanggunian tulad ng patakarang Filipino First, mga batas na nag-aalaga ng ekonomiya at industriya ng bansa, sipi ng talumpati ni Recto, at pagbuo ng kamalayang Moro Nakabubuo ng konklusyon base sa interpretasyon ng impormasyon sa nasyonalismong Pilipino ayon sa patakarang Filipino First, mga batas na nag-aalaga ng ekonomiya at industriya ng bansa, sipi ng talumpati ni Recto, pagbuo ng kamalayang Moro Nakapag-uugnay-ugnay ng mga historikal na ebidensya sa mga kaisipan sa batas militar ayon sa Proklamasyon 1081, ibang mga utos ng pamahalaan, awit na ―Bayan Ko,‖ manifesto ng oposisyon sa batas militar, larawan ng EDSA 1986 Nakabubuo ng interpretasyon tungkol sa magkaiba at posibleng magkasalungat na paliwanag tungkol sa Batas Militar batay sa pagsusuri sa mga primaryang sanggunian na may kaugnayan sa naturang pangyayari.
  • 57. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 30 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Pagbabago sa ilalim ng demokrasy ayon sa sipi ng Konstitusyon ng 1987, sensus, sipi ng Comprehensive Agrarian Reform na batas, istatistiko tungkol sa mga OFW Ang mag-aaral ay… Napapahalagahan ang mga aral na pangkasaysan ng Batas Militar ayon sa Proklamasyon 1081, ibang mga utos ng pamahalaan, awit na ―Bayan Ko,‖ manifesto ng oposisyon sa batas militar, larawan ng EDSA 1986 Nakabubuo ng kamalayan sa mga pagpapahalaga, gawi at kaugalian ng panahon at nakikilala ang pagkakaiba at/o pagkakatulad ng mga iyon sa kasalukuyan batay sa mga datos at impormasyon tulad ng ng sipi ng Konstitusyon ng 1987, sensus, sipi ng Comprehensive Agrarian Reform na batas, istatistiko tungkol sa mga OFW Nakapaghahambing ng impormasyon mula sa mga magkaugnay na sanggunian at nakikilala ang mga punto ng pagkakasundo at di pagkakasundo ilang usaping panlipunan matapos ang pagbabalik ng demokrasya noong 1986 hanggang sa kasalukuyan Naisasaalang-alang ang historikal na perspektibo ng awtor ng primaryang sanggunian sa pagbuo ng pansariling interpretasyon, kongklusyon at paninindigan sa isang pangyayari o isyung pangkasaysayan. Nagagamit ang kasanayan sa pagtukoy sa sanhi at bunga, fact o opinion, at pagkiling ng awtor ng sanggunian sa pagbuo ng sariling ideya o pagtingin tungkol sa pinag-uusapan at mga natutunan mula sa sanggunian
  • 58. K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 31 Content Content Standards Performance Standards Learning Competencies Ang mag-aaral ay… Nakapaghahambing ng sariling kaisipan sa kaisipan ng awtor/manlilikha at naipaliliwanag kung saan at bakit sumasang-ayon o hindi ang dalawang kaisipan Nakabubuo ng konglusyon batay sa interpretasyon ng impormasyon mula sa ilang sanggunian tulad ng sipi ng Konstitusyon ng 1987, sensus, sipi ng Comprehensive Agrarian Reform na batas, istatistiko tungkol sa mga OFW
  • 59. Republika ng Pilipinas Kagawaran ng Edukasyon DepEd Complex, Meralco Avenue Lungsod ng Pasig Gabay sa Kurikulum ng K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao (Unang Baitang at Ika-10 Baitang) Enero 31, 2012
  • 60. K TO 12 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO *TWG on K to 12 Curriculum-bersiyon ng Enero 31, 2012 2 ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO Ang tunguhin o outcome ng pag-aaral sa batayang edukasyon ay ang panlahatang pag–unlad taglay ang mga kasanayan sa ika–dalawampu’t isang siglo. Taglay ito ng isang mag-aaral kung mayroon siyang mga kakayahang pangkaalaman, pandamdamin at asal na magbibigay sa kanya ng kakayahan upang:  mamuhay at magtrabaho  linangin ang kanyang mga potensiyal  gumawa ng mga pasyang mapanuri at batay sa impormasyon, at  kumilos nang epektibo sa lipunan at pamayanan sa konteksto ng sandaigdigan upang mapabuti ang uri ng pamumuhay niya at ng kanyang lipunan (Literacy Coordinating Council, Setyembre 1997). Ang kahulugan at ang limang palatandaan nito ay batay sa Apat na Batayan (Pillar) ng Edukasyon at ang konsepto ng UNESCO tungkol sa mga panghabangbuhay na kakayahan (life skills) na binuo ng International Commission on Education para sa ika-21 siglo. Ang limang palatandaan nito ay ang mga sumusunod: (a) may kakayahang makipagtalastasan, (b) nag-iisip nang mapanuri at may kakayahang lumutas ng suliranin, (c) ginagamit ang mga likas na yaman nang mapanagutan para sa susunod na salinlahi at (d) produktibo, napauunlad ang sarili at ang pakikipagkapwa, at (e) may malawak na pananaw sa daigdig. Sa Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP), ang palatandaan o batayang kakayahan ng functional literacy ay nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat. Ibig sabihin, nilalayon ng EsP na linangin at paunlarin ang pagkataong etikal ng mag-aaral. Ang EsP ay naglalayong gabayan ang mag-aaral na mahanap / matagpuan ang kabuluhan ng kanyang buhay, ang papel niya sa lipunang Pilipino upang makibahagi siya sa pagtatayo ng pamayanang pinaiiral ang katotohanan, kalayaan, katarungan at pagmamahal. Upang maipamalas ito, kailangang taglay niya ang limang pangunahing kakayahan (macro skills)*: pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasya at pagkilos.  Pag-unawa. Mahalagang maipamalas niya ang kakayahang mahinuha ang mga konsepto at prinsipyong nagbibigay-paliwanag sa sariling karanasan, mga sitwasyong namasid, sinuri at pinagnilayan gamit ang obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.  Pagninilay. Sa gitna ng mabilis na daloy ng impormasyon at ingay ng kapaligiran, kailangang mag-ukol ng panahon ang mag-aaral sa maingat at malalim na pag-iisip sa mga sitwasyong namasid at mga konseptong natutuhan tungkol sa moral na pamumuhay.  Pagsangguni. Kailangang humihingi siya ng payo o gabay sa mga taong may higit na kaalaman o kasanayan sa moral na pamumuhay at marunong magsala (weigh) ng mga impormasyong mula sa iba’t ibang uri ng media batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
  • 61. K TO 12 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO *TWG on K to 12 Curriculum-bersiyon ng Enero 31, 2012 3  Pagpapasya. Kailangang matuto siyang bumuo ng sariling posisyon, paniniwala, paninindigan o kilos na isasagawa batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.  Pagkilos. Mahalagang mailapat niya ang konsepto o prinsipyong nahinuha mula sa mga konkretong sitwasyon ng buhay at maipakita ang kahandaang isabuhay ang mga mabuting ugali (virtues) na natutuhan batay sa obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay. Ang mga pangunahing kakayahang ito ay nililinang sa apat na tema sa bawat taon sa paraang expanding spiral mula Kindergarten hanggang Grade 12. Ang apat na temang ito ay (a) Pananagutang Pansarili at Pagiging Kasapi ng Pamilya , (b) Pakikipagkapwa at Katatagan ng Pamilya, (c) Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d) Pagkamaka-Diyos at Preperensya sa Kabutihan. Pitong pangunahing pagpapahalaga (core values) ang nililinang sa mga temang ito: Kalusugan at Pakikiisa sa Kalikasan, Katotohanan at Paggalang, Pagmamahal at Kabutihan, Ispiritwalidad, Kapayapaan at Katarungan, Likas-kayang Pag-unlad, Pagkamaka-Pilipino at Pakikibahagi sa Pambansang Pagkakaisa (Values Education for the Filipino: 1997 Revised Version of the DECS Values Education Program, ph. 10-11). Ang Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay batay sa pilosopiyang Personalismo tungkol sa pagkatao ng tao at sa Virtue Ethics. Ayon sa pilosopiya ng Personalismo, ang ating mga ugnayan ay nakaugat lagi sa pagpapakatao. Nililikha natin ang ating pagpapakatao sa ating pakikipagkapwa. Sa Virtue Ethics naman, sinasabing ang isang mabuting tao ay nagsasabuhay ng mga virtue o mabuting gawi (habits) at umiiwas sa mga bisyo o masamang gawi. Samakatwid, ang nagpapabuti sa tao ay ang pagtataglay at ang pagsasabuhay ng mga mabuting gawi. Sa kanyang murang edad na 6 hanggang 12 taon, maaaring hindi pa lubos na maunawaan ng isang bata ang kanyang pagkatao bilang tao ayon sa paliwanag ng pilosopiyang Personalismo. Ngunit maaari siyang sanayin sa mga virtue at pagpapahalaga upang siya’y lumaking isang mabuting tao. Sa mga edad na ito, mauunawaan niya na siya ay dapat na magpakabuti hindi lamang sapagkat ito ang inaasahan sa kanya ng lipunan kundi dahil siya ay tao - may dignidad at likas ang pagiging mabuti. May dignidad ang tao dahil siya ay bukod-tangi at may ugnayan sa kanyang kapwa, sa Diyos, at kalikasan. Ang iba pang teorya na nagpapaliwanag kung paano natututo ang mag-aaral sa EP ay ang Interaktibong Teorya ng Pagkatuto ni Albert Bandura, Experiential Learning ni David Kolb, Constructivism at Teorya ng Career Development ni Ginzberg, et. al. at Super. Ang mga pagkatuto tulad ng pagkakaroon ng mabuting ugali at bagong impormasyon ay maaaring makuha sa pagmamasid sa ibang tao ayon sa paliwanag ng Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert Bandura. Ayon din sa teoryang ito, mahalaga ang mga iniisip ng tao sa kanyang pagkatuto at ang mga pagkatuto ay hindi nangangahulugang magbubunga ng pagbabago sa kilos. Ang mga karanasan din ang pinagkukunan ng mga pagkatuto ayon kay David Kolb at sa Teorya ng Pagkatuto ng Constructivism. Ayon sa Teorya ng Experiential Learning ni Kolb, ang mga nasa edad (adults) ay natututo sa pamamagitan ng kanilang pagninilay sa kanilang mga karanasan, pagbuo ng mga
  • 62. K TO 12 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO *TWG on K to 12 Curriculum-bersiyon ng Enero 31, 2012 4 konklusyon o insight mula sa mga ito, at paglalapat ng mga ito sa angkop na mga sitwasyon ng buhay. Sinusuportahan ang pananaw ni Kolb ng Teorya ng Pagkatuto ng Constructivism. Ayon sa teoryang ito, nagkakaroon ng pagkatuto ang tao at gumagawa ng kabuluhan (meaning) batay sa kanyang mga karanasan. Naipamamalas ito sa pagtuturo sa pamamagitan ng pagbibigay ng tuon sa mag-aaral. Nagkakaroon siya ng mga bagong pagkatuto gamit ang mga tanong ng guro at ng kanyang malikhaing paraan. Nailalapat ang mga pagkatuto sa paggawa ng mga pasya lalo na sa kukuning kurso o propesyon. Ayon sa Teorya ng Career Development nina Ginzberg, e. al. at Super, dumadaan sa iba’t ibang yugto ang pagpapasya ng bata ukol sa kurso o propesyon batay sa kanyang pagtingin sa sarili (self-concept), saloobin (attitude) at mga pagpapahalaga. Tinatanggap o tinatanggihan niya ang isang kurso o trabaho batay sa obserbasyon niya (halimbawa, mga kilos ng kanyang magulang batay sa propesyon nito) at kanyang tinuturing na mahalaga (halimbawa, malaking sweldo o paglilingkod sa lipunan). Mga Disiplina ng Edukasyon sa Pagpapakatao(EsP) Ang nilalaman at istraktura ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay nakaankla sa dalawang disiplina: Ethics at Career Guidance. Ang Etika ay ang siyensya ng moralidad ng kilos ng tao. Ang Career Guidance ay ang paggabay sa mag-aaral na magpasya ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal na tugma sa kanyang mga talento, kakayahan at aptitude at mga trabahong kailangan ng industriya. Mga Dulog sa Pagtuturo Ang mga pangunahing dulog na gagamitin sa pagtuturo ng mga konsepto ay ang pagpapasyang etikal (ethical decision making sa pamamagitan ng pagsusuri ng suliranin o isyu), ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning), at pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal. Ang paggawa ng pagpapasyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasya na may preperensya sa kabutihan at magpapatingkad o maglilinang ng pagkatao ng tao. Ito ay proseso na kinapapalooban ng (a) pag-alam sa mga detalye ng sitwasyon at (b) maingat na pagsasaalang-alang ng mga moral na pagpapahalaga na mahalaga sa isang sitwasyon. Mahalaga rin dito ang pagiging sensitibo sa mga aspetong moral ng mga sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay at ang kamalayan sa mga tao o pangkat na maaapektuhan ng pasya. Ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning) ay ang pagkakaroon ng mga kakayahang kailangan sa pagkilala at pamamahala ng sarili, paglinang ng pagmamalasakit sa kapwa, paggawa ng mapanagutang pasya, pakikipag-ugnayan, at pagharap nang epektibo sa mga mapanghamong sitwasyon. Ito ay paraan ng paglinang ng mga kakayahan ng mag-aaral upang magtagumpay sa mga gawain sa buhay. May limang uri ang mga kakayahang ito: Kamalayang Pansarili, Pamamahala ng Sarili, Kamalayang Panlipunan, Pamamahala ng Pakikipag-ugnayan at Mapanagutang Pagpapasya.