3. Orta Anadolu’nun Ankara’dan sonra en büyük ikinci kenti
olan Eskişehir’in komşu illere uzaklıkları şöyledir.
İLLER UZAKLIK (km)
ANKARA 232
BURSA 148
KÜTAHYA 83
AFYON 168
BOLU 297
BİLECİK 80
Tablo1: Eskişehir’in komşu illere olan uzaklığı
4. Eskişehir ulaşım
olanakları, tarıma elverişli
toprakları, şifalı sıcak
suları, hızla gelişen
sanayisi ve yüksek
öğretimde sağladığı
potansiyel ile sosyo-
ekonomik gelişkinlik
açısından da Türkiye’nin
önde gelen kentlerinden
birisidir.
5. Eskişehir kent biçimi tek merkezli dairesel kentlerin gelişme
modelinin ana özelliklerini gösterse de Porsuk Çayı’nın da etkisiyle
çizgisel gelişmeye açıktır.
6. Kentsel Gelişim çalışmaları sürecinde Eskişehir’in ilk yerleşim alanı olan
Odunpazarı Semti de bölüm bölüm yenilenerek tarihi dokusuna kavuşmaktadır.
7. Tarihi dokunun yer aldığı, eski yerleşim bölgesi olan Odunpazarı
semti dışında kent hemen hemen bütünüyle yenidir.
8. Anadolu’nun merkezinden batıya açılan kapı olarak
tanımlanan Kentteki gelişmeler il merkezindeki arazi kullanım
yapısına da yansımıştır. Kentin merkezi çoğunlukla yüksek
yoğunluklu konut ve ticaret alanlarından oluşmaktadır.
9. Eski dokunun oluşturduğu yapı adaları, bitişik nizam ve yoğun
yapılaşmanın yanı sıra, dar ve düzensiz yollar ile de öne çıkmaktadır.
10. BÖYLE İDİ
Gerek yapılaşma
gerek yolculuk
talepleri açısından
oldukça yoğun
olan kent merkezi
trafik
sirkülasyonu ve
otopark talebi
açısından
tramvayla ulaşım
başlayıncaya
kadar kentin en
sorunlu bölgesi idi.
BÖYLE OLDU
11. Adrese dayalı nüfus sayım sonucuna göre
Eskişehir merkez ilçesinin nüfusu : 625.453
Yıllık nüfus artış hızı : 1,57%
İl nüfusu : 724.849
Hane sayısı : 198.954
olarak tespit edilmiştir.
12. Eskişehir kentinin geleceğini biçimlendirecek
olan gelişme planları ile ulaştırma planları bir
bütünlük içerisinde ele alınmıştır.
Sürdürülebilir bir ulaştırma sistemi
hedeflenmiştir. Bu nedenle Eskişehir,
Türkiye’de Kent İçi Ulaştırma Ana Planını
İstanbul Teknik Üniversitesi Ulaştırma ve
Ulaşım Araçları Uygulama Araştırma
Merkezine (UYG-AR) hazırlatıp, Büyükşehir
Belediye Meclisinden onaylayarak yürürlüğe
koyan ilk kenttir.
13. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi olarak kent içi ulaşımda başlıca
hedeflerimiz şunlardır:
Kentin gelişme planıyla uyumlu ve çevreye olumsuz etkileri en aza
indirilmiş, çağdaş bir kent içi ulaşım altyapısının ve giderek, çevre
dostu Hafif Raylı Sistemi aşamalı olarak yaygınlaştırarak uygulamaya
sokmak.
Önceki hali Sonraki hali
14. Ulaşımda hedef, Toplu Taşıma sisteminin erişilebilirliğini ve hizmet
düzeyini yükselterek, toplam yolculuklar içindeki payını arttırmak ve
bu artışın zaman içinde süreklilik göstermesini sağlamak.
15. Kentlerin insanlar için olduğu gerçeğinden yola çıkarak kentsel
ulaştırmada araçların değil yayaların hareket özgürlüğünü sağlamak ve
kentsel etkinliklere erişimlerini kolaylaştırmak.
16. Yaya ve bisiklet ulaşımını
geliştirmek ve özellikle kent
merkezinde otomobil
kullanımını azaltmak.
18. Kent içi ulaşımda hedeflerimize ulaşmak için aşağıdaki ilkeler temel
alınmıştır:
*Arazi kullanım planları ile kent içi ulaşım planlarını
bütünleştirmek.
*Ulaşım araçlarının çeşitlenmesi için gereken düzenlemeleri yapmak.
*Toplu taşıma sistemini geliştirmek.
*Kent merkezinde motorlu araç trafiğini azaltmak ve yaya
bölgelerinin geliştirilmesi için gereken düzenlemeleri yapmak.
19. Kent merkezinde Hafif Raylı Sisteme öncelik verilerek,Ana Ulaşım
Planının ilkeleri doğrultusunda hafif raylı sistem ile diğer lastik
tekerlekli toplu taşım sistemlerinin entegrasyon projesi
gerçekleştirilmiştir.
20. Kentin gelişme planları ve halkın ihtiyaçlarına paralel olarak
tramvay hattının kentin diğer bölgelerine uzatılması
planlanmaktadır.
21. Otobüs, minibüs, taksi dolmuş güzergahları ise tramvaya aktarma
yapabilecek noktalardan geçmekte veya sonlanmaktadır. Kent
merkezi alanında araç yoğunluğu azaltılarak alışveriş merkezlerinin
yoğun olduğu büyük caddeler ağırlıklı olarak yayalara ayrılarak
yürüme alanları oluşturulmuştur.
22. Kent içi toplu taşıma
hizmeti :
Tramvay : 18 + 5 = 23
Ö. Halk Otobüsü: 115
Esulaş Otobüsü: 31
Belediye Otobüsü:49
M.Hat Sayısı :20
Minibüs: 211
Taksi Durağı : 40
Ticari Taksi : 487
Taksi Dolmuş : 168
Öğrenci ve Personel
Servisi : 1329
Tarafından
karşılanmaktadır.
23. Ayrıca yaz aylarında merkezde belirli güzergahlarda turistik faytonlar
çalışmaktadır.
24. Şu an gezinti amaçlı hizmet veren ESBOT su yolu taşımacılığı alternatifi
de toplu taşım sistemimiz içindeki yerini almak üzeredir.
25. İlimizde Tramvay ile yapılan yolculuk yaklaşık 90.000, halk otobüsleri ile
yapılan yolculuk yaklaşık 90.000, minibüslerle yapılan yolculuk yaklaşık
60.000, taksi dolmuşlarla yapılan yolculuk ise yaklaşık 12.500 kadardır. Toplu
taşım yolcuları elektronik akıllı bilet sistemi sayesinde tramvaydan otobüse,
otobüsten tramvaya ek bir yolculuk bedeli ödemeden binebilmektedir.
26. Ayrıca,Kent merkezinin doğusunda yeni terminal binasının karşısında
yer alan ve 275 000 m2 alanı kapsayan KENTPARK’ın içerinde bulunan
sosyal alanlar ve nikah dairesi ile birlikte kayda değer bir cazibe merkezi
haline gelmesi ulaşım ihtiyacını farklı bir rotada artıracaktır.
27. Yine kentin batısında yaklaşık 400.000 m2 alanda yapımı tamamlanmış
olan SAZOVA BİLİM KÜLTÜR SANAT PARKI; içerisinde yer alan
Bilim Merkezi, Planetaryum, çocuklara yönelik masal dünyası, su
kayağı ve diğer aktiviteler ile bambaşka bir cazibe merkezi
oluşturmuştur.
28. Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Kültür Sarayı , her türlü ulusal ve
uluslararası kültür ve sanat etkinliklerinin gerçekleştiği yurt çapında
modern bir Sanat Merkezi haline gelmiştir. Bu durum o bölgeye olan
ulaşım ihtiyacını artırmıştır.
29. Kent içi ulaşım yapısında “sürdürülebilir bir ulaşım sistemi”
temelinin oluşturulabilmesi için, ulaşım türleri aşağıdaki öncelik
sırasına göre değerlendirilmelidir.
1- Yaya
2- Bisiklet
3- Toplu Taşım
4- Özel Araç
Enerjinin “savaş nedeni” olarak algılandığı bir dönemde;
Her sektörde olduğu gibi ulaşım sektöründe de yenilenemeyen
enerji kaynakları yerine yenilenebilir enerji kaynağına
yönlenilmeli, kaynaklarımız dengeli kullanılmalı, çevreye duyarlı
olunmalıdır. Bu maksatla Özel halk otobüsleri yönetmelik
doğrultusunda 2005 yılında yenilenmiştir. 5 yaşından büyük olan
araçlar seferden men edilmiştir.
30. Vatandaşlara daha kaliteli toplu Taşım Hizmeti sunabilmek ve
kent çevre sorunlarına katkı sağlamak amacıyla özel otobüsler ve
Belediye otobüslerinde Avrupa standartlarında “Çevre Dostu”
motor ve egzoz sistemine sahip çağdaş araçların hizmete sokulması
Belediyenin temel amacıdır. Bu nedenle yeni sefere başlayacak 0
Km. araçlarda bu vasıfları aramaktayız.
Özel otomobil ve benzeri taşıt sayısındaki hızlı ve sürekli artış
nedeni ile Eskişehir’in yaşamaya başladığı ve yakın gelecekte
artacağı kesin olan bu ulaşım sorunlarını çözümlemek amacıyla;
24 Aralık 2004 tarihinde işletmeye başlayan tramvay işletmemizin
aynı zamanda 2004 yılı Uluslar arası Hafif Raylı Sistem ödülünü
kazanması Eskişehir olarak bir övünç kaynağımızdır.
31. 24.12.2004 tarihinde hafif raylı sistemin devreye girmesi ile
alınan ulaşım kararları sonucu, kent içinde trafik kazaları
sayısında azalma olmuştur.
2004-2005-2006 YILLARI KAZALARI
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Z
M
K
RT
S
AK
U
LI
YI
SI
M
A
C
A
A
KA
M
M
O
AR
M
TE
2004 YILI GENEL TOPLAM
AYLAR
2005 YILI GENEL TOPLAM
2006 YILI GENEL TOPLAM
32. Estram’la birlikte kent içindeki araç trafiği seyrelmiş, havadaki
zehirli gazların yoğunluğu azalmış, kentin büyüme bölgeleri
çeşitlenmiştir. Ayrıca; yaya bölgelerinin açılmasına da olanak sağladığı
için kentlilerin birbirleriyle buluşabileceği mekanları çeşitlendirip, sosyal
ilişkileri güçlendirmiştir. Raylı Sistemin ulaşım master planında
öngörülen bölgeler öncelikli olmak üzere geliştirme çalışmaları
sürdürülmektedir.
33. Şehrin ortasından geçen Porsuk Çayı kenti fiziksel olarak kuzey ve
güney kesimleri olarak ikiye ayırmaktadır. Porsuk Çayı Doğu ve Batı
hattında Toplu Taşım açısından önemli bir arter olarak
planlanmıştır.
34. Kentte Resmi Kurumlar ve Ticaret Merkezi, geçmişte
olduğu gibi, günümüzde de Porsuk Çayı’nın kıyılarında
ve yakın çevresinde gelişmiştir.
35. Bu alan kentin diğer
bölgelerine oranla
daha önce
yapılaşmıştır.
Çizgisel bir kent
merkezi oluşmuştur.
36. Şehrin adeta merkezini belirleyen Porsuk Çayının Toplu Taşıma
Sistemine entegre bir şekilde kullanılmaya başlanmasının stratejik
önemi ve kentin ihtiyaçları doğrultusunda;Porsuk Çayı Islah
Projeleri ile birlikte Porsuk Su Yolu Taşımacılığı da kısmen hizmete
açılmıştır.
37. Porsuk Su Yolu Taşımacılığı yaklaşık 12
km.’lik bir hatta şehrin iki ucu sayılan Nuribey
Çiftliği ve Kentpark arasında hizmet verebilecek
şekilde PORSUK ISLAH PROJESİ ile
düzenlenmiştir.
Proje, batı noktasında yapılan bir su tutma
yapısı ile başlayıp 12 km.’lik hat boyunca su
seviyesi kontrol ve bot transfer yapıları ve gerekli
yerlere yapılan iskeleleri içermektedir.
66. Sürdürülebilir Ulaşım Planı
olarak yapılanların yerinde,
karakteristik ve uygulanabilir
olduğunun göstergesi bu
fotoğraflarda da görüldüğü gibi
kullanım kalitesiyle doğru
orantılıdır. Ulaşım kalitesi artığı
ölçüde ulaşım planı sağlıklıdır.
