...

1. E DREJTA
CIVILE

3. Përkufizimi i lendes e Drejta Civile
Nocioni
E drejta civile si dege e se drejtës - përfshinë tërësinë e dispozitave
ligjore me të cilat rregullohen marrëdhëniet shoqërore te karakterit
pasuror.
E drejta civile si shkence juridike - përfshinë tërësinë e studimeve
shkencore me te cilat studiohen normat juridike qe i rregullojnë
marrëdhëniet shoqërore te karakterit pasuror

4. Objekti i studimit
 Objekt studimi dhe rregullimi i te drejtës civile janë marrëdhëniet shoqërore te karakterit
pasuror ose ato te cilat ne instancën e fundit marrin karakter pasuror
 E drejta civile nuk e rregullon karakterin pasuror te marrëdhënieve shoqërore por aspektet
ligjore (kornizat ligjore te marrëdhënieve pasurore)
 Cilat marrëdhënie shoqërore janë te karakterit pasuror ?
 Shembull:
1. Shitblerja e një veture, banese, toke, kontratat e kredisë etj
2. Kontratat e shërbimeve (kontrata me avokatin, kontrata me këngëtarin, kontrata me
punëtorin etj)

5. Ndarja e te drejtës civile
E DREJTA CIVILE NDAHET NE:
E drejta civile pjesa e përgjithshme
E drejta sendore-pronësia
E drejta familjare
E drejta trashëgimore
E drejta e detyrimeve (Kontratat)
E drejta e procedurës civile

6. E drejta civile - pjesa e përgjithshme
 Pjesa e përgjithshme e te drejtës civile i studion dhe përpunon nocionet themelore për te gjitha degët e se drejtës civile
 Ne pjesën e përgjithshme trajtohen si bie fjala:
 Objekti i te drejtës civile
 Parimet e te drejtës civile
 Subjektet e te drejtës civile
 Te drejtat subjektive civile
 Koncepti i pasurisë
 Punët juridike
 Modifikimi i punëve juridike
 Anulimi i punëve juridike
 Shkaktimi i demit si burim i raporteve civile
 Ushtrimi dhe mbrojtja e te drejtave civile .etj

7. Parimet e te drejtës civile
 Marrëdhëniet te cilat i rregullon e drejta civile rregullohen sipas
këtyre parimeve:
1. Barabarësia e palëve
2. Iniciativa e lire e palëve dhe autonomia e vullnetit
3. Qarkullimi i te drejtave civile
4. Sanksioni pasuror
- Parimet e te drejtës civile ne çdo raport juridiko-civile zbatohen ne
mënyrë komulative

8. Burimet e të drejtës civile
Burimet e të drejtës civile ndahen në burime materiale dhe formale
Burimet materiale janë forca shoqërore që i krijon normat juridike të së drejtës civile
Burimet formale janë format në të cilat paraqiten normat juridike civile. Ato janë
Burimet e drejtpërdrejta:
A. Ligji
B. Zakoni
Burimet e tërthorta:
a. Praktika gjyqësore
b. Shkenca juridike (doktrina juridike)

9. Raporti i të drejtës civile me degët tjera të së
drejtës
Raporti i të drejtës civile me:
Të drejtën familjare
Të drejtën trashëgimore
Me të drejtën ekonomike
Të drejtën private ndërkombëtare
Të drejtën administrative

10. Raporti i të drejtës civile me të drejtën familjare
 E drejta civile dhe e drejta familjare kanë elemente të përbashkëta por edhe
dallime:
 Elementet e përbashkëta:
 Iniciativa e lirë e palëve
 Barabarësia e palëve
 Elementet pasurore të marrëdhënieve juridike të këtyre dy degëve
 Dallimet:
 Natyra juridike e raporteve
 Afatet
 Sanksionet

11. Raporti me të drejtën trashëgimore
Raportet në mesë këtyre dy degëve qëndrojnë në objektin e rregullimit:
E drejta civile i rregullon marrëdhëniet pasurore për të gjallë të subjekteve (inter vivos)
E drejta trashëgimore i rregullon raportet pasurore në rastet e vdekjes (mortis causa)

12. Raporti me të drejtën ekonomike
E drejta ekonomike e rregullon zhvillimin e ekonomik duke e studiuar në këndin e perspektives
ekonomike.
E drejta civile me normat e veta i rregullon të raportet ekonomike

13. Raporti me të drejtën e punës
E drejta e punës i rregullon raportet në mes të punëdhënësit dhe
punëtorit
E drejta civile me normat e veta i rregullon raportet e karakterit
pasurore të raporteve të punës.
Shembull:
Paga
Dëmtimet në punë
Kompensimet për punën shtesë etj.

14. Raporti me të drejtën private ndërkombëtare
E drejta civile me normat e veta i rregullon marrëdhëniet pasurore brenda një shteti
(marrëdhëniet nacionale)
E drejta private ndërkombëtare i rregullon marrëdhëniet pasurore me element të huaj
ndërkombëtar

15. Raporti me të drejtën administrative
 E drejta administrative i rregullon raportet e qytetarëve me administratën por
edhe raportet e vetë organeve të administratës.
 Në të drejtën administrative vlen parimi i subordiminit (nënshtrimit) ndërsa në
të drejtën civile vlen parimi i barabarësisë (i koordinimit)
 Mirëpo disa raporteve civile akti administrativ është prezumim (parakusht) për
krijimin e tyre
 Shembull:
 Receta e mjekut për medikamente
 Leja e ndërtimit
 Leja e për blerjen e mjeteve narkotike etj.

16. Subjektet e të drejtës civile
Subjektet e të drejtës civile janë:
Personat fizik
Personat juridik
Personat fizik janë subjekte natyrore
Personat juridik janë subjekte artificiale të krijuara në bazë të ligjit

17. Personat fizik
 Çdo person i lindur gjallë dhe që ka formën e njeriut është subjekt i të drejtës civile
 Përjashtimisht edhe personi i palindur (fëmija) është subjekt i së drejtës civile në rastet e caktuar (trashëgimia, dhuratat
etj)
 Subjektet për të hyrë në marrëdhënie juridike civile duhet të kenë:
 Zotësinë juridike dhe
 Zotësinë e veprimit
 Zotësia juridike është aftësia e e subjekteve të jenë bartës të drejtave dhe detyrave.
 Zotësia juridike arrihet me të lindur
 Zotësia e veprimit është aftësia e subjekteve që me deklarimin e vullnetit të krijojnë të drejta dhe detyra për vete.
 Zotësia e veprimit arrihet me arritjen e moshës madhore- 18 vjet
 Përjashtimisht zotësia e veprimit arrihet edhe prej moshës 16 deri 18 vet.

18. Personat juridik
 Personat juridik janë krijesa ligjore.
 Personat juridik janë subjekte te se drejtës sepse mund te hynë ne raporte juridike
 Personat juridike krijohen kur plotësohen këto kushte:
 Struktura organizative
 Masa pasurore
 Regjistrimi ose dhenia e lejes
 Akti me i larte i personit juridik është Akti i themelimit ose Statuti
 Personat juridike e kane zotësinë juridike dhe zotësinë e veprimit
 Personat juridik ndahen ne persona juridik te se drejtës publike dhe persona juridik te se
drejtës private

19. Llojet e personave juridike
 Personat juridik sipas disa karakteristikave ndahen:
1. Persona juridik te se drejtës publike
2. Persona juridik te se drejtës private
 Personat juridik mund te jene:
1. Institucione (universitete, institucione shëndetësore, komuna, etj)
2. Shoqata (shoqata e tregtareve, shoqata e zejtareve, shoqatat humanitare etj)
- Struktura organizative e personave juridik:
1. Kuvendi i aksionarëve
2. Bordi i drejtoreve
3. Drejtori ekzekutiv
4. Zyrtaret
- Përgjegjësia e personave juridik. Personat juridik kane te ashtuquajturën zotësi speciale juridike dhe te veprimit
- Autorizimet dhe detyrat e personit juridik i ushtrojnë organet kompetente- përfaqësuesit e personit juridik

20. Objektet e se drejtës civile
Objekte te se drejtës civile janë vlerat pasurore te drejtpërdrejta
ose ato qe ne mënyre te tërthortë shndërrohen ne vlere pasurore:
Objekte te se drejtës civile janë:
Sendet
Veprimet e njerëzve
Vlerat personale
Produktet shpirtërore (krijimtaria intelektuale)

21. Sendet
Përkufizimi- send quajmë çdo pjese materiale te natyrës e cila
ndodhet nen pushtetin e njeriut dhe i shërben nevojave të tij.
Sendet duhet te kenë vlerë ekonomike (te shndërrohen në para)
për të qenë objekt i të drejtës civile.
Për të qenë objekt i së drejtës civile sendet duhet të plotësohen dy
kushte:
Kushti fizik (pjesë materiale e natyrës)
Kushti shoqëror (ti shërbej nevojave të shoqërisë)

22. Ndarja e sendeve
 Sipas disa karakteristikave sendet i ndajmë në:
 Sendet e thjeshta dhe të përbëra
 Sendet e konsumueshme dhe të pakonsumueshme
 Sendet e trupshme dhe sendet e patrupshme
 Sendet e luajtshme dhe të paluajtshme
 Sendet individuale dhe gjenerike
 Sendet e zëvendësueshme dhe të pazëvendësueshme
 Sendet kryesore dhe akcesore
 Sendet tub

23. Veprimet e njeriut si objekt i se drejtës
civile
Veprimi i njeriut mund të jetë objekt i se drejtës civile nëse mund të shndërrohet në vlerë
ekonomike:
Si veprime mund të jenë:
Veprimi i avokatit
Këndimi i këngëtarit
Puna e punëtorit etj.

24. Vlerat personale dhe produktet shpirtërore si objekte te se
drejtës civile
 Objekete të së drejtës civile mund të jenë edhe vlerat personale si p.sh:
 Integritetit trupor
 Reputacioni
 Nderi
 Produktet e shpirtit njerëzor (krijimet intelektuale) janë objekte të së drejtës civile kur mund
të shprehen në vlerë ekonomike:
 P.sh:
 Librat e autorëve
 Krijimet artistike muzikore
 Krijimet artistike teatrale etj.

25. E drejta objektive dhe subjektive
 E drejta objektive është e tere sistemi juridike.
 E drejte objektive janë normat juridike-civile
 Normat ndahen ne fusha dhe institute
 E drejte subjektive- është e drejta te secilen subjektet e nxjerrin nga e drejta objektive:
 Shembull:
 E drejta e trashëgimit
 E drejta e mbajtjes (ushqimit)
 E drejta e integritetit trupor
 E drejta e kompensimit ne rast te dëmtimit etj.
 E drejta subjektive paraqitet si pushtet- ne njeren ane kemi personin e autorizuar ne anën tjetër personin e detyruar
 E drejta subjektive përbëhet nga:
 Autorizimi dhe
 Kërkesa

26. Raportet juridike
 Kuptimi i raportit juridik
 Raporti juridik ekziston gjithmonë ndërmjet subjekteve lidhur me objektin e te drejtës civile
 E drejta subjektive është e drejta qe subjektet e nxjerrin nga e drejta objektive(normat juridike)
 Raporti juridik mund te jete krijimi, ndryshimi ose shuarja e ndonjë te drejte subjektive civile.
 Raportet juridike krijohen ne baze te fakteve juridike qe i parasheh e drejta
 Faktet juridike mund te jene:
 Ngjarjet dhe
 Veprimet e njerëzve
 Veprimet e njerëzve mund te ndahen ne veprime e lejuara dhe veprime te palejuara.
 Për krijimin e raporteve juridike shpesh kërkohen disa fakte – tubi i fakteve.
 Supozimet
 Fiksionet

27. Klasifikimi i te drejtave civile
Ne baze te disa karakteristikave te drejtat civile ndahen ne te:
Drejta absolute
Drejta relative
Ndarja është e bazuar ne raportin qe ekziston ne mes te te drejte subjektive civile dhe te
drejtave te personave tjerë.

28. Te drejtat absolute
 Karakteristikat:
1. Te drejtës se personit te autorizuar i përgjigjët detyrimi i te gjithë personave – veprojne erga omnes
2. Numri i personave te detyruar nuk është i kufizuar
3. Obligimi është negativ
4. Raporti i titullarit te se drejtës me personat e obliguar nuk është i konkretizuar
5. Obligimi i përgjigjët te drejtës subjektive dhe jo autorizimeve
6. Obligimi nuk përbehet nga dhënja e ndonjë efekti pasuror
7. Te drejtat absolute nuk parashkruhen
8. Kërkesa ne te drejtat absolute krijohet ne momentin e shkeljes se te drejtës
9. Ne te drejtat absolute ekziston e drejta e racionit.

29. Llojet e te drejtave absolute
Te drejtat absolute jane
Te drejtat sendore dhe
Te drejtat personale
Te drejtat sendore - janë te drejtat te cila konstituohen mbi një
send te caktuar
Te drejtat personale - janë te drejtat te cilat lidhen me personin e
caktuar dhe nuk barten ne personat e tjerë

30. Te drejtat sendore
 E drejta sendore është pjese e veçante e te drejtës civile
 Te drejtat sendore janë:
1. Pronësia
2. Servitutet
3. E drejta e pengut
4. Hipoteka
5. E drejta e ndërtimit
6. Barrët reale

31. Te drejtat personale
Te drejtat personale janë te drejta absolute
Te drejtat personale janë:
1. Te drejtat personale ne kuptimin e gjere
2. Te drejtat e personalitetit
3. Te drejtat e autorit

32. Te drejtat personale
 Te drejtat personale janë te drejtat qe kane te bëjnë me statusin juridik te një personi
 Te drejtat personale janë te drejtat nda marrëdhëniet familjare dhe te drejtat e statusit
personal
 Si te drejta te tilla janë:
1. Legjitimiteti i lindjes
2. Mosha madhore
3. Aftësia juridike
4. Aftësia e veprimit
5. Aftësia e trashëgimit etj
- Këto te drejta quhen edhe atribute te personit fizik

33. Te drejtat e personalitetit
 Te drejtat e personalitetit janë ato te drejta objekt i te cilave është
personaliteti i individit
 Si te drejta te tilla janë:
1. Liria e lëvizjes
2. Liria e shprehjes
3. Integriteti fizik
4. Integriteti mendore (shpirtëror)
5. Liria e përdorimit te gjuhës
6. Liria e zgjedhjes se profesionit etj

34. Te drejtat e autorit
 Te drejtat e autorit janë te drejta personale por qe objekt i tyre janë produktet shpirtërore (krijimtaria intelektuale).
 Si te drejta te tilla janë:
 Veprat shkencore
 Veprat letrare
 Piktuara
 Skulptura
 Veprat e skenografisë etj
 E drejta e autorit zgjate gjate gjithë jetës se autorit dhe 15 vite pas vdekjes.
 Ekziston edhe grupi tjetër i te drejtave te krijimtarise intelektuale qe realizohet ne prodhim – e drejta e çpikjes.
 çpikje eshte zgjedhje e re e një problemi teknik.
E drejta e çpikjes mbrohet me Patentë. Patenti zgjate 15 vite
E drejta e shfrytëzimit te patentës quhet Licence
Pronësia industriale:
1. Markat tregtare(shenjat e mallit, vulat, etj)

35. Te drejtat relative (detyrimet)
 Te drejtat relative janë to te drejta ku çdo te drejte përgjigjët obligimi i personit përkatës.
 Personi qe ka te drejte ne raportin e te drejtave relative quhet Kreditor (personi qe ka kërkesë)
 Personi qe ka detyre (borxh) quhet Debitor
 Karakteristikat:
1. Te drejtat relative veprojnë - inter partes (kreditori – debitori)
2. Te te drejtat relative obligimi është pozitive (duhet te kryhet ndonjë bërje)
3. Edhe kur obligimi është rezervimi ai konsiston ne mbrojtjen e ndonjë interesi konkret për palën e autorizuar
4. Obligimi është korelativ me autorizimin
5. Obligimi është pasuror
6. Te drejtat relative parashkruhen
7. Kërkesa sipas rregullit linde ne momentin e krijimit te drejtës

36. Personat ne raportet e detyrimeve
 Kreditori-personi qe ka te drejta
 Debitori- personi qe ka detyrime
 Ne raportet e detyrimeve mund te ketë edhe me shume persona si ne anën e kreditorit ashtu edhe ne
anën e debitorit
 Nëse ka me shume persona re raportet e detyrimeve, detyrimi mund te jete:
 I ndare dhe
 Solidare
 Përmbajtja e detyrimit është e shtuquajtura ‘’Bërje’’ – ndryshe quhet ‘’prestimi’’
 Prestimi – përbëhet prej, dhënies, veprimit, mosveprimit dhe pësimit.
 Lende e detyrimit është ‘’vlera ekonomike’’ e cila nëpërmjet bërjes bartet nga pasuria e debitorit ne
pasurinë e kreditorit.

37. Llojet dhe burimet e detyrimeve
 Llojet e detyrimeve:
 Momentale dhe te përhershme
 Pozitive dhe negative
 Te thjeshta dhe te përbëra
 Kryesore dhe aksesore-dytësore
 Civile dhe natyrore
 Burimet e detyrimeve;
 Raportin e detyrimeve e sjellin këto fakte:
 Deklarimet e vullnetit (punët juridike –kontratat, premtimi publik, testamenti etj)
 Veprimet e palejuara – shkaktimi i demit
 Pasurimi i pa baze
 Faktet e farefisnisë – (detyrimi i ushqimit)
 Faktet tjera ligjore – veprimet ne pajtim me te drejtën (detyrimi i fqiut për kompensimin e demit, kompensimi për kalimin e
domosdoshme, kompensimi për eksproprimin etj)

38. Pasuria
 Pasuria është tërësia i te drejtave civile qe i takojnë një personi
 Pasurinë e përbejnë vetëm te drejtat e karakterit pasuror
 Te gjitha sendet qe e përbejnë lenden pasurinë quhen-mase pasurore
 Pasuria ndahet ne:
 Aktive dhe pasive
 Subjekti dhe pasuria
 Pasuria dhe te trashëguarit
 Konfiskimi
 Bankrotimi - falimentimi

39. Qarkullimi juridik
 Qarkullimi juridik është bartja e të drejtave prej në subjekti në subjektin tjetër
 Qarkullimi juridik është në pajtim me parimin e të drejtës civile ‘’Qarkullimin-bartja e të drejtave civile’’
 Përmes qarkullimit juridik barten vetëm të drejtat civile pasurore
 Të drejtat personale nuk mund të barten
 Bartja e sendit prej një subjekti në subjektin tjetër – është qarkullim ekonomik
 Bartja e të drejtave është qarkullim juridik
 Të drejtat të cilat mund të barten janë:
 Të drejtat absolute:
 Shembull:
1. Pronësia
2. Servituti
3. Pengu
4. Hipoteka
5. E drejta e shfrytëzimit
6. E drejta e qesimit
7. E drejta e licencës etj
 Të drejtat relative (detyrimet)
 Shembull; kërkesa

40. Elementet e qarkullimit juridik
 Të drejtat civile janë objekt i qarkullimit juridike.
 Punët juridike (kontrata, testamenti, shprehja e
njëanshme e vullnetit) – janë mjetë për
qarkullimin e të drejtave civile
 Kauza – është qëllimi ekonomik që dëshirojnë
palët të arrijnë me punët juridike
 Shembull: me bartjen e pronësisë është qëllimi
ekonomik që njëra palë të fitoj pronësinë ndërsa
tjetra të marrë çmimin (shumen e të hollave)
 Baza juridike – qarkullimi juridik mund të bëhet
vetëm kur ka bazë juridike. Bartjen e të drejtave
mund ta bëjë vetëm titullari i tyre dhe askush
tjetër.
 Baza juridike – iustus titullus (ose titulli juridike)
është kushtë për fitimin e të drejtave civile:
Si bazë mund të jenë p.sh:
 Kontrata
 Testamenti
 Dhurata
 Parashkrimi fitues
 Vendimi i organeve shtetërore etj
 Fitimi i një të drejte pa bazë juridike – shkakton
pasurimin e pabazë.
Për fitimin e disa të drejtave
kërkohet
 1. baza juridike – iustus titullus –titulli dhe
 2. mënyra e fitimit – modus aquirendi
 Shembull:
 Fitimi i pronësisë mbi paluajtshmeri
 Kontrata e qirasë
 Depozita etj
 Fitimi i të drejtave mund të jetë
 1. derivativ
 2. origjiner
 Bartja e të drejtave mund të jetë: translative
(bartja e plotë e të drejtës) dhe konstituive (bartja
e pjesshme-krijimi i një të drejte p.sh servituti)

41. Vullneti si fakt për krijimin e raporteve juridike
 Veprimet juridike – janë deklarime të vullnetit të cilat palët i ndërmarrin me qëllim të krijimit të ndonjë raporti juridike.
 P.sh kontrata e shitblerjes
 Veprimet juridike janë edhe mjete të qarkullimit juridik
 Deklarimi i vullnetit duhet të jetë:
 Serioz dhe
 I mundshëm
 Teoria e vullnetit të brendshëm dhe
 Teoria e vullnetit të deklaruar
 Rëndësia e aktit administrativ për krijimin e raporteve juridike
 Llojet e deklarimit të vullnetit:
 1. Veprimet juridike- me të cilat krijohen, dyshohen dhe shuhen raportet juridike por që nuk bartet ndonjë vlerë ekonomike
(gjendja statusore, shkëputja e kontratës, heqja dorë nga pronësia etj)
 2. veprimet juridike – me të cilat krahas krijimit ndryshimit dhe shuarjes së një raporti juridike bartet edhe një vlerë pasurore
prej në subjekti në subjektin tjetër - këto veprime quhen punët juridike.

42.  Afati – është rrethanë e ardhshme e sigurt nga paraqitja e të cilit varet krijimi, ndryshimi ose
shuarja e një të drejte.
 Afati është kalimi i kohës së caktuar.
 Afati mund të jetë:
 Prekluziv
 I shtyhem dhe i shkëputshim
 Koha e afatit llogaritet sipas kalendarit:
 Llogaritja civile – me vite, muaj dhe ditë
 Llogaritja astronomike- me orë, minuta.
 Afati mund të jetë: subjektiv dhe objektiv

43. Modifikimi i punëve juridike Punët juridike mund të modifikohen përmes kushtit dhe afatit
 Kushti – është rrethanë e ardhshme e pasigurt nga paraqitja ose mosparaqitja e së cilës varet, krijimi, ndryshimi ose
ndërprerja e ndonjë të drejte.
 Shembull: kontrata e sigurimit (paraqitja e rrezikut)
 Kushti mund të jetë:
 Potestativ
 Kauzal
 I përzire
 Pozitiv dhe negativ
 I shtyhem (suspenziv) dhe i shkëputshim (rrezulotiv)
 Urdhri – ekziston te punët bamirëse dhe dallohet nga kushti
 P.sh. do të falet shtëpia nëse një person e mbanë personit e tretë për gjithë jetën.

44. Deklarimi i vullnetit përmes - Përfaqësimit
 Nocioni- përfaqësimi është kryerje e veprimeve juridike ne emër dhe për llogari te tjetërkujt
 Subjektet:
 Përfaqësuesi
 I përfaqësuari
 Llojet e përfaqësimit:
 Ligjor dhe kontraktor
 Autorizimi

45.  Llojet e autorizimit:
 I përgjithshëm dhe i veçanta
 Tejkalimi i autorizimit (ratihabicioni)
 Ndërprerja e përfaqësimit
1. Me marrëveshje
2. Me kalimin e kohës
3. Me revokim
4. Me dorëheqje
5. Me vdekjen e subjekteve
6. Me humbjen e zotësisë se veprimit

46. Ndarja e puneve juridike
Ne baze te disa kritereve punët juridike ndahen ne:
Kauzale dhe abstrakte
Formale dhe joformale
Midis te gjallëve (inter vivos) dhe ne rast te vdekjes (mortis causa)
Te njëanshme dhe te dyanshme

47. Kontratat
Kontrata – është pune juridike e dyanshme
Lidhja e kontratës
Oferta
Pranimi i ofertës
Liria e kontraktimit
Llojet e kontratave
Obligimi kontraktues – dhënie, veprim, mosveprimi dhe durimi.
Llojet e obligimit kontraktues (individualizuar dhe gjenerik)

48. Forcimi dhe sigurimi i kontratave
 Forcimi :
 Avansi
 Denimi kontraktues
 Klauzula kasatore
 Sigurimi real:
 Pengu
 Hipoteka
 Kaucioni
 Sigurimi personal:
 Garancia - dorëzania

49. Kontratat ne favor te personit te trete dhe veprimi i kontratës midis
palëve
 Kontrata lidhet midis palëve dhe ka veprimi vetëm midis tyre.
 Ekzistojnë edhe disa raste kur kontrata mund te lidhet ne favor te personit
te trete
 Ne këto kontrata kemi tre subjekt-kreditori, debitori dhe shfrytëzuesi
 Shembull: kontrata e sigurimit qe e lidhe prindi për fëmijën ose për gruan
e vet.
 Veprimi i kontratës midis palëve:
 Obligimi për te metat fizike dhe juridike
 Dëmtimi përtej gjysmës
 Klauzola rebus sic stantibus
 Plotësimi-përmbushja e kontratës
 Mënyra e përmbushjes
 Koha e përmbushjes
Përmbushja nga debitori
 Përmbushja ndaj kreditorit
 Arritja e përmbushjes
1. Vonesa e debitorit
2. Vonesa e kreditorit
 Pasojat e mosplotësimit te kontratës
 Ndërrimi i subjekteve
1. Cesioni i kërkesave
2. Marrja e borxhit

50. Ndërprerja e obligimit
 Plotësimi
 Falja e borxhit
 Dorëheqja
 Novacioni
 Barazim
 Pamundësia e përmbushjes - fizike dhe juridike
 Konfuzioni dhe vdekja
 Kompenzacioni
 Parashkrimi
 Parashkrimi shues
 Parashkrimi fitues
 Afati prekluziv

51. Kontratat e veçanta
 Shitblerja
 Shkëmbimi
 Kontrata e dhuratës
 Kontrata e qirasë
 Kontrata e
shfrytëzimit
 Kontrata mbi punën
 Kontrata mbi veprën
 Kontrata mbi
autorizimin
 Kontratat reale
1. Huaja
2. Huapërdorja
3. Depozita
4. Dhurata
 Kontrata e ortakërisë
 Kontratat aleatore
1. Basti
2. Bizhozi
3. Kontrata për mbajtjen
e përjetshme
4. Kontrata e sigurimit

52. Pavlefshmëria e punëve juridike
 Punët juridike jo te plota
 Për te qene puna juridike e plotfuqishme duhet te plotësohen kushte e parapara me ligj për vlefshmërin e saj
 Kushtet për vlefshmëri:
 Deklarimi i vullnetit pa te meta
 Objekti i lejuar
 Respektimi i formës
 Ekzistimi i kauzës
 Ekzistimi i bazës juridike
 Dhënia e pëlqimit nga prindi ose kujdestari për disa pune juridike.
 Dhënia e lejes nga organi kompetent
 Nëse mungon ndonjë element i punëve juridike – disa autor i quajnë -puna juridike është jo e plote.
 Ne shkencën tone juridike, punët juridike jo te plota nuk ekzistoje.
 Puna juridike mund te jete e vlefshme ose e pavlefshme. Ese mungon ndonjë element pune juridike nuk ka ose mund te jete e
pavlefshme.

53. Punet juridike te pavlefshme
 Nese nuk plotesohen kushtet e parapara me ligj per krijimin e puneve juridike, puna juridike eshte e
pavlefshme
 Punet juridike te pavlefshme ndahen:
 Ne pune te nulshme (pavlefshmeri absolute) dhe te rrezueshme (pavlefshmeri relative)
 Punet juridike te nulshme jane punet juidike te cilat nuk prodhojen aspak efekte juridike dhe
konsiderohet se as nuk jane lidhur.
 Per pavlefshmerine absolute kujdeset edhe organi shteteror sipas detyres zysrtare edhe atehere kur
palet nuk jane te interesuare qe ta prishin punen juridike
 Punet juridike te rrezueshme jane punet juridike, vlejne derisa pala e interesuar ose organi kompetent
nuk e paraqet pavlefshmerine e tyre. Palet mund ta bejne kete deklarim vetem mbrenda afatit te
caktuar

54. Punët juridike te nulshme
 Punët juridike te nulshme janë:
 Punët antiligjore
 Punët imorale
 Punët fiktive
 Punët te simuluara
 Punët e lidhura ne kundërshtim me statutin e personit juridike
 Punët antiligjore:
 P.sh punët e lidhura për objektin e ndaluar (shitja e drogës) ose punët e lidhura kunder formës se parapare me ligj (nuk është
vërtetuar nga organi kompetent)
 Punët imorale:
 Shembull: shpërblimi për gazetarin qe ta sulmoj ndonjë person përmes gazetës.
 Punët fiktive, nuk lidhet puna juridike por deklarohet se është lidhe, shembull; deklarimi i qirasë ne vend te shitblerjes
 Punët e simuluar , shembull, lidhet nje pune por deklarohet pune tjetër

55. Punët juridike te rrëzueshme
 Punët juridike te rrëzueshme janë punët qe janë lidhur me mungesa te
vullnetit
 Faktet qe shkaktojnë mungesat e vullnetit janë”
 Lajthim
 Mashtrim
 Kanosje
 Dhune
 Punët e rrëzueshme mund te shpallen te pavlefshme me iniciativën e
palëve te interesuara brend afatit te paraparë me ligj

56. Mohimi i punëve juridike (padia
pauliane)
 Ekziston një kategori e punëve juridike me te cilat mund te dëmtohen interesat e personave te trete
 Personat e interesuar mund te bëjnë mohimin e punëve juridike me te cilat cenohen interesat e tyre
 Si raste tre këtilla janë: rasti kur debitori e dëmton kreditorin me punën juridike qe e lidh me personin tjetër.
 Kreditori ka te drejte te kërkoj mohimin – prishjen e punës juridike te debitorit qe e ka lidhur me personin e
trete.
 Kushtet e paraqitjes se padisë pauliana:
 1. Qe kreditori te jete dëmtuar me punën juridike
 2. Qe debitori te jete jokoshient
 3. Qe personi i trete te jete jokoshient
. Kjo pune juridike qe e lidhe debitori nuk është e pavlefshme por me ketë dëmtohen interesat e kreditorit

57. Pasojat e pavlefshmërisë se punëve
juridike
 Anulimi i punës juridike te nulshme
 Anulimi i punës juridike te rrëzueshme brenda afatit te paraparë me ligj
 Anaulimi ex tunc (qe nga lidhja) dhe jo ex nunc (nga momenti i anulimit)
 Afati I anulimit te punëve te rrëzueshme mund te jete subjektiv dhe objektiv
 Shembull, për anulimin e testamenti afati subjektiv është 1 vit ndërsa afati objektiv 10 vite
 Është rregull se te punët tjera juridike afati për paraqitjen e padisë për anulimin e punës juridike te jete
3 vite , përjashtim bëjnë rastet kur puna juridike e ka përmbajtjen e një vepre penale.
 Konvalidimi dhe konversioni
 Restitucioni

58. Raportet juridike nga faktet tjera
 Veprimet e palejueshme - Shkaktimi i demit
 Përgjegjësia objektive (përgjegjësia për sendet e rrezikshme, përgjegjësia e prindit për fëmijët,
përgjegjësia e kujdestarit për te kujdesurin, përgjegjësia e personit juridike për organet e veta)
 Përgjegjësia subjektive (ekzistimi i fajit)
 Mënyrat e kompensimit për shkaktimin e demit: kompensimi real dhe fitimi i humbur
 Pasurimi i pa baze
 Detyrimet nga marrëdhëniet familjares
 Alimentacioni (ushqimia)
 Ushtrimi dhe mbrojtja e te drejtave civile subjektive