1.
Shqipëri
Shqipëria (Albania), zyrtarisht Republika e
Shqipërisë, është shtet i pavarur në Evropen
Jugëlindore. Shtrihet në pjesën perëndimore
të Gadishullit Ballkanik dhe kufizohet në
veriperëndim me Malin e Zi,në verilindje
me Kosoven, në perëndim me Ish Republiken
Jugosllave te maqedonisë dhe në jug me Greqinë.
Në perëndim laget me detet Adriatik dhe Jon dhe
ndodhet vetëm 78 km larg Italise përgjatë
ngushteses se Otorantos. Shqipëria ka një
sipërfaqe prej 28,748 km² dhe rreth 3.1 milion
banorë

2.
Shqiptaret nuk kane nje histori te mbushur me triumfe e mposhtje popujsh, nuk kane nje
histori superfuqish, megjithate kane nje histori nder me te lashtat ne rajon.
Historia e Shqipërisë në të vërtetë nuk përfshin vetëm të dhënat historike të hapësirës
gjeografike mbi të cilën gjenden territoret shqiptare por edhe hapësirat e tjera të banuara nga
shqiptarët e që kanë mbetur jashtë kufijve të Shqipërisë së sotme e që në kohen e Perandorisë
Osmane.
Gjurmet me te hershme te qenies se njeriut ne teritorin Shqiptar shfaqen ne periudhen
musteriane, qe i perket paleolitit te mesem (100 000 – 30 000 vjet me pare) Këto përfaqësohen
nga vegla prej stralli të punuara mirë, me forma tipike musteriane, të cilat i kanë shërbyer
njeriut primitiv për procese të ndryshme pune që lidheshin drejtpërdrejt me sigurimin e
ushqimit të tij të përditshëm.
Burimet historike dëshmojnë se në epokën e hekurit territori i Shqipërisë banohej nga ilirët,
një nga popullsitë e mëdha të Evropës së atëhershme dhe nje prej qyteterimeve me te njohur te
periudhe se antikitetit, që shtrihej në gjithë pjesën perëndimore të Gadishullit Ballkanik.duke
pasur dalje ne detin Adriatik dhe detin Jon. Shqiptaret jane pasardhesit direkt te ketij
qyteterimi .

3.
Pozita gjeografike
• Shqipëria ka një pozitë të favorshme gjeografike, pasi gjendet në
kryqëzimin e rrugëve më të shkurtra që kalojnë nga Mesdheu perëndimor
për në Ballkan e Azinë e Vogël dhe kontrollon kalimin përmes kanalit detar
të Otrantos. Luginat e saj më të gjëra janë ato të lumenjve Drin, Shkumbin
dhe Vjosë, që lehtësojne, njëkohësisht, lidhjen e brendshme të Ballkanit
me detin Adriatik dhe të Azisë së Vogël me viset e Mesdheut. Bregdeti i
Adriatikut shtrihet nga gryka e Bunës deri në Kepin e Gjuhëzes. Në gjirin e
Vlorës e në drejtim të jugut, bregdeti është i lartë, shkëmbor, ku dominon
mali i Karaburunit. Gjiret kryesore të Shqipërise janë: gjiri i Drinit, i Lalzit,
i Durrësit, i Karavastasë dhe i Vlorës, në hyrje të së cilës gjendet ishulli i
Sazanit.

4.
Relievi i Shqipërisë është kryesisht malor. Vargmalet e
para alpine u formuan nga mbarimi i jurasikut, ndërsa
gjatë erës kenozoike u shpejtua procesi malformues në
tërësinë e Albanideve, që tani përbëjnë tokën e nëntokën
e Shqipërisë. Lartësia mesatare e relievit është 708
metra, ose 2 herë më e lartë se mesatarja e Evropës.
Lartësitë më të mëdha gjenden në Alpet shqiptare dhe në
malet e Lindjes (Korabi 2751 metra mbi nivelin e detit,
përben edhe majën më të lartë të Shqipërisë).

5.
KLIMA .Me një pozicion fantastik që shtrihet si në detin Adriatik ashtu
edhe në atë Jon, Shqipëria ka një klimë të thatë me temperatura që
variojnë nga 22-30C dhe me mbi 180 ditë me diell në vit. Moti në
bregdet është mesdhetar, me dimra të butë dhe të lagësht si dhe me
verë të ngrohtë, të thatë dhe me diell. Zonat e tjera variojnë nga niveli
mbi detin ndërsa zonat malore janë shpesh me borë në dimër i cili
vazhdon deri në pranverë. Në zonat bregdetare i nxehti i madh është
shumë i rrallë, dhe megjithëse shpesh pak i lagësht, bëhet i këndshëm
nga erërat ditore të detit. Dimri në plazh është i butë por me raste ka
erëra të ftohta që vijnë nga veriu dhe lindja të cilat mund të sjellin të
ftohtin për disa ditë kur malet janë të mbuluara me borë. Në të gjithë
vendin, vera dhe vjeshta janë muajt më të qëndrueshëm. Dielli ndriçon
shumë, me rreth 11 orë në ditë në Korrik dhe rreth 4 orë në ditë në
Janar.

6.
Liqenet janë të shumta dhe të shumëllojshme.
Formimi i tyre është bërë nga fundosjet tektonike,
nga tretja e ngadalshme në ujë e shkëmbinjve
gëlqerore dhe gipseve, nga veprimi e akujve, nga
njeriu, për përfitimin e energjisë elektrike, për
ujitje dhe për furnizimin.
Disa nga liqenet kryesore jane : LIQENI I
SHKODRËS,LIQENI I OHRIT, LIQENI I PRESPËS.
Liqeni Ohrit Liqeni I Shkodës Liqeni I Prespes

7.
Turizmi Bregdetar.
Përkatësisht turizmi pranë detit i përqendruar në perëndim të vendit dhe veçanërisht
në Velipojë, ShënGjin, Durrës, Vlorë, Rivierë dhe Sarandë, Ksamili është mese i
frekuentuar. Këto qytete ofrojnë dhe një numër të madh shërbimesh,
hotele dhe restorante, duke tërhequr vitet e fundit vëmendjen e turistëve
të huaja.
Turizmi Kulturor.
Turistet perendimore preferojne kryesisht ate kuluturor, dhe ne vitet e fundit po rritet
interesi edhe te vendasit. Parku me i vizitueshem sot per sot mbtetet Butrinti
Turizmi Malor.
Në veri është hapur projekti i 40 haneve me mbështetjen financiare të projektit të
GTZ-se. Në jug të vendit ndjehet nevoja e një mbështetje por, gjithsesi, banorë të
jugut kanë hapur shtëpitë e tyre dhe po i shfrytëzojnë për qëllime turistike,
pavarësisht se ju mungon asistenca e donatoreve si ajo që është dhënë në veri të
vendit. Atraktiviteti dhe klima e mbeshtet shume kete strukture por institucionet
perkatese bjene shume pak.

8.
Në kuzhinat shqiptare zakonisht përdoreshin enë balte, prej druri dhe prej bakri për
gatimin e ushqimit, pjekjen e bukës dhe ruajtjen e bylmeteve. Përdorimi më shumë i
njërit grup apo tjetrit varej nga forca ekonomike e familjes dhe nga mjedisi gjeografik i
vendosjes së objektit. Në familjet e varfëra fshatare mbizotëronin enët prej druri dhe ato
prej balte. Raporti i tyre ndryshonte varësisht nga vendodhja e fshatrave. Në zonat malore
mbizotëronin enët prej druri si në ato të ngrenies, të bylmetit apo ato të ruajtjes së
zahireve (ushqimet e konservuara). Në zonat fushore mbizotëronin ënët prej balte si ato
që përdoreshin për ngrënie dhe për ruajtjen e ushqimit, ato për mbajtjen e bulmetit dhe
enët e ujit. Rrallë ndonjë enë mund të ishte prej druri apo prej bakri. Në familjet me të
ardhura mesatare dhe për më shumë në familjet e pasura, mbizotëronin enët prej bakri
dhe ato prej porcelani. Edhe mobilimi i mjediseve të përdorura për fjetje ndryshonte sipas
pozicionit gjeografik dhe forcës ekonomike të familjes. Zakonisht këto mjedise ishin mjaft
të thjeshta. Në zonat malore me klimë të ftohtë antarët e familjes flinin në shtretër prej
druri mjaft të thjeshte të shtruar me fier të thatë ose me kashtë, të mbuluara me plafe
prej leshi. Në zonat fushore të Shqipërisë së mesme dhe sidomos në Myzeqe flinin në
shtroje të vendosura mbi dysheme. Në qytete këtyre mjediseve u kushtohej më shumë
vëmendje, duke i paisur me shtretër, me dyshek dhe çarçafë të endur në avlëmend
shtëpish

9.
Në ritet e besimet që kanë të bëjnë me ciklin e jetës, pra
me lindjen, martesën e vdekjen, studjuesit që janë marrë
me to, kanë mundur të hetojnë edhe rite të lashta, të
cilat, sado të zbehta, jetojnë aty-këtu. Këto janë kryesisht
rite për të ndjellë mbarësi për familjen e çiftuar e çiftet e
reja, që të shtohen e të kenë sidomos trashëgimtarë
meshkuj. Ndër zakonet e vdekjes, mund të shënojmë se
deri në Luftën e Dytë Botërore, në disa krahina ruhej
vajtimi me “ligje” (këngë mortore).

10.
Traditat dhe zakonet
Nga vizitore te shumte flitet për zakone te çuditshme dhe te
shumta. Mikpritja është e kultivuar përgjatë shumë shekujve.
Respekti për mikun, te huajin pa shpërblim është diçka e
veçantë. Datat qe festohen me shumë ne këtë rajon janë 24 –
25 dhjetori, fillimi i Vitit te Ri, 6 janari ( dita e ujit te bekuar),
pashkët ortodokse, feste te cilën banoret e këtij rajoni e
festojnë ne mënyrë madhështore me rite te tilla si therja e
qengjit dhe ngjyerja e vezëve me boje te kuqe. Festa te tjera
janë ato te karakterit zyrtar, kombëtar dhe rajonal për ngjarje
dhe figura te mëdha historike.

11.
Veshjet popullore, janë pa dyshim një nga manifestimet më të fuqishme
të kulturës tradicionale. Ato janë trashëguese e transmetuese të shumë
elementëve, që vijnë nga lashtësia dhe nga koha e mesme, por janë
njëkohësisht edhe shprehje e marrëdhënieve kulturore me popuj të tjerë
gjatë shekujve.