2. DOLAŞIM SİSTEMİ
• Kardiyovasküler sistem; kalp ve kan damarlarından oluşur.
• Lenfatik sistem; dokular arasında kalmış sıvıyı tekrar kan dolaşımına
vermekle görevlidir ve dolaşım sisteminin bir parçası olarak kabul
edilir.
4. • Miyokard : Kalbin
duvarını oluşturan kalın
kas tabakası
• Endokard : Myokardın iç
yüzünü döşeyen ince
tabaka
• Epikard: Myokardın dış
yüzünü örten ince tabaka
• Perikard: kalbi içine alan
fibröz kese
6. DOLAŞIM
• Kalp kanı iki farklı dolaşıma pompalar.
• Pulmoner dolaşım: sağ ventrikülden pompalanan kan, AC’lerde
oksijenlenir ve sol atriuma gelir.
• Sistemik dolaşım: sol ventrikülden pompalanan kan vücudun geri
kalanına gider.
7. KALBİN DOLAŞIMI
• Sağ atrium, vena cava superior ve inferior ile dokulardan gelen
oksijeni düşük kanı alır. Bu kan sağ ventriküle geçer ve pulmoner
arterlerle akciğere pompalanır.
• Akciğerde oksijenlenen kan sol atriuma pulmoner venlerle gelir. Sol
atriumdan sol ventriküle geçer. Sol ventrikülden vücuda dağılmak
üzere aorta pompalanır.
8.
9. • Kalpte kan hareketini kapakçıklar belirler.
• Triküspid Kapak: Sağ atrium ve sağ ventrikül
arasındaki üçlü kapak. (AV)
• Mitral Kapak: Sol atrium ve sol ventrikül arasındaki
kapak. (AV)
• Pulmoner Kapak: Pulmoner arterlerin girişinde (SL)
• Aort Kapağı: Aort girişinde (SL)
• Septum: kalp odacıklarını bölen bağ doku. Atriumları
sağ ve sol ikiye ayıran interatrial septum ve
ventrikülleri ayıran interventriküler septum olarak
adlandırılır.
10.
11. KARDİYAK SESLER
• Kalp çalışmasına eşlik eden seslere kardiyak sesler denir.
• Normal kalp seslerinin oluşmasında kalp kapaklarının kapanması
önemli rol oynar.
• 1.Kalp Sesi (S1 / Sistolik ses) M1T1 (“lup”) uzun ve mat
• 2. Kalp Sesi (S2 / Diyastolik ses) A2P2 (“dup”) net ve tiz
13. 1.KALP SESİ
• En önemli faktör AV kapakların
kapanmasıdır
• Diğer bileşenler: Ventrikül
kaslarının kasılma sırasında
titreşimi, Aort ve pulmoner
kapakların açılma sesi ve kanın
büyük damarlara fırlatılması
sırasındaki titreşimler
• En iyi mitral odağında dinlenir
14. 2.KALP SESİ
• En önemli faktör SL kapakların
kapanmasıdır
• Diğer bileşenler: A-V kapakların
açılma sesi, ventrikül ve arter
titreşimleri
• En iyi dinleme odakları
aort ve pulmoner odaklardır
15. DİĞER KALP SESLERİ
• 3. Kalp Sesi (S3) (kalbin hızlı dolması)
• 4. Kalp Sesi (S4) – Atrial ses (kanın ventriküllere geçişi)
• Opening snap : AV kapakların açılma sesi
• Ejeksiyon kliği: SL kapakların açılma sesi
16. Patolojik Kalp Sesleri
• S1 çiftleşmesi
• S2 çiftleşmesi: Geniş çiftleşme, sabit çiftleşme, paradoks…
• Paradoks çiftleşme: Aort kapağı pulmoner kapaktan sonra
kapanır. Aort stenozu vb.
• Tek S2: Tek semilunar kapak
• Non-ejeksiyon klik (midsistolik klik): MVP
• Gallop ritmi (Ventriküler gallop/S3, arteriyel gallop/S4,
summasyon gallop/S3+S4
• Perikardiyal frotman
17. MURMUR - SUFL (ÜFÜRÜM)
• Kan akım hızının türbülansı sonucu oluşan seslerdir.
Şiddet, frekans, yerleşim, nitelik ve kalp siklusu
içindeki işitme zamanlarına göre değerlendirilir.
• Sistolik – Diyastolik – Presistolik – Midsistolik -
Pansistolik = Holosistolik - vb.
• 1/6 > 6/6
18. KALP ATIMLARI
• Kalbin kasıldığı dönem sistol, gevşediği dönem diyastol’dur.
• Kalbin her vuruşunda her iki atrium kasılır ve hemen sonra her iki
ventrikülün kasılması gerçekleşir.
• Her bir düzenli kasılmanın nedeni kalpten düzenli olarak yayılan
elektriksel akımdır.
19. KARDİYAK İLETİ SİSTEMİ
• Sinoatrial nod (SA
düğüm) “pace-
maker”
• Atriyoventriküler
nod (AV düğüm)
• AV bant (His
demeti)
• Sol ve sağ dal
grupları
• Purkinje lifleri
22. TANSİYON (KAN BASINCI)
• Kanın kalpten dolaşıma fırlatılması sırasında damarlardaki direnç
nedeniyle oluşan basınç (tansiyon)
• Sfigmomanometre ile sağ koldan ölçülür.
• Cuff (Manşon) 3 farklı genişlikte olabilir
• Korotkoff sesleri (Sistolik – Diyastolik) (Maksima – Minima) (Büyük –
Küçük)
23. VASKÜLER SİSTEM
• Arter : Kanı kalpten uzağa taşıyan damarlardır. Kalın
duvarlıdır ve elastik lifler bulunur
(pulmoner arter ile fetusta umblikal arter hariç)
• Ven: Kanı kalbe geri taşıyan damarlardır. İnce
duvarlıdır ve elastik lifler içermez
(pulmoner ven ile fetusta umblikal ven hariç)
• Kapiller: Kan ile doku arasında alışverişin yapıldığı alan
• Vazodilatasyon: damar çapının genişlemesi
• Vazokonstrüksiyon: damar çapının daralması
26. LENFATİK SİSTEM
• Lenfa: Venöz dolaşıma dönmeyen az miktarda sıvıdan
oluşur. Bu sıvı lenfatik sistem aracılığı ile dolaşıma taşınır.
• Lenfa vücutta bulunabilecek yabancı maddeleri lenf
nodlarına taşır ve immün cevabın başlamasını sağlar.
• Gastrointestinal sistemde emilmiş yağlarda lenfaya katılır.
• Lenf nodu: Lenf sıvısını filtre eden, lenfatik damarların
yolu üzerinde bulunan, küçük doku kümesi
27. LENF DAMARLARI
• Santral sinir sistemi
• Göz küresi
• İç kulak
• Kıkırdak
• Kemik
• Derinin epidermisi
bu bölgelerde lenfatikler bulunmaz
32. ATEROSKLEROZ
• Arterleri etkileyen damar duvarında aterom veya plak denen
lezyonlarla karakterize hastalık
• Grekçe athero (lapa) skleroz (sertleşme)
• Aterom: damar duvarında yumru şeklinde yumuşak sarı renkli birikim.
Lümene yakın yerlerde makrofajlardan meydana gelir alt kısımda
kolesterol kristalleri, kalsifikasyon hatta kemikleşme olabilir.
33. ATEROSKLEROZ
• Aterom zamanla yırtılabilir içindeki parçalar dolaşıma
katılarak (emboli) dar bir damara ulaşıp tıkanmaya
(trombüs > tromboz) neden olabilir.
• Aterom yırtılmazsa büyümesi sonucunda damarda
daralmaya neden olabilir (stenoz)
• Ateromun kalınlaşması sonucu damar genişleyebilir,
damar duvarı zayıflar ve zaman içinde balon gibi şişip
patlayabilir (anevrizma)
34. ATEROGENEZ
• Ateromda yer alan kolesterol LDL kolesteroldür.
• HDL Kolesterol, dokulardaki kolesterolü karaciğere taşır. Eğer
düzeyi düşük ise LDL kolesterolün birikim süreci daha hızlı
gelişir.
• Hasar gören damar duvarı inflamasyona neden olur. Monositler
ve trombositler duvara yapışır. Monositler makrofajlara
dönüşür ve LDL kolesterolü içine alır (köpük hücre)
• Köpük hücreler ve trombositler düz kas hücrelerinin hareket ve
çoğalmasını uyarır, düz kas hücrelerinin yerine kollajen doku
gelir ve kollajen de köpük hücreye dönüşür.
• Lipid birikimi ile intima arasında fibröz örtü gelişir.
35. TROMBOZ VE EMBOLİ
• Damarı kan pıhtısının tıkaması durumu tromboz olarak
ve tıkayan pıhtı trombüs olarak adlandırılır.
• Doku beslenmesi için gerekli kan ulaşmayacağı için
tromboz doku ölümü (nekroz) ile sonuçlanır.
• Tromboz ile damarın tıkanması veya trombüsün kan
dolaşımında taşınması embolizm olarak adlandırılır.
• Dolaşımda pıhtının dolaşması durumu emboli olarak
adlandırılır.
36. TROMBOEMBOLİ
• Pulmoner emboli : Trombüsün pulmoner arterlerden birinde
tıkanmaya neden olması
• Serebrovasküler Olay (SVO) (inme/felç/stroke):
Embolinin karotis arteri tıkaması sonucu serebral damarların akışı
durur.
37. ANEVRİZMA
• Damarın belli bir bölgesinin genişlemesi ile oluşan şişkinlik anevrizma
olarak adlandırılır.
• Ateroskleroz, malformasyon, yaralanma vb nedenlerle balonlaşma
gelişebilir.
• Anevrizma yırtılırsa kanama meydana gelir. Anevrizmanın olduğu
bölgeye ait sonuçlara neden olur.
39. HİPERTANSİYON
• Yüksek kan basıncı hipertansiyon olarak adlandırılır.
• Sistolik 140 mmHg veya diyastolik 90 mmHg üzerinde olması durumu
hipertansiyondur. (120/80 mmHg)
• HT, sol ventrikülün işini artıracağı için sol ventrikül hipertrofisine
neden olur.
42. PRİMER HİPERTANSİYON
• Böbrek hastalıkları, endokrin bozukluklar gibi nedenlere bağlı gelişen
HT, sekonder HT olarak adlandırılır.
• Hipertansiyon gelişimine neden olan herhangi bir hastalık yoksa
primer HT (Esansiyel HT) denir.
43. KORONER ARTER HASTALIĞI- KAH
• Kalbi besleyen damarlara koroner arter denir.
• Kalbin 3 büyük koroner arteri vardır:
• 1.Sağ koroner arter: temel olarak sağ ventrikülü besler. septumu
da genellikle bu arterin dalı besler.
• 2.Sol ön inen dal (LAD): sol
ventrikülün ön ve yan yüzünü
besler septumu besleyen
dallar verir.
• 3.Sirkumfleks arter (Cx): sol
ventrikülün yan ve arka
kısımlarını besler.
44. KAH - 2
• KAH’ında kalp yeteri kadar kanlanamadığı için göğüs ağrısı (anjina
pektoris) oluşur veya beslenemeyen hücreler ölür ve kalp krizi
(miyokardial infarktüs) meydana gelir.
45. MİYOKARD İNFARKTÜSÜ - MI
• Tanı EKG, CK-LDH-AST vb enzim düzeylerinin ölçümü ile konur.
• By-pass ameliyatından yarar görmek için tıkanıklığın veya darlığın
olduğu bölgeden daha uç kısımlardaki koroner damar yatağının
hastalıksız olması
ve çok ince veya çok kısa olmaması gerekir.
50. ARİTMİ
• Kalp atımının ritm ve hızının bozulması aritmi olarak
adlandırılır.
• Bradikardi: Kalp atım hızının yavaşlaması
• Palpitasyon: Çarpıntı hissi
• Taşikardi: Kalp atım hızının artması
• Fibrilasyon: Kas liflerinde düzensiz titreşimli
kasılmalar
• Flatter: Titreşim şeklinde sürekli hareket
• Atrial flatter: Kalpte atrial kasılmaların 200-400/dk
olacak şekilde artması
51. ARİTMİ - 2
• Kalp bloğu: Kalpte atrium ile ventrikül arasındaki iletinin ortadan
kalkması, atrium ve ventriküllerin birbirileriyle ilişkisiz çalışması
• Kardiak tamponad: Perikard boşluğunda kan veya sıvı toplanması
sonucu kalbin bu nedenle kasılıp gevşeyememesi
52. ARİTMİ - 3
• Pace-maker (Kalp pili): Yapay kalp pili (geçici-kalıcı)
• Kardiyoversiyon: Bozulmuş kardiyak ritmin düzeltilmesi için göğüs
duvarına elektroşok uygulanması
• Prekordium: Göğüs duvarında kalbe uyan bölge
55. KALP YETERSİZLİĞİ
• Kalbin, dokuların ihtiyacını karşılayacak kadar kanı pompalayamaması
kalp yetersizliği olarak adlandırılır.
• Kardiak output: Sağ ve sol ventrikül tarafından dakikada pompalanan
kan miktarı
• Astım kardiyale: Kalp yetersizliğine bağlı olarak nöbetler şeklinde
gelişen solunum yetersizliği
56. KONJENİTAL KALP HASTALIKLARI
• Atrial septal defekt (ASD) : Atriumlar arası septumda
doğuştan açıklık olması
• Ventriküler septal defekt (VSD) : Ventriküller arası
septumda doğuştan açıklık olması
• Patent duktus arteriosus (PDA) : Fetal yaşamda
pulmoner arterle aort arasındaki açıklığın doğumdan
sonra kapanmadan devam etmesi
• Fallot tetralojisi
• Pulmoner Stenoz
• Aort Stenozu
61. ROMATİZMAL KALP HASTALIKLARI
• Romatizmal Ateş (Rheumatic fever): A grubu beta
hemolitik streptokoklara bağlı gelişen immün
reaksiyonlar sonucu kalp, eklemler, damarsal yapılar,
deri ve sinir sistemini etkileyen inflamatuar hastalık
• Kapak Hastalıkları > Stenoz ve Yetmezlikler
• Aort stenozu: Aort kapağında darlık
• Aort yetmezliği: Aort kapağının tam kapanamaması
62. DAMAR HASTALIKLARI
• Varis (variköz ven): Venlerin genişlemesi
• Kronik venöz yetmezlik: Bacak ve ayaklarda kan göllenmesine neden
olacak şekilde venlerin yetersizliği
• Kladikasyo intermittans: Bacakta dolaşım bozukluğu nedeni ile zaman
zaman beliren aralıklı topallayarak yürüme hali
63. DAMAR HASTALIKLARI
• Flebit: Ven duvarı iltihabı
• Tromboflebit: Trombüs oluşumu sonucunda gelişen ven duvarı iltihabı
• Derin Ven Trombozu: Ayak veya pelvik bölgede bulunan derin
venlerde trombüs oluşumu
• Hemoroid: Anal kanal veya rektumda gelişmiş varis
66. KALP HASTALIKLARINDA TANI
• Kardiak anjiografi: Koroner damarlara radyoopak
madde verilerek incelenmesi
• Doppler ultrasonografi: Kan akımını ve hızını tespit
eden görüntüleme yöntemi
• Ekokardiografi: Kalbin iç yapısını görüntülemede
kullanılan noninvaziv (girişimsel olmayan) yöntem
• Elektrokardiografi (EKG): Kalp kasında elektrik akımı
ve bu akımın değişikliklerinin vücut üzerine uygulanan
elektrotlar ile kaydedilmesi
