1. Next Step in Sensor Networks
Intelligente Sensor Netwerken
Martin van Rijn
2. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
TNO-vestigingen Den Helder Groningen
in Nederland Soesterberg
Hoofddorp
Leiden
Rijswijk
Enschede
Den Haag
Apeldoorn
Helmond
Delft
Utrecht
Zeist
Eindhoven
3. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
De kracht van TNO
Van idee naar innovatie
Ontwikkelen
Kennis- Kennis- Kennis-
fundamentele
ontwikkeling toepassing exploitatie
kennis
Samen Samen Samen Verankeren
met universiteiten met partners met klanten in de markt
4. 4
27 oktober 2011
Martin van Rijn
Next Step Sensor Netwerken
Intelligentein Sensor Networks
TNO thema’s en doelen
5. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
TNO en Sensornetwerken
• Sonar / Akoestiek
• Radar
• Intelligent Imaging
• Communicatie
• Information Security
• Distributed Sensor Systems
6. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
TNO en Sensornetwerken..
Adaptive Multi Sensor Networks
Enabling Technology / 2011 – 2014
lange termijn onderzoek (>3 jaar)
7. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Sensor Fusion
Vakgebied Sensornetwerken?
Self-Adaptive
Self-Organizing
Cognitive Learning
Informatie
Integratie Complex Systems
Dynamic
Multi Agent Systems
Cyber
Intelligent
Robust
Hierarchical Cyber Physical
Complex Systems
Ubiquitous
Hybrid
Agile
Autonomous
Network enabled
Swarming
Big Data (Wireless)
Sensor Networks
8. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Onderzoeksgebieden AMSN
Systeem schaalbaarheid in aantallen gebruikers, sensoren en
functies
Systeem robuustheid ondanks wisselende kwaliteit en
beschikbaarheid van sensorwaarnemingen, communicatie,
rekenkracht en energie.
Systeem adaptiviteit: optimalisatie van informatie generatie nav de
informatiebehoefte.
16. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Zelfs de FIFA is om…
17. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
OK, maar wat kunnen we als alles met elkaar in
verbinding staat…
18. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Als alles met elkaar in verbinding staat…
19. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Als alles met elkaar in verbinding staat…
20. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Als alles met elkaar in verbinding staat…
21. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Als alles met elkaar in verbinding staat…
22. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Als alles met elkaar in verbinding staat…
23. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Als alles met elkaar in verbinding staat…
24. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Hoe nu deze nieuwe mogelijkheden te benutten?
Model
Eco-systeem
25. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Basis bouwblokken van model
• OODA loop
• Services
John Boyd, USAF Retired, Father of the F16":
26. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Eenvoudige Sensoren
27. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Passieve Sensoren
28. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Actieve Sensoren
29. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Meten(SA) en Regelen(SM)
30. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Observeren(SA) en Ingrijpen(SM)
31. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Gedraganalyse(SA) en Plannen(SM)
Voorspellen(SA) en Beleid maken(SM)
32. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Communicatie als een service
33. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Model
Rekencapaciteit en geheugen als
een service
34. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Eco-systeem
Ontkoppeling systeem componenten
Ontkoppeling systeem levenscycli
35. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Eco-systeem
Van “data driven” naar vraaggestuurd
Service interfaces voor mens en machine
Multi-use: (her)gebruik van elkaars data en componenten
36. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Eco-systeem
Business modellen
37. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Eco-systeem Users of GITC Lab Rest of the world
Gedrag- en primaat -
GITC Sensor Lab onderzoekers,
sociologen,
Voorbeeld psychologen, biologen
Groeps- en team
dynamiek, relaties
tussen Gorilla’s
Automatische Consumenten,
generatie content op (enthousiastelingen,
basis van interesses Hobbyistsen Thuis )
Gorilla positie,
snelheid, richting,
activiteit, identiteit,
Park bezoekers (via
Apenheul Operationeel
smartphones, zuilen
Commercieel gebruik
in het park etc)
Ruwe data, signalen
zoals beeld, geluid,
temp, etc Technische onderzoek
en ontwikkeling
Sensoren camera’s,
microfoons, radars, Sensor leveranciers en
grondsensoren, ontwikkelaars
laser, infrarrood, etc)
38. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Eco-systeem Users of GITC Lab Rest of the world
Gedrag- en primaat -
GITC Sensor Lab onderzoekers,
sociologen,
Voorbeeld psychologen, biologen
Groeps- en team
dynamiek, relaties
tussen Gorilla’s
Automatische Consumenten,
generatie content op (enthousiastelingen,
basis van interesses Hobbyistsen Thuis )
Gorilla positie,
snelheid, richting,
activiteit, identiteit,
Park bezoekers (via
Apenheul Operationeel
smartphones, zuilen
Commercieel gebruik
in het park etc)
Ruwe data, signalen
zoals beeld, geluid,
temp, etc Technische onderzoek
en ontwikkeling
Sensoren camera’s,
microfoons, radars, Sensor leveranciers en
grondsensoren, ontwikkelaars
laser, infrarrood, etc)
39. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Eco-systeem Users of GITC Lab Rest of the world
Gedrag- en primaat -
GITC Sensor Lab onderzoekers,
sociologen,
Voorbeeld psychologen, biologen
Groeps- en team
dynamiek, relaties
tussen Gorilla’s
Automatische Consumenten,
generatie content op (enthousiastelingen,
basis van interesses Hobbyistsen Thuis )
Gorilla positie,
snelheid, richting,
activiteit, identiteit,
Park bezoekers (via
Apenheul Operationeel
smartphones, zuilen
Commercieel gebruik
in het park etc)
Ruwe data, signalen
zoals beeld, geluid,
temp, etc Technische onderzoek
en ontwikkeling
Sensoren (camera’s,
microfoons, radars, Sensor leveranciers en
grondsensoren, ontwikkelaars
laser, infrarrood, etc)
40. Martin van Rijn
Next Step in Sensor Networks
Wrap Up
TNO onderzoeksprogramma sensornetwerken (AMSN)
Ontwikkelingen IoT
Model en Eco-Systeem