2. 1. O IMPERIO DE CARLOS V
Carlos V reinou entre
1516 e 1556.
Dos seus avós herdou
un gran imperio con
terras en Europa
(Castela, Aragón,
Países Baixos, Sacro
Imperio, territorios en
Italia), no norte de
África e en América.
Como rei de España recibiu o
nome de Carlos I.
Como emperador do Sacro
Imperio o nome de Carlos V
3. Os problemas internos
Cando chega a
España, repartiu cargos
de goberno entre
nobres flamencos e
subiu os impostos
Esto provocou
rebelións en moitas
cidades de Castela
A rebelión fracasou,
pero supuxo un cambio
na forma de gobernar
de Carlos.
4. Carlos V desexaba unificar a
Cristiandade baixo o seu mando,
pero a súa política contou coa
oposición de:
• Francia. Os dous países estiveron en
guerra durante todo o reinado.
• Os turcos otománs. Ameaza no
Mediterráneo nas fronteira do Sacro
Imperio
• Príncipes protestantes alemáns.
Carlos intentou frear a expansión do
luteranismo, pero fracasou
Carlos V abdicou en 1556. Entregou o Sacro Imperio ao seu
irmán Fernando e o resto das súas posesións ao seu fillo Filipe.
Abdicación de Carlos V. Louis Gallait
Os problemas exteriores
5. 2. A MONARQUÍA HISPÁNICA DE FILIPE II
Filipe II recibe de Carlos V os territorios máis importantes: os
territorios españois, italianos e flamencos.
En 1580 Filipe II herdou a Coroa portuguesa e o imperio que Portugal
tiña en América, África e Asia.
Filipe II instalou en Madrid a súa corte, desde onde gobernaba un
grandísimo imperio.
6. A política de Filipe II
tivo dous
obxectivos
principais:
A conservación de
todos os territorios
que herdara.
A defensa do
catolicismo.
A relixión socorrida por España.
Tiziano
Os obxetivos de Felipe II
7. Filipe II enfrontouse aos seguintes
problemas:
A guerra con Francia.
O enfrontamento cos turcos.
A revolta dos Países Baixos.
O enfrontamento con Inglaterra.
Terzos españois
loitando nos
Países Baixos
Fresco Batalla de
Lepanto, Museo
del Vaticano Derrota da Armada Invencible
Jacques de Loutherbourg (1796)
Estas guerras provocaron grandes
gastos que colapsaron a economía
Os problemas do reinado
8. 3. A ORGANIZACIÓN DO IMPERIO
Carlos V e Filipe II exercen unha monarquía autoritaria cada
vez máis centralizada.
O rei exercía o goberno, dirixía a política exterior e o exército,
ocupábanse da administración e da recadación de impostos.
O rei non ten poder absoluto: a aprobación de novas leis e o
establecemento de impostos teñen que ser aprobados polas
cortes do cada territorio.
Carlos V tivo unha corte itinerante.
Filipe II estableceu a corte en Madrid
9. As institucións de goberno
Carlos V e Filipe II
contaban con
consellos para
que os axudaran
nas tarefas de
goberno
Tratan asuntos
dun territorio
concreto
Ocúpanse de
materias
específicas
Ademais dos
consellos cada
territorio tiña un
gobernador ou
vicerrei.
Tamén existían as
audiencias
10. A economía
O comercio viviu unha época de esplendor baseado no monopolio
comercial coas colonias e na chegada de metais preciosos desde
América.
A produción agrícola aumentou.
A gandería transhumante mantén a
súa importancia.
A industria ten un notable crecemento
(siderurxia e confección).
As ganancias do comercio e a riqueza de Castela non era
suficiente para sufragar as continuas guerras e Filipe II viuse
obrigado a declarar varias bancarrotas
12. 4. A CONQUISTA DE AMÉRICA
Ao longo do século XVI os españois
foron explorando e conquistando
moitas terras en América.
Os españois interesáronse polas
zonas máis poboadas e cun clima
máis parecido ao europeo.
Houbo numerosas expedicións de
conquista. As máis importantes foron
as de Hernán Cortés, que
conquistou o imperio azteca, e
Francisco Pizarro, que conquistou o
imperio inca.
Tamén se explorou o Amazonas e se
conquistaron as illas Filipinas
Principais expedicións
13. As expedicións estaban dirixidas por particulares, aos
que o rei daba un permiso ou capitulación de
conquista. O particular corría cos gastos. Unha vez
que se conquistaba un territorio, este pasaba ao
monarca, e, a cambio, o rei concedíalle ao conquistador
o título de gobernador e a propiedade de extensas
terras.
A conquista foi rápida debido á superioridade en
armamentos, a existencia de certas tradicións indíxenas
e os enfrontamentos entre os pobos americanos.
Instrumentos da conquista
Hernán Cortés
Francisco Pizarro
14. 5. O IMPERIO AMERICANO
Os territorios americanos rexíanse
polas mesmas leis ca Castela.
O Consello de Indias asesoraba
o monarca sobre o goberno de
América.
O territorio dividiuse en dous
vicerreinados: vicerreinado de
Nova España e vicerreinado do
Perú.
Os vicerreis era elixidos polo rei
entre a aristocracia castelá.
15. A explotación das colonias
Explotáronse principalmente as minas de
prata (Zacatecas, Potosí) e a agricultura,
para o que se estableceron grandes
estancias gandeiras e agrícolas.
O comercio era un monopolio real,
controlado a través da Casa de
Contratación.
Minas de Potosí
Casa de Contratación.
Sevilla
16. Desde 1542, os metais preciosos e outros produtos americanos trasladáronse
a España en convois de barcos mercantes escoltados por naves militares, a fin
de protexelos dos ataques dos piratas.
Establecéronse dúas grandes frotas anuais, unha a Nova España e outra a
Terra Firme, defendidas pola Armada do Mar Océano.
As frotas de Indias
O sistema das frotas de Indias
mostrou unha eficacia altísima e
durante os séculos XVI e XVII a
frota só caeu en poder do inimigo
en 1628, cando o pirata holandés
Heyn derrotou a Armada española
en Matanzas
Barcos do século XVI, baixo a protección da Virxe
dos Mareantes. Retablo de Alejo Fernández,
17. A sociedade americana
A sociedade americana organizouse por criterios raciais:
Os españois ocupaban a posición superior na sociedade colonial.
Seguían en importancia os mestizos (fillos de español e india)
Os indios tiñan unha situación peor. Facían os traballos do campo.
Sufriron moitos abusos, a pesar da Lei de Indias que os protexía.
Os negros eran escravos sen dereitos. Traídos de África.
18. Efectos culturais da conquista
A extensión do castelán e o portugués A extensión do catolicismo
19. O descenso de poboación indíxena
Desde hai máis de corenta años que os
españois están alí, non fixeron outra
cousa que asasinar indios, facelos sufrir,
aflixilos, atormentalos e destruílos. Así, a
illa de Cuba está hoxe practicamente
despoboada.
Se ben na Española había máis de
trescentos mil habitantes, hoxe non
quedan apenas douscentos. A causa
pola que mataron e destruíron a tantas
persoas foi só por ter o ouro e encherse
de riquezas en moi breves días.
BARTOLOMÉ DE LAS CASAS, Brevísima
relación da destrución das Indias. Adaptado
O exemplo de México central
Efecto demográfico da conquista