SlideShare une entreprise Scribd logo

Roham hosseini final project مالکیت معنوی در مدیریت تکنولوژی

•
•
Roham Hosseini
Roham Hosseini

مالکیت معنوی در مدریت تکنولوژی چه اهمیتی دارد و در چه مواردی بروز پیدا می کند؟

Formation
1  sur  26
Télécharger pour lire hors ligne
‫دا٘ـىذٜ ٔذیشیت‬ ‫دا٘ـٍبٜ تٟشاٖ‬ ‫تحمیك دسع ٔذیشیت تىِٙٛٛطی‬ ‫٘یٓ ػبَ دْٚ 9889 – 1989‬ ‫اػتبد: دوتش ا٘لبسی‬ ‫ٔحمك: ػیذ سٞبْ حؼیٙی‬ ‫1‬
‫فٟشػت‬ ‫چىیذٜ............................................................................................................................................................. 8‬ ‫ٔمذٔٝ .............................................................................................................................................................. 8‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثؼتشی الصْ ثشای دػتیبثی ثٝ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ دا٘ؾ فٙی :................................................................ 5‬ ‫تقشیف حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ............................................................................................................................ 7‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ثب ٞذف ا٘تمبَ : .......................................................................................................................... 8‬ ‫9 – ٔؼتٙذ ػبصی فشآیٙذ تِٛیذ تىِٙٛٛطی .......................................................................................................... 8‬ ‫2 – اػتب٘ذاسدٞبی تِٛیذ ................................................................................................................................. 9‬ ‫8 – لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطیه.................................................................................................................. 9‬ ‫4 – ٌبسا٘تی ٚ خذٔبت پغ اص فشٚؽ .............................................................................................................. 19‬ ‫ٔشاخـ سػیذٌی ثٝ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ............................................................................................................ 99‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ............................................................................................................ 89‬ ‫الؼبْ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ............................................................................................................................... 49‬ ‫اخضای ٔبِىیت كٙقتی ...................................................................................................................................... 59‬ ‫1-اختشاؿ .................................................................................................................................................. 69‬ ‫2-دا٘ؾ فٙی .............................................................................................................................................. 99‬ ‫٘تیدٝ ٌیشی .................................................................................................................................................... 82‬ ‫ٔٙبثـ ٚ ٔأخز .................................................................................................................................................. 52‬ ‫2‬
‫چىیذٜ‬ ‫٘یبصٞبی ٔبدی ٚ ػغح ص٘ذٌی دس خبٔقٝ أشٚص ثٝ ؿذت استمب یبفتٝ‬ ‫اػت. پیـشفت فّٓ ٚ فٙبٚسی تمؼیٓ وبس دس اختٕبؿ سا ٘بٌضیش ػبختٝ‬ ‫اػت ٚ تمشیجب وؼی ٕ٘ی تٛا٘ذ ٕٞضٔبٖ ثب پشداختٗ اكِٛی ٚ فٕیك‬ ‫ثٝ تالؿٟبی فىشی خٟت خّك تىِٙٛٛطی ٘ٛیٗ ثٝ اؿتغبَ ٚ وؼت‬ ‫دسآٔذ اص ٔـبغُ ٔقَٕٛ ٘یض ثیب٘ذیـذ. پغ ثشخالف ٌزؿتٝ آثبس‬ ‫فىشی اسصؽ ٔبدی ٘یض پیذا وشدٜ ا٘ذ ٚ ثٝ فٙٛاٖ اكّی تشیٗ ساٜ‬ ‫تبٔیٗ ٘یبصٞبی ٔبدی پذیذ آٚس٘ذٌبٖ ؿٙبختٝ ٔی ؿٛ٘ذ. اص ػٛی‬ ‫دیٍش پیـشفت ٚ تٙٛؿ سٚص افضٖٚ ٚػبئُ استجبعی ایٗ ػشٔبیٝ ٞب سا‬ ‫وٝ ٘مؾ ٟٕٔی دس تٛػقٝ تٕذٖ، فشًٞٙ، التلبد ٚ كٙقت ثـشی ایفب‬ ‫ٔی وٙٙذ، دس ٔقشم خغشات ثضسٌی لشاس دادٜ اػت. ثٝ ٕٞیٗ‬ ‫خبعش دِٚتٟب ٚ ّٔتٟبی كبحت تىِٙٛٛطی سٚص د٘یب ثٝ تذٚیٗ لٛا٘یٗ ٚ‬ ‫دػتٛساِقّٕٟبیی خٟت حٕبیت ٚ ٘ؾبست ثش ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی خبِمبٖ‬ ‫تىِٙٛٛطی پشداختٝ ٚ وـٛسٞبی دیٍش سا ٞٓ ثٝ ٔتبثقت ٚ پیشٚی اص‬ ‫ایٗ لٛا٘یٗ ٚاداؿتٝ ا٘ذ.‬ ‫دس ایٗ ٔمبِٝ پغ اص تقشیف «حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی» ثٝ تٛكیف ٚ‬ ‫تجییٗ اٞٓ خٙجٝ ٞبی حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی دس ساثغٝ ثب ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی پشداختٝ ٔی ؿٛد.‬ ‫ٔمذٔٝ‬ ‫یىی اص فٛأُ ٟٕٔی وٝ ثبفث ایدبد ؿىبف تٛػقٝ یبفتٍی ثیٗ‬ ‫وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ٚ تٛػقٝ یبفتٝ ؿذٜ اػت، تفبٚت ػغح‬ ‫دا٘ؾ ٚ تىِٙٛٛطی اػت. سؿذ ػشیـ ٚ ٘بٌٟب٘ی تىِٙٛٛطی دس دٚ‬ ‫3‬
‫دٞٝ اخیش ٚ پیؾ ثیٙی سؿذ فٛق اِقبدٜ آٖ دس آیٙذٜ ای ٘ٝ چٙذاٖ‬ ‫دٚس یمیٙب ثٝ ایٗ تفبٚت دأٗ خٛاٞذ صد. ثشای وبٞؾ ایٗ فبكّٝ ٚ‬ ‫دػتشػی وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ثٝ تىِٙٛٛطی سٚص د٘یب دٚ ساٜ‬ ‫ٚخٛد داسد. یىی تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٚ دیٍشی ا٘تمبَ آٖ اص‬ ‫وـٛسٞبیی وٝ چٙیٗ تىِٙٛٛطی سا دس اختیبس داس٘ذ. ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی دس وـٛسٞبیی وٝ دس صٔیٙٝ تحمیك ٚ تٛػقٝ، ٘یشٚی ا٘ؼب٘ی‬ ‫ٔتخلق ٚ ػشٔبیٝ فبلذ تٛإ٘ٙذی وبفی ٞؼتٙذ حذالُ تالؽ خٟت‬ ‫ٚسٚد ثٝ فشكٝ سلبثت خٟب٘ی ٚ ٍٕٞبْ ؿذٖ ثب التلبد ٞبی ثشتش د٘یب‬ ‫ثٝ ؿٕبس ٔی سٚد.‬ ‫ثٝ عٛس وّی تىِٙٛٛطی ثٝ دٚ ثخؾ ػخت افضاسی ٚ ٘شْ افضاسی‬ ‫تمؼیٓ ٔی ٌشدد. ثخؾ ػخت افضاسی تىِٙٛٛطی اص تدٟیضات ٚ‬ ‫ٔبؿیٗ آالت تـىیُ ؿذٜ ٚ ثخؾ ٘شْ افضاسی آٖ ٘بؿی اص تشاٚؿبت‬ ‫فىشی ا٘ؼبٖ اػت ٚ حٕبیت اص ایٗ ثخؾ سا «حمٛق ٔبِىیت‬ ‫ٔقٙٛی» ثش فٟذٜ داسد.‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ؿبُٔ ٔمشساتی اػت وٝ حك ثٟشٜ ثشداسی‬ ‫ٔبدی اص یه فقبِیت ٘ٛ ٚ ٔجتىشا٘ٝ سا ایدبد ٔی وٙذ ٚ آٖ سا ٔٛسد‬ ‫حٕبیت لشاس ٔی دٞذ. ٕٞچٙیٗ افٕبَ وٙتشَ لب٘ٛ٘ی ثش ٘حٜٛ‬ ‫پخؾ، تٛصیـ ٚ تدبسی وشدٖ اعالفبت ٚ ٘ٛآٚسیٟبی خذیذ‬ ‫تىِٙٛٛطیه سا ٔدبص داؿتٝ ٚ دس ٔٛسد ٞش ٌٛ٘ٝ ػٛء اػتفبدٜ، تىثیش‬ ‫ثی اخبصٜ ٚ خقُ ٚ پخؾ آٖ ٔدبصاتٟبیی سا دس ٘ؾش ٌشفتٝ‬ ‫اػت.(افؼب٘ٝ خبوپٛس، 1313، ف 133-333 )‬ ‫ٌؼتشؽ ػشیـ تىِٙٛٛطی ٚ سلبثت دس د٘یبی أشٚص ثب تٛخٝ ثٝ إٞیت‬ ‫حٕبیت اص حك ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ فىشی دس ٘ضد كبحجبٖ ٚ پذیذ‬ ‫آٚس٘ذٌبٖ ثخؾ ٘شْ افضاسی تىِٙٛٛطی اص یه ػٛ، ػیبػتٕذاساٖ ٚ‬ ‫دِٚتٕشداٖ سا ثش آٖ داؿتٝ اػت تب ایٗ سؿتٝ اص حمٛق سا ثٝ فٙٛاٖ‬ ‫4‬
‫اثضاسی خذیذ دس ػیبػت خبسخی وـٛسٞبی خٛد ٔٛسد تٛخٝ لشاس‬ ‫دٞٙذ ٚ ثب تٛخٝ لذست حٕبیتی ایٗ حمٛق دس صٔیٙٝ حك ا٘حلبسی‬ ‫فشٚؽ یب اػتفبدٜ اص ٘ٛفی وبال یب فٙبٚسی، حك ِیؼب٘غ، حك ٔؤِف ٚ‬ ‫ٔٛاسدی اص ایٗ لجیُ وٝ ٔٙدش ثٝ وٛتبٜ ؿذٖ دػت سلجبی تدبسی اص‬ ‫ٞش ٌٛ٘ٝ تمّت ٚ خقُ ٔی ؿٛد، ثب اعٕیٙبٖ ٚ ػشفت ثیـتشی ثٝ‬ ‫ػٕت خٟب٘ی ؿذٖ ٌبْ ثشداس٘ذ ٚ اص ػٛی دیٍش ثب تٛخٝ ثٝ تٛػقٝ‬ ‫التلبدی ٚ سؿذ فّْٛ ٚ فٙبٚسی وٝ افضایؾ ػشفت كٙقتی ؿذٖ‬ ‫وـٛسٞب ٚ اتلبَ ثٝ ؿجىٝ تدبست خٟب٘ی سا دس پی داسد، ؿٙبخت‬ ‫ٔفبٞیٓ ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ ؽشفیتٟبی ثبِمٜٛ ایٗ سؿتٝ دس ایٗ ساثغٝ‬ ‫ٔی تٛا٘ذ أش ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی سا اص ػٛی وـٛسٞبی تٛػقٝ یبفتٝ ثب‬ ‫اعٕیٙبٖ ٚ تضٕیٗ ثیـتشی ٕٞشاٜ ػبصد ٚ دس ٘تیدٝ ٌبْ ٔؤثشی دس‬ ‫خٟت تٛػقٝ یبفتٍی وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ثبؿذ.‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثؼتشی الصْ ثشای دػتیبثی ثٝ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ دا٘ؾ فٙی :‬ ‫ثخؾ افؾٓ سؿذ ٚتٛػقٝ التلبدی خٟبٖ ثب ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚدا٘ؾ‬ ‫فٙی ٔیؼش ٌشدیذٜ اػت .‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثٝ ٔقٙی ص٘دیشٜ ای ثىبسٌیشی ٔدٕٛفٝ فٙبكش –‬ ‫تىِٙٛٛطی دس ٔىب٘ی ثٝ خض ٔىبٖ اِٚیٝ اػت وٝ ٌبٔی ٟٔٓ دس ٔؼیش‬ ‫كٙقتی ؿذٖ ٚ تٛػقٝ التلبدی وـٛسٞب اػت .‬ ‫ٔضیت ٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطیه ٚدا٘ؾ فٙی خٟت حفؼ ٔٛلقیت‬ ‫سلبثتی دس ثؼیبسی اص كٙبیـ ضشٚست داسد.‬ ‫أشٚص ؿبٞذ سؿذ لبثُ تٛخٝ تىِٙٛٛطی دس وـٛس ٚ ثٝ ٚیظٜ اػتبٖ‬ ‫ٞؼتیٓ ٚثشاػبع اػتشاتظی تٛػقٝ كٙقتی پیـٟٙبدی ٚ ٔلٛة اػتبٖ ٚ‬ ‫تِٛیذ ٔبؿیٗ آالت كٙقتی دس كٙبیقی ٕٞچٖٛ غزایی ٚثؼتٝ ثٙذی ،‬ ‫ثشق ٚاِىتشٚ٘یه ، تِٛیذ ػیٓ ٚوبثُ ، ٘ؼبخی ٚ چشْ ، ػِّٛضی‬ ‫اص‬ ‫5‬ ‫اِٚٛیت ٞبی تٛػقٝ كٙقتی دس اػتبٖ ٔیجبؿذ . ٕٞچٙیٗ‬
‫اخشای پشٚطٜ ٞبی ٕٞب٘ٙذ ػیٕبٖ ٚ فٛالد ...دس اػتبٖ ٘یض أىبٖ‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٚ سؿذ تٛاٖ فٙی ٚ ٟٔٙذػی ، دس ثشداؿتٝ اػت .‬ ‫خشیذ ٚ فشٚؽ تٛاٖ ٟٔٙذػی ٚدا٘ؾ فٙی دس یه ثؼتش ایٕٗ ثشای‬ ‫خشیذاس ٚ فشٚؿٙذٜ ، وٝ ٔتضٕٗ حمٛق ٞش دٚ عشف ثبؿذ یىی اص‬ ‫ٟٕٔتشیٗ صٔیٙٝ ٞبی تٛػقٝ تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٚ فٙبٚسی ٔیجبؿذ .‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی حبِت خبكی اص دٌشٌٛ٘ی تىِٙٛٛطیه اػت وٝ‬ ‫دس ػٝ ٔشحّٝ اختشاؿ ، ٘ٛآٚسی ٚ ا٘تـبس كٛست ٔی ٌیشد .‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٝ حٕبیت اص تشاٚؿبت فىشی ٚ ٘ٛآٚسیٟب ٚ اختشافبت‬ ‫پشداختٝ اػت .‬ ‫ٔبِىیت ٞبی كٙقتی ثخـی اص ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ثٝ ؿٕبس ٔی سٚد ٚ‬ ‫ٔدٕٛفٝ حمٛلی سا افٓ اص حمیمی یب حمٛلی دس خٟت حٕبیت اص‬ ‫فىش ٚ اثتىبس ؿخق دس ثشاثش اؿخبف ثبثت ٚ ثٟشٜ ثشداسی اص ٘تیدٝ‬ ‫فىش ٚ اثتىبسات ثٝ كبحت ٚ ٔبِه آٖ ثشای ٔذت ٔقیٗ ثغٛس‬ ‫ا٘حلبسی ثٝ ؿخق ٔجتىش ٔـخق ٔی وٙذ .‬ ‫دس ٔذَ لب٘ٛ٘ی ػبصٔبٖ خٟب٘ی ٔبِىیت ٔقٙٛی دس ساػتبی ٔبِىیت‬ ‫كٙقتی دٚ ثخؾ وّی ثٝ حك اختشاؿ ٚ حك دا٘ؾ فٙی تمؼیٓ‬ ‫ٔیٍشدد .‬ ‫ٚاٌزاسی حك اختشاؿ دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٔقیٗ ٔی‬ ‫ٕ٘بیذ وٝ آیب حك ٔبِىیت ٚ‬ ‫حمٛق ٞبی اختشاؿ ٔٙتمُ ٔی‬ ‫ٌشدد یب ایٙىٝ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی تٟٙب حك ا٘تفبؿ ٚ اػتقٕبَ خبسخی‬ ‫سا داسد ٚ پیؾ ثیٙی ادفبٞب ٚ حمٛق احتٕبِی اؿخبف ثبِث ثش‬ ‫ٔٛضٛؿ اختشاؿ ٚ خجشاٖ خؼبست ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی یب‬ ‫ٚاٌزاسوٙٙذٜ اػتفبدٜ اص حمٛق ٘بؿی اص آٖ ٚ ... ٔٛاسدی اػت وٝ‬ ‫دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثبیؼتی تٛخٝ ٌشدد .‬ ‫دس ا٘تمبَ دا٘ؾ فٙی ، دا٘ؾ فٙی وٝ ٔدٕٛفٝ ای اص آٌبٞیٟب ،‬ ‫ٟٔبست ٞبی فٙی ٚغیشفٙی وٝ دس عشاحی ٚ ػبخت ٚػبیش فّٕیبت‬ ‫ٚاحذ كٙقتی ثٕٙؾٛس تِٛیذ ٔحلَٛ یب تٟیٝ ٔٛاد ٔٛسد ٘یبص ٔٛسد‬ ‫6‬
‫ثٟشٜ ثشداسی لشاس ٔی ٌیشد ٚ دس ا٘حلبس داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی اػت ٚثٝ‬ ‫ٚػیّٝ ٚی ثٝ وبس ٌشفتٝ ٔی ؿٛد ٚ دس ا٘تمبَ دا٘ؾ فٙی دس اختیبس‬ ‫ٔتمبضی تىِٙٛٛطی لشاس ٌیشد تب ثب اػتفبدٜ اص آٖ ٚاحذ تِٛیذی ٔٛسد‬ ‫٘ؾش خٛد سا عشاحی ٚ تأػیغ ٚٔحلَٛ خبكی سا اص عشیك ا٘تمبَ‬ ‫دا٘ؾ فٙی ٔحلَٛ ، ػبخت ، فشآیٙذ تِٛیذ وٙذ .‬ ‫تقشیف حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی‬ ‫اختالف دس تقشیف ٚ تفؼیش ٚ تقییٗ اػتب٘ذاسدٞب دس صٔیٙٝ حمٛق‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی یىی اص ثضسٌتشیٗ چبِـٟبی پیؾ سٚی ثبصاسیبثبٖ ٚ‬ ‫ری ٘فقبٖ دس أش ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثیٗ دٚ یب چٙذ وـٛس ٚ ّٔت اػت‬ ‫ٚ تالؽ ثشای حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ یىؼبٖ ػبصی‬ ‫ٔفبٞیٓ ٔشتجظ ثب ایٗ حمٛق ثٝ یه ٔقٕبی اختٕبفی تجذیُ ؿذٜ‬ ‫اػت.‬ ‫ایٗ ثخؾ اص حمٛق ثب تٛػقٝ تىِٙٛٛطی سؿذ ٚ ٌؼتشؽ یبفتٝ اػت.‬ ‫اػتفبدٜ فضایٙذٜ اص وبٔپیٛتش ٚ تىِٙٛٛطی استجبعبت ٔٙدش ثٝ تٛػقٝ‬ ‫التلبد دیدیتبَ ؿذٜ ٚ ایٗ التلبد خذیذ سٚؽ تِٛیذ وبالٞب ٚ‬ ‫خذٔبت، ٔبٞیت ٚ ٔحتٛای آٟ٘ب ٚ ٘یض ٔىب٘یضْ ٞبی تٛصیـ وبالٞب ٚ‬ ‫خذٔبت سا ٔتحَٛ ػبختٝ اػت. ایٗ تفبٚتٟبی فٕیك ٔفشٚضبت‬ ‫لب٘ٛ٘ی ٔتفبٚتی ٘یض ٔی عّجٙذ. پغ حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ثٝ فٙٛاٖ‬ ‫اثضاس حیبتی دس ثشاثش ػّغٝ چٙیٗ تحٛالتی إٞیت یبفتٝ اػت.‬ ‫حك ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٝ ٔقٙی حمٛق لب٘ٛ٘ی اػت وٝ ثٝ فقبِیتٟبی غیش‬ ‫ٔبدی ٚ فىشی دس صٔیٙٝ ٞبی كٙقتی، فّٕی، ادثی ٚ ٞٙشی ٔشتجظ‬ ‫ٔی ؿٛد. اغّت وـٛسٞب ثٝ دٚ دِیُ اكّی، لٛا٘یٙی سا خٟت حٕبیت‬ ‫7‬
‫اص ٔبِىیتٟبی فىشی ٚ ٔقٙٛی تذٚیٗ وشدٜ ا٘ذ وٝ اِٚی اِمبی‬ ‫ٚضقیت ٚ ثیبٖ لب٘ٛ٘ی ثٝ حمٛق التلبدی ٚ اخاللی ٔختشفبٖ دس‬ ‫اختشافبتـبٖ ٚ ٘یض حمٛق فبٔٝ ٔشدْ دس دػتیبثی ثٝ آٖ اختشافبت‬ ‫اػت ٚ دِیُ دْٚ استمبی خاللیت ٚ وبسثشد ٘تبیح آٖ ٚ ٘یض تـٛیك‬ ‫ٔـبسوت ٔشدْ دس تٛػقٝ اختٕبفی ٚ التلبدی اػت.‬ ‫الصْ ثٝ روش اػت اكغالح «حمٛق ٔبِىیت فىشی» اكغالحی اػت‬ ‫وٝ تٛػظ ثشخی اص حمٛلذا٘بٖ ثٝ خبی «حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی» ثٝ‬ ‫وبس ٔی سٚد. اص ٘ؾش ایٗ دػتٝ اص افشاد وّٕٝ ٔقٙٛی ؿبیذ خبٔـ‬ ‫ثبؿذ، ِٚی ٔب٘ـ ٘یؼت. وّٕٝ ٔقٙٛی دس ِغت ٔٙؼٛة ثٝ ٔقٙی ٚ ٔمبثُ‬ ‫ٔبدی ٚ كٛسی تقشیف ؿذٜ اػت. حبَ آ٘ىٝ ٔٙـبء ایٗ حمٛق فىش ٚ‬ ‫ا٘ذیـٝ ٚ تقمُ ا٘ؼبٟ٘بػت.(٘ٛساِذیٗ أبٔی،3313، ف 193)‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ثب ٞذف ا٘تمبَ :‬ ‫ٔبؿیٗ ػبصی ، عشاحی یه ٔذَ كٙقتی ٚ یب خظ تِٛیذ ، تجذیُ‬ ‫فشآیٙذٞبی فّٕی ٚ اعالفبت ثٝ خغٛط تِٛیذ كٙقتی ٚ ػبخت‬ ‫تدٟیضات ٚصیشػبصیٟبی فٕٛٔی ٚ خبكی ٘لت خغٛط تِٛیذ‬ ‫عشاحی ٔذاسات ٚ ... ٕٞٝ دس ٚالـ تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٔحؼٛة ٔی‬ ‫ؿٛ٘ذ وٝ ثب ؿشایظ خبكی لبثُ ا٘تمبَ ٚ فشٚؽ ٔیجبؿٙذ .‬ ‫1 – ٔؼتٙذ ػبصی فشآیٙذ تِٛیذ تىِٙٛٛطی یىی اص ٟٕٔتشیٗ ٔشاحُ‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ثب ٞذف كذٚس ٚ ا٘تمبَ ، ٔؼتٙذ ػبص ٔشاحُ ؿىُ‬ ‫ٌیشی ایذٜ تب تِٛیذ اػت ٚ ثخـی اص ٔؼتٙذاتی اػت وٝ دس لٛا٘یٗ‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٝ ٘حٜٛ تٙؾیٓ ٚ تٟیٝ آٟ٘ب تٛخٝ ٔی ؿٛد .‬ ‫ٔؼتٙذات ایٗ ثخؾ اص تِٛیذ تىِٙٛٛطی دس ٚالـ ٔؼتٙذاتی اػت وٝ‬ ‫٘ـبٖ دٞٙذٜ ؿشایظ لجُ اص ٚخٛد تىِٙٛٛطی خذیذ اػت وٝ دس‬ ‫ٚالـ صٔیٙٝ اكّی ؿىُ ٌیشی ایذٜ ٚ عشاحی ٚ ٘ٛآٚسی اػت . ایٗ‬ ‫8‬
‫ٔؼتٙذات ٔی تٛا٘ذ دس ٔٛلـ ؿٙبػبیی ٔـتشیبٖ ٚ ؿٙبخت ثبصاسٞبی‬ ‫ٞذف ثؼیبس وبسآٔذ ثبؿذ ، ٕٞچٙیٗ ایٗ ٔؼتٙذات دس ایدبد حفؼ‬ ‫حمٛق ٔبِىیتی ثش ایذٜ خذیذ ٔؤثش اػت .‬ ‫ٔؼتٙذات فشآیٙذ تِٛیذ فٙبٚسی دس ا٘تمبَ اعالفبت ٚ آٔٛصؽ تحٛیُ‬ ‫ٌیش٘ذٌبٖ ثؼیبس ٔؤثش اػت ٚ دس ٍٟ٘ذاسی ٚ تقٕیشات ٘یض ایٗ‬ ‫ٔؼتٙذات صٔیٙٝ ثٟشٜ ٚسی ثبالی تىِٙٛٛطی ٔیجبؿذ .‬ ‫ایٗ ٔؼتٙذات اسصؽ ٚیظٜ ای داس٘ذ وٝ ثبیذ دس فبوتٛس فشٚؽ وبال‬ ‫ثٝ آٖ اؿبسٜ ؿٛد .‬ ‫2 – اػتب٘ذاسدٞبی تِٛیذ یىی اص فٛأُ ٟٔٓ دس لبثُ ا٘تمبَ ثٛدٖ‬ ‫یه فٙبٚسی اػتب٘ذاسدٞبیی اػت وٝ دس تِٛیذ آٖ فٙبٚسی ٔذ ٘ؾش‬ ‫لشاس ٌشفتٝ اػت .‬ ‫اػتب٘ذاسدٞبیی وٝ دس تِٛیذ یه فٙبٚسی سفبیت ٔی ؿٛد ، صٔیٙٝ‬ ‫اتلبَ ٚ استجبط ایٗ ثخؾ سا ثب ػبیش فٙبٚسی ٔیؼش ٔی ٕ٘بیذ . فشم‬ ‫وٙیذ ٔٛتٛس خذیذ ػبختٝ ٔی ؿٛد وٝ ثٝ ِحبػ ویفی ثؼیبس ثشتش اص‬ ‫الالْ ٔـبثٝ اػت ِٚیىٗ چٙب٘چٝ اص ٘ؾش اثقبد یب ٞش ٔـخلٝ وٛچه‬ ‫دیٍش لبثُ خبیٍضیٙی ٚ استجبط ثب ػبیش ثخـٟبی یه دػتٍبٜ ٘جبؿذ‬ ‫ٕٞٝ ٔضایبی تقشیف ؿذٜ ثی اسصؽ ٔی ؿٛد ، پغ سفبیت‬ ‫اػتب٘ذاسدٞبی اتلبَ ثب ػبیش تىِٙٛٛطیٟب اص اِضأبت تِٛیذ فٙبٚسی‬ ‫اػت .‬ ‫اػتب٘ذاسدٞب ٕٞچٙیٗ أىبٖ ٔمبیؼٝ فٙبٚسی خذیذ ثب ا٘ٛاؿ ٔـبثٝ ٚ‬ ‫لجّی سا فشاٞٓ ٔی ٕ٘بیذ دس تِٛیذ فٙبٚسیٟبیی وٝ اػتب٘ذاسدٞبی اص‬ ‫لجُ تذٚیٗ ؿذٜ ٚخٛد ٘ذاسد ٘یض، افالْ ٚ تذٚیٗ اػتب٘ذاسدٞبی‬ ‫خبف تِٛیذ ضشٚست داسد تب تىِٙٛٛطی لبثُ ا٘تمبَ ٚ فشٚؽ ثبؿذ .‬ ‫چٙب٘چٝ اػتب٘ذاسد خبف تِٛیذ یه تىِٙٛٛطی تذٚیٗ ٘ـٛد ٚ ٕٞشاٜ‬ ‫آٖ ثٝ فشٚؽ ٘شػذ ، أىبٖ تِٛیذ ٔـبثٝ ثب اعٕیٙبٖ الصْ ٚلبثُ ػشٔبیٝ‬ ‫ٌزاسی التلبدی ثٝ ٚخٛد ٕ٘ی آیذ .‬ ‫3 – لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطیه : لشاسداد حبٚی ٔفبدی اػت‬ ‫وٝ دٚ عشف أضب وٙٙذٜ آٖ سفتبس الذأبت خٛد سا ٔلٛة ٔی‬ ‫9‬
‫ٕ٘بیٙذ وٝ ٔجتٙی ثش فّٕىشد لجّی اػت ، ِزا تذٚیٗ یه لشاسداد‬ ‫ٔٙغمی یه‬ ‫فشآیٙذ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی فالٜٚ ثش ٔؼبیُ حمٛلی ثٝ ٘ٛفی وٝ حبٚی‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی تِٛیذ وٙٙذٜ تىِٙٛٛطی ، فشایٙذ اػتٕشاس‬ ‫ٔؼئِٛیت دٚ عشف سا تذٚیٗ ٚ تجییٗ ٔی ٕ٘بیذ .‬ ‫إٞیت تذٚیٗ لشاسداد ٌبٜ ثٝ ا٘ذاصٜ اسصؽ تىِٙٛٛطی تِٛیذ ؿذٜ‬ ‫اػت ٚ ٕٞچٙیٗ لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی حبٚی سفتبسٞبی‬ ‫٘بؽشاٖ فٙی ٚ حمٛلی ثش ایٗ لشاسدادٞب اػت .‬ ‫خذٔبت پغ اص فشٚؽ ٘یض اص ٔٛاسد ٟٔٓ دسج ؿذٜ دس لشاسدادٞب‬ ‫ٞؼتٙذ وٝ ٔی تٛا٘ٙذ ٘حٜٛ اتىبء دسیبفت وٙٙذٜ تىِٙٛٛطی سا ثٝ‬ ‫تِٛیذ وٙٙذٜ تجییٗ وٙذ ٚ ثٟش تمذیش اسوبٖ لشاسدادٞبی ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی تبثـ لٛا٘یٗ دلیك ٔبِىیت ٔقٙٛی وـٛسٞب ٞؼتٙذ ٚ ثش‬ ‫اػتٕشاس ٚسٚاثظ ٔٙغمی عشفیٗ ٘ؾبست ٔی ٕ٘بیٙذٚیىی اص صٔیٙٝ ٞبی‬ ‫ٟٔٓ تذاْٚ تجبدَ ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٔی ثبؿٙذ .‬ ‫4 – ٌبسا٘تی ٚ خذٔبت پغ اص فشٚؽ : خذٔبت پغ اص فشٚؽ یىی‬ ‫اص ٔٛاسد ٟٔٓ اػت وٝ دس لبِت لٛا٘یٗ ٔبِىیت ٔقٙٛی ٔٛسد تٛخٝ‬ ‫ٚیظٜ اػت ، ٕٞچٙیٗ تذٚیٗ ٚٔؼتٙذػبصی ٚحلَٛ ٚدػتشػی‬ ‫ٔـتشیبٖ ثٝ ایٗ خذٔبت ، ٔخلٛكبً دس ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثؼیبس‬ ‫إٞیت داسد . تِٛیذ فٙبٚسی لبثُ كذٚس دس كٛستی وٝ ثٝ سٚصسػب٘ی‬ ‫تىِٙٛٛطی ، سفـ ٔقبیت ، حفؼ ٍٟٚ٘ذاسی ثخـٟبی اكّی ػیؼتٓ ٞب‬ ‫اص ٔؼبیُ لبثُ دسج ٚ ٟٔٓ دس ٌبسا٘تی ٚ خذٔبت پغ اص فشٚؽ‬ ‫ٔیجبؿذ .‬ ‫5 – ٘ؾبست ٚ ثبصسػی : ٘ؾبست ثش فشآیٙذ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٘یض أشی‬ ‫وبٔالً دلیك ٚوبسؿٙبػی اػت وٝ ٔقٕٛالً ػبص٘ذٌبٖ ٚتِٛیذوٙٙذٌبٖ‬ ‫تىِٙٛٛطیٟبی ثشتش ٚ ا٘دٕٗ ٞبی تخللی ٚفّٕی ایٗ فشآیٙذ سا ثب‬ ‫دلت پیٍیشی ٚ٘ؾبست ٔی ٕ٘بیٙذ ، ایٗ ٘ؾبست ثش اسصؽ ٚػغح‬ ‫01‬
‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی كحٝ ٌزاسی ٕ٘ٛدٜ ٚ ٔٛخت افتجبس اختشافبت‬ ‫ٚ٘ٛآٚسیٟب ٔی ؿٛد .‬ ‫ٔشاخـ سػیذٌی ثٝ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی‬ ‫حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی اص لشٖ ٘ٛصدٞٓ ثٝ ثقذ ٚ ثب تلٛیت‬ ‫دٚ وٙٛا٘ؼیٖٛ ثیٗ إِّّی ٟٔٓ یقٙی «وٙٛا٘ؼیٖٛ پبسیغ ثشای‬ ‫حٕبیت اص ٔبِىیتٟبی كٙقتی» ٚ «وٙٛا٘ؼیٖٛ ثشٖ ثشای حٕبیت اص‬ ‫آثبس ادثی ٚ ٞٙشی» دس ػبَ 1883 ٟ٘بدیٙٝ ٚ ثب ٔشٚس صٔبٖ ٔتحَٛ‬ ‫ؿذٜ اػت.‬ ‫ثذٖٚ تشدیذ تحمك اكّی تشیٗ اٞذاف ثٙیبٍ٘زاساٖ ایٗ وٙٛا٘ؼیٖٛ‬ ‫ٞب ثٝ ٔٙؾٛس ؿىٛفبیی خاللیتٟبی فشدی ٚ استمبی ٔقیبسٞبی صیؼتی‬ ‫ثـش ثب تحٛالت ٚ تغییشات تذسیدی دس ویفیت فّْٛ ٚ فٖٙٛ، ٔٙٛط ثٝ‬ ‫ٚخٛد ٔمشساتی خبٔـ ٚ اخشای تقٟذات ثیٗ إِّّی دِٚتٟبی فضٛ ثٝ‬ ‫ؿشح ٔزوٛس ٚ ٔمشس دس آٖ پیٕبٟ٘بی ثیٗ إِّّی ضٕٗ تٛخٝ ثٝ اكُ‬ ‫ثٙیبدیٗ «حبوٕیت دِٚتٟب» اػت. ٔمشساتی وٝ اص یه عشف ثٝ دِیُ‬ ‫حٕبیت دِٚتٟب اص افشاد ٔختشؿ ٚ آفشیٙٙذٜ دس لّٕشٚ كالحیتٟبی‬ ‫ػشصٔیٙی داسای خلیلٝ حمٛق داخّی ٚ اص عشف دیٍش ثب تٛخٝ ثٝ‬ ‫تقٟذات دِٚتٟب ثشای ایدبد ٔقیبسٞبی خبف حٕبیتی ٚ ا٘دبْ‬ ‫الذأبت ٔحبفؾتی ثب ٔبٞیت فشا ػشصٔیٙی داسای خٙجٝ ثیٗ إِّّی‬ ‫اػت ٚ ایٗ ٚیظٌیٟب دس وُ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی سا اص خلیلٝ ای‬ ‫ٔٙحلش ثٝ فشد ثشخٛسداس ػبختٝ اػت.‬ ‫دس ایٗ لّٕشٚ ٕٞیـٝ اختالف دس تفؼیش لٛافذ ٚ اخشای ٘بلق یب اخشا‬ ‫٘ـذٖ كحیح ثیٗ وـٛسٞبی ٔختّف خلٛكب دس أش ا٘تمبَ‬ ‫11‬
‫تىِٙٛٛطی، اػجبة اختالف ثیٗ داس٘ذٌبٖ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی دس‬ ‫داخُ وـٛسٞب ٚ ثیٗ دِٚتٟبی ٔتقٟذ وٙٛا٘ؼیٖٛ ٞب دس فشكٝ خبٔقٝ‬ ‫ثیٗ إِّّی سا فشاٞٓ ٔی ػبصد. ثٙبثشایٗ ٚخٛد یه ٘ؾبْ حُ ٚ فلُ‬ ‫اختالف ثب اثقبد خبٔـ ّٔی ٚ ثیٗ إِّّی ضشٚست ٔی یبثذ. ثٝ ٕٞیٗ‬ ‫ٔٙؾٛس ٔمشس ؿذٜ اػت وٝ دس كٛست ثشٚص اختالف دس اخشا ٚ تفؼیش‬ ‫لٛا٘یٗ ثیٗ دِٚتٟبی فضٛ ایٗ دٚ وٙٛا٘ؼیٖٛ ثٝ «دیٛاٖ ثیٗ إِّّی‬ ‫دادٌؼتشی» ٔشاخقٝ ؿٛد.‬ ‫فالٜٚ ثش ٔقبٞذات دٚ خب٘جٝ ٔتضٕٗ حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت‬ ‫ٔقٙٛی وٝ حُ ٚ فلُ ثیٗ إِّّی اختالفبت سا ثب اسخبؿ اختالف ثٝ‬ ‫«داٚسی» پیؾ ثیٙی وشدٜ ا٘ذ، ثشخی اص پیٕبٟ٘بی ٔٙغمٝ ای ٚ‬ ‫ٔقبٞذات ثیٗ إِّّی ٚیظٜ ثب ٔبٞیت التلبدی ٕٞب٘ٙذ «پیٕبٖ فٕٛٔی‬ ‫تقشفٝ ٚ تدبست» دس ػبَ 3993 ٚ «ػبصٔبٖ خٟب٘ی تدبست» دس ػبَ‬ ‫9993 تبػیغ ٚ تـىیُ ؿذٜ ا٘ذ وٝ دس حبَ حبضش ثب داؿتٗ‬ ‫ٔمشساتی خبٔـ ٚ لبثُ افٕبَ ثیٗ حذٚد 153 وـٛس د٘یب دس صٔیٙٝ‬ ‫حُ ٚ فلُ اختالفبت ٘بؿی اص تفؼیش ٚ اخشای ٔمشسات حمٛق‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی «٘ؾبْ حمٛلی ٔـتشوی» سا دس ایٗ لّٕشٚ ثٙیبٖ ٟ٘بدٜ‬ ‫ا٘ذ وٝ أشٚصٜ ثٝ دِیُ تبثیشؿبٖ ثش لٛافذ حُ ٚ فلُ اختالفبت ٚ‬ ‫تؼٟیُ تدبست ثیٗ إِّّی اص إٞیت ثؼیبسی ثشخٛسداس٘ذ.(ضشغبْ‬ ‫غشیجی، 1813، ف333-333)‬ ‫اِجتٝ الصْ ثٝ روش اػت وٝ دس ػبَ 1993 ٔزاوشات دٚس اسٌٚٛئٝ دس‬ ‫چبسچٛة ٔٛافمت ٘بٔٝ فٕٛٔی تقشفٝ ٚ تدبست ثٝ ػشا٘دبْ سػیذ وٝ‬ ‫اص خّٕٝ ٔجبحث ٔختّفی وٝ دس ایٗ ٔزاوشات ٔغشح ؿذٜ ٔؼئّٝ‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٛد ٚ ٘تبیح آٖ دس ٔٛافمت ٘بٔٝ ای ساخـ ثٝ خٙجٝ‬ ‫ٞبی تدبسی حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی وٝ ٔتضٕٗ ٔؼئّٝ تدبست‬ ‫وبالٞبی تمّجی ٘یض ثٛد، ا٘قىبع یبفت. اص ایٗ ٔٛافمت ٘بٔٝ فٕٛٔب‬ ‫21‬
‫تحت فٙٛاٖ ‪AGREEMENT ON TRADE RELATED OF‬‬ ‫‪INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS=TRIPS‬یبد ٔی‬ ‫ؿٛد ٚ ٔٛیذ ایٗ ٘ؾش اػت وٝ پذیذٜ ٞبی غیش ٔبدی ٔـَٕٛ‬ ‫حٕبیت حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی دس تدبست خٟب٘ی داسای اسصؿی‬ ‫ٕٞب٘ٙذ ػبیش وبالٞب ٚ خذٔبت ٞؼتٙذ.(ٔشیٓ آٔٛصٌبس، 1813، ف‬ ‫153-353 )‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی یىی اص ٔفبٞیٓ ٞؼتٝ ای دس ٔٛافمت ٘بٔٝ ٔزوٛس‬ ‫اػت. عجك ٔفبد ایٗ ٔٛافمت ٘بٔٝ دس كٛستی وٝ ٔبِىیت ٔقٙٛی‬ ‫تحت حفبؽت ٚ حٕبیت ثبؿذ، ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثٝ ٕٞشاٜ خٙجٝ ٞبی‬ ‫تدبسی آٖ تؼٟیُ ٔی ؿٛد.‬ ‫دس وٙبس ٔٛاسد ٔزوٛس ػبصٔبٖ ثیٗ إِّّی ٔبِىیت ٔقٙٛی ٘یض ثٝ‬ ‫فٙٛاٖ یىی اص ٚاحذٞبی فقبَ ػبصٔبٖ ُّٔ ٔتحذ دس ػبَ 3193 ٚ‬ ‫دس اػتىّٟٓ ثٝ ٔٙؾٛس حٕبیت اص تشاٚؿبت فىشی، اثذافبت، ٘ٛآٚسیٟب‬ ‫ٚ اختشافبت ثٝ فٙٛاٖ اِٚیٗ ٔشخـ خبف سػیذٌی ثٝ حمٛق ٔبِىیت‬ ‫ٔقٙٛی ثٝ سػٕیت ؿٙبختٝ ؿذ.‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی‬ ‫دس حبِی وٝ ٔضیتٟبی تىِٙٛٛطیه خٟت حفؼ ٔٛلقیت سلبثتی دس‬ ‫ثؼیبسی اص كٙبیـ ضشٚست داسد. تجذیُ ٔضیتٟبی تىِٙٛٛطیه ثٝ‬ ‫ٔضیتٟبی سلبثتی ٘یض پیؾ ٘یبصٞبی خبكی سا ٔی عّجذ.‬ ‫دس وٙبس خّك تىِٙٛٛطی اص عشیك پظٚٞؾ ٚ تٛػقٝ دسٖٚ صا،‬ ‫ٔذیشیت ٚ ػبصٔب٘ذٞی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثٝ ٔثبثٝ یىی اص سٚؿٟبی‬ ‫ٔٛثش دػتیبثی ثٝ تىِٙٛٛطی ٔٛسد ٘یبص ثٝ ضشٚستی ا٘ىبس ٘بپزیش دس ساٜ‬ ‫تٛػقٝ تىِٙٛٛطی تجذیُ ؿذٜ اػت.(ٔٙٛچٟش آلبیی ٚ دیٍشاٖ،‬ ‫31‬
‫9113، ف93)‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی حبِت خبكی اص دٌشٌٛ٘ی تىِٙٛٛطیه اػت وٝ‬ ‫دس 1 ٔشحّٝ اختشاؿ، ٘ٛآٚسی ٚ ا٘تـبس كٛست ٔی ٌیشد. سؿتٝ‬ ‫ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی دس فّٓ حمٛق ثٝ حفؼ ٚ حٕبیت اص تشاٚؿبت‬ ‫فىشی، اثذافبت، ٘ٛآٚسیٟب ٚ اختشافبت ٔی پشداصد. ٔبِىیتٟبی ٔزوٛس‬ ‫اص خّٕٝ حمٛلی اػت وٝ دس تٕبٔی د٘یب اص ػٛی لبٍ٘ٛ٘زاس ٚ فشف‬ ‫داسای إٞیت ؿٙبختٝ ؿذٜ اػت.(فّیشضب حبج ؿشیفی، 1313، ف‬ ‫913)‬ ‫دس التلبدٞبی ٔجتٙی ثش تىِٙٛٛطی پیـشفتٝ ٕٞچٙبٖ وٝ ػشٔبیٝ‬ ‫ٌزاساٖ اص ٘ؾش صٔبٖ، ٞضیٙٝ ٚ ػشٔبیٝ ٔٙتفـ ٔی ؿٛ٘ذ، دس كٛست‬ ‫حٕبیت ٔٙبػت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی آ٘بٖ، وـٛسٞبی ٔیضثبٖ‬ ‫ایٗ تىِٙٛٛطی ٘یض ثٝ ٔٙبفـ ثؼیبسی ٘بئُ خٛاٞٙذ ؿذ .‬ ‫الؼبْ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی‬ ‫دیذٌبٟٞبی ٔٛخٛد دس صٔیٙٝ ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ایٗ حمٛق سا ثٝ دٚ‬ ‫ثخؾ اكّی تمؼیٓ ٔی وٙٙذ وٝ فجبستٙذ اص:‬ ‫1-حك ٔؤِف یب حك ٔبِىیتٟبی ادثی ٚ ٞٙشی وٝ ؿبُٔ ٔدٕٛفٝ‬ ‫تبِیفبت ٚ آثبس ٞٙشٔٙذاٖ ٚ ٘ٛیؼٙذٌبٖ ٚ تٕبٔی آثبس ادثی ٚ ٞٙشی‬ ‫اػت.‬ ‫ٔٙـبء خّك اثش(وٝ ٔٛسد حٕبیت حك ٔؤِف اػت) تفىش ٚ خشیبٖ‬ ‫ػیبَ رٞٗ ٚ سٚح اػت ٚ ایٗ خشیبٖ دس ثؼتش تبسیخ ا٘ذیـٝ ٞبی‬ ‫ثـشی ثٝ كٛست تِٛیذ ٚ ثبص تِٛیذ آثبس فىشی ٚ ٞٙشی ٕ٘ٛد یبفتٝ ٚ‬ ‫دس ایٗ ٔؼیش ا٘ذیـٕٙذاٖ ٚ ٞٙشٔٙذاٖ ٞش یه ثٝ ػٟٓ خٛد اص آثبس‬ ‫پیـیٗ خٛد ثٟشٜ ٌشفتٝ ٚ چیضی ثش آٖ افضٚدٜ ٚ اثشی خذیذ ثٝ‬ ‫41‬
‫ٚخٛد آٚسدٜ ا٘ذ. اص ایٗ سٚ خّك اثش ثب «اػتفبدٜ» اص آثبس دیٍشاٖ‬ ‫فدیٗ ٚ ٕٞشاٜ ثٛدٜ ٚ ٞؼت. ٟٕٔتش آ٘ىٝ اػبػب اثش ثشای اػتفبدٜ‬ ‫دیٍشاٖ پذیذ ٔی آیذ (خٛا٘ذٖ، دیذٖ، ؿٙیذٖ ٚ ثٝ دیٍشاٖ ثبص‬ ‫ٌفتٗ) ٚ اٌش فٙلش «اػتفبدٜ» سا اص فشایٙذ تبسیخی خّك اثش ٔٙتضؿ‬ ‫وٙیٓ، ؿبیذ آثبس پذیذ آٔذٜ چٙیٗ ٕ٘ی ثٛد وٝ ٞؼت. پغ دس فّٓ‬ ‫حمٛق خٟت ٔمبثّٝ ثب ثشٚص ثی فذاِتی ٚ ثی ا٘لبفی ٘ؾشیٝ «اػتفبدٜ‬ ‫ٔٙلفب٘ٝ» ٔغشح ؿذٜ اػت وٝ اص آ٘دب وٝ ایٗ ٔؼئّٝ وٕتش دس ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی ٔلذاق ٔی یبثذ، اص تـشیح آٖ خٛدداسی ٔی‬ ‫ؿٛد.(فجبع ایٕب٘ی، 1813، ف 593-193 )‬ ‫2-حك ٔبِىیتٟبی كٙقتی وٝ اختشافبت ٚ عشاحیٟبی كٙقتی سا‬ ‫پٛؿؾ ٔی دٞذ. اختشافبت ساٜ حّٟبی خذیذ ٔؼبیُ فٙی ٞؼتٙذ ٚ‬ ‫عشاحیٟبی كٙقتی ثٝ خاللیتٟبی صیجبیی ؿٙبختی تقییٗ وٙٙذٜ ؽبٞش‬ ‫ٔحلٛالت كٙقتی ٔشتجظ ٔی ؿٛد.‬ ‫اِجتٝ دس ثشخی اص ٔتٖٛ ٘یض حك ٔبِىیت ٔقٙٛی سا ثٝ فٙبٚیٗ صیش‬ ‫تمؼیٓ ثٙذی وشدٜ ا٘ذ:‬ ‫1-حك اختشاؿ‬ ‫2-٘ـب٘ٝ ٞبی تدبسی‬ ‫3-ساصٞبی تدبسی‬ ‫4-حك ٔؤِف‬ ‫وٝ دس ایٙدب ثٝ فّت استجبط ّٕٔٛع تش تمؼیٓ ثٙذی اِٚیٝ ثٝ تـشیح‬ ‫آٖ ٔی پشداصیٓ.‬ ‫اخضای ٔبِىیت كٙقتی‬ ‫ٔبِىیتٟبی كٙقتی ٘یض ثخـی اص ٔبِىیتٟبی فىشی ثٝ ؿٕبس ٔی سٚد وٝ‬ ‫51‬
‫ثٝ خاللیتٟب ٚ تشاٚؿبت فىشی ا٘ؼبٖ دس صٔیٙٝ ٞبی كٙقتی ٔشثٛط ٔی‬ ‫ؿٛد. «ٔبِىیت كٙقتی» ٔدٕٛفٝ حمٛلی سا ٔـخق ٔی وٙذ وٝ‬ ‫ٞذف اص آٟ٘ب ایٗ اػت وٝ ؿخق یب ٌشٜٚ افٓ اص حمیمی یب حمٛلی‬ ‫ثتٛا٘ذ ثب اعٕیٙبٖ خبعش اص خٌّٛیشی اص تقشم دیٍشاٖ ثٝ أش تدبست‬ ‫یب كٙقت اؿتغبَ داؿتٝ ٚ اص ٞش ٌٛ٘ٝ تدبٚصی اص ٘بحیٝ اؿخبف ثبِث‬ ‫ٔلٖٛ ٚ ٔحفٛػ ثبؿذ ٚ ٘یض دس خٟت حٕبیت اص فىش ٚ اثتىبس ؿخق‬ ‫دس ثشاثش اؿخبف ثبِث ٚ دادٖ ا٘حلبس ثٟشٜ ثشداسی اص ٘تیدٝ فىش ٚ‬ ‫اثتىبس ثٝ كبحت ٚ ٔبِه آٖ ثشای ٔذت ٔقیٗ ٔغشح ؿذٜ اػت.‬ ‫(فّیشضب ٘ٛسٚصی، 3813، ف 313)‬ ‫ٔبِىیت كٙقتی سا ٔی تٛاٖ دس دٚ ثخؾ وّی اختشاؿ ٚ دا٘ؾ فٙی‬ ‫ٔٛسد ثشسػی ٚ اسصیبثی لشاس داد.‬ ‫1-اختشاؿ‬ ‫تىِٙٛٛطی دس ثؼیبسی اص ٔٛاسد حَٛ ٔحٛس یه اختشاؿ ؿىُ ٔی‬ ‫ٌیشد. داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی یب خٛد ٔختشؿ اػت یب حك اػتفبدٜ اص‬ ‫اختشاؿ سا اص ٔختشؿ دیٍش تحلیُ وشدٜ اػت.‬ ‫اػتفبدٜ اص اختشاؿ ٔٛسد ٘ؾش ٔؼتّضْ آٖ اػت وٝ حمٛق ٔبدی ایٗ‬ ‫اختشاؿ یب حذالُ حك اػتفبدٜ اص آٖ ثٝ ٌیش٘ذٜ ٔٙتمُ ؿٛد. لشاسداد‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثبیذ ٘حٜٛ ا٘تمبَ حمٛق ٔبدی یب حك اػتفبدٜ اص‬ ‫اختشاؿ سا ٔـخق وٙذ ٚ دس خلٛف ثجت ٚسلٝ اختشاؿ تلشیح‬ ‫داؿتٝ ثبؿذ.(ٔحٕذ فّی ؿشیفی، 8113، ف81-31)‬ ‫1-1- تقشیف اختشاؿ‬ ‫61‬
‫وّٕٝ اختشاؿ دس ِغت ثٝ ٔقٙی چیضی ٘ٛاٍ٘یختٗ، ایدبد وشدٖ،‬ ‫ػبختٗ ٚ اص خٛد دسآٚسدٖ اػت.(فّی اوجش دٞخذا، ف 1153)‬ ‫یه فشد ٘ٛآٚس ثب خّك پذیذٜ ای ٘ٛ ٚ خذیذ ٔغبثك لبٖ٘ٛ حمی سا‬ ‫ثٝ دػت ٔی آٚسد وٝ دیٍشاٖ ٔىّف ثٝ سفبیت آٖ ٞؼتٙذ ٚ ثب دادٖ‬ ‫چٙیٗ حمی ثٝ ٘ٛآٚساٖ ثشای آٟ٘ب أٙیت خبعشی ثٝ ٚخٛد ٔی آیذ ٚ‬ ‫ثٝ تجـ آٖ خبٔقٝ اص تجّٛس ا٘ذیـٝ آ٘بٖ ثٟشٜ ٔٙذ ٔی ؿٛد. ثب ایٗ‬ ‫ٚخٛد، تقشیف اختشاؿ دس لٛا٘یٗ ثجت اختشافبت اوثش وـٛسٞب ثٝ‬ ‫كٛست ٔـخق ٚ ٚاضحی ٚاسد ٘ـذٜ اػت ٚ دس فٛم فٕٛٔب‬ ‫ٔٛاسدی خٟت ثجت اختشاؿ روش ؿذٜ اػت.‬ ‫دس ٔذَ لب٘ٛ٘ی وٝ ػبصٔبٖ خٟب٘ی ٔبِىیت ٔقٙٛی تٟیٝ وشدٜ اػت،‬ ‫اختشاؿ فجبست اػت اص«ایذٜ یه ٔختشؿ وٝ فٕال ساٜ حُ یه‬ ‫ٔـىُ ٔـخق تىِٙٛٛطیىی سا حُ ٔی وٙذ» ٚ ثٝ عٛس ػبدٜ تش ساٜ‬ ‫حُ خذیذ یه ٔـىُ كٙقتی سا اختشاؿ ٔی ٘بٔٙذ.(ٔحٕذ فّی‬ ‫ؿشیفی، 8113، ف 81-31)‬ ‫1-2- حك اختشاؿ‬ ‫حك اختشاؿ حمی اػت ا٘حلبسی، وٝ ٔجذؿ ٚ پذیذ آٚس٘ذٜ یه‬ ‫ٚػیّٝ یب سٚؽ كٙقتی دس اثتىبسی خذیذ ٘ؼجت ثٝ ٔٛضٛفی خبف‬ ‫وؼت ٔی وٙذ. ایدبد ایٗ حك اٚال ٔؼتّضْ اثذاؿ ٚ پذیذ آٚسدٖ‬ ‫اثضاس، فشایٙذ یب سٚؽ وبسثشد خذیذی اػت وٝ لجال ٘ذاؿتٝ ٚ ثب٘یب‬ ‫ایٗ اثذاؿ دس كٙقت ثٝ ٔقٙبی افٓ آٖ وبسثشد داؿتٝ ثبؿذ.‬ ‫تحَٛ ٚ پیـشفت خبٔقٝ دس ػبیٝ ا٘ذیـٝ ٞب ٚ تذاثیش تبصٜ ٔختشفبٖ‬ ‫اػت ٚ لبٖ٘ٛ ٘بٌضیش اص آٖ حٕبیت ٔی وٙذ. ِیىٗ دس وـٛسٞبی‬ ‫ٔختّف ٔذت ایٗ حٕبیت ٔتفبٚت اػت.(ٔٙجـ پیـیٗ، ف 313)‬ ‫1-3- ؿشایظ ثجت اختشاؿ‬ ‫ٕٞٝ اختشافبت لبثُ ثجت ٘یؼتٙذ ٚ تٟٙب آٖ دػتٝ اص اختشافبت وٝ‬ ‫71‬
‫ٔغبثك لبٖ٘ٛ ثجت وـٛسی ثبؿٙذ، ثٝ ثجت دس آٖ وـٛس ٘بئُ ٔی‬ ‫ؿٛ٘ذ. ثب ٚخٛد تفبٚت ثیٗ ؿشایظ ثجت اختشاؿ دس وـٛسٞبی ٔختّف‬ ‫ٔٛاسد ٔـتشن صیش سا دس ایٗ ثبسٜ ٔی تٛاٖ ٘بْ ثشد:‬ ‫1-تبصٌی : یه أش ثذیٟی اػت وٝ آ٘چٝ لجال ایدبد ٚ فشضٝ ؿذٜ‬ ‫اػت، چٙب٘چٝ ثشای ٔشتجٝ دیٍش اسائٝ ؿٛد اختشاؿ ٘بٔیذٜ ٕ٘ی ؿٛد ٚ‬ ‫چٙب٘چٝ فقبِیتی ٚكف خاللیت ٚ ٘ٛآٚسی ٘ذاؿتٝ ثبؿذ، ٚاخذ فٙٛاٖ‬ ‫اختشاؿ ٘خٛاٞذ ثٛد.(ٔٙجـ پیـیٗ، ف 81)‬ ‫2-ٌبْ اثتىبسی : اختشاؿ ثبیؼتی فالٜٚ ثش تبصٜ ثٛدٖ داسای ٌبْ‬ ‫اثتىبسی ثبؿذ، ثٝ ایٗ ٔقٙی وٝ دس تبسیخ اسائٝ اؽٟبس ٘بٔٝ اختشاؿ ثب‬ ‫تٛخٝ ثٝ ٔدٕٛفٝ دا٘ؾ ٚ اعالفبت ٔٛخٛد یه ؿخق وٝ دس سؿتٝ‬ ‫اختشاؿ ٟٔبست ٔقِٕٛی داؿتٝ ثبؿذ لبثُ پیؾ ثیٙی ٘جبؿذ. ثٝ فجبست‬ ‫دیٍش اختشاؿ ٔٛسد ٘ؾش ٘جبیؼت ثشای ؿخلی ثب ٟٔبست ٔقِٕٛی دس‬ ‫آٖ سؿتٝ اص ثذیٟیبت ثبؿذ.‬ ‫3-وبسثشد كٙقتی (لبثّیت اػتفبدٜ دس كٙقت) : ٌٛاٞی اختشاؿ دس‬ ‫لجبَ ا٘تفبفی وٝ خبٔقٝ اص اختشاؿ وؼت ٔی وٙذ، افغب ٔی ؿٛد. ایٗ‬ ‫ا٘تفبؿ دس كٛستی ٔحمك ٔی ؿٛد وٝ فقبِیت اختشافی اص حٛصٜ‬ ‫رٞٗ ٚ ا٘ذیـٝ ثـش خبسج ؿٛد ٚ دس فُٕ ٔٛسد اػتفبدٜ لشاس ٌیشد.‬ ‫(٘ٛساِذیٗ أبٔی، 3313، ف 913)‬ ‫1-4- ٚسلٝ اختشاؿ‬ ‫ٚسلٝ اختشاؿ ٔٙبفـ ثبِمٜٛ صیبدی خٟت استمبی ٔٛلقیت سلبثتی ٚ‬ ‫تٛػقٝ ػبصٔبٟ٘بی وٛچه، ٔتٛػظ ٚ ثضسي فشاٞٓ ٔی ػبصد.‬ ‫پشٚا٘ٝ ثجت اختشاؿ یب ٚسلٝ اختشاؿ ػٙذی لب٘ٛ٘ی اػت وٝ تٛػظ‬ ‫ٔٛػؼٝ ای دِٚتی ثٝ ٔختشؿ یب پذیذ آٚس٘ذٜ اختشاؿ دادٜ ٔی ؿٛد‬ ‫تب ٚی ثذاٖ ٚػیّٝ حمٛق ٔبدی ٚ ٔقٙٛی دس استجبط ثب ػبخت، فشٚؽ‬ ‫یب ٘ؼخٝ ثشداسی اص اختشاؿ سا دس ٔذت صٔبٖ ٔقیٗ ثٝ دػت آٚسد.‬ ‫81‬
‫ٔذت ایٗ حٕبیت دس وـٛسٞبی ٔختّف ٔتفبٚت اػت ٚ ثؼتٝ ثٝ ٘ٛؿ‬ ‫ٚسلٝ اختشاؿ اص ػٝ ػبَ ٚ ٘یٓ تب ثیؼت ػبَ ٔتغیش اػت.‬ ‫1-5ٚاٌزاسی حك اختشاؿ دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی‬ ‫دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثبیؼتی تٛخٝ وشد وٝ چٙب٘چٝ‬ ‫اختشاؿ ثجت ؿذٜ اػت، ٔـخلبت ٚسلٝ اختشاؿ دس لشاسداد ثٝ‬ ‫كشاحت روش ؿٛد. ٕٞچٙیٗ اؿبسٜ ثٝ وـٛسٞبیی وٝ ٔختشؿ اختشاؿ‬ ‫خٛد سا دس آٟ٘ب ثٝ ثجت سػب٘ذٜ اػت ٚ ٔذت افتجبس ثجت ٚ ٘یض اسائٝ‬ ‫كٛستی اص ایٗ وـٛسٞب ضشٚست ٔی یبثذ. ایٗ أش ثٛیظٜ ثشای تِٛیذ‬ ‫وٙٙذٜ وبالٞبیی وٝ ثب اػتفبدٜ اص تىِٙٛٛطی ٔٛضٛؿ فمذ لشاسداد‬ ‫ػبختٝ ؿذٜ ٚ ثٝ ػبیش وـٛسٞب كبدس ٔی ؿٛد الصْ اػت.‬ ‫فالٜٚ ثش ٔٛاسد ٔزوٛس ٔٛضٛؿ ٔبِىیت حمٛق ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی‬ ‫ثبیؼتی ثٝ ٚضٛح تلشیح ؿٛد. ثٝ فجبست دیٍش دس لشاسداد تقییٗ ؿٛد‬ ‫وٝ حك ٌیش٘ذٜ ثش ٔٛضٛؿ اختشاؿ آیب حك ٔبِىیت اػت ٚ حمٛق‬ ‫ٔبدی اختشاؿ ثٝ ٚی ٔٙتمُ ؿذٜ اػت یب ایٙىٝ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی تٟٙب‬ ‫حك ا٘تفبؿ ٚ اػتقٕبَ خبسخی سا داسد.‬ ‫دس پبیبٖ ثبیذ تٛخٝ وشد وٝ ٔؼئِٛیت پبػخٍٛیی ٔختشؿ دس لجبَ‬ ‫ادفب ٞب ٚ حمٛق احتٕبِی اؿخبف ثبِث ثش ٔٛضٛؿ اختشاؿ ٚ‬ ‫ٕٞچٙیٗ خجشاٖ خؼبست ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی دس كٛستی وٝ ثٝ ٞش‬ ‫دِیُ ٚسلٝ اختشاؿ ثبعُ یب ٚاٌزاس وٙٙذٜ اص اػتفبدٜ اص حمٛق ٘بؿی‬ ‫اص آٖ ٔٙـ ؿٛد، ثبیذ دس لشاسداد پیؾ ثیٙی ؿٛد.‬ ‫2-دا٘ؾ فٙی‬ ‫دا٘ؾ فٙی ثٝ ٔدٕٛفٝ ای اص اعالفبت كٙقتی ٔفیذ، ٔحشٔب٘ٝ، اثذافی‬ ‫ٚ ثباسصؽ ٌفتٝ ٔی ؿٛد وٝ ثٝ ٕٞشاٜ آٖ ٔدٕٛفٝ ای اص آٌبٞیٟب ٚ‬ ‫91‬
‫ٟٔبستٟبی فٙی ٚ غیش فٙی وٝ دس عشاحی، ػبخت ٚ ػبیش فّٕیبت‬ ‫ٚاحذ كٙقتی ثٝ ٔٙؾٛس تِٛیذ ٔحلَٛ یب تٟیٝ ٔٛاد ٔٛسد ٘یبص ٔٛسد‬ ‫ثٟشٜ ثشداس ی لشاس ٔی ٌیشد، ٚخٛد داسد. ایٗ ٔدٕٛفٝ دس ا٘حلبس‬ ‫داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی اػت ٚ ثٝ ٚػیّٝ ٚی ثٝ وبس ٌشفتٝ ٔی ؿٛد.‬ ‫چٙب٘چٝ ایٗ ٔدٕٛفٝ دس اختیبس ٔتمبضی تىِٙٛٛطی لشاس ٌیشد، ٚی‬ ‫لبدس خٛاٞذ ثٛد ثب اػتفبدٜ اص آٖ ٚاحذ تِٛیذی ٔٛسد ٘ؾش خٛد سا‬ ‫عشاحی ٚ تبػیغ وٙذ ٚ ٔحلَٛ خبكی سا ثب ٔٛاد اِٚیٝ ٔقیٗ دس‬ ‫حدٓ ٔـخق ٚ ثب ٔـخلبت تقییٗ ؿذٜ ای تِٛیذ وٙذ.(ٔٙٛچٟش‬ ‫آلبیی ٚ دیٍشاٖ، 9113، ف 31)‬ ‫2-1- الؼبْ دا٘ؾ فٙی‬ ‫1-دا٘ؾ فٙی ٔحلَٛ: وٝ ؿبُٔ اعالفبت ٚ ٟٔبستٟبی فٙی ای‬ ‫اػت وٝ دس عشاحی ٔحلَٛ ٔٛسد ٘یبص اػت. دس ایٗ ثخؾ تقذاد‬ ‫لغقبت ثٝ وبس سفتٝ دس ٔحلَٛ، ٔـخلبت دلیك لغقبت، تٕبٔی ٘مـٝ‬ ‫ٞب ٚ عشحٟب ٚ ٘یض ٚیظٌیٟبی ٔحلَٛ دس تٕبٔی اثقبد ثیبٖ ٔی ؿٛد.‬ ‫2-دا٘ؾ فٙی ػبخت: ثب دس اختیبس داؿتٗ دا٘ؾ فٙی ٔحلَٛ تٟٙب‬ ‫ٔی تٛاٖ ٔحلَٛ سا ؿٙبخت. أب دا٘ؾ فٙی ػبخت ٔحلَٛ، وّیٝ‬ ‫تدٟیضات، ٔبؿیٗ آالت، لبِجٟب، دػتٛساِقّٕٟب ٚ تٕبٔی اػتب٘ذاسدٞبیی‬ ‫وٝ تِٛیذ ٚ ٔٛ٘تبط ٔحلَٛ سا أىبٖ پزیش ٔی ػبص٘ذ سا دس ثش ٔی‬ ‫ٌیشد.‬ ‫3-دا٘ؾ فٙی فشایٙذ: ؿبُٔ تٕبٔی اعالفبت ٚ ٟٔبستٟبی فٙی دس‬ ‫ساثغٝ ثب خشیبٖ ٌشدؽ ٔٛاد، ٔشاحُ تِٛیذ ٚ... اػت. ثٝ فجبست دیٍش‬ ‫دس ایٗ ٔشحّٝ ٕٞٝ ٌبٟٔبیی وٝ تب تِٛیذ ٟ٘بیی ٔحلَٛ ثبیذ ثشداؿتٝ‬ ‫ؿٛد سٚؿٗ ٔی ؿٛد.‬ ‫خٛاٞبٖ تىِٙٛٛطی ثب دس اختیبس داؿتٗ ٞش ػٝ ثخؾ دا٘ؾ فٙی ٔی‬ ‫تٛا٘ذ ٔحلَٛ سا ثـٙبػذ، اص چٍٍٛ٘ی ػبخت آٖ وبٔال آٌبٞی یبثذ‬ ‫02‬
‫ٚ ثب فشایٙذ تِٛیذ آٖ آؿٙب ؿٛد.‬ ‫2-2- دا٘ؾ فٙی ثٝ ؿىُ ٔدٕٛفٝ ای اص اعالفبت‬ ‫ثش خالف اختشافبت ثجت ؿذٜ، دا٘ؾ فٙی ٔقٕٛال ثجت ؿذٜ ٘یؼت ٚ‬ ‫ثٙبثشایٗ داس٘ذٜ آٖ اص حٕبیتٟبی لب٘ٛ٘ی خبف اختشافبت ثٟشٜ ٔٙذ‬ ‫٘یؼت. ایٗ أش إٞیت ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ خٙجٝ ٞبی ٚیظٜ دا٘ؾ‬ ‫فٙی ٚ حفؼ اػشاس سا آؿىبس ٔی ػبصد. ثٝ فجبست دیٍش دس اختشافبت‬ ‫حك ٔختشؿ ثش ٔٛضٛؿ اختشاؿ ثٝ ٚػیّٝ كذٚس ٚسلٝ اختشاؿ ثٝ ٘بْ‬ ‫ٚی ثجت ٔی ؿٛد ٚ اثجبت خالف آٖ یقٙی فذْ تقّك اختشاؿ ثٝ‬ ‫ٔختشؿ ثب ٔذفی اػت. أب دا٘ؾ فٙی اص آ٘دب وٝ ثجت ؿذٜ ٘یؼت، دس‬ ‫كٛستی وٝ تٛػظ دیٍشاٖ ٔٛسد اػتفبدٜ لشاس ثٍیشد، ٔذفی دا٘ؾ‬ ‫فٙی اثتذا ثبیذ تقّك ا٘حلبسی آٖ سا ثٝ ٘بْ خٛد ثبثت وٙذ تب ثتٛا٘ذ‬ ‫ٔب٘ـ اػتفبدٜ دیٍشاٖ اص آٖ ؿٛد .‬ ‫2-3- ا٘تمبَ ٔذاسن‬ ‫ٕٞب٘غٛس وٝ ٌفتٝ ؿذ دا٘ؾ فٙی ٔدٕٛفٝ ای اص اعالفبت اػت وٝ‬ ‫ٔقٕٛال دس ٔذاسن ٚ اػٙبد وتجی ثجت ٚ ٔؼتٙذ ٔی ؿٛد. ثٙبثشایٗ‬ ‫ٔدٕٛفٝ ای اص وتت، ٘ـشیبت، ٘مـٝ ٞبی فٙی ٚ اخشایی، فىؼٟب،‬ ‫٘تبیح آصٔبیـٍبٞی، فشِٟٔٛبی تشویت ٔٛاد ٚ... دا٘ؾ فٙی سا فیٙیت‬ ‫ٔی ثخـٙذ.‬ ‫دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ؿشط ا٘تمبَ ایٗ اػٙبد ٚ ٔذاسن‬ ‫اص اكَٛ اِٚیٝ ٚ ثذیٟی ٚ دس فیٗ حبَ اص اػبػی تشیٗ ٚ حؼبع‬ ‫تشیٗ الذأبت اػت. دػتشػی ٘ذاؿتٗ ثٝ ایٗ اػٙبد ٔؼّٕب ٔٙدش ثٝ‬ ‫٘بتٛا٘ی دس ػبخت ٔحلَٛ ٔٛسد ٘ؾش ٚ یب ٘مق ویفی آٖ خٛاٞذ‬ ‫ثٛد.‬ ‫ثٙبثشایٗ اؿشاف وبُٔ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی ثش ٘ٛؿ تىِٙٛٛطی ٔٛسد‬ ‫12‬
‫ا٘تمبَ ٚ ٔذاسن ٚ ٔؼتٙذات ٔشثٛط ٚ پیؾ ثیٙی ضٕب٘ت اخشاٞبی‬ ‫الصْ ثشای تبخیش دس اسائٝ یب اسائٝ ٘ىشدٖ وبُٔ دس ٚاٌزاسی‬ ‫تىِٙٛٛطی ٔٛسد ٘ؾش ضشٚست داسد.‬ ‫2-4- حفؼ اػشاس‬ ‫اص دیذ ٚاٌزاسوٙٙذٜ تىِٙٛٛطی ثخؾ ٟٕٔی اص اسصؽ دا٘ؾ فٙی‬ ‫ٚی دس ٔحشٔب٘ٝ ثٛدٖ آٖ ٟ٘فتٝ اػت. دس ٔٛاسد ثؼیبسی ٚاٌزاس‬ ‫وٙٙذٜ تىِٙٛٛطی ٔبیُ اػت خٛد ٘یض ثٝ تِٛیذ ٔحلَٛ ٔٛسد ٘ؾش‬ ‫ادأٝ دٞذ ٚ ٕٞچٙیٗ ثٝ ٚػیّٝ ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ ایٗ اعالفبت،‬ ‫ٚاٌزاس وٙٙذٜ ٔذفی داؿتٗ لذست تدبسی، ثبال ثٛدٖ ویفیت‬ ‫ٔحلَٛ، وبٞؾ ٞضیٙٝ ٞبی تِٛیذ ٚ ٔٛاسدی اص ایٗ دػت‬ ‫خٛاٞذثٛد.‬ ‫دس ایٗ كٛست ٚ ثخلٛف اص آ٘دب وٝ ٔقٕٛال دا٘ؾ فٙی ثش خالف‬ ‫اختشاؿ ثجت ؿذٜ داسای ٚسلٝ اختشاؿ ٘یؼت، ٚاٌزاس وٙٙذٜ ٔبیُ ثٝ‬ ‫اتخبر ٚ پیؾ ثیٙی تشتیجبتی اػت وٝ افـب ٘ـذٖ تىِٙٛٛطی سا تضٕیٗ‬ ‫وٙذ. اص ایٗ سٚ دس ثؼیبسی اص لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ؿشط‬ ‫حفؼ اػشاس، دسج ؿذٜ یب لشاسداد خذاٌب٘ٝ ای ثشای تحمك ایٗ أش ٚ‬ ‫اِضاْ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی ثٝ حفؼ اػشاس تىِٙٛٛطی دسیبفتی ٔٙقمذ ٔی‬ ‫ؿٛد.‬ ‫اِضاْ دس ٔٛسد ػشی ثٛدٖ یب ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ ثبیؼتی فمظ ثٝ‬ ‫اعالفبتی ٌؼتشؽ یبثذ وٝ:‬ ‫1-ثٝ كٛست وتجی یب ػبیش سٚؿٟبی لبثُ لجَٛ دس اختیبس أتیبص‬ ‫ٌیش٘ذٜ لشاس ٌشفتٝ اػت ٚ یب اٌش ثٝ كٛست ؿفبٞی ٞٓ اسائٝ ٔی‬ ‫ؿٛد ثقذا ٔٛسد تبویذ ٚ تبییذ لشاس ٌیشد.‬ ‫2-ٔحشٔب٘ٝ تّمی ؿذٜ ثبؿذ.‬ ‫3-اص عشف ٌیش٘ذٜ آٖ لجُ اص افـب ؿٙبختٝ ؿذٜ ٘جٛدٜ ثبؿذ.‬ ‫22‬
‫4-ثشای فْٕٛ ٔشدْ دس آٖ صٔبٖ ؿٙبختٝ ؿذٜ ٘جبؿذ.‬ ‫5-ٔتقبلجب ثٝ ٚػیّٝ أتیبص ٌیش٘ذٜ اص اؿخبف ثبِثی وٝ ثٝ أتیبص‬ ‫دٞٙذٜ ثشای ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ اعالفبت تقٕذی ٘ذاس٘ذ، لبثُ‬ ‫دسیبفت ٘جبؿذ.‬ ‫ثذیٟی اػت وٝ ٌیش٘ذٜ دا٘ؾ فٙی ثبیذ ثب تٛخٝ ثٝ پبییٗ ثٛدٖ‬ ‫اػتب٘ذاسدٞب ٚ تٛا٘بییٟبی حفؼ اػشاس كٙقتی تالؽ وٙذ، دسخٝ پبییٗ‬ ‫تشی اص ٔشالجت تقییٗ ؿٛد. اص ایٗ سٚ پزیشؽ ثی لیذ ٚ ؿشط افٕبَ‬ ‫اػتب٘ذاسدٞبی ایٕٙی داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی وٝ دس ثشخی اص لشاسدادٞب‬ ‫ٔالحؾٝ ٔی ؿٛد ثٝ دِیُ ٘بتٛا٘ی ٚ ٚخٛد ٘ذاؿتٗ ا٘ضجبط وبسی دس‬ ‫ٔحیظ ٞبی كٙقتی، ٔقٕٛال ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی ٚ دا٘ؾ فٙی سا ثب‬ ‫ادفبٞبی ثضسي ٔبِی اص ػٛی ا٘تمبَ دٞٙذٜ تىِٙٛٛطی ٔٛاخٝ ٔی‬ ‫ػبصد.(غالٔشضب ٘لیش صادٜ، 9113، ف 113-113 )‬ ‫٘تیدٝ ٌیشی‬ ‫حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی یىی اص ٟٕٔتشیٗ ٍ٘شا٘یٟبی خبٔقٝ‬ ‫خٟب٘ی أشٚص اػت. ٚػقت ٚ ٔیضاٖ حٕبیت اص آٖ وبسثشدٞبی‬ ‫ثؼیبسی ثشای ػشٔبیٝ ٌزاساٖ ٚ ا٘تمبَ دٞٙذٌبٖ تىِٙٛٛطی، ا٘تمبَ‬ ‫ٌیش٘ذٌبٖ ، وبسوٙبٖ ػبصٔبٟ٘بی ٔضثٛس، ٔلشف وٙٙذٌبٖ وبالٞبی‬ ‫تِٛیذی ایٗ ػبصٔبٟ٘ب ٚ حتی ٘ؼُ آیٙذٜ ای وٝ ٕٔىٗ اػت ٔٙبفقی‬ ‫اص ٘ٛآٚسیٟب ٚ پیـشفتٟبی ٘ؼُ أشٚص وؼت وٙٙذ، دس پی داسد.‬ ‫أشٚصٜ حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ثشای ٘ٛآٚساٖ ٚ ٔجذفبٖ‬ ‫تىِٙٛٛطی ثشتش د٘یب أشی حیبتی ٚ ثشای ٚاسد وٙٙذٌبٖ ایٗ‬ ‫تىِٙٛٛطی ٔؼئّٝ ای غیش لبثُ ا٘ىبس اػت ٚ دس خٟت تؼٟیُ تدبست‬ ‫32‬
‫خٟب٘ی ٚ تٛػقٝ ثیٗ إِّّی ٘ٝ تٟٙب ٌبْ ٔثجتی دس خٟت ٔٙبفـ ا٘تمبَ‬ ‫دٞٙذٌبٖ ٚ ا٘تمبَ ٌیش٘ذٌبٖ تىِٙٛٛطی اػت ثّىٝ ٔی تٛاٖ ثب‬ ‫دیذی فٕیمتش ٚ آیٙذٜ ٍ٘شی ثیـتش آٖ سا حشوتی خٟب٘ی دس ٔؼیش‬ ‫سفبٜ ٘ٛؿ ثـش ٔحؼٛة وشد.‬ ‫ٔجبحث ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ ٔبِىیت ٔقٙٛی دس خٟت وٕه ثٝ‬ ‫وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ثشای ٔـبسوت دس فقبِیتٟبی ثیٗ إِّّی‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ ٔبِىیت ٔقٙٛی ٔغشح ؿذٜ ٚ دس ؿٙبػبیی ٌضیٙٝ‬ ‫ٞبی ػیبػی ٔٙبػت خٟت ٍٕٞبٔی ٔٛفمیت آٔیض ایٗ وـٛسٞب ثب‬ ‫التلبد خٟب٘ی وٕه ٔؤثشی اػت .‬ ‫42‬
‫ٔٙبثـ ٚ ٔأخز‬ ‫1-أبٔی، ٘ٛساِذیٗ(3313)، «حمٛق ٔبِىیتٟبی فىشی»، فلّٙبٔٝ‬ ‫سٕٖٞٙٛ، ٘ـشیٝ ٔذسػٝ فبِی ؿٟیذ ٔغٟشی، ؿٕبسٜ 1ٚ1، كفحٝ193.‬ ‫2-آلبیی، حؼٗ ٚ ٔٙٛچٟش(9113)، «ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی»، ٔشوض‬ ‫تحمیمبت ٚ خذٔبت خٛدوفبیی ایشاٖ، ػبصٔبٖ ٌؼتشؽ ٚ ٘ٛػبصی‬ ‫كٙبیـ ایشاٖ، كفحٝ93.‬ ‫3-آٔٛصٌبس، ٔشیٓ (1813) ، «وپی سایت ٚ حمٛق ٔشتجظ دس‬ ‫ٔٛافمت ٘بٔٝ ساخـ ثٝ خٙجٝ ٞبی تدبسی حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی»،‬ ‫ٔدّٝ حمٛلی، ٘ـشیٝ دفتش خذٔبت حمٛلی ثیٗ إِّّی خٕٟٛسی‬ ‫اػالٔی ایشاٖ، ؿٕبسٜ 1، ثٟبس-تبثؼتبٖ، كفحٝ133-353.‬ ‫4-ایٕب٘ی، فجبع(1813)، «اػتثٙبی ٟٔٓ حك ٔؤِف :اػتفبدٜ ٔٙلفب٘ٝ‬ ‫اص اثش دیٍشی»، ٔدّٝ حمٛلی، ٘ـشیٝ دفتش خذٔبت حمٛلی ثیٗ‬ ‫إِّّی خٕٟٛسی اػالٔی ایشاٖ، ؿٕبسٜ 1، ثٟبس-تبثؼتبٖ، كفحٝ131-‬ ‫193.‬ ‫5-حبج ؿشیفی، فّیشضب(1313)، «حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ٚ خزة‬ ‫ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی دس وـٛس»، ٔدٕٛفٝ ٔمبالت دٚٔیٗ ػٕیٙبس فّٓ،‬ ‫تىِٙٛٛطی ٚ تٛػقٝ، خّذ اَٚ، ٔشوض ٘ـش دا٘ـٍبٞی كٙقتی أیش وجیش،‬ ‫كفحٝ 913.‬ ‫6-ؿشیفی، ٔحٕذ فّی(8113)، «ٔبِىیت كٙقتی ٚ ٚضقیت آٖ دس‬ ‫ایشاٖ»، فلّٙبٔٝ پظٚٞؾ دس فّٓ ٚ كٙقت ، ػبَ 1 ، ؿٕبسٜ 93،‬ ‫كفحٝ 11-11.‬ ‫7-خبوپٛس، افؼب٘ٝ(1313)، «تىِٙٛٛطی، حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ‬ ‫تدبست ثیٗ إُِّ»، ٔدّٝ اعالفبت ػیبػی التلبدی، ؿٕبسٜ 38-88،‬ ‫كفحٝ 133-333.‬ ‫8-غشیجی، ضشغبْ(1813)، «سٚؿٟبی حُ ٚ فلُ ثیٗ إِّّی‬ ‫52‬
‫اختالفبت دس حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی»، ٔدّٝ حمٛلی، ٘ـشیٝ دفتش‬ ‫خذٔبت حمٛلی ثیٗ إِّّی خٕٟٕٛی اػالٔی ایشاٖ، ؿٕبسٜ 91،‬ ‫پبییض، كفحٝ 893-333.‬ ‫9-٘ٛسٚصی، فّیشضب(3813)، «حمٛق ٔبِىیت فىشی»، چبح اَٚ،‬ ‫تٟشاٖ، ٘ـش چبپبس، كفحٝ313.‬ ‫01-٘لیش صادٜ، غالٔشضب(9113)، «ٔمذٔٝ ای ثش ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی»،‬ ‫چبح اَٚ، ٔشوض آٔٛصؽ ٚ پظٚٞؾ ػبصٔبٖ كٙبیـ ّٔی ایشاٖ،‬ ‫كفحٝ113-113.‬ ‫62‬

Recommandé

تأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندها
تأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندهاتأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندها
تأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندها
Rayvarz Software Engineering Company | شرکت مهندسی نرم افزار رایورز
 
Scrum اسکرام
Scrum اسکرام Scrum اسکرام
Scrum اسکرام
Mahdi Fa
 
بازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بست
بازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بستبازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بست
بازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بست
Mohammad Kiamanesh
 
روش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهش
روش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهشروش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهش
روش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهش
EsmAil ShAbAni
 
Virtual leadership.shahrjerdi (1)
Virtual leadership.shahrjerdi (1)Virtual leadership.shahrjerdi (1)
Virtual leadership.shahrjerdi (1)
Fatemeh Shahrjerdi
 
رزومه علیرضا مستغنی
رزومه علیرضا مستغنیرزومه علیرضا مستغنی
رزومه علیرضا مستغنی
mostaghni
 
نظام پيشنهادات
نظام پيشنهاداتنظام پيشنهادات
نظام پيشنهادات
ongoing1112
 
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمی
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمیمدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمی
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمی
tarasad
 

Recommandé

تأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندها
تأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندهاتأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندها
تأکید مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، بیشتر بر افراد است تا فرآیندها
Rayvarz Software Engineering Company | شرکت مهندسی نرم افزار رایورز
 
Scrum اسکرام
Scrum اسکرام Scrum اسکرام
Scrum اسکرام
Mahdi Fa
 
بازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بست
بازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بستبازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بست
بازتاب اخبار کاهش تعرفه پروفیل یو پی وی سی + ویستا بست
Mohammad Kiamanesh
 
روش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهش
روش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهشروش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهش
روش عملی انتخاب موضوع تاپ برای پایان نامه و پژوهش
EsmAil ShAbAni
 
Virtual leadership.shahrjerdi (1)
Virtual leadership.shahrjerdi (1)Virtual leadership.shahrjerdi (1)
Virtual leadership.shahrjerdi (1)
Fatemeh Shahrjerdi
 
رزومه علیرضا مستغنی
رزومه علیرضا مستغنیرزومه علیرضا مستغنی
رزومه علیرضا مستغنی
mostaghni
 
نظام پيشنهادات
نظام پيشنهاداتنظام پيشنهادات
نظام پيشنهادات
ongoing1112
 
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمی
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمیمدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمی
مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) عفت مقیمی
tarasad
 
Jonbesh
JonbeshJonbesh
Jonbesh
mehdish
 
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
Alifard (Sunich)
 
195_1
195_1195_1
195_1
Seyedhadi Purreza
 
2nd StartupWeekend Tehran Report
2nd StartupWeekend Tehran Report2nd StartupWeekend Tehran Report
2nd StartupWeekend Tehran Report
Mohsen Malayeri
 
LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با
LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با
LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با
Mojtaba Hasanlu
 
Pasokh fasl 3_sevom
Pasokh fasl 3_sevomPasokh fasl 3_sevom
Pasokh fasl 3_sevom
Ali Keramat
 
Start internet-business
Start internet-businessStart internet-business
Start internet-business
modiregoogle
 
David
DavidDavid
David
Mohammad Hossein Forghani
 
3rd StartupWeekend Tehran - Report
3rd StartupWeekend Tehran - Report3rd StartupWeekend Tehran - Report
3rd StartupWeekend Tehran - Report
Mohsen Malayeri
 
1sw tehran report
1sw tehran report1sw tehran report
1sw tehran report
Hadi Akbari
 
معرفي كامل
معرفي كاملمعرفي كامل
معرفي كامل
Mohammad Golestani
 
87 راه فروش موفق
87 راه فروش موفق87 راه فروش موفق
87 راه فروش موفق
AliReza khooyeh
 
HSE_PLAN
HSE_PLANHSE_PLAN
HSE_PLAN
asghar havasi
 
ضمیر ناخودآگاه
ضمیر ناخودآگاهضمیر ناخودآگاه
ضمیر ناخودآگاه
Amir Sharifi
 
Functional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.com
Functional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.comFunctional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.com
Functional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.com
sadegh karimi
 
فصل سوم کتاب هچ
فصل سوم کتاب هچفصل سوم کتاب هچ
فصل سوم کتاب هچ
Esmat Hajvahedi
 
2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net
2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net
2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net
Saeed Hakimi
 
آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی
آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی
آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی
Gap Graphic
 
چرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشند
چرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشندچرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشند
چرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشند
Arezoo Gholizade
 
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
hakim4548
 
Tammoli dar-ayeye-tathir-word
Tammoli dar-ayeye-tathir-wordTammoli dar-ayeye-tathir-word
Tammoli dar-ayeye-tathir-word
محمد حمیدی
 
start_up 04
start_up 04start_up 04
start_up 04
aliaalistartup
 

Contenu connexe

Tendances

رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
Alifard (Sunich)
 
3rd StartupWeekend Tehran - Report
3rd StartupWeekend Tehran - Report3rd StartupWeekend Tehran - Report
3rd StartupWeekend Tehran - Report
Mohsen Malayeri
 
1sw tehran report
1sw tehran report1sw tehran report
1sw tehran report
Hadi Akbari
 
فصل سوم کتاب هچ
فصل سوم کتاب هچفصل سوم کتاب هچ
فصل سوم کتاب هچ
Esmat Hajvahedi
 

Tendances (19)

Jonbesh
JonbeshJonbesh
Jonbesh
 
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
رویکردهای سیستم های اطلاعاتی در مدیریت ارتباط با مشتریان
 
195_1
195_1195_1
195_1
 
2nd StartupWeekend Tehran Report
2nd StartupWeekend Tehran Report2nd StartupWeekend Tehran Report
2nd StartupWeekend Tehran Report
 
LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با
LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با
LS-DYNAمدلسازی و تحلیل برخورد محوری سازه های جدارنازک با
 
Pasokh fasl 3_sevom
Pasokh fasl 3_sevomPasokh fasl 3_sevom
Pasokh fasl 3_sevom
 
Start internet-business
Start internet-businessStart internet-business
Start internet-business
 
David
DavidDavid
David
 
3rd StartupWeekend Tehran - Report
3rd StartupWeekend Tehran - Report3rd StartupWeekend Tehran - Report
3rd StartupWeekend Tehran - Report
 
1sw tehran report
1sw tehran report1sw tehran report
1sw tehran report
 
معرفي كامل
معرفي كاملمعرفي كامل
معرفي كامل
 
87 راه فروش موفق
87 راه فروش موفق87 راه فروش موفق
87 راه فروش موفق
 
HSE_PLAN
HSE_PLANHSE_PLAN
HSE_PLAN
 
ضمیر ناخودآگاه
ضمیر ناخودآگاهضمیر ناخودآگاه
ضمیر ناخودآگاه
 
Functional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.com
Functional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.comFunctional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.com
Functional Movement Screen (FMS) www.ghamatpooyan.com
 
فصل سوم کتاب هچ
فصل سوم کتاب هچفصل سوم کتاب هچ
فصل سوم کتاب هچ
 
2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net
2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net
2 html5 css3 for web designers - part1 - mihanlearn.net
 
آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی
آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی
آشنایی با طراحان گرافیک - میشل باتوری / جوادپیرمرزآبادی
 
چرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشند
چرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشندچرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشند
چرا رهبران باید اهل کتاب و مطالعه باشند
 

Similaire à Roham hosseini final project مالکیت معنوی در مدیریت تکنولوژی

مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
hakim4548
 
تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ”
تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ” تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ”
تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ”
Mohammad Golestani
 
Blue ocean strategy
Blue ocean strategyBlue ocean strategy
Blue ocean strategy
shirin (fa) mohammadi
 
تبصره مبرم سیاسی1
تبصره مبرم سیاسی1تبصره مبرم سیاسی1
تبصره مبرم سیاسی1
kokchapress
 
مشتریان وفادار
مشتریان وفادارمشتریان وفادار
مشتریان وفادار
Hossein Bayat
 

Similaire à Roham hosseini final project مالکیت معنوی در مدیریت تکنولوژی (18)

مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
مطالعه حالت dct در الگوریتم jpeg
 
Tammoli dar-ayeye-tathir-word
Tammoli dar-ayeye-tathir-wordTammoli dar-ayeye-tathir-word
Tammoli dar-ayeye-tathir-word
 
start_up 04
start_up 04start_up 04
start_up 04
 
11th polymernameh
11th polymernameh11th polymernameh
11th polymernameh
 
تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ”
تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ” تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ”
تاريخچه فعاليت و واحدهای سازمانی شرکت “برداسکن آسیا ”
 
1st StartupWeekend Tehran Report
1st StartupWeekend Tehran Report1st StartupWeekend Tehran Report
1st StartupWeekend Tehran Report
 
شبکه های ماهواره ای vsat
شبکه های ماهواره ای vsatشبکه های ماهواره ای vsat
شبکه های ماهواره ای vsat
 
Shapeof science (2)
Shapeof science (2)Shapeof science (2)
Shapeof science (2)
 
Blue ocean strategy
Blue ocean strategyBlue ocean strategy
Blue ocean strategy
 
مباحث در مورد کارآفرینی و استارت آپ
مباحث در مورد کارآفرینی و استارت آپمباحث در مورد کارآفرینی و استارت آپ
مباحث در مورد کارآفرینی و استارت آپ
 
تبصره مبرم سیاسی1
تبصره مبرم سیاسی1تبصره مبرم سیاسی1
تبصره مبرم سیاسی1
 
مشتریان وفادار
مشتریان وفادارمشتریان وفادار
مشتریان وفادار
 
گرایش روابط عمومی ها به رسانه های اجتماعی
گرایش روابط عمومی ها به رسانه های اجتماعی گرایش روابط عمومی ها به رسانه های اجتماعی
گرایش روابط عمومی ها به رسانه های اجتماعی
 
Modeling & Analysis of Axial Impact of Thin-Walled Structures by LS-DYNA
Modeling & Analysis of Axial Impact of Thin-Walled Structures by LS-DYNAModeling & Analysis of Axial Impact of Thin-Walled Structures by LS-DYNA
Modeling & Analysis of Axial Impact of Thin-Walled Structures by LS-DYNA
 
Aziz
AzizAziz
Aziz
 
Hcr2014
Hcr2014Hcr2014
Hcr2014
 
انتخاب یک اسم عالی
انتخاب یک اسم عالیانتخاب یک اسم عالی
انتخاب یک اسم عالی
 
7th polymernameh
7th polymernameh7th polymernameh
7th polymernameh
 

Plus de Roham Hosseini

مقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوم
مقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوممقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوم
مقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوم
Roham Hosseini
 
سازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آن
سازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آنسازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آن
سازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آن
Roham Hosseini
 

Plus de Roham Hosseini (20)

Communication Skills (1) Verbal and Nonverbal Communications
Communication Skills (1) Verbal and Nonverbal CommunicationsCommunication Skills (1) Verbal and Nonverbal Communications
Communication Skills (1) Verbal and Nonverbal Communications
 
Chile Decent Work and Employment Relation
Chile Decent Work and Employment RelationChile Decent Work and Employment Relation
Chile Decent Work and Employment Relation
 
Buyer's Behaviour Pitch for chapter Decision Making and Judgment on IBM Watson
Buyer's Behaviour Pitch for chapter Decision Making and Judgment on IBM Watson Buyer's Behaviour Pitch for chapter Decision Making and Judgment on IBM Watson
Buyer's Behaviour Pitch for chapter Decision Making and Judgment on IBM Watson
 
Internship Presentation: My journey with Monash engineering
Internship Presentation: My journey with Monash engineeringInternship Presentation: My journey with Monash engineering
Internship Presentation: My journey with Monash engineering
 
Captain Underpants Movie Analysis
Captain Underpants Movie Analysis Captain Underpants Movie Analysis
Captain Underpants Movie Analysis
 
Describe and analyse the benefits and challenges of Chile's commodity-depende...
Describe and analyse the benefits and challenges of Chile's commodity-depende...Describe and analyse the benefits and challenges of Chile's commodity-depende...
Describe and analyse the benefits and challenges of Chile's commodity-depende...
 
Group 4 Environmental Issues
Group 4 Environmental IssuesGroup 4 Environmental Issues
Group 4 Environmental Issues
 
The Main Causes of Chile's Economic Growth Since 1982 to Date
The Main Causes of Chile's Economic Growth Since 1982 to DateThe Main Causes of Chile's Economic Growth Since 1982 to Date
The Main Causes of Chile's Economic Growth Since 1982 to Date
 
Urban chef the big idea competition - Monash the generator
Urban chef the big idea competition - Monash the generatorUrban chef the big idea competition - Monash the generator
Urban chef the big idea competition - Monash the generator
 
India and China Cross Cultural Management
India and China Cross Cultural ManagementIndia and China Cross Cultural Management
India and China Cross Cultural Management
 
Beko Washes Cloth Across Europe
Beko Washes Cloth Across EuropeBeko Washes Cloth Across Europe
Beko Washes Cloth Across Europe
 
MGF tutorial 3 4pm week 7 indra nooyi
MGF tutorial 3 4pm week 7 indra nooyiMGF tutorial 3 4pm week 7 indra nooyi
MGF tutorial 3 4pm week 7 indra nooyi
 
تعیین ارزش شرکت
تعیین ارزش شرکتتعیین ارزش شرکت
تعیین ارزش شرکت
 
مقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوم
مقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوممقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوم
مقایسه ای میان سپهر های اقتصادی در کتاب موج سوم
 
مروری بر زندگی و افتخارات سر ریچارد راجرز
مروری بر زندگی و افتخارات سر ریچارد راجرزمروری بر زندگی و افتخارات سر ریچارد راجرز
مروری بر زندگی و افتخارات سر ریچارد راجرز
 
کسب و کار در قلب کویر
کسب و کار در قلب کویرکسب و کار در قلب کویر
کسب و کار در قلب کویر
 
خلاقیت
خلاقیتخلاقیت
خلاقیت
 
سازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آن
سازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آنسازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آن
سازمان تجارت جهانی و راهکار های ایران جهت الحاق به آن
 
Introduction to ibm
Introduction to ibmIntroduction to ibm
Introduction to ibm
 
داستان حباب
داستان حبابداستان حباب
داستان حباب
 

Roham hosseini final project مالکیت معنوی در مدیریت تکنولوژی

  • 1. ‫دا٘ـىذٜ ٔذیشیت‬ ‫دا٘ـٍبٜ تٟشاٖ‬ ‫تحمیك دسع ٔذیشیت تىِٙٛٛطی‬ ‫٘یٓ ػبَ دْٚ 9889 – 1989‬ ‫اػتبد: دوتش ا٘لبسی‬ ‫ٔحمك: ػیذ سٞبْ حؼیٙی‬ ‫1‬
  • 2. ‫فٟشػت‬ ‫چىیذٜ............................................................................................................................................................. 8‬ ‫ٔمذٔٝ .............................................................................................................................................................. 8‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثؼتشی الصْ ثشای دػتیبثی ثٝ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ دا٘ؾ فٙی :................................................................ 5‬ ‫تقشیف حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ............................................................................................................................ 7‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ثب ٞذف ا٘تمبَ : .......................................................................................................................... 8‬ ‫9 – ٔؼتٙذ ػبصی فشآیٙذ تِٛیذ تىِٙٛٛطی .......................................................................................................... 8‬ ‫2 – اػتب٘ذاسدٞبی تِٛیذ ................................................................................................................................. 9‬ ‫8 – لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطیه.................................................................................................................. 9‬ ‫4 – ٌبسا٘تی ٚ خذٔبت پغ اص فشٚؽ .............................................................................................................. 19‬ ‫ٔشاخـ سػیذٌی ثٝ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ............................................................................................................ 99‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ............................................................................................................ 89‬ ‫الؼبْ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ............................................................................................................................... 49‬ ‫اخضای ٔبِىیت كٙقتی ...................................................................................................................................... 59‬ ‫1-اختشاؿ .................................................................................................................................................. 69‬ ‫2-دا٘ؾ فٙی .............................................................................................................................................. 99‬ ‫٘تیدٝ ٌیشی .................................................................................................................................................... 82‬ ‫ٔٙبثـ ٚ ٔأخز .................................................................................................................................................. 52‬ ‫2‬
  • 3. ‫چىیذٜ‬ ‫٘یبصٞبی ٔبدی ٚ ػغح ص٘ذٌی دس خبٔقٝ أشٚص ثٝ ؿذت استمب یبفتٝ‬ ‫اػت. پیـشفت فّٓ ٚ فٙبٚسی تمؼیٓ وبس دس اختٕبؿ سا ٘بٌضیش ػبختٝ‬ ‫اػت ٚ تمشیجب وؼی ٕ٘ی تٛا٘ذ ٕٞضٔبٖ ثب پشداختٗ اكِٛی ٚ فٕیك‬ ‫ثٝ تالؿٟبی فىشی خٟت خّك تىِٙٛٛطی ٘ٛیٗ ثٝ اؿتغبَ ٚ وؼت‬ ‫دسآٔذ اص ٔـبغُ ٔقَٕٛ ٘یض ثیب٘ذیـذ. پغ ثشخالف ٌزؿتٝ آثبس‬ ‫فىشی اسصؽ ٔبدی ٘یض پیذا وشدٜ ا٘ذ ٚ ثٝ فٙٛاٖ اكّی تشیٗ ساٜ‬ ‫تبٔیٗ ٘یبصٞبی ٔبدی پذیذ آٚس٘ذٌبٖ ؿٙبختٝ ٔی ؿٛ٘ذ. اص ػٛی‬ ‫دیٍش پیـشفت ٚ تٙٛؿ سٚص افضٖٚ ٚػبئُ استجبعی ایٗ ػشٔبیٝ ٞب سا‬ ‫وٝ ٘مؾ ٟٕٔی دس تٛػقٝ تٕذٖ، فشًٞٙ، التلبد ٚ كٙقت ثـشی ایفب‬ ‫ٔی وٙٙذ، دس ٔقشم خغشات ثضسٌی لشاس دادٜ اػت. ثٝ ٕٞیٗ‬ ‫خبعش دِٚتٟب ٚ ّٔتٟبی كبحت تىِٙٛٛطی سٚص د٘یب ثٝ تذٚیٗ لٛا٘یٗ ٚ‬ ‫دػتٛساِقّٕٟبیی خٟت حٕبیت ٚ ٘ؾبست ثش ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی خبِمبٖ‬ ‫تىِٙٛٛطی پشداختٝ ٚ وـٛسٞبی دیٍش سا ٞٓ ثٝ ٔتبثقت ٚ پیشٚی اص‬ ‫ایٗ لٛا٘یٗ ٚاداؿتٝ ا٘ذ.‬ ‫دس ایٗ ٔمبِٝ پغ اص تقشیف «حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی» ثٝ تٛكیف ٚ‬ ‫تجییٗ اٞٓ خٙجٝ ٞبی حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی دس ساثغٝ ثب ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی پشداختٝ ٔی ؿٛد.‬ ‫ٔمذٔٝ‬ ‫یىی اص فٛأُ ٟٕٔی وٝ ثبفث ایدبد ؿىبف تٛػقٝ یبفتٍی ثیٗ‬ ‫وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ٚ تٛػقٝ یبفتٝ ؿذٜ اػت، تفبٚت ػغح‬ ‫دا٘ؾ ٚ تىِٙٛٛطی اػت. سؿذ ػشیـ ٚ ٘بٌٟب٘ی تىِٙٛٛطی دس دٚ‬ ‫3‬
  • 4. ‫دٞٝ اخیش ٚ پیؾ ثیٙی سؿذ فٛق اِقبدٜ آٖ دس آیٙذٜ ای ٘ٝ چٙذاٖ‬ ‫دٚس یمیٙب ثٝ ایٗ تفبٚت دأٗ خٛاٞذ صد. ثشای وبٞؾ ایٗ فبكّٝ ٚ‬ ‫دػتشػی وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ثٝ تىِٙٛٛطی سٚص د٘یب دٚ ساٜ‬ ‫ٚخٛد داسد. یىی تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٚ دیٍشی ا٘تمبَ آٖ اص‬ ‫وـٛسٞبیی وٝ چٙیٗ تىِٙٛٛطی سا دس اختیبس داس٘ذ. ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی دس وـٛسٞبیی وٝ دس صٔیٙٝ تحمیك ٚ تٛػقٝ، ٘یشٚی ا٘ؼب٘ی‬ ‫ٔتخلق ٚ ػشٔبیٝ فبلذ تٛإ٘ٙذی وبفی ٞؼتٙذ حذالُ تالؽ خٟت‬ ‫ٚسٚد ثٝ فشكٝ سلبثت خٟب٘ی ٚ ٍٕٞبْ ؿذٖ ثب التلبد ٞبی ثشتش د٘یب‬ ‫ثٝ ؿٕبس ٔی سٚد.‬ ‫ثٝ عٛس وّی تىِٙٛٛطی ثٝ دٚ ثخؾ ػخت افضاسی ٚ ٘شْ افضاسی‬ ‫تمؼیٓ ٔی ٌشدد. ثخؾ ػخت افضاسی تىِٙٛٛطی اص تدٟیضات ٚ‬ ‫ٔبؿیٗ آالت تـىیُ ؿذٜ ٚ ثخؾ ٘شْ افضاسی آٖ ٘بؿی اص تشاٚؿبت‬ ‫فىشی ا٘ؼبٖ اػت ٚ حٕبیت اص ایٗ ثخؾ سا «حمٛق ٔبِىیت‬ ‫ٔقٙٛی» ثش فٟذٜ داسد.‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ؿبُٔ ٔمشساتی اػت وٝ حك ثٟشٜ ثشداسی‬ ‫ٔبدی اص یه فقبِیت ٘ٛ ٚ ٔجتىشا٘ٝ سا ایدبد ٔی وٙذ ٚ آٖ سا ٔٛسد‬ ‫حٕبیت لشاس ٔی دٞذ. ٕٞچٙیٗ افٕبَ وٙتشَ لب٘ٛ٘ی ثش ٘حٜٛ‬ ‫پخؾ، تٛصیـ ٚ تدبسی وشدٖ اعالفبت ٚ ٘ٛآٚسیٟبی خذیذ‬ ‫تىِٙٛٛطیه سا ٔدبص داؿتٝ ٚ دس ٔٛسد ٞش ٌٛ٘ٝ ػٛء اػتفبدٜ، تىثیش‬ ‫ثی اخبصٜ ٚ خقُ ٚ پخؾ آٖ ٔدبصاتٟبیی سا دس ٘ؾش ٌشفتٝ‬ ‫اػت.(افؼب٘ٝ خبوپٛس، 1313، ف 133-333 )‬ ‫ٌؼتشؽ ػشیـ تىِٙٛٛطی ٚ سلبثت دس د٘یبی أشٚص ثب تٛخٝ ثٝ إٞیت‬ ‫حٕبیت اص حك ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ فىشی دس ٘ضد كبحجبٖ ٚ پذیذ‬ ‫آٚس٘ذٌبٖ ثخؾ ٘شْ افضاسی تىِٙٛٛطی اص یه ػٛ، ػیبػتٕذاساٖ ٚ‬ ‫دِٚتٕشداٖ سا ثش آٖ داؿتٝ اػت تب ایٗ سؿتٝ اص حمٛق سا ثٝ فٙٛاٖ‬ ‫4‬
  • 5. ‫اثضاسی خذیذ دس ػیبػت خبسخی وـٛسٞبی خٛد ٔٛسد تٛخٝ لشاس‬ ‫دٞٙذ ٚ ثب تٛخٝ لذست حٕبیتی ایٗ حمٛق دس صٔیٙٝ حك ا٘حلبسی‬ ‫فشٚؽ یب اػتفبدٜ اص ٘ٛفی وبال یب فٙبٚسی، حك ِیؼب٘غ، حك ٔؤِف ٚ‬ ‫ٔٛاسدی اص ایٗ لجیُ وٝ ٔٙدش ثٝ وٛتبٜ ؿذٖ دػت سلجبی تدبسی اص‬ ‫ٞش ٌٛ٘ٝ تمّت ٚ خقُ ٔی ؿٛد، ثب اعٕیٙبٖ ٚ ػشفت ثیـتشی ثٝ‬ ‫ػٕت خٟب٘ی ؿذٖ ٌبْ ثشداس٘ذ ٚ اص ػٛی دیٍش ثب تٛخٝ ثٝ تٛػقٝ‬ ‫التلبدی ٚ سؿذ فّْٛ ٚ فٙبٚسی وٝ افضایؾ ػشفت كٙقتی ؿذٖ‬ ‫وـٛسٞب ٚ اتلبَ ثٝ ؿجىٝ تدبست خٟب٘ی سا دس پی داسد، ؿٙبخت‬ ‫ٔفبٞیٓ ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ ؽشفیتٟبی ثبِمٜٛ ایٗ سؿتٝ دس ایٗ ساثغٝ‬ ‫ٔی تٛا٘ذ أش ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی سا اص ػٛی وـٛسٞبی تٛػقٝ یبفتٝ ثب‬ ‫اعٕیٙبٖ ٚ تضٕیٗ ثیـتشی ٕٞشاٜ ػبصد ٚ دس ٘تیدٝ ٌبْ ٔؤثشی دس‬ ‫خٟت تٛػقٝ یبفتٍی وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ثبؿذ.‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثؼتشی الصْ ثشای دػتیبثی ثٝ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ دا٘ؾ فٙی :‬ ‫ثخؾ افؾٓ سؿذ ٚتٛػقٝ التلبدی خٟبٖ ثب ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚدا٘ؾ‬ ‫فٙی ٔیؼش ٌشدیذٜ اػت .‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثٝ ٔقٙی ص٘دیشٜ ای ثىبسٌیشی ٔدٕٛفٝ فٙبكش –‬ ‫تىِٙٛٛطی دس ٔىب٘ی ثٝ خض ٔىبٖ اِٚیٝ اػت وٝ ٌبٔی ٟٔٓ دس ٔؼیش‬ ‫كٙقتی ؿذٖ ٚ تٛػقٝ التلبدی وـٛسٞب اػت .‬ ‫ٔضیت ٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطیه ٚدا٘ؾ فٙی خٟت حفؼ ٔٛلقیت‬ ‫سلبثتی دس ثؼیبسی اص كٙبیـ ضشٚست داسد.‬ ‫أشٚص ؿبٞذ سؿذ لبثُ تٛخٝ تىِٙٛٛطی دس وـٛس ٚ ثٝ ٚیظٜ اػتبٖ‬ ‫ٞؼتیٓ ٚثشاػبع اػتشاتظی تٛػقٝ كٙقتی پیـٟٙبدی ٚ ٔلٛة اػتبٖ ٚ‬ ‫تِٛیذ ٔبؿیٗ آالت كٙقتی دس كٙبیقی ٕٞچٖٛ غزایی ٚثؼتٝ ثٙذی ،‬ ‫ثشق ٚاِىتشٚ٘یه ، تِٛیذ ػیٓ ٚوبثُ ، ٘ؼبخی ٚ چشْ ، ػِّٛضی‬ ‫اص‬ ‫5‬ ‫اِٚٛیت ٞبی تٛػقٝ كٙقتی دس اػتبٖ ٔیجبؿذ . ٕٞچٙیٗ‬
  • 6. ‫اخشای پشٚطٜ ٞبی ٕٞب٘ٙذ ػیٕبٖ ٚ فٛالد ...دس اػتبٖ ٘یض أىبٖ‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٚ سؿذ تٛاٖ فٙی ٚ ٟٔٙذػی ، دس ثشداؿتٝ اػت .‬ ‫خشیذ ٚ فشٚؽ تٛاٖ ٟٔٙذػی ٚدا٘ؾ فٙی دس یه ثؼتش ایٕٗ ثشای‬ ‫خشیذاس ٚ فشٚؿٙذٜ ، وٝ ٔتضٕٗ حمٛق ٞش دٚ عشف ثبؿذ یىی اص‬ ‫ٟٕٔتشیٗ صٔیٙٝ ٞبی تٛػقٝ تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٚ فٙبٚسی ٔیجبؿذ .‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی حبِت خبكی اص دٌشٌٛ٘ی تىِٙٛٛطیه اػت وٝ‬ ‫دس ػٝ ٔشحّٝ اختشاؿ ، ٘ٛآٚسی ٚ ا٘تـبس كٛست ٔی ٌیشد .‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٝ حٕبیت اص تشاٚؿبت فىشی ٚ ٘ٛآٚسیٟب ٚ اختشافبت‬ ‫پشداختٝ اػت .‬ ‫ٔبِىیت ٞبی كٙقتی ثخـی اص ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ثٝ ؿٕبس ٔی سٚد ٚ‬ ‫ٔدٕٛفٝ حمٛلی سا افٓ اص حمیمی یب حمٛلی دس خٟت حٕبیت اص‬ ‫فىش ٚ اثتىبس ؿخق دس ثشاثش اؿخبف ثبثت ٚ ثٟشٜ ثشداسی اص ٘تیدٝ‬ ‫فىش ٚ اثتىبسات ثٝ كبحت ٚ ٔبِه آٖ ثشای ٔذت ٔقیٗ ثغٛس‬ ‫ا٘حلبسی ثٝ ؿخق ٔجتىش ٔـخق ٔی وٙذ .‬ ‫دس ٔذَ لب٘ٛ٘ی ػبصٔبٖ خٟب٘ی ٔبِىیت ٔقٙٛی دس ساػتبی ٔبِىیت‬ ‫كٙقتی دٚ ثخؾ وّی ثٝ حك اختشاؿ ٚ حك دا٘ؾ فٙی تمؼیٓ‬ ‫ٔیٍشدد .‬ ‫ٚاٌزاسی حك اختشاؿ دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٔقیٗ ٔی‬ ‫ٕ٘بیذ وٝ آیب حك ٔبِىیت ٚ‬ ‫حمٛق ٞبی اختشاؿ ٔٙتمُ ٔی‬ ‫ٌشدد یب ایٙىٝ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی تٟٙب حك ا٘تفبؿ ٚ اػتقٕبَ خبسخی‬ ‫سا داسد ٚ پیؾ ثیٙی ادفبٞب ٚ حمٛق احتٕبِی اؿخبف ثبِث ثش‬ ‫ٔٛضٛؿ اختشاؿ ٚ خجشاٖ خؼبست ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی یب‬ ‫ٚاٌزاسوٙٙذٜ اػتفبدٜ اص حمٛق ٘بؿی اص آٖ ٚ ... ٔٛاسدی اػت وٝ‬ ‫دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثبیؼتی تٛخٝ ٌشدد .‬ ‫دس ا٘تمبَ دا٘ؾ فٙی ، دا٘ؾ فٙی وٝ ٔدٕٛفٝ ای اص آٌبٞیٟب ،‬ ‫ٟٔبست ٞبی فٙی ٚغیشفٙی وٝ دس عشاحی ٚ ػبخت ٚػبیش فّٕیبت‬ ‫ٚاحذ كٙقتی ثٕٙؾٛس تِٛیذ ٔحلَٛ یب تٟیٝ ٔٛاد ٔٛسد ٘یبص ٔٛسد‬ ‫6‬
  • 7. ‫ثٟشٜ ثشداسی لشاس ٔی ٌیشد ٚ دس ا٘حلبس داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی اػت ٚثٝ‬ ‫ٚػیّٝ ٚی ثٝ وبس ٌشفتٝ ٔی ؿٛد ٚ دس ا٘تمبَ دا٘ؾ فٙی دس اختیبس‬ ‫ٔتمبضی تىِٙٛٛطی لشاس ٌیشد تب ثب اػتفبدٜ اص آٖ ٚاحذ تِٛیذی ٔٛسد‬ ‫٘ؾش خٛد سا عشاحی ٚ تأػیغ ٚٔحلَٛ خبكی سا اص عشیك ا٘تمبَ‬ ‫دا٘ؾ فٙی ٔحلَٛ ، ػبخت ، فشآیٙذ تِٛیذ وٙذ .‬ ‫تقشیف حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی‬ ‫اختالف دس تقشیف ٚ تفؼیش ٚ تقییٗ اػتب٘ذاسدٞب دس صٔیٙٝ حمٛق‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی یىی اص ثضسٌتشیٗ چبِـٟبی پیؾ سٚی ثبصاسیبثبٖ ٚ‬ ‫ری ٘فقبٖ دس أش ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثیٗ دٚ یب چٙذ وـٛس ٚ ّٔت اػت‬ ‫ٚ تالؽ ثشای حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ یىؼبٖ ػبصی‬ ‫ٔفبٞیٓ ٔشتجظ ثب ایٗ حمٛق ثٝ یه ٔقٕبی اختٕبفی تجذیُ ؿذٜ‬ ‫اػت.‬ ‫ایٗ ثخؾ اص حمٛق ثب تٛػقٝ تىِٙٛٛطی سؿذ ٚ ٌؼتشؽ یبفتٝ اػت.‬ ‫اػتفبدٜ فضایٙذٜ اص وبٔپیٛتش ٚ تىِٙٛٛطی استجبعبت ٔٙدش ثٝ تٛػقٝ‬ ‫التلبد دیدیتبَ ؿذٜ ٚ ایٗ التلبد خذیذ سٚؽ تِٛیذ وبالٞب ٚ‬ ‫خذٔبت، ٔبٞیت ٚ ٔحتٛای آٟ٘ب ٚ ٘یض ٔىب٘یضْ ٞبی تٛصیـ وبالٞب ٚ‬ ‫خذٔبت سا ٔتحَٛ ػبختٝ اػت. ایٗ تفبٚتٟبی فٕیك ٔفشٚضبت‬ ‫لب٘ٛ٘ی ٔتفبٚتی ٘یض ٔی عّجٙذ. پغ حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ثٝ فٙٛاٖ‬ ‫اثضاس حیبتی دس ثشاثش ػّغٝ چٙیٗ تحٛالتی إٞیت یبفتٝ اػت.‬ ‫حك ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٝ ٔقٙی حمٛق لب٘ٛ٘ی اػت وٝ ثٝ فقبِیتٟبی غیش‬ ‫ٔبدی ٚ فىشی دس صٔیٙٝ ٞبی كٙقتی، فّٕی، ادثی ٚ ٞٙشی ٔشتجظ‬ ‫ٔی ؿٛد. اغّت وـٛسٞب ثٝ دٚ دِیُ اكّی، لٛا٘یٙی سا خٟت حٕبیت‬ ‫7‬
  • 8. ‫اص ٔبِىیتٟبی فىشی ٚ ٔقٙٛی تذٚیٗ وشدٜ ا٘ذ وٝ اِٚی اِمبی‬ ‫ٚضقیت ٚ ثیبٖ لب٘ٛ٘ی ثٝ حمٛق التلبدی ٚ اخاللی ٔختشفبٖ دس‬ ‫اختشافبتـبٖ ٚ ٘یض حمٛق فبٔٝ ٔشدْ دس دػتیبثی ثٝ آٖ اختشافبت‬ ‫اػت ٚ دِیُ دْٚ استمبی خاللیت ٚ وبسثشد ٘تبیح آٖ ٚ ٘یض تـٛیك‬ ‫ٔـبسوت ٔشدْ دس تٛػقٝ اختٕبفی ٚ التلبدی اػت.‬ ‫الصْ ثٝ روش اػت اكغالح «حمٛق ٔبِىیت فىشی» اكغالحی اػت‬ ‫وٝ تٛػظ ثشخی اص حمٛلذا٘بٖ ثٝ خبی «حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی» ثٝ‬ ‫وبس ٔی سٚد. اص ٘ؾش ایٗ دػتٝ اص افشاد وّٕٝ ٔقٙٛی ؿبیذ خبٔـ‬ ‫ثبؿذ، ِٚی ٔب٘ـ ٘یؼت. وّٕٝ ٔقٙٛی دس ِغت ٔٙؼٛة ثٝ ٔقٙی ٚ ٔمبثُ‬ ‫ٔبدی ٚ كٛسی تقشیف ؿذٜ اػت. حبَ آ٘ىٝ ٔٙـبء ایٗ حمٛق فىش ٚ‬ ‫ا٘ذیـٝ ٚ تقمُ ا٘ؼبٟ٘بػت.(٘ٛساِذیٗ أبٔی،3313، ف 193)‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ثب ٞذف ا٘تمبَ :‬ ‫ٔبؿیٗ ػبصی ، عشاحی یه ٔذَ كٙقتی ٚ یب خظ تِٛیذ ، تجذیُ‬ ‫فشآیٙذٞبی فّٕی ٚ اعالفبت ثٝ خغٛط تِٛیذ كٙقتی ٚ ػبخت‬ ‫تدٟیضات ٚصیشػبصیٟبی فٕٛٔی ٚ خبكی ٘لت خغٛط تِٛیذ‬ ‫عشاحی ٔذاسات ٚ ... ٕٞٝ دس ٚالـ تِٛیذ تىِٙٛٛطی ٔحؼٛة ٔی‬ ‫ؿٛ٘ذ وٝ ثب ؿشایظ خبكی لبثُ ا٘تمبَ ٚ فشٚؽ ٔیجبؿٙذ .‬ ‫1 – ٔؼتٙذ ػبصی فشآیٙذ تِٛیذ تىِٙٛٛطی یىی اص ٟٕٔتشیٗ ٔشاحُ‬ ‫تِٛیذ تىِٙٛٛطی ثب ٞذف كذٚس ٚ ا٘تمبَ ، ٔؼتٙذ ػبص ٔشاحُ ؿىُ‬ ‫ٌیشی ایذٜ تب تِٛیذ اػت ٚ ثخـی اص ٔؼتٙذاتی اػت وٝ دس لٛا٘یٗ‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٝ ٘حٜٛ تٙؾیٓ ٚ تٟیٝ آٟ٘ب تٛخٝ ٔی ؿٛد .‬ ‫ٔؼتٙذات ایٗ ثخؾ اص تِٛیذ تىِٙٛٛطی دس ٚالـ ٔؼتٙذاتی اػت وٝ‬ ‫٘ـبٖ دٞٙذٜ ؿشایظ لجُ اص ٚخٛد تىِٙٛٛطی خذیذ اػت وٝ دس‬ ‫ٚالـ صٔیٙٝ اكّی ؿىُ ٌیشی ایذٜ ٚ عشاحی ٚ ٘ٛآٚسی اػت . ایٗ‬ ‫8‬
  • 9. ‫ٔؼتٙذات ٔی تٛا٘ذ دس ٔٛلـ ؿٙبػبیی ٔـتشیبٖ ٚ ؿٙبخت ثبصاسٞبی‬ ‫ٞذف ثؼیبس وبسآٔذ ثبؿذ ، ٕٞچٙیٗ ایٗ ٔؼتٙذات دس ایدبد حفؼ‬ ‫حمٛق ٔبِىیتی ثش ایذٜ خذیذ ٔؤثش اػت .‬ ‫ٔؼتٙذات فشآیٙذ تِٛیذ فٙبٚسی دس ا٘تمبَ اعالفبت ٚ آٔٛصؽ تحٛیُ‬ ‫ٌیش٘ذٌبٖ ثؼیبس ٔؤثش اػت ٚ دس ٍٟ٘ذاسی ٚ تقٕیشات ٘یض ایٗ‬ ‫ٔؼتٙذات صٔیٙٝ ثٟشٜ ٚسی ثبالی تىِٙٛٛطی ٔیجبؿذ .‬ ‫ایٗ ٔؼتٙذات اسصؽ ٚیظٜ ای داس٘ذ وٝ ثبیذ دس فبوتٛس فشٚؽ وبال‬ ‫ثٝ آٖ اؿبسٜ ؿٛد .‬ ‫2 – اػتب٘ذاسدٞبی تِٛیذ یىی اص فٛأُ ٟٔٓ دس لبثُ ا٘تمبَ ثٛدٖ‬ ‫یه فٙبٚسی اػتب٘ذاسدٞبیی اػت وٝ دس تِٛیذ آٖ فٙبٚسی ٔذ ٘ؾش‬ ‫لشاس ٌشفتٝ اػت .‬ ‫اػتب٘ذاسدٞبیی وٝ دس تِٛیذ یه فٙبٚسی سفبیت ٔی ؿٛد ، صٔیٙٝ‬ ‫اتلبَ ٚ استجبط ایٗ ثخؾ سا ثب ػبیش فٙبٚسی ٔیؼش ٔی ٕ٘بیذ . فشم‬ ‫وٙیذ ٔٛتٛس خذیذ ػبختٝ ٔی ؿٛد وٝ ثٝ ِحبػ ویفی ثؼیبس ثشتش اص‬ ‫الالْ ٔـبثٝ اػت ِٚیىٗ چٙب٘چٝ اص ٘ؾش اثقبد یب ٞش ٔـخلٝ وٛچه‬ ‫دیٍش لبثُ خبیٍضیٙی ٚ استجبط ثب ػبیش ثخـٟبی یه دػتٍبٜ ٘جبؿذ‬ ‫ٕٞٝ ٔضایبی تقشیف ؿذٜ ثی اسصؽ ٔی ؿٛد ، پغ سفبیت‬ ‫اػتب٘ذاسدٞبی اتلبَ ثب ػبیش تىِٙٛٛطیٟب اص اِضأبت تِٛیذ فٙبٚسی‬ ‫اػت .‬ ‫اػتب٘ذاسدٞب ٕٞچٙیٗ أىبٖ ٔمبیؼٝ فٙبٚسی خذیذ ثب ا٘ٛاؿ ٔـبثٝ ٚ‬ ‫لجّی سا فشاٞٓ ٔی ٕ٘بیذ دس تِٛیذ فٙبٚسیٟبیی وٝ اػتب٘ذاسدٞبی اص‬ ‫لجُ تذٚیٗ ؿذٜ ٚخٛد ٘ذاسد ٘یض، افالْ ٚ تذٚیٗ اػتب٘ذاسدٞبی‬ ‫خبف تِٛیذ ضشٚست داسد تب تىِٙٛٛطی لبثُ ا٘تمبَ ٚ فشٚؽ ثبؿذ .‬ ‫چٙب٘چٝ اػتب٘ذاسد خبف تِٛیذ یه تىِٙٛٛطی تذٚیٗ ٘ـٛد ٚ ٕٞشاٜ‬ ‫آٖ ثٝ فشٚؽ ٘شػذ ، أىبٖ تِٛیذ ٔـبثٝ ثب اعٕیٙبٖ الصْ ٚلبثُ ػشٔبیٝ‬ ‫ٌزاسی التلبدی ثٝ ٚخٛد ٕ٘ی آیذ .‬ ‫3 – لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطیه : لشاسداد حبٚی ٔفبدی اػت‬ ‫وٝ دٚ عشف أضب وٙٙذٜ آٖ سفتبس الذأبت خٛد سا ٔلٛة ٔی‬ ‫9‬
  • 10. ‫ٕ٘بیٙذ وٝ ٔجتٙی ثش فّٕىشد لجّی اػت ، ِزا تذٚیٗ یه لشاسداد‬ ‫ٔٙغمی یه‬ ‫فشآیٙذ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی فالٜٚ ثش ٔؼبیُ حمٛلی ثٝ ٘ٛفی وٝ حبٚی‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی تِٛیذ وٙٙذٜ تىِٙٛٛطی ، فشایٙذ اػتٕشاس‬ ‫ٔؼئِٛیت دٚ عشف سا تذٚیٗ ٚ تجییٗ ٔی ٕ٘بیذ .‬ ‫إٞیت تذٚیٗ لشاسداد ٌبٜ ثٝ ا٘ذاصٜ اسصؽ تىِٙٛٛطی تِٛیذ ؿذٜ‬ ‫اػت ٚ ٕٞچٙیٗ لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی حبٚی سفتبسٞبی‬ ‫٘بؽشاٖ فٙی ٚ حمٛلی ثش ایٗ لشاسدادٞب اػت .‬ ‫خذٔبت پغ اص فشٚؽ ٘یض اص ٔٛاسد ٟٔٓ دسج ؿذٜ دس لشاسدادٞب‬ ‫ٞؼتٙذ وٝ ٔی تٛا٘ٙذ ٘حٜٛ اتىبء دسیبفت وٙٙذٜ تىِٙٛٛطی سا ثٝ‬ ‫تِٛیذ وٙٙذٜ تجییٗ وٙذ ٚ ثٟش تمذیش اسوبٖ لشاسدادٞبی ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی تبثـ لٛا٘یٗ دلیك ٔبِىیت ٔقٙٛی وـٛسٞب ٞؼتٙذ ٚ ثش‬ ‫اػتٕشاس ٚسٚاثظ ٔٙغمی عشفیٗ ٘ؾبست ٔی ٕ٘بیٙذٚیىی اص صٔیٙٝ ٞبی‬ ‫ٟٔٓ تذاْٚ تجبدَ ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٔی ثبؿٙذ .‬ ‫4 – ٌبسا٘تی ٚ خذٔبت پغ اص فشٚؽ : خذٔبت پغ اص فشٚؽ یىی‬ ‫اص ٔٛاسد ٟٔٓ اػت وٝ دس لبِت لٛا٘یٗ ٔبِىیت ٔقٙٛی ٔٛسد تٛخٝ‬ ‫ٚیظٜ اػت ، ٕٞچٙیٗ تذٚیٗ ٚٔؼتٙذػبصی ٚحلَٛ ٚدػتشػی‬ ‫ٔـتشیبٖ ثٝ ایٗ خذٔبت ، ٔخلٛكبً دس ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثؼیبس‬ ‫إٞیت داسد . تِٛیذ فٙبٚسی لبثُ كذٚس دس كٛستی وٝ ثٝ سٚصسػب٘ی‬ ‫تىِٙٛٛطی ، سفـ ٔقبیت ، حفؼ ٍٟٚ٘ذاسی ثخـٟبی اكّی ػیؼتٓ ٞب‬ ‫اص ٔؼبیُ لبثُ دسج ٚ ٟٔٓ دس ٌبسا٘تی ٚ خذٔبت پغ اص فشٚؽ‬ ‫ٔیجبؿذ .‬ ‫5 – ٘ؾبست ٚ ثبصسػی : ٘ؾبست ثش فشآیٙذ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٘یض أشی‬ ‫وبٔالً دلیك ٚوبسؿٙبػی اػت وٝ ٔقٕٛالً ػبص٘ذٌبٖ ٚتِٛیذوٙٙذٌبٖ‬ ‫تىِٙٛٛطیٟبی ثشتش ٚ ا٘دٕٗ ٞبی تخللی ٚفّٕی ایٗ فشآیٙذ سا ثب‬ ‫دلت پیٍیشی ٚ٘ؾبست ٔی ٕ٘بیٙذ ، ایٗ ٘ؾبست ثش اسصؽ ٚػغح‬ ‫01‬
  • 11. ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی كحٝ ٌزاسی ٕ٘ٛدٜ ٚ ٔٛخت افتجبس اختشافبت‬ ‫ٚ٘ٛآٚسیٟب ٔی ؿٛد .‬ ‫ٔشاخـ سػیذٌی ثٝ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی‬ ‫حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی اص لشٖ ٘ٛصدٞٓ ثٝ ثقذ ٚ ثب تلٛیت‬ ‫دٚ وٙٛا٘ؼیٖٛ ثیٗ إِّّی ٟٔٓ یقٙی «وٙٛا٘ؼیٖٛ پبسیغ ثشای‬ ‫حٕبیت اص ٔبِىیتٟبی كٙقتی» ٚ «وٙٛا٘ؼیٖٛ ثشٖ ثشای حٕبیت اص‬ ‫آثبس ادثی ٚ ٞٙشی» دس ػبَ 1883 ٟ٘بدیٙٝ ٚ ثب ٔشٚس صٔبٖ ٔتحَٛ‬ ‫ؿذٜ اػت.‬ ‫ثذٖٚ تشدیذ تحمك اكّی تشیٗ اٞذاف ثٙیبٍ٘زاساٖ ایٗ وٙٛا٘ؼیٖٛ‬ ‫ٞب ثٝ ٔٙؾٛس ؿىٛفبیی خاللیتٟبی فشدی ٚ استمبی ٔقیبسٞبی صیؼتی‬ ‫ثـش ثب تحٛالت ٚ تغییشات تذسیدی دس ویفیت فّْٛ ٚ فٖٙٛ، ٔٙٛط ثٝ‬ ‫ٚخٛد ٔمشساتی خبٔـ ٚ اخشای تقٟذات ثیٗ إِّّی دِٚتٟبی فضٛ ثٝ‬ ‫ؿشح ٔزوٛس ٚ ٔمشس دس آٖ پیٕبٟ٘بی ثیٗ إِّّی ضٕٗ تٛخٝ ثٝ اكُ‬ ‫ثٙیبدیٗ «حبوٕیت دِٚتٟب» اػت. ٔمشساتی وٝ اص یه عشف ثٝ دِیُ‬ ‫حٕبیت دِٚتٟب اص افشاد ٔختشؿ ٚ آفشیٙٙذٜ دس لّٕشٚ كالحیتٟبی‬ ‫ػشصٔیٙی داسای خلیلٝ حمٛق داخّی ٚ اص عشف دیٍش ثب تٛخٝ ثٝ‬ ‫تقٟذات دِٚتٟب ثشای ایدبد ٔقیبسٞبی خبف حٕبیتی ٚ ا٘دبْ‬ ‫الذأبت ٔحبفؾتی ثب ٔبٞیت فشا ػشصٔیٙی داسای خٙجٝ ثیٗ إِّّی‬ ‫اػت ٚ ایٗ ٚیظٌیٟب دس وُ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی سا اص خلیلٝ ای‬ ‫ٔٙحلش ثٝ فشد ثشخٛسداس ػبختٝ اػت.‬ ‫دس ایٗ لّٕشٚ ٕٞیـٝ اختالف دس تفؼیش لٛافذ ٚ اخشای ٘بلق یب اخشا‬ ‫٘ـذٖ كحیح ثیٗ وـٛسٞبی ٔختّف خلٛكب دس أش ا٘تمبَ‬ ‫11‬
  • 12. ‫تىِٙٛٛطی، اػجبة اختالف ثیٗ داس٘ذٌبٖ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی دس‬ ‫داخُ وـٛسٞب ٚ ثیٗ دِٚتٟبی ٔتقٟذ وٙٛا٘ؼیٖٛ ٞب دس فشكٝ خبٔقٝ‬ ‫ثیٗ إِّّی سا فشاٞٓ ٔی ػبصد. ثٙبثشایٗ ٚخٛد یه ٘ؾبْ حُ ٚ فلُ‬ ‫اختالف ثب اثقبد خبٔـ ّٔی ٚ ثیٗ إِّّی ضشٚست ٔی یبثذ. ثٝ ٕٞیٗ‬ ‫ٔٙؾٛس ٔمشس ؿذٜ اػت وٝ دس كٛست ثشٚص اختالف دس اخشا ٚ تفؼیش‬ ‫لٛا٘یٗ ثیٗ دِٚتٟبی فضٛ ایٗ دٚ وٙٛا٘ؼیٖٛ ثٝ «دیٛاٖ ثیٗ إِّّی‬ ‫دادٌؼتشی» ٔشاخقٝ ؿٛد.‬ ‫فالٜٚ ثش ٔقبٞذات دٚ خب٘جٝ ٔتضٕٗ حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت‬ ‫ٔقٙٛی وٝ حُ ٚ فلُ ثیٗ إِّّی اختالفبت سا ثب اسخبؿ اختالف ثٝ‬ ‫«داٚسی» پیؾ ثیٙی وشدٜ ا٘ذ، ثشخی اص پیٕبٟ٘بی ٔٙغمٝ ای ٚ‬ ‫ٔقبٞذات ثیٗ إِّّی ٚیظٜ ثب ٔبٞیت التلبدی ٕٞب٘ٙذ «پیٕبٖ فٕٛٔی‬ ‫تقشفٝ ٚ تدبست» دس ػبَ 3993 ٚ «ػبصٔبٖ خٟب٘ی تدبست» دس ػبَ‬ ‫9993 تبػیغ ٚ تـىیُ ؿذٜ ا٘ذ وٝ دس حبَ حبضش ثب داؿتٗ‬ ‫ٔمشساتی خبٔـ ٚ لبثُ افٕبَ ثیٗ حذٚد 153 وـٛس د٘یب دس صٔیٙٝ‬ ‫حُ ٚ فلُ اختالفبت ٘بؿی اص تفؼیش ٚ اخشای ٔمشسات حمٛق‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی «٘ؾبْ حمٛلی ٔـتشوی» سا دس ایٗ لّٕشٚ ثٙیبٖ ٟ٘بدٜ‬ ‫ا٘ذ وٝ أشٚصٜ ثٝ دِیُ تبثیشؿبٖ ثش لٛافذ حُ ٚ فلُ اختالفبت ٚ‬ ‫تؼٟیُ تدبست ثیٗ إِّّی اص إٞیت ثؼیبسی ثشخٛسداس٘ذ.(ضشغبْ‬ ‫غشیجی، 1813، ف333-333)‬ ‫اِجتٝ الصْ ثٝ روش اػت وٝ دس ػبَ 1993 ٔزاوشات دٚس اسٌٚٛئٝ دس‬ ‫چبسچٛة ٔٛافمت ٘بٔٝ فٕٛٔی تقشفٝ ٚ تدبست ثٝ ػشا٘دبْ سػیذ وٝ‬ ‫اص خّٕٝ ٔجبحث ٔختّفی وٝ دس ایٗ ٔزاوشات ٔغشح ؿذٜ ٔؼئّٝ‬ ‫ٔبِىیت ٔقٙٛی ثٛد ٚ ٘تبیح آٖ دس ٔٛافمت ٘بٔٝ ای ساخـ ثٝ خٙجٝ‬ ‫ٞبی تدبسی حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی وٝ ٔتضٕٗ ٔؼئّٝ تدبست‬ ‫وبالٞبی تمّجی ٘یض ثٛد، ا٘قىبع یبفت. اص ایٗ ٔٛافمت ٘بٔٝ فٕٛٔب‬ ‫21‬
  • 13. ‫تحت فٙٛاٖ ‪AGREEMENT ON TRADE RELATED OF‬‬ ‫‪INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS=TRIPS‬یبد ٔی‬ ‫ؿٛد ٚ ٔٛیذ ایٗ ٘ؾش اػت وٝ پذیذٜ ٞبی غیش ٔبدی ٔـَٕٛ‬ ‫حٕبیت حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی دس تدبست خٟب٘ی داسای اسصؿی‬ ‫ٕٞب٘ٙذ ػبیش وبالٞب ٚ خذٔبت ٞؼتٙذ.(ٔشیٓ آٔٛصٌبس، 1813، ف‬ ‫153-353 )‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی یىی اص ٔفبٞیٓ ٞؼتٝ ای دس ٔٛافمت ٘بٔٝ ٔزوٛس‬ ‫اػت. عجك ٔفبد ایٗ ٔٛافمت ٘بٔٝ دس كٛستی وٝ ٔبِىیت ٔقٙٛی‬ ‫تحت حفبؽت ٚ حٕبیت ثبؿذ، ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثٝ ٕٞشاٜ خٙجٝ ٞبی‬ ‫تدبسی آٖ تؼٟیُ ٔی ؿٛد.‬ ‫دس وٙبس ٔٛاسد ٔزوٛس ػبصٔبٖ ثیٗ إِّّی ٔبِىیت ٔقٙٛی ٘یض ثٝ‬ ‫فٙٛاٖ یىی اص ٚاحذٞبی فقبَ ػبصٔبٖ ُّٔ ٔتحذ دس ػبَ 3193 ٚ‬ ‫دس اػتىّٟٓ ثٝ ٔٙؾٛس حٕبیت اص تشاٚؿبت فىشی، اثذافبت، ٘ٛآٚسیٟب‬ ‫ٚ اختشافبت ثٝ فٙٛاٖ اِٚیٗ ٔشخـ خبف سػیذٌی ثٝ حمٛق ٔبِىیت‬ ‫ٔقٙٛی ثٝ سػٕیت ؿٙبختٝ ؿذ.‬ ‫حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی‬ ‫دس حبِی وٝ ٔضیتٟبی تىِٙٛٛطیه خٟت حفؼ ٔٛلقیت سلبثتی دس‬ ‫ثؼیبسی اص كٙبیـ ضشٚست داسد. تجذیُ ٔضیتٟبی تىِٙٛٛطیه ثٝ‬ ‫ٔضیتٟبی سلبثتی ٘یض پیؾ ٘یبصٞبی خبكی سا ٔی عّجذ.‬ ‫دس وٙبس خّك تىِٙٛٛطی اص عشیك پظٚٞؾ ٚ تٛػقٝ دسٖٚ صا،‬ ‫ٔذیشیت ٚ ػبصٔب٘ذٞی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثٝ ٔثبثٝ یىی اص سٚؿٟبی‬ ‫ٔٛثش دػتیبثی ثٝ تىِٙٛٛطی ٔٛسد ٘یبص ثٝ ضشٚستی ا٘ىبس ٘بپزیش دس ساٜ‬ ‫تٛػقٝ تىِٙٛٛطی تجذیُ ؿذٜ اػت.(ٔٙٛچٟش آلبیی ٚ دیٍشاٖ،‬ ‫31‬
  • 14. ‫9113، ف93)‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی حبِت خبكی اص دٌشٌٛ٘ی تىِٙٛٛطیه اػت وٝ‬ ‫دس 1 ٔشحّٝ اختشاؿ، ٘ٛآٚسی ٚ ا٘تـبس كٛست ٔی ٌیشد. سؿتٝ‬ ‫ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی دس فّٓ حمٛق ثٝ حفؼ ٚ حٕبیت اص تشاٚؿبت‬ ‫فىشی، اثذافبت، ٘ٛآٚسیٟب ٚ اختشافبت ٔی پشداصد. ٔبِىیتٟبی ٔزوٛس‬ ‫اص خّٕٝ حمٛلی اػت وٝ دس تٕبٔی د٘یب اص ػٛی لبٍ٘ٛ٘زاس ٚ فشف‬ ‫داسای إٞیت ؿٙبختٝ ؿذٜ اػت.(فّیشضب حبج ؿشیفی، 1313، ف‬ ‫913)‬ ‫دس التلبدٞبی ٔجتٙی ثش تىِٙٛٛطی پیـشفتٝ ٕٞچٙبٖ وٝ ػشٔبیٝ‬ ‫ٌزاساٖ اص ٘ؾش صٔبٖ، ٞضیٙٝ ٚ ػشٔبیٝ ٔٙتفـ ٔی ؿٛ٘ذ، دس كٛست‬ ‫حٕبیت ٔٙبػت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی آ٘بٖ، وـٛسٞبی ٔیضثبٖ‬ ‫ایٗ تىِٙٛٛطی ٘یض ثٝ ٔٙبفـ ثؼیبسی ٘بئُ خٛاٞٙذ ؿذ .‬ ‫الؼبْ حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی‬ ‫دیذٌبٟٞبی ٔٛخٛد دس صٔیٙٝ ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ایٗ حمٛق سا ثٝ دٚ‬ ‫ثخؾ اكّی تمؼیٓ ٔی وٙٙذ وٝ فجبستٙذ اص:‬ ‫1-حك ٔؤِف یب حك ٔبِىیتٟبی ادثی ٚ ٞٙشی وٝ ؿبُٔ ٔدٕٛفٝ‬ ‫تبِیفبت ٚ آثبس ٞٙشٔٙذاٖ ٚ ٘ٛیؼٙذٌبٖ ٚ تٕبٔی آثبس ادثی ٚ ٞٙشی‬ ‫اػت.‬ ‫ٔٙـبء خّك اثش(وٝ ٔٛسد حٕبیت حك ٔؤِف اػت) تفىش ٚ خشیبٖ‬ ‫ػیبَ رٞٗ ٚ سٚح اػت ٚ ایٗ خشیبٖ دس ثؼتش تبسیخ ا٘ذیـٝ ٞبی‬ ‫ثـشی ثٝ كٛست تِٛیذ ٚ ثبص تِٛیذ آثبس فىشی ٚ ٞٙشی ٕ٘ٛد یبفتٝ ٚ‬ ‫دس ایٗ ٔؼیش ا٘ذیـٕٙذاٖ ٚ ٞٙشٔٙذاٖ ٞش یه ثٝ ػٟٓ خٛد اص آثبس‬ ‫پیـیٗ خٛد ثٟشٜ ٌشفتٝ ٚ چیضی ثش آٖ افضٚدٜ ٚ اثشی خذیذ ثٝ‬ ‫41‬
  • 15. ‫ٚخٛد آٚسدٜ ا٘ذ. اص ایٗ سٚ خّك اثش ثب «اػتفبدٜ» اص آثبس دیٍشاٖ‬ ‫فدیٗ ٚ ٕٞشاٜ ثٛدٜ ٚ ٞؼت. ٟٕٔتش آ٘ىٝ اػبػب اثش ثشای اػتفبدٜ‬ ‫دیٍشاٖ پذیذ ٔی آیذ (خٛا٘ذٖ، دیذٖ، ؿٙیذٖ ٚ ثٝ دیٍشاٖ ثبص‬ ‫ٌفتٗ) ٚ اٌش فٙلش «اػتفبدٜ» سا اص فشایٙذ تبسیخی خّك اثش ٔٙتضؿ‬ ‫وٙیٓ، ؿبیذ آثبس پذیذ آٔذٜ چٙیٗ ٕ٘ی ثٛد وٝ ٞؼت. پغ دس فّٓ‬ ‫حمٛق خٟت ٔمبثّٝ ثب ثشٚص ثی فذاِتی ٚ ثی ا٘لبفی ٘ؾشیٝ «اػتفبدٜ‬ ‫ٔٙلفب٘ٝ» ٔغشح ؿذٜ اػت وٝ اص آ٘دب وٝ ایٗ ٔؼئّٝ وٕتش دس ا٘تمبَ‬ ‫تىِٙٛٛطی ٔلذاق ٔی یبثذ، اص تـشیح آٖ خٛدداسی ٔی‬ ‫ؿٛد.(فجبع ایٕب٘ی، 1813، ف 593-193 )‬ ‫2-حك ٔبِىیتٟبی كٙقتی وٝ اختشافبت ٚ عشاحیٟبی كٙقتی سا‬ ‫پٛؿؾ ٔی دٞذ. اختشافبت ساٜ حّٟبی خذیذ ٔؼبیُ فٙی ٞؼتٙذ ٚ‬ ‫عشاحیٟبی كٙقتی ثٝ خاللیتٟبی صیجبیی ؿٙبختی تقییٗ وٙٙذٜ ؽبٞش‬ ‫ٔحلٛالت كٙقتی ٔشتجظ ٔی ؿٛد.‬ ‫اِجتٝ دس ثشخی اص ٔتٖٛ ٘یض حك ٔبِىیت ٔقٙٛی سا ثٝ فٙبٚیٗ صیش‬ ‫تمؼیٓ ثٙذی وشدٜ ا٘ذ:‬ ‫1-حك اختشاؿ‬ ‫2-٘ـب٘ٝ ٞبی تدبسی‬ ‫3-ساصٞبی تدبسی‬ ‫4-حك ٔؤِف‬ ‫وٝ دس ایٙدب ثٝ فّت استجبط ّٕٔٛع تش تمؼیٓ ثٙذی اِٚیٝ ثٝ تـشیح‬ ‫آٖ ٔی پشداصیٓ.‬ ‫اخضای ٔبِىیت كٙقتی‬ ‫ٔبِىیتٟبی كٙقتی ٘یض ثخـی اص ٔبِىیتٟبی فىشی ثٝ ؿٕبس ٔی سٚد وٝ‬ ‫51‬
  • 16. ‫ثٝ خاللیتٟب ٚ تشاٚؿبت فىشی ا٘ؼبٖ دس صٔیٙٝ ٞبی كٙقتی ٔشثٛط ٔی‬ ‫ؿٛد. «ٔبِىیت كٙقتی» ٔدٕٛفٝ حمٛلی سا ٔـخق ٔی وٙذ وٝ‬ ‫ٞذف اص آٟ٘ب ایٗ اػت وٝ ؿخق یب ٌشٜٚ افٓ اص حمیمی یب حمٛلی‬ ‫ثتٛا٘ذ ثب اعٕیٙبٖ خبعش اص خٌّٛیشی اص تقشم دیٍشاٖ ثٝ أش تدبست‬ ‫یب كٙقت اؿتغبَ داؿتٝ ٚ اص ٞش ٌٛ٘ٝ تدبٚصی اص ٘بحیٝ اؿخبف ثبِث‬ ‫ٔلٖٛ ٚ ٔحفٛػ ثبؿذ ٚ ٘یض دس خٟت حٕبیت اص فىش ٚ اثتىبس ؿخق‬ ‫دس ثشاثش اؿخبف ثبِث ٚ دادٖ ا٘حلبس ثٟشٜ ثشداسی اص ٘تیدٝ فىش ٚ‬ ‫اثتىبس ثٝ كبحت ٚ ٔبِه آٖ ثشای ٔذت ٔقیٗ ٔغشح ؿذٜ اػت.‬ ‫(فّیشضب ٘ٛسٚصی، 3813، ف 313)‬ ‫ٔبِىیت كٙقتی سا ٔی تٛاٖ دس دٚ ثخؾ وّی اختشاؿ ٚ دا٘ؾ فٙی‬ ‫ٔٛسد ثشسػی ٚ اسصیبثی لشاس داد.‬ ‫1-اختشاؿ‬ ‫تىِٙٛٛطی دس ثؼیبسی اص ٔٛاسد حَٛ ٔحٛس یه اختشاؿ ؿىُ ٔی‬ ‫ٌیشد. داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی یب خٛد ٔختشؿ اػت یب حك اػتفبدٜ اص‬ ‫اختشاؿ سا اص ٔختشؿ دیٍش تحلیُ وشدٜ اػت.‬ ‫اػتفبدٜ اص اختشاؿ ٔٛسد ٘ؾش ٔؼتّضْ آٖ اػت وٝ حمٛق ٔبدی ایٗ‬ ‫اختشاؿ یب حذالُ حك اػتفبدٜ اص آٖ ثٝ ٌیش٘ذٜ ٔٙتمُ ؿٛد. لشاسداد‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثبیذ ٘حٜٛ ا٘تمبَ حمٛق ٔبدی یب حك اػتفبدٜ اص‬ ‫اختشاؿ سا ٔـخق وٙذ ٚ دس خلٛف ثجت ٚسلٝ اختشاؿ تلشیح‬ ‫داؿتٝ ثبؿذ.(ٔحٕذ فّی ؿشیفی، 8113، ف81-31)‬ ‫1-1- تقشیف اختشاؿ‬ ‫61‬
  • 17. ‫وّٕٝ اختشاؿ دس ِغت ثٝ ٔقٙی چیضی ٘ٛاٍ٘یختٗ، ایدبد وشدٖ،‬ ‫ػبختٗ ٚ اص خٛد دسآٚسدٖ اػت.(فّی اوجش دٞخذا، ف 1153)‬ ‫یه فشد ٘ٛآٚس ثب خّك پذیذٜ ای ٘ٛ ٚ خذیذ ٔغبثك لبٖ٘ٛ حمی سا‬ ‫ثٝ دػت ٔی آٚسد وٝ دیٍشاٖ ٔىّف ثٝ سفبیت آٖ ٞؼتٙذ ٚ ثب دادٖ‬ ‫چٙیٗ حمی ثٝ ٘ٛآٚساٖ ثشای آٟ٘ب أٙیت خبعشی ثٝ ٚخٛد ٔی آیذ ٚ‬ ‫ثٝ تجـ آٖ خبٔقٝ اص تجّٛس ا٘ذیـٝ آ٘بٖ ثٟشٜ ٔٙذ ٔی ؿٛد. ثب ایٗ‬ ‫ٚخٛد، تقشیف اختشاؿ دس لٛا٘یٗ ثجت اختشافبت اوثش وـٛسٞب ثٝ‬ ‫كٛست ٔـخق ٚ ٚاضحی ٚاسد ٘ـذٜ اػت ٚ دس فٛم فٕٛٔب‬ ‫ٔٛاسدی خٟت ثجت اختشاؿ روش ؿذٜ اػت.‬ ‫دس ٔذَ لب٘ٛ٘ی وٝ ػبصٔبٖ خٟب٘ی ٔبِىیت ٔقٙٛی تٟیٝ وشدٜ اػت،‬ ‫اختشاؿ فجبست اػت اص«ایذٜ یه ٔختشؿ وٝ فٕال ساٜ حُ یه‬ ‫ٔـىُ ٔـخق تىِٙٛٛطیىی سا حُ ٔی وٙذ» ٚ ثٝ عٛس ػبدٜ تش ساٜ‬ ‫حُ خذیذ یه ٔـىُ كٙقتی سا اختشاؿ ٔی ٘بٔٙذ.(ٔحٕذ فّی‬ ‫ؿشیفی، 8113، ف 81-31)‬ ‫1-2- حك اختشاؿ‬ ‫حك اختشاؿ حمی اػت ا٘حلبسی، وٝ ٔجذؿ ٚ پذیذ آٚس٘ذٜ یه‬ ‫ٚػیّٝ یب سٚؽ كٙقتی دس اثتىبسی خذیذ ٘ؼجت ثٝ ٔٛضٛفی خبف‬ ‫وؼت ٔی وٙذ. ایدبد ایٗ حك اٚال ٔؼتّضْ اثذاؿ ٚ پذیذ آٚسدٖ‬ ‫اثضاس، فشایٙذ یب سٚؽ وبسثشد خذیذی اػت وٝ لجال ٘ذاؿتٝ ٚ ثب٘یب‬ ‫ایٗ اثذاؿ دس كٙقت ثٝ ٔقٙبی افٓ آٖ وبسثشد داؿتٝ ثبؿذ.‬ ‫تحَٛ ٚ پیـشفت خبٔقٝ دس ػبیٝ ا٘ذیـٝ ٞب ٚ تذاثیش تبصٜ ٔختشفبٖ‬ ‫اػت ٚ لبٖ٘ٛ ٘بٌضیش اص آٖ حٕبیت ٔی وٙذ. ِیىٗ دس وـٛسٞبی‬ ‫ٔختّف ٔذت ایٗ حٕبیت ٔتفبٚت اػت.(ٔٙجـ پیـیٗ، ف 313)‬ ‫1-3- ؿشایظ ثجت اختشاؿ‬ ‫ٕٞٝ اختشافبت لبثُ ثجت ٘یؼتٙذ ٚ تٟٙب آٖ دػتٝ اص اختشافبت وٝ‬ ‫71‬
  • 18. ‫ٔغبثك لبٖ٘ٛ ثجت وـٛسی ثبؿٙذ، ثٝ ثجت دس آٖ وـٛس ٘بئُ ٔی‬ ‫ؿٛ٘ذ. ثب ٚخٛد تفبٚت ثیٗ ؿشایظ ثجت اختشاؿ دس وـٛسٞبی ٔختّف‬ ‫ٔٛاسد ٔـتشن صیش سا دس ایٗ ثبسٜ ٔی تٛاٖ ٘بْ ثشد:‬ ‫1-تبصٌی : یه أش ثذیٟی اػت وٝ آ٘چٝ لجال ایدبد ٚ فشضٝ ؿذٜ‬ ‫اػت، چٙب٘چٝ ثشای ٔشتجٝ دیٍش اسائٝ ؿٛد اختشاؿ ٘بٔیذٜ ٕ٘ی ؿٛد ٚ‬ ‫چٙب٘چٝ فقبِیتی ٚكف خاللیت ٚ ٘ٛآٚسی ٘ذاؿتٝ ثبؿذ، ٚاخذ فٙٛاٖ‬ ‫اختشاؿ ٘خٛاٞذ ثٛد.(ٔٙجـ پیـیٗ، ف 81)‬ ‫2-ٌبْ اثتىبسی : اختشاؿ ثبیؼتی فالٜٚ ثش تبصٜ ثٛدٖ داسای ٌبْ‬ ‫اثتىبسی ثبؿذ، ثٝ ایٗ ٔقٙی وٝ دس تبسیخ اسائٝ اؽٟبس ٘بٔٝ اختشاؿ ثب‬ ‫تٛخٝ ثٝ ٔدٕٛفٝ دا٘ؾ ٚ اعالفبت ٔٛخٛد یه ؿخق وٝ دس سؿتٝ‬ ‫اختشاؿ ٟٔبست ٔقِٕٛی داؿتٝ ثبؿذ لبثُ پیؾ ثیٙی ٘جبؿذ. ثٝ فجبست‬ ‫دیٍش اختشاؿ ٔٛسد ٘ؾش ٘جبیؼت ثشای ؿخلی ثب ٟٔبست ٔقِٕٛی دس‬ ‫آٖ سؿتٝ اص ثذیٟیبت ثبؿذ.‬ ‫3-وبسثشد كٙقتی (لبثّیت اػتفبدٜ دس كٙقت) : ٌٛاٞی اختشاؿ دس‬ ‫لجبَ ا٘تفبفی وٝ خبٔقٝ اص اختشاؿ وؼت ٔی وٙذ، افغب ٔی ؿٛد. ایٗ‬ ‫ا٘تفبؿ دس كٛستی ٔحمك ٔی ؿٛد وٝ فقبِیت اختشافی اص حٛصٜ‬ ‫رٞٗ ٚ ا٘ذیـٝ ثـش خبسج ؿٛد ٚ دس فُٕ ٔٛسد اػتفبدٜ لشاس ٌیشد.‬ ‫(٘ٛساِذیٗ أبٔی، 3313، ف 913)‬ ‫1-4- ٚسلٝ اختشاؿ‬ ‫ٚسلٝ اختشاؿ ٔٙبفـ ثبِمٜٛ صیبدی خٟت استمبی ٔٛلقیت سلبثتی ٚ‬ ‫تٛػقٝ ػبصٔبٟ٘بی وٛچه، ٔتٛػظ ٚ ثضسي فشاٞٓ ٔی ػبصد.‬ ‫پشٚا٘ٝ ثجت اختشاؿ یب ٚسلٝ اختشاؿ ػٙذی لب٘ٛ٘ی اػت وٝ تٛػظ‬ ‫ٔٛػؼٝ ای دِٚتی ثٝ ٔختشؿ یب پذیذ آٚس٘ذٜ اختشاؿ دادٜ ٔی ؿٛد‬ ‫تب ٚی ثذاٖ ٚػیّٝ حمٛق ٔبدی ٚ ٔقٙٛی دس استجبط ثب ػبخت، فشٚؽ‬ ‫یب ٘ؼخٝ ثشداسی اص اختشاؿ سا دس ٔذت صٔبٖ ٔقیٗ ثٝ دػت آٚسد.‬ ‫81‬
  • 19. ‫ٔذت ایٗ حٕبیت دس وـٛسٞبی ٔختّف ٔتفبٚت اػت ٚ ثؼتٝ ثٝ ٘ٛؿ‬ ‫ٚسلٝ اختشاؿ اص ػٝ ػبَ ٚ ٘یٓ تب ثیؼت ػبَ ٔتغیش اػت.‬ ‫1-5ٚاٌزاسی حك اختشاؿ دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی‬ ‫دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ثبیؼتی تٛخٝ وشد وٝ چٙب٘چٝ‬ ‫اختشاؿ ثجت ؿذٜ اػت، ٔـخلبت ٚسلٝ اختشاؿ دس لشاسداد ثٝ‬ ‫كشاحت روش ؿٛد. ٕٞچٙیٗ اؿبسٜ ثٝ وـٛسٞبیی وٝ ٔختشؿ اختشاؿ‬ ‫خٛد سا دس آٟ٘ب ثٝ ثجت سػب٘ذٜ اػت ٚ ٔذت افتجبس ثجت ٚ ٘یض اسائٝ‬ ‫كٛستی اص ایٗ وـٛسٞب ضشٚست ٔی یبثذ. ایٗ أش ثٛیظٜ ثشای تِٛیذ‬ ‫وٙٙذٜ وبالٞبیی وٝ ثب اػتفبدٜ اص تىِٙٛٛطی ٔٛضٛؿ فمذ لشاسداد‬ ‫ػبختٝ ؿذٜ ٚ ثٝ ػبیش وـٛسٞب كبدس ٔی ؿٛد الصْ اػت.‬ ‫فالٜٚ ثش ٔٛاسد ٔزوٛس ٔٛضٛؿ ٔبِىیت حمٛق ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی‬ ‫ثبیؼتی ثٝ ٚضٛح تلشیح ؿٛد. ثٝ فجبست دیٍش دس لشاسداد تقییٗ ؿٛد‬ ‫وٝ حك ٌیش٘ذٜ ثش ٔٛضٛؿ اختشاؿ آیب حك ٔبِىیت اػت ٚ حمٛق‬ ‫ٔبدی اختشاؿ ثٝ ٚی ٔٙتمُ ؿذٜ اػت یب ایٙىٝ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی تٟٙب‬ ‫حك ا٘تفبؿ ٚ اػتقٕبَ خبسخی سا داسد.‬ ‫دس پبیبٖ ثبیذ تٛخٝ وشد وٝ ٔؼئِٛیت پبػخٍٛیی ٔختشؿ دس لجبَ‬ ‫ادفب ٞب ٚ حمٛق احتٕبِی اؿخبف ثبِث ثش ٔٛضٛؿ اختشاؿ ٚ‬ ‫ٕٞچٙیٗ خجشاٖ خؼبست ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی دس كٛستی وٝ ثٝ ٞش‬ ‫دِیُ ٚسلٝ اختشاؿ ثبعُ یب ٚاٌزاس وٙٙذٜ اص اػتفبدٜ اص حمٛق ٘بؿی‬ ‫اص آٖ ٔٙـ ؿٛد، ثبیذ دس لشاسداد پیؾ ثیٙی ؿٛد.‬ ‫2-دا٘ؾ فٙی‬ ‫دا٘ؾ فٙی ثٝ ٔدٕٛفٝ ای اص اعالفبت كٙقتی ٔفیذ، ٔحشٔب٘ٝ، اثذافی‬ ‫ٚ ثباسصؽ ٌفتٝ ٔی ؿٛد وٝ ثٝ ٕٞشاٜ آٖ ٔدٕٛفٝ ای اص آٌبٞیٟب ٚ‬ ‫91‬
  • 20. ‫ٟٔبستٟبی فٙی ٚ غیش فٙی وٝ دس عشاحی، ػبخت ٚ ػبیش فّٕیبت‬ ‫ٚاحذ كٙقتی ثٝ ٔٙؾٛس تِٛیذ ٔحلَٛ یب تٟیٝ ٔٛاد ٔٛسد ٘یبص ٔٛسد‬ ‫ثٟشٜ ثشداس ی لشاس ٔی ٌیشد، ٚخٛد داسد. ایٗ ٔدٕٛفٝ دس ا٘حلبس‬ ‫داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی اػت ٚ ثٝ ٚػیّٝ ٚی ثٝ وبس ٌشفتٝ ٔی ؿٛد.‬ ‫چٙب٘چٝ ایٗ ٔدٕٛفٝ دس اختیبس ٔتمبضی تىِٙٛٛطی لشاس ٌیشد، ٚی‬ ‫لبدس خٛاٞذ ثٛد ثب اػتفبدٜ اص آٖ ٚاحذ تِٛیذی ٔٛسد ٘ؾش خٛد سا‬ ‫عشاحی ٚ تبػیغ وٙذ ٚ ٔحلَٛ خبكی سا ثب ٔٛاد اِٚیٝ ٔقیٗ دس‬ ‫حدٓ ٔـخق ٚ ثب ٔـخلبت تقییٗ ؿذٜ ای تِٛیذ وٙذ.(ٔٙٛچٟش‬ ‫آلبیی ٚ دیٍشاٖ، 9113، ف 31)‬ ‫2-1- الؼبْ دا٘ؾ فٙی‬ ‫1-دا٘ؾ فٙی ٔحلَٛ: وٝ ؿبُٔ اعالفبت ٚ ٟٔبستٟبی فٙی ای‬ ‫اػت وٝ دس عشاحی ٔحلَٛ ٔٛسد ٘یبص اػت. دس ایٗ ثخؾ تقذاد‬ ‫لغقبت ثٝ وبس سفتٝ دس ٔحلَٛ، ٔـخلبت دلیك لغقبت، تٕبٔی ٘مـٝ‬ ‫ٞب ٚ عشحٟب ٚ ٘یض ٚیظٌیٟبی ٔحلَٛ دس تٕبٔی اثقبد ثیبٖ ٔی ؿٛد.‬ ‫2-دا٘ؾ فٙی ػبخت: ثب دس اختیبس داؿتٗ دا٘ؾ فٙی ٔحلَٛ تٟٙب‬ ‫ٔی تٛاٖ ٔحلَٛ سا ؿٙبخت. أب دا٘ؾ فٙی ػبخت ٔحلَٛ، وّیٝ‬ ‫تدٟیضات، ٔبؿیٗ آالت، لبِجٟب، دػتٛساِقّٕٟب ٚ تٕبٔی اػتب٘ذاسدٞبیی‬ ‫وٝ تِٛیذ ٚ ٔٛ٘تبط ٔحلَٛ سا أىبٖ پزیش ٔی ػبص٘ذ سا دس ثش ٔی‬ ‫ٌیشد.‬ ‫3-دا٘ؾ فٙی فشایٙذ: ؿبُٔ تٕبٔی اعالفبت ٚ ٟٔبستٟبی فٙی دس‬ ‫ساثغٝ ثب خشیبٖ ٌشدؽ ٔٛاد، ٔشاحُ تِٛیذ ٚ... اػت. ثٝ فجبست دیٍش‬ ‫دس ایٗ ٔشحّٝ ٕٞٝ ٌبٟٔبیی وٝ تب تِٛیذ ٟ٘بیی ٔحلَٛ ثبیذ ثشداؿتٝ‬ ‫ؿٛد سٚؿٗ ٔی ؿٛد.‬ ‫خٛاٞبٖ تىِٙٛٛطی ثب دس اختیبس داؿتٗ ٞش ػٝ ثخؾ دا٘ؾ فٙی ٔی‬ ‫تٛا٘ذ ٔحلَٛ سا ثـٙبػذ، اص چٍٍٛ٘ی ػبخت آٖ وبٔال آٌبٞی یبثذ‬ ‫02‬
  • 21. ‫ٚ ثب فشایٙذ تِٛیذ آٖ آؿٙب ؿٛد.‬ ‫2-2- دا٘ؾ فٙی ثٝ ؿىُ ٔدٕٛفٝ ای اص اعالفبت‬ ‫ثش خالف اختشافبت ثجت ؿذٜ، دا٘ؾ فٙی ٔقٕٛال ثجت ؿذٜ ٘یؼت ٚ‬ ‫ثٙبثشایٗ داس٘ذٜ آٖ اص حٕبیتٟبی لب٘ٛ٘ی خبف اختشافبت ثٟشٜ ٔٙذ‬ ‫٘یؼت. ایٗ أش إٞیت ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ خٙجٝ ٞبی ٚیظٜ دا٘ؾ‬ ‫فٙی ٚ حفؼ اػشاس سا آؿىبس ٔی ػبصد. ثٝ فجبست دیٍش دس اختشافبت‬ ‫حك ٔختشؿ ثش ٔٛضٛؿ اختشاؿ ثٝ ٚػیّٝ كذٚس ٚسلٝ اختشاؿ ثٝ ٘بْ‬ ‫ٚی ثجت ٔی ؿٛد ٚ اثجبت خالف آٖ یقٙی فذْ تقّك اختشاؿ ثٝ‬ ‫ٔختشؿ ثب ٔذفی اػت. أب دا٘ؾ فٙی اص آ٘دب وٝ ثجت ؿذٜ ٘یؼت، دس‬ ‫كٛستی وٝ تٛػظ دیٍشاٖ ٔٛسد اػتفبدٜ لشاس ثٍیشد، ٔذفی دا٘ؾ‬ ‫فٙی اثتذا ثبیذ تقّك ا٘حلبسی آٖ سا ثٝ ٘بْ خٛد ثبثت وٙذ تب ثتٛا٘ذ‬ ‫ٔب٘ـ اػتفبدٜ دیٍشاٖ اص آٖ ؿٛد .‬ ‫2-3- ا٘تمبَ ٔذاسن‬ ‫ٕٞب٘غٛس وٝ ٌفتٝ ؿذ دا٘ؾ فٙی ٔدٕٛفٝ ای اص اعالفبت اػت وٝ‬ ‫ٔقٕٛال دس ٔذاسن ٚ اػٙبد وتجی ثجت ٚ ٔؼتٙذ ٔی ؿٛد. ثٙبثشایٗ‬ ‫ٔدٕٛفٝ ای اص وتت، ٘ـشیبت، ٘مـٝ ٞبی فٙی ٚ اخشایی، فىؼٟب،‬ ‫٘تبیح آصٔبیـٍبٞی، فشِٟٔٛبی تشویت ٔٛاد ٚ... دا٘ؾ فٙی سا فیٙیت‬ ‫ٔی ثخـٙذ.‬ ‫دس لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ؿشط ا٘تمبَ ایٗ اػٙبد ٚ ٔذاسن‬ ‫اص اكَٛ اِٚیٝ ٚ ثذیٟی ٚ دس فیٗ حبَ اص اػبػی تشیٗ ٚ حؼبع‬ ‫تشیٗ الذأبت اػت. دػتشػی ٘ذاؿتٗ ثٝ ایٗ اػٙبد ٔؼّٕب ٔٙدش ثٝ‬ ‫٘بتٛا٘ی دس ػبخت ٔحلَٛ ٔٛسد ٘ؾش ٚ یب ٘مق ویفی آٖ خٛاٞذ‬ ‫ثٛد.‬ ‫ثٙبثشایٗ اؿشاف وبُٔ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی ثش ٘ٛؿ تىِٙٛٛطی ٔٛسد‬ ‫12‬
  • 22. ‫ا٘تمبَ ٚ ٔذاسن ٚ ٔؼتٙذات ٔشثٛط ٚ پیؾ ثیٙی ضٕب٘ت اخشاٞبی‬ ‫الصْ ثشای تبخیش دس اسائٝ یب اسائٝ ٘ىشدٖ وبُٔ دس ٚاٌزاسی‬ ‫تىِٙٛٛطی ٔٛسد ٘ؾش ضشٚست داسد.‬ ‫2-4- حفؼ اػشاس‬ ‫اص دیذ ٚاٌزاسوٙٙذٜ تىِٙٛٛطی ثخؾ ٟٕٔی اص اسصؽ دا٘ؾ فٙی‬ ‫ٚی دس ٔحشٔب٘ٝ ثٛدٖ آٖ ٟ٘فتٝ اػت. دس ٔٛاسد ثؼیبسی ٚاٌزاس‬ ‫وٙٙذٜ تىِٙٛٛطی ٔبیُ اػت خٛد ٘یض ثٝ تِٛیذ ٔحلَٛ ٔٛسد ٘ؾش‬ ‫ادأٝ دٞذ ٚ ٕٞچٙیٗ ثٝ ٚػیّٝ ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ ایٗ اعالفبت،‬ ‫ٚاٌزاس وٙٙذٜ ٔذفی داؿتٗ لذست تدبسی، ثبال ثٛدٖ ویفیت‬ ‫ٔحلَٛ، وبٞؾ ٞضیٙٝ ٞبی تِٛیذ ٚ ٔٛاسدی اص ایٗ دػت‬ ‫خٛاٞذثٛد.‬ ‫دس ایٗ كٛست ٚ ثخلٛف اص آ٘دب وٝ ٔقٕٛال دا٘ؾ فٙی ثش خالف‬ ‫اختشاؿ ثجت ؿذٜ داسای ٚسلٝ اختشاؿ ٘یؼت، ٚاٌزاس وٙٙذٜ ٔبیُ ثٝ‬ ‫اتخبر ٚ پیؾ ثیٙی تشتیجبتی اػت وٝ افـب ٘ـذٖ تىِٙٛٛطی سا تضٕیٗ‬ ‫وٙذ. اص ایٗ سٚ دس ثؼیبسی اص لشاسدادٞبی ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ؿشط‬ ‫حفؼ اػشاس، دسج ؿذٜ یب لشاسداد خذاٌب٘ٝ ای ثشای تحمك ایٗ أش ٚ‬ ‫اِضاْ ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی ثٝ حفؼ اػشاس تىِٙٛٛطی دسیبفتی ٔٙقمذ ٔی‬ ‫ؿٛد.‬ ‫اِضاْ دس ٔٛسد ػشی ثٛدٖ یب ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ ثبیؼتی فمظ ثٝ‬ ‫اعالفبتی ٌؼتشؽ یبثذ وٝ:‬ ‫1-ثٝ كٛست وتجی یب ػبیش سٚؿٟبی لبثُ لجَٛ دس اختیبس أتیبص‬ ‫ٌیش٘ذٜ لشاس ٌشفتٝ اػت ٚ یب اٌش ثٝ كٛست ؿفبٞی ٞٓ اسائٝ ٔی‬ ‫ؿٛد ثقذا ٔٛسد تبویذ ٚ تبییذ لشاس ٌیشد.‬ ‫2-ٔحشٔب٘ٝ تّمی ؿذٜ ثبؿذ.‬ ‫3-اص عشف ٌیش٘ذٜ آٖ لجُ اص افـب ؿٙبختٝ ؿذٜ ٘جٛدٜ ثبؿذ.‬ ‫22‬
  • 23. ‫4-ثشای فْٕٛ ٔشدْ دس آٖ صٔبٖ ؿٙبختٝ ؿذٜ ٘جبؿذ.‬ ‫5-ٔتقبلجب ثٝ ٚػیّٝ أتیبص ٌیش٘ذٜ اص اؿخبف ثبِثی وٝ ثٝ أتیبص‬ ‫دٞٙذٜ ثشای ٔحشٔب٘ٝ ٍ٘ٝ داؿتٗ اعالفبت تقٕذی ٘ذاس٘ذ، لبثُ‬ ‫دسیبفت ٘جبؿذ.‬ ‫ثذیٟی اػت وٝ ٌیش٘ذٜ دا٘ؾ فٙی ثبیذ ثب تٛخٝ ثٝ پبییٗ ثٛدٖ‬ ‫اػتب٘ذاسدٞب ٚ تٛا٘بییٟبی حفؼ اػشاس كٙقتی تالؽ وٙذ، دسخٝ پبییٗ‬ ‫تشی اص ٔشالجت تقییٗ ؿٛد. اص ایٗ سٚ پزیشؽ ثی لیذ ٚ ؿشط افٕبَ‬ ‫اػتب٘ذاسدٞبی ایٕٙی داس٘ذٜ تىِٙٛٛطی وٝ دس ثشخی اص لشاسدادٞب‬ ‫ٔالحؾٝ ٔی ؿٛد ثٝ دِیُ ٘بتٛا٘ی ٚ ٚخٛد ٘ذاؿتٗ ا٘ضجبط وبسی دس‬ ‫ٔحیظ ٞبی كٙقتی، ٔقٕٛال ٌیش٘ذٜ تىِٙٛٛطی ٚ دا٘ؾ فٙی سا ثب‬ ‫ادفبٞبی ثضسي ٔبِی اص ػٛی ا٘تمبَ دٞٙذٜ تىِٙٛٛطی ٔٛاخٝ ٔی‬ ‫ػبصد.(غالٔشضب ٘لیش صادٜ، 9113، ف 113-113 )‬ ‫٘تیدٝ ٌیشی‬ ‫حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی یىی اص ٟٕٔتشیٗ ٍ٘شا٘یٟبی خبٔقٝ‬ ‫خٟب٘ی أشٚص اػت. ٚػقت ٚ ٔیضاٖ حٕبیت اص آٖ وبسثشدٞبی‬ ‫ثؼیبسی ثشای ػشٔبیٝ ٌزاساٖ ٚ ا٘تمبَ دٞٙذٌبٖ تىِٙٛٛطی، ا٘تمبَ‬ ‫ٌیش٘ذٌبٖ ، وبسوٙبٖ ػبصٔبٟ٘بی ٔضثٛس، ٔلشف وٙٙذٌبٖ وبالٞبی‬ ‫تِٛیذی ایٗ ػبصٔبٟ٘ب ٚ حتی ٘ؼُ آیٙذٜ ای وٝ ٕٔىٗ اػت ٔٙبفقی‬ ‫اص ٘ٛآٚسیٟب ٚ پیـشفتٟبی ٘ؼُ أشٚص وؼت وٙٙذ، دس پی داسد.‬ ‫أشٚصٜ حٕبیت اص حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ثشای ٘ٛآٚساٖ ٚ ٔجذفبٖ‬ ‫تىِٙٛٛطی ثشتش د٘یب أشی حیبتی ٚ ثشای ٚاسد وٙٙذٌبٖ ایٗ‬ ‫تىِٙٛٛطی ٔؼئّٝ ای غیش لبثُ ا٘ىبس اػت ٚ دس خٟت تؼٟیُ تدبست‬ ‫32‬
  • 24. ‫خٟب٘ی ٚ تٛػقٝ ثیٗ إِّّی ٘ٝ تٟٙب ٌبْ ٔثجتی دس خٟت ٔٙبفـ ا٘تمبَ‬ ‫دٞٙذٌبٖ ٚ ا٘تمبَ ٌیش٘ذٌبٖ تىِٙٛٛطی اػت ثّىٝ ٔی تٛاٖ ثب‬ ‫دیذی فٕیمتش ٚ آیٙذٜ ٍ٘شی ثیـتش آٖ سا حشوتی خٟب٘ی دس ٔؼیش‬ ‫سفبٜ ٘ٛؿ ثـش ٔحؼٛة وشد.‬ ‫ٔجبحث ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ ٔبِىیت ٔقٙٛی دس خٟت وٕه ثٝ‬ ‫وـٛسٞبی دس حبَ تٛػقٝ ثشای ٔـبسوت دس فقبِیتٟبی ثیٗ إِّّی‬ ‫ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی ٚ ٔبِىیت ٔقٙٛی ٔغشح ؿذٜ ٚ دس ؿٙبػبیی ٌضیٙٝ‬ ‫ٞبی ػیبػی ٔٙبػت خٟت ٍٕٞبٔی ٔٛفمیت آٔیض ایٗ وـٛسٞب ثب‬ ‫التلبد خٟب٘ی وٕه ٔؤثشی اػت .‬ ‫42‬
  • 25. ‫ٔٙبثـ ٚ ٔأخز‬ ‫1-أبٔی، ٘ٛساِذیٗ(3313)، «حمٛق ٔبِىیتٟبی فىشی»، فلّٙبٔٝ‬ ‫سٕٖٞٙٛ، ٘ـشیٝ ٔذسػٝ فبِی ؿٟیذ ٔغٟشی، ؿٕبسٜ 1ٚ1، كفحٝ193.‬ ‫2-آلبیی، حؼٗ ٚ ٔٙٛچٟش(9113)، «ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی»، ٔشوض‬ ‫تحمیمبت ٚ خذٔبت خٛدوفبیی ایشاٖ، ػبصٔبٖ ٌؼتشؽ ٚ ٘ٛػبصی‬ ‫كٙبیـ ایشاٖ، كفحٝ93.‬ ‫3-آٔٛصٌبس، ٔشیٓ (1813) ، «وپی سایت ٚ حمٛق ٔشتجظ دس‬ ‫ٔٛافمت ٘بٔٝ ساخـ ثٝ خٙجٝ ٞبی تدبسی حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی»،‬ ‫ٔدّٝ حمٛلی، ٘ـشیٝ دفتش خذٔبت حمٛلی ثیٗ إِّّی خٕٟٛسی‬ ‫اػالٔی ایشاٖ، ؿٕبسٜ 1، ثٟبس-تبثؼتبٖ، كفحٝ133-353.‬ ‫4-ایٕب٘ی، فجبع(1813)، «اػتثٙبی ٟٔٓ حك ٔؤِف :اػتفبدٜ ٔٙلفب٘ٝ‬ ‫اص اثش دیٍشی»، ٔدّٝ حمٛلی، ٘ـشیٝ دفتش خذٔبت حمٛلی ثیٗ‬ ‫إِّّی خٕٟٛسی اػالٔی ایشاٖ، ؿٕبسٜ 1، ثٟبس-تبثؼتبٖ، كفحٝ131-‬ ‫193.‬ ‫5-حبج ؿشیفی، فّیشضب(1313)، «حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی ٚ خزة‬ ‫ٚ ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی دس وـٛس»، ٔدٕٛفٝ ٔمبالت دٚٔیٗ ػٕیٙبس فّٓ،‬ ‫تىِٙٛٛطی ٚ تٛػقٝ، خّذ اَٚ، ٔشوض ٘ـش دا٘ـٍبٞی كٙقتی أیش وجیش،‬ ‫كفحٝ 913.‬ ‫6-ؿشیفی، ٔحٕذ فّی(8113)، «ٔبِىیت كٙقتی ٚ ٚضقیت آٖ دس‬ ‫ایشاٖ»، فلّٙبٔٝ پظٚٞؾ دس فّٓ ٚ كٙقت ، ػبَ 1 ، ؿٕبسٜ 93،‬ ‫كفحٝ 11-11.‬ ‫7-خبوپٛس، افؼب٘ٝ(1313)، «تىِٙٛٛطی، حمٛق ٔبِىیت ٔقٙٛی ٚ‬ ‫تدبست ثیٗ إُِّ»، ٔدّٝ اعالفبت ػیبػی التلبدی، ؿٕبسٜ 38-88،‬ ‫كفحٝ 133-333.‬ ‫8-غشیجی، ضشغبْ(1813)، «سٚؿٟبی حُ ٚ فلُ ثیٗ إِّّی‬ ‫52‬
  • 26. ‫اختالفبت دس حمٛق ٔبِىیتٟبی ٔقٙٛی»، ٔدّٝ حمٛلی، ٘ـشیٝ دفتش‬ ‫خذٔبت حمٛلی ثیٗ إِّّی خٕٟٕٛی اػالٔی ایشاٖ، ؿٕبسٜ 91،‬ ‫پبییض، كفحٝ 893-333.‬ ‫9-٘ٛسٚصی، فّیشضب(3813)، «حمٛق ٔبِىیت فىشی»، چبح اَٚ،‬ ‫تٟشاٖ، ٘ـش چبپبس، كفحٝ313.‬ ‫01-٘لیش صادٜ، غالٔشضب(9113)، «ٔمذٔٝ ای ثش ا٘تمبَ تىِٙٛٛطی»،‬ ‫چبح اَٚ، ٔشوض آٔٛصؽ ٚ پظٚٞؾ ػبصٔبٖ كٙبیـ ّٔی ایشاٖ،‬ ‫كفحٝ113-113.‬ ‫62‬