آئرودینامیک هواپیما
- 1. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
هواپیما آئرودینامیک
Aircraft Aerodynamic
فرجی مسعود
Masoud Faraji
www.ilam-aviation.loxblog.com
Royalfalcan@yahoo.com
www.facebook.com/iranianfalcon
- 2. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Gross Weight
. ميشود گفته هواپيما كلي وزن به
Basic Empty Weight
مسافر شدن سوار و سوختگيري و بارگيري از قبل هواپيما وزن.
Licensed Empty Weight
وشامل ميرفته كار به وزن اين تر قديمي هواپيماهاي درB.E.Wكم آن از هواپيما موتور روغن وزن كه است
ز در بايد كه باشد شدهلحاظ محاسبات در جداگانه را روغن وزن كه كرد دقت هواپيمايي چنين با پرواز مان
.گردد
Licensed Empty Weight = B.E.W – Oil
Payload
شامل كه هستند پرواز آور سود آيتمهاي وزن كه معني اين به ميگويند اقتصادي وزن وزن اين به اصطالحا
. ميباشد بار و مسافر
Paylod = PAX + BAG + Cargo
Use fuel load
اختالف همان ديگر بيان به كه ميگويند را باشد بار و سوخت و مسافر وزن شامل كه را وزنيT.O.Wبا
B.E.W. ميباشد
PAX + BAG + Cargo + Usable Fuel = Use fuel load
Usable Fuel
اساس بر كه سوختي مقدارFlight Planهواپيما در پروازيقانون معموال كه ميباشد موجودFueling
( ملخي هواپيماهاي براي چه هواپيماPropellerهواپيماهاي براي وچه )JetدرAnnex 6شماره (ضميمه
6. است شده ايکائو)تعريف
- 3. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Unusable Fuel
يك آنکه از بعد هواپيما داخل مانده باقي سوخت مقدارRun-Out-Testرا گردد تکميلUnusable
Fuelمیگویند.
همان مانده باقي سوخت مقدار و ميشود انجام هواپيما سازنده توسط معموال تست اينUnusable Fuel
در كه ميباشدPOH. دارد وجود هواپيما هر
Zero Fuel Weight
. سوخت بدون مسافر و بار همراه به هواپيما وزن
Zero Fuel Weight = B.E.W + Payload
Ramp Weight
. سوخت و مسافر و بار همراه به هواپيما وزن
Ramp Weight = Z.F.W + Usable Fuel
- 4. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Take Off Weight
از را باند سر تا هواپيما رسيدن براي مصرفي سوخت و موتور كردن روشن براي مصرفي سوخت وزن اگر
Ramp Weight. ميشود حاصل وزن اين كنيم كم هواپيما
(Run up Take Off Weight = Ramp Weight - Fuel Used For Start , Taxi And Engine)
Landing Weight
از را پرواز مصرفي سوخت كه هنگامي هواپيما وزنT.O.W. كنيم كم
Landing Weight = Take Off Weight - Fuel Used During Flight
Basic Operation Weight
مبداسبك هواپيماهاي در وزني محاسبات گيري اندازهBasic Empty Weightوزن اين در كه باشد مي
وزنCrewميگردد محاسبه مسافرين وزن با همراه پروازي
هواپيماهاي در وليTransportوزني محاسبات شاخصBasic Operating Weightاين در كه ميباشد
وزن هواپيماها نوعCrewو پروازيManualوزن در هواپيما به مربوط هايBasic. ميشود محاسبه هواپيما
Basic Operation Weight = B.E.W + A/C Crew + BAG + A/C Manual
خطر محدوده اين از خارج پرواز كه شده گذارده هواپيما وزن براي محدوديت هواپيما سازنده طرف از هميشه
. است ناك
- 5. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
كه هواپيمايي با پرواز: داشت خواهد دنبال به را زير معايب باشد حداكثر از بيش آن وزن
Longer Take Off Roll
Reduced Climb Rate
Reduced Cruising Speed
Increased Fuel Consumption
Increase Stall Speed
Increase Landing Roll
مهم اندازه همان به هم هواپيما باالنس باشد مجاز محدوده در هواپيما وزن بايد هميشه كه مطلب اين كنار در
.است
روي مستقيم تاثير هواپيما يك باالنس كه طوري بهStabilityپذيري تاثير ميزان و دارد هواپيماElevator
. ميدهد تغيير شديدا را
- 6. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
: كنيم مطرح را اصطالح چند بايد ابتدا تعادل و وزن محاسبات در حال
Datum Line
داخل وزن هر گشتاور محاسبه معيار خط اين است تعادل و وزن مسائل محاسبه معيار كه است فرضي خطي
. ميباشد هواپيما
. ميشود فرض هواپيما جلوي معموال كه ميشود تعريف سازنده طرف از هميشه خط اين
Arm
تا جسم هر فاصلهDatum LineراArm. ميگويند
اجسامي برايجلوي كهDatum Lineدارند قرارArmدارند قرار آن پشت كه اجسامي براي و منفيArm
. ميگيريم نظر در مثبت
از كه اي فاصله نسبت به وزن هر گشتاور محاسبه ازDatum LineداردMomentمحاسبه ميتوان را آن
قياس از كردTotal MomentوTotal WeightهواپيماArmهواپيما كليهمان كهCGهواپيماست
. ايد مي بدست
Moment
در را جسم يك وزن ضرب حاصلArmآنMoment. نامند مي گشتاور يا
آنها قياس از كتيم محاسبه است موجود هواپيما در كه را اجسامي تمام گشتاور اگرTotal Momentاز و
آنها وزن مجموعGross Weight.آوريم مي بدست را
كه كرد بيان گونه اين ديگر عبارت به ميتوان پسCGاز است عبارتArm. هواپيما كلي
CGآن به كه ميباشد دامنه يك دارايCG Rangeميگويند
حد دو داراي كهForwardوAftبايد هميشه و ميباشدCG. باشد دامنه اين در كه كنيم محاسبه طوري را
- 7. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
شک به هواپيما در بار توزيع اگرباعث كه باشد ليNose Heavyيا شدنTail Heavyگردد هواپيما شدن
يك صورت دو هر درDisadvantage: از عبارتست آن معايب به كه ميشود محسوب پرواز براي
CG Too Far Forward :(Nose Heavy)
Too Stable
Increase Take Off Distance
Reduce Rate Of Climb
It Can Not Clear On stack After Take Off
Increase Stall Speed
Positive Pressure On Elevator During Cruise Landing
Critical Time
هواپيماي يك با پروازNose Heavyهنگام درLanding. باشد مي
CG too Far Aft (Tail Heavy) :
1- Unstable (Difficult To Control )
2- Short Take Off Distance ( Ground Effect )
3- Stall Speed ----( High Speed = Stall Speed Increase& Low Speed = Stall
Speed Decrease)
4- Positive Pressure On Elevator During Cruise
5- Stall Recovery
هواپيما محور سه تالقي محل چونCGگفت ميتوان پس ميشود تعريف هواپيماكهCGكه است اي نقطه
. باشد گشتاور داراي خود محور سه به نسبت و نقطه آن حول بتواند هواپيما
با و باشيم داشته را هواپيما كلي گشتاور اگر كه نوشت ميتوان پس تعريف اين به توجه باGross Weight
جاي ميتوانيم كنيم مقايسه را آن هواپيماCGكنيم مشخص را
- 8. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
CGكنيم نگاه هواپيما به كنار از اگر ولي ميشود جابجا هواپيما طولي محور روي هواپيماCGروي هميشه
MACطول به جابجايي اين كه ميشود جابجاCG Range.دارد بستگي
CGجهت همين به ميشود جابجا طولي محور روي هواپيماPeach Motionحركت اين تاثير تحت هواپيما
ميگيرد قرار
ازتغيير ديگر طرفيCGبرStabilityو داشته مستقيم تاثير هواپيماLongitudinal Stabilityو
Vertical Stabilityميدهد قرار خود تاثير تحت را
مهمترين وليStabilityتغيير با كه يCGميکند تغييرLongitudinal Stability. ميباشد
ميز هواپيما سازنده طرف از جهت همين بهتغيير انCGدرPOHآنرا اصطالحا كه ميشود تعريف هواپيما هر
CG RangeياCG LimitياSafe Support Zoneمينامند
Loadingهميشه كه باشد صورتي به بايست مي هواپيماCGخلبان اينکه تا گيرد قرار محدوده اين در
Positive Elevator Controlم اصلي هدف بتواند و باشد داشتهحاسبهCG. كند تامين را
هدفمحاسبه از اصلیCGاز هواپیما كنترلLow SpeedتاHigh Speed. است
- 9. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Performance
در هواپيما عملکرد از كه انتظاري ديگر تعبيري به يا ميگويند جوي مختلف شرايط در هواپيما العمل عکس به
. است شده گرفته نظر در آن براي كه طراحي راستاي
روي كه عواملي مهمترينPerformance: از عبارتند موثرند
Performance = Atmospheric Condition +Air Density
)هواپیما (كارایی=(وضعیتجوی)+(چگالیهوا)
اهميت علتAir Densityنيروي روي هم كه است آنLiftهمان يا رانش نيروي روي بر هم وThrust
با آن رابطه و ميگذارد تاثيرPerformance. است مستقيم رابطه يك
روي بر كه عوامليAir Density: از عبارتند ميگذارند تاثير
Temperature)(دما
كاهش باعث آن افزايشAir Density. ميشود
- 10. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Pressure)(فشار
افزايش باعث آن افزايشAir Density. ميشود
Humidity)(رطوبت
كاهش باعث آن افزايشAir Density. ميشود
: مهم نکته
روی كه عاملی مهمترینPerformanceدارد هواپیماتاثیر یکTemperatureو
Atmospheric Condition. است
: مهم نکته
. نكند تغییر دما فشار تغییر با است ممكن ولی میكند تغییر حتما فشار دما تغییر با
ISA Condition
1) Temperature = 15 C Or 59 F
2)Pressure = 1013.2 Milibar Or 29.92 In. Hg
3)Standard Laps Rate :
هر ازاي به كه صورت اين به0111ftدما ميرويم باال كه2يا سانتيگراد درجه5.3و كند افت فارنهايت درجه
هر ازاي به فشار0111ftجي اينچ يك صعوديا وه53. باشد داشته كاهش بار ميلي
- 11. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
آوردن بدست برایISA: میگیریم كمک فرمول این از سطحی هر
ISA Temperature = 15 – (Alt/1000*2)
Q Codes:
QFE
اي در حاضر فشار همان. است ستگاه
ببنديم را فشار اين فرودگاه يك در اگرAltimeterعدد1را فشار اين اگر ديگر تعبير به ميدهد نشان ما به را
اصطالحا كه ميدهد ما به را پروازيم در آن روي كه را سطحي تا هواپيما فاصله كنيم ست پرواز در
آنراAbsolute Altمينامند
درAnnex 6شماره (ضميمه6آن به )ايکائوHeight. ميگويند
- 12. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
QNH
به توجه با را ايستگاه فشار اگرStandard Laps Rateمي بدست فشار اين كنيم تبديل دريا سطح فشار به
. آيد
هنگام هواپيما پرواز معيار فشار اينDepartureوArrival. ميباشد
تا فشار اين اعتبار23شعاع اين از خروج از پس و ميباشد فرودگاه مايليQNE. ميکنيم ست را
را فشار اين زمين روي اگرSetكنيمAirport Elevationدر كه ميدهد نشان ما به راAnnexاين به
ارتفاعAltitude. ميگوييم
براي هم چك روش يكAltimeterدارد وجود فشار اين توسطست باند روي را فشار اين كه صورت اين به
قبول قابل خطاي حداكثر كه باشد باند واقعي ارتفاع همان ميدهد نشان ما به كه ارتفاعي بايد ميکنيم53ft
. است
QNE
فشاري خط از فاصله به29.92.ميگويند
اصطالحا فشاري خط اين به كهStandard Datum Plane. ميگوييم
ارتفاعبه نسبت كه را ي29.92همان ميخوانيمPressure AltميگوييمكهدرAnnexآن بهFlight
Level. ميگويند
QFE
اگرQFEبه نسبت راActual Laps Rateمي بدست دريا سطح واقعي فشار كنيم تبديل دريا سطح فشار به
. ندارد آنچناني كارايي پرواز عمليات در كه آيد
Altitude
روي كه فشاري خط هر به نسبت هواپيما عمودي فاصله بهAltimeter. باشدميگوييم
- 13. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Types Of Altitude
Indicated Altitude
Current Altimeter Setting ( QNH )
Calibrate Altitude
اگرInd.Altبه نسبت راInstallation ErrorوInstrument ErrorوPosition Errorتصحيح
كنيمCAL. Alt. آيد مي بدست
True Altitude
اگرCAL. Alt(ارتفاع به نسبت راPRES. Altو )Non Standard Temperatureكنيم تصحيح
TRU. Alt. آيد مي بدست
Pressure Altitude
فشاري خط به نسبت ارتفاع29.92. ميگويند را
- 14. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Absolute Altitude
. ميگوييم را ميکند پرواز آن روي كه سطحي به نسبت هواپيما ارتفاع
Density Altitude
استاندارد شرايط كه ميگردد باعث جوي شرايط تغييراتLevelدر ما ايستگاه به نسبت تر پايين يا و باالتر هاي
كنند تعيين موجود شرايط اين كه گردد حاكم داريم قرار آن در ما كه ايستگاهيهPerformanceما هواپيماي
آنرا اصطالحا كه ميگردد گيري اندازه ارتفاع واحد اساس بر كه استDNS. Alt. ميگوييم
استاندارد شرايط اگرLevelآنرا اصطالحا گردد حاكم ايستگاه در باالتر هايHigh DNS. Altكه مينامند
كاهش عاملPerformance.است
شرايط اگر وليLevelهاآنرا اصطالحا گردد حاكم ايستگاه در تر پايين يLow DNS.Altكه مينامند
افزايش عاملPerformance. باشد مي هواپيما
ديگر عبارت بهDNS. Altبا معکوس رابطهAir Density. دارد
Performance Types
كالPerformance: از عبارتند كه ميشوند تقسيم بخش پنج به هواپيما
1) Take Off Performance (T.O.W )
2) Climb Performanc
3) Cruise Performance
4) Descend Performance
5) Landing Performance.
- 15. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Take Off Performance
نياز زمين از شدن بلند براي هواپيماباند روي مقداري كه داردFast Taxiبه سرعتي به مسافت اين در تا كند
نامLift Off Speedهواپيما سرعت اين در كه برسدLift. آورد مي بدست را برخاستن براي كافي
چونT.O PartوLanding Partآيند مي حساب به پرواز بحراني قسمتهاي جزو
5الي3دقيقهقبلازLandingو5الي3از بعد دقيقهT.O.WبههمينمنظوربرايSafetyهواپيما
ارتفاع به فرضي مانع يك باند انتهاي در31ft. ميگيريم نظر در
از بعدAirborneتا ميکند طي زمين به نسبت هواپيما كه مسافتي مقدار هواپيما شدن31ftرا مانعClear
جزو را كندT.O.WPartميکنيم لحاظ.
به تا ميکند طي هواپيما كه را مسافتي مقدارLift Off Speedرا برسدGround RollياTake Off
Rollمينامند
مجموعGround Rollمانع تا ميکند طي هواپيما كه مسافتي و31ftراClearرا كندTotal Distance
ياTake Off Distance. ميناميم
محاسبهTake Off Distanceهواپيما كه است زماني ازTake Off Thrustكه جايي تا ميگيرد31ft
را فرضي مانعPass. ميکند
روی كه عواملیT.O Performance: اند شرح این به میگذارند تاثیر
Temperature
كاهش باعث دما افزايشAir Densityتوليد براي بايد نتيجه در . ميشودLiftروي بيشتري مسافت كافي
يعني بدود باندGround Rollنتيجه در ميکند پيدا افزايشTotal Distanceعامل اين و ميشود زياد
كاهشPerformance. بود خواهد هواپيما
- 16. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Pressure
افزايش باعث فشار افزايشAir Densityتوليد براي بايد نتيجه در . ميشودLiftرو كمتري مسافت كافيي
يعني بدود باندGround Rollنتيجه در ميکند پيدا كاهشTotal Distanceعامل اين و ميشود كم
افزايشPerformance. بود خواهد هواپيما
Humidity
كاهش باعث رطوبت افزايشAir Densityتوليد براي بايد نتيجه در . ميشودLiftبيشتري مسافت كافي
يعني بدود باند رويGround Rollنتيجه در ميکند پيدا افزايشTotal Distanceعامل اين و ميشود زياد
كاهشPerformance. بود خواهد هواپيما
A/C Weight
كه ميشود باعث هواپيما وزن افزايشLiftش تامين هواپيما براي باالتري سرعت در نياز موردنتيجه در پس ود
T.O Distanceكاهش عامل اين و ميشود زيادPerformance. شد خواهد هواپيما
Wind
توليد جهت در مثبت است نيرويي روبرو بادLiftاگر نتيجه درHead Windتر زود هواپيما باشيم داشته
Liftنتيجه در اورد مي بدست را كافيT.ODistanceو شده كمPerformance. ميکند پيدا افزايش
- 17. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
اگر اماTail Windافزايش عامل مسئله اين باشيم داشتهGround Speedهيچگونه و ميشود هواپيما
توليد بر تاثيريLiftچون نداردGround Speedميشود زيادT.O Distanceنتيجه در و ميکند زياد را
Performance. ميابد كاهش
واگرCross Windتا ميگيريم كمك فرامين از چون باشيم داشتهOffافزايش باعث عمل اين نشويم
Total Dragنتيجه در ميشود هواپيماT.O Distanceو داده افزايش راPerformance. ميدهد كاهش را
Runway surface
اگر است سطح دو بين ما متعارف اصطکاك ضريب يك وجود حركت هر الزمهحد از باند سطح اصطکاك ضريب
از مقداري باشد بيشتر خود متعارفThrustاصطکاك اين بر كردن غلبه صرف مستقيم غير طور به هواپيما
نتيجه در ميکند پيدا افزايش نياز مورد باند طول پس ميگرددPerformance. كرد خواهد پيدا كاهش
م باشد كمتر متعارف حد از اصطکاك ضريب اگر حالنيروي از قداريThrustاصطکاك ايجاد صرف هواپيما
هم باز نتيجه در داريم را باند طول افزايش هم باز پس ميگردد نرمالPerformance.ميابد كاهش
Runway Gradient
تجزيه مؤلفه دو به آن وزن مؤلفه گيرد قرار دار شيب سطح در جسمي هرگاهدر وزن افقي مؤلفه كه ميگردد
اگر حال ميکند عمل شيب جهتTake Offدر هواپيماDown Slopجهت در نيرو اين شود انجام باند
Thrustبه زودتر هواپيما ميشود باعث و ميکند عملT.O Speedنتيجه در برسدT.O Distanceشده كم
وPerformance. ميابد افزايش
اگر اماTake Offهودر اپيماUp Slopجهت هم افقي مؤلفه شود انجام باندTotalDragو ميکند عمل
سرعت به ديرتر هواپيما ميشود باعثLift Offافزايش باعث امر اين برسد خودT.O Distanceشد خواهد
وPerformance. ميدهد راكاهش
كه گفت ميتوان كل درUp Slop Runwayافزايش باعثT.O Performanceو ميگرددDown
Slop Runwayافزايش باعثLanding Performance. ميشود
- 18. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Turbulence
Turbulenceافزايش باعثStall Speed. است هواپيما
از اينکه براي دليل همين بهStallاز بعد هواپيما احتمالي كردنT.Oبا كه است الزم بکنيم جلوگيري
از بيش سرعتيNormal Climb Speedبا برخورد اثر در اينکه تا كنيم پروازUpdraftبه هواپيما
Critical A.O.Aزاويه دليل همين به نرسدClimbشود كمتر بايد هواپيما
از بعد كه مسافتي مقدار نتيجه درT.Oتا ميکنيم طي31را فرضي مانع پاClearميشود بيشتر كنيم
يعنيT.O Distanceد ميشود زيادنتيجه رPerformance. ميابد كاهش
Ice
رايT.Oبايد هميشه هواپيما كردنIceوجود اينکه دليل به باشد پاك كامال بدنه روي ازIceشکل ميتواند
Airfoilزودتر هواپيما ميشود باعث و دهد تغيير راStallوزن افزايش باعث مسئله اين ديگر طرف از و كند
و ميگردد هواپيماكه است اين آن ديگر اثرTotal Dragسبب همگي عوامل اين .همه ميدهد افزايش را
كاهش كه ميشوندPerformance. باشيم داشته
:نکته
Anti Iceبه مشكوك منطقه وارد اینكه از قبل راIcingمیكنیم استفاده شویم
ولیDeiceمیكنیم استفاده بردن بین از برای را.
- 19. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Climb Performance
بعدهواپيما اينکه ازAir bornعمال ميشودClimb Performance. ميشود آغاز هواپيما
از بيش91%روي كه عواملي ازT.O Performanceبر بود گذار تاثيرClimb Performanceتاثير هم
. ميگذارد
هاي آيتم جز بهRunway SurfaceوRunway Gradientبر عوامل بقيهClimb Performanceتاثير
.ميگذارد
معيارسنجشClimb PerformanceتغييراتRate Of Climbكه عاملي هر يعني ميباشد هواپيما
افزايش باعثRate Of ClimbگرددClimb Performance. ميدهد افزايش را
: كه كرد گيري نتيجه ميتوان پس
افزایشTemperatureكاهش وPressureافزایش وHumidityافزایش وA/C Weightو
TurbulenceوIce Conditionكه هستند عواملی همگیClimb Performanceراكاهش
میدهند
- 20. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
گفت ميتوان باد مورد درHead Windو افزايش عاملTail Windكاهش باعثClimb
Performance. شد خواهد هواپيما
برای سرعت سه هرهواپیمایی درClimb: دارد وجود
VX
Best Angel Of Climb Air Speed
سرعت اين با هواپيما اگر كه است سرعتيClimbمي بدست ممکن مسافت كمترين در را ارتفاع بيشترين كند
. آورد
يك باعث سرعت اينSharp Climbگ كامال بايد خلبان رو اين از ميگردد هواپيما برايتحت را موتور يجهاي
كه ميشود باعث سرعت اين با پرواز چون باشد داشته نظرCoolingدليل همين به نشود انجام خوبي به موتور
. است همراه محدوديت با هميشه سرعت اين با پرواز
سرعت اين از هدف چونClearز ارتفاع اين به رسيدن از پس از بهتر است باند انتهاي فرضي مانع كردنر اويها
. دهيم كاهش
- 21. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
VY
Best Rate Of Climb Air Speed
سرعت اين با هواپيما اگر كه است سرعتيClimb. آورد خواهد بدست زمان كمترين در را ارتفاع بيشترن كند
يك باعث هم سرعت اينSharp Climbمحدوديت داراي سرعت اين از استفاده جهت همين به ميشود
زم در و ميباشددائما بايد خلبان سرعت اين با پرواز انEngineInstrumentراMonitor. دارد نگه
را باند انتهاي فرضي مانع هواپيما اينکه از بعدClearاز را خود سرعت بايد كردVXبهVYتا و دهد افزايش
محدوده كه زمانيTraffic Patternشعاع به حدودا ( فرودگاه3را ) فرودگاه مايليسرعت اين بايد كند ترك
براي سرعت اين . دارد نگه راClear. است شده محاسبه دارد وجود فرودگاه اطراف در كه موانعي داشتن نگه
: مهم نکته
ارتفاع افزایش باVXو افزایشVY. میابد كاهش
Service Ceiling
كه جاييMAX Rate Of Climbهواپيماft 100. باشد دقيقه در
Absolute Ceiling
كه است اي نقطهVXوVY. ميرسند هم به
آن در كه است ارتفاعيRate Of Climbاست صفر هواپيما
. ) برود آن از باالتر نيست قادر هواپيما كه اي نقطه (
- 22. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Cruise Air Speed
Normal Climb Air Speed
ترك از بعدTraffic Patternهواپيم فرودگاهسرعت از بايد باالتر ارتفاع گرفتن براي اCruise Speed
سرعت اين به اصطالحا كند استفادهEconomic ClimbSpeedميگويند هم
بزرگتريناختالفاينسرعتباVXوVYسرعت اين در كه است اين درRate Of Climbكم هواپيما
در ولي ميشود زياد سرعت ولي استVXوVYمقدارRate Of Climb. است كم سرعت و زياد
هنگام سرعت این از استفادهClimb: دارد دنبال به را زیر محاسن
1)Better Engine Cooling
2)Better Forward Visibility
3)Better Navigation Speed
4)Reduce Total Time Of Cross Country
5)Reduce Engine Fuel Flow
با است برابر سرعت اين حدود53%ازMAX Range Speedجداول طبق سرعت اين كه هواپيما
Performance. است محاسبه قابل
Normal Climb Sequence
Lift Off ----- VX ----- VY ----- Cruise Climb
منطقه در هواپيما اگر اماHigher Terrainترتيب باشدClimb: بود خواهد صورت اين به آن
Lift Off ---- VY ----- Cruise Climb
- 23. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
VXفرودگاه اطراف در مانعي ولي است كم ارتفاع يا است زياد فرودگاه ارتفاع يا كه ميشود حذف اين براي
ت دو خود اين كه . ندارد وجودبراي عريفHigherTerrain. است
روی بر باد تاثیرClimb Performance
شرايط در هواپيما اگرHead Windيك با و ثابت سرعت يك وبا كند پروازRateباد دليل به كند پرواز ثابت
روبروGround Speed. ميباشد كمتر خيلي هواپيما
مشخص زمان يك مدت به هواپيما اگر اينکه يعنيClimbا كمتري مسافت نسبت به كندرا نظر مورد رتفاع
گردش يك با هواپيما همين اگر حال آورد مي بدست081حالت در اي درجهDown Windهمان گيرد قرار
افزايش جهت در عاملي بادGroundSpeed. ميگردد هواپيما
- 24. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
و سرعت درصورتيکه (مشخص زمان ودريك مشخص ارتفاع يك به رسيدن براي اينکه يعنيRate) باشد ثابت
م. است كرده طي بيشتري سافت
به گردش كه خلباني براي يعني ميگردد غلط فهم يك عامل خود اينDown Windاين ميکند شروع را
به گردش كه آيد مي وجود به تصورDown windرفتن بين از عاملLiftهواپيما و است گرديده هواپيما
Climbنميکند
چون ميباشد غلط تصور يك اين صورتيکه درTail windتوليد روي بر تاثيري هيچLiftنخواهد هواپيما
. داشت
افزايش ميگردد غلط تصور اين باعث كه آنچهGround Speedدر هواپيما ميشود باعث كه ميباشد هواپيما
خلبان باشد داشته وجود مسير در مانعي مثال اگر كه برسد مشخص ارتفاع يك به بتواند بيشتري مسافت طي
احساسنميتواند هواپيما كه ميکندClimbرا مانع و كندClear. دارد نگه
: كرد خالصه كالم يك در را فوق مطالب ميتوان پس
روی بر باد تاثیرClimb Performanceكاهش عاملAngel Of Climbمیگردد
روي بر تاثيري و ) بيشتر مسافت نسبت به ارتفاع گرفتن (Rate Of Climb. ندارد
Altitude Constance --- Indicate Air Speed Constance -- Rate of Climb&Rate Of Descend Constance
Cruise Performance
به كه زماني ازCruising Levelقس ترين طوالني وارد ميرسيم خودحقيقت در ميشويم پرواز متCruise
نقطه دو فاصلهTop Of ClimbوTop Of Descend. ميباشد
- 25. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Endurance
مدنسبت هواپيما كه زماني تنسبت به دارد كه سوختي بهFuel Flow.كند پرواز ميتواند
بر ميتوانند كه عوامليEnduranceتغيير و ارتفاع تغيير بگذارند تاثيرPower Setting. ميباشند
Range
. كند پرواز ميتواند دارد كه سرعتي و موجود سوخت به توجه با هواپيما كه مسافتي مقدار
روی بر كه عواملیRange: از عبارتند میگذارند تاثیر
G.S
True Air Speed
Temperature
Altitude
- 26. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
بر كه عواملیCruise Performance: از عبارتند میگذارند تاثیر
1) Power Setting
2) True airspeed
3) Ground Speed
4) Range
5) Endurance
6) A/C Weight
7) Engine Fuel Flow
درCruiseمحاسبهEstimate Timeاساس بر نقطه هر به ورودG.Sيا وT Airspeed. ميگردد محاسبه
True Airspeedيك در آن واقعي سرعت هواپيماAir massمؤلفه اگر كه استH.Wيا وT.Wروي را
دهيم تاثير آنG.S. آيد مي دست به
آوردن بدست برايT Airspeedار به توجه بااز ميتوان حرارت درجه و تفاعCR3يك ولي گرفت كمك
دارد وجود هم ساده روش
هر ازاي به0111ftارتفاع2%رويIndicated A.Sدهيم افزايشT.S. آيد مي بدست
بر كه عاملي دوT.Sيك در ( ميگذارند تاثيرISA. حرارت درجه تغيير و ارتفاع تغيير از عبارتند ) ثابت
افز بايك در حرارت درجه و ارتفاع ايشISAثابتT.Sاگر ميکند پيدا افزايشT.Sشود زيادG.Sنيز
نتيجه در پس كند پيدا افزايشRange. كرد خواهد پيدا حدي تا هواپيما
در كه مهمي عوامل از يکيCruiseبر باد تاثير ميشود گرفته نظر درCruisePerformanceكه ميباشد
فقط باد تاثير( ميباشد كند پرواز ميتواند هواپيما كه است مسافطي مقدار روي برRangeمدت روي بر نه )
(ميکند پرواز زمانيکهEndurance. )
- 27. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Landing Performance
روي بر كه عواملي كليهT.O Performanceروي بر اثرداشتندPerformance Landing. مؤثرند هم
معموالهنگام درApproachهمان31ftنوع بهترين كه داريم باند ابتداي در را فرضي مانعApproach
باند ابتداي در هواپيما كه است زماني31ftدر و داشته ارتفاع0111ft. بنشاند را هواپيما باند اول
موقع در كه وسائلي از يکيLandingميشود استفاده آن ازFlap. باشند مي ها
از استفادهFlapزمان در هاLandingهواپيماهاي براي مخصوصا ميباشد ضروري بسيار مسئلهHigh
PerformanceچوناستفادهازFlapكه ميگردد باعثApproachSpeedنتيجه در شود كمتر هواپيما
Landing Distance. شد خواهد كوتاهتر
عمالFlapروي بر مستقيم طور بهLanding Distance. نميگذارد تاثير
- 28. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
هواپيماهاي مخصوصا هواپيماها معموالTransportمسئلهNo Flap Landingپرواز يك در و ندارند
NormalازFlapهنگام بهLanding. ميکنند استفاده
اصل درNo Flap Landingيك سنگين هواپيماي يك برايLandingغيرNormalمحسوبميشود
حالت اين در چونApproach Speed. باشد مي زياد هواپيما
زمان درTouchبايد هواپيما هاي چرخTire Speed Limit. باشد داشته نظر مد خلبان را هواپيما
هواپيما كه زماني درFull FlapبرايLandingبايد آيد ميAfter Touchيك حداقلStepازFlap
بگيرد قرار چرخها روي سريعتر هواپيما وزن اينکه تا شود جمعاز وAirborneو شود جلوگيري هواپيما شدن
همچنينEffectiveness Break. رود باال هواپيما هاي
مهمترينعامليكهEffectivenessميکند تعريف راRunway Surface. است
مهم نكته
درLanding PerformanceتاثیرRunway Surfaceاز بیشتر آن روی بر
RunwayGradientچ استكننده تعریف باند سطح ونBreak efficiency. است هواپیما
- 29. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
هنگام در هواپيماLandingدر وFinal Approachعامل مهمترين كه دارد نگه را مناسب سرعت يك بايد
آنکه دليل به است هواپيما وزن آن كننده تعيينApproach SpeedيكIndicate Air speedاست
اگرسرعتهواپيماازاينسرعتبيشترباشدLanding Distanceهواپيما سرعت اگر و ميکند پيدا افزايش
هواپيما باشد آن از كمترAOAبيشتريخواهدداشتدرنتيجهSink Rate.داشت خواهد زيادي
زمان درApproachيك خلبانIndicate Air Speedيك هواپيما براي بتواند تا دارد نگه ثابت بايد را
Rate Of Descendمناسيك نهايتا و كند ايجاد را بStabilized Approach. باشد داشته
- 30. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
در خلبان اگر دليل همين بهFinalيكAttitudeيك هميشه دارد نگه را ثابتApproach Speedثابت
داشت خواهد
True Air speedوGround Speedبراي درستي معيار ما براي توانند نميApproach
Speedباشندبهدليلآنکهباتغييرارتفتغيير يعني متغيرند سرعت دو اين اعAirport Elevation
بر تاثيري هيچ فرودگاه ارتفاع كه صورتي در باشد گذار تاثير سرعت دو اين روي ميتواندIndicate Air
Speed. داشت نخواهد
و پرواز هنگام در هميشه بايد خلبان كه دارد وجود مهم بسيار مسئله دوTaxiداش دقت آنها به: باشد ته
Jet Blast
هستند آنها نزديك و آنها پشت در كه هواپيماهايي به خساراتي ميتواند جت هواپيماهاي موتور از خروجي هواي
جريان اين به كه كنند واردJet Blastميگويند
JetBlastهواپيماهاي براي مخصوصا دليل همين به است بااليي حرارت و سرعت دارايLightپشت در كه
حال در بزرگ هواپيماي يكtaxiباشد جدي بسيار خطر يك ميتواند هستند كردن
زمان هر دليل بهمينAnti Collision Lightدر هواپيما يا كه است معني آن به باشد روشن هواپيما يك
آن پشت از بخواهيم اگر زمان اين در كه است روشن آن موتورهاي اينکه يا و است زدن استارت حالTaxi
مسئله به بايد كنيمJet Blast. باشيم داشته دقت
- 31. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Wake Turbulence
توليد زمان در ميدانيم كه همانطورLiftچون و ميشوند ايجاد بال روي و زير در فشار كم و فشار پر منطقه دو
بر فشار كم به فشار پر از هميشه دارد تمايل هوا(بال سر دو در حركت اين ودWing Tipبا و ميشود انجام )
سر دو در شکل گردبادي و پيچشي جريانات فشار كم منطقه به فشار پر منطقه از هوا آمدن باالWingTip
چون فشار كم به فشار پر از هوا كردن حركت با عمال ميگيرد شکل بالAirStreamبين از بال روي هوا
از ميروددرصديTotal Lift.يابد مي كاهش هواپيما
بههمينجهتهرچهسطحمقطعبالدرWing Tipاز كه درصدي باشد كمتر هاLiftيابد مي كاهش
جريانات اين به اصطالحا كه بود خواهد كمترWing Tip VortexياWake Turbulenceميشود گفته
آ بوجود متالطمي جرانات هواپيما پشت در ميشود باعث كههاي هواپيما براي مخصوصا كه يدLightپشت كه
. است خطرناك بسيار ميکند پرواز سنگين هواپيماي يك سر
- 32. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
Vortexحالت در هواپيما كه آيند مي بوجود زماني از هاTake Off Attitudeآن اصطالحا كه ميگيرد قرار
را سرعتVRياRotation Speedميگويند
ماكزیممWake Turbulence: باشد داشته وجود زیر شرط سه كه است زمانی در شده تولید
1) Heavy A/C
2) High A.O.A
3) Low Speed
حالت در فقط را شرط سه اين كهClimbوLandingقدرت ميزان نيز حالت دو اين در كه داشت خواهيم
در پديده اينClimb.بود خواهد قويتر
در هواپيما چونClean Configuration. دارد قرار
شدتWake Turbulence: دارد بستگي آيتمها اين به شده توليد
A/C Weight
باشد بيشتر هواپيما وزن هرچهLiftبال روي و زير فشار اختالف نتيجه در بود خواهد بيشتر هم نياز مورد
طبيعتا و شد خواهد بيشترWake Turbulence. داشت خواهيم هم شديدتري
Air Density
چونAir Densityتوليد با مستقيم رابطهLiftافزايش عامل و داردLiftزمان در ميگردد هواپيماHigh
Air DensityميزانWake Turbulence. ميکند پيدا افزايش
Wing Span
داراي كه هواپيمايي ثابت وزن با هواپيما دو درWing Spanاست كوتاهتريWake Turbulence
در سطح واحد بر كه نيرويي مقدار چون دارد شديدتريSpan. است بيشتر ميشود وارد كوتاهتر
هرچهSpanشود كوتاهترWing TipبهDifferential Pressureشدت باعث و ميگردد تر نزديك
به بخشيدنWing Vortex. ميگردد
- 33. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
A/C Speed
بحث درWing Vortexكنار در را سرعت هميشهA.O.Aدر عمال يعني ميکنيم قياسHigh A.O.Aكه
همراهLow Speedشدت ميزان ميباشدWake Turbulence. ميکند پيدا افزايش
چرخش جهتWing Vortexچپ سمت بال روي و ساعت هاي عقربه جهت خالف راست سمت بال روي
. ميباشد ساعت هاي عقربه همجهت
RateOf Descendحدود آن311ftتا311ftو است دقيقه درLevel Off Point
آن811ftتا911ftحدود در چيزي آن سرعت و ميکند پرواز آن در هواپيما كه است ارتفاع زير91Knot
. ميباشد
رفتن بين از زمان ميتواند باد تاثيرWake Turbulenceكه بادهايي مهمترين دهد تغيير رارا زمان اين
ميدهد افزايشTail WindوQuarter Tail Windنوع دو اين بين از كه ميباشندQuarter Tail
Wind. باشد داشته بيشتري تاثير ميتواند
دسنگين هواپيماي يك پشت در ميتوانيم ما كه زماني حداقل كل رOperationكنيم5الي3. است دقيقه
هوا چرخهاي كه زماني درعمال است زمين روي پيماWake Turbulenceندارد وجود ي
گفت ميتوان پسAfter LandingوBefore Take Offهواپيما برايWake Turbulenceنظر در
. نميشود گرفته
تاثیر از جلوگیری برای كالwake Turbulenceپنج این باید خود هواپیمای بر دیگر هواپیماهای
دا خاطر به را حالت: باشیم شته
1-Lift Off Pointاز قبل باید سبک هواپیمایLift Off Pointو باشد سنگین هواپیمای
همچنینFlight Pathموازی و باالتر باید سبک هواپیمایFlight Path.باشد سنگین هواپیمای
2-Lift Off Pointاز بعد باید سبک هواپیمایTouch Down Pointسنگین هواپیمای. باشد
- 34. ایالم خلبانی آموزشگاه
فرجی مسعود
3-Touch Down Pointاز قبل باید سبک هواپیمایLift Off Point. باشد سنگین هواپیمای
4-Touch Down Pointاز بعد باید سبک هواپیمایTouch Down Pointسنگین هواپیمای
و باشدFlight Pathموازی و باالتر باید سبک هواپیمایFlight Pathباشد سنگین هواپیمای.
5-Traffic Patternداخل باید سبک هواپیمای یکTraffic Pattern. باشد سنگین هواپیمای
Wind Component Chart
اختالفWind DirectionوRunway HeadingراAngel Off Runwayميگويند
1) Runway Heading – Wind Direction = 0 Full Head Wind
2) Runway Heading – Wind Direction = 180 Full Tail Wind
3) Runway Heading – Wind Direction = 90Full Cross Wind
4) Runway Heading – Wind Direction< 90 Quarter Head Wind
5) Runway Heading – Wind Direction> 90 Quarter Tail Wind