ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

1. Σοφία Αυγερινού
Α’1

2. Το βιβλίο "Ματωμένα Χώματα"' αναφέρεται μέσω της διήγησης του
Μανώλη Αξιώτη, στην καταστροφή της Σμύρνης που
χρονολογείται περίπου στο 1910-1922.
Ο κεντρικός ήρωας και συγχρόνως αφηγητής του βιβλίου,
Μανώλης, μιλάει για την ιστορία του ξεκινώντας από τα πρώτα
του χρόνια στο χωρίο Κιρκιντζέ της Μικράς Ασίας. Η ζωή του
ήταν σχετικά ήρεμη και ευχάριστη, καθώς ο τόπος αυτός ήταν
"ευλογημένος", και οι περισσότεροι κάτοικοι διέθεταν σταθερές
περιουσίες, διατηρώντας ταυτόχρονα αδελφικές σχέσεις με τους
Τούρκους της περιοχής.
Στα χρόνια εργασίας του στη Σμύρνη ως έμπορος (αφού τον είχε
στείλει ο πατέρας του λόγω των ανεπτυγμένων δεξιοτήτων του,
καθώς και για την οικονομική στήριξη της οικογένειας σ’αυτόν
τον τομέα), γνωρίζει και την άλλη πλευρά της εργασίας αυτής
μέσω των πολλών και διαφορετικών εμπειριών του την περίοδο
αυτή.

3. Ο θάνατος του πατέρα του δεν αργεί να έρθει και ο Μανώλης
επιστρέφει πίσω στον Κιρκιντζέ, δουλεύοντας πλέον με τα
αδέρφια του στα κτήματα της οικογένειας.
Λίγο αργότερα, αφού η Τουρκία μπαίνει στον πόλεμο στο πλευρό
της Γερμανίας εναντίον της Αντάτ, ο Μανώλης στέλνεται έπειτα
από διαταγή, λόγω της Οθωμανικής του υπηκοότητας, στα
τουρκικά στρατεύματα και συγκεκριμένα στο «Αμελέ
Ταμπουρού», ή αλλιώς «Τάγματα Εργασίας» με τους υπόλοιπους
Έλληνες, όπου όμως επικρατούσαν απάνθρωπες συνθήκες.
Βασικός στόχος τους ήταν να ‘ξεφορτωθούν’ τους χριστιανούς
της Μικράς Ασίας, οι οποίοι κρατούσαν σε υψηλό επίπεδο την
οικονομία της περιοχής(αποτελούσαν όμως εμπόδιο για την
τουρκική επέκταση), καταστρέφοντας παράλληλα τις
ελληνοτουρκικές σχέσεις όλων αυτών των χρόνων
υποκινούμενων από τη Γερμανία.

4. Παρόλο που δεν ήταν αναγκασμένοι να πολεμήσουν τους
συμπατριώτες τους (καθώς δεν τους είχαν παραχωρηθεί όπλα)
οι περισσότεροι λόγω των άθλιων συνθηκών λιποταχτούσαν, με
αποτέλεσμα λίγοι να καταφέρουν τελικά να επιζήσουν, ανάμεσά
τους ωστόσο και ο Μανώλης. Ο πόλεμος για κάποιο διάστημα
είχε σταματήσει, επειδή έγινε ανακοχή, και ο κόσμος πίστευε ότι
θα ησύχαζε , αλλά αυτό δεν κράτησε για πολύ καθώς ο ελληνικός
επιθυμώντας να εκδικηθεί τους Τούρκους για όσα τους έκαναν,
άρχισε να καταστρέφει τα εδάφη τους, ενώ τους σκότωναν ή
τους βασάνιζαν όπως είχε προηγηθεί και με τους ίδιους.

5. Τότε πραγματοποιείται και η στράτευση του Μανώλη στον
ελληνικό στρατό, ενώ όταν πλέον το μέτωπο διαλύεται
ύστερα από μερικά γεγονότα, επιστρέφει στη Σμύρνη,
στην οικογένειά του.
Αμέσως μετά πραγματοποιείται η εισβολή των Τούρκων
στη Σμύρνη, όπου και επήλθε η καταστροφή της ως
πράξη εκδίκησης.
Οι άνθρωποι της περιοχής πέρασαν απίστευτα δεινά, με
τους περισσότερους να σκοτώνονται και να
βασανίζονται ανελέητα, ενώ ελάχιστοι ήταν αυτοί που
κατάφεραν με μεγάλο κίνδυνο για τις ζωές τους να
ξεφύγουν, ανάμεσα τους και ο Μανώλης ο οποίος πήγε
στην Ελλάδα χωρίς να γνωρίζει την τύχη των δικών
του.Ο πολιτισμός της Σμύρνης είχε φτάσει στο τέλος του.

6.  Η Διδώ Σωτηρίου ανήκει στους Έλληνες
πεζογράφους κατά την περίοδο του
μεσοπολέμου. Τα έργα της κινούνται στα
πλαίσια του ρεαλισμού με παρουσία του
αυτοβιογραφικού στοιχείου, αντλώντας την
θεματολογία τους από την μικρασιατική
καταστροφή(περίοδος εμφυλίου και ύστερα).
 Γεννήθηκε στο Αιδίνι της Μικράς Ασίας και το
1919 πραγματοποιέιται η εγκατάστασή της
στην πόλη της Σμύρνης μαζί με την οικογένειά
της, ενώ λίγο αργότερα (1922), μετά την
καταστροφή της, καταφεύγουν στην Ελλάδα.

7. Ολοκληρώνει στην Αθήνα τις εγκύκλιες σπουδές
της με σημαντικούς δασκάλους, φοιτά στο
Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και το 1937
παρακολουθεί μαθήματα γαλλικής λογοτεχνίας
στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Από το 1936
στρέφεται επαγγελματικά στο
δημοσιογραφικό τομέα. Συνεργάζεται με
σημαντικά περιοδικά και εφημερίδες της
εποχής (περιοδικό «Γυναίκα») ως
αρχυσυντάκτρια, όπως και με σημαντικές
γυναικείες προσωπικότητες της αντίστασης
(Μέλπω Αξιώτη, Έλλη Αλεξίου κ.ά.)

8.  Η εισαγωγή της στη λογοτεχνία γίνεται το
1959 με την έκδοση του μυθιστορήματος
«Οι Νεκροί Περιμένουν», ενώ με τα
«Ματωμένα Χώματα», εγκαινιάζει την
πορεία της σε ένα είδος γραφής που
συνδυάζει την προσωπική τεχνική με μία
προοπτική εξέτασης των θεμάτων της από
ιστορική οπτική.
 Έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές
ξένες γλώσσες.

9.  1.Οι γυναίκες της εποχής εκείνης δεν είχαν
ιδιαίτερη εξουσία μέσα στο σπίτι και η γνώμη
τους δεν έπαιζε κάποιον σημαντικό ρόλο
(όπως φαίνεται με την μητέρα του Μανώλη, η
οποία είχε μοναδική ενασχόληση να μεγαλώσει
τα παιδιά της και να φροντίσει για την
οικογένεια).
 2. Αν και η μητέρα δεν αφιέρωνε σημαντικό
χρόνο για τη σχέση της με τα παιδιά της, πάντα
λειτουργούσε ως υποστήριξη ή υπεράσπιση
μπροστά στον σκληρό τους πατέρα (μητρική
αγάπη).

10.  3. Κάθε σπίτι είχε δύο εξουσίες. Η μία ήταν αυτή του πατέρα
( πατριαρχική οικογένεια): κανένας από την οικογένεια δεν
τολμούσε να του αντιμιλήσει ή να δηλώσει ανυπακοή προς
αυτόν, και τη δεύτερη αποτελούσε ο Θεός, ο οποίος έπαιζε
σημαντικό ρόλο για την καθημερινότητά τους.

11.  1o: «Μόλις βγήκα στην προκυμαία τα ξέχασα όλα,
ακόμα και τη δειλία μου. Ήρθαν οι εντυπώσεις και
με πήραν απαλά και με μερώσανε και δεν ήξερα τι
να πρωτοδώ και τι να πρωτοχαρώ. Τη θάλασσα; Τα
βαπόρια της Χαμιδιέ που σκύβανε στο νερό χωρίς να
βουλιάζουν; Τα μεγάλα μαρμαρένια σπίτια με το
ξύλινο κλειστά, όλο μυστήριο, μπαλκόνια τους; Τις
καρότσες με το ρυθμικό χτύπο τους πάνω στο
γρανιτένιο πλακόστρωτο; Το τράμια που τα σέρνανε
άλογα; Ή όλον εκείνον το χαρωπό, ξέγνοιαστο
κόσμο που μπαινόβγαινε με σαματά στις λέσχες και
στα καφενεία κι έμοιαζε να ζει πανηγύρι, κι όχι μια
κοινή, καθημερινή μέρα δουλειάς!» (σελ. 42-43)

12.  Στο σημείο αυτό περιγράφονται οι εικόνες και
οι πρώτες εντυπώσεις του πρωταγωνιστή από
την Σμύρνη. Είναι η πρώτη του φορά μακριά
από το χωριό και την οικογένεια του Κιρκιντζ’ε
και την οικογένεια του.Νιώθει ανεξαρτησία και
ελεύθερος να εξερευνήσει όλη αυτή την μαγική
πόλη.Περιγράφει ότι βλέπει με παραστατικό
τρόπο και μας μεταδίδει την χαρούμενη
ατμόσφαιρα της πόλης σε αντίθεση με ότι
ακολουθήσει και θα ανατρέψει οτιδήποτε
παίρνει μέρος μπροστά του την συγκεκριμένη
στιγμή.

13. 2ο
:Ξάφνου, μέσα στη γενική χαρά, ακούστηκε μια φωνή κι ύστερα πολλές
μαζί:
- Φωτιά!
- Βάλαν φωτιά στη Σμύρνη!
- Πεταχτήκαμε ορθοί. Κοκκινόμαυρες φλόγες τινάζονταν στον
ουρανό, χοροπηδηχτές.
- Είναι κατά την Αρμενογειτονιά.
- Κατά κει φαίνεται να ναι.
- Πάλι οι Αρμεναίοι θα τα πλερώσουνε!
- Αποκλείεται να κάψουνε ολόκληρη τη Σμύρνη.
Ποιό συμφέρον έχουνε; Αφού έγινε πια δική τους…
Ποιό συμφέρον είχαμε μείς που καίγαμε τα τουρκοχώρια στην
υποχώρηση;
Η φωτιά απλωνόταν παντού. Ντουμάνιασε ο ουρανός. Μαύρα σύγνεφα
ανηφορίζανε και μπερδευότανε το να με τ άλλο. Κόσμος,
εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος, τρελός από φόβο, αρχίνησε να τρέχει
απ όλα τα στενοσόκακα και τους βερχανέδες και να ξεχύνεται στην
παραλία σαν μαύρο ποτάμι.(σελ.311-319)

14.  Στο συγκεκριμένο απόσπασμα περιγράφεται η
αρχή της καταστροφής της Σμύρνης,σε ώρα
μάλιστα που κανείς δεν το περίμενε.Είναι
ειρωνικά όλα αυτά που ακολουθούν σε σχέση
με την ομορφιά και την γαλήνη της πόλης πριν
αρχίσει να καταστρέφεται.Ο κόσμος δεν
πιστεύει το κακό που τους βρήκε και
αναρωτιούνται σε τι οφείλεται αυτή η κίνηση
των Τούρκων,χωρίς να γνωρίζει τι τους
περιμένει.

15. Μία ιστορία που αρχίζει από ένα μαγευτικό της Μ.Ασίας με
πρωταγωνισή τον Μανώλη αξιώτη περνόντας τα
ανέμελα χρόνια της ζωής του εκεί,όπου οι Έλληνες της
περιοχής και Τούρκοι έχουν σχέσεις αδελφικές και
στηρίζουν ο ένας τον άλλο σε καθημερινή
βάση,μοιράζοντας ήθη και έθιμα.
Μία ανατροπή των γεγονότων όμως κάνει τον Τουρκικό
λαό να βάλει σε πρώτη θέση τα συμφέροντα και να μπει
στον πόλεμο εναντίον των Ελλήνων της περιοχής.Τώρα
σημασία έχει η εκδίκηση, η οποία όμως θα αποτελέσει
παράγοντα για την καταστροφή της πόλης της Σμύρνης
και πιο συγκεκριμένα για το τέλος ενός ολόκληρου
πολιτισμού.