1. `Deboepe' nJeeceevee®es
- meesveeueer eEMeos, cegbyeF&
[esUîeeves efomele vemeueer lejer nJes®es DeefmlelJe Demeles. lemee®e ve efomeCeeje nJeeceeve Keel³ee®ee DeeefCe Deeheuee mebyebOe Deens. DeeOegefvekeÀ ³egieelener efvemeiee&leerue meblegueve efyeIe[ues
lej DeveskeÀ DeeHeÊeeRvee leeW[ ÐeeJes ueeieles. ns GÊejeKeb[meejK³ee DeeHeÊeerves efometve Deeues Deens. kesÀJeU osMeele®e veJns lej peieYejele vewmeefie&keÀ ceneÒe}³e, lmegveeceer, YetkebÀHe,
JeeoUebmeejK³ee DeeHeÊeeRvee leeW[ ÐeeJes ueeiele Deens. DeMeeJesUer ceesþîee mebkeÀìe®eer HetJe&met®evee osCeeN³ee nJeeceevee®³ee DeboepeeefJe<e³eer®eer peeie©keÀlee DeefOekeÀ Jee{Ces mJeeYeeefJekeÀ Deens.
nJeeceevee®ee kesÀJeU HeeJemeeMeer DeeefCe HeeJemee®ee kesÀJeU MeslekeÀ³ee&Meer SJe{s®e GLeU mebyebOe veener. nJeeceevee®³ee Deboepee®es efJeMJe HeÀej ceesþs Deens. efJeMJee®³ee keÀCeekeÀCeele
nJeeceeve Deens efkebÀJee keÀCe-keÀCe nJeeceevee®es Deensle. Demes HeÉLJeer®es He³ee&³eeves ceeCemee®es nJeeceeveeMeer SkeÀ©He veeles Deens. efoJemesbefoJeme Jee{le peeCeeN³ee vewmeefie&keÀ DeeHeÊeercegUs
nJeeceevee®³ee DeboepeeefJe<e³eer®eer peeie©keÀlee DeefOekeÀ Jee{le ®ee}}er Deens. vegkeÀlee®e GÊejeKeb[ceO³es Dee}s}e ceneÒe}³eecegUs Hegvne SkeÀoe nJeeceevee®³ee Deboepee®es cenÊJe ne
efJe<e³e Hegvne SkeÀoe ®e®es&le Dee}e Deens. l³eeefveefceÊeeves nJeeceeve Deboepee®es G}ie[}s}s mebyebOe...
$eÝiJesoele `Deeefol³eele pee³eles JeÉ<ìer' (HeeTme met³ee&Heemetve pevcelees) Demee Gu}sKe Dee{Ulees. ®eeCeke̳ee®³ee DeLe&Meem$eele Meslemeeje keÀmee ieesUe keÀje³e®ee ³eemeeþer HeeTme
ceespe}e Heeefnpes, Demee efve³ece meebefiele}s}e Deens. ns Gu}sKe lej veblej®es, ceeCemee®eer GlHeÊeer DeeefCe DeefmlelJe®e nJeeceeveeJej DeJe}byetve Deens. nJeeceeveeMeer, HeefjefmLeleerMeer mebIe<e&
keÀjle l³ee®³ee iejpee þjle iesu³ee. ceeCemee®³ee cesbotÒeceeCes efJemleejle ies}s. l³ee®³ee iejpeener Jee{le iesu³ee. efJe%eeve leb$e%eeveeves DeveskeÀ YeeweflekeÀ meeOeves Jee{}er lejer ³ee meJee&le
nJeeceevee®es cenlJe keÀe³ece jeefn}s Deens.
HetJeer& MeslekeÀjer 150 efoJeme HeeJemee®es efveefj#eCe keÀjle DeeefCe l³eeJeªve Heg{er} 150 efoJemeeble HeeJemee®eer keÀe³e HeefjefmLeleer Demes} ³ee®ee Deboepe Iesle Demele. meÐeefmLeleerle
nJeeceeve Keel³ee®³ee Del³eeOegefvekeÀ leb$e%eeveecegUs Heg{erue 3 les 4 leemeele nJeeceeveeleerue yeoue efìHelee ³esCes Meke̳e Peeues Deens. l³ee®eHe´ceeCes HeeTme He[s} keÀe³e, efkeÀleer DeeefCe kegÀþs
He[s} ³ee®eener Deboepe nJeeceeve Keeles Jele&Jet MekeÀles. p³eeÒeceeCes nJeeceevee®ee Deboepe IesC³ee®³ee ceeCemee®³ee o=<ìerle Òeieleer nesle ies}er. l³ee®eÒeceeCes nJeeceevee®³ee DeboepeeJej
DeJe}byetve Deme}su³ee IeìkeÀebceO³esner Jee{ Pee}er Deens.
Meslemeeje efkeÀleer I³ee³e®ee, Mesleerle keÀesCeles HeerkeÀ I³ee³e®es, OejCeeble HeeCeer efkeÀleer þsJee³e®es, Jeerpeefveefce&leer, He³e&ìve, KesUe®³ee mHeOee& les efJeceevee®ee Òel³eskeÀ #eCe ³ee meJe& iees<ìer
nJeeceevee®³ee Deboepeevegmeej þjle Demeleele. ke=À<eerÒeOeeve Yeejleele nJeeceeve Deboepeeleer} HeeJemee®ee Deboepee}e meJee&efOekeÀ cenÊJe Deens. veJns lej HeeJemee®ee Deboepe cnCepes®e
nJeeceevee®ee Deboepe DeMeer ceeveefmekeÀlee DeeHeu³eekeÀ[s Deens. ³eeJe<eer& efkeÀleer HeeTme He[Ceej, l³eevegmeej keÀesCeleer HeerkesÀ I³eeJeerle, Oeev³e Dee³eele keÀjeJes }eieCeej keÀe, efkeÀleer Oeev³e
Dee³eele keÀjeJes }eieCeej ³ee iees<ìer HeeJemee®³ee Deboepeevegmeej þjle Demeleele. ke=À<eerlep%e DeeefCe nJeeceeve lep%e MesleerefJe<e³eer®³ee ³ee iees<ìerb®ee Deboepe Iesleele, lej Oeev³ee®³ee
Dee³eeleeryeeyele®ee DeY³eeme Devve efJeYeeieekeÀ[tve nJeeceevee®³ee DeboepeeJej kesÀ}e peelees, DeMeer ceeefnleer kegÀ}eyee JesOeMeeUsleer} nJeeceeve lep%e DeeefCe GHemeb®ee}keÀ Sve. Jee³e.
DeeHeìs ³eebveer efo}er. ke=À<eerefJeYeeieekeÀ[tve DeeþJe[îee}e oesveJesUe MesleerefJe<e³eer nJeeceevee®eer ceeefnleer efo}er peeles. Deelee lej MeslekeÀN³eebvee ceesyeeF&} SmeSceSmener HeeþJetve ceeefnleer
efo}er peeles. MesleerÒeceeCes®e HeeC³ee®es J³eJemLeeHevener nJeeceevee®³ee Deboepeevegmeej kesÀ}s peeles. SKeeÐee efþkeÀeCeer efkeÀleer HeeTme He[lees ³eeJeªve lesLes OejCe yeebOeeJes keÀer veener, l³ee®eer
Gb®eer efkeÀleer DemeeJeer ns þjJe}s peeles. Dev³eLee HeeCeMesle OejCe HegÀìC³ee®eer DeeefCe pee³ekeÀJee[er OejCe DeveskeÀoe keÀesj[s jenC³ee®eer HeefjefmLeleer ³esles. ³ee HeeJemeeUîeele efkeÀleer HeeTme
He[s} ³ee®³ee DeboepeeJeªve l³eeleer} efkeÀleer HeeCeer mees[eJes ³ee®ee efveCe&³e mLeeefvekeÀ ÒeMeemeve Iesles.
GÊejskeÀ[s efkeÀleer yeHe&À He[}e l³eeJeªve GvneUîeele lesLetve ³esCeeN³ee veÐeebceO³es efkeÀleer HeeCeer Demes}, ³ee®ee Deboepe ³eslees. l³eevegmeej HeeC³ee®es efve³eespeve kesÀ}s peeles. Jeerpeefveefce&leer
DeeefCe l³ee®ee JeeHej ³ee®es efve³eespevener mebHetCe&HeCes nJeeceevee®³ee DeboepeeJej DeJe}byetve Demeles. HeeTme He[}e lej Jeerpeefveefce&leer nesF&}. pej leeHeceeve DeefOekeÀ Demes} lej HebKes,
Smeer ³eemeeþer DeefOekeÀ Jeerpe JeeHej}er peeCeej. He³e&ìve ne IeìkeÀner nJeeceevee®ee Deboepe IesTve®e efve³eesefpele kesÀ}e peelees. Òeefme× He³e&ìve efþkeÀeCeer peeC³eeme keÀesCelee keÀe}eJeOeer
DeefOekeÀ ³eesi³e Deens, ns He³e&ìve kebÀHev³eebvee ceeefnle Demeles.
efJeceevemesJeeb®es JesUeHe$ekeÀner nJeeceeve DeboepeeJej DeJeuebyetve Demeles. JeeN³ee®eer efoMee keÀesCeleer, l³eevegmeej efJeceevee}e efkeÀleer FbOeve }eies} ns mecepeles. efJeceeve JeeN³ee®³ee efJe©×
efoMesves ÒeJeeme keÀjle Demeu³eeme DeefOekeÀ FbOeve }eieles. efJeceeve efkeÀleer J³ekeÌleer DeeefCe meeceeve ³eeb®es Jepeve Hes}t MekeÀles ns meg×e nJeeceevee®³ee DeboepeeJej®e þjles. efJeMes<ele:
efJeceeve Glejleevee jveJes efomeC³eemeeþer nJeeceevee®ee Deboepe IesCes iejpes®es Deens. DeMee he´keÀejs Iejeletve í$eer IesJetve yeensj he[eJes keÀe veener les efJeceevee®eer he´l³eskeÀ neue®eeue
p³ee®³eeJej DeJeuebyetve Demeles les nJeeceeveMeem$e DeeefCe l³ee®eer meeOeves heeng³eele.
JeeleeJejCeeleer} efJeefJeOe IeìkeÀeb®es efveefj#eCe keÀjCes, l³eeb®ee DeY³eeme keÀjCes DeeefCe l³eevegmeej YeefJe<³eeleer} nJeeceevee®ee Deboepe yeebOeCes ³ee}e nJeeceeveMeem$e Demes cnCelee ³esF&}.
nJes®es leeHeceeve, nJes®ee oeye, Jee³ee&®eer ieleer, efoMee, Deeê&lee, o=iees®®ejlee (efJnmeeryeeref}ìer), peefceveer®es leeHeceeve, yee<HeerYeJeve DeMee efJeefJeOe IeìkeÀeb®³ee HejmHejmebyebOee®ee DeY³eeme
keÀªve l³eeleer} keÀener HeefjCeece efveefM®ele kesÀ}s peeleele. ns HeefjCeece cnCepes®e JeeoUs, {ie, HeeTme, efJepeeb®ee keÀ[keÀ[eì. cnì}s lej ns efkeÀ®ekeÀì Deens. HeCe, l³ee®es Meem$eer³e
ieefCele }#eele Iesleu³eeme mecepeCes DeefOekeÀ meesHes peeles.
Yeejleele Heefnu³eeboe F&mì Fbef[³ee kebÀHeveerves 1875 }e keÀes}keÀelee ³esLes JesOeMeeUe megª kesÀ}er. 1864 mee}er keÀes}keÀel³ee}e ceesþs JeeoU Pee}s nesles. l³eeveblej og<keÀeUner
He[}e neslee. l³eecegUs Meslemeeje efkeÀleer Jemet} keÀje³e®ee ³ee®ee Deboepe yeebOeC³eemeeþer Fbie´peebveer ner JesOeMeeUe megª kesÀ}er. Deepe Yeejleele efou}er, cegbyeF&, ®esvveF&, veeieHetj,
keÀes}keÀelee DeeefCe iegJeeneìer DeMee 6 ÒeeosefMekeÀ JesOeMeeUe Deensle. efou}er DeeefCe HegCes ³esLes kesbÀêer³e JesOeMeeUe Deensle. ke=À<eer nJeeceeve efJeYeeiee®es cegK³e kesbÀê HegCes ³esLes Deens. mebHetCe&
Yeejleele 550 De@ìesce@efìkeÀ Jesoj mìsMevme (S[yu³etSme) Deensle. l³eeHewkeÀer 39 ceneje<ì^ele Deensle. mebHetCe& Yeejleele 1300 De@ìesce@efìkeÀ jsveiespe (SDeejpeer) Deensle. l³eeHewkeÀer
49 ceneje<ì^ele Deensle. 15 efþkeÀeCeer ce@v³egS} Dee@ypejJesìerpe Deensle. efJeMes<e cnCepes DeeHe}s Heb®eebiener keÀes}keÀel³ee®³ee JesOeMeeUsle yeveles.
nJeeceevee®es Deboepe osC³eemeeþer efveefj#eCe keÀjCes DeeefCe l³eeletve Deboepe Jele&JeCes ³ee oesve hee³eN³ee Deensle. nJes®³ee IeìkeÀeb®³ee efveefj#eCeeveblej keÀener ieefCeleer met$es yeveJe}er
Deensle. l³eele ³ee mebK³ee Iee}tve ³esCeeN³ee GÊejebceOetve YeefJe<³eeleerue Deboepe Jele&efJe}s peeleele. nJeeceeveeleer} ceespe}s peeCeejs IeìkeÀ les®e jeefn}s. Hejbleg, les ceespeC³ee®eer meeOeves
DeeefCe met$es yeo}le ies}er. leb$e%eeveeves pe}o DeeefCe DeefOekeÀ De®etkeÀ met$e mees[JeCes Meke̳e Pee}s. ieefCeleer met$eebceO³esner Òeieleer nesle ies}er. Heg{s mebieCekeÀeves keÀece DeefOekeÀ®e megkeÀj
Pee}s. Deelee lej nJeeceeveevegmeej vekeÀeMesner le³eej keÀjC³ee®es keÀece mebieCekeÀeÜejs Meke̳e Pee}s Deens. l³eecegUs Deelee DeefOekeÀ pe}o DeeefCe De®etkeÀ Deboepe Jele&Jelee ³eslees.
nJeeceeve Deboepe IesCeeN³ee meeOeveebceO³es peefceveerJejerue GhekeÀjCes, me@ìs}eF&ì, j[ej DeMeer Òeieleer nesle ies}er. peceerve, mecegê DeeefCe JeeleeJejCe DeMee eflevner efþkeÀeCeebntve efveefj#eCes
veesboJe}er peeC³eeHe³eb&le Òeieleer Pee}er Deens. meg©Jeeleer}e {ieeb®³ee DeekeÀejeJeªve veesboJe}s peeCeejs efveefj#eCe JesOeMeeUsceOeer} meeOeveeb®³ee DeeOeejs veesboJe}s peeT }eie}s. 1875 He³eb&le

2. HeejbHeefjkeÀ He×leerves®e nJeeceeve Jele&Je}s peeF&. JesOeMeeUsle efJeefJeOe GHekeÀjCeebÜejs nJes®es IeìkeÀ ceespe}s peeleele. l³eeveblej me@ìs}eF&ì cnCepes®e GHeie´neÜejs nJeeceevee®ee Deboepe Iesle}e
peeF&. 1981 }e Yeejleeves FvemeeF&ì-1 veeJee®ee GHeie´n mees[}e. l³eeHetJeer& DeeHeCe DecesefjkesÀletve {ieeb®eer ef®e$es ceeieJele neslees. me@ìs}eF&ìcegUs mecegêeJejer} nJeeceeve Jele&JeCes Meke̳e
Pee}s. HetJeer& JeeoU efkeÀveeN³eeJej Deeu³eeJej mecepele Demes. Deelee l³ee®³ee GieceeHeemetve®e l³ee®³eeJej }#e þsJe}s peeles. me@ìsueeF&ìveblej j[ej ³eb$e Deeues. Kejs lej 1983 Heemetve®e
j[ej Deens. Hejbleg, ns j[ej y}ŸkeÀ DeŸv[ JneF&ì ³ee oesve jbieebceO³es®e ef®e$es oeKeJele Demele DeeefCe {ieeb®eer HeÀkeÌle Gb®eer®e mecepele Demes. Deelee [e@H}j j[ej Deeu³eeJej 500
efkeÀ}esceerìj Heefjmejeleer} Heg{er} leerve les ®eej leemeeb®³ee nJeeceeveeleer} Deboepe DeefOekeÀ De®etkeÀ He×leerves Jele&JeCes Meke̳e Pee}s Deens. j[ejÒeceeCes®e Dee@ìesce@efìkeÀ Jesoj mìsMevme
(S[yu³etSme) DeeefCe De@ìesce@efìkeÀ jsveiespe (SDeejpeer) ns meO³ee®es meJee&le DeeOegefvekeÀ meeOeve Deens. De@ìesce@efìkeÀ Jesoj mìsMevemed DeeefCe jsveiespe ns mesvmej He×leer®es Demeleele. efleLes
ceveg<³e GHe}yOe Demeu³ee®eer iejpe vemeles. ³ee efþkeÀeCeer mesvmej He×leerves nJeeceevee®³ee meJe& IeìkeÀeb®eer veesbo nesles. ns mìsMevme oj leemee}e meJe& ceeefnleer me@ìs}eF&ìkeÀ[s HeeþJeles
DeeefCe me@ìs}eF&ìÜejs ner ceeefnleer meJe& kesbÀêebceO³es Heesnes®eles. ogie&ce Yeeieele pesLes JesOeMeeUs®es keÀesCelesner kesbÀê veener DeMee Yeeieele ns S[yu³etSme DeeefCe SDeejpeer DeefOekeÀ GHe³eesieer
þjle Deensle. DeMeeÒekeÀejs meJe& meeOeveebÜejs efJeMes<ele: [e@H}j j[ej DeeefCe S[yu³etSme DeeefCe SDeejpeercegUs mebHetCe& Yeejleeleer} nJeeceevee®ee Deboepe keÀceer JesUsle DeeefCe DeefOekeÀ
De®etkeÀ IesCes Meke̳e Pee}s Deens. l³eevegmeej DeeheÊeer J³eJemLeeheve, ceeq®íceej mebIeìvee, cenmetue efJeYeeie Deeoer efJeYeeieebvee met®evee efou³ee peeleele.
efoJemesbefoJeme nJeeceeve DeboepeeefJe<e³eer®eer peeie©keÀlee DeefOekeÀ Jee{le Deens. DeeHeCe mebkeÀìs ìeUt MekeÀle veener. Hejbleg, l³ee®eer HetJe&met®evee osTve l³eecegUs nesCeejer peerefJele lemes®e
efJeÊeneveer ìeUt MekeÀlees. nJeeceeve Deboepe ne DeeHeu³ee peerJevee®ee DeefJeYeep³e IeìkeÀ Deens. He³ee&³eeves nJeeceeve Keel³ee®eener DeeHeu³eeMeer peJeU®ee DeeefCe ve efomeCeeje mebyebOe Deens.
keÀeskeÀCe, he. cenejeä^ j[ejDebleie&le
26 peguew®ee Oe[e IesTve®e cegbyeF&le [e@huej Jesoj j[ej®eer mLeehevee veesJnWyej 2010 keÀjC³eele Deeueer Deens. l³eeveblej l³eeleerue keÀener $egìeR®es efvecet&ueve keÀªve Deelee ns j[ej
cegbyeF&le megª Peeues Deens. ³eecegUs Deepetyeepet®³ee 500 efkeÀueesceerìj DeblejeJej®es nJeeceeve De®etkeÀ Jele&Jelee ³esCeej Deens. ³eecegUs cegbyeF&, hegCes, veeefMekeÀ, eEmeOegogie&, jlveeefiejer, meeleeje,
ceneyeUséej keÀejJeejhe³e¥le®³ee nJeeceveee®ee Deboepe De®etkeÀ Jele&Jelee ³esCeej Deens. heg{erue leerve-®eej leemeeble kegÀþs efkeÀleer heeTme he[sue ³ee®ee Deboepe Ieslee ³esCeej Deens, DeMeer
ceeefnleer [e@huej Jesoj j[ej®es meb®eeuekeÀ megveerue keÀebyeUs ³eebveer `le©Ce Yeejle'Meer yeesueleevee efoueer.
[e@huej j[ej®ee DeekeÀej Jeleg&UekeÀej Demetve les 24 leeme 360 DebMeeceO³es efHeÀjCeej Deens. ³eeÜejs 3 les 4 leeme DeeOeer nJeeceevee®ee Deboepe meebielee ³esF&ue. j[ejÜejs
Deepegyeepet®³ee 500 efkeÀueesceerìj heefjmejeleerue {ieeb®es ceeheve nesCeej Deens. l³eelener 250 efkeÀueesceerìj DeblejeJejerue nJeeceevee®es ceeheve DeefOekeÀ De®etkeÀ nesCeej Deens. j[ej 6 les
7 efkeÀueesceerìj Gb®e DeblejeJejerue {ieeb®es ceeheve keÀjles. l³eecegUs 250 efkeÀueesceerìjheg{s pej JeeoUme¢Me heefjeqmLeleer Demesue lej efle®es ceeheve nesF&ue. hejbleg, Flej nJeeceeve DeeefCe
heeTme ³eeyeeyele 250 efkeÀueesceerìjhe³e¥le j[ej DeefOekeÀ mheä ceeheve keÀª MekeÀCeej Deens.
j[ej efjHeÌ}skeÌìerefJeìerÜejs keÀesCeles {ie heeJemee®es Deensle. l³eecegUs he[CeeN³ee heeJemee®eer leerJe´lee keÀe³e Demesue, JeeoUJeejs ³esCeej Deensle keÀe DeMeer ceeefnleer ³ee Jesoj j[ejÜejs
efceUCeej Deens. efJeefMeä heefjmejeleerue nJeeceeve vescekesÀheCeeves ceespelee ³esCeej Deens. Yeejleer³e nJeeceeve Keel³ee®³ee cegbyeF& JesyemeeF&ìJej j[ej®es ef®e$eCe GheueyOe Deens. ³ee ef®e$eecegUs
meeceev³e ceeCemeeueener heeJemee®ee Deboepe mecepeCes Meke̳e Deens.
Yeejleele SketÀCe 13 j[ej Demetve mebhetCe& Yeejle j[ejDebleie&le IesC³ee®ee nJeeceeve Keel³ee®ee he´³elve Demeu³ee®eer ceeefnleer keÀebyeUs ³eebveer efoueer. l³eemeeþer 54 j[ej GYeejC³ee®eer
DeeJeM³ekeÀlee Demeu³ee®es l³eebveer meebefieleues.