4. • Izaki bizidun guztiak espezietan biltzen dira.
(tigreak,haritzak...)
• Populazioa: Ekosistema batean bizi diren
espezie bateko kideak.
• Komunitatea: Ekosistema bateko populazio
guztien multzoak.
• Ekosistemako izaki bizidunek harremanak
dituzte elkarren artean.

6. • Ingurune
fisikoaren
elementu
askok
ekosistema
baten
izaki
bizidunengan
eragiten dute.
• Ingurune
fisikoaren
faktoreak:
- Tenperatura
- Hezetasuna
- Lur motak
elementuak
edo

7. • Ingurune fisikoa, lehortarra edo urtarra
izan daiteke.
• Ingurune lehortarretan, faktoreak: klima,
lurzorua, erliebea.
• Ingurune urtarretan: Gatz kantitatea,
argia, korronteak, tenperatura eta hondo
mota.

8. • Ingurune urtarrak, gazitasunaren
arabera: ur gezakoak edo ur gazikoak
izan daitezke.
Ur gazia
Ur geza

9. • Klima, lurzoru eta erliebearen arteko
konbinazioaren arabera, basoak, belardiak,
basamortuak eta abar egon daitezke.
• Ekosistemako landaretza motak zer animalia
egongo diren baldintzatzen du.
• Izaki bizidunek ingurune fisikoa ere aldatzen
dute. ( Adibidez, kastoreak presak egiten
dituztelako).
LAN EGITEKO

10. EKOSISTEMAKO ELIKADURA

11. EKOSISTEMAKO EKOIZLEAK
• Landareek
elikagaiak
sortzen
dute
horregatik ekoizle esaten zaie.
• Ekosistema urtarretan algak dira ekoizleak.

12. KONTSUMITZAILEAK
• Animaliek ez dute beraien elikagaia sortzen;
horregatik kontsumitzaileak esaten zaie.
• Lehen mailako kontsumitzaileak animalia
belarjaleak dira.
• Bigarren mailako kontsumitzaileak animalia
haragijaleak dira.
• Hirugarren mailako kontsumitzaileak:Beste
animalia haragijaleak bigarren mailako
kontsumitzailez elikatzen dira.

14. • Harrapariak --- Beste animalia batzuk
ehizatu eta jan egiten dute.
• Sarraskijaleak --- Beste animalia batzuen
gorpuz elikatzen dira (putreak)
• Parasitoak --- Beste izaki bizidunetatik
hartzen dute elikagaia (eltxoak, zorriak...)
baina haiek hil gabe.
• Deskonposatzaileak: Izaki bizidunen
hondarrez elikatzen dira. Izaki bizidunen
hondarrak, bai landareenak bai animalienak,
erabat deskonposatzen dituzte. Adibidez,
onddoak eta bakterioak.

15. ELIKA-KATEAK ETA ELIKASAREAK
• Ekosistema bateko espezieen artean
sortzen diren elikadura harremanak
elika-kateen bidez irudikatzen dira.
• Ekosistema batean elika-kate ugari
daude; horregatik, harremanak egokiak
irudikatzeko, elika - sareak erabiltzen
dira.

17. INGURUMENA
• Gizakiaren ingurumena haren bizitzari
eragiten dion guztia da: klima, ura, izaki
bizidunak, giza jarduerak….

18. GIZON-EMAKUMEOK ALDATU EGITEN
DUGU
INGURUMENA
• Nola aldatzen dugu gure ingurumena?
Gure jardueren bidez, gure jardueren
bidez.
• Adibidez: zuhaitzak ebakitzen, lurra
lantzen, erregaiak erabiltzen …..

19. INGURUMENAREN ARAZOAK
• KUTSADURA: Sustantzi kaltegarriak botatzea.
• BEROTZE GLOBALA: Lurra gero eta gehiago
berotzen ari da. Karbono dioxido kopurua asko igo
da.

20. • DEFORESTAZIOA: Basoak galtzea da
(arbolak moztu, errepideak egin ... )
• BIODIBERTSITATEA: Espezie ugari ari dira
galtzen gaur egun.

21. INGURUMENA BABESTEA:
• Guk egin BEHAR duguna:
- URA AURRESTU.
- ELIZTRIZITATEA AURREZTU.
- ENERGIA AURREZTU.
- ZABORRAK ETA ONDARRAK BERE
LEKUAN
UTZI.
- FAUNA ETA FLORA ERRESPETATU