สิทธิผู้บริโภค

1. สิทธิผบริโภค
ู้
กธ. 301 ธุรกิจกับสังคมและชุมชน
สฤณี อาชวานันทกุล

2. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (1)
้
สิทธิผบริโภคสากล ๘ ประการ ตาม Consumers International (CI)
ู้
 ประการที่ ๑ สิทธิทจะได้รบสินค้าและบริการทีจาเป็ นต่อการ
่ี ั ่
ดารงชีวต (THE RIGHT TO ACCESS) อันได้แก่ อาหาร
ิ
เครืองนุ่งห่ม ทีอยูอาศัย การเข้าถึงบริการสุขภาพ การศึกษา
่ ่ ่
 ประการที่ ๒ สิทธิทจะได้รบความปลอดภัยจากการใช้สนค้าและ
่ี ั ิ
บริการ (THE RIGHT TO SAFETY) หมายถึง สิทธิทจะได้รบความ
่ี ั
ปลอดภัยจากผลิตภัณฑ์ กรรมวิธผลิตและบริการทีเป็ นอันตรายต่อ
ี ่
คุณภาพและชีวตสิทธิทจะได้รบความปลอดภัย ครอบคลุมถึง
ิ ่ี ั
ประโยชน์ในระยะยาวของผูบริโภคด้วย ไม่ได้หมายเพียงแค่ความ
้
ต้องการในระยะสัน ้
2

3. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (2)
้
 ประการที่ ๓ สิทธิทจะได้รบการคุมครองจากการหลอกลวงของ
่ี ั ้
โฆษณา หรือการแจ้งประกาศทีก่อให้เกิดความเข้าใจผิด หรือสิทธิท่ี
่
จะได้รบข้อมูลข่าวสารทีจาเป็ นต่อการตัดสินใจเลือกซือ (THE
ั ่ ้
RIGHT TO BE INFORMED)
 หมายถึง สิทธิทจะได้รบข้อเท็จจริงทีจะเลือกและตัดสินใจ สิทธิน้ี
่ี ั ่
ครอบคลุมมิให้มการคดโกง คุมครองการโฆษณา ฉลากสินค้า และ
ี ้
การกระทาอื่นๆ ทีทาให้เกิดความเข้าใจผิด ผูบริโภคจะต้องได้รบ
่ ้ ั
ข้อมูลเพียงพอทีจะทาให้เขาได้ซอสินค้า และบริการอย่างฉลาด และ
่ ้ื
ด้วยความรับผิดชอบ
3

4. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (3)
้
 ประการที่ ๔ สิทธิทจะได้เลือกซือสินค้าและบริการในราคายุตธรรม
่ี ้ ิ
(THE RIGHT TO CHOOSE) หมายถึงสิทธิทจะเลือกสินค้าและ
่ี
บริการได้หลายๆ อย่าง ในราคาทีแข่งขันกัน และในกรณีทมการ
่ ่ี ี
ผูกขาดสินค้าก็จะวางใจได้วา จะได้รบสินค้าและบริการทีมคุณภาพ
่ ั ่ ี
เป็ นทีพอใจ และในราคายุตธรรม
่ ิ
 สิทธิทจะเลือกนี้ มีความหมายด้วยว่า เป็ นสิทธิทจะได้รบสินค้าและ
่ี ่ี ั
บริการในระดับพืนฐาน ทังนี้เพราะว่าสิทธิทจะเลือกอย่างไม่มยบยัง
้ ้ ่ี ี ั ้
ของกลุ่มผูบริโภคส่วนน้อย อาจเป็ นสิงทีกลุ่มผูบริโภคส่วนใหญ่ไม่
้ ่ ่ ้
เห็นด้วยก็ได้
4

5. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (4)
้
 ประการที่ ๕ สิทธิทจะแสดงความคิดเห็นในฐานะตัวแทนผูบริโภค
่ี ้
เพือให้ได้รบประโยชน์ทพงได้ (THE RIGHT TO BE HEARD)
่ ั ่ี ึ
รวมทังกาหนดหลักเกณฑ์รวมกับรัฐบาลในการบริหารจัดการ
้ ่
หมายถึงสิทธิทจะเป็นตัวแทนเพือประโยชน์ทผบริโภคจะได้รบการ
่ี ่ ่ี ู้ ั
พิจารณาอย่างเข้าใจในการตังกฎเกณฑ์ และดาเนินเกียวกับนโยบาย
้ ่
เศรษฐกิจ หมายรวมถึง สิทธิทจะได้รองเรียนและเป็นตัวแทนในการ
่ี ้
พัฒนาผลิตภัณฑ์ และบริการก่อนทีจะมีการผลิตหรือทาการใดๆ ไม่
่
แต่นโยบายของรัฐ แต่ในทางเศรษฐกิจด้านอื่นๆ ด้วย
5

6. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (5)
้
 ประการที่ ๖ สิทธิทจะได้รบค่าชดเชย ในกรณีทถูกละเมิด หลอกลวง
่ี ั ่ี
ให้ได้รบสินค้าและบริการทีไม่มคุณภาพ (THE RIGHT TO
ั ่ ี
REDRESS) หมายถึงสิทธิทจะได้รบความเป็ นธรรมในการตัดสิน
่ี ั
เรืองราวทีรองเรียนอย่างถูกต้อง ซึงหมายรวมถึงสิทธิทจะได้รบการ
่ ่้ ่ ่ี ั
ชดใช้เมือได้รบสินค้าและบริการทีบกพร่อง หรือเสียหาย หรือการ
่ ั ่
ช่วยเหลือ หรือการชดใช้อ่นๆื
6

7. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (6)
้
 ประการที่ ๗ สิทธิทจะได้รบความรูอนจาเป็ นต่อการบริโภคอย่างเท่า
่ี ั ้ ั
ทัน (THE RIGHT TO CONSUMER EDUCATION) หมายถึงสิทธิ
ทีจะได้รบความรูและฝึกทักษะให้เป็ นผูบริโภคทีมความรูในเรืองราว
่ ั ้ ้ ่ ี ้ ่
ต่างๆ ทีควรรูตลอดชีวต
่ ้ ิ
 สิทธิน้ีหมายรวมถึง สิทธิทจะได้รบความรูทควรรู้ ควรมี ทีมี
่ี ั ้ ่ี ่
ผลกระทบต่อการตัดสินใจของผูบริโภค
้
7

8. สิทธิของผูบริโภคในมาตรฐานสากล (7)
้
 ประการที่ ๘ สิทธิทจะดารงชีวตอยูในสิงแวดล้อมทีดี และยังชีพได้
่ี ิ ่ ่ ่
อย่างปลอดภัย (THE RIGHT TO HEALTHY ENVIROMENT)
หมายถึง สิทธิทจะได้อยูในสิงแวดล้อมทีทาให้คุณภาพชีวตดีขน ซึง
่ี ่ ่ ่ ิ ้ึ ่
หมายรวมถึงสิทธิทจะได้รบการป้องกันจากปญหาสิงแวดล้อมที่
่ี ั ั ่
ผูบริโภคแต่ละคนไม่สามารถควบคุมได้เอง สิทธิน้ีตองยอมรับถึง
้ ้
ความต้องการทีจะได้รบการคุมครองและปรับปรุงสิงแวดล้อม ตลอด
่ ั ้ ่
ชัวอายุเราไปจนชัวอายุลกหลานอีกด้วย
่ ่ ู
8

9. สิทธิของผูบริโภคในกฎหมายไทย (1)
้
 พระราชบัญญัตคมครองผูบริโภค พ​.​ศ​. 2522 และแก้ไขเพิมเติม พ​.​ศ​.
ิ ุ้ ้ ่
2541 ได้รับรองสิทธิผูบริโภคไว้ 5 ประการคือ
้
 สิทธิที่จะได้รับข่าวสารรวมทังคาพรรณนาคุณภาพที่ถกต้องและ
้ ู
เพียงพอเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการ ได้แก่สทธิทจะได้รับการ
ิ ่ี
โฆษณา หรือการแสดงฉลากตามความเป็ นจริงและปราศจากพิษภัย
แก่ผูบริโภค รวมตลอดถึงสิทธิทจะได้รับข้อมูลเกียวกับสินค้าและ
้ ่ี ่
บริการ อย่างถูกต้องเพียงพอทีจะไม่หลงผิด ในการซือสินค้าและรับ
่ ้
บริการโดยไม่เป็ นธรรม
 สิทธิที่จะมีอิสระในการเลือกหาสินค้าหรือบริการ ได้แก่สทธิทจะ
ิ ่ี
เลือกซือสินค้าหรือรับบริการโดยความสมัครใจของผูบริโภคและปราศ
้ ้
จากการชักจูงใจอันไม่เป็ นธรรม
9

10. สิทธิของผูบริโภคในกฎหมายไทย (2)
้
 สิทธิที่จะได้รับความปลอดภัยจากการใช้สินค้าหรือบริการ ได้
แก่ สิทธิทจะได้รับสินค้าหรือบริการที่ ปลอดภัย มีสภาพและคุณภาพ
่ี
ได้มาตรฐานเหมาะสมแก่การใช้ ไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อชีวต ิ
ร่างกายหรือทรัพย์สน ในกรณีใช้ตามคาแนะนาหรือระมัดระวังตาม
ิ
สภาพของสินค้าและบริการนันแล้ว
้
 สิทธิที่จะได้รับความเป็ นธรรมในการทาสัญญา ได้แก่ สิทธิทจะ ่ี
ได้รับข้อสัญญาโดยไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบจากผูประกอบธุรกิจ
้
 สิทธิที่จะได้รับการพิจารณาและชดเชยความเสียหาย ได้แก่สทธิ ิ
ทีจะได้รับการคุมครองและชดเชยความเสียหาย เมือมีการละเมิด
่ ้ ่
สิทธิของผูบริโภค ตามข้อ 1 , 2 ,3 และ 4 ดังกล่าว
้
10