Tamadun Islam Pada Zaman Khulafa' Al-Rashidin - PQS

1. TAMADUN ISLAM PADA ZAMAN
KHULAFA’ AL-RASYIDIN (SOSIAL)

2. • Sosial ialah perhubungan di antara manusia dalam masyarakat
dengan tujuan menjaga kepentingan bersama.
• Asas pembangunan sosial yang diasaskan oleh Rasulullah s.a.w. terus
diamalkan oleh khulafa’ al-Rasyidin. Hasilnya hubungan masyarakat
Islam sangat kukuh sehingga sanggup berkorban apa saja untuk
mempertahankan agama dan kemajuan umat manusia.

3. PERSAMAAN TARAF
Sejumlah wang dari Baitulmal telah
diperuntukkan untuk membeli hamba
abdi daripada pembesar Quraisy.
Saidina Umar telah membahagikan
harta rampasan perang kepada hamba
untuk menghormati bekas-bekas
hamba.
Ahli zimmah dilantik memegang
jawatan dalam kerajaan (jawatan yang
tidak melibatkan polisi negara)
Wanita telah dilantik sebagai pegawai
kerajaan. (Saidina Umar telah melantik
seorang wanita sebagai penguatkuasa
dipasar Madinah)

4. Masjid sebagai tempat
menyampaikan dakwah,
pentadbiran dan pendidikan.
Tempat khusus disediakan
untuk kanak–kanak
mempelajari pendidikan Islam.
Sekolah rendah ‘Khuttab’ menempatkan kanak-kanak
belajar membaca, menulis, mengira & menghafaz.
Didirikan dekat dengan masjid untuk memudahkan pelajar
mempraktikkan pelajaran amali : menunaikan solat
berjemaah.

5. Khalifah Abu Bakar telah mengarahkan Zaid Bin Thabit
mengumpul Al Quran. (Ramai penghafaz al-Quran
terkorban ketika memerangi golongan murtad)
-Pada zaman Saidina Othman Bin Affan, umat islam
bertambah ramai daripada pelbagai bangsa.
-Untuk menyelamatkan umat Islam dan kesucian al-
Quran, beliau mengarahkan Zaid Bin Thabit, Abdullah Bin
Zubir dan Abd Rahman Bin Harith menulis dan
membukukan al-Quran mengikut bacaan yang sahih.

6. Orang bukan Islam dijamin
keselamatan harta benda, nyawa
dan kebebasan beragama.
Orang bukan Islam tidak boleh
dipaksa menukar agama mereka.
Amru Bin Al As telah memberi
jaminan dan membuat perjanjian
seperti ini ketika pembukaan
Mesir.
Orang Islam dilarang
menggunakan tempat ibadat
orang bukan islam sebagai tempat
kediaman.

7. Khalifah Omar Al Khattab telah memperuntukkan sebidang tanah
(ardhu al Hima-padang ragut) untuk keperluan golongan fakir
miskin. Mereka digalakkan menggunakan kawasan ini untuk
memelihara haiwan ternakan.
Khalifah Omar telah memerintahkan pengurus Baitulmal memberi
bantuan kepada seorang Yahudi yang buta dan mambatalkan
jizyah yang dikenakan kepada orang tersebut.

8. Peranan Pemimpin Memajukan Sosial
Kemajuan dan pencapaian dalam bidang sosial pada zaman
khulafa’ al-Rasyidin bergantung kepada kewibawaan dan
kepimpinan seseorang khalifah.
Pada zaman khulafa’ al-Rasyidin, khalifah-khalifah sangat
mengambil berat terhadap masalah dan keperluan rakyat. Oleh itu,
khalifah sentiasa memantau keperluan rakyat supaya kemajuan
dan kemakmuran dapat dirasai semua.

9. Semangat
pengorbanan
- Sanggup mengorbankan harta untuk membiayai angkatan tentera dalam peperangan
- Sanggup membeli hamba sahaya untuk membebaskan mereka.
- Contoh : Saidina Abu Bakar membelanjakan 40 ribu dirham untuk membiayai peperangan.
Kesederhanaan
- Bersederhana dalam kehidupan seperti tempat tinggal, kenderaan dan pakaian.
- Membelanjakan wang negara secara berhemat : mengutamakan kepentingan rakyat.
- Contoh : Khalifah Umar tinggal di rumah yang sederhana dan kadang-kadang berehat di
bawah pokok kurma.
Keadilan
- Bersikap adil terhadap rakyat tanpa mengira kaum atau agama.
- Rakyat diberi jaminan kebajikan sama ada harta benda, nyawa atau kebebasan agama.
- Contoh : Khalifah Umar telah melantik wanita menjadi penguatkuasa di pasar Madinah.
Kecekapan
- Mempunyai ilmu, luas pengalaman, cekap dan tegas dalam pentadbiran dan masalah
negara.
- Contoh : Kecekapan Khalifah Abu Bakar menghapuskan kaum murtad dan penderhaka
yang menimbulkan kekacauan dalam negara.
Keperihatinan
- Sangat perihatin terhadap kebajikan rakyat
- Sering melawat rakyat untuk mengetahui masalah mereka
- Contoh : Khalifah Umar menyediakan padang ragut untuk golongan miskin berternak.
Faktor-faktor kejayaan kepimpinan dalam bidang sosial

10. Kemajuan Sosial dan
Kesannya Kepada
Masyarakat
Khalifah al-Rasyidin telah
Berjaya membentuk
perpaduan umat dan
mewujudkan mesyarakat yang
aman dan harmoni.
Banyak masjid dan sekolah
asas (kuttab) didirikan
untuk kanak-kanak
mempelajari asas-asas
Islam.
Kedudukan masyarakat
disamakan berasaskan
persaudaraan Islam.
Masyarakat bukan Islam
menikmati kebebasan
beragama dan memegang
jawatan tertentu dalam
kerajaan.