1. 1
Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi
Müzik Bölümü
Performans Ana Sanat Dalı
PIERRE DE LA RUE
Sevda Pınar Yıldız
130733009

2. 2
İçindekiler
1. Giriş
2. Rönesans
2.1. Rönesans’ın OrtayaÇıkma Nedenleri
3. Rönesans’taMüzik
3.1. Burgonya Okulu
3.2. Franko-Flemen Okulu
4. Pierre deLa Rue
5. Sonuç
Ekler
Kaynakça

3. 3
1.Giriş
Rönesans; Eski Yunan ve Eski Latin’in bilim ve sanat anlayışının yeniden araştırıldığı ve
uygulandığı, temeli İtalya’da atılmış bir sanat dönemi olarak tarihte yerini almıştır.
Heykelde, Mimaride ve Resimde olduğu kadar Müzikte de büyük yenilikler yaratmıştır.
Ortaçağ’da ressamlar kilise adına çalışan birer zanaatkâr olarak görülürken, Rönesans’ta
sanatçı olarak yer alırlar. Resime perspektif anlayışı gelir. Ortaçağ’da Heykel sanatı
Mimarînin bir unsuruyken, Rönesans’ta bir sanat koluna dönüşür. Mimarî Ortaçağ’da,
keskin hatlara sahip katedraller yaratmışken, Rönesans’ta hatlar yumuşar, Tanrı’nın evi
niteliğindeki katedraller korkutucu karakterinden uzaklaşır.
Ortaçağ’da Müzik, dinî müzik odaklıdır. Müzik kilise ayinlerinin tamamlayıcısı
görevindedir. Rönesans’la birlikte dindışı müzik ciddi bir gelişim gösterir. Müzik Kilise
bakısından kurtulur, sadeleşir, halka iner.
Bu yazıda; Rönesans döneminin önemli bestecilerinden Pierre de La Rue’nun hayatının,
dönemin sanatsal yapısı çevresinde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

4. 4
2.Rönesans
Kelime anlamı “Yeniden Doğuş” olan Rönesans; 15. ve 16. yüzyılları kapsayan,
Ortaçağ’ın karanlığından kurtulma çabasıyla eski Yunan ve eski Latin sanat ve
disiplininin yeniden kazanılma çabası, yeniden doğuşu olarak değerlendirilir.
Ortaçağ’da sanat, kilisenin kontrolünde gelişmektedir. Dönemde hemen tüm sanat
eserleri din için yapılmıştır. Gotik dönemle bu baskıdan, kilisenin elinden kurtulma
çabası görülür. Rönesans döneminde bu çaba nihayet sonuç bulur.
Ortaçağ’da Skolastik felsefe hakimdir. Skolastik Latince schola, yani okul kelimesinden
türemiştir. Felsefe temelde dine bağlıdır ve dinin buyurduğu doğrulardan yola çıkılır.
Rönesans ise temelinde Hümanizm felsefesine dayanır. Türkçe karşılığı İnsan-
merkezcilik’tir. Bilim ve kültür unsurları din için değil, insan için vardır.
Resim Leonardo da Vinci, Michelangelo, Raphael, Botticelli
Heykel Leonardo da Vinci, Michelangelo, Donatello, Lorenzo Ghiberti
Mimarî Leonardo da Vinci, Brunelleschi, Bramante, Palladio
Müzik John Dunstable, Gilles Birchois, Guillamme Dufay
Felsefe Erasmus, Machiavel, Thomas More
Edebiyat Montaigne, Thomas More
Tiyatro Shakespeare, Cervantes
Tablo 1, Rönesans Sanatının Temsilcileri
2.1.Rönesans’ın OrtayaÇıkma Nedenleri
 Coğrafi ve teknolojik gelişmeler ticaretin gidişatını değiştirir. Avrupa halklarının
yaşam seviyesi yükselir. Yeni bir zengin sınıf oluşur ve bu zengin sınıf sanatın
koruyuculuğunu üstlenir.
 Matbaanın bulunması ve Avrupa’ya kağıt buluşunun ulaşması ile okur yazar
sayısı artmıştır. Halkın eğitim düzeyi yükselmiştir.
 Bizans’ın yıkılmasıyla bilim adamları Avrupa’ya göç eder, Yunan ve Roma
sanatlarını (eski sanatlar) öğretirler.
 Antik çağ eserleri Avrupa dillerine çevrilir. Bu eserlerin okunması ve incelenmesi
sonucunda Avrupa’nın düşünce sisteminde değişiklikler ortaya çıkar.
3.Rönesans’ta Müzik

5. 5
Diğer sanat dallarında olduğu gibi müzikte de Ortaçağ’ın soğuk, karanlık geleneğinden
kurtulur, insanı önemser ve insanın bu hayattan sonraki hayatını değil, bugünün
mutluluğunu sorgular ve simgeler hale gelmiştir. Müzik daha az dine bağlıdır, dans
stilleri kullanımı sıklaşır. Dans müziği, bu müziklere uygun çalgılar ve gitgide
zenginleşen armonik yapı Rönesans müziğini tanımlamak için kullanılabilir.
Rönesans’ın genel sanat dünyasında merkezinin İtalya olması yanında gelişen Rönesans
müziğinin temellerini Burgonya ve Flemen bestecileri atmıştır.
15. yüzyıl polifonisini oluşturan ve geliştiren müzik adamları arasında en önemlisi John
Dunstable’dır. Aynı zamanda kilise müziğine enstrumanları getiren ve Gregor ezgilerinin
sınırlarını geliştirme cesaretini göstermiş ilk müzik adamıdır.
Dönem sanatçıları, Ortaçağ müziğinin temeli olan kilise ve imparatorun otoritesinden
kurtulma çabasındadır. Odak noktası insan olduğundan, daha sıcak bir ifadeye sahip bir
biçem geliştirirler. Hümanistik amacı; dinî müziği kadar dindışı müziklerin de
değerlenmesini, müzikte dans stillerinin yaygınlaşmasını, sazların bu stillere uygun
gelişmesini ve din dışı şarkıları gündeme getirir. Bunun yanında gelişen armoni, dinî
müziklerin daha bilge olmasını sağlar, derin duygulara daha iyi hitap eden ve Tanrı’ya
daha yakın hissettiren müziklere dönüştürür.
3.1. Burgonya Okulu
Burgonya; coğrafi olarak Hollanda, Fransa ve Belçika sınırlarına dahil, Alçak Ülkeler
(Low Countries) diye tanımlanmış bir bölgedir. 15. yüzyılda Burgonya Dükü’nün
çevresinde toplanmış, buranın yerlisi birkaç bestecinin kendi stilleriyle yarattıkları ekol
literatürde Burgonya Okulu olarak yer almaktadır.
Ortaçağ’ın sonları ve Rönesans’ın başlarına denk gelen zaman diliminde kültürel ve
sanatsal faaliyetler, Avrupa’da din ve siyaset nerede güçlüyse orada çevreleniyordu. 14.
yüzyılda müziğin merkezi Fransa ve İtalya’ydı. 1337- 1453 yılları arasında süren Yüzyıl
Savaşları’nın sonucu olarak Fransa mağlubiyeti, kültürel ve müzikal faailyetleri
Fransa’nın kuzeyine, yani Hollanda ve Burgonya’ya taşımıştır.
En önemli özellikleri, müziği çok sesli hale getirmeleri, polifonik vokal müziği üzerinde
çalışmış olmalarıdır. Bunun yanı sıra kontrpuan yönünden, yani yatay ve ezgisel olarak
ilerleyen müzik yönünden de eşsiz eserler vermişlerdir.
Burgonya bestecileri, genelde Burgonya çevresinde dindışı müzikler, İtalya ve diğer
sanat merkezlerinde dini müzikler yapmışlardı.
Dindışı müzikte kullandıkları formlar genelde Rondo ve Balad formlarıdır. Rondo formu
genel olarak üç sesli yazılmaktaydı. Dini formlar genelde Missa ve Motet formlarıdır.
Dönem bestecileri tarafında missalara cantus firmus partisinin altına armoniyle uyumlu
fakat farklılıklar içeren bir ses partisi daha eklenmiş, bu partiye contratenor bassus adı
verilmiştir. Bu şekilde günümüz armonisinde hala yeri olan, Soprano-Alto-Tenor-Bas
partili armoni biçimi oluşmuştur.

6. 6
Motetlerde ise ezgi ve sözler arasında eşitlik gözetilmiş, Ortaçağ müziğinde geri plana
atılmış sözler ve müzik birer bütün olarak kabul edilmeye başlanmıştır.
15. yüzyılın sonunda oluşan yeni ekol Franko-Flemen okulu Burgonya stilini kendine
dahil etmiştir.
3.2. Franko-Flemen Okulu
15. yüzyıl boyu ve 16. yüzyılın başlarında Burgonya’da polifonik vokal müziği
kompozisyonları üzerine çalışmışlardır. Bestecilerin çoğu, gelişen tekniklerini sanatın
daha merkezi olduğu İtalya ve Avrupa’nın diğer bölgelerine taşıdılar. Basım tekniğinin
gelişiminin sonucu, 7. yüzyıl Gregoryen müziğinden bu yana ilk kez uluslararası bir stil
yayılmış oldu. Franko-Flemen okulu, müzik stili açısından 5 farklı kuşak olarak
değerlendirilmektedir.
Birinci Kuşak: Guillaume Dufay, Gilles Binchois ve Antoine Busnois ile
özdeşleştirilebilecek bu kuşak daha çok Burgonya okulu adı altında görülür. Stilleri
Burgonya gelenekleri yanı sıra İtalyan ve İngiliz stili izleri de taşır.
İkinci Kuşak: Öncüsü Johannes Ockeghem’dir. Merbrionus de Orto, Loyset Compere,
Johannes Prioris, Alexander Argicola, Firminus Caron, Guillaume Faugues, Johannes
Regis, Johannes Tinctoris bu kuşağa dahil edilebilir.
Üçüncü Kuşak: Jacob Obrecht, Pierre de La Rue, Heinrich Isaac, Antoine Brumel, Antoine
de Fevin, Matthaus Pipelare, Jean Richafort dönemin bestecilerindendir. En önemli
temsilcisi Josquin des Prez’dir.
Dördüncü Kuşak: Nicolas Gombert, Thomas Crecquillon, Pierre de Manchicourt, Jacques
Acadelt, Cipriano de Rore, Adrian Willaert, Jean Courtois ve Jacob Clemens non Papa bu
kuşağın temsilcilerindendir.
Beşinci Kuşak: Orlande de Lassus, Philippe de Monte, Jacobus Vaet, Jacob Ragnart,
Carolus Luython, Giaches de Wert, Giovanni de Macque, Philippe Rogier kuşağın
temsilcilerindendir.
Kuşağa denk gelen zaman diliminde polifonik müzik bestecileri, İtalya ve Avrupa’nın
farklı ülkelerine göç etmişlerdir; Burgonya ve Franko-Flemen okulu stili, Avrupa stili
haline gelmiştir.
4. Pierre de La Rue

7. 7
İsmi aynı zamanda Pierchon de La Rue da olan La Rue, 1452’de Tournai, Belçika’da
doğmuştur. 1469/1670 yıllarında profesyonel şarkıcı olarak Brüksel’de çalışmıştır.
Ghent (1471/2), Neiuwport (1472/3-1477/8), Köln (1488/9)’de de bulunduğu tahmin
edilmektedir. 1492’de Habsburg Kilisesi’nde Burgonya Dükü Maximilian’a hizmet etmek
üzere geldi. Bu şekilde Burgonya okuluna mensup olmuştur. Sonra Avusturyalı
Marguerite’a hizmet vermiştir.
İki kez İspanya’yı ziyaret etmiş, birkaç ay İngiltere’de zaman geçirmek zorunda
kalmıştır. 1516’da Kortrijk’te emekli olmuş, 1518’de burada ölmüştür.
Flemen polifonisinin altın çağı olarak değerlendirilecek zamanda Burgonya Okulu’nun
baş bestecisidir. Aynı zamanda Ortaçağ estetiğinin son savunucularından olarak
yorumlanabilir.
La Rue’nun eserleri; Obrecht ve Josquin’i takiben, Franko-Flemen okulunun üçüncü
dönemi olarak değerlendirilebilir. Eserleri, Ortaçağ müziğinin özelliklerini olgunlaşmış
seviyede taşır. Çağının özelliklerini pekiştirmiş ve özelliklerinde ustalaşmıştır. La
Rue’nun işleri Obrecht’in sonrası dönem olarak değerlendirilir.
La Rue, çağdaşları gibi dönemin merkezi olan İtalya’ya gitmemiştir. Çağının modern
elverişlerine sahip olmamasına rağmen Kuzey’de kalmayı seçmiş, Kuzey’de çalışmıştır.
Kağıtla gelen basım teknolojisine rağmen eserleri el yazısı olan son önemli bestecidir.
Genel olarak eserleri Petrucci tarafından basılmış olsa da, eserlerinin en iyi kopyalarını
yine Burgonya okulundan Pierre Alamire kazandırmıştır. Bu kopyaların ve aralarındaki
bağlantıların ürünü olarak, La Rue’nun müziği Ortaçağ’ın en sade müziklerinden biridir.
Hem din dışı, hem dini müzikte Burgonya okulunda üstünlüğe sahiptir. La Rue, gam
düzeninin dışına çıkarak, daha geniş ve daha uzun düzenlemeler yapmış. Konservatif
itibarını zedelese de, kendisinin bu yöndeki buluşları çağına göre dahiceydi.
Kompozisyonlarında görülen bazı (sisteme oturtulmamış) hareketler bugünün müziğine
temel oluşturacak niteliktedir.

8. 8
5. Sonuç
Pierre de La Rue; dahil olduğu Burgonya Okuluna mensup diğer besteciler gibi dinî
müziği icra etmek için İtalya’ya gitmemiştir. Müziğini dinî ya da dindışı olarak olarak
ayırmadan Burgonya çevresinde icra etmeye devam etmiştir. Bu açıdan çağdaşlarından
ayrılır.
Deneysel olması, çok sesli ve kontrpuntal müzikteki eserleri, çağının en sade müzik
örneklerini vermesi ve dindışı müziğe de dinî müzik kadar önem vermesi açısından
çağına uyum sağladığı görülür.
Pierre de La Rue’nun günümüze kadar ulaşmış sayılı kompozisyonu bulunmaktadır ve
hayatına dair çok fazla bilgi bulunamamaktadır.

9. 9
Ekler
İsa’nın Son Akşam Yemeği, Ortaçağ
Son Akşam Yemeği, Leonardo Da Vinci, 15. yy

10. 10
Notre Dame Katedrali, 1345, Fransa
Santa Maria Delle Grazie Kilisesi, 1497, İtalya

11. 11
Davud Heykeli, Donatello, 1440lar

12. 12
Kaynakça
Erol, İsmail Lütfü, Neden Klasik Müzik, Ankara, Yurtrenkleri Yayınevi, 2001
BORAN, İlke & Kıvılcım Yıldız Şenürkmez. Kültürel Tarih Işığında Çoksesli Batı Müziği,
Yapı Kredi Yayınları, 2010
Yrd. Doç. Dr. Esra Karaol, Batı Müzik Tarihi I, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı
Müzikoloji Bölümü Ders Notları
< http://aves.istanbul.edu.tr/ImageOfByte.aspx?Resim=8&SSNO=1&USER=40664 >
Pierre de La Rue, www.medieval.org, Nisan 2015
< http://www.medieval.org/emfaq/composers/larue.html >