Τα είδη του ρητορικού λόγου

1. Ρητορικά κείμενα – Εισαγωγή
Τα είδη του αττικού ρητορικού λόγου
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02

2. Είδη ρητορικού λόγου
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
 Συμβουλευτικοί
 Δικανικοί
 Επιδεικτικοί - Πανηγυρικοί

3. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Συμβουλευτικοί λόγοι
 Λόγοι πολιτικοί που εκφωνούνται στις
συνελεύσεις του λαού παρέχονται
συμβουλές για το μέλλον

4. Θεσμός εφαρμογής: Εκκλησία του Δήμου
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
συζητούνταν τα σοβαρά θέματα της
αθηναϊκής πόλης-κράτους:
 κήρυξη πολέμου,
 υπογραφή ειρήνης,
 σύναψη και διάλυση συμμαχιών,
 ψήφιση νόμων,
 δημόσια οικονομικά, κ.ά.

5.  Δικαίωμα λόγου και ψήφου
στην Εκκλησία του Δήμου:
οι γνήσιοι Αθηναίοι (μόλις
συμπλήρωναν το 20 έτος),
που είχαν τα πολιτικά τους
δικαιώματα.
 Τα μέλη της Εκκλησίας του
Δήμου αποφάσιζαν
συνήθως με ανάταση των
χεριών (χειροτονία)
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02

6.  Πολιτικός χαρακτήρας: Προτρεπτικοί ή αποτρεπτικοί για την
επίτευξη του δημοσίου συμφέροντος
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
 Θέμα: συμβουλές για το μέλλον

7. Χώρος συνεδριάσεων: η Πνύκα,
η Αγορά ή το θέατρο του Διονύσου
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02

8. Σημαντικότερος ρήτορας συμβουλευτικών λόγων:
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Δημοσθένης

9. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Δικανικοί λόγοι
 Εκφωνούνται στα δικαστήρια και αφορούν πράξεις
που τελέστηκαν στο παρελθόν (κατηγορίες ή
απολογίες)

10. Θεσμός εφαρμογής: τα δικαστήρια
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
 Άρειος Πάγος
 Ηλιαία
 Βουλή
 Εκκλησία του Δήμου

11. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
 ΗΛΙΑΙΑ
 το πιο σημαντικό δικαστήριο της αθηναϊκής πόλης-κράτους
 δικαστήριο ενόρκων - 6000 «Ηλιασταί» (1000 αναπληρωματικοί)
 συμμετείχαν με κλήρωση οι άνω των 30 γνήσιοι πολίτες (αν δεν
εκκρεμούσε κατηγορία εναντίον τους)
 τμήματα συνεδριάσεων των 201, 301, 401 κλπ., ανάλογα με τη
σοβαρότητα της υπόθεσης
 μυστική ψηφοφορία
 αποζημίωση των ενόρκων με 2-3 οβολούς ανά ημέρα.

12. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Λογογράφοι
 Υποχρέωση διαδίκων να
αγορεύουν αυτοπροσώπως
>> προσφυγή στους
«λογογράφους»
 Λογογράφοι: έμπειροι
δικανικοί ρήτορες - έγραφαν
τους λόγους που οι διάδικοι
αποστήθιζαν
 γνώστες των νόμων αλλά
και της ψυχολογίας των
λαϊκών δικαστών
 Ικανότερος λογογράφος: ο
Λυσίας.

13. Επιδεικτικοί ή πανηγυρικοί λόγοι
 Εκφωνούνται σε γιορτές και πανηγυρικές συγκεντρώσεις
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
 Περιλαμβάνονται και οι επιτάφιοι λόγοι

14. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Σκοπός ρήτορα :
 Να εγκωμιάσει ή να
επικρίνει πράξεις και
πρόσωπα του παρόντος
με συχνές αναδρομές στο
παρελθόν και προβλέψεις
του μέλλοντος

15. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Στόχοι του ρήτορα
 Να επιδείξει τη ρητορική του δεινότητα
 Να προκαλέσει την επιδοκιμασία των
ακροατών
 Να εξυπηρετήσει συγκεκριμένες πολιτικές
σκοπιμότητες.

16. Ισοκράτης: επιφανέστερος ρήτορας των
επιδεικτικών λόγων
Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02

17. Κυριακή Σεβεντεκίδου, ΠΕ02
Προβολή
 Διαδραστική Περιήγηση στην Αρχαία Αγορά