1. ΢ΚΑΛΔ΢

3. Steven Holl, Kiasma,
Helsinki

7. Ισζήθ θαη Ιαθώβ ζηελ Αίγππην, Jacopo da Pontormo, c 1518

9. ‘Να θάλνπκε ηε ζθάια κεγαινπξεπή
γηαηί νη πεξηζζόηεξνη άλζξσπνη
δηαηεξνύλ ζηε κλήκε ηνπο ηε ζθάια θη
όρη ην ππόινηπν ζπίηη’.
Vasari

11. Γεκαξρείν ΢ύξνπ, π.α.

12. Bernard Tschumi, Fresnoy, Lille, ΢ρνιή Καιώλ Σερλώλ, π.α.

13. Baker House, Alvar
Aalto,
Massachussets,
1948

14. Wilson and
Hodgkinson
1961

15. Factory at De La Warr Pavilion, Brighton, 1934

17. ΢ΥΔΓΙΑ΢ΜΟ΢ ΚΑΙ ΢ΚΑΛΔ΢
• ΢πλεηδεηή επηινγή ε ζθάια λα βξίζθεηαη ζην ίδην ή ζε
άιιν ζεκείν ζηελ θάηνςε ελόο θηηξίνπ
• ΢ρέζε ζθάιαο θαη ξάκπαο, κήθνο ζε θαηόςεηο
• ΢θάιεο θαη γεηηλίαζε κε αλειθπζηήξεο θαη θεληξηθέο
εηζόδνπο
• ΢θάιεο θαη αλνίγκαηα ζπξώλ
• ΢θάια, ππξαζθάιεηα θαη όςεηο

21. νξηδνληηα θαη θαηαθνξπθε θπθινθνξηα
κεζα ζε ελα θηηξην
ζρεζε νξηδνληηαο κε θαηαθνξπθε
επηθνηλσληα
θαηαθνξπθε επηθνηλσληα κε:
• ζθάιεο
• ξάκπεο
• αλειθπζηήξεο
• θπιηόκελεο ζθάιεο
ζπρλόηαηα δηακνξθώλνπλ ηνλ ππξήλα (θαη
ζηαηηθά) ελόο ςεινύ θηηξίνπ

22. ΢ΚΑΛΔ΢ ΚΑΙ ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ΢:
ΠΡΟΟΡΙ΢ΜΟ΢:
• πξσηεύνπζεο θαη δεπηεξεύνπζεο βνεζεηηθέο
ζέζε ζε θάηνςε
• εμσηεξηθέο θαη εζσηεξηθέο
ΤΛΙΚΟ:
• ιίζηλεο, κεηαιιηθέο, μύιηλεο, από ζθπξόδεκα
ΣΡΟΠΟ΢ ΢ΣΗΡΙΞΗ΢:
• ζε πξόβνιν, ακθηεξηζηεs, ζε επηρσζε, αλαξηεκέλεο
ΜΟΡΦΗ:
• επζύγξακκεο, θακπύιεο, κηθηέο

24. Πεγή: Καινγεξάο, Κηξπόηηλ, Μαθξήο, Παπατσάλλνπ, Ραθηόπνπινο, Σδηηδάο, Σνπιηάηνο, Θέκαηα Οηθνδνκηθήο

25. Οξνινγία θιίκαθαο (ζθάιαο)
θνππαζηή
πιαηύζθαιν
ζηεζαίν
ύςνο (ξίρηη) θεθαιόζθαιν
πάηεκα βαζκίδα
(ζθαινπάηη)
νπξαλόο ή ςάζα

26. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

27. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα
1995

28. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην,
Αζήλα 1995

29. ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΚΑ ΢ΣΟΙΥΔΙΑ ΣΗ΢ ΢ΚΑΛΑ΢:
• Βαζκίδα ή ζθαινπάηη, ε βαζηθή κνλάδα ζπγθξόηεζεο κηαο ζθάιαο,
ην πιάηνο ηεο γλσζηό σο πάηεκα θαη ην ύςνο ηεο σο ξίρηη.
• Πιαηύζθαιν, νξηδόληην παξεκβαιιόκελν επίπεδν γηα ζηξνθή θαη
αιιαγή θαηεύζπλζεο, ζηάζε θαη αηζζεηηθή
• Μήθνο ζθάιαο ην άζξνηζκα ησλ παηεκάησλ θαη πιαηύζθαισλ από
ηελ αξρή σο ην ηέινο
• Πιάηνο είλαη ην κήθνο ηεο αθκήο πνπ ζρεκαηίδεη ην πάηεκα κε ην
ξίρηη
• Κιάδνο, ην επζύγξακκν ηκήκα πνπ νδεγεί πξνο κία θαηεύζπλζε
(πιαηύζθαιν θάζε 18 ζθαινπάηηα)
• Γξακκή αλάβαζεο, ε κέζε απόζηαζε από ηνλ θαξπό ηνπ ρεξηνύ
από ηελ θνππαζηή έσο ηνλ άμνλα ηνπ ζώκαηόο ηνπ ε γξακκή πάλσ
ζηελ νπνία ππνινγίδεηαη ην βήκα αλάβαζεο
• Ύςνο ζθάιαο, ε δηαθνξά ζηάζκεο επηπέδσλ εμππεξέηεζεο
• Η γξακκή θιίζεο, ε ινμή πνπ ραξαθηεξίδεη ηελ θιίζε ελόο θιάδνπ
ζε ζρέζε κε ην νξηδόληην επίπεδν

30. ΣΟ ΒΗΜΑ ΑΝΑΒΑ΢Η΢
• ζθάιεο θαη αλζξσπνκεηξηθέο αλαινγίεο
(ηαρύηεηα θαη αζθάιεηα)
• ζσζηή επηινγή βήκαηνο αλάβαζεο θαη
θιίζεο ζθάιαο
• ην βήκα αλάβαζεο θαζνξίδεηαη από ηε
ζρέζε κεηαμύ ύςνπο (ξηρηηνύ) θαη
παηήκαηνο ελόο ζθαινπαηηνύ

32. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

33. Η ΚΛΙ΢Η:
• Σν άλεην θαη αζθαιέο βήκα αλάβαζεο εμαζθαιίδεηαη
από ηνλ ηύπν:
2π + π = 63 (π=ύςνο θαη π=πάηεκα)
• Σα π θαη π, επηιέγνληαη αλάινγα κε ηε ρξήζε
• Η θαηάβαζε κηαο θιίκαθαο είλαη πην δύζθνιε από ηελ
αλάβαζε
• Η θιίζε, ην πάηεκα θαη ην ξίρηη δηαηεξνύληαη ζηαζεξά ζε
όιν ην κήθνο ηεο γξακκήο αλάβαζεο (ςπρνινγία θαη
ζπλήζεηα)

37. L = 63 + π (v x 63) + π

38. L = 63 + π (v x 63) + π

39. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

40. Κπθιηθέο ζθάιεο:
• Πιάηνο ζθαιηνύ ζε θαλάξη ή ηελ θεληξηθή
θνιώλα:
• Χάξαμε, κεηαξξπζκίζεηο, πιάηε βαζκίδσλ
όρη κηθξόηεξα από 10-13 εθ. θαη κέγηζην
πιάηνο πξνο βαζκηδνθόξνπο max. 40 εθ.
• ΢ε δηάκεηξν κεγαιύηεξε ησλ 2,00κ. είλαη
πξνηηκόηεξν λα θαηαζθεπάδεηαη ζθάια κε
θαλάξη παξά κε θεληξηθό ππνζηύισκα

41. Μνπζείν Λνύβξνπ, Παξίζη, Γαιιία

42. ΚΑΝΟΝΙ΢ΜΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΓΙΑΓΡΑΦΔ΢
Σν πιάηνο θαζνξίδεηαη από ηε κνξθή θίλεζεο:
• 1 αηόκνπ 1,00 κ.
• 2 αηόκσλ 1,30κ.
• 3 αηόκσλ 1,90κ.
Σελ σθέιηκε επηθάλεηα
• 1,10κ. κέρξη 100η.κ.
• 1,30κ. 250η.κ.
• 1,65κ. 500η.κ.
Tν θνξηίν θπθινθνξίαο
• Μέρξη 100 άηνκα 1,00 κ.
• 100-500 άηνκα +0,70 κ. αλά 100 άηνκα
• 500-1000 άηνκα +0,50 κ . αλά 100 άηνκα
Σν πιάηνο ηεο ζθάιαο κπνξεί λα κεηώλεηαη πξνο ηνπο ηειεπηαίνπο
νξόθνπο αλάινγα κε ηε ρξήζε. Ύςνο δηέιεπζεο.

43. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

44. Η πξνζηαζία από ηελ Ππξθαγηά
Κηίξηα κε πεξηζζόηεξνπο από δύν νξόθνπο θαη πάλσ από
500η.κ. απαηηνύλ θιηκαθνζηάζηα πνπ αλαθόπηνπλ ηε
θσηηά, κε άθαπζηα πιηθά
Κηίξην κε πεξηζζόηεξνπο από πέληε νξόθνπο απαηηνύλ
ρξήζε ππξίκαρσλ πιηθώλ, κε πξνηίκεζε ζην κπεηόλ
Ππξίκαρεο πόξηεο πνπ αλνίγνπλ πξνο ηα έμσ αιιά δελ
εκπνδίδνπλ ηελ θάζνδν
Κιίκαθα αλά 30κ. (εμαξηάηαη από ηε ρξήζε) κε άκεζε
έμνδν ζε ππαίζξην ρώξν
άθαπζηα πιηθά ή θαη άθαπζηα επηρξίζκαηα

45. ΚΑΣΑ΢ΚΔΤΗ ΑΠΟ ΟΠΛΙ΢ΜΔΝΟ ΢ΚΤΡΟΓΔΜΑ
• νιόζσκεο ρπηέο καδί κε ηνλ ππόινηπν θέξνληα
νξγαληζκό ηνπ θηηξίνπ
• πξνθαηαζθεπαζκέλεο βαζκίδεο πνπ θέξνληαη ζε
ηνηρώκαηα
• πξνθαηαζθεπαζκέλα ηκήκαηα θιάδσλ θαη
πιαηύζθαισλ
• Δπέλδπζε: Μάξκαξν, πιαζηηθό ή κνθέηα (ζηηο δύν
ηειεπηαίεο πεξηπηώζεηο ρξεηάδεηαη εμνκάιπλζε κε
ηζρπξή ηζηκεληνθνλία

46. Πεγή: Καινγεξάο, Κηξπόηηλ, Μαθξήο, Παπατσάλλνπ, Ραθηόπνπινο, Σδηηδάο, Σνπιηάηνο, Θέκαηα Οηθνδνκηθήο

47. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

48. Πεγή: Καινγεξάο, Κηξπόηηλ, Μαθξήο, Παπατσάλλνπ, Ραθηόπνπινο, Σδηηδάο, Σνπιηάηνο, Θέκαηα
Οηθνδνκηθήο

49. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

50. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

51. Ξύιηλεο ζθάιεο
• Δπάισηεο ζε ππξθαγηά
• Γηα έξγα κηθξήο θιίκαθαο
• Πξέπεη λα θαηαζθεπάδνληαη από μύιν κεγάιεο αληνρήο, θπξίσο
όξεγθνλ-πάηλ, δξπ, καόλη, ιάξηδηλν ή ηηθ
Μεηαιιηθέο ΢θάιεο
• Ακηγείο ή ζύλζεηεο (κε βαζκίδεο από κπεηόλ, νπιηζκέλν γπαιί ή
μύιν)
• ΢ηαηηθή επάξθεηα κε βαζκηδνθόξνπο ή θεληξηθή δνθό
• Καηαζθεπάδνληαη εύθνια θαη γξήγνξα
• Αληέρνπλ ζηε θσηηά
• Μπνξνύλ λα κεηαθεξζνύλ εύθνια
Λίζηλεο
• Από πέηξα ζε ζόινπο, επηρσκαηώζεηο ή γηα ππαίζξηνπο ρώξνπο

52. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

53. Υψομετρική διαφορά Η=4.20 m
Ρίχτι ρ=17.5cm
Πάτημα π=30cm
Πλάτοσ ςκάλασ Πλ=1.00m
Η / ρ =4.20 / 0.17 = 24 ρίχτια
Ν ρίχτια > Ν-1 πατήματα = 23 πατήματα

54. Α = 2* πλάτοσ + φανάρι =2.40m

55. Γραμμή ανάβαςησ =
23 πατήματα * 0.30m = 6.90m
Γραμμή ανάβαςησ =
2X+2*1/4 (2π0.5)+0.4
2X+2*1/4 (2π0.5)+0.4=6.90
Χ=2.46m
M=3.46m

73. Carruthers
Farm House
Glenn
Murcutt

74. Nicholas Grimshaw & Partners, Architectural Offices, London, 1992

76. Δπελδύζεηο
• καξκάξηλεο πιάθεο (3-5 εθ. πάηεκα, 1,5-2 εθ. ξίρηη, 2-3 εθ.
αζβεζηνηζηκεληνθνλία ζηήξημεο)
• θπζηθνί ιίζνη (πάηεκα 5 εθ.)
Δπεμεξγαζία: θνπή θαη ζπληαίξηαζκα (πξνζνρή ζηηο θαθνηερλίεο), ηξίςηκν,
ιείαλζε
• από μύιν, ρσξίο ξόδνπο, κε αληνρή ζηελ ηξηβή, κε πάρνο
ηνπιάρηζηνλ 4 εθ.
Δπεμεξγαζία: αλ επελδπζεί ζε beton ρξεηάδεηαη εμνκάιπλζε επηθάλεηαο
beton κε ηζρπξή ηζηκεληνθνλία, ζηεξέσζε επέλδπζεο κε ζηξηθώληα ζε
νπιηζκέλνπο ηάθνπο, ηξίςηκν επηθάλεηαο, βεξλίθσκα.
• Από κσζατθό, κε ηζρπξή, παηεηή ηζηκεληνθνλία, κε ζπλζεηηθά
πιηθά θαη κνθέηεο (ερναπνξξνθεηηθά, αληηνιηζζεηηθά)
• Από θεξακηθά πιαθίδηα (εμσηεξηθνί ρώξνη θαη πηζίλεο)

77. Δθθιεζία ζην ΢ετλαγηόθη, Φηλιαλδία, Alvar Aalto, π.α.

78. Βηβιηνζήθε ζην ΢ετλαγηόθη, Φηλιαλδία, Alvar Aalto,
π.α.

80. Domηnic Perrault, National Library, Παξίζη, π.α.

81. Le Corbusier, Ronchamp, π.α.

82. Μνπζείν Vienne,
Γαιιία, π.α.

84. Jestico & Whiles, British Council Offices, Madrid

85. Norman Foster & Partners, Sackler Galleires, Royal
Academy of Art, London, 1992

86. Eva Jiricna Architects, 26 Sloane Street, London, 1989

87. Eva Jiricna Architects, 26 Sloane Street, London, 1989

88. Eva Jiricna Architects, 26 Sloane Street, London, 1989

89. Rem Koolhaas, Lille, Γαιιία

90. James Stirling, Clore Gallery, Λνλδίλν

91. Αεξνδξόκην Charles de Gaulle, Παξίζη, Γαιιία,
π.α.

94. Richard Rogers, θηίξην γξαθείσλ Lloyds, City, Λνλδίλν,
π.α.

95. Μνπζείν Λνύβξνπ, Παξίζη, Γαιιία

96. Μνπζείν Λνύβξνπ, Παξίζη, Γαιιία

155. • Βηβιηνγξαθία
• Αζαλαζόπνπινο Χξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη
Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995
• Haike Falkenberg (editor), Staircases, Treppen, Escalliers,
Escaleras, teNeues, Paco Asenio, teNeues Verlag , Kempen,
Germany, 2002
• Καινγεξάο, Κηξπόηηλ, Μαθξήο, Παπατσάλλνπ, Ραθηόπνπινο,
Σδηηδάο, Σνπιηάηνο, Θέκαηα Οηθνδνκηθήο, ΢πκκεηξία 1986
• Meyer Bohe, Walter, ΢θάιεο, ΢ηνηρεία ηεο Καηαζθεπήο,
Μεηάθξαζε Γ. Μαιαζπίλαο, Γθηνύξδαο, Αζήλα, 1993
• Meyer Bohe, Walter, Οηθνδνκηθή Καηαζθεπαζηηθέο
Λεπηνκέξεηεο, Γθηνύξδαο
• Spens, Michael, Staircases, Detail in Building, Academy
Editions, Great Britain, 1995
• Ν. Σζηλίθαο, Αξρηηεθηνληθή Σερλνινγία, University Press,
Θεζζαινλίθε, ζει. 153
* Η ένδειξη π.α. ζημαίνει πποζωπικό απσείο ηηρ ςπεύθςνηρ για ηην παποςζίαζη.

157. Μνλή Αγίαο Σξηάδαο, Σζαγθαξόισλ, Υαληά, Κξήηεο, π.α.

159. Von Sprekelsen, Grande Arche, La Defence, Παξίζη,
π.α.

160. Παιάηη Πξάγαο, π.α.

161. Hans Hollein,Moenchengladbach Μνπζείν, Γεξκαλία,
π.α.

162. Hans Hollein,Moenchengladbach Μνπζείν, Γεξκαλία,
π.α.

163. Jestico & Whiles, British Council Offices, Madrid

164. Jestico & Whiles, British Council Offices, Madrid

165. Norman Foster & Partners, Sackler Galleires, Royal
Academy of Art, London, 1992

166. Arkitekturbuero Bolles-Wilson, Munster Library,
Γεξκαλία, 1993

167. Arkitekturbuero Bolles-Wilson, Munster Library,
Γεξκαλία, 1993

168. Frank Lloyd Wright, Guggenheim, Νέα Τόξθε, π.α.

169. Πξνθαηαζθεπή από κπεηόλ, Άκζηεξληακ, π.α.

171. Richard Rogers & Renzo Piano, Pompidou Centre, Παξίζη,
π.α.

173. ΢ηαζκνί Μεηξό ζην Λνλδίλν, π.α.

176. Alvar Aalto, Μνπζείν ΢ύγρξνλεο Σέρλεο, Alborg, Γαλία, π.α.

177. Colin St John Wilson & Partners, British Library,
London, 1995, π.α.

178. Erich Mendelsohn

179. Mecanoo, Delft Library, Οιιαλδία, π.α.

180. Le Corbusier, Villa Savoie, Poisy, Γαιιία, π.α.

189. Eric Owen Moss

190. Αζαλαζόπνπινο Υξήζηνο, Καηαζθεπή Κηηξίσλ ΢ύλζεζε θαη Σερλνινγία, Φσηόιην, Αζήλα 1995

192. Colin St John Wilson & Partners, British Library, London, 1995

194. Η ηζηνξία ηεο ζθάιαο
Λεηηνπξγηθόο θαη ηειεηνπξγηθόο
ξόινο κηαο ζθάιαο
Αλαγέλλεζε θαη ηνπνζέηεζε
ζθάιαο πάλσ ζηνλ άμνλα
ζπκκεηξίαο ελόο θηηξίνπ.

195. Von Sprekelsen, Grande Arche, La Defence,
Παξίζη, π.α.