1. Τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια
«Ο κόσμος φκιάνουν εκκλησιαίς, φκιάνουν και μοναστήρια,
Φκιάνουν και πετρογιόφυρα, για να περνάη ο κόσμος,
Κ’ εγώ καλό δεν έκαμα χώρι’ από κακωσύναις.»
somakris.blogspot.com
2. Τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια
• έχουν μεγάλη γεωγραφική διασπορά,
• βρίσκονται σε κομβικά σημεία
• είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την τοπική και την εθνική
ιστορία,
• είναι ιδιαίτερα σημαντικά επιτεύγματα και συγχρόνως
αντιπροσωπευτικά δείγματα της Ελληνικής λαϊκής
αρχιτεκτονικής
• είναι πηγή πληθωρικού λαογραφικού υλικού, που
περιλαμβάνει δημοτικά τραγούδια, θρύλους, παροιμίες, έθιμα,
δοξασίες κ.ά.
• αποτελούσαν το κυριότερο συγκοινωνιακό τεχνικό έργο στην
Ελλάδα μέχρι τον 20ο αιώνα.
• είναι ίσως η καλύτερη «χρονομηχανή» που σε ταξιδεύει πίσω
στο χρόνο
3.
4. Ιστορική αναδρομή
• Φάση 1η: 4000 π.Χ. - 200 π.Χ.
Χρήση ακατέργαστων ή ελαφρώς κατεργασμένων
υλικών όπως μεγάλες πλάκες,ογκόλιθοι, κορμοί και
μεγάλα κλαδιά δέντρων κ.ά.
• Φάση 2η: 200 π.Χ. - 1780 μ.Χ.
Χρήση μερικώς κατεργασμένων υλικών όπως
λαξευμένες πέτρες και ξύλινα δοκάρια διαφόρων
σχημάτων και μεγεθών.
• Φάση 3η: 1780 μ.Χ. - σήμερα.
Χρήση πλήρως κατεργασμένων υλικών
όπως σίδηρο, ατσάλι και οπλισμένο σκυρόδεμα
6. Τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια της Ελλάδας
• Επιλογή τοποθεσίας
βραχώδες στένωμα του ποταμού με γερούς
βράχους στις όχθες
• Μορφολογικά χαρακτηριστικά των
γεφυριών
τα μονότοξα και τα πολύτοξα
• Υλικά κατασκευής
σχιστόλιθος
20. Γέφυρα Πλάκας
Eίναι το δυσκολότερο μονότοξο γεφύρι στην κατασκευή. Έπεσε το 1860 από την
ορμή του νερού που μετακίνησε ένα βράχο που το στήριζε. Ξαναχτίστηκε το 1863 και
το κόστος ανήλθε στα 187.000 γρόσια. Παρά τους κόπους και τις δαπάνες λίγοι
χάρηκαν το γεφύρι από τα χωριά της περιοχής. Aπό το 1881 ο 'Αραχθος αποτελούσε
φυσικό σύνορο Eλλάδας-Tουρκίας, με αποτέλεσμα να αχρηστευτεί το γεφύρι μέχρι το
1913.
28. Διακρίνεται για τη μοναδική
αρχιτεκτονική του αλλά και για τους
θρύλους που έχουν συνδεθεί με την
κατασκευή του και κυρίως από το
ομώνυμο θρυλικό δημοτικό τραγούδι που
αναφέρεται στην θυσία της γυναίκας του
πρωτομάστορα στα θεμέλια της γέφυρας.
Η μεγάλη δυσκολία κατασκευής του
ενέπνευσε την παράδοση, τον μύθο, την
ποίηση, τη ζωγραφική και τη μουσική για
να εξυμνηθεί ο δύσκολος αγώνας του
ανθρώπου να πραγματοποιήσει
μεγαλόπνοα σχέδια....
29.
30. Κατασκευή
• το χτίσιμο του δεν έχει καθοριστεί ακριβώς.
Φαίνεται ότι είχε αρχικά θεμελιωθεί κατά τον 3ο
π.Χ. αιώνα επί βασιλείας Πύρρου του Α΄. Κατά
καιρούς έγιναν επισκευές και προσθήκες στην
κατασκευή, με τελευταία εκείνη του 1612 που
πιθανόν του έδωσε και την σημερινή του μορφή.
31. Ο θρύλος
• Η ιστορική έρευνα καταδεικνύει ότι ο θρύλος αυτός βασίζεται σε μια ιστορική αλήθεια.
Όταν οι Τούρκοι χρειάστηκαν γέφυρα για να περάσει ο στρατός τους προς τη νότια
Ελλάδα ζήτησαν από τους ντόπιους να τους βοηθήσουν στην κατασκευή της. Πολλοί
Έλληνες προσφέρθηκαν να βοηθήσουν ελπίζοντας ότι θα κερδίσουν την εύνοιά τους.
Μόλις όμως έμαθαν οι κάτοικοι τις προθέσεις των Τούρκων, πήγαιναν τη νύκτα και
γκρέμιζαν ό,τι οι ίδιοι είχαν φτιάξει την ημέρα. Οι Τούρκοι προβληματίστηκαν από την
κωλυσιεργία και ζήτησαν εξηγήσεις. Οι ντόπιοι για να δικαιολογηθούν ισχυρίστηκαν ότι το
γεφύρι ήταν στοιχειωμένο, με την ελπίδα ότι οι Τούρκοι δεν θα περνούσαν από εκεί. Όμως
ο Τούρκος διοικητής, οργισμένος από την κοροϊδία, διέταξε τη σύλληψη του
πρωτομάστορα και της γυναίκας του και τη θανάτωσή τους. Όταν οι ντόπιοι έμαθαν τις
εξελίξεις φοβήθηκαν και ολοκλήρωσαν το γεφύρι. Φρόντισαν όμως να καταραστούν
όποιον διέσχιζε το γεφύρι. Μετά την εθνεγερσία του 1821 και αναμένοντας την
απελευθέρωσή τους από τον ελληνικό στρατό οι προηγούμενες κατάρες έγιναν ευχές. ...
• Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/olimeris-to-chtizane-to-vradi-
egkremizotan-pos-to-gefiri-tis-artas-egine-sinonimo-tou-akatorthotou-ipirxe-gia-chronia-
to-fisiko-sinoro-tis-eleftheris-elladas-me-tin-othomaniki-aftokratoria/
32. Πηγές
• Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
Μακρινίτσας «ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΤΟΞΩΤΑ
ΓΕΦΥΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ»
• http://www.mixanitouxronou.gr/olimeris-to-
chtizane-to-vradi-egkremizotan-pos-to-gefiri-
tis-artas-egine-sinonimo-tou-akatorthotou-
ipirxe-gia-chronia-to-fisiko-sinoro-tis-eleftheris-
elladas-me-tin-othomaniki-aftokratoria/
