1. hapinieuws
mei 2008 | jaargang 28 nr 1
DE GARNALENVISSERS VAN MERAUKE
De vissers van Merauke voelen zich thuis op en
bij de zee. De garnalen vormen een belangrijke
bron van inkomsten voor hun families. Maar de
concurrentie van nieuwkomers is groot. Hapin
ondersteunt verschillende groepen vissers in
dit gebied door geld beschikbaar te stellen voor
de aankoop van grotere boten, buitenboord-
motoren, visgerei en training op het gebied van
vermarkting van de garnalen en vis. Met de
verhoogde opbrengsten kunnen ze hun gezinnen
onderhouden en het schoolgeld van de kinde-
ren betalen. De boot op de achtergrond is door
Hapin geschonken.
In Papua is men onder de
indruk van uw betrokken-
heid bij de ontwikkeling van
hun land. Het ondersteunen
van dorpen, scholen, kinderte-
huizen en landbouw- en vis-
serijprojecten betekent voor
hen zo veel méér dan het ont-
vangen van geld.
De Papua’s waarmee Hapin
samenwerkt, ervaren het als
een teken van verbondenheid.
En u ook! Dat blijkt uit uw
telefoontjes, e-mails en giften.
Dank u wel. We rekenen weer
graag op u.
Hapin mederwerkster Trees Esi op weg naar de vissers van Payum
focus op MERAUKE
2. Afscheid van Hapin medewerkster Trees Esi
Ik begon in 2001 voor Hapin in het zuiden van Papua te werken. Ik miste zelfs de basisvaardigheden
voor de computer en schaamde me er voor. Maar met steun van een andere Hapinmedewerker ging
het steeds beter. Nu ben ik trots op wat ik kan.
Ik heb het altijd fijn gevonden om de mensen hier te motiveren om hun eigen problemen aan te
pakken. Ik ben ook best wel eens wanhopig en gefrustreerd geweest als er (te) weinig resultaat werd
geboekt. Maar er is zeker een aantal goedlopende projecten!
Hapin is maar een kleine organisatie, met een helder en eenvoudig programma. Maar ze geeft hoop
voor de toekomst van de Papua’s. Ons volk heeft het zwaar. We worden vaak gewoon aan de kant
geschoven en krijgen te weinig kansen. De mensen van buiten Papua krijgen vaak voorrang boven de
eigen bevolking. De Papua’s zijn niet vrij. Er zijn zoveel militairen. Hapin wil zich richten op beter
onderwijs en ontwikkeling van de kleine gemeenschappen, vooral in het zuiden van Papua. Dat is een
schot in de roos!
Ik moet het nu, vanwege mijn leeftijd (65) wat rustiger aan doen. Ik ben daarom per 1 januari van
dit jaar gestopt met mijn adviseurswerk. Maar ik blijf aan het werk voor Hapin. Hapin heeft een
prachtig Studiebeurzenfonds. Ouders hebben vaak geen geld om hun kinderen te laten studeren. Met
uw geweldige steun kan dat gelukkig vaak wel. Ik ga me nu bezig houden met de coördinatie van de
studiebeurzen in Merauke. Ik heb er zin in.
Ontvang een hartelijke groet van Trees Esi
Hapin en Alma Mater gaan samenwerken in de regio Merauke
Per 1 januari 2008 werkt Hapin voor de regio Merauke nauw samen met de Yayasan Alma Mater, een lokale organi-
satie die gericht is op samenlevingsopbouw. Alma Mater bezit een grote deskundigheid en een goede reputatie op het
terrein van economische en sociale ontwikkelingsprojecten. Hapin is ingenomen met deze samenwerking. Alma Mater
kan als geen ander de behoeften van de Papuagemeenschap koppelen aan deskundige begeleiding en verantwoording.
Vluchtelingen in eigen land
In 2003 en 2004 keerden 63 gezinnen in twee groepen terug uit buurland Papua
New Guinea, naar het land van hun voorouders in de regio Merauke. Hun ouders
wilden na de overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea in 1962 niet onder Indone-
sisch bestuur leven. In PNG konden en mochten ze echter niet wortelen. Ze kenden
het land van hun voorouders alleen uit de verhalen, maar keerden toch terug. Ze
kregen een viertal dorpen toegewezen. Daar mogen ze, onder toezicht van nabijge-
legen militaire posten, het omringende land bewerken. Hun aanspraken op het land
van hun voorouders worden niet erkend. Naast dit dorp Nasem, waar 22 huizen
staan, zijn er nog de dorpen Dalir, Tomer en Buti. Hapin heeft hier geholpen met
de aankoop van visnetten voor de mannen en naaimateriaal waarvan de vrouwen
noken (draagtassen) maken voor de verkoop.
foto boven: nieuwe netten voor de vissers
foto onder: één van de vluchtelingendorpen
3. Meubelmakerij Naufal
Een leerling van Naufal leert het ambacht van
meubelmaker. In dit opleidingscentrum worden
jongeren opgeleid en tegelijk worden de eind-
produkten (kasten, tafels en stoelen) verkocht
aan particulieren, hotels en scholen. De meu-
belmakerij ontving subsidie van Hapin voor de
aankoop van machines en gereedschappen.
Vissersgroep Kelompok Nelayan
Namek, Payum
De Papuavissers van Payum hebben van Hapin
geld ontvangen voor de aankoop van een vissers-
bootje. Ze hoeven nu geen boot meer te huren en
houden daardoor meer geld over. Van de Dienst
voor de Visserij kregen ze al eerder een buiten-
boordmotor en visnetten. Op de foto wachten de
vissers op de opkopers van de vis.
Asrama Putra Kariku
Deze kostschool biedt huisvesting aan
studerende Papuajongens. Het gebouw
werd geschonken door een organisatie van
Nieuw-Guineaveteranen, maar er ontbraken
nog deuren en ramen. Hapin zorgt hier nu
voor. Op de foto een paar studenten in hun
asrama.
Ibu Martha Omnokon
Een alleenstaande vrouw met schoolgaande kinderen heeft het moeilijk om ze op school
te houden. Deze krachtige Muyu vrouw heeft het gered met het maken en verkopen van
koekjes, en heeft ook een kleine kiosk kunnen oprichten. Alles staat in het teken het kun-
nen dragen van de onderwijskosten.
Yayasan Alma Mater
Twintig studenten ont-
vangen een training in
zelfredzaamheid om zo hun
studiekosten te kunnen
betalen. Ze ontwikkelen
vooral tuinbouwactiviteiten
en doen kennis op om zelf
een bedrijfje te starten en te
runnen.
SMK St. Anthonius
Veel jonge Papua’s, ook de beter opge-
leiden, missen computervaardigheden.
Daardoor vinden ze moeilijk een baan.
Deze school biedt aan 34 personen een
basiscursus Word en Excel aan. Een
mooi voorbeeld van vocational training
(beroepsopleiding).
4. Yasanto – Merauke
Deze organisatie verzorgt een cursus organische landbouw
in Salatiga aan vijf boeren uit Merauke. Ontwikkeling van de
landbouw in Papua, ook bij mensen die daar traditioneel niet
zo sterk in zijn, is belangrijk ook vanwege bescherming van
landrechten en het duurzaam te gelde maken van de aan-
wezige natuurlijke hulpbronnen. De boeren en hun dorpen
profiteren van de opgedane kennis. Hapin nam de financiering
van de cursus voor zijn rekening.
Forpammer (Forum Partisipasi Masyarakat Me-
rauke Untuk Pembangunan)
Deze uitstekende organisatie belegde drie vierdaagse trainin-
gen in de regio Asmat, Boven-Digoel en Mappi voor in totaal
ongeveer 150 mensen. De deelnemers waren personen
die een belangrijke rol spelen in kerk, maatschappij,
jongerenwerk, pers, hogere scholen, vrouwenbewe-
ging en politie. Het programma van Forpammer
beoogt vergroting van kennis en begrip van over-
heidsfinanciën, het versterken van de capaciteit
van individuen en civil society organisaties in het
maken van analyses van de overheidsfinanciën en
de lobbyactiviteiten daarbij. Ook het bijbrengen van
kennis over en begrip van recht en mensenrechten en
training op het gebied van onderzoekstactiek en strategie en
lobby zijn onderdeel van de cursus.
Forpammer is een luis in de pels van de Indonesische over-
heid en stelt kritische vragen over de besteding van overheids-
gelden. Deze dappere mensen ondervinden veel weerstand.
Hapin bekostigde een groot deel van de trainingen.
FPEM - Forum Pemberdayaan Ekonomi
Masyarakat
De traditioneel levende Marind bevolking langs de kust heeft
moeite om zich aan te passen aan de moderne geldeconomie.
Het is al jaren zo dat hun productie wordt opgekocht door te
weinig betalende tussenhandelaren. Ook kan de productie
efficiënter. Sinds 2005 is FPEM goed bezig met economische
bewustwordingsprojecten. Dit project zet dit werk voort.
De doelen van het project:
• Vergroten van kennis en vaardigheden bij het opzetten en
managen van eigen bedrijfjes.
• Vergroten van het inkomen van de deelnemende gezinnen.
• Begrip van duurzaam en productief gebruik van de beschik-
bare natuurlijke hulpbronnen.
• Verbeteren vaardigheden t.a.v. financiële gezinshuishouding
Hapin droeg ruim € 9.000 bij aan de trainingen die zo’n 100
families van vissers, jagers en verzamelaars ten goede komen.
Hapin projecten 2007
REGIO MERAUKE
Papua
Teleurstelling
Gervasius Basik Basik, een jonge automonteur
uit Merauke, ontving een financiële onder-
steuning voor het bouwen van een eenvou-
dige garage. Trees Esi, onze medewerkster
in Merauke, nam vorige maand poolshoogte
om zich op de hoogte te stellen van de vorderin-
gen van het project. Hoewel het hele traject van
vooronderzoek had uitgewezen dat hij zich zou
kunnen ontwikkelen tot een goede en
betrouwbare ondernemer, bleken de gelden
voor andere doeleinden gebruikt te zijn. In een
korte rapportage aan het Hapinkantoor toonde
Trees zich hierover verontwaardigd en teleur-
gesteld. Dit soort berichten uit Papua is geluk-
kig meer uitzondering dan regel. Maar succes is
kennelijk niet gegarandeerd. Voor Hapin is het
een signaal voor grotere waakzaamheid in het
kritisch beoordelen van de projectaanvragen.
5. Garnalenvisserij Desa Payum
Deze groep Papuavissers heeft het
moeilijk om concurrerend te zijn met de
‘grote jongens van buiten’. Ze ontving
een subsidie voor de aankoop van een
sloep waarmee verder op zee kan worden
gevaren en een vriezer om de gevangen
garnalen te conserveren en later op de
markt te brengen.
Veeteeltproject Bas Mekiuw in
Onggari, Domandé
Experiment voor het houden van koeien
door Marind-Papua’s. Langs de kust is hier
nog veel grasland. Het geld wordt aange-
wend voor de bouw van stallen, omheining
en een waterbak.
Kelompok Maju Sejahtera (Ibu Magdalena Toap)
Vijf vrouwen die groente verkopen. Ze ontvingen een investeringskapitaaltje omdat lenen bij de bank
niet mogelijk was omdat er geen onderpand beschikbaar was. Ze leren onder begeleiding sparen en
herinvesteren.
Hulp aan teruggekeerde vluchtelingenvrouwen - Nasem, Ndalir, Tomerau
Deze vrouwen zijn een aantal jaren geleden op grond van allerlei beloftes uit PNG terugge-
komen naar hun adat grond aan de rand van het Nationale Park Wasur. Ze hebben het erg
zwaar. Ze spreken vaak nauwelijks Indonesisch en weinig middelen om te produceren voor
geld. Uiteindelijk hebben ze alleen eenvoudige huizen van de overheid gekregen, maar verder
weinig. De vrouwen maken tassen die goed verkopen. Het geld van Hapin wordt gebruikt voor
werkplekken waar ze meer ruimte hebben.
Winkel Asmat kunst Merauke - Asmat Wow Fe Samat
Deze groep Papua’s kopen en verkopen Asmatkunst. De oude
artistieke houtbewerkers van de Asmatkunst nemen de jongeren
mee naar Merauke om samen langs de weg in een eenvoudig
atelier hun waren te verkopen. Hapin droeg bij in de aankoop van
materialen en gereedschappen.
Trees Esi heeft zich vele jaren lang
toegewijd en professioneel ingezet
voor de Papuabevolking in en rond
Merauke. Een privéleven kent ze
nauwelijks. Een keer in de maand
stelt ze belangeloos haar huis
beschikbaar voor poliklinische zorg
aan moeder en kind. Op de foto ziet
u het wegen van een baby.
6. Wanneer kwam je naar
Papua en waarom?
Het is dit jaar 35 jaar geleden
dat ik in Papua aankwam om
te gaan werken in de bouw- en
onderhoudssector voor het
bisdom Jayapura, maar ook om kennis over
te dragen aan de jongere Papua’s waar ik mee
werkte. Na 8 jaar koos ik voor het Indonesisch
staatsburgerschap. Ik heb ervaringen opgedaan
met werken voor de overheid en in de privésec-
tor.
Mijn voornaamste reden om hier te wonen en
werken, vloeit voort uit de wens om samen met
Papua’s hun dagelijks leven te delen en waar
mogelijk te verbeteren. Na zoveel jaren ben ik
vergroeid met de samenleving hier, en behoorlijk
ontwend aan de situatie in Nederland. Ik hoop
deze maand mijn 58ste verjaardag te vieren.
Hoe ervaar je je leven in Papua?
Alhoewel ik de Indonesische taal vloeiend
spreek - het is de gangbare taal in al de steden in
Papua - leer ik nog dagelijks nieuwe dingen bij
elke ontmoeting. Daarbij ben ik altijd weer on-
der de indruk van de enorme variatie aan lokale
talen, gebruiken en overleveringen. De Papua
beleeft de werkelijkheid anders, gestempeld als
deze is door de bittere ervaringen van de laatste
eeuw tot op de dag van vandaag. Die brengen
angst en onbegrip met zich mee.
Wat zie je als je belangrijkste taak?
Mijn taak is om de Hapin-adviseurs in Papua
te ondersteunen in de ontwikkeling van hun
capaciteiten maar hen ook in technische zin bij
te staan. Als coördinator heb ik als taak op me
genomen om meer structuur te geven in het
samen verbeteren van organisatie, formulering
en aanpakken van de verzoeken om hulp, daar-
bij gebruikmakend van moderne communica-
tiemiddelen. Een andere belangrijke taak is om
als brug te fungeren tussen de noden en behoef-
ten in Papua en dit te “vertalen” naar Hapin in
Nederland.
HapiNieuws is het informatieblad van
Hapin voor (toekomstige) donateurs en
andere belangstellenden en verschijnt
3x per jaar.
Redactie: Drs. W. (Wietse) Tolsma,
Foto’s: Hapin
Vormgeving: Beeldspraak, Zwolle
Bestuur
Mw. W. Inggamer, voorzitter
Mw. Drs. M.M. te Rietmole, secretaris
Dr. R. v.d. Lustgraaf, penningmeester
Dr. G. Benedictus, Dr. A. Ipenburg,
D. Itaar, W. Westerbaan, leden
Mw. Th. Beun-Voorstad, erevoorzitter
Kantoor Hapin
Directeur/Programma-coördinator
Drs. Jeroen Overweel
Hoofd bedrijfsbureau Reinier de Lang
PR en voorlichting Drs. Wietse Tolsma
Studiebeurzen/webmanager Drs. Sophie
Schreurs
Acceptgiro voor de adressering
De acceptgiro wordt gebruikt als
adresdrager. Uw gift vinden wij niet
vanzelfsprekend maar is wel
bijzonder welkom.
Stichting Hulp Aan Papua’s In Nood
St. Jacobsstraat 203, 3511 BP Utrecht
T 030 234 00 12 F 030 236 90 55
e-mail: hapin@hapin.nl
website: www.hapin.nl
Rekeningnummer: 44.40.72.470
t.n.v. Hapin te Utrecht
Per 10 juli 2007 is Jaap van der Werf in dienst getreden van Hapin als coördi-
nator van het team van medewerkers in Papua. Dit team bestaat uit vijf Papua-
adviseurs die zijn gestationeerd in Sorong, Manokwari, Jayapura, Merauke en
Wamena. Jaap woont en werkt in de hoofdstad van Papua, Jayapura, en is al
vele jaren getrouwd met Rifka, een Papuase. Ze hebben samen een dochter,
Siska. Tijd voor een korte kennismaking met Jaap.
In 2007 voerde Hapin de campagne ‘Papuaboer zoekt School’
voor de bouw van een bibliotheek en laboratorium met inventaris
voor de Landbouwhogeschool Stiper in Sentani, Papua. Samen
met tientallen nieuwe contribuanten doneerde u het mooie
bedrag van € 32.000 bij elkaar. Uit de reserves van Hapin, o.a.
ontstaan door een aantal substantiële legaten, hebben we dit
bedrag kunnen aanvullen tot € 100.000. Daarmee kon een begin
worden gemaakt met de realisering van de nieuwbouw. De foto
laat de bouw zien van de bibliotheek.
De opleiding levert een grote bijdrage aan de diversificatie, ver-
hoging van de opbrengsten en modernisering van de landbouw-
methoden in Papua, vooral in het binnenland.
BOUW STIPER LANDBOUWHOGESCHOOL VAN START