Contenu connexe
Similaire à Sr i shiridi-sa-deva-satakamu
Similaire à Sr i shiridi-sa-deva-satakamu (20)
Plus de sreevaishnavi (20)
Sr i shiridi-sa-deva-satakamu
- 1. � ి ీ
� ి� � � శ � వ శతకము
ే
రచన:- �ం� � మ కృ � � వ
ా ా ా� ా �
- 2. అ� వందనం
� ి � శ� వశత కము �� స ��.
� ి� � ీ ే ౖ
ా �
� . ఎ�.ఎ� .య జ వల �� శర� , M.A.; M.Phil., Ph.D.;
ా
� ా
ప � ం� � లయం,
ా
� యక� వ � ట .
ా � �
ఆధు � � ంధ � ఙ� యం అ� క ప �� యల� � ఖ ప� ఖలు � � �సు తె � నప� ట � శత క
ా � ా ే � ి ో ా ో ా ా � ౖ ి ీ
ప �� య � త ం అప � డ �ప � డ నవన� � � ష� త న ఉ� � � � టు కు ంటూ � ఉం� .
� ి ా � � ూ � ూ ో ే ై ి ా ే ి
ా ె ా ా ి� ా ే ా ా � � ా ా� ా
� ను న��న �ౖ � �� � � , వ� � � � � , ల � త న ఆత� ను � � సు �సూ �� � � య ��
� ష ర � ఆ� ష � ం� �� చ� శత క రచ�త కు ంటు ం� .
�� ా �ి ే � ి
ఇట వ� � లంల � �ం� � మ కృ � � వ క� వర � ల కలం ను ం� జ లు � � న" �
ీ ా ో � ా ా ా� ా � ు ి ా ా ి �
ి ీ
ి� � � శ � వ శత కం " ఒక ఉత మ రచన� � బు లు సు � ంకట శ ర వంట క�
ే � ా � ే ే � �ు ి
ి ే � � ో ా � ి ి�
పం� తు ల� ప శంస లందు కు � ఆంధ ల � �� ఆకటు కు ంట ం� . భ� రస ప � న� న
ో � ా ై
ి � ా ా ా ి ే ా
�టు వంట ఆర � ి� � మరం� �� ఆ�� � ం� � గ� ం ఆంధ ల � � � క�� ం�నందు కు �
� ో ా ి ి �
ా ా� � � ా
� మకృ � గ � లకు కృ త జ � � వందన��◌ ు స � నయం� � లు ప కు ంటు � � ను .
ా ె � ా
� ి ీ ి� ా ే
� ట � లంల � ర���� ఆకటు కు న� �ౖ వం ి� � � �డ ంట అతు � � � � �. స ర
ే ి ా ో ా ె ే �
� వ� �త స� ర ప � � ఆ �� � అ� ష � రత ప జల� � � జ� లందు కు ంటు న� � షయం
ే ా ూ � ా ా ే ా � ే ా ా
ల క � � తే � . అటు వంట � � త �� �� ఈ క� అ� త రశత చంప� త� ల ల� అ�� ం�,
ో ి ి ా ా ో� � ో ా ో ి
ా ా � ె �
� � కర ణకు � తు �ౖ నటు మనకు � లు సు ం� .
ు ె � ి
ి ీ
ి� � � శ � వ � మనం ఎందు కు � లు � ం? అంట
ే � ే ొ ా� ే
చ:- అ� త ర � ధ� ె � న మ� � �� త శకు లు చూ ప చు ం� , మ
ా ౖ ి ా � � ి
మ� ను వ నఁ బ తు �వ . పర� తు � ఁ డ వంచు భ�ంతు ే � ము . �
� ో� � ా
న� నయము ఁ � లు � చు ం� , సు గు ణ కర �తు ల� ె � లంగఁ జ
ొ ి ా � ై ే
ి
య, � ను మ� ం దలంతు ము . మ�దు � త ! � ి� � � శ � వ� ! 7.
� ి ీ ే ా
అ� త న ఆ� � మ�దు� త శ� క�� న �� �� � � � ం� ర క� .
ి� ి� ి ా ి ే ి ా ు
అల � ఈ �� ం� పద� ంల భగవంతు డ స �� ంత � � � అ� చక � � � వ� సూ ఇల అంట ర .
ా ే ి ి ో ు ా ా ా ి � ా ా ు
ఉ:- � ందరు భక � ట � ను � � ల ల పలఁ � ంచు చు ండ � ం
ొ � ో ి ో ె ో ా
� ందరు స ను� � తు � లకు గు ం� లల కలవంచు � ంతు � ం
ొ ా ె ో ా ి
ొ ు ి
� ందరు � ను లందు కడ కూ � � � � � గ� ొ� ంగు చు ండ . �
ీ ు
ి ో
న� ంద� ల న � ంచు ట � � � యము . � ి� � � శ � వ� ! 22.
ా ె ా � ి ీ ే ా
- 3. ీ ా � ో ీ ో � ా �
� �� � ద క� త ంల � �� జ� ద రణకు � టు పడ కవ లల �ర కూ � అగ గణు � లు . ఈ
� ో ు ా �
ో ే ా ా ా ా ీ �
శత కంల అ� క ప� � లు � ల ను గు ణం� � �� ల పట జ� � అ� � య లు అకృ � � లు
ి ే ా ా ా
� ష పర సు � � �. స మ�� ప� � � రం � స ం క� త న ఆ� దనను � �� � � � ంచడ ం
స � ు � ా ా ి ా ో ే ా ి ే ి
ా ో� ా�
ఈ ప� � ల మనం చూ � ం. ఇందు � ఉ� హ రణ పద� ం చూ డ ం� .
ో ా ి
చ:- మగు వలఁ � ం�, మూ ర త న� ను ష ి� ంస ల � చు మూ ర ల�
ా � ా ే �ు
భగ భగ మండ య�� �ఖ � ొ
ు ి ా ల న� ంప ము � � � ల? �
ి � � ే
మగు వలఁ � వకు న� వర � తృ జనం� క మ ృ గ� � ను . �
ా ా ౌ
ె ో� � ు � ి ీ
� గు వను ఁ � ి� , బ వ మయ �ర గ! � ి� � � శ � వ� ! 60. ే ా
అ� � � � �� � ఓ ప �� క ప �ప� గ� న � � శంల మ� ళ లకు జర గు చు న�
ా ి ా ీ ి � ే � � � ే ో ి ు
అ� � య లను ప �� ం� ంపఁ జ � న ప� � లు చ� � � స హృ దయ � ఠకు ల మనసు ��
ా ా � ే ి ా ి ే ా
ే ా�
క��� � యనడ ంల స ం� హ ం ల దు .
ో ే ే
� � �క స�ృ హ గ�� న క� త ం �� � అన� � � ఈ పద� ం ఒక � ట � లు .
ా ా ి � ి ి ా ి ి ా
ఉ:- �� ౖ ందవ � వ �� రణము � త� ల ము � ము ల ందఁ జ � , �
ా � ా ి� ొ ే ి
� ందవ జ � ము � ము ల యదు� త �� రణ � ందఁ జ � , జ ౖ
�ౖ ా ి� � ే ి ె
ా � ి�
ి� ందను � ర��లు గ ి� ందు వ ము � ము �ద � క � టౖ � ొ ె
ొ ి ే ి � ి ీ
� ం� క ను ండ ఁ జ � �� ప �� ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 73.
� ే ా
ఇం� ా
ి ే ి
ఏ � స త ం బ � త� మన � � ?......
ా ి
న��న � � �త ము న........
�
ల కమనంత మయ� ........
ో
వ ృ �ము ల � � వత లు ........
ా ి ే
ి
గు మ� � పండ చందము న........
ు
ి ే ా ా ి ో �
వంట అ� క � ను డ లు , ో� �కలు , స ంద�� �త ం� � వ� ం� క� త న ల కజ త ను
ు ో
� టు కు � � ర .
ా ా ు
� �ు ు � ి � ా� ి
త న త � దండ లను , గు ర వ లను స� � సూ � � న ప� � లు క� � � � పట గల
ా ి ా ి �
ా ా ి� ి
అనన� � � న� భ� � � దర� � లు . ా
ఉ:- � ణ� � � జ � మము నఁ �� ల డ స � �భ � ఖ� ండ . �ం
ా ా ా ా ె ు ా
ా �
� న య స ంభవ ండ . చ� � ర డ � ధర. � మ కృ షు డ �.
� ి ా �ు ా �
� ి ి ి ీ
� � � ను �ం�, � � � , మ� � � గ� , " � ి� � � శ � వ " �
� ే �
ా ి ీ
ర� � ర�ం� � శత క � జము . � ి� � � శ � వ� ! 101.
� ే ా
అ� � ణ� � ఖ� త నకు గల అ� � � �� వ� � క� ంచడ ం అ� నంద� యం .
ా ా �ౖ ా ా �ీ ి
ా ా �
ఉభయ � � ప �ణు లు , � రంత ర � � యణ పఠ� � లు ర , మహ ర� టు లు అ�న
ా ా ా ు
� ా � ప � � ంకట �ర � ఘ � � ర � ల పట త నకు గల గు ర భ� � ఈ పద� ంల
� � � కల � ి ే ా ా ా ు � ు ి� ో
ఇల � ట ర .
ా ా ా ు
ఉ:- ఆర � లు . కల� ప � � నయ�� త � ంకట �ర � ఘ �
ు � ి ే ా ా
� ర � ల � ద ధూ � � లస ను� త జ� న ప బు � ఁ � ల� �
ా ు ా ా � ి� ొ ా
�ర � డ ! � కృ � మ ృ త ము � �గ � శత కంబు ల న �
ు ా � ో ే
- 4. � ర � లు ె � చ� � � �� ��గ . � ి� � � శ � వ� ! 103.
ా ు ా� ి � ి ీ ే ా
ఆ� ర� � � భవ అన� � � � స త� ం � � ర � � మ కృ ష � ర .
ా ే ో ా ే ా ు � ా � ా ు
ీ ే ా ి� ి ో ె � ా ా �
� .� . ము త� ం � మమూ � క� పం� తు ల � � � కు ప �క� ఈ శత క రచన � � ం�నటు
� ి ి � ి ి ి � ు �
మనక� ి� సు ం� . �� ద � స ంబ ంధం అటు వంట � . ఇల ంట ఇద ర ఉద ండ క�
ా ి
ి � � � �
పం� తు లు ల� ంచడ ం " � దవరం " ప జలు � సు కు న� ప ర ప ణ� ఫలం.
ో ే
ౖ ా
ి� � � ���� త నకు గల అ� ర భ� � ఈ ఒక � పద� ం " క�� తు � � ".
ి ీ ి� ి ి ా
ి� ో� ో ౌ
ఉ:- � దర�స చం� కలు � త� ము ఁ � ల చ� ర� దు � ? ా
� ద� � ంతు �ను మహ � య స ము జ� ల జ� �� దు � ?
ి ా ో ౌ ా
ి ే ు � � ా
� ద� ఁ జ ర భకు ల ప � త ప � ద రజంబు � దు � ?
� ౌ ా
� ద� � టు జ �� ద� ? � తు � డ ! � ి� � � శ � వ� ! 90.
ి ె � ే ె ొ � ి ీ ే ా
�
అ� త న � నమ త ను � లు ప కు � � ర .
ె � ా ు
ి ా ో ా ి ా � ా
ఈ శత కం చ� � న � ఠక ల � � � అ�� �� ల జర గు � య� � ప � ఢ � �� స ం.
ా ే ు ా ా
జగ ి ె � ఱ � న � క� ప ంగవ లు ఇంత ట � ఆగకు ండ , మ� �� � లు గు రచనలు
ి � � ి ో ి ె
ి ా ి ే ా� ి ీ
� లు వ� ం�, � ఠక ల � �� ఆనం� ంపఁ జ � ర� త లు �� ం. ఆ ి� � � �డ � �ం� � మ
ె ో ా ా ు � ా ా
క ా� ా � ా ి ి ా ో ా ా � � ి ా
ృ � � వ � � � ఆ�� � � � లు స � �సూ , ఆ� ర � ం� ల� ఆ�సు � � ను .
� ా
ఇక � లవ .� �
భవ� య, ీ
ా �
� . ఎ�.ఎ� .య జ వల �� శర� .
ా
� . 02 - 03 - 2009.
ే
� ి ీ
� ి� � � శ � వ శతక ము . క �� �నందనం .
ే ా
� ే ే � �ు
క� వత ంస � బు లు సు � ంకట శ ర ,
ా � ా� ి ి
� లు గు � ి� త� ంల శత క రచన అగ � నం ొ� ం� �న� � . కవ లు త మ
ె ో �
ి� ో
అను భ� �� -ఆశ�� - ఆ� � - ఆనందం� � ప ొ
ా ో ె � � � న� � � చక � � �లు ం� శత క రచన
ా ి ి
ల � ! ల � క అల � క � � లు ప క � ప క � � � ప � � � � � ఒక � శత క ప �� యల �
ో ే ౌ ి ౌ ి ా ా � � ే ె � ో ా ి � ి ో ే
అవ� శం కలు గు తు ం� .
ా ి
ప ర ం అంట ఇప� ట � ము ��� నల�ౖ ఏ ళ� �� త ం పల ల � � రణ �ౖ తు లు కూ �
� � ే ి ి ౖ ె ి ె � ో� ా ా ె ా
- 5. స మ� �త ం� శత క ప� � �� త మ స ం� షణల ఉదహ � సూ � ట ల � � ర . అల � అప� ట
ా ా ా ో� ి � ా ా ే ా ు ా ే ి
గృ హ ల�ు � లు కూ � చక � � � లు గు ల జ �య ల � ర� లు గు బ �ం� ల గ � ట ల �
ా ె ో ా ా ౌ ా ా ే ా ా ా ే
� ర . ఇప� ట త రం ి� ల ల� అ� � ర� ం� స ంకర � లు గు � ట ల � � � � గ� ం వ�� ం� .
ా ు ి � ి ా ా ె ా ా ే ౌ ా ి
ా ా
� � రణం� ఏ ఉద� మ� � ప జలను ం� వ� � అ� � ర� ర పం ధ� సు ం� . � ందరు
ా ై ా � �� ే ి ా ూ ి � ి ొ
� � � వంతు ల ఆశ�� ము ందు � ప� గట� � జ� య � యకు లు � � � స ంతృ ి� పరచడ ం
ా ా ి ి ా ీ ా ా ి �
� స ం ఆయ � షయ �� ఉద� � లు � ప � రం � � ర . � � � అ� � జ� య అజ ం� ల � �
ో ా ా ా ా � ా ే ా� ు ా ో ి ా ీ ె ా ో ే ి
ా ీ� � ా
ఒక � � ప ణ �కల అంశం� � � ో� తు ం� . అం� ఇంక అ� ఎక � డ � � న � ంగ� అక � �
ో ా ే ి ి ే ి ే ి ొ ే
�
అన� టు త య ర అవ తు ం� . ప� మం� ల � ము � వదు అన� టు
ా ు � ి ి ి ో ా ా �
� లంల బ � నలు గు తూ ఉంటు ం� . ప సు త ం � లు గు � ష ఔజ� ల� ం అల � త య ర�ం� .
ా ో ి ి � � ె ా ా ే ా ి
అందు క� � త ా ో ే ా ృ � షల � � � బ ధన అ� � ప� వం ప జల ం� � � �. ప భ త � ఠ� లల
ా ో ే � ో� ా ా � ు � ా ా ో�
ఇం� షు � ధ� మం ప � శ �� ట� నప � డ ప జల ం� త � నంత స� ందన � ల దు .ఈ � పథ� ం
ీ� ా � ే ి � ు � ో� ి ా ే ే
ా ే � �
అం� ఎందు కంట ప సు త ం అధు � క కవ లు కూ � శత � లు � సు � � ర . శత క ప �� య � ా ా ా� � ా ు � ి
� నక బ డ
ె
ల దు . � ం� ం త న ప ణ ���◌ ీకను � ర� � సు � � , అ� � � క అం� లు స�ృ �సూ
ే ొ ె � ా ా ే ొ ే ా ే ా �
ా ో ి
ము ందు కు � గు � ం� . భ� శత క� అ�� అ� � ర� ం� స � జం ల � అ� క � ణ �� ి� ే ా ా ా ా ో ే ో ా
� ో ి
చూ ప � ం� ఈ� ట శత కం. � ి� � � శ � వ� ! అన� మకు ట ం� 108ప� � ల � � న ఈ
ా ి � ి ీ ే ా ో ా ో� ా ి
శత కం �తు లు � �ం� � మ కృ � � వ � ర ర�ం� ర .�ర � లు గు అ�� పకు � � ప�
� � ా ా ా� ా � ా ు ా ు ు ె ా ా
ే ా ు ా �
� � ర . � ి� త� �తు లు . ఆంధ , ఆంగ � ి� � � లను ఆ� శన పట� న పం� తు లు . � � ా ా ో ి ి
స � జ �� � �త ం� ప� � �ం� హృ దయం కల� ర . � ను ల� డ స �ను భ � క�� న
ా ా ా ి ే ా ు ీ ె ూ ి
ా
ఉత మ స ం� � రవంతు లు . అందు � ఈ శత కం � ం� స � జం ల � �కట � ణ ల ను ం�
� ే ా ా ో ి ో ా ి
అ� � � క అస మంజస
ే ా ే
� షయ ల� క� �ర� లు ంట �. � దన లు ంట �. ఆ� వహ దృ క� థ ం� కూ � న
ా �ౖ ా ే ా ా ో ి
స ం� � లు ంట �. ఏ � � � � �ం� � మ క
ే ా ా ా ా ా � ా ా ృ � � వ � � ఈ శత కం భ� � � టు
ా� ా � ా ి ి� ో ా
ో �
ల కజ త ను కూ డ పం� �� డ తు ం� � ఠకు లకు . పద� � � � ణంల కూ � ఈ క� � ల � ద ు ి ా ా ో ా ా ా ి �
హ సు లు . పద� ం � � వ� ల � � ో� తు ం� . � వ కూ లంకష� మన�� � �� ఱ పర సు ం� .
� ో ా ి ా ా ి ి ా ై ె ు � ి
అభ � దయ � � లు , � శ భ� ప ప ర ె � న � వనలూ ఈ శత కంల దర� న�� �.
ు ా ా ే ి� � � � ౖ ా ో ా�
�వ త � �� ఎంత � �� � ం� � ఈ క� . ా ా ా ి ా ో
ఉ:- � రత � త ర�ణము , భవ� మ� జ� ల � � ఁ � ల� � ,
ా ా ా ొ ా
� ర లు , స జ � వ� � � �లు , � �వ � ర��ల
ీ ు � ా ే ా ా ే
� రణ భ తు లయ� . క� కల� ష దూ ర లఁ జ �మయ� . �
ా ూ ు ే
ా ి ి ి�
� � � శ� � �మయ భవ � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 47. � � ి ీ ే ా
�వత కు � శ భ� - ర�ణ శ� - ��మ� � �� � �� ంచడ ం హ ర ణ యం.
ే ి� ా ి� ా ా� ి � ీ
అల � � ా ే ీ�� లను � � ం� � � � �ర � ల గ�� ం� ర .
ే ి ే ా ి ు ా ా ి ా ు
"అ�ౖ� త ం సు ఖ దు ఃఖ� ః" అంటూ � ంపత� బ ం� �� ఎంత � ప� � భవభ � � �� � . అట�
ె ా ా ొ ా ూ ె ా ో ి
� ంపత� బ ం� �� త ీ ి ే
ా ా ృ ణ క� ం� "ప ర ష ప ంగవ �� " �ర � ల సూ ట � , కర కు �
� ు � � ు ా ా ి ా ు ా
� మ�� ం� ర . " ి ా ు
కను� లఁ బ ట� � వ మయ! � ంత ల" నంటూ � � �ౖ � �� � �� � ర . � ల ప� � ల ��
ె ి ా � ా ా ె ా ా� ి ా� ు ా ా ా ో� ి
స ం� � ర హృ దయం దర� న�� ం� . చక � � ో� �కలు కూ � క� ి� � �.
ా ో
� ి ా ా�
" శ� రము గు మ� � పండ ల గు టు � కు �� న�సు ం� " అ� అం� ర . ఎంత మం�
ీ ి ు ా � ా � ి ా ు
� �క!
ో
గు మ� � పండ కంట � బ � � క� ి� సు న� టు ంటు ం� . � � ల పల కు �� న స ంగ� మనకు
ి ు ి ి ా ా ే � � ి ా ో
� �యదు � � � � � � � !
ె ా ా ే ా ా
- 6. ి ే ు ా ి
ఉ:- � ద� � ర � ఁ డ నయ! � శత కంబు ఁ బ � ంచు � ఁ డ . సా
�
� దము � డ ఁ � ంచు మయ! మూ లము � వ� � వ మయ� ! య
ో ా ా � ా
� దనఁ బ ప మయ� ! స మ దృ ి� � స ం� ర� ంపఁ జ �� !
ే ా � � ొ ి ి ే ా
ే � � � �� న న� గను మ ే � లు గ. � ి� � � శ � వ� ! 98.
ి ౖ � ి ీ ే ా
ి ి� ె ి ి ా ా
పద� ం �� భ� , ��ము � డ ల �� � గల � ం�, � �� గల �� మనూ ప త� �రం
�ౖ � �
� ి ి ి ి
ప త� �ం � సు న� � . ఇల శత క మం� ఉదహ � ంచ వల� వసు ం� మం� మం� ప� � ల
ే � ా ా � ా
ో ా ా ో ా � ే ా� ు ా ి
� స ం. � ఠకు లు � �ర శత కంల ఎల గూ ప � �� ర . � బ ట� ఈ ము ందు � ట ను
ు ా
ి �
ము � సు � � ను .
ా
� �ం� � మ కృ � � వ � ర త మ �క � � , చక � � � � �� పద� ర పం� మల�, �� ష
� ా ా ా� ా � ా ు ా ా ూ ా ీ
కు సు మ � శలం� �� ా ా � శత కం� ర�ం�, ఆ � వ � వ నకు స మ�� ం�, మనకు
ా ే ే � ి
� � ా � ొ
చక � � � ధు ర� క� త ప � దం �� ట� ర . ఈ శత � �� కను� ల కదు � � ఆ�� � ంచ
ా ా ు ా ా ి
వచు � ను . �తు లు � �ం� � మ కృ � � వ � ర ఇ� � కం� � ి� త� � వ � సూ -
� � ా ా ా� ా � ా ు ో ి ా ా � ే �
ి ె ి ా ో ి ా ా ా ా ా
ప� ణ� � ం� న త మ క� � � రణ � మం� � �� లు ర�ం� ల� , మన� � ఆ� ం� � సూ - ా ి �
ి �
అ� నం� సు � � ను . ా
బు లు సు � ంకట శ ర ,
ే ే � �ు
కల� వ ృ �ం,
�ట� వలస .
ి
- 7. � ి ీ
� ి� � � శ� వ శతకము
ే
రచన:- �ం� � మ కృ � � వ
ా ా ా� ా �
ి
అం� త ము
ి� ి � � ి �
ము త� ము � మ మూ � � , ప ప జ� చ� తు నకు �, ప� తు ల�
ా �
� త� ము � ర� ం�, మహ � యత ఁ � �� న సు త� మూ � � �,
ౌ ొ � ి� ి
ె ి
స త� జగంబు నం � లు ఁ గఁ జక � గ నం� త �తు నయ� ! �
�
సు త� త � ప � గ ంథ ము ను � � ల � ి� � � శ � వ� !
� ొ � � ో � ి ీ ే ా
- 8. � ి ీ
� ి� � � శ� వ శతకము
ే
రచన:- �ం� � మ కృ � � వ
ా ా ా� ా �
ఉ:- � ద! � ర ప! � గ� దు ఁ డ ! � ను� గ � మనమందు � �� , స
� ూ ా ె ా
� దము � ప�� � �� , ము � � � �� , త � గు ణ దు ల�
� ా ి ి� ొ ా
� ద� ా
ా ే ా � �
ి ఁ బ యఁ జ �మయ. � ధు ఁ డ ! � � గ� ప సు �ం� ద�.ె
� ద� ఁ జ �� � వ మయ! � తు � ఁ డ ! � ీ� � � శ � వ� ! 1.
ి ే ి ా � � ి ీ ే ా
ఉ:- సు ందర స � ప బ ంధము గ సూ నృ త ! � మ� � � కంబు స �
� ి ా ి
బ ంధు ర స � పదంబు లను పను� గ �ౖ � � , � యఁ � � , ము �
ె ొ ా� ో ి
ము ందు గ � ప�� శత కము � భ � � యగఁ బూ � త య� ! ఇ
ు ా�
బ� ందు లు � రఁ � �, � లు � ప గ . � ి� � � శ � వ� ! 2.
ా ో� ా� � � ి ీ ే ా
� ా ి ీ �
చ:- ప మద గణ � � � త ము � వన � ి� � � ప రంబు . స
ా � �
�� మల య� � � �త ము , � సృ త స తృ �� కరంబు , �
ి ో ా � � ా ా
భ మలను ర ప � ి� , గు ర � ద �గంబు ను ఁ � ల� ఁ � ి� , �
� ూ � ా ు ా ొ ే
� ి ీ
రము లను � య� యదయ !, � తు � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 3.
� ే ా
ా ా ే � ి ీ
ఉ:- � స మ! � � � ధ! గు ణ � ఖర! � ి� � � � � స ! �
� ా
ా ి �
�� స � � ంత క� , పర త త� ము � ం�, భ�ంచు � � � �
ా ా ి ి
�స ము లంట � యవ గ! ము � � � �� ర� ంపఁ జ తు � !
� ి� ొ ి ే ే
ి ె ే ి ి ీ
� స � �ౖ వ� � ? మహ � �ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 4.
� ే ా
ఉ:- కను� ల � �� � వ � ను ఁ గ� ను � గ� ము � య� ం�, �
ా � ొ� ా ె ా
ే ా ో � డ � �కము � ల�.
కను� ల� � � చు ? కళ � ంతు లఁ � ల ు ౌ
పను� గ � దు ర పము ను ప సు � ట � ప� గఁ � డ � వల �
ూ � ా ె
� ా ి ా ొ ొ � ి ీ
కను� లు గలు � గ� మ� � � � ? � ి� � � శ � వ� ! 5.
ే ా
ా ి
చ:- అతు �త � ప పం� లము లంట గ , � న� గ � � బ ధల�,
ె ా ా
మ� � � దు ష �ంత న ల� ను ష దు ష ృ �ఁ జ యఁ జ య, దు
ె ి � ా � ే ే
ో ి
ర� తు లగు ల క � ం� తు లు ర�ణఁ � ర చు � న� ఁ జ ఱ స ం
ో ు ే
ో� ి ీ
త త ము ను బ చు చు ందు వయ, ద�ు � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 6.
� ే ా
చ:- అ� త ర � ధ� ె � న మ� � �� త శకు లు చూ ప చు ం� , మ
ా ౖ ి ా � � ి
మ� ను వ నఁ బ తు �వ . పర� తు � ఁ డ వంచు భ�ంతు ే � ము . �
� ో� � ా
న� నయము ఁ � లు � చు ం� , సు గు ణ కర �తు ల� ె � లంగఁ జ
ొ ి ా � ై ే
ి
య, � ను మ� ం దలంతు ము . మ�దు � త ! � ి� � � శ � వ� ! 7.
� ి ీ ే ా
- 9. ఉ:- �స ము � �ట ప� గ మూ ర లు � ందఱు � � చు ండ , �
ే ే �ు ొ ే ా
�స ె � ఱు ంగ ల �, మ� ము �� న � లు � ధంబు � ట ఁ � ,
ే ి ా ా ా
ా ి ా ి
� � �, � ర � ను� మ� ఁ � ం�న � డ � బ తు వయ� ! �
ు ా ో ె ో�
ా ె ా ా � ి ీ
�� స � ర�� � లు చు � � � . � ి� � � శ � వ� ! 8.
� ే ా
చ:- మ�నప � � వస ము ను మచు � న�ౖ త మ ే � నఁ � �� , �
� ా �� ె ా
సు ల�త సు ంద� కృ �� � ప చు � లు ర � ందఱ త � �
ా � � ు ొ � ి
ె ౌ ి�
పలు మఱు � � య దు వ� , భ� � � వలు � � భకు ల�
� ే �
� �� � � �� � వ మయ! �ర గ. � ి� � � శ � వ� ! 9.
ె ొ ా � ు � ి ీ ే ా
ి ో ే
ఉ:- ఎంత ట � గము న� , మన� గ�ఁ �ంత లఁ � లు చు న� , ర
ో
వ � ంత � భ � � ధు � � ��గ � �� నఁ జ లు ే � న, �
ూ ి ా ా ా
ా � ి
వంత లు బ ి� , ో� చు నయ వ�� లఁ జ �చు , నట� భ � ధ
ే ి ూ
� ి ీ ొ ి ొ ా � ి ీ
న ంత � � � స ం� �� ? � వన! � ి� � � శ � వ� ! 10.
ే ా
ి ో ా ి ి ా
చ:- ప� లము � డ � ి� � � � స ము ఁ జ �చు ను ండ కు ండ , �
ే ా
మదు లను � వళ ము � లు గ మన� నఁ జ �చు ను ంట �వ . �
ే ే ి �
హృ దయము � ప�� � �� , ీ� �గ � త� ము ర� � య �
ా ి � � ో
� దవ గ! మము � . � కృ ప గ� యము . � ి� � � శ � వ� ! 11.
ె � ీ � ి ీ ే ా
ి� ా ె ి
ఉ:- � నవ మూ � � � ల� మము � ల బ � డ కన� త ం� ! �
ా ో� ె ు ి�
జ� నము � ద � రమయ! జ గృ తె � � ను ఁ � ంచఁ జ య, న
ా ే ా ా ౖ ా ే
జ� నము ర ప � ి� , � లస ను� త � ష లు � కు ఁ � ి� , �
ా ూ � ా ే � ా
ా � ి ీ
జ ణ త నంబు ఁ ��� దవ చక � గ. � ి� � � శ � వ� ! 12.
� ే ా
ో ా ��
చ:- అ�ల జగంబు ల న పర� ప ఁ డ �వ� � ంచ ల క, �
ా ే ే
స ఖు లు గ � ం� � డ � లస ను� త మూ ర ల, స ను� � తు � ల�.
ె ా �ు ా
� �లము � � � గ మ� � వ� , � ర� � ద ే � �? �
ె ా ి ా ే
ె ి ా � ి ీ
వ�లము �ౖ ర� ంపఁ గల � త� ల. � ి� � � శ � వ� ! 13.
ే ా
ా� ు ా ి
ఉ:- � ణము లు ండ � క మము వ�� లఁ జ �చు బ తు వయ� ! �
ే ో� ా
ా� � ా ు ా
� ణము ో� వ � ఁ డ మము � ప ఫలంబు లు � ంట నంటు �
ె
� ణ ప య ణ � ళ � ను ఁ బ యక �త ము ల నఁ జ ర � సు
ా� � ా ే ా � ో ే ు
జ� న పథ ంబు ఁ జ ర � మయ! స ను� త ! � ి� � � శ � వ� ! 14.
ా ే ు � ి ీ ే ా
ో ా ొ ి ే ి
ఉ:- � గము , � గ� ము � � �� , ొ� ందగ � � న � ఁ డ � ను �
ా ు ే ా
� గము � � యంచు , కడ � గు � ఁ డ వంచు , ను �ంతు నయ� ! దు
ె ు
ో ె ి
�� గము � ంబ � ంపఁ గ న� గు � ఁ డ �వ� � ంద � తు . స
�
ో� ి ొ � ి ీ
� గ � స ం� � ల� మయ � గ� త ! � ి� � � శ � వ� ! 15.
ే ా
- 10. చ:- వరము ల� చు � ట ందు నల బ హ� కు , భకు ల కల� వ� య
� � � ా
ు ా ి ే
హ ర నకు � ట ల రను చు నందు ర � ందరు . � ను� ఁ గూ �� �
ు ొ ి ా
ు ే ి ా ో ి
� రఁ గు డ � � , � ం�, కల� �ల � �, � జంబు , � � న�
ె ా ీ
వరము ల � చు � నండ . త మ భకు లు . � ి� � � శ � వ� ! 16.
�ు � � ి ీ ే ా
ు ా
చ:- కర ణ ర� ల మంచు , వర � �త స � ఫలదు ండ ట ంచు , � �
ా
మ� మ� పలు � చు ండ మ� � ను � డ ! � కృ పఁ గన� భకు ల
ి ి ి ా � ా
ి � ు � ు
హ � �ను , బ హ� , ర దు డ నయ �త స � ఫల � � � ��
ా ా ా ా
ి� �ె �ు ి � ి ీ
� రము గఁ బు ట నండ కద. � వ � డ ! � ి� � � శ � వ� ! 17.
� ే ా
ఉ:- ఆ� � మధ� �� మఱ � నంత ము ల న� గ ల వ � కు , ే �
ి ి ె ే �
ే � � � � � ల క పర� శ ర! � � మ� ఁ � �� నంత �
ి ా ి ే ే � ి ొ ే
� ర పము ను � టు గ � మ� ల న � �� , స
� దగు �� స ూ ా ి ో
� దము ఁ గూ ర � నట� గు ర మూ � � . � ి� � � శ � వ� ! 18.
� ు ి ు ి� � ి ీ ే ా
ఉ:- అంద� �ౖ వ � క � డ � , యదు� త బ ధనఁ జ తు �వ .�
ి ె ో ే �
� ా ి ో ి
కందు వ � గణ ం�, నను కను� లల � � , � చు చు ం� , �
ా ి
� ర పము ను � ప చు , � ష మడ ంచు చు ం� , య
సు ందర �� స ూ � ో ి ా
� ె � ె ా ె � ి ీ
నందప � లు �ౖ � లు మ � � డ . � ి� � � శ � వ� ! 19.
ే ా
చ:- హృ దయము � ప�� � �� , �� త � ప� గ ను ండ � ంఛ �
ి ి� ా ా
ి ి ే ి
మ� � వ� ంపఁ జ � � ను . � యలఁ గూ ర
ా ు � చు దు ష �ంత న�
�
ి ి ా ి
ప� లము ల చు � మ� � , � వను � � మ� ఁ �డ ఁ జ �. �
ౌ ా ే ా
ి ి ౌ � ా � � ి ీ
మ� � వ� ం�, � ష� ము లు � ప ము . � ి� � � శ � వ� ! 20.
ే ా
ా ా ీ ా � ో � ూ
� :- పరమ దయ � � ! ప�త � వన! భక మ� జ ర ప! మ
మ� రమర ల క � � దవ ��గ . � కృ ప � న� � � ? � �
ే ా ె � ె ౌ ె
ి ి ా ి ౌ
ప� ప� � మ� � దల�, భవ� మనసు � ల � దు మన� , సు
� రము గ ను ండ � మనసు తృ ి� గ. � ి� � � శ � వ� ! 21.
ి� ీ � � ి ీ ే ా
ఉ:- � ందరు భక � ట � ను � � ల ల పలఁ � ంచు చు ండ � ం
ొ � ో ి ో ె ో ా
� ందరు స ను� � తు � లకు గు ం� లల కలవంచు � ంతు � ం
ొ ా ె ో ా ి
ొ ు ి
� ందరు � ను లందు కడ కూ � � � � � గ� ొ� ంగు చు ండ . �
ీ ు
ి ో ా ె ా ి ీ
న� ంద� ల న � ంచు ట � � � యము . � ి� � � శ � వ� ! 22.
� ే ా
ఉ:- ధర� ము బ ధ � �ట , స� ధర� ము � పచ� ంచు చు ంట , �
ో ే ే ి ే
మర� ము ల క వ�
ే ి� లు ట , మం�గ ను ండ ట , � �� � ము . దు
ు ే ి ా
�ు ా �ౖ
ష ర � లు � య వర నల � చు ట బ ధగ ను ం� . � � స �
� ా ె ే ి
� ె ి ా � � ి ీ
త � ర� � ? దు ష �? � �� , � వ ము . � ి� � � శ � వ� ! 23.
ే ా
- 11. ా ా �
ఉ:- � ట ల ము త� ము � సు జన � ర ము ల� � ర�ం� నయ� . �
ె
� ట ల � ద � క� ము గ , � నవ జ � గ ి� ం� నయ� . �
ా ె ే ా ా ా � ె
ా ి ా � ే
� ట కృ � � ల డ ను చు స ను� � � �చు ను ందు రయ� ! �
ే
ే ి ి ా � � ి ీ
� ట � ఁ � డ � వయ! ము � శ ర? � ి� � � శ � వ� ! 24.
ే ా
ఉ:- ఎంత ట వసు �ౖ ననగు , � చ� ట �ౖ నను ో� � � � , �
ి � ె ె ె ె ే ా
వంత ను � కు ఁ � ల� , గ హ � టు ను � �� , � స ం� � వ . �
ె � ా ా ి ె ీ �
ె ె � �
� ంత � �త ము ం�, స హ �వనము � ప భ � ంచు భకు ల�
ా �
ో� ె � ే ె ి ీ
� ంత గ బ చు చు ం� దవ � గ� . � ి� � � శ � వ� ! 25.
� ే ా
� ా ా ా ు ా
ఉ:- � �భ � � � �. మన ే� � మ ము ఁ � ంచు చు ను ండ � �. య ా
� శము ఁ బ ప � �. సు మ � శల � నస �చు � � �. �
ే ా � ా � ా ా ా
య శలు �ర � � �. సు మ�ర వ �వన �దఁ జ � ల
ా ు ా � ే ో
ె ా �ు � ి ీ
� �ఁ � � � యండ � ను � శ ర. � ి� � � శ � వ� ! 26.
ే � ే ా
ా ి
చ:- గు ర వన � � � క � ఁ డ గు . కూ � � � బ ధలు � � � � స �
ు ో � ా
ు � ి ి �
గు ర వ , � జంబు . కూ ట � � గు డ కు �వన � ర ె � �� , స �
ా �
గు ర వ ల మంచు , బ ధనలు � ర చు ఁ జ � గు ర � గు ర ండ న�
ు � ో ో ు ే ు ు
ు ా ొ ొ ి ీ
కరర హ ము � ఘ నంబ ను ట � � � ? � ి� � � శ � వ� ! 27.
� ే ా
ఉ:- బ ల� ము నందు � � � లు చు � గ� ము �న� ము జ� న ీ� నత �.
ా ొ ా ా
ి � �
బ ల� ము � ట ో� వ త ఱ ఁ బ శ� కత ము క ము � మము � . �
ా ా ి � ా ౌ
ి
� ల� ము � � స ం� న సు � లు ర�
ొ ె ౖ � ను ఁ జ రఁ గలు . �
ే � ౌ
ర� ల� ము ఁ బ ి� , ో� వ మయ! ర�క! � ి� � � శ � వ� ! 28.
ా � � � ి ీ ే ా
ఉ:- � �క ె � న � ంఛ ల డ ఁ బ యక, � మ� � ం� నయ� ! స ం
ౌ ౖ ా ె ా ా ి ె
ీ� �� ొ� ంద � మనసు � లవ �త ప వ ృ � ఁ గ� , య
� ీ � � � � �
జ� త భ� ంధ� రము ను � నఁ గ � ర ద� ంత �త �!
ా ా ా ా ే ె �
ి ా ె ొ � � ి ీ
ఏ త ఱ నను� ఁ � � ద� ? �శ ర! � ి� � � శ � వ� ! 29.
ే ా
ఉ:- � శ� ల భ� � వము న � ను� భ�ంపగ � డ � ంట . �
ి� ా ే ు ొ ి
�శ � య ే � �ట � ఱు గ . � ర య� పలు దు ష �ంత న�
ో ె � ో �
దు శ� � త ంబు ఁ � �� , నను దు షు గఁ జ � � �వ. �ంక �
ి ొ � ే ి ా
� �� త � వ ��� , � లు � డ గ . � ి� � � శ � వ� ! 30.
ా � ి ీ ే ా
ె ే ి ా � ు ే
చ:- � లయగఁ జ � � వ భ � � లకు � లు గ �వ � ట . �
ే ో ి ో
� లగ మనంబు ల� � �� ీ� �గ � నవ లం� � వ , �
ె ొ ి � ా � ె �
ు ా ి
త లప ల ర ప � గ కడ � �� వ� ంతు వ� ంత � గ� �!
� ె ూ � ా ె ా
- 12. � ే ి ీ
త లప ల �ఁ డ ఁ జ యకు మ! ద�ు � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 31.
� ే ా
చ:- వర గు ణ � మ! � పరమ � వన! భక శరణ� ! � కృ ప�
ా ా �
ొ ి ా
వరము గ � ం� నట� గు ణ వర � లు ధను � లు . � ప కర� ము �
ి ు
ి ి ే ా � ా ి ీ
ద� � క � ర � వ . వర � �� . � ి� � � � � స ! మ
� ా
మ� ర�చు ను ండ మయ� ! పర� దు� త ! � ి� � � శ � వ� ! 32.
ు ా � ి ీ ే ా
ు ా� �
ఉ:- బ ల� ము నందు స � గు ర � � ప ల� ంప న�ఘె � న �
ా ౖ ౌ
ా �
� ల� సు � ఫలంబు ప వ�ంతు ర . � క � ము . � ట బ లకు �
ు ే ి ా
ా ి ా ా �
బ ల� ము ను ం� బ ధలను , � పప కర� ము ల� గ ి� ంతు �
� ీ
ా ె ా � ి ీ
బ ల� ము నందు � � కన బ గగు ! � ి� � � శ � వ� ! 33.
ే ా
ఉ:- � ల మహ త ము � � �� ే� � మ ము ఁ గూ �� � స దు ణ �� తు �
� ె ి ె ి � ా
మూ లము ల ర� స ంసృ � స మూ లము � � వ� ం� � ర� . దు
ా � ా ి ే
ె � ే
�� లు ర� టు � ర� ? �భ � లము , �వము , � � � � ? స �
ె ా ె
� ల స మ ృ � � �� , ద� � ర � మ! � ి� � � శ � వ� ! 34.
ి� ి ే ు � ి ీ ే ా
చ:- ధనము ఁ గ� ంప వచు � . పర త త ధనంబు గ� ంప ల ము . �
ి � ి ే ా
ా ధ� � ను . వర � �� � ను� స� � ంచు � డ �
ధనము న � ౌ ా ి ా ు
� ు � ా �
ర ను ఁ డ ధను ండ . � స� రణ త ి� న � డ గు � ర ను ండ . �
ు ు ా
ధనమ� � దు స � కృ ప. య� ర ము . � ి� � � శ � వ� ! 35.
ి ా � � ి ీ ే ా
ా � ా �
ఉ:- � నవ జన� ె � � , యస � న సు దు ర భ శ� �కు ల� ి� �
జ� న స మ ృ � , భ� , ప� క�� త �ౖ వ బ లంబు ఁ గ� , య
ా ి� ి� ి ె �
ా �
జ� నప �కటు � త నను క మ� గ � ��ఁ జ య ల క, � �
� ే ే ే
ీ ే ు ీ � ి ీ
� నత ర� � డ . కను � ను ల. � ి� � � శ � వ� ! 36. ే ా
చ:- �భ కర స � స� ర పము ను చూ డ గ � ం�, ర�ం�� వ �
ూ ె ా �
ో ా � �
� భవము � �� కృ �గ � శ ము . స ర ము � వ. � � , దు �
ా
ప భవ ె � ల�� . � ష� ము లు � �ల . � ష� ము ను ం� � వ � .
� ె ౌ � ా ె ౌ � ి ా � ా
ఉభ�లకు � �భంబ � . స ము జ� ల! � ి� � � శ � వ� ! 37.
ి � ి ీ ే ా
ా ు ు ా
ఉ:- � ర వహ ండ � � య� � వనఁ జ �చు � ల � ళ �
ా ే ె � ే ా
ా ా ా ి
� రము � � � ధు � � , పను� గఁ � చు నట ంచు , న��న�
ా
� రక ము �� �ర వట � � � లు . � పద పంకజంబు ల�
ో ె �ు ో ె
�ర గ � మ� � � �� , � లు � మ! � ి� � � శ � వ� ! 38.
ు ా ి ి ే � ి ీ ే ా
ి �
చ:- సు ఖము సు ఖము � లంచు మను � � ద� ఁ � నక సు కు � . � దు స
ా
ము � ఖము న � �� , � ను� వరము � కర ణ ం� � స ంగు మండ . �
ు ి �ు ే
మఖము లఁ జ య � ల? � ను � మ� � �
ే ే ా ి � నఁ జ ల� � � ? �
ా ొ ొ
� �లము నందు � ఖ� మ� � కృ ప! � ి� � � శ � వ� ! 39.
ౌ ి � ి ీ ే ా
- 13. ఉ:- జ� న � స ం� � కు కర ణ � గు ణంబు ల � �� � డ � !
ా ి ా ు ా ి ా ే
� నము మంట ల ఁ గలు ప � య� దు ర ణ ే � ల ��� � !
ా ో � ా �ు ో
ా� ి� � �
� ణము లు ండ � క � ను ఁ బ య� భ� ప పతు �ము � . య
ు ా ా
ా ు � ా � ి ా � � ి ీ
జ� న � ర ద � ర �� � వ మ! � ి� � � శ � వ� ! 40.
ే ా
ఉ:-� �� ల స� � వ � ద మగు � ల మ� ధన ర�ణంబు �
ీ ా ి � ే
� ల న�ం� ో� � ? కన� ల మ� న� ద దు ష �
ే ె ే ో �� వర న�?
ే ి ి � ి
� లము � లము � మ� ళ � గు ను �� త� �ంచు ట ల� ? ే ో
� లము ఁ � �� � వ మయ � �� లను . � ి� � � శ � వ� ! 41.
ొ ా � ీ � ి ీ ే ా
ొ ీ ు ి�
చ:- �వకు లు � ంద� భ � � �� కు �కు ల బు � � ర� న�
� ి� ే
ా ా ి
భ� త ను � ర� వ� � పను� గ � శన � ందఁ జ యఁ � ,
ా ే ా
� ే � ే ి�
న� రళ దు ష � ష లను ��గఁ జ �చు ను ం� . , చూ �� ? ే
ు ి ె � � ి ీ
భ � � క ర� � � కద! ప �� ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 42.
ే ా
ి ా � ా ా ి
ఉ:- మం�� చూ � � నవ లు మంగళ � ర� ము ల చ� ంతు � ! ే
ా
స ం�త � ప కర� ఫల స ంపదల � ను � ంట ను ండ �
ే ె ె
ి
మం�� మం�ఁ జ �� ? స మం�త �తు లు � �� మం��
ే ె � ె ా
ె ె ె � ి ీ
� ంచు చు మంగళ ంబు ఁ గన � ంచ� ? � ి� � � శ � వ� ! 43.
ే ా
ి ే ి ే ి
ఉ:- ఏ � స త ం బ � త� మన � � ? � జంబ న � � ? � న� ా ా
ే ి � ౌ ే ి
� � యబ ద � ను ? కన � � గు ణం బ గు నయ� ? � ర ణం �ు
బ�
ే ి ? ప � శ ే � � ? వల � � ? కను ం� న � క �ే � � ? �
� ా ి � ి ొ ి
� ె � ే � ి ీ
� దకు � � చూ ప మయ � దు � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 44.
ే ా
ా �
ఉ:- ఎందు కు మం� � ర ము ల � ం� క� ర��ంపకు ండ , �
ె ి ో ా
ె � ా �
ము ందు న � డ � ర ము లు ము చ ో � ట � ర��ం�� డ , �
ా
బ� ందు లు � �� , � � � లు వ, వ�� లఁ జ యఁ దలం�� � ? య
ొ ొ ి ే ా ొ ా
ె ె ీ ి ీ
నంద� � ందు � యవయ? న� గను � ి� � � శ � వ� ! 45.
� ే ా
ా � ా ు ె �
ఉ:- మం�� � త ే � �� � �, � ర గ � డ ను �� ంచకు న� �
ే ి
వంచనల ��� భ � � వ�� ల వంచు భ �ం�� డ � ?
ు � ా ో
మం�� �� ంచు � కృ పను . � � ద � � డ తు ంచు మయ� ! మ
ా ా ె ె ు �
ము � ంచు ము మం� � � మ� � ప � గ. � ి� � � శ � వ� ! 46.
ా ి ి ొ � � ి ీ ే ా
ఉ:- � రత � త ర�ణము , భవ� మ� జ� ల � � ఁ � ల� � ,
ా ా ా ొ ా
� ా
� ర లు , స జ � వ� � � �లు , � �వ � ర��ల
ీ ు ే ా ా ే
� రణ భ తు లయ� . క� కల� ష దూ ర లఁ జ �మయ� . �
ా ూ ు ే
ా ి ి ి� � � ి ీ
� � � శ� � �మయ భవ � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 47.
ే ా
- 14. � ే
ఉ:- ల�� ము ఁ గ� � య, మన ల�� ము స � ఫల మందఁ జ �. � �ే
ల�� ము దు ష �ల ంబ స గు . ల�� ె � � వ� �న� � డ , దు �
ొ ా ు
ల�� ము ల క స � ఫలము ల� గన � ను . � జంబు . � కు స
ే ౌ ా
ల� �� ము ఁ � �� బ వ మయ ద�ు � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 48.
ొ ో� � � ి ీ ే ా
� � � � ా ి
ఉ:- ప టు క� � �వ లకు ప ర స � �� త ప ణ� � పము �
ో ె � � ా
ప టు కు వచు � � � ! ప� ప ర � � కము � డ ఁ � ందరు �,
� � ే ి � � ే ో ొ
ె � ి ి � ొ
� ట న దు ష �ంత నము � ం� వ� ంచు చు ను ందు � ందరు �.
�
�
పటు గ � ా ప పం� లము ఁ బ ప మ! � ి� � � శ � వ� ! 49.
ి ా � � ి ీ ే ా
చ:- సు గు ణ సు � ల � రభము సూ నృ త � కు � లఁ � ల� ఁ � � � . �
ా ౌ ా ొ ో ె
న� గణ త భ� త త� రత నందరు ఁ � ల� ఁ గ జ యఁ � � � . �
ి ి� ొ ే ో ె
జగము ననంత � ష� ము లు � లగ నను� వ� ం� � చు . �
ౌ � ా ి ే� ా
�ి గు లు ను బ ి� � � � లను �ర � మ! � ి� � � శ � వ� ! 50.
ా ో ె ు � ి ీ ే ా
ా �
ఉ:- స దు ణ! � �� ధ! వర శబ ె � � వట ! �ర � ల� !
� ా � ా ా
ే ా ా ి� ా
స దు ర ! � ద � ద� ! � లస ను� త ! �� రక � � స ం� � !
� ు ే
మదు ర ! � ధ � ధ! స�ృ � � త ప స న� ! � భ త ! � ర ణ !
� ు ా ా ా � � ూ �ు ా
� ా � � ి ీ
స ద �ఁ � ి� � వ మయ! స ను� త ! � ి� � � శ � వ� ! 51.
ే ా
చ:- సు ర �ర సు ంద� తు � లను , సూ నృ త సు వ తు ల� సృ �ం�, �
ు ా � ా
ద�ి � � � డ � వను చు , ద�ు � ఁ డ వంచు ఁ దలంచు నంత , �
ి ా ా
పర వ ను మంట ల కలు ప � పప కృ త� � కృ ష �తు ల�
ు � ో � ా � � �
ద� ఁ � నఁ జ � � ల? సు కృ త ంబ � ? � ి� � � శ � వ� ! 52.
ి ొ ే ి ే ొ ొ � ి ీ ే ా
ఉ:- � వ ఁ డ �� � గ పలు � వ ల సృ ి� � � తు � �? �
ే � ె ా ే � � ి � ే ా
ా ా ా
� వ ె � ఱు ంగ � ధ� మ� � వన! � వ గ ి� ం�� ఁ డ � ?
� � ా ో
� వన ��� బ చు ట � ? � వ లు � మదు లందు � �� , స �
ీ ో� ొ ే � ా
� వన ��� ో� చు ట � ? ద�ు � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 53.
ా � ొ � ి ీ ే ా
� � � ి
ఉ:- స జ ను లందు � న ను చు , స దు ణము � � � స ంచ� ంపఁ �
ొ ా
� జ ల � డ � వల�. � జ లు � ందరు � ర దు ష ృ తు �
ె � ో ు ా ె � ొ �
� ే ి ి
ల� లఁ జ � చు ం� � ల. ల�� ము ల త� జయంబు � వల �.
ా ా ె
స జ ను డ ప � � ను కద! స దు ర ! � ి� � � శ � వ� ! 54.
� � ౌ � ు � ి ీ ే ా
ా ా ె ి ో ే ి ా
ఉ:- ఎన� ఁ గ � � � పము ల � �� ట � �ట ఁ జ � � ఁ డ . �
ే
� న� డ � కృ � మ ృ త ము � చ� గ భ� � � ల ల దు . �
ె ు ా ి� ో� ే ా
కను� ల � దు ర ప మను � ం���◌ ి � ం� సు �ంప ల దు . స ం
ూ ా ి ే
- 15. పను� ల � � � � డ� � �. � ి� � . � ి� � � శ � వ� ! 55.
� ి ీ ి ా � ి ీ ే ా
ా ా ి ే
ఉ:- � ర�, � � � వత భ� � � , � స � నమ� లండ �
ా � �ు
ా ూ �ౖ � ా ి ీ��
� రత భ �� . త మ ప � వము ఁ ��� � � ల నమ� � ా
� � భ�ంప � ల? త మ � ష ల బ ధలఁ � ల� � ల� ?
ే ి ే ే � ా ొ ే ో
� � మనంబు � ర � మయ! భవ � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 56.
ా ి ా ు � � ి ీ ే ా
� ు ొ ె ి ీ
చ:- అహ రహ ము � శ �ం�, కడ �� � స ం� � � �� లు జ �� � ా ి
ే �
�ి� త � � ష లబ మహ � య సు � రస మయ� ! � త � ,
ా ా ా
స హ చర మూ � � , సు త గ, స ను� త � ద� � ె � లంగు . �
ి� ా ో ి ా
ి ీ ా � ా ి ీ
మ� మను � �� లఁ � వ మయ! � ను � ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 57.
� ే ా
చ:- ధర నవ� న � రము ల� కు త లంబ న� ంపఁ గృ ం� , �
ా ా ా ొ ి ి ే
� ర వ � ఱు ంగ ల క, సు ద� మణు ల ంద� � ర� వ� �
ె ు � ె ే ె ొ ా ా
ి ా� ి� ీ
ప� త ప � ందు చు � త మదు � ణము ల� � డ చు ం� .� �� ల �
ు
ధర � క � వ మయ� ప�
ా � ి త ప ల! � ి� � � శ � వ� ! 58.
�� � ి ీ ే ా
ి ి �
చ:- మగ � � ఁ గ� �ండ ట � � � త మంచు దలం�, మూ ర లౖ
ు ె ా �ు ె
ొ � ా ా
పగఁ � � నటు � ర� లను , � ప ె � ఱు ంగ� పంకజ �ు � ల �
ా
ె � ా ి �
వగవఁ గ ి� ంస � టు కు ల � ంస ను ల లఁ జ� ంతు � ద ర�?
ే
ా ా � � ి ీ
మగు వల � � దు షు లను � ప మ! � ి� � � శ � వ� ! 59.
� ే ా
చ:- మగు వలఁ � ం�, మూ ర త న� ను ష ి� ంస ల � చు మూ ర ల�
ా � ా ే �ు
ి ా ొ ి �
భగ భగ మండ య�� �ఖ � ల న� ంప ము � � � ల? �
ు � ే
మగు వలఁ � వకు న� వర � తృ జనం� క మ ృ గ� � ను . �
ా ా ౌ
� గు వను ఁ � ి� , బ వ మయ �ర గ! ��◌ ్ � ి� � � శ � వ� ! 60.
ె ో� � ు ీ ి ీ ే ా
ఉ:- � కర! � �� ధ! త మ � వల � � బ � తృ ప ఁ జ � , �
� ా ా � ి �� ే ి
ా ే ి
� కకు � ��ం� , త మ ర�ణఁ జ తు వట ంచు న��, ప�
ే
ై ా � �ౖ ు ీ
� కర� న బ ధలను �� మగ � తు ర � �� లు . � � ��
ా ి ౖ
ి ా � ొ ొ � ి ీ
� � క జ � కల � � ? � తు � డ ! � ి� � � శ � వ� ! 61.
ే ా
చ:- వ� త ల � లఁ � �� �� ? � � � ర�ణ � య� ల? �
ే ొ ా ి ి ే
ా ి ే � � ా
ప� త న మంత ఁ � పగ� ? � � జ � త లు స దు ణ లయ�.
ొ
ి�
వ� త వస ంత � భ. బ లవన� రణంబు లు ొ� ందు చు ం� . �
ో
సు � �త దృ ి� ఁ � వ మయ! సు ందర! � ి� � � శ � వ� ! 62.
� ా � � ి ీ ే ా
ఉ:- అన� య! త ము � � ! యను చు ��గఁ � లు రనంత � వ స ం
ా � ా
పన� లు � ర�మణు లు �� ం�గ � దర � ర��ల�.
ా ా ో ా
మ�� కఁ � ల� ఁ జ � �� ! � ను � ల, స దు ణ � ల � మల�.
ొ ే ి ొ ా � ా
- 16. ె ి ా � ా ి ీ
గను� లఁ బ ట� � వ మయ! � ంత ల. � ి� � � శ � వ� ! 63.
� ే ా
ఉ:- సు �� త ె � న � హ ము న సూ దు లు గు చు � � కండ . దు ష స ం
ౖ ే � ొ ు �
పను� � కండ � ష� ము లు పలు � చు � యము � � గు ం� ల .
ొ ు ౌ � ా � ె ో
� న� � � ర � � గలర ? ఎవ� � � మ� � ప � � ందు ? �
ె ు ో ు ి ే ె � ొ �
ా � ా ి ీ
కను� లఁ � వ మయ� ! కు ల � ంత ల. � ి� � � శ � వ� ! 64.
� ే ా
ఉ:- అంబ భ� � స � కృ పల నందగ � � వ� ంతు � ంద� .
ా ీ ి ె ో
అంబ కు � ర ర పమగు నంగనల� గ� దు ష � ము కు �
ా ు ూ � ా
స ంబ ర � ప� , ొ� ంగగను , � ల కలంగ భ� ంప ల క య
ా ి ే ా
ి ే ి ి ీ
యంబ శ� ంచు . ల దు ప� �రము . � ి� � � శ � వ� ! 65..
� ే ా
� ు ీ ా � � � �
చ:- ప ర షు లు ,� �� లు , � ము త మ ప ర ఫలంబు నఁ బు టు చు ందు . సు
ి� � ె � � ే ు
� రము గ న�� జన� లను �ర గ నటు ల ప ట ల ర . స �
ు
� ు ొ ె � ి ా ి ీ
ప ర షు డ � � కండ � గ! ప ట� న � � క � �� ల య దు , �
ె ౌ ా
సు ర �ర కృ ష భ� �� చూ ప ను . � ి� � � శ � వ� ! 66.
ు � ి� ె � � ి ీ ే ా
ి�
చ:- అతు �త శ� �కు లను ��గ � భ � నందఁ జ � , స ం
� ు ే ి
సు త మతు ల� స
� ృ �ం��� � � ల. � ంత ము త కు � � ట �
ో ా ౌ ా
ి ా ి �
గతు లను � స� � ం�, � డ ఁ � ంచరు . � ష� ము ల చ� ంతు . దు �
ె ు ా ౌ �
ా ో� � ా � ి ీ
మతు లను బ ి� , బ వ మయ � ను � డ ! � ి� � � శ � వ� ! 67.
ే ా
ే � ా ా
ఉ:- � � ద � � � ద �గ � వలు స మ� � నంచు భకు , ల
� � ా
య స మనంబు న� గ��
ా ి , యన� ము �� , చ� ంచు చు ంద �
ి ి � ా
� ి
య స త � � బ ధ సు మ�ర వ మంత � � � �� , �
ా ా ి ా
�ా ి� ల కు ండ � టు దు ర . � ం�� ? � ి� � � శ � వ� ! 68.
ా ు ా ె � ి ీ ే ా
ా ా ��
ఉ:- ఆ� త ప�� � వ� , య ప ఁ డ �వ� � ను� నము � �
� ా
� శ య �చు � � ఁ � వ� , య ర ల య � � బ ప � వ� .
ా � ా ి ా �ు ా ి� ా � ీ
ఆ"శ మ" �వ � ట � స ��ఁ డ �వ� � ప � � ందు � !
� ో ి ి ె � ొ ే
� ో ి ో� ె � ి ీ
ఆ� త � ట ఁ బ వగ� ? ��గ . � ి� � � శ � వ� ! 69.
ే ా
ఉ:- ఎందు కు ఁ బు ట ఁ జ � �� ? ఇంత ట బ ధల � ందు � �� � ?
� ే ి ొ ి ా ె ి ో
కం� మనము � � �
ె ా ి ట క� � కలౖ , � ను ఁ � ల� � ర �
ా ె ొ ే ే
ా �� ా � ా
మందు ను ? � ప త ప ఁ డ . మ�తు � ఁ డ ! � ప ము � ప � పము �, ా
ె ి ి ీ � � ి ీ
� ందము న� వ� ంచు ి� � � ప ర � ి� � � శ � వ� ! 70. ే ా
ా ై ి ి� � � � ె
ఉ:- � వన� న జన� �� . భ� ప పతు లు గ� �ౖ వము �
ా ె ా � � వ� ? � ప ఫలంబ ? దు ష �
� వన �ౖ నఁ � నము . స ా ా ొ � ౌ
� వనల స�ృ �ంచు మ� . � గ� �ీ� ను డ . భ� ీ� ను డ �.
ా ే ి ా ి�
- 17. ే � ా � � ి ీ
� వ డ ! � వ మయ� ! ప ణు �ంతు ను . � ి� � � శ � వ� ! 71.
� ే ా
చ:- అరు దగు ర ప ఁ � �� , ప ర � కృ �� మము ఁ బ వ � ం�, �
ూ � ా � ు ా ో ో� ె
ు �
కర ణను � పఁ గ� �� . � ం�ను ి� ందు వ ము �
ా � ి� � క � టౖ ,
ె
ి� ి ి �
� రము గఁ బు ట� నట� ప� � � బ భ� ం��వయ� ! దు ష స ం
ి ి �
ే ి ా � � ి ీ
హ రణము ఁ జ � � వ మయ! ��గ . � ి� � � శ � వ� ! 72.
ే ా
�ౖ ి�
ఉ:- � ందవ � వ �� రణము � త� ల ము � ము ల ందఁ జ � , �
ా � ా ొ ే ి
� ౖ ందవ జ � ము � ము ల యదు� త �� రణ � ందఁ జ � , జ ౖ
� ా ి� � ే ి ె
ా � ి� � ొ
ి� ందను � ర��లు గ ి� ందు వ ము � ము �ద � క � టౖ ె
ి ే ి � ి ీ
ొ� ం� క ను ండ ఁ జ � �� ప �� ఁ డ ! � ి� � � శ � వ� ! 73.
� ే ా
�
చ:- క� కృ త కర� బ దు ల� � నర � ందరు � ను� . క�� �
ా ు ొ ే
ె ా ో ి
మ�న మనసు � లౖ స త ము � యలల � హ � ంచు చు ం� . � �ి
ె ే � ు ా
బ లు కఁ గ �ౖ న � ర ర గ ! � వన మూ ర ల ప ణ� కర � లౖ
�ు ె � ు ె
� ��దు రయ� � � మల � జము . � ి� � ీ
ె ే � ి � శ � వ� ! 74.
ే ా
ా ి
ఉ:- న��న � � �త ము న నర న � �చు ను ందు �వ . ల
� � ే � ో
కము � న భక � ట వర � �త ము � � ర� ర �వ . �
� ో ి ా ె ే �ు � ే
ా
దము � ల � ర �� చట ద�త � మము ఁ � ంతు �వ . �
ో ా �
ి � � � ి ీ
వము � గ ను ంట �వ . గు ణ వర న! � ి� � � శ � వ� ! 75.
ే ా
ఉ:- ల క మనంత మయ� ! � � ల కము నం� క � గమయ� ! �
ో ో ొ ా ా
ల కము � � నయ� ! మము ల కు వ� � డ ఁ బ కు మయ� ! �
ో ె ో ే ో ా
ల కను � ప
ో � ఁ � ల� మయ! లు బ గు ణం బ డ ఁ బ ప మయ� ! �
� ొ � ె ా �
ల కము ఁ జ ర � మయ� ! వర ల చన! � ి� � � శ � వ� ! 76.
ో ే ు ో � ి ీ ే ా
ఉ:- బ ంగరు � గ� � మ �� , � � �ఁ బ ంట �ఁ � �� � డ , �
ా ీ ి ా ి ొ ా ే
బ ంగలు ల క � జ� ల తృ ి� గ జ � � కప � � ప � � ?
ె ే ే ి ె � ా � ి � ో
ె ి ి ా
హ ంగు ల � శ � ం� , భ � ��కు ల��� � గ� � మల�.
ా ు ీ
� � ె ొ�
� ంగఁ గ ము ద � ట దవ ే � � � ? � ి� � � శ � వ� ! 77.
� ి � ి ీ ే ా
ఉ:- �రము లు ండ వచు � . గు ణ �రము న� � లు � ంద వచు � . �
ె ొ ా
ే ా
�రము ల క �వనము ��గ � గదు . పంట భ ము ల� ూ
ే ె ి �
బ రము � ట� యము � ట ను �� ల గు � క� � క. � వ �
ా ే ా � ా
�రము � చు � భ ము లను ��గ . � ి� � � శ � వ� ! 78.
ూ � ి ీ ే ా
� ే ి
చ:- ధరణ న�ఘ మూ �కలు త న� యత � బ భ� ంపఁ జ � , య
ి ా
వరణము � భఁ � �� , మము వ�� లఁ జ యఁ దలం�� వ � !
ో ొ ి ే ా � ా
ి � ా
పర�వ పట� తు ంచు ట ను � డ �� � వనంబు ల�� . �
� ో ె