Бэлтгэсэн: “Гурван гал” эмнэлгийн "Дотор , зүрх судас"-ны эмч Ж.Нэргүй

1. Бэлтгэсэн: “Гурван гал” эмнэлэг
Дотор , зүрх судасны эмч
Ж.Нэргүй
Витамин -Д дутагдалын
шалтгаан, оношилгоо,
эмчилгээний ач холбогдол

2.  Витамин- D2, D3, нь нарны гэрэл болон хоол хүнсний
бүтээгдэхүүнээс биед шингэдэг.
 Витамин D3 -холекальциферол нь тосонд уусамтгай
шинж чанартай. Бид витамин D3 - ийг наранд биеэ
шарах үед болон бүх төрлийн загас, өндөг гэх мэт
бүтээгдэхүүнээс авдаг.
 Витамин D2 -/эргокальциферол / нь нарны тусгал
газрын гадаргуу дээр туссан ургамал, ногоонд
шингэдэг. Үүнд : мөөг орно.
 Үүнээс гадна сүү, сүүн бүтээгдэхүүн, жүржийн жүүс,
зарим төрлийн талх, өглөөний бэлэн хоол нь витамин
Д –ийн шимэгдэлтийг нэмэгдүүлдэг.

3. Витамин D-ийн бодисын солилцоо

4. Витамин D−ийн эх үүсвэр
 90% нь нарны гэрэл /20-30 мин арьсан дээр тусахад
2000 IU Витамин - D3 / үүснэ.
 10% нь далайн бүтээгдэхүүн /могой загас, яргай загас, хар
амар загас, туна, сардина/ бяслаг, маргарин, элэг, мөөг,
өндөгний шар / г.м. агуулагддаг.

5. Natural Sources of
Vitamin D
IU per serving
Eel 792 3 ounces = 84 гр
Trout 645 3 ounces = 84 гр
Salmon (smoked
chinook)
583 3 ounces = 84 гр
Salmon (pink,
canned)
465 3 ounces = 84 гр
Salmon, sockeye 447 3 ounces = 84 гр
Catfish (wild) 425 3 ounces = 84 гр
Mackerel (Atlantic) 388 3 ounces = 84 гр
Salmon (wild) 307 3 ounces = 84 гр
Tuna (light, canned
in oil)
229 3 ounces = 84 гр
Sardines (Atlantic,
canned in oil)
164 3 ounces = 84 гр
Rockfish 156 3 ounces = 84 гр
Дараахь бүтээгдхүүн дэх Витамин Д-ийн агууламж

6. Tuna (light, canned in
water)
154 IU
3 ounces
Halibut 196 3 ounces = 84 гр
Flounder or sole 118 3 ounces = 84 гр
Herring (pickled) 96 3 ounces = 84 гр
Tuna (white, canned in
water)
68 3 ounces = 84 гр
Tuna, yellowfin 70 3 ounces = 84 гр
Shitake mushrooms 41 1 cup
Egg 41 1 large egg

7. Витамин Д-ийн хоногийн тун
Нас Vitamin D in IU
(International Units)
Хүүхэд /6- сараас доош/ 340
Хүүхэд /6 сараас 3 нас хүртэл/
280
Насан хүрэгсэд / 51-70 нас/ 600
Насанд хүрэгсэд/71 –с дээш/ 800
АНУ-ын Үндэсний эрүүл мэндийн
институтын зөвлөмж

8. Serum 25-hydroxyvitamin D concentrations,
health, and disease
Serum 25-OHD
concentration
Vitamin D
status
Manifestation Management
<25 nmol/l – 10
ng/mol/l
Deficient Rickets
Osteomalacia
Treat with
high-dose
calciferol
25-50 nmol/l- /10-
20 ng/mol/l/
Associated with
disease risk
Vitamin D
supplementation
50-75 nmol/l -20-30
ng/mol/l
Adequate Healthy Lifestyle advice
>75 nmol/l Optimal Healthy None

9. Витамин-D дутагдахад нөлөөлөх
хүчин зүйлс
 Арьсны нөсөөжилт ихтэй хүмүүс
Цагаан арьстай хүмүүсийг бодвол хар арьстан хүмүүс нь
нарны хэт ягаан туяаг шингээх чадвар 10-50 бага байдаг.
 Насжилт - / Нарны хэт ягаан туяанаас шалтгаалан Д
витамин үүсгэгч болох арьсны / 7- dehydrocholesterol /
багассан байдаг.
 Таргалалт - / холестрин уурших нь удаан/
 Нарийн гэдэсний шимэгдэлт алдагдах
 Нарийн гэдэс богино байх
 Элэгний болон бөөрний архаг дутагдал
 Таталтын эсрэг эм болон рифампицин гэх мэт эмүүд
нөлөөлнө.
 Витамин Д-ийн антагонисть нь Витамин - А юм.
Cod liver- загасны тос нь витамин А-ийн агууламж
өндөр байдаг.

10. Витамин D-ийн гүнзгий дутагдал нь: насанд
хүрэгчдэд остеомалация,
хүүхдэд рахит үүснэ.
Хүүхдэд :
 Сульдаа өвчинтэй
 Өвчлөмтгий
 Ууртай
 Өсөлт удааширсан
 Багтраа өвчтэй
Шинжилгээнд нь:
 Кальци , фосфорын
хэмжээ буурсан
 ЩФ ихэссэн байна.
Насанд хүрэгчдэд:
 Остеомаляцитай
хүмүүсийн 80% -д нь
ЩФ –ийн концентраци
өндөр байдаг.
Кальци, фосфор
багассан байдаг.
 Остеомаляцитай
хүмүүсийн 20%-д нь
хоердогч
гиперпаратиреодизм үүснэ.

11. Витамин-D дутагдсаны улмаас
 Яс, үе мөч янгинах
 Булчингаар өвдөх
 Нуруу байнга өвдөх
 Зүрх судасны өвчин, судас
хатуурал эрт үүснэ.
 Чихрийн шижин өвчин
 ХБС-ийн хавдар /ялангуяа
бүдүүн гэдэсний хавдар /
 Хөхний, өндгөвчний ,
уушигны, түрүү булчирхайн
ХАВДРУУД
 Халдварт өвчин болон
халдварт бус өвчин
аутоиммуный өвчин зэрэг
үүснэ.

12. Витамин-D хэрэглэх эсрэг заалт
Витамин -Д ихдэлт
Цус, шээсэнд кальци ихсэх
Бөөрний сувганцарын чулуу
Уушигны саркойдоз өвчин
Бензилийн спиртэнд мэдрэг хүмүүс
Элэг, бөөрний хүнд дутагдалтай үед

13. Наран шарлагын үед гарах гаж нөлөө
 Зарим хүмүүст тухайлбал нарны тусгалын дараа
/толгой өвдөх, дотор муухайрах, огих, халуурах/
зэрэг шинж тэмдэг илэрвэл тохиромжгүй гэж үзнэ.
 Зарим эмийн бодис хэрэглэж буй хүмүүст нарны
тусгал мэдрэг байдаг.
Үүнд : Бамбайн бэлдмэл , хинин
 Ойрхон хугацаанд рентген туяанд харуулсан
хэсэгт нарны хэт ягаан туяа - /UVB/ нь арьсны
хавдар үүсэх нөхцөл болдог.
 Мөн нарны хэт ягаан туяа /UVB/ нь : уушигны
сүрьеэ, архаг толбот үлд арьсны үрэвсэл зэрэг
өвчний хүндрэх шалтгаан болдог.

14. Витамин-D нь :хөхний хавдартай
эмэгтэйчүүдийн амьдрах хугацааг ихэсгэдэг.
 Витамин Д-ийн бодисын солилцооны
бүтээгдэхүүнүүд нь эсүүдийн огцом их
хурдацтай хуваагдлыг зогсоогч уургийг
идэвхижүүлж, эс хоорондын харилцааг
сайжруулдаг.
 Витамин Д-ийн рецептор нийлэгжиж
экспреслэгдсэн үед, хавдрын өсөлт зогсон,
хавдрын цусан хангамж цаашид нэмэгдэх
боломжгүй болдог.

15. Сийвэндээ өндөр агууламжтай
эмэгтэйчүүдийнх - 30 нг/мл байгаа бол
бага агууламжтай эмэгтэйчүүдийнх -17
нг/мл байдаг.
 Гэтэл хөхний хавдартай эмэгтэйчүүдийнх :
17 нг/мл-ээс бага байсан байна.
 2011 оны метаанализ судалгаагар цусны
витамин Д 50нг/мл байх нь:
хөхний хавдраар өвдөх эрсдэл 50% -иар
бууруулна.

16. Thank you for the attention