Εργασία του μαθητή του 3ου Γυμνασίου Περιστερίου Ανάργυρου Τζουγανάτου

2. Η πίστη, η αγάπη, η γόνιμη σκέψη και η
εφευρετικότητα των καλλιτεχνών αλλά και
του απλού πιστού λαού προς την Παναγία
ξεπερνούν τις τριακόσιες επωνυμίες που της
έχουν δώσει και μπορούν να χωριστούν σε
οκτώ κατηγορίες.

3. 1η Κατηγορία:
Από την παράσταση της
Παναγίας στην εικόνα.

4. Η ΠΛΑΤΥΤΕΡΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ
Η Παναγία
απεικονίζεται καθιστή
ή όρθια, με σηκωμένα
τα χέρια ή
κατεβασμένα, μόνη
της ή με το Χριστό
αγκαλιά. Αυτός ο
εικονογραφικός τύπος
προέρχεται από την
παράσταση της
Αναλήψεως.

5. Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ
Η Θεοτόκος
εικονίζεται ελαφρά
στραμμένη δεξιά,
κρατά με το
αριστερό χέρι τον
Ιησού, ενώ
συγχρόνως υψώνει
το δεξί χέρι σε
ευλογία.

6. ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΥΣΑ
Η Παναγία βαστά το
μικρό Χριστό, σκύβοντας
το κεφάλι της στο
μάγουλό του. Τα δύο
πρόσωπα βρίσκονται σε
επαφή και ο μικρός
Χριστός αγκαλιάζει τη
μητέρα του.

7. ΠΑΝΑΓΙΑ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
Ο μικρός Χριστός
κρατεί στο χέρι του
την πλάκα με τον
Άξιον Εστί όπου ο
αρχάγγελος Γαβριήλ
χάραξε τον ύμνο με
το δάκτυλό του.

8. 2η Κατηγορία: Από τον τόπο της
η Μεγαλοσπηλαιώτισσα
( του Μεγάλου
Σπηλαίου Καλαβρύτων),
η Παναγία η
Αθηνιώτισσα,
η Βουρλιώτισσα,
η Κυκκώτισσα,
η Καστριώτισσα,
η Κάμπου,
η Πυργιανή.

9. 3η Κατηγορία:
Από την τεχνοτροπία του ναού της
η Μαρμαριώτισσα
Χαλανδρίου: Η
ονομασία πρέπει να
προήλθε από το υλικό
κατασκευής του πρώην
ρωμαϊκού μαυσωλείου.
η Θολοσκέπαστη,
η Μολυβδοσκέπαστη,
η Πελεκητή,
η Κρεμαστή.

10. 4η Κατηγορία: Από το όνομα του
κτήτορα του Ναού ή της Μονής της
η Καπνικαρέα στην οδό
Ερμού. Ίσως κάποιος
καπνικάριος να έκτισε την
εκκλησία, η οποία πήρε
το όνομα Καπνικαρέα....
η Παναγία η Παχειά,
η Γλυκειά,
η Περλιγκού,
η Λυκοδήμου,
η Κοροβιλιά.

11. 5η Κατηγορία:
Από το μήνα που εορτάζεται
 Η Αυγουστιανή και Δεκαπεντούσα
στη Σίφνο και γιορτάζει το
δεκαπενταύγουστο
Η Τριτιανή στη Σαντορίνη και
γιορτάζει την Τρίτη μέρα του Πάσχα
 Η Βροντού στη Σάμο και γιορτάζει 8
Σεπτεμβρίου με τις βροντές και τις
βροχές

12. 5η Κατηγορία:
Από το μήνα που εορτάζεται
Η Μεσοσπορίτισσα γιορτάζει στις 21
Νοεμβρίου, γιορτή των Εισοδίων της
Θεοτόκου. Η σπορά βρίσκεται περίπου
στη μέση και γι’ αυτό η Παναγία λέγεται
«μεσοσπορίτισσα».

13. 6η Κατηγορία:
Από τα θαύματα της Παναγίας
Η φιδούσα στηνΚεφαλλονιά.
Η αφήγηση αναφέρει ότι η
Παναγία θέλοντας να
προστατεύσει τις μοναχές
από βαρβάρους στο
μοναστήρι μετέτρεψε τις
μοναχές σε φίδια και για το
λόγο αυτό επισκέπτονται ανά
τους αιώνες τη Μονή κάθε
περίοδο του 15αυγουστου.

14. 7η κατηγορία:
Από την αγάπη των πιστών
Συνήθως χρησιμοποιείται
επίθετο με πρώτο συνθετικό
τον χρυσό:
Χρυσοκελλαριά,
Χρυσοσπηλιώτισσα,
Χρυσοπηγή,
Χρυσογαλούσα,
Χρυσοποδαρίτισσα,
Χρυσοχεριά
Υπάρχουν
όμως και
άλλα, όπως
Αγγελόκτιστη,
Αερινή,
Αναφωνήτρα,
Παντάνασσα.

15. 8η Κατηγορία:
Αυτά που τις έδωσαν οι
Υμνογράφοι της Εκκλησίας.
Αμόλυντος,
Υψηλοτέρα,
Καθέδρα,
Κλίμαξ,
Σκέπη,
Κεχαριτωμένη,
Χώρα του
Αχώρητου,
Ρόδον το Αμάραντον
κλπ.
Προέρχονται κυρίως από τον Ακάθιστο Ύμνο

16. Όλοι οι εικονογραφικοί
τύποι της Παναγίας είναι
παραλλαγές της Πλατυτέρας
και της Οδηγήτριας.

17. Πηγές
 http://users.sch.gr/aiasgr/Theotokos_Maria/Proswnumies/Oi_p
roswnumies_ths_Theotokou.htm
 https://www.pemptousia.gr/2015/08/54573/
 http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/agiologion/panagia_ono
mata.htm
 https://enallaktikidrasi.com/2013/07/ta-300-onomata-tis-
panagias/
 https://www.google.com/search?q=%CE%B5%CE%B9%CE%BA
%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86
%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9+%CF%84%CF%85%CF%
80%CE%BF%CE%B9+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%B8%C
E%B5%CE%BF%CF%84%CE%BF%CE%BA%CE%BF%CF%85&t
bm=isch&source=univ&sa=X&ved=2ahUKEwjUpPL82fTmAhUO
wcQBHZofAiYQsAR6BAgKEAE&biw=1440&bih=757

18. Εργασία στο
μάθημα των
Θρησκευτικών
Θρησκευτικών
Τζουγανάτος
Ανάργυρος
3ο Γυμνάσιο
Περιστερίου
τμήμα Β4
Ιανουάριος 2020