πολιτισμος

1. Κριτήρια επιλογής μη λογοτεχνικών
κειμένων
• Ο παραστατικός κύκλος/ενδιαφέροντα των
μαθητών/τριών
• Ποικιλία κειμενικών ειδών
• Υφολογική ποικιλία

2. Κριτήρια επιλογής λογοτεχνικών
κειμένων
• Ποικιλία λογοτεχνικών ειδών (διηγήματα, ποιήματα,
αποσπάσματα από έργα μεγάλης φόρμας)
• Λογοτεχνικά κείμενα σύγχρονα αλλά και παλαιότερα
• Έργα που προσφέρουν την ενεργητική αισθητική
απόλαυση και συγκίνηση εμπλουτίζοντας την
ενσυναίσθηση του/της αναγνώστη/-τριας, έργα που
αποβαίνουν θητεία στην ηθική, στη συναισθηματική
νοημοσύνη, στους πνευματικούς και κοινωνικούς αγώνες.
• Επιλέγουμε λογοτεχνικά κείμενα ή αποσπάσματά τους από
την παγκόσμια λογοτεχνική παραγωγή σε έκταση περίπου
20% του συνόλου των έργων που έρχονται σε επαφή οι
μαθητές/-τριες

3. Μη λογοτεχνικά – λογοτεχνικά κείμενα:
μια ενδιαφέρουσα «συνομιλία»
• Η «συνομιλία» του λογοτεχνικού και του μη
λογοτεχνικού κειμένου είναι ένα αρχικό
ζητούμενο, αν και δεν υπαγορεύεται από το
ΦΕΚ.
• Δεν υποδεικνύουμε την ταύτιση των δύο
κειμένων, αλλά δεν αποκλείουμε να υπάρχει
αναλογική σχέση μεταξύ τους.

4. Η φιλοσοφία της θεματοδότησης
• Συμπόρευση με τα θεσμικά κείμενα, όπως:
1. Το μεταβατικό Π. Σ. (ΦΕΚ 4402/23.9.2021)
2. ΦΕΚ αξιολόγησης (4134/9.9.2021)
3. ΦΕΚ καθορισμού εξεταστέας ύλης
(4254/15.9.2021)

5. Η φιλοσοφία της θεματοδότησης
• Σκοπός η ανανέωση της διδακτικής
μεθοδολογίας στη βάση της επικοινωνιακής και
κειμενοκεντρικής διδακτικής προσέγγισης.
• Κινηθήκαμε συνειδητά στις γραμμές και στα όρια
που καθορίζονται από τα θεσμικά κείμενα για
μια πιο μοντέρνα προσέγγιση της αξιολόγησης.
• Δε χρησιμοποιήσαμε μεταγλώσσα, αλλά η υφή
της θεματοδοσίας κατευθύνει τη διδακτική
προσέγγιση στην αξιοποίηση της μεταγλώσσας.
• Δίνεται μεγάλη σημασία στην ορθότητα και στη
σαφήνεια της διατύπωσης των ζητουμένων

6. Η φιλοσοφία της θεματοδότησης
• Λαμβάνεται υπόψη ο συνολικός χρόνος που οι μαθητές /τριες διαθέτουν,
για να απαντήσουν τόσο στα θέματα που επιλέγονται από την Τ.Θ.Δ.Δ.
όσο και σε αυτά που δίνονται από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου.
• Τα κείμενα δεν υπερβαίνουν τις 650 – 700 λέξεις περίπου, προκειμένου
να είναι εφικτή η κριτική ανάγνωση και κατανόησή τους από τους/τις
μαθητές/τριες.
• Η έκταση των θεμάτων ποιητικού λόγου προτείνεται, εκτός εξαιρέσεων,
να μην ξεπερνά τις 350 λέξεις, καθώς η πύκνωση, η πολυσημία, η
αφαιρετικότητα, η διακειμενικότητα, η συμβολική και η συνδηλωτική
λειτουργία που τον χαρακτηρίζουν τον κάνουν πιο απαιτητικό ως προς την
ενέργεια που οφείλει να καταβάλει ο / η κάθε μαθητής / τρια στην
προσέγγισή του.
• Η ποικιλία σύγχρονων και παλαιότερων λογοτεχνικών κειμένων
εμπλουτίζει τις αναγνωστικές και ερμηνευτικές δεξιότητες των μαθητών /
τριών μέσα από την ανάδειξη της σχέσης των έργων με την κοινωνία της
εποχής τους.

7. Ενδεικτικά παραδείγματα
διατυπώσεων 2ο υποερώτημα
• Στην 4η παράγραφο του Κειμένου 1 ο
συνεντευξιαζόμενος επιλέγει την οργάνωση του
λόγου του με μια αναλογία. Να την περιγράψεις με
συντομία (μονάδες 4) και να δικαιολογήσεις αυτή
του την επιλογή με κριτήριο το κύριο θέμα της
παραγράφου (μονάδες 6).
• Σε ποιο συμπέρασμα καταλήγει ο συγγραφέας στην
έβδομη παράγραφο του Κειμένου 1 (μονάδες 2), με
ποια λέξη αυτό διατυπώνεται (μονάδες 2) και με
ποια επιχειρήματα καταλήγει σε αυτό; (μονάδες 6)

8. Ενδεικτικά παραδείγματα
διατυπώσεων 3ο υποερώτημα
• Στο κείμενο 1 η συγγραφέας γράφει με τρόπο που δίνει την
εντύπωση ότι εξομολογείται προσωπικές της σκέψεις και
ανησυχίες. Να εντοπίσεις τρία σημεία που επιβεβαιώνουν
αυτή την παρατήρηση (μονάδες 9) και να δικαιολογήσεις
αυτή την επιλογή της σε σχέση με το θέμα του κειμένου και
τη σχέση της αρθρογράφου με τα πρόσωπα στα οποία
αναφέρεται (μονάδες 6)
• Στην τρίτη παράγραφο του Κειμένου 1 παρατηρούμε
ρηματική διατύπωση που σε δύο σημεία δηλώνει πιθανότητα
και σε ένα σημείο αναγκαιότητα. Να εντοπίσεις τις
διατυπώσεις αυτές (μονάδες 9) και να δικαιολογήσεις την
επιλογή τους με κριτήριο το νόημα των προτάσεων ή
περιόδων λόγου στις οποίες βρίσκονται (μονάδες 6)

9. Ενδεικτικά παραδείγματα
διατυπώσεων Θέμα 4
• Να ερμηνεύσεις σε 80-200 λέξεις τη
συναισθηματική αντίδραση της Ερασμίας στο
παραπάνω απόσπασμα (μονάδες 10)
εξετάζοντας παράλληλα τον βαθμό στον οποίο,
κατά τη γνώμη σου, είναι δικαιολογημένη
(μονάδες 5)
• Στο Κείμενο 2 αποτυπώνονται δύο διαφορετικές
επιλογές ζωής. Ποιες είναι αυτές και ποια από τις
δύο θα επέλεγες, αν είχες τη δυνατότητα; (80-
200 λέξεις)