People and civilisations of the near and middle east Völker und Zivilisationen des Nahen und Mittleren Ostens Λαοί και πολιτισμοί της εγγύς ανατολής

1. Θ ΕΠΟΧΘ ΣΟΤ ΧΑΛΚΟΤ
ΛΑΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙ΢ΜΟΙ ΣΘ΢ ΕΓΓΤ΢ ΑΝΑΣΟΛΘ΢

2. Θ ΕΠΟΧΘ ΣΟΤ ΧΑΛΚΟΤ
Εποχι του χαλκοφ ονομάηεται θ ιςτορικι
περίοδοσ κατά τθν οποία καταςκευάηονται και
χρθςιμοποιοφνται χάλκινα εργαλεία αντί για
λίκινα ι οςτζινα.
Θ εποχι του χαλκοφ διαρκεί από το 3.300 π.Χ.
ζωσ περίπου το 1.200 π.Χ. μζχρι δθλαδι τθν
ζναρξθ τθσ εποχισ του ςιδιρου.
Πθγι εικόνασ πρϊτθσ διαφάνειασ: https://muzeum.szczecin.pl/en/collections/archaeology/bronze-age.html

3. Θ ΕΠΟΧΘ ΣΟΤ ΧΑΛΚΟΤ
΢τθν περιοχι που ονομάςτθκε «εφφορθ
θμιςζλθνοσ» αναπτφχκθκαν οι πρϊτοι μεγάλοι
πολιτιςμοί τθσ ανκρωπότθτασ:
❶ των ΢ουμζριων ❷ των Βαβυλϊνιων
❸ των Αιγυπτίων ❹ των Εβραίων
❺ των Φοινίκων ❻ των Χετταίων
Πθγι εικόνασ πρϊτθσ διαφάνειασ: https://muzeum.szczecin.pl/en/collections/archaeology/bronze-age.html

4. Θ Εφφορθ Θμιςζλθνοσ
Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://www.greelane.com/el/

5. Θ ΕΠΟΧΘ ΣΟΤ ΧΑΛΚΟΤ
΢τον ελλαδικό χϊρο αναπτφχκθκαν ςχεδόν
ταυτόχρονα τρεισ μεγάλοι και επίςθσ πολφ
ςθμαντικοί πολιτιςμοί:
❶ των Κυκλαδιτϊν Κυκλαδικόσ πολιτιςμόσ
❷ των Μινωιτϊν Μινωικόσ πολιτιςμόσ
❸ των Μυκθναίων Μυκθναϊκόσ πολιτιςμόσ
Πθγι εικόνασ πρϊτθσ διαφάνειασ: https://muzeum.szczecin.pl/en/collections/archaeology/bronze-age.html

6. Θ ΕΠΟΧΘ ΣΟΤ ΧΑΛΚΟΤ
Ο κάκε πολιτιςμόσ είχε τθν δικι του μοναδικι
φυςιογνωμία, αλλά επθρζαςε και τουσ άλλουσ
πολιτιςμοφσ.
Θ κάλαςςα του Αιγαίου υπιρξε θ γζφυρα
επικοινωνίασ όχι μόνο των πολιτιςμϊν του
ελλαδικοφ χϊρου, αλλά και θ γζφυρα
επικοινωνίασ με τουσ πολιτιςμοφσ τθσ Ανατολισ.
Πθγι εικόνασ: https://www.clickatlife.gr/taksidi/story/79653

7. ΢ΟΤΜΕΡΙΟΙ
Θ Ιςτορία ξεκινά ςτθ Μεςοποταμία με τουσ
΢ουμζριουσ, ζναν λαό πικανϊσ ινδοευρωπαϊκισ
καταγωγισ.
Οι ΢ουμζριοι βρίςκονται ςτθ Μεςοποταμία από
τθν 4θ χιλιετία προ Χριςτοφ και είναι ο πρϊτοσ
λαόσ που αναπτφςςει ζναν υψθλό πολιτιςμό.
Ο λαόσ των ΢ουμζριων κα προικίςει τθν
ανκρωπότθτα με πολλζσ ςθμαντικζσ εφευρζςεισ.

8. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Sumer
Θ ΠΕΡΙΟΧΘ ΣΟΤ ΚΡΑΣΟΤ΢ ΣΩΝ ΢ΟΤΜΕΡΙΩΝ ΢ΣΘ ΜΕ΢ΟΠΟΣΑΜΙΑ

9. ΟΙ ΕΦΕΤΡΕ΢ΕΙ΢ ΣΩΝ ΢ΟΤΜΕΡΙΩΝ
Οι ΢ουμζριοι εφευρίςκουν:
❶ τον τροχό
❷ το άροτρο
❸ τθν επεξεργαςία των μετάλλων
❹ μία μορφι γραφισ, τθ ςφθνοειδι
❺ και ιδρφουν τισ πρϊτεσ πόλεισ ςτθν
ανκρϊπινθ Ιςτορία, με πρϊτθ τθν Ουρ

10. Οι πόλεισ των ΢ουμζριων ςτθ Μεςοποταμία
Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Sumer

11. Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Sumer
ΣΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΣΘ΢ ΠΟΛΘ΢ ΟΤΡ ΢ΣΘ ΜΕ΢ΟΠΟΣΑΜΙΑ

12. Πθγι εικόνασ: https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Urukagina
΢ΦΗΝΟΕΙΔΗ΢ ΓΡΑΦΗ
ΣΩΝ ΢ΟΤΜΕΡΙΩΝ

13. ΒΑΒΤΛΩΝΑ
΢τθν πορεία του χρόνου αναμείχκθκαν με τουσ
΢ουμζριουσ ςθμιτικοί λαοί και δθμιοφργθςαν
κατά τθν 2θ χιλιετία ζνα ιςχυρό κράτοσ ςτθ
Μεςοποταμία με επίκεντρο τθν Βαβυλϊνα.
Σο αποκορφφωμα τθσ ακμισ του κράτουσ τθσ
Βαβυλϊνασ είναι θ θγεμονία του Χαμουραμπί
(1730-1695 π.Χ.)
Είναι ο πρϊτοσ θγεμόνασ που κατζγραψε τθν
αρχαιότερθ νομοκεςία τθσ ανκρωπότθτασ.

14. Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ τθσ Βαβυλϊνασ – ΢ε μπλε χρϊμα θ πφλθ Ιςτάρ
Πθγι εικόνασ: https://www.dkfindout.com/us/history/mesopotamia/babylon/

15. Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ
Πθγι εικόνασ: http://septmerveillesdumonde.com/hanginggardensofbabylon/
ΟΙ ΚΡΕΜΑ΢ΣΟΙ ΚΘΠΟΙ ΣΘ΢ ΒΑΒΤΛΩΝΑ΢

16. ΟΙ ΚΡΕΜΑ΢ΣΟΙ ΚΘΠΟΙ ΣΘ΢ ΒΑΒΤΛΩΝΑ΢
Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ
Πθγι εικόνασ: https://www.behance.net/gallery/5476373/The-Hanging-Gardens-of-Babylon

17. Σα ερείπια τθσ Βαβυλϊνασ όπωσ είναι ςιμερα
Πθγι εικόνασ: https://www.unusualtraveler.com/visiting-the-ruins-of-babylon/

18. Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Hammurabi
Θ ςτιλθ με τον κϊδικα του βαςιλιά
τθσ Βαβυλϊνασ Χαμουραμπί.
Είναι θ πρϊτθ καταγραφι νόμων ςτθν
ιςτορία τθσ ανκρωπότθτασ.
Ο βαςιλιάσ Χαμουραμπί διακρίνεται
αριςτερά όρκιοσ, μπροςτά ςτον κεό
των Βαβυλωνίων Shamash, τον κεό
του ιλιου, τθσ εξουςίασ, τθσ
δικαιοςφνθσ και του πολζμου.
Παρίςι, Μουςείο του Λοφβρου

19. Λεπτομζρεια από τον κϊδικα του Χαμουραμπί
Πθγι εικόνασ: https://www.history.com/topics/ancient-history/hammurabi

20. Σθν μεγαλφτερθ
ζκταςθ είχε το
κράτοσ τθσ
Βαβυλϊνασ κατά
τον 6ο αιϊνα π.Χ.
Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Fall_of_Babylon

21. ΒΑΒΤΛΩΝΑ
΢τθν Βαβυλϊνα αναπτφχκθκαν
❶ οι επιςτιμεσ και
❷ τα γράμματα
Θ επιςτιμθ τθσ αςτρονομίασ οφείλει ςτουσ
Βαβυλϊνιουσ τα πρϊτα τθσ βιματα, ενϊ το
ζποσ Γιλγαμζσ δείχνει τθν πνευματικι
ανάπτυξθ που υπιρχε ςτθν Βαβυλϊνα και είναι
το πρώτο ζποσ ςτθν ιςτορία τθσ ανκρωπότθτασ.

22. ΒΑΒΤΛΩΝΑ - ΒΑΒΕΛ
Θ Βαβυλώνα αναφζρεται ςτθν Αγία Γραφι ωσ
Βαβζλ, από τθν εβραϊκι ονομαςία τθσ πόλθσ,
με ιδιαίτερθ αναφορά ςτον «Πφργο τθσ Βαβζλ».
΢τθ Γζνεςθ, ο «Πφργοσ τθσ Βαβζλ» ιταν ζνα
ψθλό κτίριο που χτιηόταν με ςκοπό τθν αφξθςθ
τθσ φιμθσ και τθσ εξουςίασ του λαοφ τθσ Βαβζλ,
και ςτόχο να φτάςει μζχρι τον ουρανό. Αυτό
εξόργιςε τον Θεό, που μπζρδεψε τισ γλϊςςεσ
των εργατϊν, κι ζτςι ο πφργοσ δεν τελείωςε
ποτζ.

23. Ο «Πφργοσ τθσ Βαβζλ» - Ζργο του Πίτερ Μπρίγκελ του πρεςβφτερου, 1563
Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Tower_of_Babel

24. Α΢΢ΤΡΙΟΙ
Ο λαόσ των Αςςυρίων κατοικοφςε ιδθ από τθν
3θ χιλιετία π.Χ. ςτθν βόρεια Μεςοποταμία. Σο
όνομά τουσ το πιραν από τθν πόλθ «Άςςουρ»,
χτιςμζνθ ςτισ όχκεσ του ποταμοφ Σίγρθ.
΢ταδιακά επεκτάκθκαν
❶ ςε όλθ τθν Μεςοποταμία κατακτϊντασ και
το βαςίλειο τθσ Βαβυλϊνασ
❷ ςε όλθ τθν Εγγφσ Ανατολι και τθν Αίγυπτο

25. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Sumer
Θ ΠΕΡΙΟΧΘ ΣΟΤ ΚΡΑΣΟΤ΢ ΣΩΝ Α΢΢ΤΡΙΩΝ ΢ΣΘ ΜΕ΢ΟΠΟΣΑΜΙΑ

26. Σο βαςίλειο τθσ Αςςυρίασ μεταξφ 824 και 671 π.Χ.
Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Assur

27. Πθγι εικόνασ:
https://historyofyesterday.com/assyrians-60c2bce20368
Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ
Αςςυρίων μαχθτϊν

28. Πθγι εικόνασ: https://historyofyesterday.com/assyrians-60c2bce20368
Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ Αςςυρίων
μαχθτϊν ςε άρμα

29. Αςςυρία, Αςςυρία,
Σι μου κυμίηει;

30. Μιπωσ τθν ςθμερινι
΢ΤΡΙΑ;

31. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://de.wikipedia.org/wiki/Datei:Reliefkarte_Syrien.png

32. Α΢΢ΤΡΙΟΙ
Θ νζα ςθμαντικι πόλθ ςτθν αυτοκρατορία των
Αςςυρίων ιταν θ Νινευι, κοντά ςτθν ςθμερινι
Μοςοφλθ ςτο Βόρειο Ιράκ.
Οι πολιτιςμοί ςτθν Μεςοποταμία ςυνυπιρχαν
κατά τισ δφο τελευταίεσ χιλιετίεσ προ Χριςτοφ.
Αρχικά κυριάρχθςαν οι ΢ουμζριοι, κατόπιν οι
Βαβυλϊνιοι και αργότερα οι Αςςφριοι.
Από τον 6ο αιϊνα ολόκλθρθ θ Μζςθ και Εγγφσ
Ανατολι κα υποταχκεί ςτουσ Πζρςεσ.

33. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://www.facebook.com/onlyancientart/photos/map-of-mesopotamia-and-the-ancient-near-east-c-1300-bcemap-of-mesopotamia-and-th/1530671447089373/

34. Πθγι εικόνασ: https://historyofpersiapodcast.com/maps/
Θ ΠΕΡ΢ΙΚΘ ΑΤΣΟΚΡΑΣΟΡΙΑ ΚΑΣΑ ΣΟ 500 π.Χ.

35. ΜΕ΢ΟΓΕΙΟ΢ ΘΑΛΑ΢΢Α
ΕΡΤΘΡΑ
ΘΑΛΑ΢΢Α
Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://www.bmz.de/de/laender/aegypten

36. Πθγι εικόνασ: https://www.purevacations.com/explore-the-southern-nile/
Ο ΝΕΙΛΟ΢ ΕΙΝΑΙ Θ ΠΘΓΘ ΣΘ΢ ΗΩΘ΢ ΓΙΑ ΣΘΝ ΑΙΓΤΠΣΟ

37. ΣΟ ΔΩΡΟ ΣΟΤ ΝΕΙΛΟΤ
Οι αρχαίοι Ζλλθνεσ ονόμαηαν τθν Αίγυπτο
«δϊρο του Νείλου». Και αυτό γιατί ο Νείλοσ
❶ παρείχε νερό ςτουσ Αιγφπτιουσ
❷ ιταν ο δρόμοσ επικοινωνίασ τουσ
❸ παρείχε τροφι ψάρια
❹ παρείχε καλλιζργειεσ ςιτάρι
Ο Νείλοσ πλθμμφριηε κάκε χρόνο και
ζτςι οι όχκεσ του ιταν πολφ εφφορεσ.

38. Πθγι εικόνασ: https://gr.pinterest.com/pin/300474606362212896/?amp_client_id=CLIENT_ID(_)&mweb_unauth_id={{default.session}}&simplified=true

39. ΣΟ ΔΕΛΣΑ ΣΟΤ ΝΕΙΛΟΤ
΢το Δζλτα του Νείλου υπάρχει αφκονία πανίδασ
και χλωρίδασ για τουσ Αιγυπτίουσ:
❶ κυνιγι
❷ ψάρεμα
❸ ζνα πολφ χριςιμο φυτό:
ο πάπυροσ

40. ΠΑΠΤΡΟ΢
Ο πάπυροσ ζδωςε ςτουσ Αιγυπτίουσ:
❶ πλοία
❷ καλάκια
❸ ςχοινιά και
❹ ζνα είδοσ χαρτιοφ

41. Πθγι εικόνασ: https://www.quora.com/What-does-papyrus-mean-in-ancient-Egypt

42. ΑΙΓΤΠΣΟ΢
΢τθν αρχι τθσ εποχισ του χαλκοφ θ Αίγυπτοσ
είναι ζνα ενιαίο ιςχυρό κράτοσ. Οι θγεμόνεσ τθσ
φζρουν τον τίτλο του Φαραϊ. Τπάρχουν τρεισ
περίοδοι ςτθν ιςτορία τθσ Αιγφπτου:
❶ Θ περίοδοσ του Αρχαίου Βαςιλείου
❷ θ περίοδοσ του Μζςου Βαςιλείου και
❸ θ περίοδοσ του Νζου Βαςιλείου

43. ΑΡΧΑΙΟ ΒΑ΢ΙΛΕΙΟ (3.000 – 2.200 π.Χ.)
Κατά τθ διάρκεια του Αρχαίου Βαςιλείου το
κράτοσ οργανϊνεται. Θ Μζμφιδα είναι θ
Πρωτεφουςα τθσ Αιγφπτου.
Κοντά ςτθ Μζμφιδα οι φαραϊ κτίηουν τουσ
τεράςτιουσ τάφουσ τουσ: τισ Πυραμίδεσ.

44. Οι πυραμίδεσ τθσ Αιγφπτου
Πθγι εικόνασ: https://www.lonelyplanet.com/articles/visiting-pyramids-giza-guide-history-facts

45. Πθγι εικόνασ: https://bigseventravel.com/interesting-facts-the-great-sphinx-egypt/
Η ΜΕΓΑΛΗ ΢ΦΙΓΓΑ ΣΗ΢ ΓΚΙΖΑ΢

46. Πθγι εικόνασ: https://www.worldhistory.org/Memphis_(Ancient_Egypt)/
ΚΑΛΛΙΣΕΧΝΙΚΘ ΑΝΑΠΑΡΑ΢ΣΑ΢Θ ΣΘ΢ ΑΡΧΑΙΑ΢ ΜΕΜΦΙΔΑ΢

47. ΜΕ΢Ο ΒΑ΢ΙΛΕΙΟ (2.050 – 1.800 π.Χ.)
Κατά τθ διάρκεια του Μζςου Βαςιλείου θ
αρχαία Αίγυπτοσ ακμάηει.
Για να προςτατευτοφν από τισ επιδρομζσ, οι
Αιγφπτιοι οχυρϊνουν τα ςφνορά τουσ και
μεταφζρουν τθν πρωτεφουςά τουσ ςτθν Θιβα.
Πθγι εικόνασ: https://www.worldhistory.org/image/12636/egyptian-war-chariot-in-action/

48. Σι; ΢τθ Θιβα;
Οι Αιγφπτιοι μετζφεραν
τθν πρωτεφουςά τουσ
ςτθν Ελλάδα;

49. ΢οβαρά τώρα;

50. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Thebes,_Egypt

51. Καλλιτεχνικι αναπαράςταςθ των Θθβϊν από τον Jean-Claude Golvin
Πθγι εικόνασ: https://jeanclaudegolvin.com/en/thebes

52. Θ αρχαία Θιβα ςτθν Αίγυπτο
Πθγι εικόνασ: https://about-history.com/the-history-of-the-city-with-hundred-gates-thebes-egypt/

53. Θ αρχαία Θιβα ςτθν Αίγυπτο
Πθγι εικόνασ: https://gr.pinterest.com/pin/463730092881276504/

54. ΝΕΟ ΒΑ΢ΙΛΕΙΟ (1.800 – 1.100 π.Χ.)
Θ Αίγυπτοσ επεκτείνει τα ςφνορά τθσ κατά τθν
περίοδο του Νζου Βαςιλείου, τόςο προσ Νότο
όςο και προσ Ανατολάσ.
Οι φαραϊ χτίηουν κοντά ςτθ Θιβα τουσ τάφουσ
τουσ ςτθν «κοιλάδα των Βαςιλζων», και
λαμπροφσ ναοφσ, όπωσ
❶ του Καρνάκ ❷ του Λοφξορ
❸ του Αμποφ ΢ιμπζλ

55. Θ Αίγυπτοσ κατά
τθν περίοδο του
Νζου Βαςιλείου
(χρϊμα πράςινο)
Πθγι εικόνασ:
http://www.emersonkent.com/m
ap_archive/egypt_syria_mesopot
amia_1450_bc.htm

56. Ο ναόσ του Καρνάκ ςτθν Αίγυπτο
Πθγι εικόνασ: https://kingslandtour.com/karnak-temple/

57. Ο ναόσ ςτο Λοφξορ τθσ Αιγφπτου – Διακρίνεται αριςτερά το τεράςτιο άγαλμα του Ραμςι ΙΙ
Πθγι εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Luxor_Temple

58. Ο ναόσ ςτο Abu Simbel
Πθγι εικόνασ: https://wiki2.org/en/File:Abu_Simbel,_Ramesses_Temple,_front,_Egypt,_Oct_2004_jpg

59. Θ κοιλάδα των Βαςιλζων
Πθγι εικόνασ: https://twitter.com/surimana16/status/1200566947517280256

60. Ο ΦΑΡΑΩ
΢τθν αρχαία Αίγυπτο ο Φαραϊ κεωρείται γιοσ
του κεοφ Όςιρι. Ο Φαραϊ είναι:
❶ ο απόλυτοσ άρχοντασ
❷ ο διοικθτισ του ςτρατοφ
❸ ο ανϊτατοσ κρθςκευτικόσ άρχοντασ
Για να μπορζςει όμωσ ο Φαραϊ να κυβερνιςει
μία τόςο μεγάλθ χϊρα χρειάηεται πολλοφσ
κυβερνθτικοφσ υπαλλιλουσ.

61. Πθγι εικόνασ: https://www.artstation.com/artwork/1n435K
Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ του
αρχαίου κεοφ των Αιγυπτίων
Όςιρι από τον 3D artist
David Ferreira
Ο Όςιρισ ιταν ο κεόσ τθσ φφςθσ και των
νεκρϊν. Πζκαινε κατά τον κεριςμό και
αναγεννιόταν όταν άνκιηαν οι ςπόροι

62. Θ ΑΙΓΤΠΣΙΑΚΘ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Σο μεγαλφτερο μζροσ των Αιγυπτίων (90%) ιταν
ακτιμονεσ αγρότεσ. Πλθρϊνουν βαρφ φόρο
ςτουσ ιδιοκτιτεσ τθσ γθσ που είναι:
❶ ο φαραϊ
❷ κρατικοί υπάλλθλοι
❸ το ιερατείο
Σο ιερατείο είναι άνδρεσ ιερείσ
και γυναίκεσ ιζρειεσ.
Πθγι εικόνασ: https://www.historyanswers.co.uk/ancient/the-life-of-an-ancient-egyptian-priest-explained/

63. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://www.slideserve.com/lucas-langley/the-society-in-ancient-egypt

64. Θ ΑΙΓΤΠΣΙΑΚΘ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
΢τισ πόλεισ ηουν οι τεχνίτεσ όπωσ:
❶ ξυλουργοί ❷ οικοδόμοι
❸ ςιδθρουργοί ❹ μεταλλοτεχνίτεσ
❺ χρυςοχόοι ❻ ξυλογλφπτεσ
❼ λικοξόοι
΢τα ορυχεία
δουλεφουν
ςκλάβοι
Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://www.egypttoursportal.com/en-
ca/ancient-egyptian-craftsmen/

65. Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ ςκλάβων ςε ορυχείο τθσ αρχαίασ Αιγφπτου
Πθγι εικόνασ: https://www.keywordbasket.com/cHlyYW1pZCAxODg5/

66. Θ ΘΡΘ΢ΚΕΙΑ ΢ΣΘΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΤΠΣΟ
Θ κρθςκεία τθσ αρχαίασ Αιγφπτου ιταν
πολυκεϊςτικι. Οι Αιγφπτιοι πίςτευαν ςε
πολλοφσ κεοφσ. Μεταξφ αυτϊν:
❶ ςτον Άμον Ρα, τον κεό του ιλιου
❷ ςτον Όςιρι, τον κεό τθσ βλάςτθςθσ
❸ ςτθν Κςιδα, τθν κεά τθσ γονιμότθτασ

67. Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ μερικϊν κεϊν τθσ αρχαίασ Αιγφπτου
Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://dorothy3allen.blogspot.com/2021/04/gods-of-egypt-seth.html

68. ΟΙ ΝΑΟΙ ΢ΣΘΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΤΠΣΟ
Οι ναοί κεωροφνται οίκοι των κεϊν. ΢ε αυτοφσ
οι ιερείσ και οι ιζρειεσ τελοφν τα λατρευτικά
τουσ κακικοντα ςτο όνομα του Φαραϊ.
Οι αρχαίοι Αιγφπτιοι πιςτεφουν ςτθν ηωι μετά
κάνατον, γι’ αυτό και ταριχεφουν τουσ νεκροφσ
τουσ. ΜΟΤΜΙΕ΢!
Οι τάφοι εξοπλίηονται με όλα τα αναγκαία είδθ
για τθν μετακανάτια ηωι του νεκροφ.

69. Ναόσ Medinet Habou κοντά ςτισ αρχαίεσ Θιβεσ τθσ Αιγφπτου
Πθγι εικόνασ: https://www.egyptorientaltours.com/tag/english/

70. Πθγι εικόνασ: https://clubjaguar2.blogspot.com/2019/12/part-2-chapter-15-searching-with.html
ΑΙΓΤΠΣΙΑΚΘ ΜΟΤΜΙΑ

71. Θ χρυςι ςαρκοφάγοσ του φαραϊ Σουταγχαμϊν
Πθγι εικόνασ: https://www.aegypten-fotos.de/kairo/03-24_d.htm

72. ΙΕΡΟΓΛΤΦΙΚΑ
Οι αρχαίοι Αιγφπτιοι ανζπτυξαν ζνα είδοσ
γραφισ που ονομάςτθκε ιερογλυφικι γραφι.
Αποτελείται από περίπου 5.000 ςφμβολα.
Οι Αιγφπτιοι «γράφουν» πάνω ςε:
❶ παπφρουσ
❷ ναοφσ, παλάτια και κτιρια
❸ γρανίτεσ
Σο ςφμβολο των Αιγυπτίων π.χ. για τον ιλιο,
ςιμαινε επίςθσ «φωσ» και «ηζςτθ».

73. Πθγι εικόνασ: https://holidaynews.gr/
Θ ονομαηόμενθ «ςτιλθ τθσ
Ροηζτασ» μασ δίνει πλθροφορίεσ για
τθν αρχαία Αίγυπτο. Πάνω τθσ είναι
χαραγμζνεσ τρεισ γραφζσ: θ
ιερογλυφικι, θ ελλθνικι και μία
απλι δθμοτικι γλϊςςα τθσ
Αιγφπτου.
Ο Γάλλοσ ερευνθτισ ΢αμπολιόν
μπόρεςε να αποκωδικοποιιςει το
1822 τα αρχαία αιγυπτιακά
ιερογλυφικά με βάςθ τθν αρχαία
ελλθνικι γραφι.

74. ΟΙ ΧΕΣΣΑΙΟΙ
Οι Χετταίοι κατοικοφςαν ςτθν Μικρά Αςία ιδθ
από τθν 2θ χιλιετία π.Χ. Λαόσ ινδοευρωπαϊκισ
καταγωγισ, ηοφςε αρχικά ςε ομάδεσ νομάδων.
Αργότερα δθμιοφργθςαν ζνα ενιαίο κράτοσ με
πρωτεφουςα τθν Χαττοφςα.
Γφρω ςτα 1500 π.Χ. κυριαρχοφν ςτθν
❶ Μικρά Αςία
❷ Βόρεια Μεςοποταμία
❸ Βόρεια ΢υρία

75. Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://www.facebook.com/onlyancientart/photos/map-of-mesopotamia-and-the-ancient-near-east-c-1300-bcemap-of-mesopotamia-and-th/1530671447089373/

76. Θ πφλθ των λεόντων ςτθν πρωτεφουςα των Χετταίων Χαττοφςα
Πθγι εικόνασ: https://www.worldhistory.org/image/4892/lion-gate-at-hattusa/

77. Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ τθσ πφλθσ των λεόντων τθσ Χαττοφςα
Πθγι εικόνασ: https://arxaia-ellinika.blogspot.com/2021/11/Hattusa-katarameni-poli-xatti-autokratorias-xettaion.html

78. ΟΙ ΧΕΣΣΑΙΟΙ
Οι Χετταίοι είχαν αναπτφξει εμπορικζσ ςχζςεισ
με τουσ Μυκθναίουσ, δθλαδι τουσ Αχαιοφσ,
τουσ οποίουσ αποκαλοφςαν Αχιγιάβα.
Σο κράτοσ των Χετταίων καταςτράφθκε προσ το
τζλοσ του 13ου αιϊνα προ Χριςτοφ, όταν οι
«λαοί τθσ κάλαςςασ» ανζτρεψαν τθν εμπορικι
τάξθ ςτθν Εγγφσ Ανατολι και ςτθν ανατολικι
Μεςόγειο.

79. ΟΙ ΕΠΙΔΡΟΜΕ΢ ΣΩΝ ΛΑΩΝ ΣΗ΢ ΘΑΛΑ΢΢Α΢
Πθγι αρχικισ εικόνασ: https://en.wikipedia.org/wiki/Sea_Peoples

80. ΦΟΙΝΙΚΕ΢
Οι Φοίνικεσ
● εγκαταςτάκθκαν ςτα παράλια τθσ
Παλαιςτίνθσ ιδθ από τθν 3θ χιλιετία π.Χ.
● ιταν λαόσ ςθμιτικισ καταγωγισ
● ςτράφθκαν προσ τθν κάλαςςα, διότι δεν είχαν
εφφορεσ και μεγάλεσ πεδιάδεσ
● ζγιναν άριςτοι ναυτικοί και ζμποροι

81. Χάρτθσ τθσ αρχαίασ Φοινίκθσ
Πθγι εικόνασ: https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/ag_history/browse.html?start=59#prettyPhoto

82. ΦΟΙΝΙΚΕ΢
Οι Φοίνικεσ
● δεν είχαν ενιαίο κράτοσ αλλά
● είχαν ανεξάρτθτεσ πόλεισ-κράτθ
● πρωτεφουςα κζςθ μεταξφ τουσ είχε θ Βφβλοσ
● είχαν εμπορικζσ ςχζςεισ με τουσ Μυκθναίουσ
● επθρεάςτθκαν πολιτιςτικά από τουσ γφρω
λαοφσ
● επινόθςαν ζνα αλφάβθτο είχε 22 ςφμφωνα

83. ΢το φοινικικό αλφάβθτο οι Ζλλθνεσ πρόςκεςαν τα φωνιεντα
και δθμιοφργθςαν το ελλθνικό αλφάβθτο.
Πθγι εικόνασ: https://thephoeniciansbyaden.weebly.com/social-effects-of-their-writing.html

84. ΦΟΙΝΙΚΕ΢: ΝΑΤΣΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΟΙ
Οι Φοίνικεσ ιταν δεινοί ζμποροι και ναυτικοί.
Οι πόλεισ τουσ Σφροσ και ΢ιδϊνα ζγιναν
εμπορικά κζντρα τθσ Μεςογείου ιδθ από τθν
2θ χιλιετία προ Χριςτοφ.
Ανζπτυξαν ζνα δίκτυο εμπορικϊν ςτακμϊν και
αποικιϊν ςε όλθ τθ Βόρεια Αφρικι και τθν
Δυτικι Μεςόγειο.

85. Πθγι εικόνασ: https://kids.britannica.com/kids/article/Phoenicia/353622
ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΙΚΙΕ΢ ΣΩΝ ΦΟΙΝΙΚΩΝ

86. ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ
Οι Εβραίοι είναι λαόσ ςθμιτικισ καταγωγισ.
Ηοφςαν αρχικά ωσ νομάδεσ ςτθν περιοχι τθσ
Παλαιςτίνθσ, μζχρι να εγκαταςτακοφν ςτο
εςωτερικό τθσ Παλαιςτίνθσ: ςτθν Χαναάν.
΢τισ αρχζσ τθσ 2θσ χιλιετίασ π.Χ. πολλοί Εβραίοι
βρίςκονται ςτθν Αίγυπτο.
Γφρω ςτα 1300 π.Χ. οι Εβραίοι εγκαταλείπουν
τθν Αίγυπτο με θγζτθ τον Αβραάμ και
επιςτρζφουν ςτθν Παλαιςτίνθ. ΕΞΟΔΟ΢

87. Καλλιτεχνικι απεικόνιςθ τθσ εξόδου των Εβραίων από τθν Αίγυπτο
Πθγι εικόνασ: http://archive.bible-calendar.net/november-2020/

88. Πθγι εικόνασ: https://www.thetorah.com/article/defining-the-land-of-canaan-in-numbers-34

89. ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ
Γφρω ςτα 1000 π.Χ. οι Εβραίοι ιδρφουν ζνα
ιςχυρό κράτοσ με πρωτεφουςα τθν Ιερουςαλιμ.
Διαδοχικά κυβερνοφν από τθν Ιερουςαλιμ οι
βαςιλείσ ΢αοφλ
Δαβίδ
΢ολομώντασ
Γριγορα όμωσ το εβραϊκό κράτοσ διαςπάται και
κυριεφεται από του Αςςφριουσ.

90. Ψθφιακι αναπαράςταςθ τθσ αρχαίασ Ιερουςαλιμ
Πθγι εικόνασ: https://pixabay.com/photos/ancient-jerusalem-model-israel-4928039/

91. Πθγι εικόνασ: https://www.pinterest.ru/pin/498562621218472718/

92. Καλλιτεχνικι αναπαράςταςθ του Ναοφ του ΢ολομϊντοσ
Πθγι εικόνασ: https://www.pinterest.ru/pin/540713498981852551/

93. ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ
Οι Εβραίοι είναι ο πρϊτοσ μονοκεϊςτικόσ λαόσ τθσ
Ιςτορίασ.
● πιςτεφουν ότι ο Θεόσ απευκφνεται ςε αυτοφσ
μζςω των προφθτϊν
● οι προφιτεσ κρατοφν τουσ ανκρϊπουσ ςτον
δρόμο τθσ αλθκινισ κρθςκείασ
● μετά τθν υποδοφλωςθ των Εβραίων οι
προφιτεσ αναγγζλλουν τθν ζλευςθ ενόσ Μεςςία
● ο Μεςςίασ κα απελευκερϊςει τουσ Εβραίουσ

94. ΣΟ ΙΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ
Σο ιερό βιβλίο των Εβραίων ονομάηεται Σορά
και είναι θ Παλαιά Διακικθ.
Εξιςτορεί τθν πορεία του εβραϊκοφ λαοφ και
παρουςιάηει τα ςτοιχεία τθσ εβραϊκισ πίςτθσ.
Γράφτθκε περίπου από το 1.000 προ Χριςτοφ
ζωσ και τον 2ο αιϊνα μ.Χ.

95. Κείμενα, ςυγγραφι, ιςτορικι ζρευνα, εικόνεσ: Γαρίτατηθσ Χαράλαμποσ (ΠΕ07)
Φιλολογικι επιμζλεια: Γεώργιοσ ΢πανόσ (ΠΕ02)