58. • Στους Περσικούς πολέμους οι ελληνικές πόλεις-κράτη
δοκιμάστηκαν και βγήκαν με κάθε τρόπο ενισχυμένες. Η οπλιτική
φάλαγγα, ο στρατός των πολιτών, πολέμησε εξαιρετικά
αποτελεσματικά. Με ιδιαίτερο κύρος και αίγλη μεταξύ όλων των
Ελλήνων βγήκε η δημοκρατική Αθήνα: στήριξε το νικηφόρο
ναυτικό της στην υπηρεσία των θητών, της ασθενέστερης και
πολυπληθέστερης τάξης των πολιτών της. Χάρη στην συγκρότηση
της πολιτείας της και το δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησής της,
έδωσε την ευκαιρία σε χαρισματικές προσωπικότητες της μεσαίας
τάξης να αναλάβουν ηγετικές ευθύνες σε κρίσιμες στιγμές. Το
γεγονός ότι αυτή (και όχι η Σπάρτη ή μια νέα πανελλήνια
συμμαχία) δέχτηκε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες πολλών
ελληνικών πόλεων για προστασία από νέες ενδεχόμενες απειλές
των Περσών προσδιόρισε σε μεγάλο βαθμό ένα μεγάλο μέρος της
ελληνικής Ιστορίας των πρώτων 50 χρόνων μετά τα Περσικά.
