-

1. Nur Aliah (2021)
1
Undang-undang Keterangan II - Beban dan Darjah Pembuktian
Pengenalan Setiap pihak mempunyai tugas untuk
membuktikan fakta-fakta yang telah mereka
tegaskan.
Constantine Line v Imperial Smelting
Corporation
The burden of proof in any particular case
depends on the circumstances in which the
claim arises. In general, the rule which
applies is ei qui affirmat non ei qui negat
incumbit probatio. It is an ancient rule
founded on consideration of good sense and
should not be departed from without strong
reasons.
Definisi Tugas yang terletak ke atas sesuatu pihak
untuk mewujudkan satu kes atau satu fakta.
Konsep beban pembuktian adalah satu
konsep yang luas yang merangkumi beban
untuk mewujudkan kes dan juga beban
untuk membawa keterangan.
Dalam Akta Keterangan 1950, seksyen 101
memperuntukkan beban untuk mewujudkan
kes atau beban undang-undang manakala
seksyen 102 adalah berkaitan dengan
beban untuk membawa keterangan atau
beban keterangan.
Seksyen 101 Pihak yang hendak mahkamah memberikan
penghakiman kepadanya berdasarkan
fakta-fakta yang ditegaskannya perlulah
membuktikan fakta-fakta yang ditegaskan.
Ini bermakna di dalam kes-kes jenayah,
pihak pendakwaan perlu untuk
membuktikan bahawa kesalahan tersebut
telah dilakukan oleh tertuduh.
PP v Saimin, Hakim Sharma The Proof of a case against the accused
depends for its support not upon the
absence or weakness of the explanation on
his part but on the positive affirmative
evidence of his guilt by the prosecution.
Kes sivil Plaintif perlu membuktikan penegasannya.
Sebagai contoh, bagi kes kecuaian, pihak
plaintif perlu membuktikan elemen-elemen
utama bagi tuntutannya, iaitu kewujudan
kecuaian di pihak defendan, kewujudan

2. Nur Aliah (2021)
2
tugas berhati-hati di pihak defendan,
pembuktian pecahan tugas oleh defendan,
dan kerosakan yang telah dialami oleh pihak
plaintif. Jikalau sesuatu pihak mempunyai
beban pembuktian tetapi gagal untuk
melepaskan beban ini, maka pihak
berkenaan dikatakan telah gagal di dalam
isu yang telah ditegaskannya.
Beban undang-undang Beban Keterangan
Beban ke atas pihak yang menegaskan
sesuatu perkara untuk membuktikan
penegasannya.
Beban yang terletak kepada pihak yang satu
lagi untuk membawa keterangan bagi
meragukan atau membawa isu ke atas kes
pendakwaan atau kes plaintif.
Tanggungjawab ini terletak di pihak yang
menegaskan untuk meyakinkan mahkamah
tentang kewujudan sesuatu fakta dalam isu.
Seksyen 103 AK memperuntukkan,
“beban bukti mengenai sesuatu fakta
tertentu terletak pada orang yang
berkehendakkan mahkamah
mempercayai tentang adanya fakta
itu, melainkan jika diperuntukkan oleh
mana-mana undang-undang bahawa
bukti mengenai fakta itu terletak pada
mana-mana orang tertentu.”
Kiralfy:
Beban untuk menunjukkan bahawa terdapat
cukup keterangan mengenai kewujudan
sesuatu fakta untuk pihak juri
mempertimbangkannya.
Mahkamah perlu percaya untuk beban itu
dilepaskan.
Jika wujud beban keterangan, mahkamah
tidak perlu percaya kewujudan fakta yang
ditegaskan sebelum beban itu boleh
dilepaskan.
Beban yang tetap, iaitu akan tetap berada
pada pihak pendakwaan.
Beban keterangan boleh berubah-ubah di
sepanjang perbicaraan.
Menurut seksyen 102, pihak yang
menanggung beban keterangan ialah pihak
yang mungkin akan kalah jika tidak ada bukti
selanjutnya dikemukakan.
Di dalam misalan (b) kepada seksyen 102,
A mendakwa B untuk mendapatkan wang
yang perlu dibayar atas satu bon. B telah
mengaku bahawa satu bon telah
disempurnakan tetapi B menyatakan ia
dilakukan dengan cara frod. Manakala A
telah menafikan kewujudan frod berkenaan.

3. Nur Aliah (2021)
3
Oleh itu, B harus membuktikan
penegasannya, iaitu, telah berlaku frod. Jika
B gagal membuktikan kewujudan frod maka
A akan Berjaya dalam kesnya kerana
penyempurnaan bon itu tidak dinafikan dan
B gagal membuktikan frod.
Aziz bin Muhammad Din v PP, S. Augustine Paul:
“The burden of establishing a case must be contrasted with the burden of introducing evidence
(evidential burden). The former is governed by section 101 of the Act which states ... The latter
is governed by section 102 of the Evidence Act 1950 which states ... The burden of
establishing a case rests throughout the trial on the party who asserts the affirmative.
However, the burden of introducing evidence in a case shifts constantly as evidence is
introduced by one side or the other.”
Mat v PP
“The correct law for Magistrates to apply is as follows. If you accept the explanation given by
or on behalf of the accused, you must of course acquit. But this does not entitle you to convict
if you do not believe that explanation, for he is still entitled to an acquittal if it raises in your
mind a reasonable doubt as to his guilt, as the onus of proving his guilt lies throughout on
the prosecution. If upon the whole evidence you are left in a real state of doubt, the Public
Prosecutor has failed to satisfy the onus of proof when lies upon it.”
Seksyen 105 AK
• Seksyen 105 memperuntukkan kekecualian jika pihak tertuduh membawa belaan-
belaan yang diwujudkan oleh sesuatu statut seperti tidak sempurna akal atau mabuk.
• Terdapat juga keadaan-keadaan khas di bawah Kanun Keseksaan yang boleh
dibangkitkan oleh tertuduh seperti provokasi.
• Beban pembuktian berpindah kepada tertuduh untuk membuktikan bahawa dia tidak
sempurna akal, mabuk atau terdapatnya provokasi pada masa dia melakukan
perbuatan yang dituduh.
• Ikau Anak Mail v PP: Tertuduh telah dituduh dengan kesalahan membunuh (s 302).
Tertuduh membawa pembelaan provokasi. Mahkamah Persekutuan bersetuju
bahawa apabila tertuduh membawa belaan provokasi maka tertuduh mempunyai
beban undang-undang untuk membuktikan kewujudan belaan itu.
• S 105 tidak terpakai dalam keadaan belaan-belaan statut tidak dibawa.
• Nagappan v PP: Bagi kesalahan di bawah seksyen 420 Kanun Keseksaan, apabila
tertuduh diarahkan untuk memasukkan pembelaannya, maka tertuduh cuma perlu
mewujudkan keraguan yang munasabah supaya dia boleh dilepaskan.
Anggapan statutori
• Anggapan yang diwujudkan oleh sesuatu Akta tertentu.
• Pada amnya, beban undang-undang masih terletak di atas pihak pendakwaa untuk
membuktikan kes mereka dan hanya setelah satu fakta asas dibuktikan, barulah
anggapan statutori akan terpakai.
• Contoh anggapan statutori – seksyen 37(d) dan (da) Akta Dadah Berbahaya 1952,
iaitu seseorang yang ada dalam milikannya dadah seberat 15 gram dan ke atas,
maka beliau akan dianggap mengedar dadah tersebut kecuali dibuktikan sebaliknya.

4. Nur Aliah (2021)
4
• Anggapan bahawa dadah berkenaan adalah bagi tujuan pengedaran hanya akan
timbul jika pihak pendakwaan berjaya membuktikan satu fakta asas, iaitu pemilikan
dadah berkenaan. Oleh itu, dalam kes-kes yang pihak pendakwaan bergantung pada
anggapan yang diwujudkan dalam statut, tertuduh mempunyai beban undang-
undang untuk mematahkan anggapan tersebut.
• Mohamad Radhi bin Yaacob v PP, Mahkamah Agung menyatakan:
“In the course of the prosecution case, the prosecution may of course rely on
available statutory presumptions to prove one or more of the essential
ingredients of the charge. When that occurs, the particular burden of proof as
opposed to the general burden, shifts to the defence to rebut such
presumptions on the balance of probabilities which from the defence point of
view is heavier than the burden of casing a doubt, but it is certaintly lighter
than the burden of the prosecution to prove beyond reasonable doubt.”
• PP v Ku Yahya Ku Bahari & Anor:
o Terdapat dua orang yang dituduh di bawah seksyen 3 Akta Pencegahan
Rasuah 1961. Mengikut seksyen 14 kepada Akta berkenaan, jikalau mana-
mana prosiding dibawa ke atas mana-mana pegawai awam di bawah
seksyen 3 atau 4 Akta Pencegahan Rasuah, anggapan boleh dibuat
bahawa rasuah diberi dengan tujuan sebagai dorongan atau ganjaran
melainkan dibuktikan sebaliknya.
o Mahkamah Tinggi berpendapat Hakim perbicaraan telah terkhilaf apabila
memutuskan tertuduh bersalah kerana belaan dibawa tertuduh tidak boleh
dipercayai. Apabila pihak pendakwaan bergantung kepada anggapan,
tertuduh mempunyai beban undang-undang untuk melepaskannya di atas
imbangan kebarangkalian.
Alibi (latin – ‘tempat lain’)
• Belaan yang dibawa oleh defendan bahawa pada masa kejadian, dia berada di
tempat lain. Beban untuk membuktikan kewujudan alibi tersebut terletak ke atas
pihak yang menegaskan kewujudannya.
• Misalan (b) seksyen 103 AK
B berkehendakkan mahkamah mempercayai bahawa pada masa berkenaan itu
dia berada dia suatu tempat lain. Dia mestilah membuktikannya.
Seksyen 106 AK
• Misalan (b) seksyen 106AK memperuntukkan:
A telah dituduh menaiki kereta api tanpa tiket. Beban untuk membuktikan bahawa dia
mempunyai tiket adalah terletak padanya.
• Peruntukan seksyen 106 AK dimasukkan kerana sukar untuk pihak pendakwaan
membuktikan fakta yang negative terutama sekali fakta bahawa tertuduh tidak
mempunyai tiket. Sebaliknya, tertuduh yang lebih mengetahui sama ada dia
mempunyai tiket atau tidak. Tertuduh hanya perlu mengemukakan tiket berkenaan
bagi membuktikan bahawa dia tidak bersalah.
• Lee Chin Hock v PP:
o Tertuduh telah dituduh dengan kesalahan memiliki senjata api tanpa
kebenaran yang sah.
o Seksyen 106 AK bermaksud, jika sesuatu fakta itu lebih mudah untuk
dibuktikan oleh sesuatu pihak yang mempunyai pengetahuan tentang fakta
tersebut, maka pihak berkenaan mempunyai beban untuk membuktikan.
o Oleh itu, jika tertuduh di dalam kes ini mempunyai pengetahuan tentang
kebenaran yang sah tersebut maka beban adalah terletak kepadanya untuk
membuktikan bahawa dia memiliki senjata api dengan kebenaran yang sah.
• PP v Lim Kwai Thean

5. Nur Aliah (2021)
5
o Ujian yang harus digunakan bagi pemakaian seksyen 106AK ialah di atas
imbangan kemudahan (on the balance of convenience) iaitu pihak manakah
yang lebih mudah untuk membuktikan sesuatu perkara.
o “Fakta diketahui kes”- Fakta yang berada di dalam pengetahuan sesuatu
pihak secara khas.
o Dengan menggunakan ujian tersebut, pihak yang mempunyai pengetahuan
secara khas mempunyai beban untuk membuktikannya kerana fakta-fakta
yang perlu dibuktikan itu berada di dalam pengetahuan mereka secara khas.
• Khoo Teck Yam v PP:
o Mahkamah memutuskan bahawa sat ukes prima facie mesti dibuktikan oleh
pihak pendakwaan sebelum seksyen 106 AK boleh beroperasi.
Pengenalan – kes jenayah • Darjah pembuktian ialah tahap sesuatu
fakta mesti dibuktikan oleh pihak-pihak
yang menegaskan kewujudan fakta
berkenaan. AK 1950 tidak
memperuntukkan definisi mengenai
darjah pembuktian.
• Darjah pembuktian adalah berbeza bagi
setiap kes.
o Seksyen 3 AK mendefiniskan
perkataan bukti sebagai
mahkamah mesti percaya dalam
keadaan tertentu.
o Hanya setelah mahkamah
percaya dalam keadaan tertentu
tentang kewujudan fakta yang
ditegaskan barulah beban
undang-undang yang terletak ke
atas sesuatu pihak akan
terlepas.
• Miller v Minister of Pension, Mahkamah
Rayuan telah memberi pendapatnya
tentang beban dalam kes jenayah:
“It need not reach certainty, but it
must carry a high degree of
probability. Proof beyond
reasonable doubt does not mean
proof beyond shadow of doubt. …
If the evidence is so strong against
a man as to leave only a remote
possibility in his favour, which can
be dismissed with the sentence,
“Of course it is possible but not in
the lease probable,” the case is
proved beyond reasonable doubt,
but nothing short of that will
suffice.”

6. Nur Aliah (2021)
6
Kes sivil • Darjah pembuktian di dalam kes sivil
adalah tidak sama seperti kes jenayah.
• R v Carr-Briant
o Mahkamah Rayuan telah
mengetepikan sabitan
Mahkamah Perbicaraan yang
memberikan arahan kepada juri
bahawa darjah pembuktian
dalam kes sivil adalah sama
seperti kes jenayah.
• Kes Miller, Lord Denning
“It must carry a reasonable
degree of probability but not so
high as is required in criminal
case.”
Seksyen 105 AK • Tertuduh perlu membuktikan kewujudan
belaan pertahanan persendirian di atas
imbangan kebarangkalian (Ya bin Daud
v PP).
• Tertuduh mempunyai beban undang-
undang untuk membuktikan kewujudan
kekecualian yang ditegaskannya bagi
kesalahan di bawah undang-undang
yang mentarikrifkan kesalahan itu (Akta
Dadah Berbahaya 1952, Akta
Pencegahan Rasuah 1997, Akta
Keselamatan Dalam Negeri 1957).
• Tertuduh mempunyai beban untuk
membuktikan kes mereka terjatuh di
dalam kekecualian itu jika bergantung
pada kekecualian itu.
• Tenaga Pharmed Sdn Bhd v PP:
o Tertuduh menggunakan belaan
seksyen 4(4) Akta Jualan Dadah
1952.
o Mahkamah menjelaskan bahawa
berdasarkan seksyen 105 AK,
beban pembuktian terletak atas
tertuduh untuk membuktikan kes
mereka terjatuh di bawah
kekecualian yang diperuntukkan
di bawah seksyen 4(4) Akta
Jualan Dadah 1952.
Anggapan statutori • Darjah pembuktian ialah imbangan
keberangkalian dalam kesalahan rasuah
(PP v Yuvaraj).
• Beban statutori beralih kepada tertuduh
untuk mematahkan anggapan bahawa
dadah yang berada di dalam milikannya
adalah bagi pengedaran dadah (Mohd
Radhi bin Yaacob v PP).

7. Nur Aliah (2021)
7
Seksyen 106 AK • PP v Lim Kwai Thean, Hakim Good
“Especially’ in section 106 means,
that if it is an easy matter for the
person concerned to proof the fact
of which by the prosecution would
present the prosecution with
inordinate difficulties, then
ordinary common sense demands
that the balance of convenience
shoud be in favour of the
prosecution.”
• Beban belarih kepada responden
kerana fakta berkenaan berada dalam
pengetahuan responden secara khas.
Apabila responden memilih untuk tidak
memberi keterangan, adalah jelas
bahawa dia gagal mematahkan kes
prima facie yang diwujudkan perayu
(Sundram v Arujunam).
• Pihak pendakwaan gagal menunjukkan
apa-apa percubaan untuk memeriksa
polisi insurans tertuduh telah dilakukan
bagi menunjukkan wujud kes prime facie
terhadap tertuduh. Oleh itu, rayuan
tertuduh dibenarkan (Chong Kok Tow v
PP).
Alibi • Tertuduh mempunyai beban undang-
undang untuk membuktikan belaan
alibinya di atas darjah imbangan
kebarangkalian (Dato’ Mokhtar bin
Hashim & Anor v PP).
• Tertuduh mempunyai beban undang-
undang untuk membuktikan alibi apabila
membawa belaan alibi (Yau Heng Fang
v PP).
GOOD LUCK!