Dr. Burkay Adalığ ile birlikte 1. Hasta İlişkileri Zirvesi'nde gerçekleştirdiğimiz sunum.

1. Sosyal Medya ve
Dijital Kanallarda Hasta
22 Kasım 2011, İstanbul
Dr. Burkay Adalığ Murat Tanören
Bausch&Lomb Türkiye ve Orta Doğu Boehringer Ingelheim Türkiye
Medikal Müdürü Pazarlama Müdürü
@burkayadalig @bencewom
http://goo.gl/XB2IW http://goo.gl/y5Bim
Görsel: Ernst & Young 2011 raporu “Progressions: Building Pharma 3.0” sf. 11.

2. Bu sunumdaki görüşler sunan kişilere aittir.
Hiçbir kurum ya da kuruluş sorumlu
tutulamaz.

3. İddia #1
Sağlıkta paydaşlardan biri olan
hastanın gücü
teknoloji sayesinde artıyor
(çoktan arttı bile?)

4. Web 1.0 Web 2.0 Web 3.0
 Web sitesi sahibinin  İçeriğin kullanıcı tarafından  3. kuşak “akıllı” ve
yayınladığı statik oluşturulduğu siteler “sezgisel” internet-tabanlı
içerik  “Sosyal Medya" hizmet ve teknolojileri
?
Katı Sıvı Gaz
Sıkı bağlı Zayıf bağlı Bağsız
Hareketsiz Az hareketli Çok hareketli
Karışmaz Az karışır Kolay karışır
Sıkışmaz Az sıkışır Çok sıkışır
Soğuk Daha ılık Sıcak
Aksu ve ark. (2011) Her Şey Çıplak, İstanbul, Kapital Medya Hizmetleri, sf. 17.

5. Sağlık 2.0
Kalabalıkların bilgeliği

6. Pharma 3.0
“İlaçlardan Sağlıklı Çıktılara”
Değişimin •Ar-Ge üretkenliği
•Sağlık Reformu
tetikleyicileri •Patent süresi
•Sağlık Bilişimi
•Küreselleşme
•Tüketiciyi gözetme
•Demografi
•Veri madenciliği
•Fiyat ve Geri Ödeme
GELENEKSEL OLMAYAN
ORTAKLIKLAR
İş Modelleri Pharma 1.0 Pharma 2.0 Pharma 3.0
Değer Yaratmak “Blockbuster” ürünler Ürün Portföyünde Yeni ilaç yerine
Çeşitlilik Sağlıklı Çıktılar
Müşteri
Ödeyici
Doktor
Hasta
Ernst & Young raporu “Progressions 2010: Pharma 3.0”
http://www.ey.com/GL/en/Industries/Life-Sciences/Progressions-2010--Pharma-3.0

7. Süper-
hasta
Ernst & Young raporu “Progressions 2010: Pharma 3.0”
http://www.ey.com/GL/en/Industries/Life-Sciences/Progressions-2010--Pharma-3.0

8. Soru: Hastalar, sosyal medya ve dijital
kanalları sağlıkla ilgili konularda
kullanmalı mı?
Evet
Hayır
Duruma göre değişir...

10. İddia #2
Hastalar,
sosyal medya ve dijital kanalları
sağlıkla ilgili konularda kullanMAmalı

11. Hastalık Halinde İlk Davranış Şekli
 Görüşülen kitlenin yarından fazlası hastalık durumunda ilk olarak doktora gittiğini belirtmiştir.
 Doktora gitmeyip kendi bildiği ilaçları alma davranışı ikinci sıradadır.
 Görüşülen her 8 kişiden biri internetten hastalığı ile ilgili araştırma yapmaktadır. Özellikle düşük sosyo
demografik grupta bu davranış daha ağırlıktadır.
Doktora giderim %54
Doktora gitmem, kendi bildiğim ilaçları alırım %14
İnternetten hastalığımla ilgili araştırma yaparım %12 C2-DE SES
Doktora gitmem, bitkisel tedavi uygularım %8
Aynı hastalığı geçirmiş birine sorarım %3 DE SES
Tanıdık doktora sorarım %2
Zamana bırakırım / İyileşmeyi beklerim %2
Dinlenirim %1 DE SES, 46-60 yaş
Aileme danışırım %1
n=548
Sağlık Portali Araştırması
Aralık 2009 Sayfa 10 Confidential & Proprietary
Türk Telekom’un izniyle Copyright © 2009 The Nielsen Company

12. Türkiye’nin 1 numaralı
sağlık sitesi?

13. Hastalıkla İlgili Ziyaret Edilen İnternet Siteleri
 Hastalık durumunda internetten hastalığı ile ilgili araştırma yapanların yarıdan fazlasının bu amaçla
öncelikle google arama motorunu ziyaret ettiği görülmektedir.
 Öne çıkan ikinci ve üçüncü siteler sağlık siteleri ve doktorumonline’dır ve özellikle kadınlar tarafından
daha fazla tercih edilmektedir.
Google %54
Sağlık siteleri %8
Kadın
Doktorumonline %8
Kadın
Belli bir site yok %6
Diğer %6
Uzman tv %5
Arama motorları %5
Saglikbilgisi %3
Yahoo %3 n=65
Baz=Hastalıkla ilgili konularda internet sitelerini ziyaret edenler
Sağlık Portali Araştırması
Aralık 2009 Sayfa 13 Confidential & Proprietary
Türk Telekom’un izniyle Copyright © 2009 The Nielsen Company

14. Yalan-yanlış bilgiler var
(en azından inkontinans için)
Sosyal medyada özellikle sağlık
profesyoneli ve inkontinans
kurumları kaynaklı bilgiler, yeteri
kadar işe yarar bulunmamaktadır.
Sajadi KP ve Goldman HB (2011) “Social networks lack useful content for
incontinence”, Urology, Oct;78(4):764-7. Epub 2011 Aug 20.

15. “Özel”imizi ifşa ediyoruz
“With over 500 million users,
Facebook hosts many of our patients,
who are also exposed to the Internet
and social media. Nobody so far has
considered the opposite issue: that
of physician invasion of privacy by
"looking-up" a patient on Facebook
during clinical practice for purposes
of history-taking or diagnostic clues
in situations where patients are too
ill to provide needed information.”
Ben-Yakov, M. ve Snider C. (2011) “How Facebook Saved Our Day!”, Acad Emerg
Med., Nov 1. doi: 10.1111/j.1553-2712.2011.01199.x. [Epub ahead of print]

16. Doktor-hasta arasındaki ilişkiyi bozuyoruz
Teknolojinin hayatın her alanında olduğu gibi, tıpta ve iletişimde yeni sayfalar
açtığını ifade eden İzmir Tabip Odası Eski Başkanı Dr. Suat Kaptaner;
“bir doktorun sürekli kontrol ettiği hastasıyla görüşerek ilaç düzenlemesi
yapmasının ya da acil durumda bir hastanın ambulansla giderken, internet
aracılığıyla en uygun hastanenin belirlenmesinin büyük kolaylıklar olduğuna”
dikkat çekerek itirazlarını şöyle aktarıyor:
“ Öte yandan, teknoloji artıkça, hekim ile hastası
arasındaki insani ilişkinin boyutu zedelenebilir,
buna çok dikkat etmek lazım. Doktor-hasta
ilişkisindeki empatinin korunması şarttır,
neticede hasta da doktor da insandır ve çok
sınırlı, acil olgular dışında ilişkilerin yüz yüze
yürütülmesi daha sağlıklıdır.”
http://goo.gl/HUII4

17. Sosyal medya hasta ediyor
Balıklı Rum Hastanesi Anatolia
Bağımlılık Tedavisi Kliniği Şefi Doç. Dr.
Ayhan Kalyoncu,
''online olmak için aşırı çaba harcayan
ve internet bağlantısı olmayınca
sıkıntı yaşayan, işini, gücünü, ailesini
ve hata yeme içmesini bile ihmal
edecek düzeyde sosyal medya
kullanan insanların bağımlı kabul
edilebileceklerini''
belirterek, bu bağımlılığın da diğerleri
gibi tedavi edilmesi gerektiğini
kaydetti.
http://goo.gl/n8PsA

18. İddia #3
Hastalar,
sosyal medya ve dijital kanalları
sağlıkla ilgili konularda kullanmalı

19. SOSYAL MEDYADA
SAĞLIK... (evet sosyal medya
sadece eğlence için değil)

26. %22.2 • Herhangi bir hastalıkla ilgili bilgi
danışanlar
%19.4 • Yan etkilerle ilgili bilgi danışanlar
%8.3 • Doktor adı danışanlar
Online Anket Dr Burkay Adalığ, 2010

27. %30.5 • Cevresine doktor adı önerenler
%50 • Herhangi bir hastalıkla ilgili
bildiklerini aktaranlar
%27.7 • Sağlıkla ilgili herhangi bir konuda
çevresine tavsiye verenler
Online Anket Dr Burkay Adalığ, 2010

28. Hastalar sosyal medyada…
• Sağlıkla ilgili konularda
%39 tavsiye alanlar
• Herhangi bir hastalıkla
%31 ilgili bildiklerini aktaranlar
n=1204 Ecz Yelda Arıkan ve Dr Taylan Benker – ISOP Annual Congress 2011 Istanbul

29. Ecz Yelda Arıkan ve Dr Taylan Benker – ISOP Annual Congress 2011 Istanbul

30. Ecz Yelda Arıkan ve Dr Taylan Benker – ISOP Annual Congress 2011 Istanbul

32. Hasta ve doktor iletişiminde
kopukluk olmaması ve güçlü
bir ortaklık hastalık
yönetimini
kolaylaştırmaktadır

34. SAYI
ZAMAN
Well Chronic Acute

40. Kontrolü
İleri Elinde Tutan
Müdahil
Hastalık Evresi
Orta
Bilgili
Kabullenici
Erken
Tanrı Ortak Hizmet
Sağlayıcı
Doktora Yaklaşım

41. HASTA
BİLGİ ve
DOKTOR AKRAN
YORUMU

42. Hastalar daha fazla bilgiye sahip
olurlar
Hastalar tedavi kararlarında etkin rol
oynayabilirler
Doğru hekime ulaşarak erken tanıya
yardımcı olabilirler
Hasta-Doktor ilişkisi güçlenir

43. Soru: Hastalar, sosyal medya ve dijital
kanalları sağlıkla ilgili konularda
kullanmalı mı?
Evet
Hayır
Duruma göre değişir...

44. Teşekkürler
Dr. Burkay Adalığ Murat Tanören
Bausch&Lomb Türkiye ve Orta Doğu Boehringer Ingelheim Türkiye
Medikal Müdürü Pazarlama Müdürü
@burkayadalig @bencewom
http://goo.gl/XB2IW http://goo.gl/y5Bim
Görsel: Ernst & Young 2011 raporu “Progressions: Building Pharma 3.0” sf. 11.