1. ระเบียบข้าราชการพลเรือนว่าด้วยมารยาททางการเมืองของข้าราชการพลเรือน ฉบับลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ.2499 (สมัยสงครามโลก)
ข้าราชการพลเรือนจะนิยมหรือเป็นสมาชิกใน พรรคการเมืองใดๆ ที่ตั้งโดยชอบด้วยกฎหมาย และจะไปในการ ประชุมของพรรคการเมืองนั้นเป็นการส่วนตัวก็ได้แต่ในทางที่เกี่ยวกับประชาชนและในหน้าที่ราชการจะต้องกระทาตัวเป็น กลาง ปฏิบัติตามนโยบายของรัฐบาลโดยไม่คานึงถึงพรรคการเมือง และต้องไม่กระทาการอันเป็นการฝ่าฝืนข้อห้าม ดังต่อไปนี้ (1) ไม่ดารงตาแหน่งในพรรคการเมืองใดๆ เว้นแต่เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ประเภท 2 หรือข้าราชการการเมือง (2) ไม่ใช้สถานที่ราชการในกิจการทางการเมือง (3) ไม่วิพากษ์วิจารณ์การกระทา ของรัฐบาลให้ปรากฏแก่ประชาชน (4) ไม่แต่งเครื่องแบบราชการไปร่วมประชุมพรรคการเมือง หรือไปร่วมประชุมในที่สาธารณสถานใดๆ อันเป็นการประชุมที่ มีลักษณะทางการเมือง (5) ไม่ประดับเครื่องหมายพรรคการเมืองในเวลาสวมเครื่องแบบราชการหรือในเวลาราชการหรือในสถานที่ราชการ (6) ไม่แต่งเครื่องแบบของพรรคการเมืองเข้าไปในสถานที่ราชการ (7) ไม่บังคับให้ผู้ใต้บังคับบัญชาหรือประชาชนเป็นสมาชิกในพรรคการเมืองใดและไม่กระทาการในทางให้คุณให้โทษ เพราะเหตุที่ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชาหรือประชาชนนิยมหรือเป็นสมาชิกในพรรคการเมืองใดที่ตั้งขึ้นโดยชอบด้วยกฎหมาย (8) ไม่ทาการขอร้องให้บุคคลใดอุทิศเงินหรือทรัพย์สินเพื่อประโยชน์แก่พรรคการเมือง (9) ไม่โฆษณาหาเสียงเพื่อประโยชน์แก่พรรคการเมือง หรือแสดงการสนับสนุนพรรคการเมืองใดๆ ให้เป็นการเปิดเผยในที่ ประชุมพรรคการเมือง และในที่ที่ปรากฏแก่ประชาชน หรือเขียนจดหมายหรือบทความไปลงหนังสือพิมพ์หรือพิมพ์หนังสือ หรือใบปลิวซึ่งจะจา หน่ายแจกจ่ายไปยังประชาชน อันเป็นข้อความที่มีลักษณะของการเมือง (10) ไม่ปฏิบัติหน้าที่แทรกแซงในทางการเมือง หรือใช้การเมืองเป็นเครื่องมือเพื่อกระทากิจการต่างๆ อาทิเช่น วิ่งเต้น ติดต่อกับ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือพรรคการเมือง เพื่อให้นาร่างพระราชบัญญัติหรือญัตติเสนอสภาฯ หรือตั้งกระทู้ ถามรัฐบาล (11) ในระยะเวลาที่มีการสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ไม่แสดงออกโดยตรงหรือโดย ปริยายที่จะเป็นการ ช่วยเหลือส่งเสริมสนับสนุนผู้สมัครรับเลือกตั้ง และในทางกลับกันไม่กีดกัน ตาหนิติเตียนทับถม หรือให้ร้ายผู้สมัครรับ เลือกตั้ง
(การฝ่าฝืนระเบียบนี้ถือว่า กระทา ผิดวินัยฐานไม่ถือและปฏิบัติตามระเบียบของทางราชการ)

2. คุณธรรมและจริยธรรมของข้าราชการการเมืองยกตัวอย่างจากระเบียบสานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยมาตรฐาน ทางคุณธรรมและจริยธรรมของข้าราชการการเมือง ๒๕๔๓ ข้อ ๘ ข้าราชการการเมืองจักต้องมีอุดมการณ์ในการทางานเพื่อประเทศชาติและรับใช้ประชาชนอย่างเต็มความสามารถ ด้วยความรับผิดชอบ ซื่อสัตย์ สุจริต เสียสละ และยุติธรรม ข้อ ๑๒ ข้าราชการการเมือง จักต้องไม่ใช้สถานะหรือตาแหน่งการเป็นข้าราชการการเมืองไปแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้ โดยชอบด้วยกฎหมายสาหรับตนเองหรือผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นประโยชน์ในทางทรัพย์สินหรือไม่ก็ตาม ข้อ ๑๓ ข้าราชการการเมืองต้องไม่ใช้สถานะหรือตาแหน่งการเป็นข้าราชการการเมืองเข้าไป ก้าวก่ายแทรกแซงการบรรจุ แต่งตั้ง ย้าย โอน เลื่อนตาแหน่ง และเลื่อนขั้นเงินเดือนของข้าราชการ ซึ่งมีตาแหน่งหรือเงินเดือนประจาและมิใช่ข้าราชการ การเมือง พนักงานหรือลูกจ้างของหน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจหรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือให้บุคคลดังกล่าวพ้นจาก ตาแหน่ง ทั้งนี้ เว้นแต่เป็นการปฏิบัติตามอานาจหน้าที่ตามกฎหมาย ข้อ ๒๐ ข้าราชการการเมืองจักต้องยึดมั่นในกฎหมายและคานึงถึงระบบคุณธรรมในการแต่งตั้งผู้สมควรดารงตาแหน่ง ต่างๆ
ข้อห้ามข้าราชการการเมืองไม่ให้ก้าวก่ายข้าราชการประจาตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร ไทย ๒๕๕๐
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภาต้องไม่ใช้สถานะหรือตาแหน่งเข้าไปก้าวก่ายหรือแทรกแซงเพื่อประโยชน์ของ ตนเอง ของผู้อื่น หรือของพรรคการเมือง ไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม ในเรื่องดังต่อไปนี้ (1) การปฏิบัติราชการหรือการดาเนินงานในหน้าที่ประจาของข้าราชการ พนักงานหรือลูกจ้างของหน่วยราชการ หน่วยงาน ของรัฐ รัฐวิสาหกิจ กิจการที่รัฐถือหุ้นเป็นส่วนใหญ่ หรือราชการส่วนท้องถิ่น (2) การบรรจุ แต่งตั้ง ย้าย โอน เลื่อนตาแหน่ง และเงินเดือนของข้าราชการซึ่งมีตาแหน่งหรือเงินเดือนประจาและมิใช่ข้าราชการ การเมือง พนักงานหรือลูกจ้างของหน่วย ราชการหน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ กิจการที่รัฐถือหุ้นเป็นส่วนใหญ่ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือ(3) การให้ข้าราชการซึ่ง มีตาแหน่งหรือเงินเดือนประจาและมิใช่ข้าราชการการเมือง พนักงาน หรือลูกจ้างของหน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ กิจการที่รัฐถือหุ้นเป็นส่วนใหญ่หรือราชการส่วนท้องถิ่น พ้นจากตาแหน่ง
ตัวอย่างสหรัฐ : ข้าราชการประจาต้องวางตัวเป็นกลางทางการเมือง
“ตามหลักการของระบบคุณธรรม (Merit System) ข้าราชการประจาต้องวางตัวเป็นกลางทางการเมืองไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด” สหรัฐอเมริกามีกฎหมาย The Hatch Political Activities Act. 1939 Little Hatch Act กาหนดสิทธิข้าราชการทั้งใน รัฐบาลกลางและมลรัฐ ไว้ดังนี้ 1.ห้ามใช้อานาจหรืออิทธิพลเพื่อประโยชน์ในการแทรกแซงหรือสร้างผลกระทบต่อการเลือกตั้ง 2.ห้ามขู่บังคับให้ข้าราชการอุดหนุนสิ่งที่มีค่าแก่บุคคล พรรคการเมือง หรือองค์การที่มีเป้าหมายทางการเมือง 3.ห้ามมีส่วนร่วมในการจัดการหรือรณรงค์ทางการเมือง 4.ห้ามประชาสัมพันธ์ให้พรรคการเมืองหรือใส่เครื่องหมายพรรคการเมือง