1.
Otomobil Vergi Yükü Karşılaştırması
Türkiye & Dünya
tasit.com

2.
Ülkemizde vergi, ve diğer masraflar derken, sıfır
otomobillerin vergi öncesi ve sonrası fiyatları arasındaki
uçurum giderek artıyor.
Türkiye’de otomotiv endüstrisinde küçülmeye neden olan
bu ağır vergi yükleri gerçekte ne kadar ağır ?
Peki ya alternatif enerjileri kullanan araçlar? Elektrikli ve
hibrid araçlar dünyada yoğun şekilde hafifletilmiş vergilerle
teşvik edilirken ülkemizdeki durum nedir ?
Bu çalışmada, yukarıda sorguladığımız konuları
çeşitlendirerek, Türkiye’deki ve Dünya’daki örnekler
üzerinden inceledik.
Birlikte bakalım…
t.

3.
Türkiye’de Araç Vergilendirmesi Nasıl Yürüyor?
Türkiye’de araçlar temel olarak 2 madde üzerinden
düzenlenerek vergilendiriliyor. Bunlar;
• %18 KDV + Değişen ÖTV
Ticari / Binek araç ayrımı
Motor Hacmi
t.

4.
%45 ÖTV
%18 KDV
%71
<1.6 L
%145 ÖTV
%18 KDV
%189
>2.0 L
%90 ÖTV
%18 KDV
%124
1.6 L – 2.0 L
Vergilerin Motor Hacmine Göre Yüzde Oranı
t.

5.
100.000 TL
+ %71
171.000 TL
<1.6 L >2.0 L1.6 L – 2.0 L
100.000 TL
+ %124
224.000 TL
100.000 TL
+ %189
289.000 TL
Baz Fiyat
Vergi
Satış Fiyatı
Vergi Yüzdelerinin 100.000 TL Taban Fiyatlı
Otomobile Yansıması
Tablodaki yüzdeleri biraz daha somutlaştıralım ve 100.000 TL’yi bir
aracın fabrika çıkış fiyatı kabul ederek vergi eklemeleriyle fiyatın nasıl
değiştiğine bakalım.
t.

6.
Yıllar İçerisinde Vergi Yükündeki Artış
50%
72% 77%71%
124%
189%
< 1.6 L 1.6 - 2.0 L > 2.0 L
2002 2014
%42
%72
%145
Vergi yükünün yıllar içindeki dramatik artışı aşağıdaki grafikte açıkça
görülebiliyor
t.

7.
Peki Vergi Yükü Zamanla Neden Bu Kadar Artıyor ?
I. Araç vergilerinden sağlanan gelir , bütçeye en büyük
katkıyı sağlayan unsurlardan biri olarak görülürken
aynı zamanda ülkelerin cari açık yarasına en iyi
merhem olarak değerlendirilir.
II. Bunların dışında Türkiye’de desteklenen hafif ticari
araç üretimi de diğer bir neden olarak gösterilebilir.
Bunun iki ana sebebi var ;
Az sonra inceleyeceğimiz üzere; vergi yükünde daha hafif olup,
otomobil alıcılarına alternatif olabilecek başka araçlar da var.
t.

8.
Türkiye’de Elektrikli Araç
Türkiye’de faal satışları henüz emekleme aşamasında olan
elektrikli otomobilin vergi düzenlemesi 2011 yılında yapıldı ve
aynı yıl yürürlüğe girdi. Hibrid araçlar bu vergi düzenlemesi
kapsamında tutulmuyor.
Ülkemizde 2013 yılında 31 adet elektrikli otomobil satışı
gerçekleşirken bu sayı 2014’te 47’ye yükseldi.
Vergi sitemine göre Türkiye’de elektrikli araçlar kW 'ye göre
aşağıdaki gibi ÖTV gruplarına ayrılıyor.
>120 kW85 kW- 120 kW<85 kW
%3 ÖTV %7 ÖTV %15 ÖTV
t.

9.
%3 ÖTV
%18 KDV
%22
<85 kW
%15 ÖTV
%18 KDV
%36
>120 kW
%7 ÖTV
%18 KDV
%26
85 kW- 120
kW
Elektrikli Araçlar İçin
Vergilerin kW Hacmine Göre Yüzde Oranı
t.

10.
100.000 TL
+ %22
122.000 TL
<85 kW >120 kW85 kW – 120 kW
100.000 TL
+ %26
126.000 TL
100.000 TL
+ %36
136.000 TL
Baz Fiyat
Vergi
Satış Fiyatı
100.000 TL Taban Fiyatlı Elektrikli Araçların
Vergi Dahil Satış Fiyatları
Tablodaki yüzdeleri biraz daha somutlaştıralım ve 100.000 TL’yi bir aracın
fabrika çıkış fiyatı kabul ederek, vergi eklemeleriyle fiyatın nasıl değiştiğine
bakalım
t.

11.
Dünyada Araç Vergi Sistemi Nasıl Çalışıyor?
• Karbondioksit (Co2) emisyon oranı, Norveç, Almanya,
Hollanda gibi Batı Avrupa ülkelerinde araç
vergilendirmesinde daha öncelikli bir veri. Motor gücü ikinci
planda kalmakta.
• Bir çok ülkede ise elektrikli araçlar, vergi sisteminde ve diğer
alanlarda teşvik edilmekte.
• Elektrikli araçların pazardaki yerini ağırlıklı olarak belirleyen
faktör, teşvik ve vergilendirme yöntemi.
t.

12.
Dünyada Otomobil Vergilendirmesi
>%150
Norveç
Danimarka
Finlandiya
Türkiye
%100-%50
İsrail
İzlanda
İrlanda
Yunanistan
%50-%20
Hollanda
Polonya
İspanya
<%20
ABD
Fransa
Almanya
t.

13.
Elektrikli Araçlar / Pazar Payına Göre Ülkeler
0,20%
0,20%
0,60%
0,80%
4,00%
5,60%
6,10%
İngiltere
Almanya
Japonya
Fransa
ABD(California)
Hollanda
Norveç
t.

14.
Ülkeler Arası Karşılaştırma :
Elektrikli araçların yaygın olduğu ve bunların
vergilendirilmesinin düşük olduğu yerler genelde batılı
ülkeler olsa da, onlar da kendi içinde değişik vergi oran ve
uygulamalarına sahip.
Çalışmanın bu kısmında 100.000 TL’nin taban (fabrika
çıkış) fiyat alındığı grafikler üzerinden, taşıt vergilerinin
diğer ülkelerdeki yansımalarını hem elektrikli hem de
benzinli türler üzerinden inceliyoruz.
t.

15.
Ülkeler Arası Karşılaştırma : 1.6 L, 107 g/km Co2
Emisyonlu Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları
108.400 113.000 119.100 120.000 120.000 122.785
171.100
192.118
100.000 TL fabrika çıkış fiyatı
olarak baz alınmıştır t.

16.
Ülkeler Arası Karşılaştırma : 2.0 L, 138 g/km Co2
Emisyonlu Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları
108.400 113.000 119.100 120.000 120.000 126.250
222.658 224.000
t.100.000 TL fabrika çıkış fiyatı
olarak baz alınmıştır

17.
Ülkeler Arası Karşılaştırma : 2.9 L, 155 g/km Co2
Emisyonlu Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları
108.400 113.000 119.200 120.000 120.000 129.085
289.000
431.680
t.100.000 TL fabrika çıkış fiyatı
olarak baz alınmıştır

18.
Ülkeler Arası Karşılaştırma :
75 kW Elektrikli Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları
100.000 103.100 103.500
111.100 113.500 119.000 121.000 122.000
t.100.000 TL fabrika çıkış fiyatı
olarak baz alınmıştır

19.
Ülkeler Arası Karşılaştırma : 1.8 Hibrid 70g/km Co2
Emisyonlu Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları
105.000 105.400 115.000 115.000 119.100 121.000
169.703
224.200
t.100.000 TL fabrika çıkış fiyatı
olarak baz alınmıştır

20.
Elektrikli ve Hibrid araçların yaygınlaşmalarının nedenini
sadece fiyatta aramak elbette doğru değil.
Elektrikli ve hibrid araçları benimseyen ülkelerde vergi
indirimleri dışında, günlük hayata da yansıyan teşvikler ve
avantajlı durumlar yaratılıyor. Dahası Avrupa Birliği getirdiği
katı emisyon kısıtlamalarıyla da durumu destekliyor.
Altyapı sistemlerinin geliştirilerek yaygınlaştırılması ve
teknolojinin gelişimiyle hem tasarruflu hem de çevreci olan
bu araç tiplerinin önümüzdeki yıllarda daha fazla tercih
edileceği bir gerçek.
Ülkelere Göre Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
t.

21.
Norveç :
Araç alımında vergiler %25 KDV ve %150’ye varan TAV olarak
ikiye ayrılır.
Karbondioksit emisyonu – motor gücü – araç ağırlığı vergi oranını
etkileyen faktörlerdir.
%100 elektrikle çalışan araçlar iki vergi türünden de muaftır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Ücretsiz elektrik şarj yeri Trafikte otobüs hattı kullanım izni
Ücretsiz park yerleri Ücretsiz otoyollar
TAV : Taşıt Alım Vergisi
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
t.

22.
Hollanda:
Araç alımında vergiler %21 KDV ve Co2 emisyonuna göre
değişen TAV olarak ikiye ayrılır.
Co2 emisyonu ; Benzinlide 95g/km – dizelde 88g/km’den az olan
araçlar TAV ve yıllık MTV’den muaftır.
%100 elektrikle çalışan araçlar iki vergi türünden de muaftır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Elektrikli şirket aracına gelir vergisi avantajı
Park alanlarında öncelik
TAV : Taşıt Alım Vergisi
MTV : Motorlu Taşıt Vergisi t.
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları

23.
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
ABD(California):
Araç alımında %8.4 satış vergisi uygulanır.
ABD’de motorlu taşıtlara TAV uygulanmamaktadır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Elektrikli araç satın almak isteyenlere bir kereye mahsus olmak
üzere 5.300 USD tutarında bonus sağlanmaktadır.
t.TAV : Taşıt Alım Vergisi
MTV : Motorlu Taşıt Vergisi

24.
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
Fransa :
Araç alımında %20 KDV uygulanır.
TAV oranı tüm araç türlerinde düşük düzeydedir.
Elektrikli araçlar yıllık MTV’den muaftır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Elektrikli araç satın almak isteyenlere bir kereye mahsus olmak
üzere 6.500 € tutarına kadar bonus sağlanmaktadır.
t.TAV : Taşıt Alım Vergisi
MTV : Motorlu Taşıt Vergisi

25.
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
Japonya :
Araç alımında vergiler %8 KDV ve %5 TAV olarak ikiye ayrılır.
Elektrikli ve hibrid araç alımlarına sadece %8 KDV uygulanır.
Elektrikli ve hibrid araçlar yıllık MTV’den muaftır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Elektrikli ve hibrid araç satın almak isteyenlere bir kereye
mahsus olmak üzere 6.500 € tutarına kadar bonus
sağlanmaktadır.
t.TAV : Taşıt Alım Vergisi
MTV : Motorlu Taşıt Vergisi

26.
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
Almanya :
Araç alımında vergiler %19 KDV ve Co2 emisyonuna göre
değişen TAV olarak ikiye ayrılır.
TAV oranı tüm araç türlerinde düşük düzeydedir.
Elektrikli ve hibrid araçlar TAV ve yıllık MTV’den muaftır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Elektrikli şirket aracına gelir vergisi avantajı mevcut.
t.TAV : Taşıt Alım Vergisi
MTV : Motorlu Taşıt Vergisi

27.
İngiltere:
Araç alımında %20 KDV uygulanır.
Elektrikli araçlar yıllık MTV’den muaftır.
Günlük Hayat Teşvikleri :
Elektrikli şirket aracına gelir vergisi avantajı
Elektrikli ve hibrid araç almak isteyenlere bir kereye mahsus
olmak üzere 8.900 € tutarına kadar bonus sağlanmaktadır.
Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları
t.TAV : Taşıt Alım Vergisi
MTV : Motorlu Taşıt Vergisi

28.
Notlar
Vergi yükünün yakıt tüketen araçlarda yüksek, elektrikli
araçlarda düşük tutulması elektrikli araç pazarını
yönlendiren noktalardır.
Türkiye’nin elektrikli araçlara vergi uygulaması
konusundaki tutumu olumlu nitelendirilse de diğer ülkelere
kıyasla hala yetersiz durumda.
t.

29.
Notlar
Elektrikli araçlar için düşük vergi yükü düzenlemesi
mevcutken, bu düzenleme hibrid araçları
kapsamamaktadır.
Vergi yükü konusunda, hibrid ve elektrikli araçlara yönelik
dengeli bir yaklaşım sağlanabilmesi için otomotiv
sektörüne düşen görev, hem devlet kurumlarının hem de
bireysel vatandaşın aklındaki soru işaretlerini olumlu
yönde cevaplarla gidermektir.
t.

30.
Türkiye’nin Elektrikli Araç Üretim Sürecine Yönelik
Teşvikleri
Yeni istihdamda kişi
başı 108 TL destek
Minimum 300
milyon TL yatırım
şartı
Muafiyet :
KDV – Gümrük
Vergisi
Yatırım Yeri Tahsisi
%40 Devlet
Katkısı
Vergi Alanı
t.

31.
%80 Gelir
Vergisi
Stopaj
Desteği
%100
Kurumlar
Vergisi
İndirimi
%50 SGK
İşveren
Payı
Desteği
%50’ye
varan
TÜBİTAK
Nakit
Destek
Olanağı
Türkiye’nin Elektrikli Araç Üretim Sürecine Yönelik
Teşvikleri
Ar-Ge Alanı
t.

32.
Teşekkürler
Daha fazla bilgi almak ve fikirlerinizi bizimle paylaşmak
için bize ulaşabilirsiniz.
marketing@tasit.com
T : 0216 472 19 72
tasitcom/tasit.com