1. ΣΥΝΚΘΚΘ ΤΘΣ ΛΩΗΑΝΘΣ
Λ. ΣΥΝΚΘΚΘ ΕΛ΢ΘΝΘΣ
ΥΡΟΓ΢ΑΦΕΛΣΑ ΤΘΝ 24 ΛΟΥΛΛΟΥ 1923
Θ Β΢ΕΤΤΑΝΛΚΘ ΑΥΤΟΚ΢ΑΤΟ΢ΛΑ, Θ ΓΑΛΛΛΑ, Θ ΛΤΑΛΛΑ, Θ ΛΑΡΩΝΛΑ, Θ ΕΛΛΑΣ, Θ ΢ΟΥΜΑΝΛΑ,
ΤΟ ΣΕ΢ΒΟ-Κ΢ΟΑΤΟ-ΣΛΟΒΕΝΛΚΟΝ Κ΢ΑΤΟΣ
αφ' ενόσ
ΚΑΛ Θ ΤΟY΢ΚΛΑ
αφ' ετζρου
Διαπνεόμεναι υπό του αυτοφ πόκου όπωσ τερματίςωςιν οριςτικϊσ τθν εμπόλεμον
κατάςταςιν, ιτισ από του 1914 ςυνετάραξε τθν Ανατολιν,
Μεριμνϊςαι όπωσ αποκαταςτιςωςι τασ μεταξφ αυτϊν ςχζςεισ φιλίασ και εμπορίου,
αναγκαίασ δια τθν χοινιν ευθμερίαν των οικείων αυτϊν Εκνϊν,
Λαμβάνουςαι υπ' όψιν ότι αι ςχζςεισ αφται δζον να βαςίηονται επί του ςεβαςμοφ
τθσ ανεξαρτθςίασ και τθσ κυριαρχίασ των Κρατϊν,
Απεφάςιςαν να ςυνομολογιςωςιν επί τοφτω Συνκικθν και διϊριςαν ωσ πλθρεξουςίουσ
αυτϊν:

2. Θ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΛΟΤΘΣ Ο ΒΑΣΛΛΕΥΣ ΤΟΥ ΘΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΛΛΕΛΟΥ ΤΘΣ ΜΕΓΑΛΘΣ Β΢ΕΤΤΑΝΛΑΣ ΚΑΛ
ΤΘΣ Λ΢ΛΑΝΔΛΑΣ ΚΑΛ ΤΩΝ
ΥΡΕ΢ΚΑΛΛΑΣΛΩΝ Β΢ΕΤΤΑΝΛΚΩΝ ΧΩ΢ΩΝ ΑΥΤΟΚ΢ΑΤΩ΢ ΤΩΝ ΛΝΔΛΩΝ:
ΤονΕντιμότατον Sir Horace George Montagu RUMBOLD, Baronet, G.C.M.G., Φπατον
Αρμοςτιν εν Κωνςταντινουπόλει·
Ο Ρ΢ΟΕΔ΢ΟΣ ΤΘΣ ΓΑΛΛΛΚΘΣ ΔΘΜΟΚ΢ΑΤΛΑΣ:
Τον Μζραρχον Στρατθγόν x. Maurice PELLE, Ρρεςβευτιν τθσ Γαλλίασ, Φπατον Αρμοςτιν
τθσ Δθμοκρατίασ εν Ανατολι, Ανϊτερον Ταξιάρχθν Τάγματοσ
τθσ Λεγεϊνoσ τθσ Τιμισ·
Θ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΛΟTHΣ Ο ΒΑΣΛΛΕΥΣ ΤΘΣ ΛΤΑΛΛΑΣ:
Τον ζντιμον Μαρκιςιον Canulle GARRONI, Γερουςιαςτιν του Βαςιλείου, Ρρεςβευτιν
τθσ Λταλίασ, Φπατον Αρμοςτιν εν Κωνςταντινουπόλει,
Μεγαλόςταυρον των Ταγμάτων των Αγίων Μαυρικίου και Λαηάρου και του Στζμματοσ τθσ
Λταλίασ·
Τον Κφριον Jules Cesar MONTAGNA, Ζκτακτον Απεςταλμζνον και Ρλθρεξοφςιον Υπουργόν
εν Ακιναισ, Ταξιάρχθν του Τάγματοσ των Αγ. Μαυρικίου και
Λαηάρου, Ανϊτερον Ταξιάρχθν του Στζμματοσ τθσ Λταλίασ·
Θ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΛΟTHΣ Ο ΑΥΤΟΚ΢ΑΤΩ΢ ΤΘΣ ΛΑΡΩΝΛΑΣ:
Τον Κφριον Kentaro OTCHIAI, Jusammi, Μζλοσ πρϊτθσ τάξεωσ του Τάγματοσ του
Ανατζλλοντοσ Θλίου, Ζκτακτον και Ρλθρεξοφςιον Ρρεςβευτιν εν ΢ϊμθ·

3. Θ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΛΟΤΘΣ Ο ΒΑΣΛΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΘΝΩΝ:
Τον Κφριον Ελευκζριον Κ. ΒΕΝΛΗΕΛΟΝ, Ρρϊθν Ρρόεδρον του Υπουργικοφ Συμβουλίου,
Μεγαλόςταυρον του Τάγματοσ του Σωτιροσ·
Τον Κφριον Δθμιτριον ΚΑΚΛΑΜΑΝΟΝ, Ρλθρεξοφοιον Υπουργόν εν Λονδίνω, Ταξιάρχθν του
Τάγματοσ του Σωτιροσ·
Θ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΛΟΤΘΣ Ο ΒΑΣΛΛΕΥΣ ΤΘΣ ΢ΟΥΜΑΝΛΑΣ:
Τον Κφριον Constanun I. DIAMANTY, Ρλθρεξοφςιον Υπουργόν·
Τον Κφριον Constanun CONTZESCO Ρλθρεξοφςιον Υπουργόν·
Θ ΑΥΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΛΟΤΘΣ Ο ΒΑΣΛΛΕΥΣ ΤΩΝ ΣΕ΢ΒΩΝ, ΤΩΝ Κ΢ΟΑΤΩΝ ΚΑΛ ΤΩΝ ΣΛΟΒΕΝΩΝ:
Τον Δρα Miloutine YOVANOVITCH, Ζκτακτον Απεςταλμζνον και Ρλθρεξοφςιον Υπουργόν
εν Βζρνθ·
Θ ΚΥΒΕ΢ΝΘΣΛΣ ΤΘΣ ΜΕΓΑΛΘΣ ΕΚΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΘΣ ΤΟΥ΢ΚΛΑΣ:
Τον ISMET Pacha, Υπουργόν επί των Εξωτερικϊν, Βουλευτιν Αδριανουπόλεωσ· Τον Δρα
RIZA NOUR Bey Υπουργόν τθσ Υγιεινισ και Κοινωνικισ
Ρερικάλψεωσ, Βουλευτιν Σινϊπθσ·
Τον HASSAN Bey, πρϊθν Υπουργόν Βουλευτιν Τραπεηοφντοσ·

4. ΟΛΤΛΝΕΣ, επιδείξαντεσ αλλιλοισ τα πλθρεξοφςια αυτϊν ζγγραφα, ευρεκζντα εν πλιρει
τάξει και κατά τουσ απαιτοφμενουσ τφπουσ, ςυνεφϊνθςαν επί των
ακολοφκων όρων:
ΡΟΛΛΤΛΚΟΛ Ο΢ΟΛ
Άρκρον 1.
Από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, θ κατάςταςισ Ειρινθσ κα
αποκαταςτακι οριςτικϊσ μεταξφ τθσ Βρεττανικισ Αυτοκρατορίασ, τθσ
Γαλλίασ, τθσ Λταλίασ, τθσ Λαπωνίασ, τθσ Ελλάδοσ, τθσ ΢ουμανίασ, του
Σερβο-Κροατο-Σλοβενικοφ Κράτουσ, αφ' ενόσ, και τθσ Τουρκίασ, αφ' ετζρου, ωσ και
μεταξφ των οικείων υπθκόων.
Εκατζρωκεν κα υφίςτανται επίςθμοι ςχζςεισ εν ταισ οικείαισ δε χϊραισ, οι
διπλωματικοί και προξενικοί πράκτορεσ κα απολαφωςιν υπό τθν επιφφλαξιν
ςυναφκθςομζνων ιδιαιτζρων ςυμφωνιϊν, των κακιερωμζνων προνομιϊν υπό των γενικϊν
αρχϊν του Διεκνοφσ Δικαίου.
ΤΜΘΜΑ Α'
Λ. ΕΔΑΦΛΚΟΛ Ο΢ΟΛ
Άρκρον 2.
Από του Ευξείνου Ρόντου προσ το Αιγαίον τα ςφνορα τθσ Τουρκίασ ορίηονται ωσ
ζπεται:

5. (όρα χάρτθν υπ' αρικ. 1).
1όν μετά τθσ Βουλγαρίασ:
Από τθσ εκβολισ του ΢ζηβαγια μζχρι του Ζβρου, το ςθμείο ενϊςεωσ των ςυνόρων
Τουρκίασ, Βουλγαρίασ και Ελλάδοσ:
τα νότια ςφνορα τθσ βουλγαρίασ, ωσ είναι νυν κακωριςμζνα.
2ον Μετά τθσ Ελλάδοσ:
Εκείκεν μζχρι τθσ ςυμβολισ του Άρδα και του Ζβρου:
ο ρουσ του Ζβρου·
Εκείκεν προσ τα άνω του Άρδα μζχρι ςθμείο επί του ποταμοφ τοφτου οριςκθςομζνου
επί του εδάφουσ εγγφτατα προσ το χωρίον Τςουρζκ-κιοϊ:
ο ρουσ του Άρδα·
Εκείκεν Νοτιοανατολικοφσ μζχρι ςθμείου επί του Ζβρου εισ απόςταςιν ενόσ
χιλιομζτρου προσ τα κάτω του Βόςνα κιοϊ:
γραμμι αιςκθτϊσ ευκεία αφίνουςα εν Τουρκία το χωρίον Βόςνα-κιοϊ. Το χωρίον
Τςουρζκ-κιοϊ κα παραχωρθκι εισ τθν Ελλάδα ι εισ τθν Τουρκίαν, κακ'
όςον θ πλειονότθσ του πλθκυςμοφ ικελεν αναγνωριςκι ελλθνικι ι τουρκικι υπό τθσ
εν τω άρκρω 5 προβλεπομζνθσ επιτροπισ, μθ

6. ςυνυπολογιηομζνων των μεταναςτευςάντων εισ το χωρίον τοφτο μετά τθν 11 θν
Οκτωβρίου 1922.
Εκείκεν μζχρι του Αιγαίου: ο ρουσ του Ζβρου.
Άρκρον 3.
Από τθσ Μεςογείου μζχρι τθσ μεκορίου τθσ Ρερςίασ, τα ςφνορα τθσ Τουρκίασ
κακορίηονται ωσ εξισ:
1όν Μετά τθσ Συρίασ;
Τα εν τω άρκρω 8 τθσ Γαλλοτουρκικισ Συμφωνίασ τθσ 20θσ Οκτωβρίου 1921
κακοριηόμενα ςφνορα.
2ον Μετά του Λράκ:
Θ μεταξφ Τουρκίασ και Λράκ μεκόριοσ κζλει κακοριςκι ςυμβιβαςτικϊσ μεταξφ
Τουρκίασ και Μεγάλθσ Βρεττανίασ εντόσ προκεςμίασ εννζα μθνϊν.
Μθ επερχόμενθσ ςυμφωνίασ μεταξφ των δφο Κυβερνιςεων εντόσ τθσ προβλεπομζνθσ
προκεςμίασ, θ διαφορά κζλει άχκθ ενϊπιον του Συμβουλίου τθσ
Κοινωνίασ των Εκνϊν.
Αι Κυβερνιςεισ Τουρκίασ και Μεγάλθσ Βρεττανίασ υποχρεοφνται αμοιβαίωσ όπωσ,
μζχρισ ου λθφκι θ επί του ηθτιματοσ τθσ μεκορίου απόφαςισ εισ
ουδεμίαν προβϊςι ςτρατιωτικιν ι άλλθν κίνθςιν, δυναμζνθν να επιφζρθ οιανδιποτε
μεταβολιν εισ τθν παροφςαν κατάςταςιν των εδαφϊν, ων θ οριςτικι

7. τφχθ κζλει εξαρτθκι εκ τθσ αποφάςεωσ ταφτθσ.
Άρκρον 4.
Τα υπό τθσ παροφςθσ Συνκικθσ διαγραφόμενα ςφνορα είναι κεχαραγμζνα επί των
ςυνθμμζνων τθ παροφςθ Συνκικθ χαρτϊν υπό κλίμακα 1/1.000.000.
Εν περιπτϊςει διαφοράσ μεταξφ του κειμζνου και του χάρτου, κζλει ιςχφει το
κείμενον.
Άρκρον 5.
Επιτροπι οροκετιςεωσ κζλει επιφορτιςκι να χάραξθ επί του εδάφουσ τα εν τω άρκρω
2 εδ. 2 περιγραφόμενα ςφνορα. Θ Επιτροπι αυτι κα αποτελεςκι
εξ ενόσ αντιπροςϊπου τθσ Ελλάδοσ, ενόσ αντιπροςϊπου τθσ Τουρκίασ και ενόσ
Ρροζδρου εκλεγομζνου υπ' αυτϊν μεταξφ των υπθκόων τρίτθσ
Δυνάμεωσ.
Θ Επιτροπι κζλει, κατά πάςασ τασ περιπτϊςεισ, καταβάλει προςπάκειαν όπωσ
ακόλουκθ, όςον ζνεςτι ακριβζςτερον, τουσ εν τθ παροφςθ Συνκικθ
οριςμοφσ, λαμβάνουςα υπ' όψιν κατά το δυνατόν τα διοικθτικά όρια και τα τοπικά
οικονομικά ςυμφζροντα.
Αι αποφάςεισ τθσ Επιτροπισ κα λαμβάνωνται κατά πλειοψθφίαν και κα ϊςιν
υποχρεωτικοί δια τα ενδιαφερόμενα Μζρθ.
Αι δαπάναι τθσ Επιτροπισ κα βαρφνωςιν εξ ίςου τα ενδιαφερόμενα Μζρθ.
Άρκρον 6.

8. Πςον αφορά εισ τα κακοριηόμενα υπό του ρου ποταμοφ και ουχί υπό των οχκϊν αυτοφ
ςφνορα, οι όροι “ρουσ” ι “αφλαξ” ων γίνεται χριςισ εν τθ παροφςθ
Συνκικθ, ςθμαίνουςι δια μεν τουσ μθ πλωτοφσ ποταμοφσ τθν μζςθν γραμμιν αυτϊν ι
του κυρίου αυτϊν βραχίονοσ, δια δε τουσ πλωτοφσ ποταμοφσ τθν
μζςθν γραμμιν τθσ κυρίασ αφλακοσ ναυςιπλοίασ. Εν τοφτοισ, εναπόκειται εισ τθν
Επιτροπιν να κακορίςθ ειδικότερον, εάν θ ςυνοριακι γραμμι κα
ακολουκιςθ, εισ τασ ενδεχομζνασ αυτισ μετατοπίςεισ, τον οφτω προςδιοριςκζντα
ρουν ι τθν “αφλακα, ι εάν κα κακοριςκι οριςτικϊσ εκ τθσ κζςεωσ του
ρου ι τθσ αφλακοσ κατά τθν ζναρξιν τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
Εκτόσ αντικζτων διατάξεων τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, τα καλάςςια όρια περιλαμβάνουςι
τασ νιςουσ και νθςίδια τασ κειμζνασ εισ απόςταςιν μικροτζραν των
τριϊν μιλλίων από τθσ ακτισ.
Άρκρον 7.
Τα ενδιαφερόμενα Κράτθ υποχρειοφνται να παρζχωςιν εισ τθν οροκετικιν Επιτροπιν
πάντα τα αναγκαία δια το ζργον αυτισ ζγγραφα, ιδία δε επίςθμα
αντίγραφα των πρακτικϊν κακοριςμοφ των ςθμερινϊν ι παλαιϊν ςυνόρων, πάντασ τουσ
υφιςταμζνουσ χάρτασ μεγάλθσ κλίμακοσ, τα γεωδαιτικά διδόμενα,
τα εκτελεςκζντα και μθ δθμοςιευκζντα ςχεδιαγραφιματα, τασ πλθροφορίασ περί των
πλθμμφρων των μεκοριακϊν ποταμϊν. Οι χάρται, τα γεωδαιτικά
διδόμενα, και τα ςχεδιαγραφιματα, ζςτω και μθ δθμοςιευκζντα, τα ευριςκόμενα εισ
τθν κατοχιν των τουρκικϊν Αρχϊν, δζον να παραδοκϊςιν εν
Κωνςταντινουπόλει εισ τον Ρρόεδρον τθσ Επιτροπισ εντόσ τθσ βραχυτζρασ προκεςμίασ
από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
Τα ενδιαφερόμενα Κράτθ υποχρεοφνται, επί πλζον, να δϊςωςι διαταγάσ εισ τασ

9. τοπικάσ Αρχάσ, όπωσ ανακοινϊςιν εισ τθν Επιτροπιν παν ζγγραφον, ιδία
ςχζδια, κτθματολόγια και κτθματικά βιβλία, παρζχωςι δε, επί τθ αιτιςει ταφτθσ,
πάςαν πλθροφορίαν περί τθσ ιδιοκτθςίασ, των οικονομικϊν ςυνκθκϊν και
λοιπάσ χρθςίμουσ πλθροφορίασ.
Άρκρον 8.
Τα ενδιαφερόμενα Κράτθ υποχρεοφνται να ςυντρζχωςι τθν οροκετικιν επιτροπιν είτε
απ' αυκείασ, είτε δια των τοπικϊν Αρχϊν, εν παντί τω αφορϊντι εισ
τθν μετακίνθςιν, τθν κατοικίαν, τουσ εργάτασ, τα αναγκαία προσ εκπλιρωςιν τθσ
αποςτολισ τθσ υλικά (παςςάλουσ, ορόςθμα).
Ειδικϊσ θ Οκωμανικι Κυβζρνθςισ αναλαμβάνει τθν υπαχρζωςιν να παράςχθ, εάν δειςθ,
το τεχνικό προςωπικόν, ικανόν να βοθκιςθ τθν οροκετικιν
Επιτροπιν εισ τθν εκπλιρωςιν του ζργου τθσ.
Άρκρον 9.
Τα ενδιαφερόμενα Κράτθ αναλαμβάνουςι τθν υποχρζωςιν να κακιςτϊςι ςεβαςτά τα
τικζμενα υπό τθσ Επιτροπισ τριγωνομετρικά ςθμεία, ςιματα,
παςςάλουσ ι ορόςθμα.
Άρκρον 10.
Τα ορόςθμα κζλουςι τεκι εισ ορατιν απ' αλλιλων απόςταςιν, κα ϊςιν θρικμθμζνα, θ
δε τοποκεςία και ο αρικμόσ αυτϊν κα ςθμειϊνται εν χαρτογραφικϊ
πίνακι.
Άρκρον 11.
Τα οριςτικά πρωτόκολλα οροκετιςεωσ, οι επιςυναπτόμενοι χάρται χαι ζγγραφα κα

10. γίνωςιν εισ τρία προτότυπα, ων δφο κα διαβιβαςκϊςιν εισ τασ
Κυβερνιςεισ των ομόρων Κρατϊν, το δε τρίτον εισ τθν Κυβζρνθςιν τθσ Γαλλικισ
Δθμοκρατίασ, ιτισ κζλει επιδόςει επίςθμα τοφτων αντίγραφα εισ τασ
υπογραψάςασ τθν παροφςαν Συνκικθν Δυνάμεισ.
Άρκρον 12.
Θ λθφκείςα απόφαςισ τθ 13θ Φεβρουαρίου 1914 υπό τθσ Συνδιαςκζψεωσ του Λονδίνου
εισ εκτζλεςιν των άρκρων 5 τθσ Συνκικθσ του Λονδίνου τθσ
17/30 Μαΐου 1913, και 15 τθσ Συνκικθσ των Ακθνϊν τθσ 1/14 Νοεμβρίου 1913, θ
κοινοποιθκείςα εισ τθν Ελλθνικιν Κυβζρνθςιν τθ 13 Φεβρουαρίου
1914 και αφορϊςα εισ τθν κυριαρχίαν τθσ Ελλάδοσ επί των νιςων τθσ Ανατολικισ
Μεςογείου, εκτόσ τθσ Μμβρου, Τενζδου και των Λαγουςϊν νιςων
(Μαυρυϊν), ιδία των νιςων Λιμνου, Σαμοκράκθσ, Μυτιλινθσ, Χίου, Σάμου και
Λκαρίασ, επικυροφνται, υπό τθν επιφφλαξιν των διατάξεων τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ των ςυναφϊν προσ τασ υπό τθν κυριαρχίαν τθσ Λταλίασ διατελοφςασ νιςουσ,
περί ων διαλαμβάνει το άρκρον 15. Εκτόσ αντικζτου διατάξεωσ τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ, αι νιςοι, αι κείμεναι εισ μικροτζραν απόςταςιν των τριϊν
μιλλίων τθσ αςιατικισ ακτισ, παραμζνουςιν υπό τθν τουρκικιν κυριαρχίαν.
Άρκρον 13.
Ρροσ εξαςφάλιςιν τθσ ειρινθσ, θ Ελλθνικι Κυβζρνθςισ υποχρεοφται να τθρι εν ταισ
νιςοισ Μυτιλινθ, Χίω, Σάμω και Λκαρία τα ακόλουκα μζτρα:
1. Αι ειρθμζναι νιςοι δεν κα χρθςιμοποιθκϊςιν εισ εγκατάςταςιν ναυτικισ βάςεωσ ι
εισ ανζγερςιν οχυρωματικοφ τίνοσ ζργου.
2. κα απαγορευκι εισ τθν Ελλθνικιν ςτρατιωτικιν αεροπλοΐαν να υπερίπταται του

11. εδάφουσ τθσ ακτισ τθσ Ανατολίασ.
Αντιςτοίχωσ, θ Οκωμανικι Κυβζρνθςισ κα απαγορεφςθ εισ τθν ςτρατιωτικιν
αεροπλοΐαν αυτισ να υπερίπταται των ρθκειςϊν νιςων.
3. Αι ελλθνικαι ςτρατιωτικαί δυνάμεισ εν ταισ ειρθμζναισ νιςοισ κα περιοριςκϊςι
εισ τον ςυνικθ αρικμόν των δια τθν ςτρατιωτικιν υπθρεςίαν
καλουμζνων, οίτινεσ δφνανται να εκγυμνάηωνται επί τόπου, ωσ και εισ δφναμιν
χωροφυλακισ και αςτυνομίασ ανάλογον προσ τθν εφ' ολοκλιρου του
ελλθνικοφ εδάφουσ υπάρχουςαν τοιαφτθν.
Άρκρον 14.
Αι νιςοι Μμβροσ και Τζνεδοσ, παραμζνουςαι υπό τθν τουρκικιν κυριαρχίαν, κα
απολαφωςιν ειδικισ διοικθτικισ οργανϊςεωσ, αποτελοφμενθσ εκ
τοπικϊν ςτοιχείων και παρεχοφςθσ πάςαν εγγφθςιν εισ τον μθ μουςουλμανικόν
ικαγενι πλθκυςμόν δι' ό,τι αφορά εισ τθν τοπικιν διοίκθςιν και τθν
προςταςίαν των προςϊπων και των περιουςιϊν.
Θ διατιρθςισ τθσ τάξεωσ κα εξαςφαλίηθται εν αυταίσ δι' αςτυνομίασ
ςτρατολογουμζνθσ μεταξφ του ικαγενοφσ πλθκυςμοφ, τθ φροντίδι τθσ ωσ άνω
προβλεπομζνθσ τοπικισ διοικιςεωσ υπό τα διαταγάσ τθσ οποίασ κα διατελι.
Αι ςυνομολογθκείςαι ι ςυνομολογθκθςόμεναι μεταξφ Ελλάδοσ και Τουρκίασ ςυμφωνίαι,
αι αφορϊςαι τθν ανταλλαγιν των Ελλθνικϊν και τουρκικϊν
πλθκυςμϊν, δεν κα εφαρμοςκϊςιν εισ τουσ κατοίκουσ των νιςων Μμβρου και Τενζδου.
Άρκρον 15.

12. Θ Τουρκία παραιτείται υπζρ τθσ Λταλίασ παντόσ δικαιϊματοσ και τίτλου επί των
κάτωκι απαρικμουμζνων νιςων, τουτζςτι τθσ Αςτυπάλαιασ, ΢όδου, Χάλκθσ,
Καρπάκου, Κάςςου, Τιλου, Νιςφρου, Καλφμνου, Λζρου, Ράτμου, Λειψοφσ, Σφμθσ και
Κω, των κατεχομζνων νυν υπό τθσ Λταλίασ και των νθςίδων των εξ
αυτϊν εξαρτωμζνων, ωσ και τθσ νιςου Καςτελλορίηου (όρα χάρτθν υπ' αρ. 2).
Άρκρον 16.
Θ Τουρκία διλοι ότι παραιτείται παντόσ τίτλου και δικαιϊματοσ πάςθσ φφςεωσ επί
των εδαφϊν ι εν ςχζςει προσ τα εδάφθ άτινα κείνται πζραν των
προβλεπομζνων υπό τθσ παροφςθσ Συνκικθσ ορίων, ωσ και επί των νιςων, εκτόσ
εκείνων ων θ κυριαρχία ζχει αναγνωριςκι αυτι δια τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ, τθσ τφχθσ των εδαφϊν και των νιςων τοφτων κανονιςκείςθσ ι
κανονιςκθςομζνθσ μεταξφ των ενδιαφερομζνων.
Αι διατάξεισ του παρόντοσ άρκρου δεν κίγουςι τασ ςυνομολογθκείςασ ι
ςυνομολογθκθςομζνασ ιδιαιτζρασ ςυμφωνίασ μεταξφ τθσ Τουρκίασ και των
ομόρων χωρϊν λόγω τθσ γειτνιάςεωσ αυτϊν.
Άρκρον 17.
Θ παραίτθςισ τθσ Τουρκίασ από παντόσ δικαιϊματοσ και τίτλου αυτισ επί τθσ
Αιγφπτου και επί του Σουδάν κεωρείται γενομζνθ από τθσ 5θσ Νοεμβρίου
1914.
Άρκρον 18.
Θ Τουρκία απαλάςςεται πάςθσ υποχρεϊςεωσ αφορϊςθσ εισ τα οκωμανικά δάνεια τα
θγγυθμζνα δια του αιγυπτιακοφ φόρου, ιτοι τα δάνεια του 1855,
1891 και 1894.

13. Των δια τθν υπθρεςίαν των τριϊν τοφτων δανείων γενομζνων υπό τθσ Αιγφπτου
ετθςίων καταβολϊν, αποτελουςϊν ςιμερον μζροσ τθσ υπθρεςίασ του
Δθμοςίου Αιγυπτιακοφ Χρζουσ, θ Αίγυπτοσ απαλλάςςεται πάςθσ άλλθσ υποχρεϊςεωσ ωσ
προσ το Δθμόςιον Οκωμανικόν Χρζοσ.
Άρκρον 19.
Μεταγενζςτεραι ςυμφωνίαι, ςυναφκθςόμεναι υπό όρουσ κακοριςτζουσ μεταξφ των
ενδιαφερομζνων Δυνάμεων, κα διακανονίςωςι τα προκφπτοντα
ηθτιματα εκ τθσ αναγνωρίςεωσ του Αιγυπτιακοφ Κράτουσ, εφ' ου δεν εφαρμόηονται αϊ
διατάξεισ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, αϊ αφορϊςαι τα αποςπαςκζντα
από τθσ Τουρκίασ εδάφθ δυνάμει τθσ Συνκικθσ ταφτθσ.
Άρκρον 20.
Θ Τουρκία δθλοί ότι αναγνωρίηει τθν προςάρτθςιν τθσ Κφπρου ανακθρυχκείςαν υπό
τθσ Βρεττανικισ Κυβερνιςεωσ τθν 5θν Νοεμβρίου 1914.
Άρκρον 21.
Οι τοφρκοι, οι εγκατεςτθμζνοι εν τθ νιςω Κφπρω κατά τθν 5θν Νοεμβρίου 1914, κα
αποκτιςωςιν, εφ' οισ όροισ προβλζπει ο εγχϊριοσ νόμοσ, τθν
βρεττανικιν ικαγζνειαν, απο-βάλλοντεσ ωσ εκ τοφτου τθν τουρκικιν.
κα δφνανται, εν τοφτοισ, επί δφο ζτθ από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ, να αςκιςωςι δικαίωμα επιλογισ υπζρ τθσ τουρκικισ
ικαγενείασ· εν τοιαφτθ περιπτϊςει, δζον να εγκαταλείψωςι τθν Κφπρον εντόσ δϊδεκα
μθνϊν, αφ' θσ θμζρασ αςκιςωςι το δικαίωμα τθσ επιλογισ.

14. Ωςαφτωσ αποβάλλουςι τθν τουρκικιν ικαγζνειαν, οι τοφρκοι υπικοοι, οι
εγκατεςτθμζνοι εv τθ νιςω Κφπρω κατά τθν ζναρξιν τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ, οίτινεσ κατά τθν εποχιν αυτιν ζχουςιν αποκτιςει ι πρόκειται να
αποκτιςωςι τθν βρεττανικιν ικαγζνειαν, ςυνεπεία αιτιςεωσ υποβλθκζςθσ
κατά τασ διατάξεισ τθσ εγχωρίου νομοκεςίασ.
Εννοείται ότι θ Κυβζρνθςισ τθσ Κφπρου κα δφναται να αρνθκι τθν βρεττανικιν
ικαγζνειαν εισ τουσ αποκτιςαντοσ, άνευ τθσ αδείασ τθσ Τουρκικισ
Κυβερνιςεωσ, πάςαν άλλθν ικαγζνειαν εκτόσ τθσ τουρκικισ.
Άρκρον 22.
Υπό τθν επιφφλαξιν των γενικϊν διατάξεων του άρκρου 27, θ Τουρκία δθλοί ότι
αναγνωρίηει τθν οριςτικιν κατάργθςιν παντόσ δικαιϊματοσ ι προνομίου
πάςθσ φφςεωσ, ων απιλαυεν εν Λυβφθ, δυνάμει τθσ Συνκικθσ τθσ Λωηάννθσ τθσ 18θσ
Οκτωβρίου 1912 και των ςυναφϊν Ρράξεων.
2. ΕΛΔΛΚΑΛ ΔΛΑΤΑΞΕΛΣ
Άρκρον 23.
Τα Υψθλά Συμβαλλόμενα Μζρθ αναγνωρίηουςι και διακθρφττουςι τθν αρχιν τθσ
ελευκερίασ διελεφςεωσ και πλου, δια καλάςςθσ ι δια του αζροσ, εv
καιρϊ ειρινθσ ωσ και εν καιρϊ πολζμου, εντόσ των ςτενϊν του Ελλθςπόντου, τθσ
Ρροποντίδοσ και του Βοςπόρου, ωσ προβλζπεται εν τθ ειδικι
Συμβάςει του κακεςτϊτοσ των Στενϊν τθ ςυνομολογθκείςθ υπό ςθμερινιν θμερομθνίαν.
Θ Σφμβαςισ αφτθ κα ζχθ το αυτό κφροσ και τθν αυτιν ιςχφν ζναντι των ϊδε
ςυμβαλλομζνων Υψθλϊν Μερϊν, ωσ εάν περιείχετο εν τθ παροφςθ Συνκικθ.

15. Άρκρον 24.
Θ ςυνομολογθκείςα ςιμερον ειδικι Σφμβαςισ περί του κακεςτϊτοσ τθσ εν τω άρκρω 2
τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, περιγραφόμενθσ μεκορίου, κα ζχθ το
αυτό κφροσ και τθν αυτιν ιςχφν ζναντι των ϊδε ςυμβαλλομζνων Υψθλϊν Μερϊν, ωσ εάν
περιείχετο εν τθ παροφςθ Συνκικθ.
Άρκρον 25.
Θ Τουρκία υποχρεοφται να αναγνωρίςθ τθν πλιρθ ιςχφν των Συνκθκϊν ειρινθσ και των
προςκζτων Συμβάςεων, αίτινεσ ςυνωμολογικθςαν υπό των
ςυμβαλλομζνων Δυνάμεων μετά των Δυνάμεων αίτινεσ επολζμθςαν παρά το πλευρόν τθσ
Τουρκίασ, να αποδεχκι τασ αποφάςεισ αίτινεσ ελιφκθςαν ι κα
λθφκϊςιν αναφορικϊσ προσ τα εδάφθ τθσ τζωσ Γερμανικισ Αυτοκρατορίασ, τθσ
Αυςτρίασ, τθσ Ουγγαρίασ και τθσ Βουλγαρίασ και να αναγνωρίςθ τα νζα
Κράτθ εντόσ των οφτω κακοριςκζντων ςυνόρων.
Άρκρον 26.
Θ Τουρκία δθλοί από τοφδε ότι αναγνωρίηει και αποδζχεται τα ςφνορα τθσ
Γερμανίασ, τθσ Αυςτρίασ, τθσ Βουλγαρίασ, τθσ Ελλάδοσ, τθσ Ουγγαρίασ, τθσ
Ρολωνίασ, τθσ ΢ουμανίασ, του Σερβο-Κροατο-Σλοβενικοφ και του Τςεχοςλοβακικοφ
Κράτουσ, ωσ ταφτα κακορίηονται ι κζλουςι κακοριςκι υπό των
προβλεπομζνων εν άρκρω 25 Συνκθκϊν ι υπό πάςθσ ςυμπλθρωματικισ ςυμβάςεωσ.
Άρκρον 27.
Ουδεμία πολιτικι, νομοκετικι ι διοικθτικι εξουςία ι δικαιοδοςία κζλει αςκθκι,
δι' οιονδιποτε λόγον, υπό τθσ Κυβερνιςεωσ ι των Αρχϊν τθσ
Τουρκίασ εκτόσ του τουρκικοφ εδάφουσ επί των υπθκόων εδάφουσ διατελοφντοσ υπό

16. τθν κυριαρχίαν ι το προτεκτοράτον των λοιπϊν Δυνάμεων των
υπογραψαςϊν τθν παροφςαν Συνκικθν και επί των υπθκόων εδάφουσ αποςπαςκζντοσ τθσ
Τουρκίασ.
Εννοείται ότι θ πνευματικι δικαιδοςία των κρθςκευτικϊν μουςουλμανικϊν Αρχϊν δεν
κζλει ποςϊσ κιγι.
Άρκρον 28.
Τα Υψθλά Συμβαλλόμενα Μζρθ δθλοφςιν ότι αποδζχονται, ζκαςτον το κακ* εαυτό, τθν
πλιρθ και υπό πάςαν ζποψιν κατάργθςιν των Διομολογιςεων εν
Τουρκία.
Άρκρον 29.
Οι Μαροκθνοί υπικοοι Γάλλοι και οι Τυνιςιοι κα υπόκεινται κατά πάντα εν Τουρκία
εισ το αυτό κακεςτϊσ εισ ό και οι λοιποί Γάλλοι.
Οι υπικοοι τθσ Λιβφθσ κα υπόκεινται κατά πάντα εν Τουρκία εισ το αυτό κακεςτϊσ
εισ ο και οι λοιποί υπικοοι Λταλοί.
Αι διατάξεισ του παρόντοσ άρκρου δεν προδικάηουςι τθν ικαγζνειαν των εν Τουρκία
εγκατεςτθμζνων προςϊπων των καταγόμενων εκ τθσ Τφνιδασ, τθσ
Λιβφθσ και του Μαρόκου.
Αντιςτοίχωσ, οι τοφρκοι υπικοοι κα απολαφωςιν εν ταισ χϊραισ, ων οι κάτοικοι
επωφελοφνται των διατάξεων των εδαφίων 1 και 2, του αυτοφ κακεςτϊτοσ
του οποίου απολαφουςιν εv Γαλλία και εν Λταλία.

17. Το κακεςτϊσ εισ ο κα υπάγωνται εν Τουρκία τα εκ των χωρϊν, ων οι κάτοικοι
απολαφουςι των διατάξεων του εδαφίου 1, προερχόμενα εμπορεφματα ι τα
εισ τα χϊρασ ταφτασ κατευκυνόμενα και, αντιςτοίχωσ, το κακεςτϊσ εισ ο κα
υπάγωνται εν ταισ ρθκείςαισ χϊραισ τα εκ Τουρκίασ, προερχόμενα ι δι' αυτιν
προοριηόμενα εμπορεφματα, κζλει κακοριςκι εκ ςυμφϊνου μεταξφ των Κυβερνιςεων
Γαλλίασ και Τουρκίασ.
ΤΜΘΜΑ Β'. ΛΚΑΓΕΝΕΛΑ
Άρκρον 30.
Οι τοφρκοι υπικοοι, οι εγκατεςτθμζνοι εισ τα εδάφθ άτινα, δυνάμει των διατάξεων
τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, αποςπϊνται τθσ Τουρκίασ, κακίςτανται
αυτοδικαίωσ και κατά τουσ όρουσ τθσ εγχωρίου νομοκεςίασ υπικοοι του Κράτουσ εισ
ο το ζδαφοσ μεταβιβάηεται.
Άρκρον 31.
Οι άγοντεσ θλικίαν άνω των 18 ετϊν, οίτινεσ αποβάλλουςι τθν τουρκικιν ικαγζνειαν
και αποκτϊςιν αυτοδικαίωσ νζον ικαγζνειαν δυνάμει του άρκρου 30,
ζχουςι δικαίωμα επιλογισ υπζρ τθσ τουρκικισ ικαγενείασ επί δφο ζτθ από τθσ
ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ .
Άρκρον 32.
Οι άγοντεσ θλικίαν άνω των 18 ετϊν, οίτινεσ είναι εγκατεςτθμζνοι εισ ζδαφοσ
αποςπϊμενον τθσ Τουρκίασ ςυμφϊνωσ προσ τθν παροφςαν Συνκικθν και
οίτινεσ διαφζρουςι φυλετικϊσ τθσ πλειονότθτασ του πλθκυςμοφ του ρθκζντοσ
εδάφουσ, ζχουςι δικαίωμα επί δφο ζτθ από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ να αςκιςωςιν επιλογιν υπζρ τθσ ικαγενείασ ενόσ των Κρατϊν,

18. ζνκα θ πλειονότθσ του πλθκυςμοφ είναι τθσ αυτισ φυλισ μετά του
ατόμου του αςκοφντοσ το δικαίωμα τθσ επιλογισ και υπό τον όρον τθσ ςυγκατακζςεωσ
του Κράτουσ τοφτου.
Άρκρον 33.
Οι αςκιςαντεσ το δικαίωμα τθσ επιλογισ, ςυμφϊνωσ προσ τασ διατάξεισ των άρκρων
31 και 32, οφείλουςιν, εντόσ των επομζνων δϊδεκα μθνϊν, να
μεταφζρωςι τθν κατοικίαν των εισ το Κράτοσ υπζρ ου ιςκθςαν τθν επιλογιν.
Είναι ελεφκεροι να διατθριςωςι τθν θν κζκτθνται ακίνθτον περιουςίαν εν τω εδάφει
του Κράτουσ, ζνκα είχον τθν κατοικίαν των προ τθσ παρ' αυτϊν
γενομζνθσ επιλογισ.
Δφνανται δε να αποκομίςωςι τα κινθτά αυτϊν πάςθσ φφςεωσ, χωρίσ να υποβλθκϊςιν
ζνεκα τοφτου εισ ουδζν ειςαγωγικόν ι εξαγωγικόν τζλοσ ι δαςμόν.
Άρκρον 34.
Υπό τθν επιφφλαξιν των ςυμφωνιϊν, αίτινεσ κα απζβαινον αναγκαίοι μεταξφ των
Κυβερνιςεων των αςκουςϊν τθν εν τοισ αποςπωμζναισ τθσ Τουρκίασ
χϊραισ εξουςίαν και των Κυβερνιςεων των χωρϊν ζνκα ειςίν εγκατεςτθμζνοι, οι
άγοντεσ θλικίαν άνω των 18 (των τοφρκοι υπικοοι, οι καταγόμενοι εξ
εδάφουσ αποςπϊμενου τθσ Τουρκίασ δυνάμει τθσ παροφςθσ Συνκικθσ και
εγκατεςτθμζνοι εισ το εξωτερικόν κατά τθν ζναρξιν τθσ ιςχφοσ αυτισ, δφνανται
να αςκιςωςιν επιλογιν υπζρ τθσ επικρατοφςθσ εν τθ χϊρα εξ θσ κατάγονται
ικαγενείασ, εάν ςυνδζωνται φυλετικϊσ μετά τθσ πλειονότθτασ του πλθκυςμοφ
τθσ χϊρασ ταφτθσ και εάν θ αςκοφςα τθν εξουςίαν Κυβζρνθςισ ςυναινζςθ εισ τοφτο.
Το δικαίωμα τοφτο τθσ επιλογισ δζον να αςκθκι εντόσ δφο ετϊν από

19. τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
Άρκρον 35.
Αι ςυμβαλλόμεναι Δυνάμεισ αναλαμβάνουςι τθν υποχρζωςιν όπωσ ουδζν παρεμβάλλωςι
πρόςκομμα εισ τθν άςκθςιν του δικαιϊματοσ επιλογισ του
προβλεπομζνου υπό τθσ παροφςθσ Συνκικθσ ι των ςυνομολογθκειςϊν Συνκθκϊν Ειρινθσ
μετά τθσ Γερμανίασ, Αυςτρίασ, Βουλγαρίασ ι Ουγγαρίασ, ι
υπό Συνκικθσ ςυνομολογθκείςθσ μεταξφ των ςυμβαλλομζνων τοφτων Δυνάμεων πλθν τθσ
Τουρκίασ, ι μιασ εξ αυτϊν και τθσ ΢ωςςίασ, ι μεταξφ αυτϊν
τοφτων των ςυμβαλλομζνων Δυνάμεων και επιτρεποφςθσ εισ τουσ ενδιαφερομζνουσ τθν
απόκτθςιν πάςθσ άλλθσ προςιτισ αυτοίσ ικαγενείασ.
Άρκρον 36.
Αι ςφηυγοι ακολουκοφςι τθν κατάςταςιν των ςυηφγων αυτϊν και τα θλικίασ κάτω των
18 ετϊν τζκνα τθν των γονζων των δια παν ό,τι αφορά εισ τθν
εφαρμογιν των διατάξεων του παρόντοσ Τμιματοσ.
ΤΜΘΜΑ Ε. Ρ΢ΟΣΤΑΣΛΑ ΤΩΝ ΜΕΛΟΝΟΤΙΤΩΝ
Άρκρον 37.
Θ Τουρκία αναλαμβάνει τθν υποχρζωςιν όπωσ αι εν τοισ άρκροισ 38 - 44
περιεχόμεναι διατάξεισ αναγνωριςκϊςιν ωσ κεμελιϊδεισ νόμοι, όπωσ ουδείσ
νόμοσ ι κανονιςμόσ ι επίςθμοσ τισ πράξισ διατελϊςιν εν αντιφάςει ι εν αντικζςει
προσ τασ διατάξεισ ταφτασ και όπωσ ουδείσ νόμοσ ι κανονιςμόσ ι
επίςθμοσ τισ πράξισ κατιςχφωςιν αυτϊν.
Άρκρον 38.

20. Θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ αναλαμβάνει τθν υποχρζωςιν να παρζχθ εισ πάντασ τουσ
κατοίκουσ τθσ Τουρκίασ πλιρθ και απόλυτον προςταςίαν τθσ ηωισ και
τθσ ελευκερίασ αυτϊν, αδιακρίτωσ γεννιςεωσ, εκνικότθτοσ, γλϊςςθσ, φυλισ ι
κρθςκείασ.
Ράντεσ οι κάτοικοι τθσ Τουρκίασ δικαιοφνται να πρεςβεφωςιν ελευκζρωσ, δθμοςία τε
και κατ' ιδίαν, πάςαν πίςτιν, κρθςκείαν ι δοξαςίαν ων θ άςκθςισ δεν
ικελεν είναι αςυμβίβαςτοσ προσ τθν δθμόςιαν τάξιν και τα χρθςτά ικθ.
Αι μθ μουςουλμανικαί μειονότθτεσ κα απολαφωςιν πλιρωσ τθσ ελευκερίασ κυκλοφορίασ
και μεταναςτεφςεωσ, υπό τθν επιφφλαξιν των εφαρμοηομζνων,
εφ' όλου ι μζρουσ του εδάφουσ, εισ άπαντασ τουσ τοφρκουσ υπθκόουσ μζτρων άτινα,
ικελον τυχόν λθφκι υπό τθσ Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ χάριν τθσ
εκνικισ αμφνθσ και τθσ τθριςεωσ τθσ δθμοςίασ τάξεωσ.
Άρκρον 39.
Οι ανικοντεσ εισ μθ μουςουλμανικάσ μειονότθτασ υπικοοι τοφρκοι κα απολαφωςι των
αυτϊν αςτικϊν και πολιτικϊν δικαιωμάτων ων και οι μουςουλμάνοι.
Ράντεσ οι κάτοικοι τθσ Τουρκίασ, άνευ διακρίςεωσ κρθςκεφματοσ, κα ϊςιν ίςοι
απζναντι του νόμου.
Θ διαφορά κρθςκείασ, δοξαςίασ ι πίςτεωσ δεν οφείλει να αποτελζςθ κϊλυμα δι*
ουδζνα τοφρκον υπικοον ωσ προσ τθν απόλαυςιν των αςτικϊν και
πολιτικϊν δικαιωμάτων και ιδία τθν παραδοχιν εισ τασ δθμοςίασ κζςεισ, αξιϊματα
και τιμάσ ι τθν εξάςκθςιν των διαφόρων επαγγελμάτων και βιομθχανιϊν.

21. Ουδείσ περιοριςμόσ κζλει επιβλθκι κατά τθσ ελευκζρασ χριςεωσ παρά παντόσ τοφρκου
υπθκόου οιαςδιποτε γλϊςςθσ, είτε εν ταισ ιδιωτικαίσ ι
εμπορικαίσ ςχζςεςιν, είτε ωσ προσ τθν κρθςκείαν τον τφπον και πάςθσ φφςεωσ
δθμοςιεφματα, είτε εν ταισ δθμοςίαισ ςυνακροίςεςιν.
Ραρά τθν φπαρξιν τθσ επιςιμου γλϊςςθσ, κα παρζχωνται αι προςικουςαι ευκολίαι εισ
τουσ τοφρκουσ υπθκόουσ, τουσ λαλοφντεσ γλϊςςαν άλλθν ι τθν
τουρκικιν, δια τθν προφορικιν χριςιν τθσ γλϊςςθσ, αυτϊν ενϊπιων των δικαςτθρίων.
Άρκρον 40.
Οι τοφρκοι υπικοοι, οι ανικοντεσ εισ μθ μουςουλμανικάσ μειονότθτασ, κα απολαφωςι
“νομικϊσ” και πραγματικϊσ τθσ αυτισ προςταςίασ και των αυτϊν
εγγυιςεων ων απολαφουςι και οι λοιποί τοφρκοι υπικοοι, κα ζχωςιν ιδίωσ ίςον
δικαίωμα να ςυνιςτϊςι, διευκφνωςι και εποπτεφωςιν, ιδίαισ δαπάναισ,
παντόσ είδουσ, φιλανκρωπικά, κρθςκευτικά ι κοινωφελι ιδρφματα, ςχολεία και λοιπά
εκπαιδευτιρια μετά του δικαιϊματοσ να ποιϊνται ελευκζρωσ εν
αυτοίσ χριςιν τθσ γλϊςςθσ των και να τελϊςιν ελευκζρωσ τα τθσ κρθςκείασ των.
Άρκρον 41.
Εν ταισ πόλεςι και περιφερείαισ, ζνκα διαμζνει ςθμαντικι αναλογία υπθκόων, μθ
μουςουλμάνων θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ κα παρζχθ ωσ προσ τθν
δθμοςίαν εκπαίδευςιν, τασ προςικουςασ ευκολίασ προσ εξαςφάλιςιν τθσ εν τοισ
δθμοτικοίσ ςχολείοισ παροχισ εν τθ ιδία αυτϊν γλϊςςθ, τθσ διδαςκαλίασ
εισ τα τζκνα των εν λόγω τοφρκων υπθκόων. Θ διάταξισ αφτθ δεν κωλφει τθν
Τουρκικιν Κυβζρνθςιν να καταςτιςθ υποχρεωτικιν τθν διδαςκαλίαν τθσ
τουρκικισ γλϊςςθσ εν τοισ ειρθμζνοισ ςχολείοισ.

22. Εν ταισ πόλεςι και περιφερείαισ, ζνκα υπάρχει ςθμαντικι αναλογία τοφρκων υπθκόων
ανθκόντων εισ μθ μουςουλμανικάσ μειονότθτασ, κζλει εξαςφαλιςκι
εισ τασ μειονότθτασ ταφτασ δικαία ςυμμετοχι εισ τθν διάκεςιν των χρθματικϊν
ποςϊν, άτινα τυχόν κα εχορθγοφντο εκ του δθμοςίου χριματοσ υπό του
προχπολογιςμοφ του Κράτουσ ι των δθμοτικϊν και λοιπϊν προχπολογιςμϊν επί
εκπαιδευτικϊ κρθςκευτικϊ ι φιλανκρωπικϊ ςκοπϊ.
Τα ποςά ταφτα κα καταβάλλωνται εισ τουσ αρμοδίουσ αντιπροςϊπουσ των
ενδιαφερομζνων κακιδρυμάτων και οργανιςμϊν.
Άρκρον 42.
Θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ δζχεται να λάβθ απζναντι των μθ μουςουλμανικϊν
μειονοτιτων, όςον αφορά τθν οικογενειακιν ι προςωπικιν αυτϊν κατάςταςιν,
πάντα τα κατάλλθλα μζτρα, όπωσ τα ηθτιματα ταφτα κανονίηωνται ςυμφϊνωσ προσ τα
ζκιμα των μειονοτιτων τοφτων.
Τα μζτρα ταφτα κζλουςιν επεξεργαςκι ειδικαί επίτροπαι, αποτελοφμεναι εξ ίςου
αρικμοφ αντιπροςϊπων τθσ Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ και μιασ εκάςτθσ
των ενδιαφερομζνων μειονοτιτων. Εν περιπτϊςει διαφωνίασ, θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ
και το Συμβοφλιον τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν κζλουςι διορίςει,
από κοινοφ, επιδιαιτθτιν εκλεγόμενον μεταξφ των ευρωπαίων νομομακϊν.
Θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ υποχρεοφται να παρζχθ πάςαν προςταςίαν εισ τασ εκκλθςίασ,
ςυναγωγάσ, νεκροταφεία και λοιπά κρθςκευτικά κακιδρφματα των
ειρθμζνων μειονοτιτων. Εισ τα ευαγι κακιδρφματα ωσ και τα κρθςκευτικά και
φιλανκρωπικά καταςτιματα των αυτϊν μειονοτιτων, των ιδθ ευριςκομζνων
εν Τουρκία, κα παρζχθται πάςα ευκολία και άδεια, θ δε Τουρκικι Κυβζρνθςισ,

23. προκειμζνου περί ιδρφςεωσ νζων κρθςκευτικϊν και φιλανκρωπικϊν
κακιδρυμάτων, ουδεμίαν κζλει αρνθκι εκ των αναγκαίων ευκολιϊν, αίτινεσ ζχουςιν
εξαςφαλιςκι εισ τα λοιπά ιδιωτικά κακιδρφματα ομοίασ φφςεωσ.
Άρκρον 43.
Οι εισ τασ μθ μουςουλμανικάσ μειονότθτασ ανικοντεσ τοφρκοι υπικοοι δεν κα ϊςιν
υποχρεωμζνοι να εκτελϊςι πράξεισ αποτελοφςασ παράβαςιν τθσ
πίςτεωσ ι των κρθςκευτικϊν των εκίμων, οφτε κα περιπίπτωςιν εισ ανικανότθτα τίνα
αρνοφμενοι να παραςτϊςιν ενϊπιον των δικαςτθρίων ι να
εκτελζςωςι νόμιμόν τίνα πράξιν κατά τθν θμζραν τθσ εβδομαδιαίασ των αναπαφςεωσ.
Ουχ ιττον, θ διάταξισ αυτι δεν απαλάςςει τουσ τοφρκουσ τοφτουσ υπθκόουσ των
υποχρεϊςεων, αίτινεσ επιβάλλονται εισ πάντασ τουσ λοιποφσ τοφρκουσ
υπθκόουσ προσ τιρθςιν τθσ δθμοςίασ τάξεωσ.
Άρκρον 44.
Θ Τουρκία παραδζχεται όπωσ αι διατάξεισ των προθγουμζνων άρκρων του παρόντοσ
Τμιματοσ, εφ' όςον αφορϊςιν εισ τουσ μθ μουςουλμάνουσ
υπθκόουσ τθσ Τουρκίασ, αποτελζςωςιν υποχρεϊςεισ διεκνοφσ ςυμφζροντοσ και τεκϊςιν
υπό τθν εγγφθςιν τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν. Αι διατάξεισ αφται
δεν δφνανται να τροποποιθκϊςιν άνευ τθσ ςυγκατακζςεωσ τθσ πλειοψθφίασ του
Συμβουλίου τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν.
Θ Βρεττανικι Αυτοκρατορία, θ Γαλλία, θ Λταλία και θ Λαπωνία υποχρεοφνται δια τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ να μθ αρνθκϊςι τθν ςυγκατάκεςιν αυτϊν εισ
πάςαν τροποποίθςιν των ειρθμζνων άρκρων, θν ικελε κατά τουσ νομίμουσ τφπουσ
αποφαςίςει θ πλειοψθφία του Συμβουλίου τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν.

24. Θ Τουρκία δζχεται όπωσ παν Μζλοσ του Συμβουλίου τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν ζχθ το
δικαίωμα να επιςφρθ τθν προςοχιν του Συμβουλίου επί πάςθσ
παραβάςεωσ ι κινδφνου παραβάςεωσ οιαςδιποτε των υποχρεϊςεων τοφτων και όπωσ το
Συμβοφλιον δφναται να ενεργι κακ' οιονδιποτε τρόπον και
παρζχθ οιαςδιποτε οδθγίασ κρινόμενοσ καταλλιλουσ και αποτελεςματικόσ εν τθ
περιςτάςει.
Θ Τουρκία δζχεται προσ τοφτοισ όπωσ, εν περιπτϊςει διχογνωμίασ επί νομικϊν ι
πραγματικϊν ηθτθμάτων αφορϊντων τα άρκρα ταφτα, μεταξφ τθσ
Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ και μιασ οιαςδιποτε των λοιπϊν υπογραψαςϊν τθν παροφςαν
Συνκικθν Δυνάμεων ι πάςθσ άλλθσ Δυνάμεωσ Μζλουσ του
Συμβουλίου τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν, θ τοιαφτθ διχογνωμία κεωρθκι ωσ διεκνοφσ
χαρακτιρασ διαφορά κατά το γράμμα του άρκρου 14 του Συμφϊνου
τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν.
Θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ δζχεται όπωσ πάςα τοιοφτου είδουσ διαφορά, επί τθ αιτιςει
του ετζρου των Μερϊν, παραπζμπθται εισ το Διαρκζσ Δικαςτιριον
Διεκνοφσ Δικαιοςφνθσ.
Θ απόφαςισ του Διαρκοφσ Δικαςτθρίου κα θ ανζκκλθτοσ, κα ζχθ δε τθν ιςχφν και το
κφροσ αποφάςεωσ εκδοκείςθσ δυνάμει του άρκρου 13 του Συμφϊνου
Άρκρον 45.
Τα αναγνωριςκζντα δια των διατάξεων του παρόντοσ Τμιματοσ δικαιϊματα εισ τασ εν
Τουρκία μθ μουςουλμανικάσ μειονότθτασ, αναγνωρίηονται επίςθσ υπό
τθσ Ελλάδοσ εισ τασ εν τω εδάφει αυτισ ευριςκομζνασ μουςουλμανικάσ μειονότθτασ.

25. ΔΘΜΟΣΛΟΝΟΜΛΚΟΛ Ο΢ΟΛ
ΔΘΜΟΣΛΟΝ ΟΚΩΜΑΝΛΚΟΝ Χ΢ΕΟΣ
Άρκρον 46.
Το Δθμόςιον Οκωμανικόν Χρζοσ, ωσ κακορίηεται εv τω ςυνθμμζνω τω παρόντι Τμιματι
Ρίνακι, κα κατανεμθκι, ςυμφϊνωσ προσ τουσ εν τω παρόντι
Τμιματι όρουσ, μεταξφ τθσ Τουρκίασ, των Κρατϊν υπζρ των οποίων απεςπάςκθςαν
εδάφθ εκ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ ςυνεπεία των Βαλκανικϊν
πολζμων του 1912-1913, των Κρατϊν εισ τα οποία παρεχωρικθςαν αι εν τοισ άρκροισ
12 και 15 τθσ παροφςθσ Συνκικθσ αναφερόμεναι νιςοι και το εv
τω τελευταίω εδαφίω του παρόντοσ άρκρου ζδαφοσ και τζλοσ των νεωςτί
δθμιουργθκζντων Κρατϊν εν τοισ αςιατικοίσ εδάφεςι τοισ αποςπωμζνοισ εκ τθσ
Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ δυνάμει τθσ παροφςθσ Συνκικθσ. Άπαντα τα ωσ είρθται
Κράτθ κα ςυμμετάςχωςι προσ τοφτοισ, υπό τουσ εν τω παρόντι
Τμιματι διαγραφόμενουσ όρουσ, των ετθςίων υποχρεϊςεων των αφορωςϊν εισ τθν
υπθρεςίαν του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ από των
χρονολογιϊν των προβλεπομζνων εν άρκρω 53.
Από των εν τω άρκρω 53 χρονολογιϊν, θ Τουρκία επ' ουδενί λόγω δφναται να κεωρθκι
υπεφκυνοσ δια τασ μερίδασ ςυμμετοχισ δι' ων επεβαρφνκθςαν
τα λοιπά Κράτθ.

26. Το ζδαφοσ τθσ Κράκθσ, όπερ κατά τθν 1θν Αυγοφςτου 1914 διετζλει υπό τθν
οκωμανικιν κυριαρχίαν, ευρίςκεται δ' εκτόσ των εν τω άρκρω 2 τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ διαγραφομζνων ορίων τθσ Τουρκίασ, κα κεωρθκι, δι' ό,τι αφορά
τθν κατανομιν του δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ, ωσ
αποςπαςκζν εκ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ δυνάμει τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
Άρκρον 47.
Εντόσ προκεςμίασ τριϊν μθνϊν από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ,
το Συμβοφλιον του Δθμοςίου Οκωμανικοφ χρζουσ οφείλει να
κακορίςθ, επί τθ οριηομζνθ εv τοισ άρκροισ 50 και 51 βάςει, το ποςόν των ετθςίων
χρεωλυτικϊν δόςεων των αναλογουςϊν εισ τα εν τω Μζρει Α' του
ςυνθμμζνου τω παρόντι Τμιματι Ρίνακοσ αναφερόμενα δάνεια και επιβαρυνουςϊν
ζκαςτον των ενδιαφερομζνων Κρατϊν, να φζρθ δε εισ γνϊςιν των
Κρατϊν τοφτων το εν λόγω ποςόν.
Τα Κράτθ ταφτα δικαιοφνται ν' αποςτείλωςιν εισ Κωνςταντινοφπολιν αντιπροςϊπουσ,
ίνα παρακολουκιςωςι τασ επί τοφτου εργαςίασ του Συμβουλίου του
Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ.
Το Συμβοφλιον του Χρζουσ κα εκπλιρωςθ τα κακικοντα άτινα προβλζπονται υπό του
άρκρου 134 τθσ μετά τθσ Βουλγαρίασ Συνκικθσ Ειρινθσ τθσ 27θσ
Νοεμβρίου 1919.
Ράςαι αι τυχόν αναφυθςόμεναι διαφοραί μεταξφ των ενδιαφερομζνων Μερϊν, ωσ προσ
τθν εφαρμογιν των εν τω παρόντι άρκρω διατυπουμζνων αρχϊν,
κα παραπζμπωνται, εντόσ μθνόσ το βραδφτερον από τθσ εν τω πρϊτω εδαφίω

27. προβλεπομζνθσ κοινοποιιςεωσ, εισ διαιτθτιν, τον οποίον το Συμβοφλιον
τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν κζλει παρακλθκι να διορίςθ και όςτισ οφείλει να
αποφαςίςθ εντόσ προκεςμίασ τριϊν μθνϊν κατ' ανϊτατον όριον.
Αι αποδοχαί του διαιτθτοφ κζλουςι κακοριςκι υπό του Συμβουλίου τθσ Κοινωνίασ των
Εκνϊν και επιβαρφνει μετά των λοιπϊν εξόδων τθσ διαιτθςίασ τα
ενδιαφερόμενα Μζρθ.
Αι αποφάςεισ του διαιτθτοφ κα ϊςιν αμετάκλθτοι. Θ προςφυγι εισ τον ειρθμζνον
διαιτθτιν δεν κα αναςτζλλθ τθν πλθρωμιν των ετθςίων χρεωλυτικϊν
δόςεων.
Άρκρον 48.
Τα Κράτθ, εκτόσ τθσ Τουρκίασ, μεταξφ των οποίων κζλει κατανεμθκι το Δθμόςιον
Οκωμανικόν Χρζοσ, ωσ τοφτο κακορίηεται εν τω Μζρει Α' του
ςυνθμμζνου τω παρόντι Τμιματι Ρίνακοσ, οφείλουςιν, εντόσ προκεςμίασ τριϊν μθνϊν
από τθσ γενθςομζνθσ κατά τασ διατάξεισ του άρκρου 47
κονοποιιςεωσ του αναλογοφντοσ ενι εκάςτω τοφτων μζρουσ εκ των εν τω ρθκζντι
άρκρω προβλεπομζνων ετθςίων βαρϊν, να παράςχωςιν εισ το
Συμβοφλιον του Χρζουσ ικανάσ εγγυιςεισ προσ εξαςφάλιςιν τθσ πλθρωμισ του
μεριδίου αυτϊν.
Εν θ περιπτϊςει αι εγγυιςεισ αφται δεν ικελον δοκι εντόσ τθσ ωσ άνω προκεςμίασ,
ι εν περιπτϊςει διαφωνίασ ωσ προσ το κατάλλθλον των δοκειςϊν
εγγυιςεων, πάςα Κυβζρνθςισ υπογράψαςα τθν παροφςαν Συνκικθν δφναται να
αναφζρθται εισ το Συμβοφλιον τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν.

28. Το Συμβοφλιον τθσ Κοινωνίασ των Εκνϊν κα δφναται να ανακζτθ εισ τουσ διεκνείσ
οικονομικοφσ οργανιςμοφσ, τουσ υφιςταμζνουσ εν ταισ χϊραισ, εκτόσ
τθσ Τουρκίασ, μεταξφ των οποίων κατανζμεται το χρζοσ, τθν είςπραξιν των προςόδων
αίτινεσ εδόκθςαν ωσ εγγφθςισ. Αι αποφάςεισ του Συμβουλίου τθσ
Κοινωνίασ των Εκνϊν κα ϊςιν αμετάκλθτοι.
Άρκρον 49.
Εντόσ ενόσ μθνόσ, αφ' θσ θμζρασ ικελε κακοριςκι οριςτικϊσ, ςυμφϊνωσ προσ τασ
διατάξεισ του άρκρου 47, το ποςόν των ετθςίων χρεωλυτικϊν δόςεων
το αναλογοφν εκάςτω των ενδιαφερομζνων Κρατϊν, κζλει ςυνζλκει εν Ραριςίοισ
Επιτροπι όπωσ ορίςθ τον τρόπον τθσ κατανομισ του ονομαςτικοφ
κεφαλαίου του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ, ωσ τοφτο κακορίηεται εν τω Μζρει Α'
του ςυνθμμζνου τω παρόντι Τμιματι Ρίνακοσ. Θ κατανομι αφτθ κζλει
γίνει κατά τθν αυτιν αναλογία τθν εφαρμοςκείςαν επί τθσ διανομισ των ετθςίων
χρεωλυτικϊν δόςεων, λαμβανομζνων υπ' όψει των όρων των ςυμβάςεων
δανείων ωσ και των διατάξεων του παρόντοσ Τμιματοσ.
Θ εν τω 1ω εδαφίω προβλεπομζνθ Επιτροπι κα απαρτίηθται εξ ενόσ αντιπροςϊπου τθσ
Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ, ενόσ αντιπροςϊπου του Συμβουλίου
του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ, ενόσ αντιπροςϊπου των Δανείων, εκτόσ του
Θνοποιθμζνου και των Τουρκικϊν Λαχειοφόρων Ομολογιϊν, ωσ και
του αντιπροςϊπου, ον εν ζκαςτον των ενδιαφερομζνων Κρατϊν ζχει το δικαίωμα να
διορίςθ. Ραν ηιτθμα, εφ' ου θ Επιτροπι δεν ικελε καταλιξει εισ
ςυμφωνίαν, κα παραπζμπθται εισ τον υπό του άρκρου 47, εδάφιον 4, προβλεπόμενον
διαιτθτιν.

29. Εν θ περιπτϊςει τθ Τουρκία ικελεν αποφαςίςει να εκδϊςθ νζουσ τίτλουσ
εκπροςωποφντασ το αναλογοφν αυτι μζροσ, ο καταμεριςμόσ του κεφαλαίου του
Χρζουσ κα γίνθ εν πρϊτοισ, όςον αφορά τθν Τουρκίαν, υπό ςυμβουλίου αποτελουμζνου
εκ του αντιπροςϊπου τθσ Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ, του
αντιπροςϊπου του Συμβουλίου του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ και του αντιπροςϊπου
των Δανείων, εκτόσ του Θνοποιθμζνου και των Λαχειοφόρων
Τουρκικϊν Ομολογιϊν. Οι νεωςτί εκδοκζντεσ τίτλοι κα παραδίδωνται εισ τθν
Επιτροπιν, ιτισ κα μεριμνιςθ περί τθσ παραδόςεωσ αυτϊν εισ τουσ
κατόχουσ, υπό όρουσ πιςτοποιοφντασ τθν απαλλαγιν τθσ Τουρκίασ ωσ και το δικαίωμα
των κατόχων ζναντι των λοιπϊν Κρατϊν άτινα επιβαρφνονται δια
μζρουσ του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ. Οι εκδοκζντεσ τίτλοι, οι εκπροςωποφντεσ
το μερίδιον εκάςτου Κράτουσ επί του Δθμοςίου Οκωμανικοφ
Χρζουσ, κα ϊςιν απθλλαγμζνοι εν τοισ χϊραισ των Υψθλϊν Συμβαλλομζνων Μερϊν
παντόσ δικαιϊματοσ χαρτοςιμου ι λοιπϊν τελϊν, άτινα κα
ςυνεπιγετο θ ρθκείςα ζκδοςισ.
Θ πλθρωμι των επιβαρυνουςϊν ζκαςτον ενδιαφερόμενον Κράτοσ ετθςίων χρεωλυτικϊν
δόςεων δεν δφναται να αναβλθκι ςυνεπεία των διατάξεων του
παρόντοσ άρκρου των αφορωςϊν εισ τθν κατανομιν του ονομαςτικοφ κεφαλαίου.
Άρκρον 50.
Θ κατανομι των εν τω άρκρω 47 προβλεπομζνων ετθςίων βαρϊν ωσ και θ του
ονομαςτικοφ κεφαλαίου του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ, περί ου το
άρκρον 49, κζλουςι γίνει ωσ εξισ:

30. 1όν Τα προ τθσ 17θσ Οκτωβρίου 1912 δάνεια και τα ςυναφι προσ αυτά βάρθ κζλουςι
κατανεμθκι μεταξφ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ, ωσ αφτθ
υφίςτατο κατόπιν των Βαλκανικϊν πολζμων του 1912-1913, των Βαλκανικϊν Κρατϊν
υπζρ ων απεςπάςκθ ζδαφοσ εκ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ
ςυνεπεία των ρθκζντων πολζμων, και των Κρατϊν εισ ά παρεχωρικθςαν οι εν τοισ
άρκροισ 12 και 15 τθσ παροφςθσ Συνκικθσ αναφερόμεναι νιςοι. Αι
εδαφικαί μεταβολαί, οι επελκοφςαι αφ' θσ ετζκθςαν εν ιςχφί οι τερματίςαςαι τουσ
πολζμουσ τοφτουσ Συνκικαι ι αϊ μεταγενζςτεραι τοιαφται, κζλουςι λθφκι
υπ' όψιν.
2ον Το παραμζνον εισ βάροσ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ μετά τθν πρϊτθν ταφτθν
διανομιν υπόλοιπον των δανείων και το υπόλοιπον των ςυναφϊν
προσ αυτά ετθςίων χρεωλυτικϊν δόςεων, θυξθμζνα δια των δανείων των
ςυνομολογθκζντων υπό τθσ ειρθμζνθσ Αυτοκρατορίασ μεταξφ τθσ 17θσ
Οκτωβρίου 1912 και τθσ 1θσ Νοεμβρίου 1914, ωσ και των ςυναφϊν προσ ταφτα ετθςίων
χρεωλυτικϊν δόςεων, κα κατανεμθκϊςι μεταξφ τθσ Τουρκίασ,
των νεωςτί εν Αςία δθμιουργθκζντων Κρατϊν, υπζρ ων απεςπάςκθ ζδαφοσ εκ τθσ
Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ δυνάμει τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, και του
Κράτουσ εισ ο παρεχωρικθ το εν τω τελευταίω εδαφίω του άρκρου 46 τθσ Συνκικθσ
ταφτθσ αναφερόμενον ζδαφοσ.
Θ κατανομι του κεφαλαίου κα γίνθ δι' ζκαςτον δάνειον επί του ποςοφ του
υφιςταμζνου κατά τθν ζναρξιν τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ κεφαλαίου.
Άρκρον 51.
Το ποςόν του αναλογοφντοσ εκάςτω ενδιαφερόμενω Κράτει μζρουσ εκ των ετθςίων

31. υποχρεϊςεων του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ ςυνεπεία τθσ εν
τω άρκρω 50 προβλεπομζνθσ κατανομισ, κζλει κακοριςκι ωσ εξισ:
1όν Πςον αφορά εισ τθν προβλεπομζνθν εν τθ 1θ παραγράφω του άρκρου 50 κατανομιν,
κζλει εν πρϊτοισ κακοριςκι το μζροσ το βαρφνον το ςφνολο
των εν τοισ άρκροισ 12 και 15 αναφερομζνων νιςων και των εκ τθσ Οκωμανικισ
Αυτοκρατορίασ αποςπαςκζντων εδαφϊν ςυνεπεία των Βαλκανικϊν
πολζμων. Το μζροσ τοφτο δζον να ζχθ, εν ςχζςει προσ το ολικόν ποςόν των
διανεμθτζων ετθςίων χρεωλυτικϊν δόςεων ςυμφϊνωσ προσ τασ διατάξεισ
του άρκρου 50, τθν αυτιν αναλογίαν θν και ο μζςοσ όροσ των ολικϊν προςόδων των
προαναφερομζνων νιςων και εδαφϊν, ομοφ λαμβανομζνων, προσ
τον μζςον όρον των ολικϊν προςόδων τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ κατά τα
οικονομικά ζτθ 1910-1911 και 1911 -1912, ςυμπεριλαμβανομζνου του
προϊόντοσ των επιβλθκζντων τω 1907 προςκζτων τελωνειακϊν δαςμϊν.
Το οφτω κακοριηόμενον ποςόν κζλει μετά ταφτα κατανεμθκι μεταξφ των Κρατϊν εισ ά
παρεχωρικθςαν τα εν τω προθγουμζνω εδαφίω αναφερόμενα
εδάφθ, το δε μζροσ, όπερ ςυνεπϊσ κα επιβαρφνθ εν ζκαςτον των Κρατϊν τοφτων, δζον
να ζχθ, ωσ προσ το κατανεμθκζν μεταξφ αυτϊν ολικόν ποςόν, τθν
αυτιν αναλογίαν, οίαν ζχει ο μζςοσ όροσ των προςόδων του εισ ζκαςτον Κράτοσ
παραχωρθκζντοσ εδάφουσ προσ τον μζςον όρον των ολικϊν προςόδων
κατά τα οικονομικά ζτθ 1910-1911 και 1911-1912 του ςυνόλου των εδαφϊν, άτινα
απε-ςπάςκθςαν εκ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ ςυνεπεία των
Βαλκανικϊν πολζμων, και των εν τοισ άρκροισ 12 και 15 αναφερομζνων νιςων. Εν τω
υπολογιςμϊ των εν τω παρόντι εδαφίω προβλεπομζνων
προςόδων δεν κα λθφκϊςιν υπ' όψιν αι ειςπράξεισ των τελωνείων.

32. 2ον Πςον αφορά τα αποςπϊμενα εκ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ εδάφθ δυνάμει τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ, ςυμπεριλαμβανομζνου και του εδάφουσ εισ
ο αφορά το τελευταίον εδάφιον του άρκρου 46, το ποςόν του αναλογοφντοσ εκάςτω
ενδιαφερομζνω Κράτει μεριδίου, δζον να ζχθ, εν ςχζςει προσ το
ολικόν ποςόν των ετθςίων χρεωλυτικϊν δόςεων, των κατανιμθτζων ςυμφϊνωσ ταισ
διατάξεςι τθσ 2ασ παραγράφου του άρκρου 50, τθν αυτιν αναλογίαν,
θν παρουςιάηει ο μζςοσ όροσ των προςόδων του αποςπϊμενου εδάφουσ προσ τον μζςον
όρον των ολικϊν προςόδων τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ
κατά τα οικονομικά ζτθ 1910-1911 και 1911-1912 (ςυμπεριλαμβανομζνου του
προϊόντοσ των επιβλθκζντων τω 1907 προςκζτων τελωνειακϊν δαςμϊν),
μειωμζνων κατά το αναλογοφν μζροσ εισ τα εν τθ 1θ παραγράφω αναφερόμενα εδάφθ
και τασ νιςουσ.
Άρκρον 52.
Αι προβλεπόμεναι προκαταβολαί εν τω Μζρει Β' του ςυνθμμζνου τω παρόντι Τμιματι
Ρίνακοσ, κα κατανεμθκϊςι μεταξφ τθσ Τουρκίασ και των εν τω
άρκρω 46 αναφερομζνων Κρατϊν, υπό τουσ εξισ όρουσ:
1ον 'Πςον αφορά εισ τασ προβλεπομζνασ εν τω πινάκι προκαταβολάσ, αίτινεσ
υφίςταντο κατά τθν 17θν Οκτωβρίου 1912, το ποςόν του μθ καταβλθκζντοσ
κεφαλαίου, αν υπάρχθ τοιοφτον, κατά τθν ζναρξιν τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ, ωσ και οι λιξαντεσ τόκοι από των εν τω πρϊτω εδαφίων του άρκρου
53 αναφερομζνων προκεςμιϊν και αι γενόμεναι πλθρωμαί από των προκεςμιϊν τοφτων,
κα κατανεμθκϊςι ςυμφϊνωσ προσ τασ διατάξεισ τθσ 1θσ
παραγράφου του άρκρου 50 και τθσ 1θσ παραγράφου του άρκρου 51.

33. 2ον Πςον αφορά το αναλογοφντα εισ τθν Οκωμανικιν Αυτοκροτορίαν ποςά, ςυνεπεία
τθσ πρϊτθσ ταφτθσ κατανομισ, και τασ προβλεπομζνασ εν τω πίνακι
προκαταβολάσ, αίτινεσ ςυνιφκθςαν υπό τθσ ειρθμζνθσ Αυτοκρατορίασ μεταξφ τθσ 17θσ
Οκτωβρίου 1912 και τθσ 1θσ Νοεμβρίου 1914, το ποςόν του μθ
καταβλθκζντοσ κεφαλαίου, εάν τυχόν υπάρχθ κατά τθν ζναρξιν τθσ ιςχφοσ τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ, ωσ και οι λιξαντεσ από τθσ 1θσ Μαρτίου 1920 τόκοι και
αι γενόμεναι από τθσ προκεςμίασ ταφτθσ πλθρωμαί, κα κατανεμθκϊςι ςυμφϊνωσ προσ
τασ διατάξεισ τθσ 2ασ παραγράφου του άρκρου 50 και τθσ 2ασ
παραγράφου του άρκρου 51.
Το Συμβοφλιον του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ οφείλει, εντόσ τριϊν μθνϊν από τθσ
ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, να κακορίςθ το
εκάςτω των ενδιαφερομζνων Κρατϊν αναλογοφν μζροσ εκ των ωσ είρθται προκαταβολϊν
και να φζρθ εισ γνϊςιν αυτϊν το ποςόν τοφτο.
Τα ποςά, δι' ων επεβαρφνκθςαν τα λοιπά εκτόσ τθσ Τουρκίασ κράτθ, κα
καταβάλλονται υπ' αυτϊν εισ το Συμβοφλιον του Χρζουσ και κα πλθρϊνωνται υπό
του τελευταίου τοφτου εισ τουσ πιςτωτάσ ι κα φζρωνται υπ' αυτοφ εισ πίςτωςιν τθσ
Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ μζχρι του ποςοφ των γενομζνων πλθρωμϊν
υπό τθσ Τουρκίασ είτε λόγω τόκων, είτε λόγω καταβολϊν δια λογαριαςμόν των
ειρθμζνων Κρατϊν.
Αι εν τω προθγουμζνω εδαφίω προβλεπόμεναι καταβολαί κα γίνωνται δια πζντε ίςων
ετθςίων δόςεων από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ. Το μζροσ των πλθρωμϊν τοφτων, όπερ δζον να καταβλθκι εισ τουσ πιςτωτάσ
τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ, κα φζρθ τουσ εν τοισ
ςυμβολαίοισ των προκαταβολϊν ςυνομολογθκζντασ τόκουσ. Το αναλογοφν εισ το

34. Τουρκικόν Κράτοσ μζροσ κα καταβλθκι ατόκωσ.
Άρκρον 53.
Αι ετιςιαι χρεωλυτικαί δόςεισ των δανείων του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ, ωσ
τοφτο κακορίηεται εν τω Μζρει Α' του ςυνθμμζνου τω παρόντι Τμιματι
Ρίνακοσ, αι οφειλόμεναι υπό των κρατϊν, υπζρ ων απεςπάςκθ ζδαφοσ εκ τθσ
Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ ςυνεπεία των Βαλκανικϊν πολζμων, κα ϊςιν
απαιτθταί από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ των Συνκθκϊν δυνάμει των οποίων
μετεβιβάςκθςαν τα εδάφθ ταφτα εισ τα ειρθμζνα Κράτθ. 'Πςον αφορά εισ τασ εν
τω άρκρω 12 αναφερομζνασ νιςουσ, το χρεωλφςιον κα θ απαιτθτόν από τθσ 1/14θσ
Νοεμβρίου 1913, όςον δ' αφορά τασ εν τω άρκρω 15 νιςουσ, από
τθσ 1 Τθσ Οκτωβρίου 1912.
Αι οφειλόμεναι χρεωλυτικαί δόςεισ υπό των νεωςτί δθμιουργθκζντων Κρατϊν εν τοισ
αποςπϊμενου. τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ αςιατικοίσ εδάφεςι
δυνάμει τθσ παροφςθσ Συνκικθσ και υπό του Κράτουσ εισ ο παρεχωρικθ το εν τω
τελευταίω εδαφίω του άρκρου 46 ζδαφοσ, κα ϊςιν απαιτθταί από τθσ
1θσ Μαρτίου 1920.
Άρκρον 54.
Τα εν τω Μζρει Α' του ςυνθμμζνου τω παρόντι Τμιματι Ρίνακοσ απαρικμοφμενα ζντοκα
γραμμάτια του 1911, 1912 και 1913, κζλουςι πλθρωκι μετά των
ςυμφωνθκζντων τόκων, εντόσ δζκα ετϊν εν τοισ ςυμβολαίοισ οριηομζνων προσ
πλθρωμιν προκεςμιϊν.

35. Άρκρον 55.
Τα εν τω άρκρω 46 αναφερόμενα Κράτθ, ςυμπεριλαμβανομζνθσ και τθσ Τουρκίασ, κα
καταβάλωςιν εισ το Συμβουλιον του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ
τασ ετθςίασ χρεωλυτικάσ δόςεισ αίτινεσ αφορϊςιν εισ το Δθμόςιον Οκωμανικόν
Χρζοσ, ωσ τοφτο κακορίηεται εν τω ςυνθμμζνω των παρόντι Τμιματι
Ρίνακι, και αι οποίαι, επιβαρφνουςαι αυτά και καταςτάςαι απαιτθταί από των εν τω
άρκρω 53 προβλεπομζνων χρονολογιϊν, κακυςτεροφνται. Θ πλθρωμι
αυτι κζλει γίνει ατόκωσ δι' είκοςιν ίςων ετθςίων δόςεων από τθσ ενάρξεωσ τθσ
ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
Το ποςόν των ετθςίων χρεωλυτικϊν δόςεων των καταβαλλομζνων υπό των λοιπϊν, πλθν
τθσ Τουρκίασ, Κρατϊν εισ το Συμβοφλιον του Χρζουσ, κα
φζρθται υπό του Συμβουλίου τοφτου, μζχρι ςυμπλθρϊςεωσ των υπό τθσ Τουρκίασ
καταβλθκζντων ποςϊν δια λογαριαςμόν των εφθμζνων Κρατϊν, εισ
μείωςιν των κακυςτερουμζνων ποςϊν άτινα ικελεν ακόμθ οφείλει θ Τουρκία.
Άρκρον 56.
Το Διοικθτικόν Συμβουλιον του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ δεν κα περιλάβθ πλζον
αντιπροςϊπουσ των γερμανϊν, αυςτριακϊν και οφγγρων
κατόχων.
Άρκρον 57.
Επί του εδάφουσ των Υψθλϊν Συμβαλλομζνων Μερϊν, αι προκεςμίαι προςαγωγισ των
τοκομεριδίων των δανείων και των προκαταβολϊν του Δθμοςίου

36. Οκωμανικοφ Χρζουσ και των οκωμανικϊν δανείων του 1855, 1891 και 1894, των
θγγυθμζνων διά του φόρου τθσ Αιγφπτου, και αι προκεςμίαι
προςαγωγισ των κλθρωκζντων τίτλων των ειρθμζνων δανείων προσ εξόφλθςιν, κα
κεωρθκϊςιν ωσ αναςταλείςαι από τθσ 29θσ Οκτωβρίου 1914 μζχρι
τθσ λιξεωσ τριϊν μθνϊν από τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
ΤΜΘΜΑ Β'
ΔΛΑΤΑΞΕΛΣ ΔΛΑΦΟ΢ΟΛ
Άρκρον 58.
Θ Τουρκία αφ' ενόσ, και αι λοιπαί ςυμβαλλόμεναι Δυνάμεισ (εξαιρζςει τθσ Ελλάδοσ)
αφ' εταίρου, παραιτοφνται αμοιβαίωσ πάςθσ χρθματικισ απαιτιςεωσ
δια τασ απωλείασ ι ηθμίασ ασ θ Τουρκία και αι ειρθμζναι Δυνάμεισ ωσ και οι
υπικοοι αυτϊν (ςυμπεριλαμβανομζνων των νομικϊν προςϊπων) υπζςτθςαν
κατά τθν από 1θσ Αυγοφςτου 1914 μζχρι τθσ ενάρξεωσ τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ περίοδον, είτε ςυνεπεία πολεμικϊν πράξεων, είτε εκ μζτρων
επιτάξεωσ, μεςεγγυιςεωσ, διακζςεωσ ι δθμεφςεωσ.
Ουχ ιττον, θ προθγουμζνθ διάταξισ δεν κίγει τασ διατάξεισ του Μζρουσ Γ
(Οικονομικοί όροι) τθσ παροφςθσ Συνκικθσ.
Θ Τουρκία παραιτείται υπζρ των λοιπϊν ςυμβαλλομζνων Δυνάμεων (εξαιρζςει τθσ
Ελλάδοσ) παντόσ δικαιϊματοσ επί των εισ χρυςόν ποςϊν, άτινα
μετεβιβάςκθςαν υπό τθσ Γερμανίασ και τθσ Αυςτρίασ δυνάμει του άρκρου 259 εδ. 1.
τθσ Συνκικθσ Ειρινθσ τθσ 2θσ Λουνίου 1919 μετά τθσ Γερμανίασ και

37. του άρκρου 210 εδ. 1. τθσ Συνκικθσ Ειρινθσ τθσ 10θσ Σεπτεμβρίου 1919 μετά τθσ
Αυςτρίασ.
Ακυροφνται πάςαι αι υποχρεϊςεισ πλθρωμισ, δι' ων ζχει επιβαρυνκι το Διοικθτικό
Συμβοφλιον του Δθμοςίου Οκωμανικοφ Χρζουσ είτε δυνάμει τθσ
Συμβάςεωσ τθσ 20θσ Λουνίου 1331 (3 Λουλίου 1915) τθσ αφορϊςθσ εισ το τουρκικόν
χαρτονόμιςμα τθσ πρϊτθσ εκδόςεωσ, είτε δυνάμει του επί των
χαρτονομιςμάτων τοφτων οπιςκογράφου κειμζνου.
Θ Τουρκία αποδζχεται επίςθσ να μθ ηιτθςθ παρά τθσ Βρεττανικισ Κυβερνιςεωσ ι παρά
των υπθκόων αυτισ τθν απόδοςιν των πλθρωκζντων ποςϊν δια
τα πολεμικά ςκάφθ, άτινα παρθγγζλκθςαν εν Αγγλία υπό τθσ Οκωμανικισ Κυβερνιςεωσ
και επετάχκθςαν υπό τθσ Βρεττανικισ Κυβερνιςεωσ κατά το
1914, παραιτουμζνθ πάςθσ εκ του λόγου τοφτου απαιτιςεωσ.
Άρκρον 59.
Θ Ελλάσ αναγνωρίηει τθν υποχρζωςιν αυτισ όπωσ επανορκϊςθ τασ προξενθκείςασ εν
Ανατολία ηθμίασ εκ πράξεων του ελλθνικοφ ςτρατοφ ι τθσ
ελλθνικισ διοικιςεωσ αντικζτων προσ τουσ νόμουσ του πολζμου.
Εξ άλλου θ Τουρκία, λαμβάνουςα υπ' όψιν τθν οικονομικιν κατάςταςιν τθσ Ελλάδοσ,
ωσ αφτθ προκφπτει εκ τθσ παρατάςεωσ του πολζμου και των
ςυνεπειϊν αυτοφ, παραιτείται οριςτικϊσ πάςθσ απαιτιςεωσ κατά τθσ Ελλθνικισ
Κυβερνιςεωσ περί επανορκϊςεων.
Άρκρον 60.

38. Τα Κράτθ, υπζρ ων απεςπάςκθ ι αποςπάται ζδαφοσ εκ τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ,
είτε ςυνεπεία των Βαλκανικϊν πολζμων, είτε δυνάμει τθσ
παροφςθσ Συνκικθσ, κα αποκτιςωςιν άνευ ανταλλάγματοσ πάςαν ιδιοκτθςίαν τθσ
Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ κειμζνθν εν τω εδάφει τοφτω.
Εννοείται ότι οι δυνάμει των Αυτοκρατορικϊν διαταγμάτων τθσ 26θσ Αυγοφςτου 1324
(8 Σεπτεμβρίου 1908) και 20θσ Απριλίου 1325 (2 Μαΐου 1909)
μεταβιβαςκείςαι εκ του Αυτοκρατορικοφ Ταμείου εισ το Κράτοσ ιδιοκτθςίαι, ωσ και
αι κατά τθν 30θν Οκτωβρίου 1918 διατελοφςαι υπό τθν διαχείριςιν του
Αυτοκρατορικοφ Ταμείου επ' ωφελεία δθμοςίασ υπθρεςίασ, περιλαμβάνονται μεταξφ
των εν τω προθγουμζνω εδαφίω αναφερομζνων ιδιοκτθςιϊν των
ειρθμζνων Κρατϊν υποκακιςταμζνων εισ τθν Οκωμανικιν Κυβζρνθςιν όςον αφορά τασ
ιδιοκτθςίασ ταφτασ και υποχρεουμζνων να ςεβαςκϊςι τα επ' αυτϊν
ςυνεςτθμζνα Βακοφφια.
Θ αναφυείςα διαφορά μεταξφ τθσ Ελλθνικισ Κυβερνιςεωσ και τθσ Τουρκικισ ωσ προσ
τασ ιδιοκτθςίασ τασ μεταβιβαςκείςασ εκ του Αυτοκρατορικοφ
Ταμείου εισ το Κράτοσ και κειμζνασ εντόσ των περιελκόντων εισ τθν Ελλάδα εδαφϊν
τθσ πρϊθν Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ, είτε ςυνεπεία των
Βαλκανικϊν πολζμων, είτε μεταγεςτζρωσ, κα υποβλθκι, επί τθ βάςει
ςυνομολογθκθςομζνου ςυνυποςχετικοφ, εισ Διαιτθτικόν Δικαςτιριςν εν Χάγθ,
ςυμφϊνωσ προσ το ςυνθμμζνον τθ Συνκικθ των Ακθνϊν τθσ 1/14θσ Νοεμβρίου 1913, υπ'
αρικ. 2, ειδικόν Ρρωτόκολλον.
Αι διατάξεισ του παρόντοσ άρκρου δεν κζλουςι μεταβάλει τθν νομικιν φφςιν των επ'
ονόματι του Αυτοκρατορικοφ Ταμείου εγγεγραμμζνων και υπό τθν

39. διαχείριςιν αυτοφ διατελεςαςϊν ιδιοκτθςιϊν, των μθ αναφερομζνων εν τοισ εδαφίοισ
2 και 3 του παρόντοσ άρκρου.
Άρκρον 61.
Οι διακαιοφχοι πολιτικϊν και ςτρατιωτικϊν ςυντάξεων, οίτινεσ εγζνοντο δυνάμει
τθσ παροφςθσ Συνκικθσ υπικοοι άλλου τινόσ Κράτουσ, εκτόσ τθσ
Τουρκίασ, ουδεμίαν κα δφνανται να αςκιςωςι, λόγω των ςυντάξεων τοφτων, απαίτθςιν
κατά τθσ Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ.
Άρκρον 62.
Θ Τουρκία αναγνωρίηει τθν μεταβίβαςιν παςϊν των πιςτϊςεων, ασ ζχουςιν εναντίον
αυτισ θ Γερμανία, θ Αυςτρία, θ Βουλγαρία και θ Ουγγαρία ςυμφϊνωσ
προσ το άρκρον 261 τθσ εν Βερςαλλίαισ ςυνομολογθκείςθσ τθ 28θ Λουνίου 1919
Συνκικθσ Ειρινθσ μετά τθσ Γερμανίασ και προσ τα αντίςτοιχα άρκρα των
Συνκθκϊν Ειρινθσ τθσ 10θσ Σεπτεμβρίου 1919 μετά τθσ Αυςτρίασ, τθσ 27θσ Νοεμβρίου
1919 μετά τθν Βουλγαρίασ και τθσ 4θσ Λουνίου 1920 μετά τθσ
Ουγγαρίασ.
Αι λοιπαί ςυμβαλλόμεναι Δυνάμεισ ςυμφωνοφςιν όπωσ απαλλάξωςι τθν Τουρκίαν των
επιβαρυνόντων ταφτθν, εκ του λόγου τοφτου, χρεϊν.
Αι πιςτϊςεισ ασ θ Τουρκία ζχει εναντίον τθσ Γερμανίασ, τθσ Αυςτρίασ, τθσ
Βουλγαρίασ και τθσ Ουγγαρίασ μεταβιβάηονται ωςαφτωσ εισ τασ ειρθμζνασ
ςυμβαλλομζνασ Δυνάμεισ.

40. Άρκρον 63.
Θ Τουρκικι Κυβζρνθςισ, εκ ςυμφϊνου μετά των λοιπϊν ςυμβαλλομζνων Δυνάμεων, δθλοί
ότι απαλλάςςει τθν Γερμανικιν Κυβζρνθςιν τθσ
αναλθφκείςθσ υπ' αυτισ διαρκοφντοσ του πολζμου υποχρεϊςεωσ, όπωσ αποδζχθται
γραμμάτια εκδεδομζνα υπό τθσ Τουρκικισ Κυβερνιςεωσ, εφ'
ωριςμζνθ τιμι ςυναλλάγματοσ, προσ πλθρωμιν εξαχκθςομζνων εκ Γερμανίασ εισ
Τουρκίαν εμπορευμάτων μετά τον πόλεμον
ΟΛΚΟΝΟΜΛΚΟΛ Ο΢ΟΛ
Άρκρον 64.
Εν τω παρόντι Μζρει, θ ζκφραςισ “Σφμμαχοι Δυνάμεισ” δθλοί τασ ςυμβαλλομζνασ
Δυνάμεισ, εκτόσ τθσ Τουρκίασ ο όροσ “Σφμμαχοι υπικοοι” περιλαμβάνει
τα φυςικά πρόςωπα, τασ εταιρείασ, τουσ ςυνεταιριςμοφσ και τα ιδρφματα τα
υπαγόμενα εισ τασ ςυμβαλλομζνασ δυνάμεισ, εκτόσ τθσ Τουρκίασ, ι εισ Κράτοσ
ι ζδαφοσ διατελοφν υπό το προτεκτοράτον μιασ των ειρθμζνων Δυνάμεων.
Των διατάξεων του παρόντοσ Μζρουσ, των αφορωςϊν εισ τουσ “Συμμάχουσ υπθκόουσ”,
κα επωφελϊνται τα πρόςωπα, άτινα, μθ όντα υπικοοι των
Συμμάχων Δυνάμεων, υπιχκθςαν υπό των οκωμανικϊν Αρχϊν, λόγω τθσ προςταςίασ θσ
πράγματι απιλαυον εκ μζρουσ των ειρθμζνων Δυνάμεων, εισ το
αυτό κακεςτϊσ, εισ ο και οι Σφμμαχοι υπικοοι, και υπζςτθςαν ωσ εκ τοφτου ηθμίασ.

41. ΤΜΘΜΑ Α'
ΡΕ΢ΛΟΥΣΛΑΛ, ΔΛΚΑΛΩΜΑΤΑ ΚΑΛ ΣΥΜΦΕ΢ΟΝΤΑ
Άρκρον 65.
Αι περιουςίαι, τα δικαιϊματα και ςυμφζροντα, τα υφιςτάμενα ειςζτι και δυνάμενα
να εξακριβωκϊςιν επί των εδαφϊν άτινα παραμζνουςι τουρκικά κατά τθν
ζναρξιν τθσ ιςχφοσ τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, ανικοντα δε εισ πρόςωπα άτινα ιςαν
Σφμμαχοι υπικοοι κατά τθν 29θν Οκτωβρίου 1914, κζλουςιν αμζςωσ
αποδοκι εισ τουσ δικαιοφχουσ, εν θ ευρίςκονται καταςτάςει.
Αντιςτοίχωσ αι εισ τοφρκουσ υπθκόουσ ανικουςαι περιουςίαι, δικαιϊματα και
ςυμφζροντα, αι ειςζτι υφιςτάμεναι και δυνάμεναι να εξακριβωκϊςιν επί των
εδαφϊν των διατελοφντων υπό τθν κυριαρχίαν ι το προτεκτοράτον των Συμμάχων
Δυνάμεων κατά τθν 29θν Οκτωβρίου 1914, ι επί των αποςπαςκζντων
τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ εδαφϊν ςυνεπεία των Βαλκανικϊν πολζμων και
υπαγομζνων ςιμερον υπό τθν κυριαρχίαν των ειρθμζνων Δυνάμεων,
κζλουςι αμζςωσ αποδοκι εισ τουσ δικαιοφχουσ εισ θν κατάςταςιν ευρίςκονται. Το
αυτό κζλει εφαρμοςκι ωσ προσ τασ περιουςίασ, δικαιϊματα και
ςυμφζροντα τασ ανθκοφςασ εισ τοφρκουσ υπθκόουσ εκ των αποςπαςκζντων εκ τθσ
Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ εδαφϊν δυνάμει τθσ παροφςθσ Συνκικθσ,
και αίτινεσ τυχόν απετζλεςαν αντικείμενον εκκακαρίςεωσ ι οιουδιποτε άλλου
εξαιρετικοφ μζτρου εκ μζρουσ των Αρχϊν των Συμμάχων Δυνάμεων.
Αι επί εδάφουσ αποςπωμζνου τθσ Οκωμανικισ Αυτοκρατορίασ δυνάμει τθσ παροφςθσ
Συνκικθσ κείμεναι περιουςίαι, δικαιϊματα και ςυμφζροντα αίτινεσ,

42. γενόμενοι αντικείμενον εξαιρετικοφ τίνοσ πολεμικοφ μζτρου εκ μζρουσ τθσ
Οκωμανικισ Κυβερνιςεωσ, ευρίςκονται ιδθ εισ χείρασ τθσ ςυμβαλλόμενθσ
Δυνάμεωσ τθσ αςκοφςθσ εξουςίαν επί του εδάφουσ τοφτου και δφνανται να
εξακριβωκϊςι, κζλουςιν αποδοκι εισ τον νόμιμον αυτϊν κφριον, εισ θν
κατάςταςιν ευρίςκονται. Το αυτό κζλει εφαρμοςκι ωσ προσ τα ακίνθτα, άτινα ζχουςι
τυχόν εκκα-καριςκι υπό τθσ ςυμβαλλομζνθσ Δυνάμεωσ τθσ αςκοφςθσ
εξουςίαν επί του εδάφουσ τοφτου. Ράςα άλλθ διεκδίκθςισ μεταξφ ιδιωτϊν κα
υποβάλλθται εισ τα αρμόδια τοπικά δικαςτιρια.
Ράςα διαφορά ςχετικι προσ τθν ταυτότθτα ι τθν απόδοςιν των αιτουμζνων περιουςιϊν
κα υποβάλλθται εισ το προβλεπόμενον υπό του Τμιματοσ Ε' του
παρόντοσ Μζρουσ Μικτόν Διαιτθτικόν Δικαςτιριον.
Άρκρον 66.
Ρροσ εκτζλεςιν των διατάξεων του άρκρου 65, εδάφια 1 και 2, τα Υψθλά
Συμβαλλόμενα Μζρθ κα αποκαταςτιςωςι, δια τθσ ταχυτζρασ διαδικαςίασ, τουσ
δικαιοφχουσ εισ τασ περιουςίασ, δικαιϊματα και ςυμφζροντα αυτϊν , ελευκζρασ των
βαρϊν ι δουλειϊν, αίτινεσ τυχόν επεβλικθςαν επί τοφτων άνευ τθσ
ςυγκατακζςεωσ των ειρθμζνων δικαιοφχων. Θ Κυβζρνθςισ τθσ ενεργοφςθσ τθν απόδοςιν
Δυνάμεωσ κα μεριμνιςθ περί τθσ αποηθμιϊςεωσ των τρίτων,
οίτινεσ τυχόν απζκτθςαν αμζςωσ ι εμμζςωσ δικαιϊματα ζνταντι τθσ ειρθμζνθσ
Κυβερνιςεωσ και ουσ κα εηθμίου ι απόδοςισ αφτθ.
Αι δυνάμεναι να αναφυϊςι διαφοραί ωσ προσ τθν εν λόγω αποηθμίωςιν κα υπάγονται
εισ τθν αρμοδιότθτα δικαςτθρίων του κοινοφ δικαίου.

43. Εν πάςθ άλλθ περιπτϊςει, απόκειται εισ τουσ ηθμιουμζνουσ τρίτουσ να ςτραφϊςι
κατά του υπαιτίου, όπωσ αποηθμιωκϊςιν.
Επί τω τζλει τοφτω, πάςα πράξισ διακζςεωσ ι άλλα εξαιρετικά μζτρα πολζμου, εισ ά
τα Υψθλά Συμβαλλόμενα Μζρθ ζχουςι τυχόν προβι ωσ προσ τασ
εχκρικάσ περιουςίασ, δικαιϊματα και ςυμφζροντα, κα αρκϊςι και αναςταλϊςιν
αμζςωσ, εφ' όςον πρόκειται περί μιπω περατωκείςθσ ειςζτι
εκκακαρίςεωσ. Οι αιτοφντεσ ιδιοκτιται κζλουςιν ικανοποιθκι δια τθσ αμζςου
αποδόςεωσ των περιουςιϊν, δικαιωμάτων και ςυμφερόντων αυτϊν, ευκφσ
ωσ ταφτα εξακριβωκϊςιν.
Εν θ περιπτϊςει, κατά τθν υπογραφιν τθσ παροφςθσ Συνκικθσ, αι περιουςίαι, τα
δικαιϊματα και ςυμφζροντα, ων θ απόδοςισ προβλζπεται υπό του
άρκρου 65, ζχουςι τυχόν εκακαριςκι υπό των Αρχϊν μιασ των Υψθλϊν Συμβαλλομζνων
Δυνάμεων, θ Δφναμισ αφτθ κα απαλλαγι τθσ προσ απόδοςιν
των ειρθμζνων περιουςιϊν, δικαιωμάτων και ςυμφερόντων υποχρεϊςεωσ, δια τθσ
πλθρωμισ εισ τον ιδιοκτιτθν του προϊόντοσ τθσ εκκακαρίςεωσ. Εν ι
περιπτϊςει το εν τω Τμιματι Ε' προβλεπόμενον Μικτόν Διαιτθτικόν Δικαςτιριον επί
τθ αιτιςει του ιδιοκτιτου, ικελε κρίνει ότι θ εκκακάριςισ δεν εγζνετο
υπό ςυνκικασ εξαςφαλιηοφςασ τθν πραγματοποίθςιν δικαίου τιμιματοσ, δφναται το
δικαςτιριον, ελλείψει ςυμφωνίασ μεταξφ των μερϊν, να αφξθςθ το
προϊόν τθσ εκκακαρίςεωσ κακ' ό ποςόν ικελε κρίνει δίκαιον, αι ειρθμζναι
περιουςίαι, δικαιϊματα και ςυμφζροντα κα αποδοκϊςιν, εάν θ πλθρωμι δεν
ςυνετελζςκθ εντόσ προκεςμίασ δφο μθνϊν από τθσ μετά του ιδιοκτιτου ςυμφωνίασ ι
τθσ αποφάςεωσ του ωσ άνω Μικτοφ Διαιτθτικοφ Δικαςτθρίου.
Άρκρον 67.