1. Nhóm thanh khoản tài chính
Chương 2:TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
1.Tỷ giá hối đoái - khái niệm cơ bản
2. Phân loại tỷ giá hối đoái
2.1. Phương pháp yết tỷ giá
2.2. Spread
2.3.Tỷ giá chéo
3.Thị trường hối đoái
3.1. Chức năng thị trường hối đoái
3.2. Đặc điểm thị trường hối đoái
3.3. Cấu trúc thị trường hối đoái
3.4. Các thành viên thị trường hối đoái
3.5. Người tạo giá và người nhận giá
4. Các loại hợp đồng hối đoái
4.1. FX Spot
4.2. FX Forward
4.3. FX Swap
4.4. FX Futures
4.5. FX Options
5. Hành vi giao dịch trên thị trường hối đoái
5.1. FX Arbitrage
5.2. FX Hedge
5.3. FX Speculate
Mục lục:
2. 1.TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI - KHÁI NIỆM CƠ BẢN
Tỷ giá
Là mối quan hệ so sánh
sức mua giữa các đồng
tiền với nhau. Đó là giá cả
chuyển đổi một đơn vị
tiền tệ của nước này
thành những đơn vị tiền
tệ của nước khác .
Cách hiểu
+ Bản chất của tỷ giá hối đoái
là giá cả của hàng hóa đặc
biệt đó là tiền tệ.
+ Tỷ giá thể hiện mối quan hệ
giữa hai đồng tiền.
Cách ghi:
+ Home$/Foreign$.
Ví dụ:VND 20.000/ USD .
+ Foreign $/home $.
Ví dụ: USD/VND 20.000.
3. Tỷ giá giao ngay ( SPOT) : là tỷ giá hiện hành được đưa ra tại thời điểm giao dịch, việc thanh toán
sẽ được thực hiện trong thời hạn từ một đến hai ngày kể từ ngày giao dịch. Ngày thanh toán
thường được coi là ngày giá trị.
Thông thường các giao dịch trên thị trường Ngoại hối được tiến hành ở mức giá giao ngay. Tất cả
các giao dịch với ngày giá trị trong vòng hai ngày làm việc đều được coi là các hoạt động chuyển
đổi tiền mặt.
Tỷ giá kỳ hạn (FORWARD) : cho thấy giá trị của một đồng tiền trong một khoảng thời gian tương
lai. Kỳ hạn tiêu chuẩn là 1, 3, 6 và 12 tháng.
Tỷ giá hối đoái kỳ hạn =Tỷ giá giao ngay + (Tỷ giá giao ngay) х Lãi suất х Số ngày thực tế
◦ Tỷ giá mua ( BID exchange rate): Là tỷ giá ngân hàng mua ngoại hối vào.
◦ Tỷ giá bán (ASK exchange rate): Là tỷ giá ngân hàng bán ngoại hối ra.
+Ví dụ : USD / VND 20.000:20.005.
Tỷ giá mua: 1USD=20.000VND; tỷ giá bán 1USD=20.005VND.
Tỷ giá mua bao giờ cũng thấp hơn tỷ giá bán và khoảng chênh lệch đó là lợi nhuận
kinh doanh ngoại hối của ngân hàng.
2.PHÂN LOẠI TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh mua bán ngoại hối của ngân hàng
Căn cứ phương thức giao nhận ngoại hối
4. Tỷ giá tiền mặt (bank note rate): áp dụng cho ngoại tệ tiền kim loại , tiền
giấy , sác du lịch và thẻ tín dụng .
Tỷ giá chuyển khoản (transaction rate): áp dụng cho các giao dịch mua
bán ngoại tệ là các khoản tiền gửi tại ngân hàng .
*chú ý: Tỷ giá mua tiền mặt < tỷ giá chuyển khoản .
Tỷ giá bán tiền mặt > tỷ giá chuyển khoản.
Tỷ giá đóng cửa ( close exchange rate) : Thông thường ngân hàng không
công bố tất cả tỷ giá của các hợp đồng đã kí kết trong một ngày mà chỉ công bố tỷ giá của
hợp đồng kí cuối cùng trong ngày đó, người ta gọi là tỷ giá đóng cửa. Tỷ giá đóng cửa
được coi là chỉ tiêu chủ yếu về tình hình biến động của tỷ giá trong ngày đó.
Tỷ giá mở cửa (open exchange rate): Là tỷ giá của chuyến giao dịch ngoại
hối đầu tiên trong một ngày.
Nếu căn cứ vào thời điểm mua bán ngoại tệ
Nếu căn cứ vào hình thức ngoại hối
5. Tỷ giá danh nghĩa ( nominal exchange rate ): tỷ lệ trao đổi giữa các
đồng tiền .
Tỷ giá thực (real exchange rate): tỷ giá thực phản ánh tương quan sức
mua giữa hai đồng tiền trong tỷ giá .
Tỷ giá chính thức(official exchange rate) : Do NHTW công bố ,
nó phản ánh chính thức về giá trị đối ngoại của đồng nội tệ.
Tỷ giá chợ đen( black market exchange rate) :là tỷ giá được
hình thành bên ngoài hệ thống ngân hàng , do quan hệ cung cầm trên
thị trường này quyết định. Gắn với nạn đầu cơ, tích trữ ngoại tệ để
buôn lậu, Nhà Nước không kiểm soát được.
Tỷ giá cố định (fixed exchange rate): là tỷ giá do NHTW công
bố cố định không thay đổi , NHTW thường xuyên can thiệp .
Tỷ giá thả nổi (floating exchange rate): là tỷ giá được hình
thành theo quan hệ cung cầu trên thị trường ngoại hối, NHTW k bắt
buộc phải can thiệp .
Căn cứ vào chế độ quản lý ngoại hối
Căn cứ vào phương pháp xác định tỷ giá
6. Tỷ giá hối đoái thế giới
Cặp tiền Cuối Mở Cao Thấp Thay đổi ròng % Thay đổi Lần cuối Lịch sử
USD/EUR 0,7201 0,7206 0,7210 0,7199 -0,0008 -0,11 05:01:00
USD/GBP 0,5975 0,5978 0,5981 0,5974 -0,0004 -0,07 05:01:00 History
USD/JPY 103,0600 103,0330 103,3100 102,9750 -0,2600 -0,25 05:01:11
USD/CHF 0,8769 0,8772 0,8785 0,8767 -0,0007 -0,08 05:01:09 History
USD/CAD 1,1121 1,1093 1,1123 1,1085 0,0030 0,27 05:01:10
USD/AUD 1,1066 1,1066 1,1071 1,1031 0,0038 0,34 05:00:52 History
USD/NZD 1,1822 1,1824 1,1830 1,1790 0,0003 0,03 05:00:00
USD/KRW 1.067,0150 1.065,0000 1.067,5399 1.064,4550 2,0150 0,19 05:01:08 History
USD/SGD 1,2687 1,2692 1,2701 1,2675 0,0000 0,00 05:01:11
USD/NOK 5,9777 5,9878 5,9910 5,9741 -0,0122 -0,20 05:01:10 History
USD/DKK 5,3742 5,3784 5,3807 5,3719 -0,0054 -0,10 05:01:10
USD/SEK 6,3755 6,3878 6,3899 6,3738 -0,0111 -0,17 05:01:09 History
USD/MXN 13,2200 13,1978 13,2338 13,1710 0,0304 0,23 05:01:11
7. 2.1.PHƯƠNG PHÁPYẾT TỶ GIÁ
Yết tỷ giá
Đồng tiền yết giá :
Có số đơn vị cố định và
thường bằng 1 (trong
một số trường hợp cá
biệt có thể bằng 100 ,
1000..)
Đồng tiền định giá :
Có số đơn vị thay đổi
phụ thuộc vào quan hệ
cung cầu trên thị
trường ngoại hối.
Ví dụ : VND 20.000/ USD.
VND là đồng tiền định giá
USD là đồng tiền yết giá có
nghĩa 1 USD đổi được
20.000 VND.
Phương pháp biểu thị yết tỷ giá
Trực tiếp: Một đơn vị ngoại tệ bằng bao nhiêu
đơn vị tiền tệ trong nước.
- Ngoại tệ là đồng tiền yết giá, tiền trong nước là
đồng tiền định giá.
-Đa số các quốc gia trên thế giới áp dụng phương
pháp trực tiếp.
Ví dụ: Hà Nội yết giá : USD/VND 21.000: 21005.
mua 1 USD trả 20.000 VND ; bán 1USD thu 20.005 VND.
- yết giá la USD , định giá là VND.
Gián tiếp: Một đơn vị tiền tệ trong nước bằng
bao nhiêu đơn vị tiền ngoại tệ.
-Tiền trong nước là đồng tiền yết giá, còn ngoại tệ
là đồng tiền định giá.
-Anh, Hoa Kì và một số nước liên hiệp Anh
thường sử dụng phương pháp này.
Ví dụ: London yết giá : GBP/USD 1,835:15.
mua 1 GBP trả 1,835 USD và bán 1GBP thu 1.815 USD.
-yết giá là GBP , định giá là USD.
8. KHÁI NIỆM
Chênh lệch tỷ giá là chênh lệch giữa tỷ giá
bán và mua.
Tỷ giá mua va tỷ giá bán
- Tỷ giá mua là tỷ giá mà tại đó ngân hàng
yết giá sẵn sàng mua đồng tiền yết giá.
- Tỷ giá bán là tỷ giá mà tại đó ngân hàng
yết giá sẵn sàng bán đồng tiền yết giá.
ĐIỂM TỶ GIÁ- POINT
- Điểm tỷ giá là số cuối cùng của tỷ giá được yết
theo thống kê trong các giao dịch ngoại hối.
Ví dụ : 1 USD = 1.7505 DEM –
1 điểm có nghĩa là 0,0001 DEM.
-Số chữ số thập phân của tỷ giá nghịch đảo
bằng số trước dấu phẩy của tỷ giá ban đầu cộng
với 3.
Vd : Vd: USD/ VND 21.123,00 có 5 chữ số
trước dấu phẩy + 3 = 8 - VND/USD
0,00004734.
SPREAD PHỤ THUỘC
+ Số lượng giao dịch càng lớn thì spread
càng nhỏ .
+ Tầm cỡ , sự nổi tiếng của trung tâm tài
chính càng lớn thì spread càng nhỏ.
+ Đồng tiền có giá trị ổn định thì được
giao dịch với spread nhỏ hơn đồng tiền
không ổn định.
10. 3. Thị trường hối đoái
3.1. Chức năng thị trường hối đoái
- Trao đổi (chuyển giao) sức mua của tiền tệ
+Muốn mua xe hơi Nhật cần phải có đồng JPY
+Sức mua đồng tiền nội tệ được thông qua đồng JPY
- Giúp luân chuyển các khoản đầu tư, tín dụng quốc tế, các giao
dịch tài chính quốc tế khác cũng như các giao lưu giữa các quốc
gia.
- Đáp ứng nhu cầu giao dịch quốc tế của tư nhân và chính phủ các
nước
+Giao dịch dân sự
+Giao dịch thương mại
+Giao dịch tài chính
+Hoạt động đầu cơ tiền tệ
11. Thị trường hàng hóa và
dịch vụ
Thị trường hàng hóa và
dịch vụ
Dòng thương mại
Thị trường
hối đoái
Ngân hàng
Tổ chức tài chính
Doanh nghiệp
Dân cư
Chính phủ
Ngân hàng
Tổ chức tài chính
Doanh nghiệp
Dân cư
Chính phủ
Thị trường tài chính Thị trường tài chính
Dòng thương mại
12. -Thị trường ngoại hối là nơi để NHTW tiến hành can thiệp để tỷ
giá biến động theo chiều hướng có lợi cho nền kinh tế.
-Thị trường ngoại hối là nơi kinh doanh và cung cấp các công
cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá bằng các hợp đồng như kì hạn,
hoán đổi, quyền chọn và tương lai.
-Bảo hộ rủi ro: là những đảm bảo để bảo hộ những kết quả của
sự thay đổi không dự kiến của tỷ giá hối đoái, thông qua 2 loại tỷ
giá:
Tỷ giá giao ngay (Spot rate) – là tỷ giá mua bán ngoại tệ được
thực hiện ngay với tỷ giá được ấn định vào thời điểm thỏa
thuận.
Tỷ giá kỳ hạn (Forward rate) – là tỷ giá được xác định ở thời
điểm thỏa thuận nhưng được thực hiện ở một kỳ hạn trong
tương lai. Kỳ hạn có thể là 30, 90, 180 ngày và nhiều năm.
13. 3.2. Đặc điểm thị trường hối đoái:
-Thị trường toàn cầu, mang tính quốc tế
Đây là thị trường toàn cầu hay thị trường không ngủ. Do sự
chênh lệch về múi giờ giữa các khu vực trên thế giới nên các
giao dịch diễn ra suốt ngày đêm.
Phạm vi hoạt động của thị trường ngoại hối của nó không chỉ
dừng lại ở một quốc gia mà mở rộng trên phạm vi quốc tế nhằm
phục vụ cho các nhu cầu mua bán, giao dịch về ngoại tệ. Sự
phát triển của hệ thống thông tin liên lạc tạo điều kiện thực hiện
các cuộc đàm thoại thế giới nhanh chóng và tức thời với toàn bộ
thị trường hối đoái đang mở cửa, dẫn đến việc quốc tế hoá việc
yết giá nói riêng và hoạt động của thị trường ngoại hối nói
chung
14. -Thị trường hối đoái hoạt động liên tục, vận hành 24/7
-Thị trường lớn nhất thế giới
Doanh thu thị trường ngoại hối chính 1988-2007 được tính bằng tỉ USD
-Khối lượng giao dịch khổng lồ của thị trường đại diện cho các lớp tài
sản lớn nhất thế giới dẫn đến tính thanh khoản cao.
-Thị trường không nhất thiết phải tập trung tại vị trí địa lý hữu hình
nhất định mà là bất cứ đâu diễn ra hoạt động mua bán các đồng tiền khác
nhau. Thị trường hoạt động thông qua các phương tiện thông tin hiện đại
vd: telex, điện thoại, máy vi tính…
15. -Các đồng tiền mạnh, có tính chuyển đổi cao được giao dịch
nhiều nhất là: US dollar, pound Sterling, Euro, JP yên.
Đồng tiền được sử dụng nhiều nhất trong giao dịch là USD
chiếm 41,5%trong tổng số các đồng tiền tham gia. (Điều này
cũng có nghĩa là có tới trên 83% các giao dịch trên FX có mặt
USD)
- Thị trường nhạy cảm với các sự kiện, chính trị, kinh tế, xã hội,
tâm lý… nhất là với các chính sách tiền tệ của nước phát triển.
16. -Thị trường hối đoái là thị trương phi tập trung. Các thị trường
ngoại hối lớn trên thế giới có: London, New york, Tokyo,
Frankfurt, Singapore, Hongkong với doanh số hàng ngày rất lớn.
-Giao dịch liên ngân hàng ~ 90% tổng doanh số, được thực
hiện dưới hình thức chuyển khoản
Thị trương liên ngân hàng với các thành viên chủ yếu là
NHTM, các nhà môi giới ngoại hối và các NHTW.
17. 3.3. Cấu trúc thị trường Hối đoái
Thị trường bán
buôn (the wholesale
market)
• một mạng lưới hơn 1.000 ngân hàng và công ty môi giới tiền tệ
làm việc với nhau và với các tập đoàn lớn. Khi giới tài chính nói về
thị trường ngoại hối nói chung là đề cập đến thị trường bán
buôn.
• Vd: Giao dịch giữa các ngân hàng xảy ra khi một ngân hàng thiếu
hụt ngoại tệ muốn mua ngoại tệ từ ngân hàng khác.
Thị trường bán lẻ
(the client or retail
market )
• Thị trường bán lẻ là nơi mà các đại lý nhỏ mua, bán ngoại hối,
định hướng bản thân tới mức tham chiếu của các cơ quan được
điều chỉnh xoay quanh các sự kiện thực tế trên thị trường.
• Vd: Ra tiệm vàng đổi lấy ngoại tệ, chính phủ bán bớt ngoại tệ dự
trữ , các cá nhân có thể trao đổi các loại tiền tại những quầy thu
đổi ngoại tệ ở sân bay,…..
18. 3.4. Các thành viên thị trường hối đoái
Khách hàng giao dịch lẻ
• là những người nắm giữ một loạt các phi thương mại
giao dịch của du lịch nước ngoài, chuyển tiền lương,
lương hưu, tiền bản quyền, mua bán tiền tệ…
Các công ty môi giới ngoại tệ (brokers)
• Chức năng bao gồm việc thông báo người mua, người
bán ngoại hối và thực hiện chuyển đổi giữa chúng, hoặc
tiền gửi cũng như hoạt động cho vay
• Khách hàng của họ bao gồm các ngân hàng lớn, các
công ty môi giới và khách hàng tư nhân.
19. Ngân hàng thương mại
Ngân hàng tích lũy (thông qua
các giao dịch với khách hàng),
tổng hợp nhu cầu thị trường cho
chuyển đổi tiền tệ, cũng như gây
quỹ, đầu tư để thực hiện chúng
trong các ngân hàng khác.
Ngoài ra để đáp ứng yêu cầu
khách hàng, các ngân hàng có thể
thực hiện các hoạt động độc lập
với chi phí riêng của họ.
20. Ngân hàng thương mại
Thị trường ngoại hối là một thị
trường với các giao dịch liên ngân
hàng, và về sự chuyển động của tỷ
giá hối đoái và lãi suất trong thị
trường liên ngân hàng ngoại hối.
Thị trường tiền tệ thế giới chịu
ảnh hưởng nhiều nhất của các ngân
hàng quốc tế lớn, khối lượng giao
dịch hàng ngày đạt tỷ USD.
21. Các ngân hàng trung
ương
• Nhiệm vụ chính là điều chỉnh
ngoại tệ tại các thị trường
nước ngoài, cụ thể là, công tác
ngăn ngừa việc nhảy đột ngột
của các loại tiền tệ quốc gia
nhằm ngăn chặn cuộc khủng
hoảng kinh tế, duy trì sự cân
bằng xuất nhập khẩu, v.v…
22. Các ngân hàng trung
ương
Ngân hàng trung ương có tác động trực tiếp
trên thị trường tiền tệ. Ảnh hưởng trực tiếp -
trong các hình thức can thiệp tiền tệ, và gián
tiếp - thông qua các quy định về cung tiền và
lãi suất. Ngân hàng Trung ương có thể hành
động một mình trên thị trường, gây ảnh hưởng
đến tiền tệ quốc gia, hoặc với các ngân hàng
khác ởTrung ương để thực hiện chính sách
tiền tệ chung trên thị trường quốc tế, hoặc các
can thiệp chung. Sự ảnh hưởng lớn nhất trên
thị trường tiền tệ thế giới có:
• các ngân hàng của Mỹ - Dự trữ Liên bang Hệ
thống (Dự trữ liên bang Mỹ, được viết tắt là
FED),Ngân hàngTrung ương Châu Âu,
ECB,Ngân hàng Anh (còn được gọi là Old
Lady) và Ngân hàng Nhật Bản.
23. 3.5. Người tạo giá và người nhận giá
«Bulls» -người tham gia thị trường mong
tăng giá trị của tiền tệ.
«Bear» -người tham gia thị trường mong
việc giảm giá trị của tiền tệ.
Thông thường thị trường đang ở trạng thái
cân bằng giữa “Bulls” và “Bear”, và sự khác
biệt của đồng tiền đối ứng biến động trong
một phạm vi khá hẹp.Tuy nhiên, khi các
thành phần tham gia tăng hay giảm, "việc
lấy" báo giá tỷ giá đang thay đổi khá đáng
kể.
24. Top 10 currency traders % tổng doanh số thị trường, 5/2013
Rank Name Market share
1 Deutsche Bank 15.18%
2 Citi 14.90%
3
Barclays Investment
Bank
10.24%
4 UBS AG 10.11%
5 HSBC 6.93%
6 JPMorgan 6.07%
7
Royal Bank of
Scotland
5.62%
8 Credit Suisse 3.70%
9 Morgan Stanley 3.15%
10
Bank of America
Merrill Lynch
3.08%
Nguồn:http://en.wikipedia.org/wiki/Foreign_exchange_market
25. 4.1Hợp đồng hối đoái Giao Ngay (FX Spot)
Phương thức giao dịch ngoại hối thông thường là trao đổi
ngay lập tức đồng tiền này lấy đồng tiền kia theo tỷ giá xác
định tại thời điểm hiện tại.
Thị trường mà nơi đó có giao dịch như trên được thực hiện
gọi là thị trường giao ngay.Tỷ giá hối đoái mà một đồng tiền
được trao đổi lấy một đồng tiền khác ở thị trường giao ngay
gọi là tỷ giá giao ngay.
Các công ty tham gia giao thương quốc tế cần phải thực hiện
thanh toán hoặc nhận thanh toán bằng ngoại tệ. Hợp đồng
giao ngay cho phép một công ty có thể mua hoặc bán ngoại
tệ vào một ngày được định sẵn.
Khung thời gian giải quyết tiêu chuẩn cho các giao dịch
ngoại hối giao ngay là T + 2 ngày, tức là hai ngày làm việc, kể
từ ngày giao dịch. Một ngoại lệ đáng chú ý là các cặp tiền tệ
USD / CAD, được giải quyết T + 1 ngày.
26. 4.2 HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI KỲ HẠN
(FX FORWARD CONTRACT)
KHÁI NIỆM
Hợp đồng hối đoái kỳ hạn là hợp đồng hối đoái có thời hạn trong đó việc trao đổi được
xác định vào một ngày cụ thể trong tương lai với một tỷ giá cố định sẵn.
ĐẶC ĐIỂM
Được thực hiện trên thị trường ngoại hối phi tập trung (OTC)
Tỷ giá kỳ hạn được xây dựng trên cơ sở tỷ giá giao ngay ( Ft =S(1+ft))
(Ft: Tỷ giá kì hạn, S: Tỷ giá giao ngay, ft: Điểm kỳ hạn)
( ft>0 : Điểm gia tăng, ft<0 : Điểm kỳ hạn)
Giá kì hạn có thể bằng giá giao ngay nhưng thông thường lớn hơn hoặc nhỏ hơn giá giao
ngay
ỨNG DỤNG
- Bảo hiểm rủi ro tỷ giá: Hợp đồng kỳ hạn được sử dụng phổ biến để bảo hiểm rủi ro tỷ giá
trong kinh doanh quốc tế.
- Đầu cơ
- Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm rủi ro tỷ giá.
27. 4.3 HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁITƯƠNG LAI
(FX FUTURES CONTRACT)
KHÁI NIỆM
Hợp đồng ngoại hối tương lai là hợp động đồng hối đoái dùng trong giao dịch giữa hai
bên thỏa thuận mua bán một số lượng tiền của một loại tiền tệ xác định với mức tỷ giá
được thỏa thuận ngay tại thời điểm giao dịch hôm nay nhưng thời gian giao hàng là tại
một thời điểm trong tương lai.
ĐẶC ĐIỂM
- Hợp đồng tương lai được tiêu chuẩn hóa về một số điều khoản của hợp đồng.
- Được mua bán tập trung ở sở giao dịch.
- Phòng thanh toán bù trừ đứng ra đảm bảo nghĩa vụ hợp đồng cho các bên.
ỨNG DỤNG
Hợp đồng này được ứng dụng cho các dối tượng:
- Những nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro (Hedgers)
- Những nhà đầu cơ (Speculators)
- Những nhà môi giới tại sàn giao dịch thường là các đại diện cho công ty đầu tư và
những công ty môi giới đầu tư hoa hồng.
28. SO SÁNH HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁITƯƠNG LAIVÀ HỢP ĐỒNG HỐI ĐỐI KỲ HẠN
TIÊU CHÍ HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI KỲ HẠN HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI TƯƠNG
LAI
Tính chuẩn hóa Hợp đồng không được chuẩn hóa, những điều
kiện hợp đồng được xác định bởi những người
tham gia hợp đồng
Hợp đồng được chuẩn hóa về quy mô, thời
hạn nơi giao nhận, số lượng và chất lượng tài
sản,…
Kí quỹ và thanh
toán
Không được ký quỹ. Thanh toán vào ngày đến
hạn.
Yêu cầu ký quỹ. Mức ký quỹ được điều
chỉnh hàng ngày theo sự biến động giá, việc
thanh toán được thực hiện hàng ngày.
Tính thanh
khoản
Tính thanh khoản thấp, không có thị trường thứ
cấp tập trung, hợp đồng được mua bán trên thị
trường OTC.
Tính thanh khoản rất cao, tồn tại thị trường
thứ cấp tập trung, hợp đồng được mua bán
trên sàn giao dịch.
Ngày chuyển
giao tài sản
Quy định một ngày chuyển giao tài sản cụ thể. Hợp đồng có một số ngày chuyển giao nhất
định.
Công cụ phòng
ngừa rủi ro
Phòng ngừa rủi ro vào ngày đến hạn đã xác
định.
Phòng ngừa rủi ro vào ngày đến hạn cũng
như vào bất kỳ thời điểm nào cho tới khi đến
hạn.
Thời hạn tối đa Không hạn chế. Có những hợp đồng kỳ hạn có
kỳ hạn tới 20 năm.
Tối đa là 12 tháng.
29. 4.4 HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI HOÁN ĐỔI
(FX SWAP CONTRACT)
KHÁI NIỆM
ĐẶC ĐIỂM
- Cho phép hoạt động mua bán không diễn ra đồng thời
- Số lượng mua vào và bán ra đồng tiền này là giống nhau trong cả 2 vế của hợp đồng
- Ngày giá trị mua vào và ngày giá trị bán ra khác nhau
Hợp đồng hối đoái hoán đổi là hợp đồng hối đoái trong đó diễn ra đồng thời việc
mua vào và bán ra (hoặc ngược lại) một đồng tiền nhất định tại các mức tỷ giá đã xác
định, tuy nhiên, ngày giá trị mua vào và ngày giá trị bán ra là khác nhau.
* Có 2 loại Swap:
- Spot – Forward Swap: là hợp đồng kết hợp giữa một hợp đồng giao ngay và một
hợp đồng kỳ hạn
- Forward – Forward Swap: là hợp đồng kết hợp giữa hai hợp đồng kỳ hạn được thực
hiện cùng một lúc tuy nhiên thời gian đáo hạn của hai hợp đồng này khác nhau.
30. 4.4 HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI HOÁN ĐỔI
(FX SWAP CONTRACT)
ĐIỂM HOÁN ĐỔI
ỨNG DỤNG
- Điểm hoán đổi trong thực tế thường được gọi là tỷ giá hoán đổi được các nhà kinh
doanh sử dụng để giao dịch và báo giá trên thị trường, là cơ sở để xác định tỷ giá kỳ
hạn trong giao dịch hoán đổi.
- Điểm hoán đổi thực ra chính là điểm kỳ hạn
Điểm hoán đổi = |Tỷ giá kỳ hạn – Tỷ giá giao ngay|
Cho phép
- Kiểm soát nguồn vốn khả dụng.
- Kéo dài thời hạn trạng thái ngoại hối.
- Kinh doanh chênh lệch lãi suất có bảo hiểm rủi ro tỷ giá.
31. SO SÁNH HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI HOÁN ĐỔIVÀ HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI KỲ HẠN
TIÊU CHÍ HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI
HOÁN ĐỔI
HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI KỲ HẠN
Khái niệm Là hợp đồng mua hay bán ngoại
tệ mà việc chuyển gia sẽ được
thực hiện sau một khoản thời
gian nhất định.
Là hợp đồng mua hay bán ngoại tệ
diễn ra theo hướng ngược chiều trong
đó một giao dịch là giao ngay và 1
giao dịch là kỳ hạn.
Tỷ giá thực hiện Tỷ giá thực hiện là tỷ giá kỳ
hạn.
Tỷ giá thực hiện là tỷ giá giao ngay và
tỷ giá kỳ hạn.
Mục đích Sử dụng để đáp ứng nhu cầu
mua hay bán ngoại tệ trong
tương lai nhằm phòng ngừa rủi
ro tỷ giá.
Sử dụng để đáp ứng nhu cầu mua hay
bán ngoại tệ ở hiện tại đồng thời hoán
đổi ngược lại ở tương lai nhằm đáp
ứng nhu cầu thanh toán vừa đáp ứng
nhu cầu phòng ngừa rủi ro tỷ giá.
Chuyển giao ngoại
tệ
Không có việc chuyển giao
ngoại tệ ở hiện tại, chỉ chuyển
giao ngoại tệ khi đáo hạn.
Có chuyển giao ngoại tệ giao ngay ở
hiện tại và chuyển giao ngoại tệ kỳ
hạn khi đáo hạn.
32. 4.5 HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI QUYỀN CHỌN
(FX OPTIONS CONTRACT)
KHÁI NIỆM
Hợp đồng hối đoái quyền chọn là các hợp đồng hối đoái cho phép người mua quyền
chọn được mua hay bán một lượng ngoại tệ nào đó tại một mức giá cho trước trong
một khoảng thời gian nhất định.
CÁC LOẠI, KIỂU HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN
CÁC LOẠI QUYỀN CHỌN
- Quyền chọn mua (Call option) cho phép khách hàng có quyền (nhưng không bắt
buộc) được mua một số lượng ngoại tệ ở mức giá và thời điểm xác định trước.
- Quyền chọn bán (Put option) cho phép khách hàng có quyền (nhưng không bắt
buộc) được bán một số lượng ngoại tệ ở mức giá và thời điểm xác định trước.
CÁC KIỂU QUYỀN CHỌN
- Quyền chọn kiểu Mỹ (American option): Người nắm giữ quyền chọn có thể thực
hiện quyền tại bất kỳ thời điểm nào trước ngày đến hạn.
- Quyền chọn kiểu Châu Âu (European option): Người nắm giữ quyền chọn chỉ có
thể thực hiện quyền vào ngày đến hạn.
33. 4.5 HỢP ĐỒNG HỐI ĐOÁI QUYỀN CHỌN
(FX OPTIONS CONTRACT)
HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN CÓ LỜI(IN THE MONEY), LỖ VỐN(OUT OF
THE MONEY), HÒA VỐN (AT THE MONEY)
HỢP ĐỒNG QUYỀN CHỌN CÓ LỜI(IN THE MONEY), LỖ VỐN(OUT OF THE
MONEY), HÒA VỐN (AT THE MONEY)
Gọi E là tỷ giá thực hiện (niêm yết trực tiếp), St là tỷ giá giao ngay, ta có:
° Đối với Call option
Khi St > E: Hợp đồng ở trạng thái In the money
Khi St = E: Hợp đồng ở trạng thái At the money
Khi St < E: Hợp đồng ở trạng thái Out of the money
° Đối với Put option
Khi St > E: Hợp đồng ở trạng thái Out of the money
Khi St = E: Hợp đồng ở trạng thái At the money
Khi St < E: Hợp đồng ở trạng thái In the money
34. Speculation
- Mua & bán 1 đồng
tiền tại 2 thời điểm
khác nhau.
- Lợi nhuận = chênh
lệch tỷ giá.
- Chịu rủi ro tỷ giá.
Arbitrage
- Mua & bán 1 đồng tiền
tại cùng 1 thời điểm.
- Lợi nhuận= chênh lệch
tỷ giá.
- Không chịu rủi ro tỷ giá.
5. Các hành vi giao dịch trên thị trường hối đoái
35. Phụ lục
-bid & ask: giá mua vào & giá bán ra.
-currency pair: 1 cặp tiền tệ tạo nên tạo nên tỷ lệ hoán đổi ngoại tệ
-Cash Delivery: Giao dịch trong ngày.
-Cable : Cặp GBP/USD.
-Exchange rate : tỷ giá hối đoái .
-Cross rate: tỷ giá chéo .
-Arbitrage: Nghiệp vụ kinh doanh tiền tệ dựa vào sự biến động tỉ giá giữa 1
cặp tiền tệ.
-Exchange position: trạng thái ngoại hối.
-Cashflow position : trạng thái luồng tiền.
36. Phụ lục
Sức mua của tiền tệ: Là số lượng hàng hóa/dịch vụ có thể mua
được bằng một đơn vị tiền tệ.
Theo http://vi.wikipedia.org/wiki/S%E1%BB%A9c_mua
Đầu cơ( Speculation) là việc lợi dụng cơ chế tự phát của thị
trường để hoạt động mua bán thu lãi mau chóng và dễ dàng
Thị trường liên ngân hàng là nói trao đổi vốn khả dụng giữa
các tổ chức tín dụng đặc biệt là ngân hàng thương mại. Thị
trường liên ngân hàng là thị trường vô hình hoạt động bằng cách
nối mạng giữa các phòng giao dịch với các thành viên tham gia
thị trường.
http://doc.edu.vn/tai-lieu/tieu-luan-hoat-dong-vay-von-tren-thi-
truong-lien-ngan-hang-cua-cac-to-chuc-tin-dung-hien-nay-26565/
37. Mở rộng
Bảng mã tiền tệ các quốc gia trên thế giới:
http://thuonghieutv.com/kien-thuc/c01/2077/bang-ma-tien-te-cac-
quoc-gia-tren-the-gioi.aspx.
10 loại tiền tệ được giao dịch với khối lượng hàng đầu thế giới. Đây
cũng là những đồng ngoại tệ phổ biến trên thế giới : USD (Đô la Mỹ),
Euro, Yen Nhật, British Pound (Bảng Anh) , Swiss Franc, Canadian dollar (Đô la
Canada), Swedish Krone ( Krone Thụy Điển ), Hồng Kông dollar, Norwegian Krone (
Krone Na-Uy) .
Read more: http://daututhanhcong.com/nhung-dong-ngoai-te-duoc-giao-
dich-nhieu-va-pho-bien-nhat-tren-the-gioi/.
Tỷ giá hối đoái ở Việt Nam hiện nay - những vấn đề đặt ra:
https://www.vietinbank.vn/web/home/vn/research/10/100917.html
38. PHỤ LỤC
- Thị trường chứng khoán phi tập trung (Thị trường OTC - over the counter
market) là thị trường chứng khoán xuất hiện sớm nhất của sự phát triển và hình
thành thị trường chứng khoán và là bộ phận hữu cơ của thị trường chứng khoán.
(NGUỒN:http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B_tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_ch%E1%BB%A
9ng_kho%C3%A1n_phi_t%E1%BA%ADp_trung )
- Những người đầu tư phòng ngừa rủi ro (Hedgers) là những người mua hay bán
hàng hóa hoặc sản phẩm tài chính sử dụng thị trường Futures nhằm mục đích tự bảo vệ
quyền lợi của mình khi giá cả biến động. Những người này muốn tối đa hóa lợi ích
thông qua việc giảm đến mức tối thiểu rủi ro bằng cách sử dụng hợp đồng Futures để
phòng ngừa rủi ro biến động giá trên thị trường giao ngay.
- Những người đầu cơ (Speculators) là những người đầu tư dựa trên sự biến động
giá, họ sẵn sàng chấp nhận rủi ro từ sự biến động giá giao ngay và giá Futures với hy
vọng nhận được một khoản lợi nhuận. Họ đầu tư để tìm kiếm lợi nhuận dựa trên dự
đoán về giá Futures và giá giao ngay. Các nhà đầu cơ ưa chuộng hợp đồng tương lai do
các khoản lãi phát sinh từ hợp đồng tương lai được nhận bằng tiền mặt và ngay trong
ngày từ tài khoản ký quỹ của mình. Bên cạnh đó, hợp đồng tương lai có chi phí giao
dịch rất thấp.
39. Mở rộng
Thị trường trao đổi ngoại hối, gọi tắt là Forex, là thị
trường tài chính lớn nhất và thanh khoản nhất thế giới.
Theo báo cáo 2010 của ngân hàng thanh toán quốc tế (
BIS ) –Cơ quan quan trọng nhất trong ngành - giao dịch
toàn cầu hàng ngày đạt 4 nghìn tỷ USD trong tháng 4
năm 2010. Tăng 20% so với năm 2007, các báo cáo trước
đây cho thấy giao dịch trung bình mỗi ngày 3,3 nghìn tỷ
USD. Vì BIS tiến hành cuộc khảo sát 3 năm một lần, các
số liệu hiện nay chưa được công bố. Tuy nhiên, một nhà
phân tích của BIS ước tính lượng giao dịch hàng ngày
trên toàn cầu tăng 4.700 tỷ USD vào tháng 10 năm 2011 .
Sự tăng trưởng liên tục trong thời gian khủng hoảng tài
chính toàn cầu thể hiện sự lớn mạnh của thị trường như
thế nào.
40. Khu vực thị trường Forex quan trọng nhất là Vương
quốc Anh, nơi mà 37 phần trăm của tất cả các giao
dịch tiền tệ đã diễn ra trong năm 2010. Thị trường
mạnh thứ hai là Hoa Kỳ chiếm 18% doanh thu thị
trường ngoại hối trên toàn thế giới, tiếp theo là Nhật
Bản (6%), Xing-ga-po (5%), Thụy Sĩ (5%), Hồng
Kông (5% ) và Úc (4%).
Cặp tiền tệ được giao dịch nhiều nhất là của
USD/EUR, chiếm gần một phần ba (28%) của doanh
thu toàn bộ ngoại hối hàng ngày, tiếp theo là
USD/JPY (14%) và USD/GBP (9%).
Theo
http://vn.fxservice.com/downloads/press_vn/Press_Kit-
The_Forex_Market_Vietnamese.pdf
41. Ngân hàng tăng cường vay mượn lẫn nhau
Doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng trong tuần cuối tháng 2 tăng hơn 20%
so với tuần trước đó và lãi suất cũng tăng ở hầu hết các kỳ hạn.Theo số liệu mới báo cáo
của Ngân hàng Nhà nước, trên thị trường liên ngân hàng (nơi các ngân hàng vay mượn lẫn
nhau) ghi nhận khối lượng giao dịch tăng mạnh (tuần 24-28/2).
Tổng doanh số giao dịch bằng VND đạt xấp xỉ 111.000 tỷ đồng (tuần 17-21/2 là 92.000 tỷ
đồng), tức tăng 22%; bình quân khoảng 22.086 tỷ đồng một ngày. Đối với USD quy đổi ra tiền
đồng đạt 95.227 tỷ đồng, tăng 32% so với tuần trước, bình quân khoảng 19.045 tỷ đồng mỗi
ngày.
Các giao dịch tiền đồng chủ yếu tập trung vào kỳ hạn qua đêm (chiếm 34% tổng doanh số), 1
tuần và 2 tuần lần lượt là 23% và 16%. Đối với giao dịch USD, các kỳ hạn có doanh số lớn
nhất bao gồm kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 1 tháng với tỷ trọng tương ứng 58%, 11% và 11%
tổng doanh số giao dịch bằng USD.
Về lãi suất, đối với các giao dịch bằng tiền đồng có xu hướng tăng nhẹ ở hầu hết các kỳ hạn
dưới 1 tháng. Theo đó, lãi suất bình quân qua đêm trong tuần ở mức 1,53% mỗi năm, tăng
0,07% so với tuần trước đó. Lãi suất các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống còn lại dao động trong
khoảng 2,01% - 3,43% một năm.
Đối với các giao dịch bằng USD, lãi suất giao dịch bình quân trên thị trường của kỳ hạn qua
đêm ổn định, tăng ở kỳ hạn 3 tuần, 3 tháng, 6 tháng và giảm ở các kỳ hạn còn lại.
Các thông số trên có vẻ trái với diễn biến thời gian qua của thị trường khi phần lớn các ngân
hàng cho biết đang dư giả vốn và tăng cường mua trái phiếu Chính phủ. Trong buổi họp mới
đây tại TP HCM, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cũng thông tin, thanh
khoản của các nhà băng hiện khá tốt. Qua 2 tháng đầu năm, các tổ chức tín dụng đã mua hơn
50.000 trái phiếu Chính phủ, lớn hơn nhiều so với nhiều năm trở về trước.
Cũng theo Ngân hàng Nhà nước, các kỳ hạn ngắn 1-2 tháng đang được các nhà băng giảm
0,2-0,5% lãi suất huy động từ dân cư. Còn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng được duy trì bằng
hoặc dưới mức trần. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều ngân hàng hiện nay vẫn đang ra sức
khuyến mãi, tặng kèm... để hút vốn, đẩy lãi suất vượt trần.
Nguồn:http://baodautu.vn/ngan-hang-tang-cuong-vay-muon-lan-nhau.html
MỞ RỘNG
42. Năm 2010, doanh thu trung bình hàng ngày của các giao
dịch Giao Ngay FX toàn cầu đạt gần 1,5 nghìn tỷ USD, ước
tính 37,4% của tất cả các giao dịch ngoại hối. Khảo sát ba
năm một lần ,năm 2010 cho thấy một sự gia tăng đáng kể
trong hoạt động thị trường ngoại hối toàn cầu (giao dịch
giao ngay, kỳ hạn, giao dịch hoán đổi ngoại hối, giao dịch
hoán đổi tiền tệ, lựa chọn tiền tệ và các giao dịch ngoại hối
khác) kể từ khi cuộc khảo sát cuối năm 2007, kèm theo là
sự tăng trưởng chưa từng có hơn 72% trong hoạt động từ
năm 2004 và 2007.Trong bối cảnh khủng hoảng tài chính,
doanh thu thị trường ngoại hối toàn cầu trong tháng 4
năm 2010 cao hơn so với tháng 4 năm 2007 20%. Sự gia
tăng này đưa doanh thu trung bình hàng ngày tăng từ $ 3,3
nghìn tỷ đồng đến $ 4,0 nghìn tỷ đồng theo tỷ giá hiện
hành.Vì tỷ giá Euro / USD là gần như không thay đổi trong
tháng 4 năm 2007 và 2010, tăng trưởng tính theo tỷ giá hối
đoái cố định giữ nguyên 18% .
MỞ RỘNG
43. Doanh thu thị trường ngoại hối toàn cầu
Trung bình hàng ngày tháng 4, đơn vị:tỷ dollars Mỹ
Công cụ 1998 2001 2004 2007 2010
Các công cụ ngoại hối
-Giao dịch giao ngay
-Giao dịch kì hạn
Trong 7 ngày
Hơn 7 ngày
-Trao đổi ngoại hối
Trong 7 ngày
Hơn 7 ngày
Trao đổi tiền tệ
Giao dịch quyền chọn và các giao dịch khác
1527
568
128
65
62
734
528
202
10
87
1239
386
130
51
80
656
451
204
7
60
1934
631
209
92
116
954
700
252
21
119
3324
1005
362
154
208
1714
1329
382
31
221
3981
1490
475
219
256
1765
1304
459
43
207
Ghi nhớ:
Doanh thu theo tỷ giá tháng 4 năm 2010
Khoảng cách ước tính trong báo cáo
Các dẫn xuất giao dịch vàng
1705
49
11
1505
30
12
2040
116
26
3370
152
80
3981
144
168
Doanh thu của các giao dịch kì hạn, hoán đổi ngoại tệ, hoán đổi tiền tệ, lựa chọn
tiền tệ và thị trường phi tập trung (OTC) các giao dịch ngoại hối khác tiếp tục lớn
hơn so với khối lượng giao dịch trên sàn giao dịch được tổ chức nhiều lần. Doanh
thu hàng ngày cho các công cụ tiền tệ trên thị tổ chức là 168 tỉ $, ít hơn 7% so với
doanh thu hàng ngày trung bình là 2.5 nghìn tỷ trong những công cụ trên.
Nguồn: FOW TRADE
44. MỞ RỘNG
Ví dụ về hợp đồng hối đoái quyền chọn:
Nhà nhập khẩu Việt Nam phải trả 100,000 USD cho nhà xuất khẩu Mỹ trong 3 tháng. Nhà nhập khẩu
Việt Nam mua một hợp đồng Quyền chọn mua kiểu Âu với các điều kiện sau:
- Tỷ giá thực hiện: USD/VND = 20,000
- Phí giao dịch: 100VND/1USD
- Thời hạn hợp đồng: 3 tháng
Lãi, lỗ của hợp đồng ứng với các mức biến động của tỷ giá vào ngày đáo hạn được xác định như sau:
Tỉ giá giao ngay
(Đồng)
19,70
0
19,80
0
19,90
0
20,000 20,100 20,200 20,300
Phí giao dịch (Tỉ
đồng)
0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 0.01
Chi theo USD giao
ngay (tỷ đồng)
- - - 2.00 2.01 2.02 2.03
Giá trị hợp đồng
(tỷ đồng)
- - - 2.00 2.00 2.00 2.00
Lãi/ Lỗ (Tỷ đồng) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01) 0 0.01 0.02
Như vậy, đối với quyền chọn mua, nhà đầu tư có thể giới hạn được khoản lỗ khi tỷ giá giảm và nhận lợi nhuận vô hạn khi tỷ giá tăng.
45. MỞ RỘNG
Thực trạng tiếp cận và sử dụng các công cụ phòng ngừa rủi ro hối đoái của doanh
nghiệp Việt Nam
Ở các nước kinh tế phát triển, các công cụ phòng ngừa rủi ro nói trên được sử dụng phổ biến
không chỉ đối với ngân hàng thương mại mà còn đối với cả các doanh nghiệp.Tiêu biểu Mỹ
đưa vào sử dụng từ năm 1972. Gần đây người ta đã khảo sát mức độ sử dụng các công cụ
này của doanh nghiệp Mỹ trên 2 tiêu thức: rất thường xuyên và tương đối thường xuyên đối
với từng công cụ như sau: giao dịch kỳ hạn là 72,3% và 2,9%; giao dịch hoán đổi là 16,4%,
và 19,2%; giao dịch quyền chọn là 18,8% và 10,6%; giao địch tương lai là 4,1% và 5,3%.
Ở Việt Nam, thị trường tiền tệ, thị trường ngoại hối chưa phát triển, nên việc tiếp cận và sử
dụng các giao dịch phòng ngừa rủi ro mới chỉ là bước đầu. Năm 1999 bằng quyết định số
l01/1999/NHNN quy định các hình thức giao dịch trên thị trường tiền tệ bao gồm giao dịch
giao ngay, giao dịch hoán đổi và giao dịch kỳ hạn. Mặc dù bước đầu đã có khung pháp lý cho
phép các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp thực hiện, song trên thị trường ngoại hối,
chủ yếu doanh nghiệp và ngân hàng thực hiện giao dịch trao ngay (chiếm tới trên 90%),
giao dịch kỳ hạn rất mờ nhạt, doanh số mua, bán ngoại tệ kỳ hạn chỉ chiếm 5% - 7% tổng
doanh số mua, bán ngoại tệ trên thị trường giữa ngân hàng với doanh nghiệp. Ngay cơ cấu
về mua kỳ hạn và bán kỳ hạn có sự chênh lệch đáng kể, doanh số mua kỳ hạn ngoại tệ chỉ
chiếm trên dưới 20% doanh số bán kỳ hạn cho doanh nghiệp. Các giao dịch hoán đổi ngoại
tệ giữa ngân hàng và doanh nghiệp hầu như chưa thực hiện được, nếu có chỉ là giao dịch
hoán đổi giữa ngân hàng thương mại với Ngân hàng Nhà nước trong trường hợp ngân hàng
thương mại thiếu vốn VND thanh toán cho doanh nghiệp mà thôi.
Nguồn:Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế.- Hà Nội:Viện Kinh tế học, 1/2004, Số 1
